Professional Documents
Culture Documents
Libër mësuesi
për tekstin shkollor
Qytetari 7
PËRMBAJTJA
TEMATIKA I
Ligji dhe rëndësia e tij
Vlerat në shoqëri
Rregullat dhe zakonet në shoqëri
Ndikimi i ligjeve në jetën vetjake dhe shoqërore
Përgatitja e ligjeve
Veprimtari praktike: Ndikimi i rregullave dhe i ligjeve te të drejtat dhe përgjegjësitë qytetare
Projekt: “Ligji për Mbrojtjen e të Drejtave të Fëmijëve”.
Testim: Vlerësim i njohurive
TEMATIKA II
Kuptimi për të Drejtat dhe Liritë e Njeriut
Dokumentet ndërkombëtare dhe kombëtare për të drejtat dhe liritë e njeriut
Të drejtat e njeriut të parashikuara në kushtetutë dhe në legjislacionin shqiptar
Të drejtat individuale dhe shoqërore në një shtet demokratik
Veprimtari praktike: Të drejtat dhe liritë e pakicave në komunitetin ku jetoj Projekt: Të drejtat e fëmijës në
legjislacionin shqiptar, mbështetur në Konventën e të Drejtave të Njeriut”
TEMATIKA III
Përgjegjësitë vetjake
Përgjegjësitë qytetare dhe rëndësia e tyre
Veprimtari praktike. Përgjegjësitë e mia si qytetar i komunitetit tim
TEMATIKA IV
Detyrat ndaj vetes
Detyrat morale ndaj tjetrit dhe shoqërisë
Testim: Vlerësim i njohurive
TEMATIKA V
Qytetaria, pjesëmarrja qytetare dhe shoqëria civile
Format e pjesëmarrja qytetare dhe opinioni shoqëror
Parimet e qeverisjes demokratike në komunitetin dhe vendin tonë
Përgjegjësitë e qeverisë ndaj qytetarëve tonë
Veprimtari praktike: Ndikimi i veprimit qytetar në politikat publike dhe marrjen e vendimeve
Konflikti dhe format e zgjidhjes me mjete demokratike
Projekt: Një qytetar i përgjegjshëm dhe pjesëmarrës aktiv
TEMATIKA 1
Organizimi i orës së mësimit: PNP: Bashkëbisedim - Shpjegim - Punë me tekstin (Punë e pavarur)
Vlerësimi: Mësuesi/ja vlerëson nxënësit për aktivizimin, përgjigjet, argumentet, detyrat e tyre gjatë orës
së mësimit duke i motivuar ato.
Fusha: Shoqëria dhe mjedisi Lënda: Qytetari Shkalla: 3 klasa: VII
Vlerat
Ndahet klasa në grupe dhe specifikojnë vlerat në familje, shkollë, komunitet etj:
Ndershmëria
Respekti
Përgjegjësia
Mirësjellja
Marrja e përgjegjësive vetjake
Toleranca
Të jesh bashkëpunues
Të mbash premtimet
Durimi
Vetëkontrolli
Besnikëria
Të jesh kurajoz etj.
Vlerësimi: Mësuesi/ja i vlerëson nxënësit për aktivizimin, përgjigjet, argumentet, detyrat e tyre gjatë orës
së mësimit duke i motivuar ata.
Fusha: Shoqëria dhe mjedisi Lënda: Qytetari Shkalla: 3 klasa: VII
Tema mësimore 3: Rregullat dhe zakonet në shoqëri Situata e të nxënit: Një rregull në shkollë, në
familje, një zakon.
Rezultatet e të nxënit sipas kompetencave kyç:
Nxënësi/ja:
diskuton, shpreh mendimin e vet dhe parashtron argumente për një temë të caktuar apo për
kuptimin e termave të reja, me gojë ose me shkrim, si dhe në forma të tjera të komunikimit;
dëgjon me vëmendje prezantimin dhe komentet e bëra nga të tjerët rreth një teme, problemi,
veprimi, duke bërë pyetje, komente, sqarime dhe propozime;
bashkëvepron në mënyrë aktive, vlerëson dhe tregon vetëbesim në marrjen e vendimeve duke
ndarë përvojat dhe respekton mendimet në grup.
Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës: Fjalët kyç:
shpjegon qartë dhe saktë se ç’janë zakonet, duke i rregull, zakon, shoqëri.
ilustruar me shembuj;
përdor krahasimin për të gjetur dallimin midis
rregullave dhe zakoneve;
përvetëson informacionin e marrë.
Burimet: teksti i nxënësit, interneti, botime të ndryshme, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
rregullorja e shkollës, Kanuni. ndërkulikulare: Shkencat shoqërore, edukimi
ligjor dhe qytetar, gjuha dhe komunikimi.
Organizimi i orës së mësimit: PNP: Stuhi mendimesh - Shpjegim dhe Diagram Veni - Shkrim dhe Rrjeti
i diskutimit
Vlerat Zakonet
Rregull: Në familjen time e kemi si rregull që kompjuterin ta përdorim secili në orare të caktuara dhe
të mos pengojmë njëri-tjetrin.
Zakon: Kur fillon shkolla, gjyshja më spërkat nga pas me ujë, që të dal sa më mirë me mësime!
Hapi i dytë: Ndërtimi i njohurive 25`: Shpjegim - Diagrami i Venit
Mësuesi/ja shpjegon ndikimin e rregullave në jetën tonë dhe rolin e zakoneve. Edhe zakonet janë
rregulla, por që bazohen në traditë.
