LOKALNE ŚRODOWISKA WYCHOWAWCZE

prof. UAM dr hab. Agata Matysiak-Błaszczyk

Wykład 1.

Człowiek żyje i funkcjonuje w ścisłym związku z otaczającym światem.

Środowisko człowieka - względnie trwały układ elementów otoczenia człowieka,

ważnych dla jego życia i otoczenia.
- T. Tomaszewski

Do elementów środowiska zalicza się ludzi i rzeczy pozostające ze sobą w

rozmaitych relacjach

Relacje pomiędzy elementami środowiska - interakcje (wzajemne oddziaływania)

oraz wzajemne zależności, występujące wtedy, gdy poszczególne elementy są
przyczyną i warunkiem innych.

Człowiek to istota bio socjokulturowa, środowisko jest dla niej dostarczycielem

niezbędnych dla rozwoju składników.

Subiektywna percepcja środowiska - każdy człowiek subiektywnie odbiera elementy i

składniki środowiska, może je akceptować lub odrzucać.

Środowisko w pedagogice definiuje się jako:

1) proces interakcji zachodzących między jednostką a środowiskiem,
2) oddziaływanie bodźców na osobowość człowieka,
3) podejmowanie w środowisku pracy wychowawczej,
4) proces uwarunkowań rozwoju i wychowania

Rodzaje i klasyfikacje środowiska:

- ze względu na cel poznawczo-opisowy:
● typowe/ indywidualne
● subiektywne/ obiektywne
● samoczynne wpływy bodźców/ celowe ich komponowanie
● system instytucji powołanych do realizacji celów wychowawczych/
system instytucji naturalnych
- ze względu na praktykę pedagogiczną:
● modyfikowanie, kreowanie, zamienianie/ wykorzystywanie bodźców/
wywoływanie zmian w osobowości
- ze względu na jego zmienność i organizację:
● tradycyjne/ nowoczesne/ ponowoczesne
● zorganizowane/ zdezorganizowane/ patologiczne