Professional Documents
Culture Documents
TOA 53 Senior Solution
TOA 53 Senior Solution
10 พฤษภาคม 2553
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ข้ อ 1. (30 คะแนน)
1.1)
ใช้ค่าเฉลี่ย zmax 1.99 2.01 2.00 สาหรับหาความเร็ ว V ของศูนย์กลางมวลของระบบดาวคู่
2
(0.5 คะแนน)
c V
1 zmax เฉลี่ย = 2.00 (0.5 คะแนน)
c V
V 0.80c 0.80 3 105 km/s = 2.4 105 km/s (0.5 คะแนน)
V
ระยะห่างของระบบดาวคู่จากโลกหาได้จากกฎของ Hubble d (1.0 คะแนน)
H
2.4 105
Mpc 3.38 109 pc (0.5 คะแนน)
71
dR
ค่า เป็ นค่าลบ แสดงว่า R ลดลงเมื่อเวลาเพิม่ ขึ้น (0.5 คะแนน)
dt
dR
คือ อัตราการหดตัวของรัศมี มีขนาดเท่ากับ
dt
(แทนค่า 0.5 คะแนน ค่าถูกต้อง 0.5 คะแนน)
สังเกตว่า ถ้าลดมวลในวงโคจรลง 10 เท่า คาบจะเป็ น 86.7 10 274 ล้านปี
สังเกตว่าตัวเลข 86.7 106 ปี เล็กกว่าที่คานวณจากการวัดโดยตรงซึ่ งพบว่าดาวฤกษ์โคจรรอบศูนย์กลางกาแลกซี
ด้วยความเร็ วขนาด 225 km/s ที่ระยะที่ Sun อยู่ (8 kpc) ดังนั้น
คาบ 2 8 10 3.0857 1013 km 6.893 1015
3
6.893 1015 s หรื อ ปี หรื อ 219 ล้านปี
225 km/s 3.1536 107
618
สาหรับดวงอาทิตย์ vesc ( Sun ) vesc ( Earth ) 55.2vesc ( Earth ) (0.2 คะแนน)
11.2
RS R RE
1.6) โดยประมาณจะได้ E, x D (0.2 คะแนน)
Dx x RS RE
H 2
RE R RE
S (0.2 คะแนน)
d x x D
R RE RE
d R
H 2 S d D 2 RE 1 S 1 (0.2 คะแนน)
D RS RE D RE
vr A B
1.7) หา radial velocity จาก (0.5 คะแนน)
c
0.079
ได้ vr c 3 108 m/s 53.8 km/s
440.5
(ค่า ถูกต้อง 0.2 คะแนน คานวณคาตอบถูก 0.3 คะแนน)
การหา tangential velocity พิจารณารู ป แรกทีเดียว
ดาวอยูท่ ี่ A หนึ่งปี ต่อมา ( T วินาที) ดาวอยูท่ ี่ B
วงโคจรโลก
Solution & Marking schemes 4
การแข่ งขันดาราศาสตร์ โอลิมปิ กระดับชาติ ครั้ งที่ 7 (ระดับมัธยมปลาย)
10 พฤษภาคม 2553
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
R
0.048 (0.4 คะแนน)
D
D R
ดังนั้น vt
T T
R 1.496 1011 m
ค่า 4.740455 103 m/s
T 365.25636 d
0.20
ได้ vt 4.740455 19.75 km/s (0.3 คะแนน)
0.048
เราสามารถหา total velocity ได้จาก
v v2
r vt2 (0.3 คะแนน)
t
360o (0.5 คะแนน)
Protation
ในช่วงเดียวกันนี้ ดาวศุกร์ หมุนเทียบกับดวงอาทิตย์ได้มุมเป็ น ดวงอาทิตย์
t
(0.5 คะแนน)
B
360o
Protation
t ดาวศุกร์หมุนสวนทาง
ซึ่ง 360o (0.5 คะแนน) A
Porbital
ดังนั้นเทียบกับดวงอาทิตย์ ดาวศุกร์หมุนด้วยอัตรา
1 1
360o (0.5 คะแนน)
Protation Porbital
หนึ่งวันดาวศุกร์ จึงเท่ากับช่วงเวลาที่หมุนได้ 360o เทียบกับดวงอาทิตย์ นัน่ คือ
1 1
เวลา D (0.5 คะแนน)
Protation Porbital
224.7 243
= 116.7 วันโลก (0.5 คะแนน)
224.7 243
2 G
1.10)