Veprimtari në klasë: Punohet me veprimtaritë në tekst, faqe 13. Punohet me situatat në tekst ose nga
jeta e tyre.
Mësuesi/ja ngre një pyetje për diskutim. Nxënësit japin mendimet e tyre pro dhe kundër, duke i
argumentuar.
- A janë gjithmonë të drejta rregullat dhe zakonet?
PO (Pse?) JO (Pse?)
Argumentimi
Veprimtari në klasë
Detyrë shtëpie: Veprimtaria në tekst.
Vlerësimi: Vlerësohen nxënësit për aktivizimin, përgjigjet, argumentet, detyrat, punimet e tyre gjatë orës
së mësimit duke i motivuar ata.
Fusha: Shoqëria dhe mjedisi Lënda: Qytetari Shkalla 3 klasa: VII
Tema mësimore 4: Ndikimi i ligjeve në jetën vetjake Situata e të nxënit: Ndikimi i ligjit
dhe shoqërore parauniversitar në shkollë.
Rezultatet e të nxënit sipas kompetencave kyç:
Nxënësi/ja:
diskuton, shpreh mendimin e vet dhe parashtron argumente për një temë të caktuar apo për kuptimin
e termave të rinj, me gojë ose me shkrim, si dhe në forma të tjera të komunikimit;
dëgjon me vëmendje prezantimin dhe komentet e bëra nga të tjerët rreth një teme, problemi, veprimi,
duke bërë pyetje, komente, sqarime dhe propozime;
bashkëvepron në mënyrë aktive, vlerëson dhe tregon vetëbesim në marrjen e vendimeve duke ndarë
përvojat dhe respekton mendimet në grup.
Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës: Fjalët kyç:
evidenton ndikimin e ligjit në jetën personale; ligj, zbatim, ndikim.
veçon ndikimi i ligjit në jetën shoqërore;
komenton një ligj (familje) se si ndihmon në zgjidhjen
e situatave problematike.
Burimet: teksti, ligji nr. 69 për sistemin parauniversitar, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
DN, Kodi i Familjes, Kodi i Punës, internet, gazeta. ndërkulikulare: Shkencat shoqërore, edukimi
ligjor dhe qytetar, gjuha dhe komunikimi
Organizimi i orës së mësimit: PNP: Bashkëbisedim dhe Rrjeti i diskutimit - Shpjegim - Punë me tekstin
dhe Tabelë konceptesh
Bashkëbisedim, lexim i orientuar, punë me hartën, punë në grupe.
PO (Pse?) JO (Pse?)
Argumentimi
Ligji luan një rol shumë të rëndësishëm në jetën tonë të përditshme, sepse të gjitha marrëdhëniet tona
në fushën ekonomike, politike, kulturore, shoqërore rregullohen nga ligjet. Ligji dënon të gjitha
veprimtaritë që janë në kundërshtim me të. Por ai nuk ka synim të dënojë qytetarët. Synimi i ligjit është
t’i mbrojë ata.
Detyrë shtëpie: Mësuesi/ja jep si detyrë shtëpie vazhdimin e ushtrimit 1 te rubrika: Veprimtari në klasë (faqe
13).
Duhet të ketë një ligj...
Vlerësimi: Vlerësohen nxënësit për aktivizimin, përgjigjet, argumentet, detyrat, punimet e tyre gjatë orës
së mësimit duke i motivuar ata.
Fusha: Shoqëria dhe mjedisi Lënda: Qytetari Shkalla 3 klasa: VII
Ecuria e orës: PNP: Bashkëbisedim dhe Lexim i drejtuar - Harta e koncepteve - Kontrolli i njohurive
√ + – ?
Nxënësit e dinë Informacioni i ri për Nxënësit e dinin Informacioni që nuk
informacionin që po nxënësit ndryshe informacionin arrin ta kuptojë
lexojnë e ri
Hapi i dytë: Ndërtimi i kuptimit 25`: Harta e koncepteve
Mësuesi/ja shpjegon për disa minuta thelbin e mësimit duke ndërtuar në dërrasë të zezë një hartë
konceptesh.
Kushtetuta është ligji themelor i shtetit. Autoriteti i saj buron nga populli.
Ligjet
Miratimi Propozuesit
Ligjbërësit
Kuvendi diskuton për projektligjin e ri, i cili pasi merr miratimin e shumicës së deputetëve i kalon për
miratim presidentit. Pas miratimit nga presidenti, ligji hyn në fuqi 15 ditë pas publikimit në Fletoren zyrtare.
Vlerësimi: Vlerësohen nxënësit për aktivizimin, përgjigjet, argumentet, detyrat, punimet e tyre gjatë orës
së mësimit duke i motivuar ata.
Fusha: Shoqëria dhe mjedisi Lënda: Qytetari Shkalla 3 klasa: VII
1. Ndahet klasa në dy grupe. Njëri grup duhet të ketë më shumë nxënës, ndërsa tjetri të ketë më
shumë vajza ose djem.
2. Secilit prej grupeve iu jepet nga një tabak i madh kartoni dhe lapustila.
3. Mësuesi/ja jep komandën “Filloni”.
4. Nxënësit shfaqin konfuzion, pasi nuk e dinë se çfarë do të bëjnë mbi karton. Dikush nga nxënësit
merr lapustilën dhe fillon të punojë mbi karton, duke vizatuar diçka.
5. Pas një periudhe të shkurtër, mësuesi/ ja jep komandën “Ndaloni!” dhe kërkon që grupet të
shkëmbejnë tabakët e tyre.
