Bài 3

RỄ CÂY
Mục tiêu học tập
1. Nhận biết và vẽ được sơ đồ cấu tạo cấp 1 của rễ cây lớp Ngọc lan và lớp Hành.
2. Nhận biết và vẽ được sơ đồ cấu tạo cấp 2 của rễ cây lớp Ngọc lan.
3. Phân biệt được rễ cấu tạo cấp 1 của cây lớp Ngọc lan và lớp Hành dựa vào đặc điểm
cấu tạo của vi phẫu.
Nội dung bài học
Vật liệu: Rễ Rau muống non, rễ Riềng, rễ Rau muống già, rễ Ngò rí.
- Thực hiện tiêu bản vi phẫu 4 loại rễ trên.
- Quan sát:
1. Rễ cây lớp Ngọc lan
1.1. Rễ Rau muống non (rễ cấp 1)
Vi phẫu rễ cấu tạo đối xứng qua trục, gồm 2 vùng rõ rệt:
- Vùng vỏ từ tầng lông hút đến nội bì, vùng này chiếm khoảng 2/3 bán kính vi phẫu,
gồm các mô: tầng lông hút, tầng tẩm suberin, mô mềm vỏ và nội bì.
- Vùng trung trụ gồm từ trụ bì trở vào trong, vùng này chiếm khoảng 1/3 bán kính vi
phẫu, gồm các mô: trụ bì, các bó libe, các bó gỗ và tủy.
1.2. Rễ Rau muống già (rễ cấp 2)
Vi phẫu rễ gồm 2 vùng:
- Vùng vỏ từ lớp bần đến nội bì, vùng này ít hơn vùng trung trụ, gồm các mô: bần,
tầng phát sinh bần-nhu bì, nhu bì, mô mềm vỏ và nội bì.
- Vùng trung trụ từ trụ bì trở vào trong, gồm các mô: trụ bì, hệ thống dẫn (libe cấp 1,
libe cấp 2, gỗ cấp 2 và gỗ cấp 1), tia tủy, mô mềm tủy.
1.3. Rễ Ngò (rễ cấp 2)
Vi phẫu rễ gồm các mô: bần, tầng phát sinh bần-nhu bì, nhu bì, mô mềm vỏ, ống tiết,
libe 1, libe 2, tượng tầng, gỗ 2, gỗ 1.
Khi rễ cây già, gỗ cấp 2 phát triển mạnh và chiếm toàn bộ trung tâm của rễ nên không
còn mô mềm tủy, lúc đó gọi là gỗ chiếm tâm (đặc điểm này không có ở thân cây).
Các mạch gỗ cấp 1 khi đó thường không còn phân biệt được.
2. Rễ cây lớp Hành
Rễ Riềng
Vi phẫu rễ gồm 2 vùng rõ rệt:
- Vùng vỏ từ tầng lông hút đến nội bì, vùng này chiếm khoảng 2/3 bán kính vi phẫu,
gồm các mô: tầng lông hút, tầng suberoid, mô mềm vỏ và nội bì.

1
- Vùng trung trụ gồm từ trụ bì trở vào trong, vùng này chiếm khoảng 1/3 bán kính vi
phẫu, gồm các mô: trụ bì, các bó libe, các bó gỗ, tia tủy và tủy (gồm mô mềm tủy và
các mạch hậu mộc).

Hình 5. Sơ đồ cấu tạo rễ Ngũ sắc (Lantana camara L.)

BÁO CÁO THỰC HÀNH
1. Rễ Riềng: Bài mô tả cấu tạo, hình vẽ sơ đồ cấu tạo, hình vẽ chi tiết một phần vùng
trung trụ.
3. Rễ Ngò: Hình vẽ sơ đồ cấu tạo.