Samenvatting geschiedenis periode 2

Aan de hand van de Kennen en kunnen lijst

Verklaren hoe de veranderingen in de productiemethoden bijdroegen aan het ontstaan van

de industriële en verstedelijkte samenleving
Begint in Engeland en Schotland, aaneengesloten grondgebieden waar pachtboeren grond
bewerken, zo kwam er meer eten en dus minder honger en langere levensduur. Meer eten
zorgde voor voedselprijs daling wat nadelig was voor de boeren. Doordat ze aan hun oogst
weinig geld meer verdienenden, gingen ze huisnijverheid doen, en dit werkte ook niet dus
verhuisden zij naar de steden -> verstedelijkte samenleving
Industriële revolutie begint bij de textiel industrie in Engeland, er werden nieuwe productie
methoden verzonnen waarmee het werk sneller en efficiënter werd, door andere manier van
aandrijving, bijvoorbeeld stoom of waterkracht. De grote machines pasten niet in een huis,
dus werden in fabrieken geplaats, en gingen mensen daar omheen wonen zodat ze met de
machines konden werken. Arbeiders werken in fabrieken -> Industriële revolutie
De industriële samenleving beschrijven aan de hand aan voorbeelden van de sociale kwestie.
In nederland worden woningen haastig gebouwd door de industriele revolutie met weinig
aandacht voor ruimte comfort of hygiëne. Men woonde dicht op elkaar, er braken regelmatig
ziekten als cholera rond, alcoholisme, prostitutie, dicht op elkaar, arm, ongelofelijk slecht.
Beschrijven hoe nationalistische gevoelens ervoor zorgden dat de duitstalige henoeden tot
een staat werden samengevoegd en welke rol otto von bismarck en oorlogsvoering hierbij
speelden.
Er was veel Nationalisme in de 19e eeuw, maar dit werd gestimuleerd door “herder” hij zei,
een nationale taal en cultuur van eigen volk voorop. In deze tijd waren er al
samenwerkingsverbanden (tol), maar het was nog geen eenheidstaat. Bismarck gaat oorlog
voeren zodat er nationalisme ontstaat. Duitsland wint van OA Frankrijk en is een eenheid. In
paleis van Versailles wordt de eenheid uitgeroepen.
De buitenlandse politiek van Bismarck na 1871 verklaren en uitleggen hoe de conferentie vna
Berlijn hier een voorbeeld van is
………….
Uitleggen welke motieven europeanen in de 19e eeuw hadden om in afrika en zuidoost azie
een koloniaal imperium op te bouwen
- Afzetmarkt
- Grondstoffen
Omdat productie groeide was er steeds meer behoefte aan grondstoffen en afzetmarkten.
Het economisch belang van de koloniën nam toe, waardoor de band met de koloniën
veranderden. Snellere handelsmogelijkheden, Suezkanaal, treinen. In Afrika veel
grondstoffen als olie rubber goud en diamanten. Modern imperialisme. Conferentie van
Berlijn. Cultuur stelsel, boeren moesten een bepaald nodig gewas verbouwen tegen een lage
prijs, waarna zij soms zelf bijbetalingen moesten doen. Ook was het een afzetmarkt om
grondstoffen in de kolonie te maken, dan te laten verwerken in moederland en dan weer
duurder doorverkopen op de kolonie. Kortom, motieven, grondstof en afzetmarkt
Verschillende politieke stromingen in Nederland in de 19e eeuw onderscheiden en
karakteriseren
- socialisme; verbetering van leefomstandigheden voor arbeiders, wonen, lonen, en
gelijke rechten wilden alegemeen kiesrecht
 sociaal democraten wilden kiesrecht voor arbeiders, omdat ze met veel zijn zouden ze
het klassenverschil kleiner maken
- communisten, wilden ook een verkleining van de 2 klassen, maar wilden dit via een
revolutie
- na de restauratie (napoleon) wilden de liberalen weer de macht, zij zagen dit als het
herstellen van burgelijke vrijheid en politieke invloed van het volk. Wilden
economische vrijheid en niet te veel bemoeienis van de politiek, ook wilden zij census
kiesrecht
- confessionalise politiek maatschappelijke stroming waarvan de aanhangers hun
voorkeur baseren op de bijbel
- Feministen; kwamen op voor vrouwen rechten
De gevolgen van de grondwet van 1848 op het gebied vna onderwijs en democratisering
verklaren.
Voor de grondwet was koning Willem 2 aan de macht en die had alle macht, toen de
grondwet kwam werden er een aantal burgerlijke brijheden en politieke invloeden
vastgelegd. En de hoogste macht lag bij het parlement, ook census kiesrecht.
Op onderwijs niveau….
Democratiering aan de hand van de invoering van een parlementair stelsel en de uitbereiding
van het kiesrecht gedurende de 19e eeuw beschrijven
In 1840 waren koning aan de macht, en in 1840 ontstond daarom een oppositie, ze wilden
een parlementair stelsel. Ze hadden vertrouwen in het oordeel van het individu en stelden
vrijheid van het individu voorop. De koning werd snel van conservatief in een keer liberaal
omdat er in de rest van Europa opstanden plaatsvonden. Thorbecke moest een nieuwe
grondwet maken, die was gebaseerd op liberale principes 1848. Hierin werd drukpers en
vereniging en verandering veilig gesteld, Nl werd een constitutionele monarchie.
Parlementair stelsel, De 2e kamer de provinciale staten en de gemeenteraad werden
voortaan rechtstreeks door de burgers gekozen, de hoogste macht was van de tweede kamer.
Ministers waren vanaf dat moment verantwoordelijk voor regeringsbeleid en handelingen
van de koning. Zij kunnen nu niet meer zomaar ontslaan en benoemen, omdat ze eerst met
het parlement moeten overleggen.
Censuskiesrecht, vanaf een bepaalde belastingsom.
Politici moesten zich niet richten op een partijbelang maar moesten eigen inzicht van
nationaal belang voorop stellen, dit zou het beste beleid geven. Zij waren dus ook pas in
tweede plaats aanhanger van een politiek maatschappelijke stroming.
Ook had je de antirevolutionairen, deze orthodoxen waren tegen verlichting en Franse
revolutie.
Uitbereiding van het kiesrecht In 1848 werd in Nederland de Grondwetsherziening
doorgevoerd, waarbij het kiesrecht werd uitgebreid naar mannen die een bepaald bedrag
aan belasting betaalden.
De Kieswet van 1887 verminderde de belastingeis, waardoor een groter aantal mannen
stemrecht kreeg.
In 1917 werd het algemeen mannenkiesrecht ingevoerd, waardoor vrijwel alle volwassen
mannen ongeacht hun eigendomsstatus stemrecht kregen.
Het vrouwenkiesrecht werd gerealiseerd in 1919, waarmee Nederland een van de eerste
landen ter wereld werd waar vrouwen actief konden deelnemen aan verkiezingen.
Verklaren welke oorzaken de eerste wereldoorlog had.
Oorzaak 1, nationalisme
Oorzaak 2, Revanchisme. Na de Frans-Duitse oorlog van 1870-1871 verloor Frankrijk Elzas-
Lotharingen aan Duitsland, wat bitterheid veroorzaakte. De kwestie van deze verloren
gebieden zorgde voor spanningen tussen beide landen. Frankrijk wilde wraak
Oorzaak 3, modern imperialisme, Conferentie van Berlijn, Afrika gaat onder het mes in 1883,
ook dit is een reden voor het uiteindelijke uitbreken van de oorlog, omdat dit al voor
competitieve spanningen zorgt.
Oorzaak 4, militairisme, Wapenwedloop: Een strijd tussen twee of meer landen die elkaar
proberen te overtreffen op het gebied van wapentechnologie, of in het bezit van aantallen
wapens.
Militarisme: Voorliefde voor alles dat met het leger te maken heeft, bijvoorbeeld voor
uniformen, medailles, parades en discipline.
Oorzaak 5, bondgenootschappen Angst voor oorlog na eenwording Duitsland (1871)
Vriendschap Fra en Rus (1892)
Vriendschap Fra en Eng: Entente Cordiale (1904)
Triple Entente (1907): Fra, Eng en Rus
Triple Alliantie: Dui, Ita en OH
Kans op het domino-effect!
Aanleiding: moord op Franz Ferdinand.