6. Mësuesi/ja udhëzon grupet që të rifillojnë punën, duke vazhduar idenë e nisur nga grupi tjetër.
7. Pas një periudhe kohe, mësuesi/ja e ndalon përsëri lojën.
8. Ftohen grupet të vendosin në dërrasë të zezë dy tabakët e tyre të kartonit me vizatimet që kanë
bërë.
9. Një përfaqësues grupi lexon se çfarë është shkruar aty.
Pas një periudhe reflektimi, mësuesi/ja fillon diskutimin me nxënësit:
– Si u ndiet kur juve nuk ju shpjegua se çfarë duhet të bëni me tabakët e kartonit?
– Si vendosët më pas se çfarë do të bënit? Kush e vendosi? A ishit të gjithë dakord?
– Po kur erdhi tabaku i grupit tjetër, si u ndiet? Me çfarë vështirësish u përballët?
– Si mund të ishte organizuar më mirë kjo lojë?
– Pas kësaj, si mendoni, sa të rëndësishme janë rregullat?
– Çfarë përcaktojnë ato?
– Si informohemi për rregullat e ligjet në shoqëri?
– Çfarë funksionesh kanë ato?
Projekt: “Ligji për Mbrojtjen e të Drejtave të Fëmijëve”. Punohen sipas shembullit në tekst.
Testim: Kjo orë mësimore mund të bëhet një orë testimi (vlerësim i njohurive).
TEMATIKA 2
Tema mësimore 1: Kuptimi për të Drejtat dhe Liritë e Njeriut Situata e të nxënit: E drejta themelore e
njeriut është e drejta për jetën, si e drejtë
natyrore kjo është e para.
Rezultatet e të nxënit sipas kompetencave kyç
Nxënësi/ja:
diskuton, shpreh mendimin e vet dhe parashtron argumente për një temë të caktuar, apo për kuptimin
e termave të reja, me gojë ose me shkrim, si dhe në forma të tjera të komunikimit;
dëgjon me vëmendje prezantimin dhe komentet e bëra nga të tjerët rreth një teme, problem, veprim,
duke bërë pyetje, komente, sqarime dhe propozime;
bashkëvepron në mënyrë aktive, vlerëson dhe tregon vetëbesim në marrjen e vendimeve duke ndarë
eksperiencat dhe respekton mendimet në grup.
Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës Fjalët kyç:
shpreh mendimin e vet për të drejtat dhe liritë e njeriut; të drejta, liri, deklaratë.
shpjegon qartë e saktë me gojë dhe me shkrim disa nga
të drejtat dhe liritë e njeriut;
dallon mesazhin e pjesës te veprimtaria në faqen 21.
Burimet: teksti i nxënësit, broshura të ndryshme për të drejtat Lidhja me fushat e tjera ose me temat
themelore të njeriut, interneti. ndërkulikulare:
Shkencat shoqërore, gjuha dhe komunikimi,
art pamor.
Ecuria e orës: PNP: Stuhi mendimesh - Shpjegim dhe Tryeza rrethore - Punë me tekstin
Të Drejta
Secili grup liston disa të drejta dhe liri të njeriut. Diskutohen përgjigjet e nxënësve.
Liritë dhe të drejtat e njeriut janë të lidhura ngushtësisht me njëra-tjetrën. Respektimi i të drejtave të
njeriut dhe i dinjitetit njerëzor është themeli i lirisë, i drejtësisë dhe i paqes në botë. Pa të drejta njerëzore
nuk ka liri. Liria e individit nuk duhet të cenojë lirinë e tjetrit.
Detyrë shtëpie: Punë në grupe. Pasi mësuesi/ja ndan grupet e nxënësve, iu jep si detyrë shtëpie
veprimtarinë në tekst për krijimin e një reklame apo posteri për njërën nga të drejtat e njeriut. Detyra
mund të realizohet edhe në klasë nëse ka kohë.
Vlerësimi: Vlerësohen nxënësit për aktivizimin, përgjigjet, argumentet, detyrat, punimet e tyre gjatë orës
së mësimit duke i motivuar ata.
Fusha: Shoqëria dhe mjedisi Lënda: Qytetari Shkalla 3 klasa: VII
Tema mësimore 2: Dokumentet ndërkombëtare dhe Situata e të nxënit: Skema e OKB-së, “Save the
kombëtare për të drejtat dhe liritë e njeriut children”
Rezultatet e të nxënit sipas kompetencave kyç
Nxënësi/ja:
diskuton, shpreh mendimin e vet dhe parashtron argumente për një temë të caktuar, apo për
kuptimin e termave të reja, me gojë ose me shkrim, si dhe në forma të tjera të komunikimit;
dëgjon me vëmendje prezantimin dhe komentet e bëra nga të tjerët rreth një teme, problem, veprim,
duke bërë pyetje, komente, sqarime dhe propozime;
bashkëvepron në mënyrë aktive, vlerëson dhe tregon vetëbesim në marrjen e vendimeve duke ndarë
eksperiencat dhe respekton mendimet në grup.
Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës Fjalët kyç:
shpjegon rëndësinë e dokumenteve dokument ndërkombëtar, dokument kombëtar,
ndërkombëtare për të drejtat dhe liritë e njeriut; konventë, garantoj.
identifikon dokumentet kombëtare për të drejtat
dhe liritë e njeriut dhe menaxhon ato;
veçon të drejtat që garantohen të drejtat në
Kushtetutë.
