HA NOI MEDICAL UNIVERSITY

Department of Anatomy

URINARY SYSTEM

DR HOANG VAN SON

 Urinary System

MỤC TIÊU

1) Trình bày vị trí, liên quan, hình thể ngoài và cấu

tạo của thận
2) Nêu được phân đoạn, liên quan của niệu quản
3) Trình bày được vị trí, liên quan của bàng quang
4) Niệu đạo: Phân đoạn, sự khác nhau của niệu đạo
nam và nữ
Một
người
khỏe
Hai
người
vui ?
 HEÄ
HEÄTHOÁNG
THOÁNGTIEÁT
TIEÁTNIEÄU
NIEÄU

Thận

Niệu quản

Bàng quang

Niệu đạo
 THẬN
THẬN ––Vị
VịTrí
Trí
- Vị trí: Sau PM, hố thắt lưng
- KT: 12x6x3cm , thận trái lớn hơn
thận phải
- Thận (P) thấp hơn thận (T) 1.5 -
2cm
- Rốn thận: (P): ngang môn vị,
cách đường giữa 4cm. (T): ngang
mỏm ngang L1
- Đầu trên: (T): bờ trên xs XI, (P):
bờ dưới
- Đầu dưới: (T): mào chậu 5cm.
(P): 3cm
- Trục: trên dưới, trong ngoài,
trước sau
 THẬN
THẬN –– Mạc
Mạc thận
thận

- Ngăn cách với bao xơ  mỡ

quanh thận.
- Mỡ ngoài mạc thận  mỡ
cạnh thận
- Mạc thận gồm 2 lá:
+ Trên: chập vào nhau 
dính mặt dưới cơ hoành
+ Dưới: sát nhau  hòa lẫn
mạc chậu Bao xơ
Mạc thận
 THẬN
THẬN –– Mạc
Mạc thận
thận

+ Trong: lá sau  hòa lẫn mạc cơ TL. Lá trước đi trước bó mạch

thận  liên tiếp bên đối diện.
+ Ngoài: chập vào nhau  hòa lẫn mạc ngang
 THẬN
THẬN –– Liên
Liên quan
quan
Mặt trước:
 Thận phải: liên quan với gan, đại tràng lên, đoạn xuống của tá
tràng
 Thận trái: Liên quan với rễ mạc treo đại tràng ngang, lách, tụy,
dạ dày, đại tràng xuống
 THẬN
THẬN –– Liên
Liên quan
quan

Mặt sau: Được xương sườn 12 chia thành 2 phần:

 Phần ngực: Qua cơ hoành liên quan với khoang màng phổi
 Phần bụng: Liên quan với cơ thắt lưng lớn, cơ vuông thắt lưng,
cơ ngang bụng
 THẬN
THẬN –– Cấu
Cấu tạo
tạo
Tiểu thùy vỏ
Vỏ thận
Cột thận
Nhu
mô
thận
Nhú thận
Tủy thận
Tháp thận

Đài thận bé
Xoang
thận Đài thận lớn

Bể thận
 THẬN
THẬN –– Cấu
Cấu tạo
tạo
ĐM ra Ống
lượn
gần
Nephrone:
- Tiểu thể thận: bao ngoài,
ĐM vào, ĐM ra, cuộn
mao mạch
- Hệ thống ống dẫn: ống ĐM vào
lượn gần, quai Henle,
ống lượn xa, ống thẳng, Ống lượn xa
ống thu thập.
Quai Henle

Ống góp
THẬN
THẬN –– Mạch
Mạch máu
máu
Động Mạch
 NIỆU
NIỆU QUẢN
QUẢN –– Phân
Phân đoạn
đoạn

Chỗ nối BT -
Niệu quản
NQ
đoạn bụng

Chỗ bắt chéo ĐM

chậu Niệu quản
đoạn chậu
Chỗ chui qua
thành BQ
ÑÖÔØNG
ÑÖÔØNG ÑI
ÑI CUÛA
CUÛANIEÄU
NIEÄU QUAÛN
QUAÛN

3
4
5
 NIEÄU
NIEÄU QUAÛN
QUAÛN ÑOAÏN
ÑOAÏN BUÏNG
BUÏNG (1)
(1)

LQ trước
- Phúc mạc
- Tá tràng (D2)
- Các mạch
máu ĐT
- Bó mạch
SD
 NIEÄU
NIEÄU QUAÛN
QUAÛN ÑOAÏN
ÑOAÏN BUÏNG
BUÏNG (2)
(2)
LQ SAU

- Mỏm ngang 3 ĐSTL

- Cơ thắt lưng lớn
- TK sinh dục - đùi
- ĐM chậu ngoài (P)
- ĐM chậu chung (T)

LQ TRONG
- Tm Chủ dưới (P)
- ĐM chủ bụng (T)
NIEÄU
NIEÄU QUAÛN
QUAÛN ÑOAÏN
ÑOAÏN CHAÄU
CHAÄU
HOÂNG
HOÂNG (1)
(1)
 NIEÄU
NIEÄU QUAÛN QUAÛN ÑOAÏN
ÑOAÏN CHAÄU
CHAÄU
HOÂNG
HOÂNG (2)
(2)
ĐM chậu trong ĐM chậu ngoài
 NIEÄU
NIEÄU QUAÛN
QUAÛN ÑOAÏN
ÑOAÏN CHAÄU
CHAÄU
HOÂNG
HOÂNG (3)
(3)

Niệu quản
DC. Rộng

ĐM tử cung
1,5

Bóng ống
Ống dẫn dẫn tinh
tinh Túi tinh
NIEÄU
NIEÄU QUAÛN
QUAÛN CHAÄU
CHAÄU HOÂNG
HOÂNG (4)
(4)

