You are on page 1of 76

I FUNKCJE

catteoaite IR
≥ - -

rzeczywiste E-
zespdone
IN -

natural ne
-

A- ( dlakaidego )

wgmierne
-

7- * ✗I
listnieje)
wiwigdy
{
-

sprzecznosié { 0,17 ( 0,1 )


-

DEFINICJA ;
Niech ✗ c- IR

1) Prez maxx

element zbioru
( minx )
ite
nazwiemg nojwigkszg (nojmniejszy )
×
,
o
istnieje

2) Prez
super / in-1×1
oznaczoi
bqdziemy najwieokszoz ( najmniejsq)
liczbq rveczywistq tub ± •
,
nie
mniejszcy / me oiqkszq )
od
wszysthioh dementia ×

PRZYKTAD ✗ c- <0,1 ) Max = A min


=
0

?
supx
=

&¥ supx
> 1 {
1*4
supx
=

F ↑ ↓
'
a'
'
< 0
z supx

sup ✗ c- { 0,1 ) {
to
Jedi max
istnieje supx
=
maxx

minx = 0 = >
infx =
0

L f L L L ) ) L L L L f L

✗ =
(0,1-0)

¥827T
infx > 0 {

infx < 01

infx = 0 minx nie


istnieje

#
& 2+1
0

supx
= a c- IR ↓
istnieje
+ •

supx
=
max nie

=

{1 ,
new }
t I
super
l•
max =
-
-

t
I
istnieje
3
minx nie

infx =
0


.
Y
.

"
"
<

- <
'
,

,
L
,

DEFINKJA [ funkcji ] Niech done


bqdqzbioy ✗
y
doaolne
Funkcjqzezbiora × w
chicory nazwiemy rbioru
przypovzgdkowanie ,
htéve kaidemu element owi ×

prypovzgdkowuje dowdy 1
1 element
rbioruy
symbolic wie
f ✗ Y : →

zbior ✗ nazwiemy dziedzinq


Y zbiorem wartosa
'

a
elements ebioru ✗ -

oroumentg
waurtosci
elements rbioru
y
-

DFFINICJA [ funkcjijednejzmiennej ]

Funkcjg jednejzmiennejnazwiemydowolngfunkcje.fi
IR
✗ →
y ,

to-kg.ie ✗ c-

PRZYKTAD

g-
- JI tf : IR -
>
IR

? ✗
= 1 → = ± 1 Ele
y
×
y

f Lo , ) IR IN IR
f
: too - > : →
i

↓ It
ok ?
y=5x .

y ✗

{
1. Dziedzina

FUNKCJA 2 .
Zbiérwartosci

3 .
Sposito przyporzqdkowania
× 2
w

DEFINICJA [ roiunosci fun Koji ]


Niech done bedq f :

→y ;
y
: z
-
>
w

powiemy.ie/---gwiwigdyx--2orazff)=glx)dlawszysthioh ✗ c- ✗

PRZYKTAD
lazy f. sq rciwne )
-11×1 =
×
,
glx /
=
1×1

f. g :
to ,
to ) →
R
sg rinne

}
f :
(0,1-0) → R
nie rorwne
sq
: IN → R
g

f. g : Z →
IR nie
sq rione
DEFINKJA [ ◦ brow / przeoiwobrazu ]
Y
Nicols
f : ✗ →

1)
nazywo-myzbiorwszystkichwartoscijal.ie
dowolnego ACX
◦brazen

fprzgjmujedla argument uz A

symbolic mie
flat =

{ -11×1 :
✗ c- A } nay

2) zbioremuartos-ci-nozwiemyzbi.ir flx )

3) przeciwobrazem BCY
nazwiemy
zbior
argumentin f
dlaktoryuhwo-rtoscinale.iq do B

symbolicmie f-TB) { ✗ >


fHeB }
-
=
_

✗ c- no- ×

PRZYKEAD
flx ) £ =

f / < 0,171=40,17
f / C- 2,17 ) =L -8,17
1,
,

f- (2-271-17)=1-3 -17
"

, ,
?⃝
PRZYKTAD -11×1=+2
f- 110,111=10,1 )

µ
(-11-1,111--40,1)
, f- 11-1 , -1×10,111=40,4
f-
'

(1-1,41)=1-2,2 )

DEFINKJA [ podstawowe wtosnoscifunkcji ]


Niech f :
✗ →
y

Powiemy.ie f jest :

"

1) "
na
jedi douolny element abiorawartosci
jest
wartosciq pewnego argument a

symbolic znie flx )=y tub Y


ye
Y F ✗ c- ✗
fH=y
2) riinouartos-ciowaj.es/idlaroinychorgumentou
rosinewartosci
przyjmuje

symbolic nie ×
, ,xz ✗ it xz flxn ) ≠
flxz )
tub flat =

flxz ) ×
,
=
✗a
"
iroinowartosciowa
3) wzajemniejednoznaczna-j.es/ijest "
no

PRZYKLAD -11×1=1×1 f. ✗

y

[/
"

"" ""
" "" """° "

y=x=R NIE NIE


=
IN me Tar .


g.


iy=< 01+0 ) TAK TAK

PRZYKTAD
flx / =

f : IR →
(0,1-0)

1° nie
jest rctinowartosciowa

(-1-1)--1=-16 )
"

jest "
na

niech
weimydowolnyy.ge (0,1-0) i ✗
=

-5g ER

zauwai.my 1-1×1=-7--1.gl?-1yI--g
ZTOÉENIE SUPER POZYCJI

✗ try 2

↳ w

¥:

DEFINICJA [ ztoienia super pozycji / przeksztatcen ]


Niech f. ✗ →

y i
g
: 2- > w

T.es/iyc-ztomoiemy2definiowaiztoieniegof:x-w
( f) ( ) (1-1×1)
pray czym
=

go g
x

flx ) =

¥ 190-111*1=911-1*1)=g f) =

¥
.

g. f)
=

-11×1 =
sinx
NIE PRZEMIENNE

91×1--1×1
( fog ) ( ) x
=
f- (GH) =
sin
Ight) =
sink /
( go f) ( ) x
=g(fH ) =
1-11-11 =
Isinxl 70
flx / Sx
2

PRZYKTAD /
glx
=
= ✗

f :< o a) ,
+ → R

g
: R →
(0,1-0)

(fog )H =

-11gal ) =
-11×4=5×2--1×1

(go f) G) =

g(fH ) =

gcrx ) (f) = =
×

10,1-0 ) )
fog R IR
go -1
< o,
: - > : -
> too

DEFINICJA [ identgcznosci ]
Przeksztatcen.iemidentgcmoscioa.am/identyczno5oig
zbiorze Idx YX tokq
)
Id ( ) ie
no

nazywamu
:
× x
-

,
x
=

dla ¥
wszysthich ✗ c-


Idx

UWAGA¥•. ldentycznosciq jest element


neutrality superpozycji
praeksztatceri

f. ✗ → Y
,
Id ×

(foIdHx ) =
f- (Id ✗ (d) =
ft ) foId×=f
?⃝
( Idyof)H=Id×lfH) =

Idy /g) =y= ft )

Idxof f
-


Y

DEFINKJA [funhcji odwrotnej ]


Niech f. ✗ →
Y

Funkcjqodwvotnqdof
^

nazwiemy f- :X ✗
>
takq.ie olla
uszystkich ✗ c- ✗
crazy
c- Y
many y= -11×1 wtedyitylko wtedy ,

gdy -17g )
✗ =

-VxeX V-yeY y= -11×1 ✗ =

-1%1

PRZYKTAD -11×1=+3 f. R -
> IR

being dowolny ✗ c- IR orazniech y=x3


"

y=×3 < =
× f- (g) =
×

Fg )
'
lnieoh f- (g) =
FAUT odwvotnosci
Wiech
f : ✗ → Y
spr .

f jest odwrotnos-ciqdofwteo.ly itylkowtedy


"
Funkcia :
✗ → ✗

%
"

f- of -
-

Idi , orazfof-1-Io.ly

PRZYKKAD ✗ c- ✗ y=f( ) ×

( f- to -111×1=-17-(1×1)
"

(g) f- of =Id×
'
=

f- =
×

"

analogicznie :
fof =
Idy

BOWED W DRUGAC STROME

Wiech ✗ c- ✗ oraz
y=fH
If f) G) =Id×H=x
_

'

f) G) (-11×1)=-1-1 /g) f- Yg )
' '

(f- ◦
=

f-
-

analogicznie (g) flx )=-y


'

f- =x
PRZYKTAD -11×1=+3 f- %)
=
Fx ?