Burimet: teksti i nxënësit, broshura të ndryshme për Lidhja me fushat e tjera ose me temat
të drejtat themelore të njeriut, interneti, Konventa për ndërkulikulare:
të drejtat e fëmijës, Kushtetuta, Kodi i Punës, Kodi i Shkencat shoqërore, edukimi ligjor dhe qytetar,
Familjes. historia gjuha dhe komunikimi, art pamor.
Ecuria e orës: PNP: Mendo/ Puno në dyshe/Shkëmbe - Shpjegim dhe Lexim i orientuar - Rrjeti i
diskutimit
Vlerësimi: Vlerësohen nxënësit për aktivizimin, përgjigjet, argumentet, detyrat, punimet e tyre gjatë orës
së mësimit duke i motivuar ata.
Fusha: Shoqëria dhe mjedisi Lënda: Qytetari Shkalla 3 klasa: VII
Kujdesin shëndetësor
Pjesëmarrjen e qytetarëve Kushtetuta
garanton Lirinë ekonomike
Arsimin Barazinë
Jepet nga mësuesi/ja që të bëhet një detyrë, me temë: Parimet kryesore demokratike të nevojshme
për të jetuar në një ishull të sapozbuluar?
Vlerësimi: Vlerësohen nxënësit për aktivizimin, përgjigjet, argumentet, detyrat, punimet e tyre gjatë orës
së mësimit duke i motivuar ata.
Fusha: Shoqëria dhe mjedisi Lënda: Qytetari Shkalla 3 klasa: VII
Tema mësimore 4: Të drejtat individuale dhe shoqërore Situata e të nxënit: Familja, shtëpi e ëmbla
në një shtet demokratik shtëpi, përgjegjësia për mirërritjen e fëmijës.
Rezultatet e të nxënit sipas kompetencave kyç:
Nxënësi/ja:
diskuton, shpreh mendimin e vet dhe parashtron argumente për një temë të caktuar, apo për kuptimin e
termave të reja, me gojë ose me shkrim, si dhe në forma të tjera të komunikimit;
dëgjon me vëmendje prezantimin dhe komentet e bëra nga të tjerët rreth një teme, problemi, veprimi,
duke bërë pyetje, komente, sqarime dhe propozime;
bashkëvepron në mënyrë aktive, vlerëson dhe tregon vetëbesim në marrjen e vendimeve duke ndarë
përvojat e tij.
Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës Fjalët kyç:
diskuton në grup për rëndësinë e pjesëmarrjes në një demokraci, të drejta individuale, të drejta
shoqëri demokratike; shoqërore, të drejta ekonomike, të drejta
përshkruan të drejtat vetjake të njeriut, ekonomike, politike.
politike dhe shoqërore;
përvetëson informacionin e marrë;
krahason të drejtat ekonomike, politike dhe shoqërore.
Burimet: teksti, broshura të ndryshme për të Drejtat Lidhja me fushat e tjera ose me
Themelore të Njeriut, interneti, Konventa për të Drejtat e temat ndërkulikulare:
Fëmijës, Kushtetuta, Kodi i Punës, Kodi i Familjes. Shkencat shoqërore, edukimi ligjor dhe
qytetar gjuha dhe komunikim, art pamor.
Të drejta
Mësuesi/ja bën një përmbledhje të tyre dhe jep detyrë t`i klasifikojnë ato.
b. Liritë dhe të drejtat politike dhe qytetare, të drejta të orientuara drejt lirisë, ku përfshihet liria e
mendimit, e informacionit, e lëvizjes së lirë, për t`u bashkuar me jetën politike etj.
c. Liritë dhe të drejtat ekonomike, sociale dhe kulturore, të drejta të orientuara drejt sigurisë sociale
dhe zhvillimit ekonomik, ku përfshihet e drejta për strehim, ushqim, punësim, kujdes shëndetësor etj.
Vlerësimi: Vlerësohen nxënësit për aktivizimin, përgjigjet, argumentet, detyrat, punimet e tyre gjatë orës
së mësimit, vlerësim diagnostikues dhe të vazhdueshëm duke i motivuar ata.
Veprimtari praktike: Të drejtat dhe liritë e pakicave në komunitetin ku jetoj
Projekt: Të drejtat e fëmijës në legjislacionin shqiptar, mbështetur në Konventën e të Drejtave të Njeriut”
TEMATIKA 3
Ecuria e orës: PNP: Stuhi mendimesh - Shpjegim dhe Tabela e koncepteve - Punë me tekstin
Përgjegjësi
Hapi i dytë: Ndërtimi i njohurive: 25`: Shpjegim dhe Tabela e koncepteve
Mësuesi/ja për disa minuta thelbin e mësimit.
Vizaton në dërrasë të zezë tabelën e koncepteve, ku në njërën shtyllë shkruan të drejtat dhe në shtyllën
tjetër u kërkon nxënësve të evidentojnë përgjegjësitë që lidhen me to.
Këtu mësuesi/ja thekson se përgjegjësitë realizohen me dëshirën dhe vullnetin e njerëzve dhe nuk janë të
detyrueshme me ligj.
Pyetje për vetëvlerësim:. Punohet dhe plotësohen rubrikat e tekstit. Diskutohet për përgjegjësitë dhe
listohen disa duke plotësuar tabelën.
Vlerësimi: Vlerësohen nxënësit për aktivizimin, përgjigjet, evidentoj përgjigjet më të mira, argumentet,
detyrat, punimet e tyre dhe bëj vlerësime inkurajuese gjatë orës së mësimit duke i motivuar ata.
