You are on page 1of 4

Facebook: Bubu English – Tự học Tiếng Anh

A brie(f) history of cheese


Speaker: Paul S. Kindstedt
Video: https://www.ted.com/talks/paul_s_kindstedt_a_brie_f_history_of_cheese

Before empires and royalty, before pottery Trước cả đế chế và hoàng gia, đồ gốm và chữ
and writing, before metal tools and weapons viết, trước cả công cụ và vũ khí kim loại, đã
– there was cheese. As early as 8000 BCE, có pho mát. Rất sớm khoảng 8000 năm trước
the earliest Neolithic farmers living in the Công Nguyên, nông dân thời kỳ đồ đá mới
Fertile Crescent began a legacy of vùng Fertile Crescent đã khơi nguồn một di
cheesemaking almost as old as civilization sản: "sản xuất pho mát." -cũng lâu đời gần
itself. The rise of agriculture led to như chính nền văn minh nhân loại. Sự phát
domesticated sheep and goats, which ancient triển của nông nghiệp dẫn đến sự thuần hóa
farmers harvested for milk. But when left in cừu và dê để nông dân cổ đại thu lấy sữa.
warm conditions for several hours, that fresh Nhưng khi để ở điều kiện ấm áp trong vài giờ
milk began to sour. sữa tươi bắt đầu lên men.

Its lactic acids caused proteins to coagulate, Axit lactic trong sữa làm protein đông tụ, kết
binding into soft clumps. Upon discovering lại với nhau thành các cụm mềm. Khi phát
this strange transformation, the farmers hiện ra sự biến đổi kỳ lạ này, các nông dân
drained the remaining liquid – later named lược bỏ phần chất lỏng, sau này, được gọi là
whey – and found the yellowish globs could whey, và tìm thấy khối nhỏ màu vàng có thể
be eaten fresh as a soft, spreadable meal. ăn sống, rất mềm và dễ phết. Những cụm,
These clumps, or curds, became the building hoặc sữa đông, đã trở thành chất nền của pho
blocks of cheese, which would eventually be mát, mà cuối cùng sẽ được ủ, ép, làm chín,
aged, pressed, ripened, and whizzed into a và nhanh chóng tạo thành nhiều loại thực
diverse cornucopia of dairy delights. phẩm thơm ngon.

The discovery of cheese gave Neolithic Việc phát hiện ra pho mát đã giúp ích rất
people an enormous survival advantage. nhiều cho con người thời đồ đá. Sữa rất giàu
Milk was rich with essential proteins, fats, các protein thiết yếu, chất béo và khoáng

1
Follow page Bubu English – Tự học Tiếng Anh để nhận bộ tài liệu tự học & ôn thi Tiếng Anh – IELTS – TOEIC mới nhất nhé!
Facebook: Bubu English – Tự học Tiếng Anh

and minerals. But it also contained high chất. Nhưng nó cũng chứa hàm lượng lactose
quantities of lactose – a sugar which is cao, một loại đường khó tiêu hóa đối với dạ
difficult to process for many ancient and dày của người cổ xưa và hiện đại.
modern stomachs.

Cheese, however, could provide all of milk’s Pho mát có tất cả các ưu điểm của sữa nhưng
advantages with much less lactose. And since có hàm lượng lactose thấp hơn. Và vì nó có
it could be preserved and stockpiled, these thể được bảo quản và tích trữ, những chất
essential nutrients could be eaten throughout dinh dưỡng thiết yếu có thể được tiêu thụ dần
scarce famines and long winters. Some 7th trong những thời điểm khan hiếm thức ăn và
millennium BCE pottery fragments found in khi mùa đông kéo dài. Một số mảnh gốm ở
Turkey still contain telltale residues of the thiên niên kỷ thứ 7 TCN được tìm thấy ở Thổ
cheese and butter they held. Nhĩ Kỳ vẫn còn dính lại pho mát và bơ.

By the end of the Bronze Age, cheese was a Vào cuối thời kỳ đồ đồng, pho mát là một
standard commodity in maritime trade mặt hàng tiêu chuẩn trong giao thương
throughout the eastern Mediterranean. In the đường biển khắp đông Địa Trung Hải. Trong
densely populated city-states of các thành phố đông dân ở Lưỡng Hà, pho mát
Mesopotamia, cheese became a staple of trở thành nhu yếu phẩm trong đời sống ẩm
culinary and religious life. Some of the thực và tôn giáo. Một số văn bản được biết
earliest known writing includes đến sớm nhất gồm các ghi chép hành chính
administrative records of cheese quotas, về hạn ngạch pho mát liệt kê một loạt các loại
listing a variety of cheeses for different pho mát dành cho nghi lễ và tầng lớp khác
rituals and populations across Mesopotamia. nhau trên khắp Lưỡng Hà.

Records from nearby civilizations in Turkey Ghi chép từ các nền văn minh gần đó như
also reference rennet. This animal byproduct, Thổ Nhĩ Kỳ có nhắc đến rennet. Chất xúc tác
produced in the stomachs of certain này được tạo ra trong dạ dày một số loài động
mammals, can accelerate and control vật có vú, có thể tăng tốc và kiểm soát sự
coagulation. Eventually this sophisticated đông tụ. Sau cùng, cách làm pho mát độc đáo
cheesemaking tool spread around the globe, này đã lan rộng khắp toàn cầu, tạo ra nhiều
giving way to a wide variety of new, harder loại pho mát mới, cứng hơn.
cheeses.

