ŚREDNIOWIECZE

1. Nazwa pochodzi od łacińskiego medium aevum co znaczy wieki średnie. Była to epoka
przejściowa między starożytnością a renesansem. Średniowiecze postrzegano jako epokę
ciemnoty, zabobonów i zacofania

2. Ramy czasowe ; za początek epoki w Europie uznaje się upadek cesarstwa

zachodniorzymskiego 476 r a koniec zdobycie Konstantynopola przez Turków w 1453 r
Za schyłek epoki uznaje się też wynalezienie druku przez Jana Gutenberga lub odkrycie
Ameryki przez Kolumba w 1492 r. W Polsce średniowiecze rozpoczęło się wraz z chrztem
Mieszka I w 966 r a koniec nastąpił w 1518 r , odbył się wtedy ślub Zygmunta Starego z Boną
Sforzą

3. Uniwersalizm średniowieczny:
- wiara i chrześcijaństwo
- łacina
- feudalizm
- styl romański i gotycki

4. Na uniwersytetach wykładano siedem sztuk wyzwolonych. Nazwa sztuki wyzwolone oznacza,

że wymagają wysiłku intelektualnego a nie pracy mięśni. Edukacja podzielona była na dwa
stopnie:
- stopień niższy, trivium ( gramatyka, retoryka, dialektyka)
- stopień wyższy, quadrivium ( arytmetyka, geometria, muzyka, astronomia)

5. Teocentryzm – centrum zainteresowania znajdował się Bóg ( greckie teos-bóg) zgodnie z

regułą teocentryzmu człowiek średniowieczny całe życie podporządkował bogu. Popularna
maksyma memento mori, czyli pamiętaj o śmierci mówi o tym ,że życie ziemskie jest tylko
wstępem do wieczności.
6. Dwa symbole średniowiecza : miecz i krzyż

FILOZOFIA ŚREDNIOWIECZA

1. Scholastyka- kierunek filozoficzny oparty na przekonaniu że prawdy wiary można

wytłumaczyć przy użyciu logicznego myślenia. Można było je rozumowo uzasadnić tak jak
można logicznie udowodnić istnienie boga
2. Augustynizm- świety Augustyn. Jego najważniejsze dzieło to Wyznania. U podłoża
augustynizmu leżało przekonanie że człowiek jest zawieszony między niebem a ziemią i
rozpaczliwie poszukuje boga. Wynikiem tej sytuacji jest wieczne rozdarcie człowieka między
dobrem i złem, między potrzebami ducha a potrzebami ciała. Świety Augustyn twierdziła, że
celem życia człowieka jest poznanie boga, świata i własnej duszy. Poznanie boga możliwe jest
na drodze oświecenia, boskiej łaski-iluminacji . człowiek może znaleźć prawdziwe szczęście w
miłości do boga. To bóg decyduje komu będzie dane szczęście poznania boskiej koncepcji
zbawienia świata. Miernikiem wielkości człowieka są wartości wewnętrzne