Fusha: Shoqëria dhe mjedisi Lënda: Qytetari Shkalla 3 klasa: VII
Tema mësimore 2: Përgjegjësitë qytetare dhe rëndësia Situata e të nxënit: Të kujdesemi për
e tyre moshatarët tanë dhe për njerëzit në nevojë.
Shembuj nga jeta e përditshme.
Rezultatet e të nxënit sipas kompetencave kyç:
Nxënësi/ja:
diskuton, shpreh mendimin e vet dhe parashtron argumente për një temë të caktuar apo për
kuptimin e termave të reja, me gojë ose me shkrim, si dhe në forma të tjera të komunikimit;
dëgjon me vëmendje prezantimin dhe komentet e bëra nga të tjerët rreth një teme, problem,
veprim, duke bërë pyetje, komente, sqarime dhe propozime;
bashkëvepron në mënyrë aktive, vlerëson dhe tregon vetëbesim në marrjen e vendimeve duke
ndarë përvojat e tij.
Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës Fjalët kyç:
Nxënësi/ja: përgjegjësi, përgjegjësi qytetare, qytetar aktiv.
shpreh mendimin për përgjegjësitë si qytetar,
anëtar i shoqërisë;
evidenton përgjegjësitë qytetare;
veçon disa nga qëllimet e qytetarisë aktive;
sallon mesazhin e situatave në tekst.
Burimet: teksti i nxënësit, broshura të ndryshme për të Lidhja me fushat e tjera ose me temat
drejtat themelore të njeriut dhe të fëmijëve, interneti. ndërkulikulare:
Shkencat shoqërore dhe mjedisi, gjuha dhe
komunikimi.
Ecuria e orës: PNP: Marrëdhënie pyetje-përgjigje - Rrjeti i diskutimit dhe Shpjegim - Punë me tekstin
Të drejtat
Detyrat Përgjegjësi
qytetare
U kërkon nxënësve të hapin librin dhe të punojnë me situatat dhe diskutohen ato. Nxënësit paraqesin një
listë idesh dhe faktesh për rolin dhe angazhimin e qytetarëve në zgjidhjen e problemeve të komunitetit të
tyre. Mendimet e nxënësve shkruhen në tabelë.
Vlerësimi: Vlerësohen nxënësit për aktivizimin, përgjigjet, argumentet, detyrat, punimet e tyre gjatë orës
së mësimit duke i motivuar ata.
Fusha: Shoqëria dhe mjedisi Lënda: Qytetari Shkalla 3 klasa: VII
Në këtë orë veprimtarie nxënësit nxiten të kuptojnë dhe diskutojnë mbi të drejtat dhe përgjegjësitë vetjake
e qytetare. Ata do të jenë të aftë të analizojnë situatat duke debatuar me argumente. Do të mësojnë se
përgjegjësia personale dhe ajo qytetare janë elemente të rëndësishme të qeverisjes demokratike të
klasës, komunitetit, qytetit dhe vendit. U jap disa situata, që nxënësit/et i diskutojnë mes tyre dhe japin
idetë se si mund të zgjidhen dhe se kush është përgjegjësi i problemeve të hasura.
Lexojnë me kujdes situatat e dhëna. Përpara se të shprehin mendimin e tyre, ata shkruajnë në fletore të
drejtat, detyrat, përgjegjësitë e të gjithë individëve, grupeve dhe institucioneve që përfshihen në rast. Më
pas diskutojnë në klasë duke respektuar rregullat e përcaktuara më lart.
Situatat për diskutim i referohen teksti faqe 36. Mësuesi/ja, por edhe nxënësit mund të sjellin edhe situata
të tjera për diskutim.
TEMATIKA 4
Tema mësimore 1: Detyrat ndaj vetes Situata e të nxënit: Detyrat tona individuale,
në familje, shkollë e shoqëri.
Rezultatet e të nxënit sipas kompetencave kyç:
Nxënësi/ja:
diskuton, shpreh mendimin e vet dhe parashtron argumente për një temë të caktuar, apo për kuptimin
e termave të reja, me gojë ose me shkrim, si dhe në forma të tjera të komunikimit;
dëgjon me vëmendje prezantimin dhe komentet e bëra nga të tjerët rreth një teme, problemi, veprimi,
duke bërë pyetje, komente, sqarime dhe propozime;
bashkëvepron në mënyrë aktive, vlerëson dhe tregon vetëbesim në marrjen e vendimeve duke ndarë
eksperiencat dhe respekton mendimet në grup.
Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës: Fjalët kyç:
dallon detyrat ndaj vetes, si: arsimimi, higjiena etj.; detyra, detyra vetjake.
përshkruan detyrat e qytetarëve;
analizon dhe vlerëson raste nga jeta e përditshme
që lidhen me realizimin ose jo të detyrave qytetare;
evidenton nga jeta e përditshme problemet që
lidhen me përgjegjësitë qytetare dhe zgjedh
qëndrimin e tij.
Burimet: teksti i nxënësit, broshura të ndryshme, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
Konventa për të Drejtat e Fëmijëve, interneti. ndërkulikulare:
Shkencat shoqërore dhe mjedisi, gjuha dhe
komunikimi.
Të drejta
Përgjegjësi Të drejtat
Të përbashkëtat
Zbatimi i detyrave vetjake duhet të jetë parimi themelor i jetës së çdo njeriu. Detyrat vetjake e ndihmojnë
vetë individin, por edhe të tjerët me të cilët bashkëvepron çdo ditë.
Vlerësimi: Vlerësohen nxënësit për aktivizimin, përgjigjet, argumentet, detyrat, punimet e tyre gjatë orës
së mësimit duke i motivuar ata.