Het verloop en de kenmerken van de eerste wereldoorlog

Von schlieffen plan, mislukt. Het betrekken van de burgerbevolking bij de oorlog: totale
oorlog. O.A. doel van het VSP was om rusland niet de tijd te geven om te mobiliseren, en
omdat dit mislukt, tweefrontenoorlog.
Kenmerk: loopgraven oorlog
Militaire ontwikkelingen
• Vliegtuigen
• Tanks
• Gifgas
• Machinegeweren
• Vlammenwerpers

Een Wereldoorlog
• Duitse duikbotenoorlog (1915)
• Het zinken van de Lusitania (1915)
• De VS bij de oorlog: een wereldoorlog
De vrede van Brest-Litovsk (1918)
• Opheffen tweefrontenoorlog!
Het Duitse slotoffensief (1918)
• Deserterende Duitse soldaten
Amerikaanse soldaten De inzet van tanks (VS

Duitse keizer vlucht naar de limburg

Het verloop van de russische revolutitie sen de rol die de eerste wereldoorlog hierbij speelde
beschrijven
De Russische Revoluties van 1917 vonden in twee fasen plaats en werden beïnvloed door de
omstandigheden van de Eerste Wereldoorlog. De eerste fase, de Februarirevolutie, brak uit in
februari 1917 en leidde tot de val van het autocratische bewind van tsaar Nicolaas II. De
ontevredenheid over sociale en economische problemen, samen met militaire nederlagen in de
oorlog, droeg bij aan de revolutie. Het vroor, en door de oorlog, e het verplaatsen van militaire
dingen slibden de wegen dicht

Na de val van de tsaar ontstond een voorlopige regering, maar de ontevredenheid bleef
bestaan vanwege voortdurende problemen, zoals voedseltekorten en de voortzetting van de
oorlog. De tweede fase, de Oktoberrevolutie (november 1917 volgens de juliaanse kalender),
werd geleid door de bolsjewieken onder leiding van Vladimir Lenin. Ze grepen de macht,
vestigden een socialistische regering en beëindigden de betrokkenheid van Rusland in de
Eerste Wereldoorlog door de Vrede van Brest-Litovsk (1918), waarbij aanzienlijke gebieden
werden opgegeven aan Duitsland.

