รายวิชาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

รหัสวิชา ว16101
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6

วงจรไฟฟ้าอย่างง่าย (3)
ครูผู้สอน ครูวิทวัฒน์ ศรีเมฆ
ครูธิดารัตน์ เมฆหมอก
จากการต่อวงจรไฟฟ้า จะเขียนแผนภาพแสดงวงจรไฟฟ้า
ที่ทุกคนเข้าใจตรงกันได้อย่างไร
 กิจกรรมที่ 2
เขียนแผนภาพวงจรไฟฟ้า
ได้อย่างไร
 จุดประสงค์
1. สังเกตและต่อวงจรไฟฟ้าอย่างง่าย
2. อภิปรายและเขียนแผนภาพ
วงจรไฟฟ้าอย่างง่าย
 วัสดุ-อุปกรณ์

มอเตอร์ติดใบพัด ออดไฟฟ้า สวิตช์ไฟฟ้า

 วัสดุ-อุปกรณ์

หลอดไฟฟ้าขนาด 2.5 โวลต์ ถ่านไฟฉาย

สายไฟฟ้า พร้อมกระบะใส่ถ่าน
พร้อมฐานหลอด
 วิธีทากิจกรรม
1. ต่ อวงจรไฟฟ้ า 3 วงจร คื อ วงจรไฟฟ้ า ที ่ ท าให้ ห ลอด
ไฟฟ้ า สว่ า ง วงจรไฟฟ้ า ที ่ ท าให้ ม อเตอร์ ห มุ น และ
วงจรไฟฟ้าที่ทาให้ออดไฟฟ้ามีเสียงดัง โดยต่อสวิ ตช์เข้า
ไปในแต่ละวงจร สังเกตและบันทึกผลโดยการวาดรูปการ
ต่อวงจรไฟฟ้าแต่ละวงจร
 วิธีทากิจกรรม
2. อ่านใบความรู้เรื่องการเขียนแผนภาพวงจรไฟฟ้า แล้ว
ร่ ว มกั น อภิ ป รายและน าเสนอความส าคั ญ ของการใช้
แผนภาพวงจรไฟฟ้า
 วิธีทากิจกรรม
3. วิเคราะห์วงจรไฟฟ้าแต่ละวงจรในข้อ 1 และบันทึกผล
โดยการเขียนแผนภาพวงจรไฟฟ้า
ใบงาน 02 แผนภาพวงจรไฟฟ้า หน้า 107 - 109
รูป การต่อวงจรไฟฟ้าที่ทาให้ หลอดไฟฟ้า สว่าง
รูป การต่อวงจรไฟฟ้าที่ทาให้ มอเตอร์ หมุน
รูป การต่อวงจรไฟฟ้าที่ทาให้ ออดไฟฟ้า มีเสียงดัง
แนะนาอุปกรณ์
 คาชี้แจงบทบาท คาชี้แจงบทบาท
นักเรียนปลายทาง ครูปลายทาง
1. ต่อวงจรไฟฟ้า 3 วงจร 1. แจกวั ส ดุ - อุ ป กรณ์ ใ ห้ แ ก่
ให้ทางานได้โดยต่อสวิตช์ นักเรียน
เข้าไปในแต่ละวงจร
2. ให้ความช่วยเหลือนักเรียน
2. สังเกตและบันทึกผลลงใน
ใบงาน 02 แผนภาพ
ขณะทากิจกรรม
วงจรไฟฟ้า หน้า 107-109
วีดีโอการต่อวงจรไฟฟ้า 1
รูป การต่อวงจรไฟฟ้าที่ทาให้ หลอดไฟฟ้า สว่าง
วีดีโอการต่อวงจรไฟฟ้า 2
รูป การต่อวงจรไฟฟ้าที่ทาให้ มอเตอร์ หมุน
วีดีโอการต่อวงจรไฟฟ้า 3
รูป การต่อวงจรไฟฟ้าที่ทาให้ ออดไฟฟ้า มีเสียงดัง
ใบความรู้ เรื่อง การเขียนแผนภาพวงจรไฟฟ้า หน้า 110 - 112
 คาชี้แจงบทบาท คาชี้แจงบทบาท
นักเรียนปลายทาง ครูปลายทาง
1. อ่ า นใบความรู ้ เ รื ่ อ งการ 1. แจกใบความรู ้ เ รื ่ อ งการ
เขียนแผนภาพวงจรไฟฟ้า เขียนแผนภาพวงจรไฟฟ้า
หน้า 110 - 112 2. ให้ความช่วยเหลือนักเรียน
ขณะทากิจกรรม
 ใบความรู้ เรื่อง การเขียนแผนภาพวงจรไฟฟ้า
วงจรไฟฟ้าอย่างง่ายประกอบด้วยแหล่งกาเนิดไฟฟ้า
สายไฟฟ้า และเครื่องใช้ไฟฟ้า เมื่อต้องการสื่อสารหรือ
อธิบายการต่อวงจรไฟฟ้าเข้าใจตรงกันเราใช้วิธีการวาด
ภาพการต่อวงจรไฟฟ้า ดังรูปที่ 16
ใบความรู้ เรื่อง การเขียนแผนภาพวงจรไฟฟ้า