(f- f) ( ) f- 1/(-1×1) FÉ
^

f- / 3)
'
=
×
= = =
◦ x ✗

'

f- of =
Idk

If of -71×1=(-11-7×1) =

-1135×1=15×13 =
×

"

( "
no iroainowartosciowa)
EBook odwracalna
UWAGA
a. funkcja wzajemniejednoznaczna
odbicie / ustrzane
wykresie wzglqdem prostej
*
no =

y

do-lejtylkofunkcjeliczbooe.takiektoiyohdiieolu.nu
-

jest podzbiorem IR

DEFINICJA [ driedzing natural


nej ]
Jedi funkcia jest okrestona / formutq to dried wwrem zina

natural
naif Koji nazwiemynajwiekszypodzb.ir IR sktadajgg
liczb d /
sie z
Wtorych formula opisujqca funkcjq jest dobro
,
a

direst once

PRZYKEAD fH= log 1×2-3×+2 ) loge 1×2-3×+2 ) =

Df : ✗ 2-3×+2>0 ( × -
2) ( 1)
x
-
> 0 ⇐> ✗ c- C- •
,
1) (21+0)
u

Df =
too 1) ,
u
(2,1-0)
DEFINICJA [ wykresu] ,

Nieoh f : ✗ → R gdaie ✗ c- IR

Wykresemfnazwiemy 4-
=

{ (× , g) c- R2 :
✗ c- ✗ , y=fH }

PRZYKEAD ^

a) ft ) -1×1
-

,
/ >

2) fix / =
[ ] × =
Lx ) ( najaiqksza liczbacatkouita ) ,

htoraniejestwiqhszaod ✗

*
zookrqg / one do dota

-Ez
1- -0

# -
1

,
3) -11×1--1×7 if
*

zaokrgg
do
/ one
>

gory
DEFINICIA[monotonicenoscifunkiji]

Niechf: X-R, golzie xeRR

1) powiery, se:

Funkigf jestrangamalejeeentoja"emolejaca
vosug/maleja/nierosug/niemaleja
2) powiery, ie:

Funkaja jestmonotoniczna jesti jestrosuqca lub


malejqca
lub
nierosuga lub
niemalejgca

symbolicarefrosn /mal/nierosn/niemal >

Xx,xexxxxf(x)< f(x)
f(x ) f(x)
>

f(x) f(x)
f(x) f(x)

PRIYKtAD
f(x) E
=

I Oop. f jestmalejqca
xc( c,d
aielsm?
YYY ala -

L
☒*"*BÑMF¥

Dla doaolnyoha.be/Rtakioh,iea-t0lubb=O
a' ab + b2 > 0
many
+

PRZYKTAD

-11×1=+3

*
wearing ×, ,

a.
ER takich.ie ×, < ✗z

flxz ) fkn )
-
=
xp ! -

×
=
/ ×
,
-

a) ( ✗ it xixztxi) > 0
> 0 > 0

f. rosnqca

FAKT { kryteriumroinicowemonotonicznosci funkcji }


Nieoh
f. ✗ → IR
gdrie ✗ c- R
1 2 4
3

rosng.ca/malejgco/nierosngca/niemalejqcawiwigdydla
Funkcja f- jest
doaolnych ×, , xz C- ✗ xn< ✗2

i
flxz ) f /xD 0
-
> 3
flat flat
-
≤ 0

2
(-1×2)--11×1<0 a flat -11×1>-0
-
PRZYKTAD -11×1=+2
1) ×, ,✗z ×, <
×
,
≤ 0

flxd-ftxd-xi-xi-lxz-xdlx.tn ) < 0
fmalejqca
+ -

d/a ✗ c- C- 0,07

2) × ×
0 ≤ × <
×,
, , , ,

ffxz ) f /a)
-
=
( ✗

) / xztxn ) > O f rosngca
(0,1-0)
+
olla ✗ c-
I CIACGI

DEFINICJA [ ciqgu ]

ciqgiemno-zwiemydowolngfunkcjeokreslonqnazbiorz.ee IN
tym przypadku zamiast IN R ER

: >

piszemg an
w a
-

oraz iast
On ) 2am o(n

monotonicznosé
UWAGA →

many zdefiniowac

FAKT :

kvyteriumroinicowemonotonicznosciciqg.ci I

ER
Nieoh
dong bqdzie ciqg an

Jedi dla Y new anti


-

on > 0 / anti
-

on
< 0 /
anti
-

an ≤ 0 / Anti
-

on ≥0

rosng.co/malejgca/nierosnozca/niemalejgcaPRZYKtAD
powiemy ,
ie an jest

1) an
-
-

¥
Cnt 3¥)(n+ 3¥51
anti
-

an
=
17T¥ -1+2-1 =

In + 1) ( n + 2)
> 0

an
jest vosngce
2) an
=
( n
-

5) ( n
-
10 ) =
n
? 15N + 50

Anti
-

an
=
( ni -

1) 2-156+1 ) +50 -

( n
'

)
-15m +50 =
2( n
-

8)

Odp olla ne {1 . .
. .

,
8
} malejqy
olla ne { 8,9 } stat
,
d /an ≥ 9
rosngy

GRAN ICE

Iim -11×1 =P
✗ → a

✗ c- IR -

granica
w
punkie wtasciwym
✗ ± •
punkie niewtosciwym
-
=

granica u

PER wtasciwa
granico
-

p ±
granicaniewtasa.ua
= • -

i::
-
i
,
\

,
,

DEFINKJA [ granicawtosa.ua w
punkie niewtosciwym ]
Niech f :
✗ → IR ,
gdrie ✗ c- IR oraz
sup ✗
= + •
( infx = - •

powiemy.ie/-zbiegawt-f-)dogranicygc-lR,wiwgdy
dladooolnego E>0
istnieje • c- R talkie ,
ie
dlauszystkich ✗ c- ✗
jesli
× > •
( ✗ < a) ,
to Ifk) g / - < E

1-11×1 -

g / <
E -

E <
flx) g - <
E -

Etg
<
FG ) <
Etg

sgmb . : Iim flx )=g V-E > o Finer ttxex × >a 1-11×1 -

g / <
E
✗ → + • (✗ < a)
C- D)

1in On
-
-
a <= >
YE >o
F-c- R Yn >a / an -

a / < E
v. → + •

g+E

do
g
*
koidgo E

dobieromynowyt
¥ - - - - - - - - - - - - - - - -
- - -

,
a

PRZYKTAD an
-_ a liman -_ a

Nieoh E> 0 oraz ✗ =


997

weémydowdny n > a
utedy E > 0 =

an
-
a
=
/an at -

E > / an at -

2 dowotnosci
wybora E
otrymujemy liman -_
a
PRZYKRLAD an
=

1 liman = 1

Niech E> 0 oraz


• =

& ,
d/ a
doaolnego n > ✗

E> Ian -1 / =
/ 1¥ -1 / =
/ f. / tn =
n >
E- = a
nieczqsidowodu

n >
%
E >
f. =
/I/ =
/ (1+1)-11=1%-11 = >
Ian -11 < E

z
doodnego wybora E
otvymujemy liman -

-1

TWIERDZENIA /WKASNOÉU ARYTMETYCZNYCH GRANIC WTAJCIWYCH )

dlapewnegoxfi.gg/Hora2fi-zglx)togranicewtasciue
R Jedi
Nieoh fig : ✗ →
gdiie ✗ c- IR .

to :

1) 1in ( fH±gH ) -
-

fi.rs/-H+-fi..zgH
✗ → ✗

2) ¥:( flight =


limfkt fi.%gH
→ a
-

3) jedi t.i.mg/x)-t0tofi.rgfg#-,=ti-EfH
11,291×1

PRZYKTAD tim Tfn


Iim n¥ = 1 limtz =
1-2 2 tw 2
many

limⁿ¥n =
1in " limit
'