ระบบอยูท่ ี่พารัลแลกซ์ 0.1 ดังนั้น โชติมาตรปรากฏเท่ากับโชติมาตรสัมบูรณ์ (0.2 คะแนน)
v0
ตอนที่ 2 (หลังถูกชน 1 )
M
R
v1
R1 จุดที่เกิดการชน
(1.0 คะแนน)
p
(2ข) ตั้งต้นจาก r และรู ปข้างบนจะได้
1 e cos
p p
R , p R 1 e (0.5 คะแนน)
1 e cos 0 o
1 e
R1
1 e R 1 e
(0.5 คะแนน)
R
1 e cos180 1 e
o
R 1 e
v1 v0 u 1
2
(0.3 คะแนน)
R1 1 e
GM GM 1 e
แล้วใช้ u จะได้ v1 1
2
(0.4 คะแนน)
R R 1 e
จากหลักอนุรักษ์พลังงานกลจะได้
1 GM 1 e GM 1 e
2
1 GM GM
1 1 (0.5 คะแนน)
2 2
2 R 1 e R 1 e 2 R R
1 e 1 2
R1 R 2
R (0.5 คะแนน)
1 e 1
1 GM
1
GMm
นัน่ คือถ้า m 2
0, 2 1, 1 แสดงว่าดาวเทียมไปถึงอนันต์ได้ถา้ หากว่า
2 R R
1 (0.5 คะแนน)
1 GMm
mv 0 1 2 1
1 2
(3ข) ที่อนันต์ดาวเทียมมีพลังงานจลน์เป็ น (0.5 คะแนน)
2 2 R
GM
v2 2 1 (0.5 คะแนน)
R
u
Y
โลก u ระนาบก่อนชน
แกน X ชี้ออกมาตั้งฉากกับกระดาษ
หลังถูกชนแล้ว ดาวเทียมจะเคลื่อนที่ในระนาบ OXY
Y
ขนานกันที่อนันต์ เส้นทางของดาวเทียม
>1
v0
û
m
r
180o-
OM X
จุดที่ถูกชน
p
จากสมการ r ที่โจทย์บอกให้ เราจะได้วา่ เมื่อ r นั้นมุม ซึ่งหาได้จาก
1 e cos
1 e cos 0 (0.5 คะแนน)
ั ทีก่อนชนคือ ĵ
unit vector ในทิศที่ดาวเทียมเคลื่อนที่ทน ดังนั้นมุมระหว่าง û กับ ĵ ก็คือ ก่อน,หลัง หา
e2 1 4 1 2 1
ได้จาก cos ก่อน,หลัง = û ĵ
e 2 1 2 2 1 2
ก่อน,หลัง arccos 1
2
(2.0 คะแนน)
2
ข้ อ 3. (15 คะแนน)
1. หา absolute magnitude จาก apparent magnitude
d in pc
m M 5log10 (1.0 คะแนน)
10 pc
270 pc
แทนค่า 11.5 M 5log10 M 4.2 (0.5 คะแนน)
10 pc
คาตอบ เป็ นดาวบนลาดับหลัก (ดูจาก G0) (0.5 คะแนน)
2. แสดงการหาคาบจากกราฟ จะได้วา่ มีคาบประมาณ 310 วัน (1.0 คะแนน)
698 75
คะแนนพิเศษ แสดงการคานวณโดยละเอียดใช้คาบสองช่วง 311 312 (0.5 คะแนน)
2
310
หรื อ ปี = 0.8487 ปี
365.25
3. ใช้กฎของ Kepler (0.5 คะแนน)
star
M
ได้ความสัมพันธ์ เช่น a AU (1.0 คะแนน)
3
T2 Sun
M
เมื่อดาว G0 มีมวล 1.07 solar mass และคาบการเคลื่อนที่ของดาวเคราะห์มีค่า 0.8487 ปี แทนค่าและได้คาตอบ
จึงได้ a = 0.9168 AU (0.5 คะแนน)
4. สมมติให้ดาวเคราะห์มีสมบัติเป็ นวัตถุดา และเฉลี่ยอุณหภูมิของด้านที่โดนแสงและด้านที่ไม่โดนแสงให้เท่ากัน
ได้ ดังนั้น
ใช้สมการ Black-body radiation P AT 4 (0.5 คะแนน)
พื้นที่เปล่งรังสี จากดาว 4 RS2 (0.5 คะแนน)
P
ความเข้มคิดจากทรงกลมของการแผ่รังสี I (0.5 คะแนน)
A
A 4 a 2pl (0.5 คะแนน)
ดาวเคราะห์รับพลังงานจากพื้นที่หน้าตัด Rpl2 (1.0 คะแนน)
4 RS2
พลังงานที่ดาวเคราะห์ได้รับคือ Lin
4 a 2
TS4 Rpl2
(0.5 คะแนน)
pl
เมื่อกาหนดให้ดาวเคราะห์น้ นั เป็ นวัตถุดา พลังงานที่ได้รับทั้งหมดนั้นต้องแผ่ออกมา
Lout 4 Rpl2 Tpl4 (1.0 คะแนน)
ด้วยกฎการอนุ รักษ์พลังงาน จะได้วา่ Lin Lout (0.5 คะแนน)