รูปที่ 16 การต่อวงจรไฟฟ้า
 ใบความรู้ เรื่อง การเขียนแผนภาพวงจรไฟฟ้า
การวาดภาพแสดงการต่ อ วงจรไฟฟ้ า ดั ง รู ป นั ้ น
ค่อนข้างยุ่งยากและใช้เวลามากดังนั้นนักวิทยาศาสตร์จึง
ได้กาหนดสัญลักษณ์ที่เป็นสากลดังตาราง แทนอุป กรณ์
ไฟฟ้ า แต่ ล ะอย่ า งในวงจรไฟฟ้ า เพื ่ อ เป็ น แบบจ าลอง
วงจรไฟฟ้ า ที ่ ท าให้ ส ามารถสื ่ อ สารเกี ่ ย วกั บ การต่ อ
วงจรไฟฟ้าได้ง่ายและเข้าใจตรงกัน
ตาราง สัญลักษณ์ของอุปกรณ์ไฟฟ้าต่าง ๆ
อุปกรณ์ไฟฟ้า สัญลักษณ์
ตาราง สัญลักษณ์ของอุปกรณ์ไฟฟ้าต่าง ๆ
อุปกรณ์ไฟฟ้า สัญลักษณ์
ตาราง สัญลักษณ์ของอุปกรณ์ไฟฟ้าต่าง ๆ
อุปกรณ์ไฟฟ้า สัญลักษณ์
ตาราง สัญลักษณ์ของอุปกรณ์ไฟฟ้าต่าง ๆ
อุปกรณ์ไฟฟ้า สัญลักษณ์
 ใบความรู้ เรื่อง การเขียนแผนภาพวงจรไฟฟ้า
เมื ่ อ สั ง เกตรู ป ที ่ 17 ที ่ แ สดงการต่ อ วงจรไฟฟ้ า
อย่างง่าย โดยมีถ่านไฟฉายต่อเข้ากับสายไฟฟ้าและ
หลอดไฟฟ้า เราสามารถเขียนแผนภาพวงจรไฟฟ้าได้
โดยนาสัญลักษณ์แสดงอุปกรณ์ต่าง ๆ ของวงจรไฟฟ้ า
มาเขียนต่อกัน
 ใบความรู้ เรื่อง การเขียนแผนภาพวงจรไฟฟ้า
ให้ขีดยาวและขีดสั้นของสัญลักษณ์เซลล์ไฟฟ้าอยู่ใน
ต าแหน่ ง ที ่ ส อดคล้ อ งกั บ ขั ้ ว บวกและขั ้ ว ลบของ
เซลล์ ไ ฟฟ้ า จริ ง แล้ ว เขี ย นเส้ น แทนสายไฟฟ้ า เชื ่ อ ม
ระหว่างสัญลักษณ์ของหลอดไฟฟ้าและเซลล์ไฟฟ้าดั ง
รูปที่ 18
 ใบความรู้ เรื่อง การเขียนแผนภาพวงจรไฟฟ้า
ให้ขีดยาวและขีดสั้นของสัญลักษณ์เซลล์ไฟฟ้าอยู่ใน
ต าแหน่ ง ที ่ ส อดคล้ อ งกั บ ขั ้ ว บวกและขั ้ ว ลบของ
เซลล์ ไ ฟฟ้ า จริ ง แล้ ว เขี ย นเส้ น แทนสายไฟฟ้ า เชื ่ อ ม
ระหว่างสัญลักษณ์ของหลอดไฟฟ้าและเซลล์ไฟฟ้าดั ง
รูปที่ 18
ใบความรู้ เรื่อง การเขียนแผนภาพวงจรไฟฟ้า