= l -

t =L
WtASN05a ARYTMETYCZNE ( Tw .

woiinegvanice )
E)
"

1) limit -
- l dla a > 1 3) Iim 11 + = e- dla ✗ c- IR

4)
"

2) limits -_
1 Iim (1+1) -
-
e

DEFINKJA [ granicyniewtasciwejwpunkcieniewtasciwym]

Niech f. ✗ → R gdziexc-IRbqdaietat.ie ,
ie
supX=+•(infX= D) -

Powiemy.ie/-zbiegaw + •
to) do
granny
+ •
E-] ,
wiwgdy
dladowdnego
Eek istnieje-EIRtat.ie/iedlaxc-X,je5li × >✗ ( ✗ <
a) ,
to fix) > E. [ -11×1 < E]

tim fH= VEER Fae /R V- flx )


symb :

✗ → too
[
too

]
✗ c- ✗ × >

(✗

2)
= > > E

E]
<
a
[ft)
o
a.
-


<
-

liman -_ +

[

ao ]
VEER Finer n > ✗ an > E
[an E]
-

<

PRZYKTAD 8>0 limns =


+ •
nie
w

olowodrie

n>Eᵗ[
8
Niech EER n
> {

1) dla E≤ 0

IR ns ≥1
niech • =

wtedy olla down > •

many
> 0 ≥E
ns > {

2) dla E > 0

%
niech •
=
Ets olla n >a n
> { ns >
E
many
dowotnosci limns
wyboru E
z = + •

many
HUH
UWAGA

Granicamoie
bye tylkojedna

---gi___

÷÷===-IM
-92
I
- - - - - - -

-
E
>

Jedi an
zawierapodciqgzbierinydogiorazpoda.gg abieiny do
gz ,
gdrie =/ to
g. gz ,
an nie
magraniy

"

PRZYKTAD an
=
C- 1)

' 6h

Aion
=
f- 1) =
1

""
lima on ,
= / im f- 1) =
/im 1=1
8^+5

8h +5
=
C- 1) =
-1
" +5
limasn.is =
/ im / 1)
-
=
/im -1=-1

"

PRZYK LAD -
an
=
( cos 'Én ) 2 -

liman nie
istnieje
22
"
/ im ( cos É 12nA ) )
"

lirmaznti = - =
/ im 0=0

Iz ( Gintz)) 24 -24
" " "
lim Ohn +2 /im ( / im
"
= .
= = -

cos
TWIERDZENIE ( O WTASNOÉCIACH ARYTMETYCZNYCH GRAN ICY NIEWTAÉCIWEJ )

Niedh f. g R IR
gdrie
: ✗ →
✗ c-
,

1)
jeslidlapewnegoafi.gg/-H=+-orazfi;zgCx1--be1R
a) ¥: %¥=o
b) dla b-+0

¥2 §¥- = ± •
( mah raking od b)

a) ¥: 1- 1×1+91×1
= + -

2) t.iq/-H=t---fi;zglx )

t.iq/-HtgHPR2YKtAD
¥%fHgH = + • =

/ im % =
0

UWAGA THEY
BE
¥ =

limb =
/ im In =

!i?mˢz
2 =
Iim } =
tim ? =

I?m÷

/ im ±±É nie da sie przewidriec


LISTA SYMBOL / NIEOZNACZONYCH

e) ¥5 s
) 0 / ± -1

2)
°
-
• too
6) •

3) 0° 7) 1

48

TWIERDZENIE ( O 3
FUNKY ACH )
Niech f. h IR ER bedgtahie.ie
g ,
: ✗ →
,
gdiie ✗

fix ) ≤
gH≤ HH wszysthich ✗ jedi
fig -11×1
olla ✗ c-

oraz
fight ) istniejqisozrowneg.to t.iq glx ) tei
istnieje jest i rione
g

PRZYKTAD Iim 54.27-3.5+2.7

fÉ ≤ +2.7 ≤ 54.453.472.7
↓ ↓
452
t 45-3+2
'

h
10.12 -

wstqpny term in kolosa

GRANICA I atGt05É JEDNEJ ZMIENNEJ

WAGA
HM.TT?.iMomyjuz-granicqwpunkcienieatas'ciwym
tim ? •
×
-

✗ -7-0

PRZYKTAD Iim =
-1 (¥;%fH=g⇐ >
Ye other
> ✗ c- ✗ ✗< a
= >
1-(1×1914)
✗ -7 00

utos
-

niexutos
g.
. w
p .
.

dono /
Weémy ng
E > 0

Nie oh • =
-3ft ✗ =/ 0 ✗ < a

¥
ovaz

H'¥+1 / =/ ¥ /
,
=


< -

Fez <
0
✗ 3<-1 ✗
= -

FE
he /
3

< -
.

E
nie
ccgsé dowodu !

E. +3<-1
3
/ :

{ >
-

¥ =/ ¥ /
,
=
1¥ / =
/ '¥+11
DEFINKJA [ granicowtasciwawpunkc.ie wtasciwym ]
Niech
f gdzie CIR
:X -
>
niechxobqdzietakie.ie
IR ,

,

w ✗
istniejqpunktgdowdnieblisl.ie ate rosine od ✗◦

Pooiemy.ie f Isiega w ✗◦ do
granicy GEIR wiwigdy olla

dowolnego E 0 istnieje > a > 0 tabie.ie dlakoidego ✗ c- ✗


,
jedi
O -
Ix -

xo / < • to Ifk ) g / - < E

/ × -

✗◦ / < a
-
a < ×
-


< a ⇐> ✗

-
a < ✗ < ✗

to

/ fix ) g) -
<
E
g-
E <
fix ) <
g.
+ E

symb .
Iim
✗ → Xo
fH=g He >◦
Fa > ◦ ltxex O '
/ × -

✗◦ / < a
Ifk ) g) - < E

g
I 1 I
1 I 1

✓ / ¥ ol
E-
g- E>
- - -

t
- - - -

t
-

f. ¥
g- ↳
. _ , _ .
+ , _ -
<

-1
e-
¥
g- ✗ <
- -
-

×IÉ '
¥>
e- ✗ =/ ✗ 1--1×-01
nieczqsédouodu
PRZYKTAD
fi.gg 0 D: (0,1--0)

=

nieoh e- ¥ dla
being doudny
E> 0
wszysthioh × >0
=

,

jedi e-
¥ > 1×1 =
×
-

te > lnx 1¥ / ¥ = < E

E > / ×
-01 z douolnie
wybranego E
otrzymamy tiff
=
0
DEFINKJA [granica niewtasciwa w
punkie wtasciwym]
IR
Niech f. gdrie CR niech bqdzie takie ie


,

,
Xo ,

w ✗
sgpunktydowolnieblisl.ie ate rosine od ✗◦

Pouiemy.ie fzbiega punkie w ✗◦ do


granicy
+ •
f- •
) win ,
gdy
dladowdnego EEIR
istnieje 0 a > taka ,
ie dla
wszystkich ✗ EX
, jedi
0<1 × -

✗◦ I < • to -11×1 > E ( ft ) E) <

sgmb .
tim FH =
f- 8) teen Fx >◦
ttxex O' /× -

✗◦ I < a

✗ →
( ft ) E)
✗◦

fat > E <

11,1

-1¥
fit
- - - - - -
- - - -

I
I 1
e- - - -

I
1
I
1 I
\ I
1
I 1%1 >

PRZYKLAD
tiny ñ =
+ •

Weémydowdny EHR

I dla 997
E. ≤ 0
weimy
- =

being ✗ =/ 1 oraz 0<1×-11 < ✗

many ¥, > 0 ≥ E
I dla E > 0
wearing ✗
=fe
¥12 > E

tahie.ie
weémy =/ 1 0>1×-1 / <
✗ a

& > 1×-15


1×-11 <
FE ✗ =
Iq > 1×-11
JE <
nieczqsidowodu
E- ¥112 -
-

zdowdnegowyboruEotrzymamyfi.gg ¥2
→ = + •

DEFINICJA [ granicajednostronna ]