5 cm
2,5 cm

2,5 cm

5 cm
NIEÄU
NIEÄU QUAÛN
QUAÛN -- maïch
maïch maùu
maùu
ĐM thận

ĐM sinh dục

ĐM chậu
chung

ĐM bàng quang
dưới
NIEÄU
NIEÄU QUAÛN
QUAÛN –– caáu
caáu taïo
taïo

Niêm mạc

Lớp dưới NM

Lớp cơ dọc

Lớp cơ vòng

Lớp cơ dọc
(ngoài)

Lớp bao ngoài

 BAØNG
BAØNG QUANG
QUANG

500 ml
250 ml
BAØNG
BAØNG QUANG
QUANG –– vò
vò trí
trí
BAØNG
BAØNG QUANG
QUANG –– hình
hình theå
theå ngoaøi
ngoaøi
 BAØNG
BAØNG QUANG
QUANG –– Lieân
Lieân quan
quan (1)
(1)

LQ phúc mạc maët treân, tuùi cuøng baøng quang sinh duïc

LQ mặt trên maët treân – phuùc maïc, keát traøng Sigma, ruoät non,
töû cung
 BAØNG
BAØNG QUANG
QUANG –– Lieân
Lieân quan
quan (2)
(2)

LQ mặt sau ♂: Ñaùy – NQ, OÂDT, tuùi tinh, maïc tieàn lieät, tröïc
traøng
♁ : Ñaùy – NQ, töû cung, aâm ñaïo
 BAØNG
BAØNG QUANG
QUANG –– Lieân
Lieân quan
quan (3)
(3)
KHOANG
KHOANG SAU
SAU XƯƠNG
XƯƠNG MU
MU
Treân : Phuùc
Ngoài : maïc - cô maïc
Sau : maïc tieàn Trong : maët döôùi
bòt trong lieät beân
Döôùi: maïc hoaønh chaäu
treân

LQ mặt dưới bên khôùp mu, X. mu, ÑRTMBQ, khoang sau X.

mu
 SÔ
SÔ ÑOÀ
ÑOÀ PT.COÁ
PT.COÁ ÑÒNH
ÑÒNH BQ
BQ

Maïc tieàn lieät DC roán

giöõa
COÅ BAØNG
QUANG
Tuyeán
TL

DC roán
Hoaønh chaäu trong

Hoaønh nieäu
duïc
DC mu –tieàn lieät
CAÙC
CAÙCPHÖÔNG
PHÖÔNGTIEÄN
TIEÄNCOÁ
COÁÑÒNH
ÑÒNHBAØNG
BAØNGQUANG
QUANG

DC roán giöõa
Coå BQ
Tuyeán
TL
Hoøanh chaäu
Hoaønh
ND Maïc TL

DC roán trong
DC mu (Ñm roán taét)
TL
 HÌNH
HÌNHTHEÅ
THEÅTRONG
TRONG &
& CAÁU
CAÁUTAÏO
TAÏO

HÌNH THỂ TRONG CẤU TẠO

- Nieâm maïc xeáp - Lôùp thanh maïc

neáp (Lôùp bao ngoaøi)
- Loã nieäu quaûn
- Neáp gian nieäu - Lôùp cô
quaûn
- TG. Baøng quang - Taám döôùi nieâm
maïc
- Nieâm maïc
- Löôõi Baøng quang

- Loã nieäu ñaïo trong

 MAÏCH
MAÏCH MAÙU
MAÙU

ĐM CHẬU TRONG Ñm baøng quang treân

Ñm baøng quang
döôùi
Ñm tröïc traøng giöõa
Ñm theïn trong
 NIEÄU
NIEÄU ÑAÏO
ÑAÏO NAM
NAM

- NÑ tieàn
lieät - NÑ sau
- NÑ maøng

- NÑ xoáp - NÑ
2,5 cm tröôùc
1,2 cm

12 cm
NÑ
co
á
ñò

NÑ
nh

di
ño
än
g
 HÌNH
HÌNHTHEÅ
THEÅTRONG
TRONG &
& CAÁU
CAÁUTAÏO
TAÏO

- Phình
Löôõi Loã tuùi
- Heïp BQMaøo baàu
Loài
NÑ duïc
Loã oáng
tinh
Loã
phoùng tinh
tuyeán
tieàn
lieät

Loã Loã
hoác tuyeán
nieäu haønh
ñaïo NÑ
Van hoá thuyeàn
LIEÂN
LIEÂN QUAN
QUAN NIEÄU
NIEÄU ÑAÏO
ÑAÏO NAM
NAM

truïc
tuyeán
tieàn
ÑR TMlieät
BQ

Hoaønh ND
Tuyeán haønh
NÑ

Vaät
hang

NÑ xoáp Vaät
xoáp
NIEÄU
NIEÄU ÑAÏO
ÑAÏO NÖÕ
NÖÕ

Tuyeán
Skene
Loã tuyeán
Skene
TOÅN
TOÅNTHÖÔNG
THÖÔNG NIEÄU
NIEÄU ÑAÏO
ÑAÏO
HEÏP
HEÏPNIEÄU
NIEÄU ÑAÏO
ÑAÏOTIEÀN
TIEÀN LIEÄT
LIEÄTDO
DO
U
U XÔ
XÔ
CHOÏC
CHOÏC DOØ
DOØ &
& DAÃN
DAÃN LÖU
LÖU BQ
BQ
TREÂN
TREÂN XÖÔNG
XÖÔNG MU
MU
BIEÁN
BIEÁN CHÖÙNG
CHÖÙNG CAÉT
CAÉTNIEÄU
NIEÄU
QUAÛN
QUAÛN
 TỈNH DẬY ĐI...
ĐẾN GIỜ VỀ RỒI !!