รูปที่ 17 การต่อวงจรไฟฟ้า รูปที่ 18 แผนภาพวงจรไฟฟ้า

อภิปรายข้อมูล
จากใบความรู้
ใบงาน 02 แผนภาพวงจรไฟฟ้า หน้า 107 - 109
แผนภาพ การต่อวงจรไฟฟ้าที่ทาให้ หลอดไฟฟ้า สว่าง
แผนภาพ การต่อวงจรไฟฟ้าที่ทาให้ มอเตอร์ หมุน
แผนภาพ การต่อวงจรไฟฟ้าที่ทาให้ ออดไฟฟ้า มีเสียงดัง
 บันทึกผล
การทากิจกรรม
แผนภาพ การต่อวงจรไฟฟ้าที่ทาให้ หลอดไฟฟ้า สว่าง
แผนภาพ การต่อวงจรไฟฟ้าที่ทาให้ มอเตอร์ หมุน
แผนภาพ การต่อวงจรไฟฟ้าที่ทาให้ ออดไฟฟ้า มีเสียงดัง
 คาถามหลังกิจกรรม
1. สวิตช์ทาหน้าที่อะไร

ควบคุมให้วงจรไฟฟ้าเป็นวงจรปิดหรือวงจรเปิด
 คาถามหลังกิจกรรม
2. การเขียนแผนภาพวงจรไฟฟ้ามีประโยชน์อย่างไร

มีประโยชน์ในการสื่อสารการต่ออุปกรณ์
ไฟฟ้าต่าง ๆ ให้เข้าใจตรงกัน ด้วยการใช้
สัญลักษณ์แทนการวาดภาพ
ใบงาน 03 : แบบฝึกหัด เรื่องวงจรไฟฟ้าอย่างง่าย หน้า 114 - 116
 สรุปบทเรียน
วงจรไฟฟ้าอย่างง่าย เครื่องใช้ไฟฟ้า
ประกอบด้วย สายไฟฟ้า
วงจร ปิด

วงจร เปิด
เขียนแผนภาพวงจรไฟฟ้า แหล่งกาเนิดพลังงาน
บทเรียนครั้งต่อไป
การต่อเซลล์ไฟฟ้า
แบบอนุกรม (1)
สามารถดาวน์โหลดได้ที่ www.dltv.ac.th
สิ่งที่ต้องเตรียมในชั่วโมงต่อไป
1. ถ่านไฟฉายพร้อมกระบะใส่ถ่าน
2. สายไฟฟ้า
3. หลอดไฟฟ้าขนาด 2.5 โวลต์
พร้อมฐานหลอด
4. ใบงาน 01 การต่อเซลล์ไฟฟ้าแบบอนุกรม
สามารถดาวน์โหลดได้ที่ www.dltv.ac.th