Iim
+ → ✗◦
+ f( / ×
=
/ im ( flxnlxo.to) ) ( ) x
+ -7×0

tim
× ;
1-1×1 =
Iim
✗ -7×0
/ flxn c- a. ✗ ◦ 1) 1×1

PRZYKTAD
✗ →
Iim
o
-

I
= -


/ im
-
> Ot
¥ = + so

Iim [ ] × -0
-

Iim [ ] ×
=
-1
Ot
-

✗→ ✗ → 0
ABBY
UWAGA
•o•
Cronica
moiebyi tylkojedna
T.es/ilimflxl=Ptodladowolnegoxn-kmamylimfkn)--P
✗ →a

j.es/iistniejexn.In-s2takie,ielimflxn)ora2limflxn)istniejei
WNIOSEK :

t.iq/HnieistniejePR2YK-LADlimsinx-2nieistnieje
sq rosine to


✗ -7 -


n
- o -
o
sin ( E. -2nF ) =

sinIg=
2nF
tgz
✗ n= - → -

In = -

ni -
> - •
sin /E) =
sin 0=0

TWIERDZENIE ( granica ztoiono )

Nieoh f :
✗ → Y oraz
g
: Y -
> R
,
gdaie ×, YCIR

Niech ✗ ◦
bedietakie.ie/imflx1=yoora2limgly)--2o
y go ✗ →✗

-
>

wtedy limgffkt)=2o
✗ → Xo

PRZYKTAD tim In (+2+5×-1) = + •

+ → +•

-
,
?⃝
TWIERDZENIE (granice specjalne )
1) Iim =
1
× -70

2)
+ →
tim
± _
It E) +
=
ex

PRZYKKAD

¥;g""? =


Iim
→ 0
ˢin¥ % .
=
i. =

DEFINKJA [ Asymptoty ]
1) pionowa jest :
.

tim
± 1-1×1
=
± _
to ✗ =

◦ ( asymptote
pionowa
)
✗ -7×0
(c- R )

2) pozioma jedi : Tim


+ →±
- fH=yoeR to
y=y .
( asymptote
pozioma
)

3) ukoina :
jesti ✗ →
Iim
± -
f¥=aeR -
{ }
0 oraz

✗ →
Iim
±-
1-1×1 -

a×=b
c- R

(jedi )
nie ma

poriomej

to y=ax+b ( asymptotaukosna )
?
PRZYKTAD f- G) =
e
Df :(-0,0) v10 ,
to
)

a) pionoue

}×=O
tim
¥
e. =
0

asymptote pionowa
-

+ → ◦

prawn
1in e¥ =
+ •

✗ → Ot

2) poriome
e °=
}y=1
Iim ,
-7 - ao

asymptote poiioma
×


0

lim e
= 1
✗ → too

PRZYKTAD flx / =

xarctgx Df
:
( -

,
+ o_0
) → IR

1) pionowe
-
brah

2) poziome
¥2

4-

{

Iim
→ too
flx / =

✗ →
Iim
too

orctgx = + •

brah

+→
tim
- •
flx / = /im
-

arctgx = + •
?⃝
?⃝
3) ukosrne

a- -
lim
→ to
f¥ =

×
limorctgx
- > too
=
c- R -
{ }
0

b- lim -11×1 = tim ✗


orctgx Ex =
-

ax
-
-

→ to to
✗ ✗ →

=
Iim
+ → +

ʳᵗs¥ [% ] ✗
=

+,
-
-

✗ →+
lim

=
-1

[
1¥ É tego byto

limb
= = =
-
nie
• . . .

→ -

= Iim
✗ → -2
f( ) ×
-

ax
=

✗ →
1in
to
xorctgx Izx + =
.
. . .
=
-1

ñ
ukosisa prowostronna
y
=
-2×-1 asymptote
y
=
-

Izx -1 asymptote ukosna lewostronna


DEFINICJA [ ciqgtosci ]

CIR
Niech f :
✗ → IR
,
gdzie ✗

EX
1) powiemy.ie f jest ciggta w ✗◦ win
,
gdy
¥¥; 1-1×1=-11×4--1.im#flx ) [ ciqgtosé w
punkie ✗◦ ]

2) powiemy.ie f- jest ciqgtawiwigdy jest ciqgta we


wszystkich ✗ c- ✗

)
"

IR
PRZYKKAD
flx / f too
: too →
=
×
,

✗ ◦ c- IR

f- G) oh f- to ) fi;z, flirt
"
Iim _
= Iim -
×
=

= =

→ ✗
1-

✗ → Xo

[× ] R
PRZYKTAD fcx ) =
✗ c-

Na przedziatach ( n
,
n + 1) ciqgta bo Stata

fi.gg . flx ) = Iim -


[ ] ×
=
Iim -1 =
-1 ≠ 0 =

fco)

od
✗ → 0 ✗ →

{ ˢi /a ✗ =/ 0
PRZYKTAD
-11×1
=

?
1
wpp ( w
przeciwnymprypadku )
✗◦ = 0

tim -11×1
0
-
=
Iim -
ˢi = 1 =

-110 )
ggta
✗ → o
0
+ →
w ✗ =

Iim
✗ → 0
+
flx / = Iim
+→ ◦
+
ˢ" = 1 =

fay
UWAGA 17B¥ lntuicja / dose noiwno ) ciggtaj.es/iwykres

sie nie V02
rywa
elementarne
ciggte [ aidomiany 1×1 f. wyktadnicza

sq , , ,

logarytmy f. tryg ,
w
tymtgictg
( major asymptote poza
dried zing ) ,

f. cgklometryczne ]

TWIERDZENIE ( wtosnosci
avytmetgcznc f. ciggtych )

Suma
,
riznica ,
iloczyn ,
iloraz (jedi mianownik =/ 0 )
ztoienie f. ciggtych jest ciggte
-

flx ) e' )

IR
PRZYKTAD = +
sin /✗ I f f-
: •
,
too →

Ix ex elementarne
,
-

wiqc ciqgte
É "

ztoienieciqgtgchwiqcfcigg.to
exp / )
= Ix -

sin ×
,
1×1 -

elementarne wise ciggte


sin 1×1 ztoienieciggtychwiecfcigg.to
-

flx ) -

suma
ciggtyoh jest ciggta
[
dk×≠o
fix / = →
Odp .
:
fciqgta
1
wpp

w ✗

= 0
ciggta ( byto )
olla ✗ c- C- To )u (0,1-00)
sinx , ×
-
dementarne wiqc ciggte

flx ˢi

ilora-a.gg/-yohwiqcciqgteTWlERD2EN1E
/ = -

(Weierstrass a)
Niech f :< a. b) IR →

bqdzieciqgta wtedyfmawartosi
nojwiqkszq i najmniejszq

HEE
DDOOWWOÉDD / no
prairie)

przypusimy ,
ie f nie ma max

niech ✗◦ c- < a ,b >

flxo ) nie jest max

zatem
istnieje ×
,
c- Lab > tattie pie flx )
,
>
tho )
analogicznie flat tei nie
jest max

niech ×, c- La , b) bqdzietakie.ie flxz ) >


flu )

Do sie wgbraé ×, talkie


,
ie

1)
"

przgvostwartos-o.it/xn1jestuistotny
2) in zbiega do
peunego
✗ c-
La , b)

1- 14=11,21-1×1 =
Iim
> •
fkn )= + •

n -

TWIERDZENIE ( Darboux ◦
wartoscisredniej )
IR bqdzie
Niech f :< ,b > ciqgta

a

de Lfla) -1lb ) )
, ( tub ( Hb) , flat > )

istnieje ceca b) , takie.ie f- (c) =D

f- (b) -

d- -
-

flat - •

1
! I s
a C ,
☒0WWÉ☒ Niech A -
-

{ ✗ c- < a. b) :
fix / ≤ d }
A

sup
=

}
flat =
Iim 1-1×1 ≥ tim ᵈ=ᵈ
ot xot
fkd=d
✗ →
✗ → ✗ =
>

flxo ) =
Iim
✗ → ×.
-
FH ≤ d

PRZYKTAD f :< 13,17 -


> IR -11×1=3 /ogtx +

uykai ,
ie
istniejexotakie.ie flxo ) -
- e

f / f) =

310%1-3 1¥ +

,
=
3 > e

f / 1) =3
log ;1 1-
¥2 =
0-2 <
e

2auwaiamy.ie/jestciqgtanaprzedziale 41-3,17 to
ztw Darboux
istnieje ✗◦ c-
(1-3,1) takie
,
Ée
flxo ) = e

