1.2.1.

Nguyên tắc xử lý kỷ luật lao động theo hình thức sa thải

(Cơ sở pháp lý để nghiên cứu: Khoảng 1,2,3,4,5 Điều 122 BLLĐ năm 2019)
Nguyên tắc 1: Người sử dụng lao động phải chứng minh được lỗi của người lao
động.1
Để xác định hành vi vi phạm của người lao động, phải dựa vào nội quy lao động
của người sử dụng lao động, hợp đồng lao động giữa các bên. Nói cách khác lỗi ở
đây được hiểu là vi phạm những điều khoảng mà các bên đã thống nhất với nhau
kèm theo các quy định riêng của pháp luật. Khi xử lý kỷ luật và sa thải phải tuân
theo nguyên tắc này vì để có cơ sở để đưa ra lỗi của người lao động. Người lao
động phải có mặt và có quyền tự bào chữa, nhờ luật sư hoặc tổ chức đại diện người
lao động bào chữa. Người chưa đủ 15 tuổi phải có sự tham gia của người đại diện
theo pháp luật. Khi xử lí kỷ luật lao động phải được ghi thành biên bản.
Nguyên tắc 2: Không được áp dụng nhiều hình thức kỷ luật lao động đối với một
hành vi vi phạm kỷ luật.2
Nguyên tắc 3: Khi một người lao động đồng thời có nhiều hành vi vi phạm kỷ luật
lao động thì chỉ áp dụng hình thức kỷ luật cao nhất tương ứng với hành vi vi phạm
nặng nhất.3
ĐIỀU 124 BỘ LUẬT LAO ĐỘNG 2019 quy định các hình thức kỷ luật lao động
gồm:Kiển trách,kéo dài thời gian nâng lương không quá 06 tháng,cách chức,sa
thải.Khi một người vi phạm nhiều lỗi khác nhau tương ứng với mỗi lỗi là hình thức
kỷ luật, mà mỗi hình thức kỷ luật sẽ có mức độ nghiêm trọng khác nhau từ trên
xuống, nên áp dụng nhiều hình thức sẽ không có tác dụng đối với hình thức kỷ luật
có mức độ thấp hơn.4
Nguyên tắc 4: Không được xử lí kỷ luật lao động đối với người lao động đang
trong thời gian quy định tại Khoản 4 điều 122 BLLĐ 20195
Nghỉ ốm đau, điều dưỡng, nghỉ việc được sự đồng ý của người sử dụng lao
động, đang bị tạm giữ, tạm giam. Đang chờ kết quả của cơ quan có thẩm quyền
điều tra xác minh và kết luận đối với hành vi vi phạm được quy định tại khoản 1 và

1
Bộ Luật Lao động 2019, [Khoảng 1 điều 122 BLLĐ], ngày truy cập cuối cùng 24/9/2022
2
Bộ Luật Lao động 2019, [Khoảng 2 điều 122 BLLĐ] ngày truy cập cuối cùng 24/9/2022
3
Bộ Luật Lao động 2019, [khoảng 3 điều 122 BLLĐ], ngày truy cập cuối cùng 24/9/2022
4
Phạm Thanh Hữu, Xử lí kỷ luật lao động: Nguyên tắc, thời hiêu, các hình thức xử lí,[thuvienphapluat.vn], ngày truy
cập cuối cùng 24/9/2022
5
Bộ Luật Lao động 2019, [Khoảng 4 điều 122 BLLĐ], ngày truy cập cuối cùng 24/9/2022
khoảng 2 điều 123 BỘ LUẬT LAO ĐỘNG 2019, người lao động nữ mang thai;
người lao động nghỉ thai sản, nuôi con dưới 12 tháng tuổi.
Nguyên tắc 5: Không xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động vi phạm
kỷ luật lao động trong khi mắc bệnh tâm thần hoặc một bệnh khác làm mất
khả năng nhận thức hoặc điều khiển hành vi của chính mình. 6
Những trường hợp như trên người lao động sẽ không có thể trạng tốt nhất,
tâm lý ổn định. Sẽ đưa ra những quyết định không chính xác nhất.

1.2.2. Căn cứ xử lý kỷ luật lao động theo hình thức sa thải

Căn cứ Điều 125 BLLĐ quy định áp dụng sa thải đối với trong các trường
hợp sau đây:
1. Người lao động có hành vi trộm cắp, tham ô, đánh bạc, cố ý gây thương
tích, sử dụng ma túy tại nơi làm việc.7
Không chỉ đối với người lao động, mà tất cả mọi công dân có hành vi
như trên sẽ bị xử lý tùy theo mức độ theo quy định của pháp luật.
2. Người lao động có hành vi tiết lộ bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ,
xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của người sử dụng lao động,
3. Người lao động có hành vi quy định trong nội quy lao động:
Gây thiệt hại nghiêm trọng: Đe dọa gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng về
tài sản, lợi ích của người sử dụng lao động, quấy rối tình dục tại nơi làm
việc được quy định trong nội quy lao động;
4. Người lao động bị xử lí kỷ luật kéo dài thời hạn nâng lương hoặc cách
chức mà tái phạm trong thời gian chưa xóa kỷ luật.
Việc này sẽ làm cho người lao động sẽ làm việc tránh sai phạm, giúp
người sử dụng lao động loại bỏ được người lao động thường xuyên sai
phạm những quy định đã được thống nhất với nhau.
5. Người lao động tự ý bỏ việc ngày cộng dồn trong thời hạn 30 ngày hoặc
20 ngày cộng dồn trong thời hạn 365 ngày tính từ ngày đầu tiên bỏ việc mà
không có lý do chính đáng8.
Trường hợp được coi là có lí do chính đáng, bao gồm: thiên tai, hỏa
hoạn, bản than, than phận bị ốm có xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa

6
Bộ Luật Lao động 2019, [Khoảng 5 điều 122 BLLĐ], Ngày truy cập cuối cùng 24/9/2022
7
Phạm Thanh Hữu, Tổng hợp các trường hợp xử lí sa thải, [cactruonghopxulisathai], Ngày truy cập cuối cùng
24/9/2022
8
Lê Ngọc Anh, Một số vấn đề xử kí kỉ luật lao động theo hình thức sa thải theo quy định BLLĐ 2019,[
https://lsvn.vn/mot-so-phan-tich-binh-luan-va-nhung-luu-y-khi-xu-ly-ky-luat-lao-dong-bang-hinh-thuc-sa-thai-
theo-quy-dinh-cua-bo-luat-lao-dong-nam-20191622654878.html ], ngày truy cập cuối cùng 24/9/2022
 bệnh có thẩm quyền và trường hợp khác được quy định trong nội quy lao
động.
Các trường hợp người lao động không bị xử lý kỷ luật sa thải:
Nghỉ ốm đau, điều dưỡng, nghỉ việc được sự đồng ý của người sử dụng lao
động, đang bị tạm giữ, tạm giam, đang chờ kết quả của cơ quan có thẩm quyền
điều tra xác minh và kết luận đối với hành vi vi phạm được quy định tại khoản 1 và
khoảng 2 điều 123 BỘ LUẬT LAO ĐỘNG 2019, người lao động nữ mang thai,
người lao động nghỉ thai sản, nuôi con dưới 12 tháng tuổi. 9

9
Bộ Luật Lao động 2019,[Khoảng 2 điều 123], ngày truy cập cuối cùng 24/9/2022