Fusha: Shoqëria dhe mjedisi Lënda: Qytetari Shkalla 3 klasa: VII
Tema mësimore 2: Detyrat morale ndaj tjetrit dhe Situata e të nxënit: Ndihmojmë me humanizëm
shoqërisë. dhe vullnetarizëm, shembuj nga jeta.
Rezultatet e të nxënit sipas kompetencave kyç:
Nxënësi/ja:
diskuton, shpreh mendimin e vet dhe parashtron argumente për një temë të caktuar, apo për kuptimin
e termave të reja, me gojë ose me shkrim, si dhe në forma të tjera të komunikimit;
dëgjon me vëmendje prezantimin dhe komentet e bëra nga të tjerët rreth një teme, problem, veprim,
duke bërë pyetje, komente, sqarime dhe propozime;
bashkëvepron në mënyrë aktive, vlerëson dhe tregon vetëbesim në marrjen e vendimeve duke ndarë
eksperiencat dhe respekton mendimet në grup.
Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës: Fjalët kyç:
dallon detyrat morale ndaj tjetrit dhe shoqërisë, moral, qytetar aktiv, mbrojtje, të drejta.
si: besnikëria ndaj atdheut, respekti për të tjerët
etj.;
dallon detyrat ndaj shoqërisë: si: pjesëmarrja në
votime, respektimi i tjetrit, respektimi i ligjit,
pjesëmarrja në qeverisje, kritika ndaj njerëzve
të zgjedhur etj.;
vlerëson detyrat e tyre individuale dhe
shoqërore;
zbaton njohuritë, duke ndërmarrë veprime
konkrete
Burimet: teksti i nxënësit, broshura të ndryshme për Lidhja me fushat e tjera ose me temat
të drejtat themelore të njeriut, interneti. ndërkulikulare:
Shkencat shoqërore dhe mjedisi, gjuha dhe
komunikimi.
Ecuria e orës: PNP: Tabela e koncepteve - Shpjegim dhe Harta e koncepteve - Punë me tekstin
Hapet libri në faqen 41-42-43. Nxënësit lexojnë mësimin, diskutojnë, ngrenë pyetje. Mësuesi/ja u kërkon
nxënësve të ndalen te detyrat duke interpretuar fotot.
Detyrat
Veprimtari në klasë:
Punohet me veprimtaritë në tekst faqe 43.
Vlerësimi: Vlerësohen nxënësit për aktivizimin, përgjigjet, argumentet, detyrat, punimet e tyre gjatë orës
së mësimit duke i motivuar ata.
Fusha: Shoqëria dhe mjedisi Lënda: Qytetari Shkalla 3 klasa: VII
Qëllimi i kësaj veprimtarie është të ndihmojë nxënësit të kuptojnë rëndësinë e detyrave qytetare dhe të
kryejnë veprimin e duhur në situata të ndryshme. Ndahet klasa në grupe dhe u jepet nga një situatë.
Lexojnë me kujdes secilën nga situatat në vijim. Duke u bazuar në modelin e fletës së punës, për secilin
rast ndërtojnë një tabelë për detyrat qytetare, vendimin tuaj për situatën, pasojat e mundshme për secilin
vendim. Më pas diskutojnë dhe analizojnë në klasë si kanë ndikuar parimet dhe detyrat morale në
vendimet tuaja.
Situata 1 Situata 3
TEMATIKA 5
Tema mësimore 1: Qytetaria, pjesëmarrja qytetare dhe Situata e të nxënit: Vlerat qytetare të
shoqëria civile njerëzve.
Rezultatet e të nxënit sipas kompetencave kyç:
Nxënësi/ja:
diskuton, shpreh mendimin e vet dhe parashtron argumente për një temë të caktuar apo për kuptimin
e termave të reja, me gojë ose me shkrim, si dhe në forma të tjera të komunikimit;
dëgjon me vëmendje prezantimin dhe komentet e bëra nga të tjerët rreth një teme, problem, veprim,
duke bërë pyetje, komente, sqarime dhe propozime;
bashkëvepron në mënyrë aktive, vlerëson dhe tregon vetëbesim në marrjen e vendimeve duke ndarë
përvojat e tij dhe respekton mendimet në grup.
Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës: Fjalët kyç:
përshkruan përmbajtjen e koncepteve: pjesëmarrja qytetari, pjesëmarrje qytetare, shoqëri civile
qytetare, qytetari, shoqëri civile;
analizon ndikimin e shoqërisë civile në shoqëri dhe
politikat publike;
shpjegon rolet e qytetarit në një shoqëri demokratike;
demonstron përkushtim ndaj së mirës së
përgjithshme.
Burimet: teksti i nxënësit, botime të ndryshme, për Lidhja me fushat e tjera ose me temat
edukimin ligjor dhe qytetar, internet. ndërkulikulare:
Shkencat shoqërore dhe mjedisi, gjuha dhe
komunikimi.
Zhvillimi i orës mësimore: PNP: Lexim i orientuar dhe Stuhi mendimesh - Kllaster - Punë me tekstin
Qytetar
Qytetar është një individ i vetëdijshëm për të drejtat e detyrat që ka në një shoqëri e në një shtet dhe
që përshkohet nga ideja për të mirën dhe dobinë e shoqërisë.