Jedi f :( a. b) R
jest ciqgte flat f /b) < 0


oraz
-

to f La , b)
ma
miejsce zerowe w

f :{ 0 Iz > IR

PRZYKTAD ,

flx ) =
×
-

cos ✗

f- to) f / E)
-
= -

1. Iz < 0 stgd 3- ✗◦
c- 40,17 =>
-11×01--0
f ma
miejsce zero we
PRZYKTAD

Wykiz ie rorwnanie In
orctgx rozwigzanie
=
✗ ma
,

f- 1×1 lnx ffxo ) O ?


orctgx
= =

i
-

f :
(0,1-0) →
IR .

fit ) =
Int -

arctgt = 0 -

Ig < O

f / e)
arctg÷
'
Inez
arctge 2- > 0
= _ =

Zauwaimy ,
ie
fjestciggtazatemjesttakieciggtanast.ee )
zatoienia wniosku
stgd f spetnia na { 1 e)
,
czyli
-11×4=0
'

istnieje 41 ✗ ◦ c-
,
e > takie ,
ie

PRZYKTAD

É
Wykai ,
ie rorwnanie =
sin ✗ ma
conajmniej 2 rozwiqzania

f- 1×1=5 sinx
f (-0,1-0)
:
-

F; .#
±"
1) dla ✗ c- 1- It -
i>
fl -

Ei ) =
e- -

1- a) < 0
,
many

ffñ ) É o > 0
- -
-

2) olla ✗ c- C- Ei -357 ,

¥"
fl Ei ) e- -1<0
-
- -

3"

fl -

31T ) =
e- -

O > O

f ciqgta na IR zatem
takieciqgta na 1- Zi ,
-
ñ >
oraz { ÉI -

,
-31T )

2 tw Darboux ma
miejsce zero we w
kaidym 2
tych
przedziatow
Poohodna
funkcjijednej zmiennej

axtb
g-
flat - - -
-

.-•¥A y=a( ×
-

a) +
flxo )
I
' 1in -11×1 flxo )
-

\
X Xo
y
✗→
-

Xo

I I ,
'
✗o ×

tg&=a=f /✗ ol

DEFINICJA [ pochodnej ]
f IR ✗ CIR niech ✗
Niech :
x -
>
, gdrie ,


c-

1. llovazem
roknicowymfunkcjifupunkc.ie ✗◦
nazwiemy
-11×1 -

flxo )
wyraienie ✗ -
Xo

-11×1 flxo )
.is/-niejeijestwta5ciwatopouiemy
-

2. Jedi Iim ×
,
✗ -

✗ → Xo

ie f jest roriniczkoualna w ✗◦
ajej pochodna
flx ) flxo )
f'H=
-

Iim
✗ →
Xo
X -

Xo

3.
f jest vééniczkowalna wiw ,
gdy jest vii. niczkowalna we


uszystkich ✗ c-
PRZYKTAD f- 1×1=-7 , ✗◦ c- IR
2- 2

ft ) %) ✗ ✗◦
( ) /✗ xD
f- Yxo )
-

+
/ im 1in

/ im
-

× ◦
= = =
=

✗ ✗◦ ✗ →
Xo X Xo
-

✗ → , ✗ → ✗◦
-

=
/ im ( ✗ + ✗◦ ) =
2×0
✗ → Xo

'
IR f / / ?
"
PRZYKTAD
-11×1
=
-_
× ✗◦ c- ✗◦
,

-11×1-(-1×0) oh
"

f- / )

/im ×
-

✗◦
=
Iim = =

✗ → Xo X -

Xo ✗

Xo X -

Xo

1¥ ) / ×
"
?
! 2.
" →
it on
^
)
-

"
-

× + ✗ ✗◦ + ✗ ✗ . .
.
+ ✗
=
Iim =

✗→ ✗◦ ( ◦
I

1)
"

(
^
/im ?
" "

!
" "
=
+ +
✗◦
=
× + ✗◦
.

✗ × . . .
nxo
✗ → Xo

PRZYKTAD sin '(0 )


Sino
ˢi
Sim -

/o) Iim 1
'
sin =
lim = =

✗ -
O so
✗ → 0 ✗ -

'( )

,im2sÉÉi×
PRZYKEA :D cos ×

' " a- -

can
cos / /
✗◦ = tim
X
-

Xo
= . =

✗ →
Xo ✗ → Xo

,
= -

Sin Xo
FAKT ( Interpretacja geometry ozna
pochodnej )
R ✗ CIR bqdzie voriniczkowalna
Niech f ✗ →
gdzie
:

, ,

w ✗◦ c- ✗ .

wtedy styczna do
wykresu f u
punkie lxo , -11%11
wyraia sie wzovem :

y=fYxo ) / ×
-

xo ) flxo )
+

AGITACJA flkdfx-xc.lt/-(xol-fH
Iim Xo
=

X
-

✗ → Xo

fɕ
flat
f- 4*1--11×1
-

=
1in =

✗ → ✗◦ × -

✗◦

1
flxo )
-14%1-(-4×0)=0
I
=

PRZYKTAD
styczna do
flx) sinx ✗◦ 0
-

_
=

'

f/ ) / 01--1
'
=
✗◦ sin

9=11×-0/+0 =

y=✗
flxo ) =
sin / 01=0

TWIERDZENIE

bqdzievoiniczkowalnowxoc-X.hr/-edyfciggtaw
Niech f IR CR
gdzie
: →
✗ ,

✗◦
AGITACJA

Zatoimy.ie/-jestciqgtawxotzn.limfH=-lxo ) ✗ → Xo


✗ =/ 0

1-1×1 HH
Iim [2¥]
-

= = ± -

X -

Xo
✗ →
Xo

TWIERDZENIE (podstawowe pochodne )

1) aeR a' =
9) In '✗ =

¥
'
1

login
^

2) (F) )

-1-0
=
a =
✗ to
✗ Ina
, ✗

3) sin '✗ =
cosx 1
11
) arcs in '✗ =

JE
4) cos '✗ = -

sin ✗

× -1¥
'

5) tg '✗ =
12 ) arccos ✗
=

6) ctgi =
× 1-
"
13 ) arctg '✗ =

1++2
7) (ex ) =
ex
'

of / no
8) =
14 ) arcctglx =

1 + ✗
2


'

is ) 15×1 =
TWIERDZENIE ( wtosnosciovytmetyczne pochodnej )
Niech f. g bqdqroréniczkoualne
:
✗ → R ,
✗ CIR u ✗

c- ✗

utedy nastepujgcepochodneistniejgiwyraiajg sie wzorami


1)
'
'

/ c-
f) =
c-
f olla c =/ 0

'

f'
'

2) / ftg ) = +

g
'

3) ( f. g) fig
'
+
f.g
=

( FIGHT
'

4) ( fog ) / f' g) g -14gal ) /)


' '
= → = -

g
'

◦ ×

f 's
'
fg
1¥ )
'

5)
-

'

☒⑤ ¥1B time
✗ -7×0

Élimf"
-

" -11×1 flxo )


-

1)
'

f/ ) time
= = .
=
c. ✗◦
X
-

XO ✗ →✗
× -
×
✗ →
Xo ◦
.

1-411×1 -

(cf) / xo )
✗→
Iim
✗ ✗◦
=
( cf ) / xo )
Xo
-

' -11×1 flxo ) -

81×1-91×0 )
2) f / Xo ) +
g' (xo ) =

✗ →
Iim
Xo
×
-
×.
+ Iim

-

Xo
=

✗ → ✗◦

flx ) flxo / -
+
glx) glxo) -

If g) ( )
+
x
-

If g) ( xo )
+
=
Iim =
Iim =

✗ → Xo X -
✗◦ ✗→ Xo X -

Xo

'
=

( ftgl / ) xo
3) f- ( Ig / ) flxo )gYx◦ )
'

+ =
✗◦ xo

flx ) flat -

glx ) glxo ) -

91×01×4,7 flxo ) / in
=
+ =

×
-

✗◦ ✗ -
✗◦
✗ → ✗◦
.