2
Follow page Bubu English – Tự học Tiếng Anh để nhận bộ tài liệu tự học & ôn thi Tiếng Anh – IELTS – TOEIC mới nhất nhé!
Facebook: Bubu English – Tự học Tiếng Anh

And though some conservative food cultures Và dù một số không chấp nhận món ăn tuyệt
rejected the dairy delicacy, many more vời này, đa phần các nền văn hóa đều tỏ ra rất
embraced cheese, and quickly added their thích thú, và nhanh chóng thêm vào hương vị
own local flavors. địa phương của riêng họ.

Nomadic Mongolians used yaks’ milk to Người Mông Cổ du mục sử dụng sữa bò tây
create hard, sundried wedges of Byaslag. tạng để tạo ra từng tấm pho mát Byaslag
Egyptians enjoyed goats’ milk cottage cứng, hong nắng. Người Ai Cập thích pho
cheese, straining the whey with reed mats. In mát sữa dê, lọc lấy whey bằng những tấm
South Asia, milk was coagulated with a thảm lau sậy. Ở Nam Á, sữa được đông tụ với
variety of food acids, such as lemon juice, nhiều loại axit trong thực phẩm, như nước
vinegar, or yogurt and then hung to dry into chanh, giấm hoặc sữa chua và sau đó treo, để
loafs of paneer. This soft mild cheese could khô thành ổ. Loại pho mát mềm này có thể
be added to curries and sauces, or simply được thêm vào cà ri và nước sốt, hoặc đơn
fried as a quick vegetarian dish. giản, đem chiên như một món chay nhanh.

The Greeks produced bricks of salty brined Người Hy Lạp sản xuất những khối pho mát
feta cheese, alongside a harder variety feta ngâm muối, cùng với nhiều loại pho mát
similar to today’s pecorino romano. This cứng khá giống với pecorino romano ngày
grating cheese was produced in Sicily and nay. Pho mát mài được sản xuất tại Sicily và
used in dishes all across the Mediterranean. được dùng trong các món ăn khắp Địa Trung
Under Roman rule, “dry cheese” or “caseus Hải. Dưới sự cai trị của La Mã, "pho mát
aridus,” became an essential ration for the khô" hay "caseus aridus" trở thành một thực
nearly 500,000 soldiers guarding the vast phẩm thiết yếu cho gần 500.000 binh sĩ canh
borders of the Roman Empire. giữ vùng biên giới rộng lớn của đế chế La
Mã.

And when the Western Roman Empire Và khi vùng phía Tây Đế chế La Mã sụp đổ,
collapsed, cheesemaking continued to evolve việc sản xuất pho mát vẫn tiếp tục phát triển,
in the manors that dotted the medieval trong các trang viên rải rác vùng nông thôn
European countryside. In the hundreds of châu Âu thời trung cổ. Trong hàng trăm tu
Benedictine monasteries scattered across viện dòng Benedict tản mác khắp châu Âu,
Europe, medieval monks experimented các tu sĩ thời trung cổ đã thử nghiệm vô số
endlessly with different types of milk,

3
Follow page Bubu English – Tự học Tiếng Anh để nhận bộ tài liệu tự học & ôn thi Tiếng Anh – IELTS – TOEIC mới nhất nhé!
Facebook: Bubu English – Tự học Tiếng Anh

cheesemaking practices, and aging processes các loại sữa, chế biến pho mát, và ủ tạo nên
that led to many of today’s popular cheeses. nhiều loại pho mát phổ biến ngày nay.

Parmesan, Roquefort, Munster and several Parmesan, Roquefort, Munster và một số loại
Swiss types were all refined and perfected by pho mát Thụy Sĩ tất cả đều được các giáo sĩ
these cheesemaking clergymen. In the Alps, tinh chế và hoàn thiện. Ở dãy Alps, pho mát
Swiss cheesemaking was particularly Thụy Sĩ đặc biệt thành công, tạo ra vô số pho
successful – producing a myriad of cow’s mát từ sữa bò. Đến cuối thế kỷ 14, pho mát
milk cheeses. By the end of the 14th century, Alps từ vùng Gruyere của Thụy Sĩ sinh lợi
Alpine cheese from the Gruyere region of nhiều đến nỗi một quốc gia láng giềng đã
Switzerland had become so profitable that a xâm chiếm cao nguyên Gruyere để giành
neighboring state invaded the Gruyere quyền kiểm soát ngành thương mại pho mát
highlands to take control of the growing đang phát triển.
cheese trade.

Cheese remained popular through the Pho mát tiếp tục được ưa chuộng trong suốt
Renaissance, and the Industrial Revolution thời Phục hưng, và cuộc cách mạng công
took production out of the monastery and nghiệp đã mang việc sản xuất pho mát ra khỏi
into machinery. Today, the world produces tu viện vào trong nhà máy. Ngày nay, thế giới
roughly 22 billion kilograms of cheese a sản xuất khoảng 22 tỷ kilogram pho mát mỗi
year, shipped and consumed around the năm, vận chuyển và tiêu thụ trên toàn cầu.
globe. But 10,000 years after its invention, 10.000 năm sau khi pho mát ra đời, các trang
local farms are still following in the footsteps trại địa phương vẫn luôn theo bước tổ tiên
of their Neolithic ancestors, hand crafting thời đồ đá mới, sản xuất thủ công một trong
one of humanity’s oldest and favorite foods. những thực phẩm lâu đời nhất và yêu thích
của nhân loại.

Follow page Bubu English – Tự học Tiếng Anh để nhận bộ tài liệu
tự học & ôn thi Tiếng Anh – IELTS – TOEIC mới nhất nhé!

4
Follow page Bubu English – Tự học Tiếng Anh để nhận bộ tài liệu tự học & ôn thi Tiếng Anh – IELTS – TOEIC mới nhất nhé!

You might also like