Të jesh qytetar
do të thotë t’i përkasësh një komuniteti
● Shoqëria civile janë grupime qytetarësh, individësh që janë aktiv në sferën publike dhe ushtrojnë
veprimtari në interes të popullit
politike
sociale e shoqërisë civile:
Qëllimet sociale
ekonomike
zzëllimet e shoqërisë civile: çdo qëllim tjetër të ligjshëm
Hapi i tretë: 10`Përforcimi i njohurive. Punë me tekstin
Shkrimi i lirë. Si mund të rritet pjesëmarrja jonë në shoqëri? Diskutoni rreth tij.
Respektojmë mendimin e shokëve dhe argumentojmë. Shembuj nga pjesëmarrje qytetare dhe shoqëria civile.
Vlerësimi: Vlerësohen nxënësit për aktivizimin, përgjigjet, argumentet, detyrat, punimet e tyre gjatë orës
së mësimit duke i motivuar ata.
Fusha: Shoqëria dhe mjedisi Lënda: Qytetari Shkalla 3 klasa: VII
Tema mësimore 2: Format e pjesëmarrja qytetare dhe Situata e të nxënit: Dhënia e ndihmave të
opinioni shoqëror. njerëzve në nevojë.
Rezultatet e të nxënit sipas kompetencave kyç:
Nxënësi/ja:
diskuton, shpreh mendimin e vet dhe parashtron argumente për një temë të caktuar, apo për kuptimin
e termave të reja, me gojë ose me shkrim, si dhe në forma të tjera të komunikimit;
dëgjon me vëmendje prezantimin dhe komentet e bëra nga të tjerët rreth një teme, problem, veprim,
duke bërë pyetje, komente, sqarime dhe propozime;
bashkëvepron në mënyrë aktive, vlerëson dhe tregon vetëbesim në marrjen e vendimeve duke ndarë
përvojat dhe respekton mendimet në grup.
Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës: Fjalët kyç:
evidenton format e pjesëmarrjes shoqërore; opinioni shoqëror, pjesëmarrje aktive, pjesëmarrje
përshkruan dhe ilustron format e pjesëmarrjes pasive.
qytetare;
merr pjesë në diskutime publike në klasë, në
shkollë ose në komunitet;
zbaton njohuritë, duke ndërmarrë veprime
konkrete.
Burimet: teksti mësimor, botime të ndryshme, për Lidhja me fushat e tjera ose me temat
edukimin ligjor dhe qytetar, internet. ndërkulikulare:
Shkencat shoqërore dhe mjedisi, gjuha dhe
komunikimi.
Punohet me detyrat dhe diskutohet me nxënësit. Pasi mësuesi/ja shkruan në tabelë temën e mësimit dhe
u drejtohet nxënësve për të marrë përgjigjet e tyre dhe i shkruan ato në tabelë.
– A jeni ju pjesëmarrës në ndonjë grup shoqëror?
– Si realizoni pjesëmarrjen qytetare?
të marrësh pjesë në
Pjesëmarrje qytetare: votime
Të përfshihesh në
proceset për ndryshimin e
politikave
Pjesëmarrje qytetarerëve në
vendimmarrje:
me pjesëmarrjen e çdo individi në procesin e
votimit.
Opinioni është mendimi, idetë dhe besimi që krijohet për një problem, dukuri apo diçka tjetër nga
vlerësimi dhe qëndrimi ndaj vetes, të tjerëve apo edhe mjedisit ku jetojmë.
familja
media
Po (pse?) Jo (pse?)
Veprimtari në klasë: Nxënësit respektojmë mendimin e shokëve dhe argumentojmë. Shembuj nga
pjesëmarrje qytetare dhe shoqëria civile.
Vlerësimi: Vlerësohen nxënësit për aktivizimin, përgjigjet, argumentet, detyrat, punimet e tyre gjatë orës
së mësimit duke i motivuar ata.
Fusha: Shoqëria dhe mjedisi Lënda: Qytetari Shkalla 3 klasa: VII
Tema mësimore 3: Parimet e qeverisjes demokratike në Situata e të nxënit: Situata e librit faqe 51
komunitetin dhe vendin tonë
Rezultatet e të nxënit sipas kompetencave kyç:
Nxënësi/ja:
diskuton, shpreh mendimin e vet dhe parashtron argumente për një temë të caktuar, apo për
kuptimin e termave të reja, me gojë ose me shkrim, si dhe në forma të tjera të komunikimit;
dëgjon me vëmendje prezantimin dhe komentet e bëra nga të tjerët rreth një teme, problem,
veprim, duke bërë pyetje, komente, sqarime dhe propozime;
bashkëvepron në mënyrë aktive, vlerëson dhe tregon vetëbesim në marrjen e vendimeve duke
ndarë përvojat e dhe respekton mendimet në grup.
Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës: Fjalët kyç:
përshkruan përmbajtjen e koncepteve, demokracia, demokraci, qeverisje, qeverisje demokratike,
qeverisje demokratike; opozitë.
shpjegon të drejtat e shumicës në demokraci;
zbaton njohuritë, duke ndërmarrë veprime konkrete.
Burimet: teksti i nxënësit, botime të ndryshme, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
për edukimin ligjor dhe qytetar, interneti. ndërkulikulare:
Shkencat shoqërore dhe mjedisi, gjuha dhe
komunikimi.
Ecuria e orës: PNP: Stuhi mendimi - Kllaster /Tabela e koncepteve - Punë me tekstin
Demokracia
mbizotërimin e ligjit
Respektimi i të Respektimi i
drejtat e njeriut opozitës
Vlerësimi: Vlerësohen nxënësit për aktivizimin, përgjigjet, argumentet, detyrat, punimet e tyre gjatë orës
së mësimit duke i motivuar ata.