↓ ↓


limglxo )
→ ✗◦
figs -11×1 .

=
1in
f☒E) -

flx.ly/xo)tfHglx)-fHg# =

✗ → Xo X Xo
-

-11×191×1 -

ftd9(×◦) '

✗→
1in
Xo X
-
Xo
=

( f. g) ( ) xo

4) ( f' g) ( xo )
'

glx.D.gl/xd--*fYglxoH--fYyol
/ xd f/
'
=

g

-

glxol go
-
-

Iim f- G) %) 1in I )) Iim -1191×1) Hyo )


-

Fly ) ;mF(g(
-

=
= = =
×

g- go
>
g- go y→yo × -

Ho ✗ → ✗
◦ glx ) -

yo

=
Iim
flight) flglxol)
-

glx ) glxo )
-

✗→ xo

* =
Iim (-191×1)--1191×011 .
/ im
91×1 glxo ) -

X ✗◦
glx ) glxo)
-

✗ → ✗o -
✗ → xo

flgk-D-flglx.lt 91×1 glxo )


-
( fog ) /x ) -

flglxo))
=
tim . =
Iim =

91×1 glxo ) × ×. ✗ Xo
-
- -

✗ → ✗◦ ✗ → ✗◦

lfogilxo )
¥_
' ' '

f /g- 1)
'

s ) ( Eg ) '
=

/ f. g- Y = +
f. ( g- y = + -

f =

1- g g 't
-

g.

1=1×1--1 1g -41×1=5-(91×1)
1 -94×1
1g -41×1
-

1=4×1
☒ g' 1×1
= =
-
=

191×112

"

PRZYKTAD ( sin 5É )

fH= sinx -14×1 =


cosx

91×1=5×2+57
'

'

(sin I JEFF ( 1×2 )


'
=
cos
.
+ set =
*

f- 1×1=5×1 f 'H= If
2

5e×
glx ) =
✗ +

d "

É )
"
* =
cos
'

zq.gg
.

( ✗ + 5e× = *

" '
' '

* + Sei ) =
f) + (55) =
2×+5 -

(E) =
2×+55

* 2
1 2e✗
g-ex
.

COS ✗ +
25×2+577

RIYKtAD (x)'
Inex
x =
2

f(x) e =

exp(x)f(x)
=

xnx
g(x)
=

(x)' ((e( +) (e +(nx)


= =

(exp(x(nx)'
= =

extux.(xnd' x(x'(nx
-
=

+
x(nix) x((mx
=

+
1)
#
IASTOSOWANIE POCHODNES

DEFINICJA Voniceki zopetney]


Niech f:x>R, XCR byokie roinicekoralna w xoex

Roniccho frpuncie preproscie


to no ox nazing
in

f(x)(x -

x),+
f(x)
NX

FAKT

olld matych ox
many f(x) =
f'(xolox +
f(x0)


RIYKtAD

sin (0,11) =??

x 0,11
=

f(x) =
Sin X

xo 0
=

f(x) cOSX
=

f(x) cos0
=
=
1
sin (0, 11) =
1.0, 11 + 0 =
0,
f(x 0) =
sinO =
0
TWIERDZENIE ( Rolla )

Niech f :< a ,b > → IR bqdzie véiniczkooalne .

T.es/liflal=flb)toistniejexoC-Laib7,taliieiefYxo1-- 0

flat fib)
-
-
.

>
's
' '
a'✗ ×.

☒0É☒

2auwa-zmy.ie/spetniazatoz-eniatwierdzenia Weierstrass a

f- 1×1--11×01 flx ) f /×◦)≤

}
'
-

lstnieje f /xo ) Iim Iim


oicatosi
= =

✗ → ✗◦
× -
×
. ✗ → xé
× -
✗◦
< ≥0
utomka ≥o

"

}≤
"
-11×1 fl" '
-

µ
0
f' 1×1--0
+ × -
✗◦
✗ → ✗ = >
0

>
( lagrange a)
'

TWIERDZENIE

Niech
f :
Lab > → R bqdzieroiniczkowalna ,
wteoly istnieje
'

CE La b) , takie.ie f- (b) flat - =

f- (c) ( b-a)

Hb ) -

flat -

>

Hb ) flat
☒0008$
-

glx ) =
-11×1 -

b- a
×

f/ b) -

flat
1)
'

f/ )
'

rciéniczkowalne /
g )
=
-

×
9 ×
b- a

f'" "at Hb ) flat


( fla) a)
-

2) glb ) g /a) -1lb) b


'
-
-
-
=
-
= -

b- a b. a

"b) flat
f- (b) f/a) tab)"
-

0
g b)
/
gla)
-
+ = = > -
-

by

Zatem
spetnia zatoéenia twierdzenia Rolla
g
'
Wiech c c- La , b > bqdzie tattie ,
ie
g /
c) = 0

f /b) -

flat
0 =

g'(c) =

-1% ) -

b- a
Hb ) -

flat
/ (b- a)
'

1- (c) =

b- a

flb ) f /a)- =

f- %) / b- a)

lsinx
sing /

lx-ylv-x.ge/R(flx)- sinx,a- y,b- x)Zau aimyi eflx)=sinxjestro'


PRZYKTAD -

éniczkowalna na
dowdnym
przedziale <× ,
y
> 1 tub Ly ,
✗ 7)

✗◦ C- <× ,
y
> takie ,
ie sinx -

sing
=
cos ✗ ◦ ( y)
x
-

Isin ✗
sing / / (x g) I / I/ / ≤ 1
=
cos ✗◦
=
cos ✗ ×
- -

y
-


[ 0,17
I × -

yl =
Ix -

yl

.is/-atej)Nieohf:I-71R,gdzieI-dowdnypvzedziat,bqdziero'
TWIERDZENIE ( pochodnej funky
o

Éniczkowalna
to f Stata gdy f- 1×1=0 dla
uszysthich I
'
win ,
✗ c-
☒ 008*1 -
>
)

dowolne ,b I
Weémy a c-

2o-uwo-imy.ie/spetniazo-toienialagrange'anapvzedziale <a. b)

Niech c. c- Laib > bqdzie takie ,


ie i

f / b) flat -
=

f'(c) ( b- a) =
0lb a) -
=
0 =
>
flat =
f- (b)
"

b stator
2
doudnego wyboru a
, f jest

1<-1 Weémy dowolny ✗◦ c- I


'

Iim
-11×1-(-1×0)=0 limo
f /xD =

✗ -

Xo
= =
0
✗ → ✗◦ ✗→ ✗◦

TWIERDZENIE ( Zwigzekpochodnych z monotonicznosciq )

Niech
f I :
→ R , gdzie I dooolnyprzedziat ,
bedzieroiniczkowalno

Jedi dlowszgstkich ✗ c- I :

1) -14×170 to f niemalejqca
2) f / ) f
'

× ≤ 0 to nierosnqca

3) pozapojedynczympunktem)
'

f/ ) ×
> 0 ( to f rosnqca

4) f- 1×1<0 ( pojedyñczympunktem)
'

poza
to f malejgca
☒⑧ WÉ☒
1) Wearing doodnea.be I gdzie b >a

Zauwaimy ,
ie
fspetnia na Lo b)
,
twierdzenielargange 'a
Niech Cela , b) bqdzietakie.ie flb ) f/a)- =

f'(c) (b- a)
+
70
I
+

fniemalejgca
2) 3) i 4) tale Samo

" ^

f/ )
+

PRZYKEAD ×
=
✗ n > O

) ( 2n e) 1×72
'

f / ) 12N + 1) 1×2
"
= =
x +

f/ )
'

x > 0 ✗ =/ 0
, -14×1--0 ✗ =0

1)

otrzymujefnie.mu/ejqc PR2YKtADflx)- x2nf4x)- 2n(x2n-y


2

'

f / ) ×
> 0 × > 0

'
dla ✗ c- 40, +
a) f- jest rosngca
f- 1×1<0 ✗ < 0
dla ✗ c- too , 0 ) f- jest malejgca
f /)
'

