Tran danh Nhat 3/10/1945

Sáng 3/10, nhân dân từ các nơi trong thị xã Đà Lạt tập trung tại khu vực chợ mít tinh hưởng
ứng lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh ủng hộ Nam Bộ kháng chiến chống thực dân Pháp.
Đoàn biểu tình từ Trại Mát lên Đà Lạt để dự mít tinh, khi đến Gara Mạctinét (đường Trần
Hưng Đạo) quân Nhật bắn bị thương một người. Đồng chí chủ trì cuộc mít tinh báo tin cho
nhân dân biết. Như lửa đổ thêm dầu, hàng ngàn người hô to khẩu hiệu: “Đả đảo phát xít Nhật,
trả thù cho đồng bào”. Với vũ khí thô sơ, nhân dân chia thành các đoàn đến bao vây công sở,
đòi quân Nhật giao lại chủ quyền cho ta.

Đoàn thứ nhất kéo đến bao vây Viện Pasteur (nay thuộc đường Lê Hồng Phong). Đoàn thứ
hai kéo đến khách sạn Palace, ngân hàng, bưu điện. Đoàn thứ ba kéo xuống nhà ga xe lửa, khi
đến cuối sân vận động gặp quân Nhật từ trên đồi bắn xuống, ta tổ chức chiến đấu cho đến
ngày hôm sau.

Tại nhà máy điện (nay ở đường 3/2), theo chủ trương của UBND tỉnh, lực lượng tự vệ nhà
máy đã nổi dậy chiếm giữ và kéo ra bao vây bốt ở ngã ba nhà máy điện. Quân Nhật ở bên
trong bắn ra… Tuy vũ khí thô sơ, nhưng với tinh thần chiến đấu dũng cảm, lực lượng tự vệ
nhà máy đã tiêu diệt một số quân Nhật.

Tại khách sạn Palace, Dinh toàn quyền Đông Dương, bưu điện và Viện Pasteur, ta đã siết chặt
vòng vây, cuộc chiến đấu diễn ra vô cùng ác liệt nhưng phía ta không một ai rời vị trí chiến
đấu. Khí thế đánh Nhật lan ra khắp nơi, ở các ngả đường nhân dân truy lùng, vây bắt và tước
súng quân Nhật, Sang ngày thứ hai, ở Viện Pasteur, nhân dân đã bao vây bắt gọn toán lính
Nhật trong đó có một sĩ quan. Thông qua tên này, ta và Nhật đồng ý đình chiến và trao trả
những người bị thương, bị bắt, quy định những vùng đóng quân của Nhật.

Ket qua: Qua hai ngày chiến đấu ta đã tiêu diệt 28 tên Nhật, bắn bị thương nhiều tên khác, thu
nhiều súng. Lực lượng của ta có 40 người anh dũng hy sinh, 80 người bị thương.

Bài học : Với tinh thần yêu nước và lòng căm thù giặc sâu sắc, chỉ bằng vũ khí thô sơ, nhân
dân Đà Lạt đã anh dũng chiến đấu chống quân Nhật để bảo vệ độc lập, chủ quyền. Trận đánh
Nhật ngày 3/10/1945 mãi mãi là một tấm gương sáng ngời, một bản anh hùng ca bất diệt.
Ngày 11/10/1945, UBND tỉnh Lâm Viên tổ chức lễ truy điệu những đồng bào và chiến sĩ đã
anh dũng hy sinh, nguyện noi gương chiến đấu để bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ thành quả cách
mạng.