Fusha: Shoqëria dhe mjedisi Lënda: Qytetari Shkalla 3 Klasa: VII
Tema mësimore 4: Përgjegjësitë e qeverisë ndaj qytetarëve Situata e të nxënit: foto e librit faqe 53,
tonë qeveria e nxënësve të shkollës.
Rezultatet e të nxënit sipas kompetencave kyç:
Nxënësi/ja:
diskuton, shpreh mendimin e vet dhe parashtron argumente për një temë të caktuar, apo për kuptimin
e termave të reja, me gojë ose me shkrim, si dhe në forma të tjera të komunikimit;
dëgjon me vëmendje prezantimin dhe komentet e bëra nga të tjerët rreth një teme, problem, veprim,
duke bërë pyetje, komente, sqarime dhe propozime;
bashkëvepron në mënyrë aktive, vlerëson dhe tregon vetëbesim në marrjen e vendimeve duke
ndarë eksperiencat dhe respekton mendimet në grup.
Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës: Fjalët kyç:
evidenton përgjegjësitë e qeverisë; qeveri, përgjegjësi, përgjegjësitë e qeverisë.
analizon përgjegjësitë e qeverisë ndaj qytetarëve dhe
anasjelltas;
zbaton njohuritë, duke ndërmarrë veprime konkrete.
Burimet: Teksti, botime të ndryshme, për edukimin ligjor Lidhja me fushat e tjera ose me temat
dhe qytetar, internet. ndërkulikulare:
Shkencat shoqërore dhe mjedisi, gjuha dhe
komunikimi.
Ecuria e orës: PNP: Tabela e koncepteve - Lexim i orientuar (Di, Dua të di, Mësova) - Punë me tekstin
Hapi i dytë: Ndërtimi i njohurive 25`: Lexim i orientuar (Di, Dua të di, Mësoj)
Shpjegohet për disa minuta thelbi i mësimit.
Qeveria është organizmi që ushtron autoritetin e shtetit. Veprimtaria politike dhe administrative e qeverisë
sipas një drejtimi të caktuar quhet qeverisje.
Përgjegjësitë e qeverisë ndaj qytetarëve: Lexim i orientuar (Di, Dua të di, Mësova). Nxënësit duhet të
mbajnë shënime.
POLITIKE
Qëllimet e EKONOMIKE
qeverisjes:
SHOQËRORE
MJEDISORE
Di Dua të di Mësova
Detyrë shtëpie: Veprimtaria në shtëpi shkrimi i një eseje me temë. “Nëse unë do të isha kryetari/ja...”
Vlerësimi: Vlerësohen nxënësit për aktivizimin, përgjigjet, argumentet, detyrat, punimet e tyre gjatë orës
së mësimit duke i motivuar ata.
Fusha: Shoqëria dhe mjedisi Lënda: Qytetari Shkalla 3 klasa: VII
Tema mësimore 5: Konflikti dhe format e zgjidhjes me mjete Situata e të nxënit: Situatë konflikti,
demokratike veprojmë me Kartën Peet MRD
Rezultatet e të nxënit sipas kompetencave kyç:
Nxënësi/ja:
diskuton, shpreh mendimin e vet dhe parashtron argumente për një temë të caktuar, apo për
kuptimin e termave të reja, me gojë ose me shkrim, si dhe në forma të tjera të komunikimit;
dëgjon me vëmendje prezantimin dhe komentet e bëra nga të tjerët rreth një teme, problem, veprim,
duke bërë pyetje, komente, sqarime dhe propozime;
bashkëvepron në mënyrë aktive, vlerëson dhe tregon vetëbesim në marrjen e vendimeve duke ndarë
eksperiencat dhe respekton mendimet në grup.
Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës: Fjalët kyç:
dallon faktin e lindjes një konflikti; konflikt, mosmarrëveshje, zgjidhja e
evidenton pasojat që kanë konfliktet; konfliktit.
analizon mënyrat e zgjidhjes së një konflikti.
Burimet: Teksti, botime të ndryshme, për edukimin ligjor dhe Lidhja me fushat e tjera ose me temat
qytetar, internet. ndërkulikulare:
Shkencat shoqërore dhe mjedisi, gjuha
dhe komunikimi.
Konflikti
1. mungesa e
tolerancës;
2. mungesa e 3. nevojat
nevojave bazë; psikologjike;
Burimet e
konfliktit
4. mungesa e 5. mungesa e
bashkëpunimit; besimit, komunikimi.
ndërmjetësimi
Rrugët e zgjidhjes së konflikteve:
rruga
gjyqësore
arbitrazhi
Vlerësimi: Vlerësohen nxënësit për aktivizimin, përgjigjet, argumentet, detyrat, punimet e tyre gjatë orës
së mësimit duke i motivuar ata.
Fusha: Shoqëria dhe mjedisi Lënda: Qytetari Shkalla 3 klasa: VII
Qëllimi i projektit është që të ndihmojë nxënësit të dallojnë qartë konceptet e përgjegjësisë dhe të
pjesëmarrjes qytetare, si dhe rëndësinë e tyre në një shoqëri demokratike. Nxënësit, përpara se të fillojnë
punën, duhet të rifreskojnë njohuritë që lidhen me çështjet që trajton projekti, si për shembull, temat mbi
të drejtat, përgjegjësitë, pjesëmarrjen qytetare dhe format e saj etj. Gjithashtu, nxënësit mund të sigurojnë
informacion edhe nga burime të tjera, si: interneti,
organizata që punojnë për të drejtat, të
këshillohen me të rriturit në familje etj.