×
=
0 ✗
= 0
PRZYKEAD
f- ( x ) =
¥
'

f- 1×1=1×-1) -11×1-2
'

= = <
O

f malejgca 1-0,0) oraz (0,1-0)

DEFINICJA wklqstosci / wypuktosci

Niech IR CIR
f :
✗ →
, gdzie ✗

1) Jedi olla
doudnych ×
, , xz c- ✗ cieciua tgczgca punkty
( ×, , fkn )) oraz (× , , flxz )) znajduje sie

a) pouyiejwykvesuftopowiemy.ie f jest wypuktalusmiechniqta)


b) poniiejwykre.su/-topowiemy,z-efjestuklesta(smutna )
2) punktwykve.su wktoiymfprzechodzizoklestejwwypul.kz ,

tub
odwrotnienazwiemypunktemprzegiqc.io
^

µ
2
PRZYKTAD
f-A) =

PRZYKKAD flx ) ¥ =

wklesta na 1- o.o) >

wypukta na lo ,
+ a)
3
PRZYKTAD
fix ) =

^
wypukta na Lo , + •
)

. wklqsta na 1- •
,
0 >

TWIERDZENIE ( zwigzek I pochodnej 2 wklqstosciq / wypuktoscig )


Niech f I: -
> R ,
gdzie I dowdny pvzedziat , bqdzie I krotnie
-

rctiniczkowana

1) Jedi f- ( ) pojedyñczympunktem )
"

x > 0 (poza to
fwypukta
"

2) Jedi f- 1×1<0 / pozapojedynczym punktem) to f wklesta

f- ( ) f- Yx )
"

AGITACJA > 0 >


=
x
rosngca

"

f- 1×1<0 -14×1 makjgca


exp /¥ ) f ) v10 ) R
PRZYKTAD -11×1 = :
too 0 + - >
-

, ,

'

f 'H= exp / E) 1×-4 =

exp /¥1 /¥)


exp E)
#
1) exp # ¥#
'
2x 1+4
f / ) exp
#
"

f-
-
- -

exp
= =
× 4
2 4
✗ ✗ ✗

f- 1×1>0 ^' exp /±)


"
> 0 1+2×70
I
⇐> ✗ C- (-1-2,0) v10 ,
)
too
>
✗ z
-

analogies nie f- (o) " exp / E) {


"
< 0 < 0 ✗ <
-

✗ c- too ,
-

E)

f wypukta na 1-1-2101 oraz (0,1--0)

f wklesta na 1- •
,
-

E)
-

t pp / punktprzegiecia)

Hospitala)
'
TWIERDZENIE ( del

bqdzieroiniczkowalnaNiechxobedzietal.ie
Niech f. g ✗ IR ✗ CIR
gdzie
: →
,

,
2- e w ✗
leég punkty bliskie ate vééne
od ✗

Jedi ↓:%.tk/--0--fi;z.gHlubf.i;z.fH-- ± -
i
¥%◦gH=±
-

to sgsobie
oraz
figs .
istnieje % .
tei
istnieje i rinne

[ do obl [8) i [8] ]


AGITAC] A

Niech
( f(x) 0 mg(x) f(x) 0
g(x)
c
=
=
= =
=

*
Im fHtfEo=ImfAtF=ge f(x)
E


RIYKtAD

1 limax [8]n
=

x - > 0
=
=

dm x
=
[t] 1
=

PRIYKLAD

mix-in =mai=[8],

"omx =

xEx=[8] "make+1 =
E
Ekstremafunkcjijednej zmiennej

DEFINICJA [ ekstrema ]

Niech f IR CIR niech


: ✗ →
,
gdzie ✗
,
✗◦ c- ✗

1) funkcjaf ma u ✗

min / max Iokalne , wiwgdy istnieje
E > 0 takie.ie olla dowolnego ✗ c- ✗
, jesli 0<1 × -
✗◦ I < E
to fly >
flxo ) ft ) <
flxo)

✗ c- ( xo -
E Xo )
,
u (xo ,


+
E)

2) funkcja f- ma ekstremum lokalne w ✗◦ c- ✗ jedi ma min

tub Max W Xo

symbolic znie :


max Fe >◦ ✗ ex 0 <
/× -
✗◦ / <
E = >
flx ) flxo )
<

min Fe >o
V- ✗ c-
✗ 0 <
/ ✗ -

✗◦ / < E =
>
flx ) flxo )
>

PRZYKTAD flx / =
1×1 ✗◦
=
0

Nieuh E =
997 oraz niech ✗ c- IR bqdrie takie ,
ie 0 < / x -

✗◦ / < E

2 zatoienia ✗ =/ 0 , stool -11×1--1×1>0 =

flxo )

Zatemf ma min lokalne w ✗◦ = 0


PRIYDEAD f(x) =
sinx

Niech E=π ovaz XER bookie takie, ie 0<(x-x01 <2

Zauwaimy, ze xx t.)-l,ei) eaten f(x) =


sinx #N

f(x) <1
=

sinE =

f(x) water sink no max loholne


~
punhcie

If.jednng zniennegi]
THIERDIENCE (rawane Loniecany estremum
lokolnego
Niech fix->R, gokiexcR bgotie roiniczkovalna a XoeX.

Jesti f ma w to elestremum lobone to f(x) 0


=

DONOD-> to
tali
jah w Rollo

↑ RYXKtAD

sint> max loholne

IsinE= cosE =
0 OK

UWAGA

To
jest
nie trierozenie, love oliato, posytyonie" mozemy tylho
elestrema
wykloczy: r
ponktach golief'(x) + 0
"

PRZYKTAD
flx) =
×

2nd
l .

flx ) =

/ ✗◦
=
0 min lokalne
many
a

) -1=0
"
oraz
f'( ) xo
= 2n /O

↳ +1
2.
f/ × ) =

f- jest s-cislerosng.ca stgd brak ekstremow

"
ALE ? -140 ) =
( 2n + 1) to ) =
0

Efjednejzmiennej ]
TWIERDZENIE I warunek dostatecznego ekstvemum
lolealnego )
Nicols f :
✗ → IR
, gdziexc.IR bqdzievoéniczkowalna

f Jedi
'

Nieoh ✗

c- ✗ bqdzietakie.ie / xo ) =
0 .
:

" "

1) f 't ) w ✗◦ zmieniaznak 2 , ,
-

no
,,
+ to
funkcja ma

w ✗◦ min lokalne

"

funkcja
"

2) f 't ) w ✗◦ zmienia male 2


"
+
na
,,
-
to ma

w ✗◦ Max lokalne

3) f / ) istnieje i jest
"
dodatnie to lokalne
xo funkcjamaw xo min

4) f- ( )
"

xo
istniejeijestujemne.to/-unkcjamawxomaxlokalne
*
BITACYA

fiokso
1)
a) analogicaniz
f(x)
- 1

minohalue,
o
X

5
IXsfiko S
is analogian in

xen
PRIYKTAD
f(x)
=

f(x) 2n(x)2
-

2nx2 -138
1

f(x)38k lokalne
-

mine

+1

f(x) x2n =

f(x) (2n
2
=
+
1) =
t
t
f(x) (x(2n 1)x3
- + 30(=) x 0
+

brak elestrem ow
PR2XktAD f(x) x 5x=
-

+ 2x" + 17

f(x) x3 4x"
=
-
+ 4x

f(x) 0i x3
=

=
hx
-
+ hx 0( xx(x
=
-
2)= 0c
=

=) x +50,23

fundingof jest voinizzkovalue no IR water 2 varuhu


koniecznego, elestremum lokalne more
by tylo w O lob 2

f(x)c0() x(x -
2)"0

min lokalne fankingof me min lokalne

Ne
wx0 0
=

brak elesteron

223 150E Te
PR2YktAD
f(x) 36eF +
= -
+

f(x) 6e3x = -
38e"x + 36e%

f(x) 0(=
=

6eX(e=x -
5e +
6) 0
=

(et)" -

5ex + 6 0 =

(e+ 2)(e+ 3)
-
-

0
=

e
zE2, 33=) xaEIn2, In 33

eater wornhu
fundingof jest voiniczkowalna, no
mony
koniecnego elestrema lokalne mogg by a tylo wIn2 lub In 3
f(x) 15e3x 60eEx
=

-
+ 36eT

D(ax In2 =

f"(x) 18.8 60.4


=
-
+
36.2 = -

2420

2 rarontu
dostatesmeg ->
max lokalne

Dla x = In3

f(x) 18.27
=
-

68.9 +
36.3 5478
=

=warrnhu
dostateznego ->
min lokalne
Wortosé
najmniejsza i
najwiqksza

DEFINICJA punktow krytycznych


f IR CIR
no-zywo-mypunktamikvytycznymijes.li

Nieoh :


,

:
gdzie ✗ ✗◦ c-

1) ✗◦
jest koñcem przedziatuokreslonosci
2) f
'

/xo ) istnieje i
jest rione 0

'

3) f / ✗◦ ) nie
istnieje

R 1nF
f :< e- f/ )
^
21mn
'
PRZYKTAD ,
e > → ×
= -

1
1) e-
,
e2

¥
In ×
1-2=21
'

2) f / )
-

×
= -

2h × .