De gevolgen van de vrede van Versaille in Duitsland tijdens het interbellum benoemen en
uitleggen
- Duitsland moet heel veel grond inleveren, zowel kolonies als eigen gebied als elzas
lotharinge
- Het Duitse leger werd sterk verminderd en mocht geen luchtmacht, tanks en bepaalde
soorten oorlogsschepen hebben. Deze beperkingen werden opgelegd om de militaire
macht van Duitsland te beteugelen.
- Duitsland werd verplicht enorme herstelbetalingen te doen aan de geallieerde landen
- Economische problemen: Duitsland werd geconfronteerd met hyperinflatie,
werkloosheid en economische instabiliteit. De economische lasten van
herstelbetalingen, gecombineerd met de beperkingen op handel, hadden verwoestende
effecten op de Duitse economie.
- Politieke instabiliteit: Het ongenoegen over de voorwaarden van het Verdrag van
Versailles droeg bij aan de opkomst van extremistische politieke partijen in Duitsland,
zoals de NSDAP (Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij), onder leiding van
Adolf Hitler.
- Ook moesten zij het gebied de Elzas Lotharingen inleveren aan Frankrijk, en daarvoor
gingen de werknemers die daar werkten staken, dit werd gefinancierd door de
overheid. Hiervoor werd geld bijgedrukt, en werd het geld niks meer waard.

Verklaren waarom de republiek van Weimar onstabiel was en weinig steun had onder het
Duitse volk
Onder andere door de dolkstoot legende, het volk geloofde dat de nieuwe regering hen in de
rug had gestoken door zich over te geven, maar het tegenoverstelde was waar. De soldaten
waren oorlogsmoe en de oorlog was niet meer te winnen.
Ook Extremistische groeperingen: Extremistische politieke partijen aan zowel de linkerkant
(bijvoorbeeld de communisten) als de rechterkant (bijvoorbeeld de nazi's) probeerden de
instabiliteit uit te buiten. Politieke gewelddaden en straatgevechten tussen verschillende
paramilitaire groepen waren niet ongewoon.
En overall weinig vertrouwen in de politiek en democratie

De economische crisis in de VS
De beurskrach ontstond doordat de aandelenmarkt instortte, beleggers schrokken en
verkochten hun aandelen, en de koersen daalden. Kettingreactie leidde tot economische
crisis. Roosevelt vond het idee van Keynes goed, namelijk een buffer naar de overheid door
hogere belastingen. Die buffer wordt gebruikt voor uitkeringen, zodat die mensen geld uit
konden geven aan producten. Dit producten produceren en verkopen zou natuurlijk vele
banen opleveren, en die mensen rijker maker. Die nieuwe werknemers zouden dus ook geld
uit kunnen geven en dit zou een positieve cirkel geven, Roosevelt was het daar mee eens, en
werd later president.

Welke gevolgen had de economische crisis voor Duitsland en Nederland?

De VS wilde het dawesplan terug hebben, wat een lening was om duitsland uit de
economische crisis te helpen
Nazi-opkomst: De economische moeilijkheden droegen bij aan de politieke instabiliteit en de
opkomst van de nazi-partij onder leiding van Adolf Hitler. De belofte van economisch herstel
en werkgelegenheid was een belangrijk element dat bijdroeg aan de populariteit van de
nazi's.

Het fascisme en nationaal socialisme onderscheiden en kenmerken noemen

Fascisme; slechte economie in italie, linksen ruzieden onderling, Mussolini sticht een eigen
(knok)groep op die de tegenstanders aanvalt (linksen)
Fascisten willen
Individuele belang < staatsbelangen, nationalisme
Verheerlijking geweld
Intuïtie < rationalisme, niet denken maar doen
Men was anders geboren, sommigen leiders en sommigen blinde volgelingen.
Duitsland , ook onrust door economische crisis etc. Dus men werd snel aangestrokken door
extreem links of rechtse partijen, die beloofde immers nieuwe sociale ordering. NSDAP
grootste in verkiezingen en zette het parlement buiten spel na de rijksdagbrand. Hitlers
nationaal socialisme had veel kenmerken gemeen met mussolinis fascisme. Het individu had
slecht waarde als onderdeel van het geheel. De partij kenmerkt zich door een extreem
nationalisme en antisemitisme.