-14×1=0 21 ¥
-

=
0 1- In ✗ =
0

⇐> In ✗ =
1
Ine =
A <
✗ =
e c- D

3) brah

{é ,e2 }
'

punktgkrytyczne :
,
e
wyzn.ec?-an.iaograniczonym
rnin/maxnapr2edzialedomk-n.iqtym
FAKT Procedure

Jedi f jest ciqgta przedziale domkniqtgm i ograniczonym


na

( tub kilku takich przedziatach ) to tu Weierstrass 2 a ma

min / max
wjedngm punktéw kvytycznych wystarczy
2
,
:

1) wgainaazyc punktykrytgozne
2) poréwnaiwartosii

>
^
In
IR
-11×1=21
'
PRZYKEAD f :( e- ,
e > →
.mx
-

f /e- 1) =-3 → min

flé ) -0
-

f-(e) =
1 → max

f/ ) 3--3 ×
PRZYKKAD
f :{ 0,27 →
IR × =

f- jest ciggta n
40,27 zatem 2 tu Weierstrass a

min / max w
punk tach krgtycznyoh
1) 1-101--0
2) -14×1=3×2-3 =
31×-131×+1)
f- 121--2
max
-14×1--0 ✗ =
1 ✓ ✗ =
-1¢ > ,

'

f / e) = -2 min
PRZYKTAD -11×1=-7-7×+8 arctgx f :{ 0,53 > → R

1) -1101--0
-11531--3-753 +8%

3×4 -4×2+1
2) -14×1=3×-7+18+2 =

At ✗
2

-14×1=0 3×4-4×2+1=0 <


(+2-1713×2-1)=0 ⇐>

1×-171×+171×-153 ) / ✗ + 1=0
2ⁿᵈ"ʳᵈ"
✗ c-
{ 1--1,1=1--3 } "J×e{ 1,1g }

flt)= -

Gt =
-6+25

flfs )=¥ Est -


Prrebieg wniennosci
fnkji
Prugh -11×1=5×3-7

1. Drieohinra
,
Mahi
, grannie ,
asymptote
f : IR -
> IR D
:p
:
1- •
,
too )

f 1×1>0 JET > 0 ⇐ >



3-1>0 ✗
3>1

> 1

< ✗ C-
(1,1--0)

-11×1<0 ✗ < 1 ✗ c- (-2*1)

-11×1--0 ✗
=1

tim JET = - •
1in FEI = + -

✗→ → → → +•

poriomejosymptotyn.fi
brah

'
¥
i.li#-F-Ei--t--afH-axlim?F-T-
Iim =
Iim
→ o
×
+ - • → -

=
×
✗ → -
co

¥5
'
-

☒ ✗
3- 11%+1×35×77 )t )
x2 )
1in
#-
=

✗ → - oo

= Iim
¥-1 ☒ -

=
[5^-0]--0=1
(+3-1) } Fx , ,
+ → -
- + ✗ ×
_
tim = 1 =
a
+ → too

tin -

×
=
.
.
.
= 0=6
✗ → too


g-
-

x
asymptote utwsnaobustronra

2.
pochoolna
1.4×1=(5×3-7)
'
=

↳ (+3-1)%131×2 / =

Dfi
=
1- on
,
1) u (11+-0)

f' 1×1>0 (×É > 0 ✗ c- 1-20110,1)


v11 , )to

f'1×1<0 ✗ c- ¢
f' 1×1--0 ✗ = 0

-
3 .
I pochodna
23,1×3.15%1×4
"
2
}
"

2×1×3-11 -

1×1
f-
= = =

( 3- §
✗ 1)

2[×(×3_r)Y ] 2×1×3-1 ✗ 3) -2

j%
-

=
=

3- % ( 3- 1) %
✗ 1) ✗

Df " =
C- a. 1) v11 ,
too )

¥
"

f- 1×1>0 ,
> 0 <= > ✗
1×3-11<0 ⇐ >

✗ ( e) (+7×+1)<0
x -

✗ C- ( 0,1 )
"

f- G) < 0 .
. .

c- (-0,0/11,1--0)
"

f- 1×1--0 ✗
=O

4. tabelu

8¥¥=
f-
"
H
-

smutna
_

buzia

f' + 0 + * +

; (☒
> +
ostraca
granite '

-11×1
-

'
-1 ☒ 0 +

g-
- ✗

• ↓ ↓ 9¥
☐ punht punht

pregiqcia pnegigcia

by
gdy
-

•☐ .

i
Pryhtod fix )=

1 .

Pt :
too ,
-

1) u / -1
,
a) v11 ,
too )

1-1×1>0 n > 0<=7×(+171×+1) > 0

" " 74.0 / e. too )

◦ -11×1<0 ⇐ >
. . .

✗ C- to ,
-

1) u / 0,1 )

f- 1×1--0 ✗ =0

0
¥: first 5--0
=

_ ,

obustronna
9--0
=> as
porioma

§
¥7 ¥
-
-
= -
-
-

,
,
=
> ✗
= -1

as
pionowa
¥7m = = +
obustoonnon
É
}x=a
ti.si -
-
=
-

Iim
+
=
[¥ ] = + -
as
pionoaa
,
✗→
( obustronme)

2. pochodna
'

EH = = =

Dfi
=
C- • , -

1) v1 -1 1) , ✓ (1,1--0)

¢
'

f /× ) > 0 > 0 ⇐> ✗ c-

'

f- ( x) < 0 ✗ c- too a) ,
-

etat ) v11 ,
+ -1

f' 1×1--0 ✗ c-
¢
3 .
I pochodnce
2--1×2-11421# (2×11×3-1)
"

f- ( ) (¥zp )
"
=
-
= - =
x
83
/ ✗
2- 1)

2×1×2-1 -
2×2 2) _

= •
= -

2x =

a. up

Df "
=
C- •
,
-114-1,1 ) - (1,1--0)
f- 1×1>0 ¥;¥?
"
> 0 ✗ 1×-111×+4>0

✗ c- C- 1,0 ) u ( i. to
)

f- 1×1<0 / 0,1)
"

.
.
.
< ✗ c- C- •
,
-

1) a

"

1- 1×1--0 ✗ =O

4 taken

"
* + ° * + +

' '
'

1-4×1 * *
-
-
- - -
-
-

-1%1 -7-0+-40 ? - +
-5 0
g. as
pozioma
as


pion
= -1
↓ ✗

as
=

pion
1
y
=
-0

punht
pnegigcia
:L
I

1 I

7 ,

WAGA

d. Pla
perzystycb / niepvrystycb moina ograniooyc
probing do dodatnich argument on

2. Dla
fcnhcji okresoaych wystwczy jaden owes
Prugh fat ✗ JE '

£
Df : 0 ≤ 4× - =
✗ ( 4- )
× ✗ c- 40,47

fix ) > 0 <


✗ SET > 0 <
✗ c- 10,4 )

f-1×1<0 ✗ e-
¢ fH=o ✗ c- { 0,4 }

You might also like