PLANI VJETOR

QYTETARI 7
(shtëpia botuese “Albas”)
Gjithsej = 35 orë
Njohuri të reja = 28 orë
Veprimtari praktike = 2 orë
Përsëritje= 2 orë
Projekt = 3 orë

SHËNIM: Ky plan vjetor lëndor është hartuar sipas listës së temave mësimore për AMU, nga
MASR, ASCAP

Viti mësimor: 2020-2021

Punoi: Drejtori:
Lidhja e kompetencave të fushës/lëndës me kompetencat e tjera kyç
Ndërtimi dhe zbatimi i kompetencave kyç nga nxënësi gjatë procesit të mësimdhënies dhe nxënies, kërkon që mësuesi/ja të mbajë
parasysh lidhjen me kompetencave e tjera kyç. Për të realizuar në praktikë këtë lidhje etj.,duhet të përzgjedhë situatat, veprimtaritë,
metodat dhe mjetet e përshtatshme të procesit të nxënit.
* Kompetenca qytetare
Programi i qytetarisë, si pjesë e fushës “Shoqëria dhe mjedisi”, përmes kërkimit, krijon kushte në mënyrë të veçantë për ndërtimin dhe
demonstrimin nga nxënësi të kompetencës qytetare.
* Kompetenca e komunikimit dhe të shprehurit
Programi i qytetarisë krijon mundësi për zhvillimin e shkathtësive komunikuese. Nxënësi përdor materiale të printuara, vizuale dhe
digjitale, për të eksploruar dukuritë, proceset shoqërore, politike, ekonomike, kulturore etj., në kohë dhe në hapësirë. Ai mëson si të
vlerësojë këto burime dhe kuptojë si gjuha mund të përdoret për të zhvilluar më tej të nxënit. Përmes diskutimeve, lojës në role,
debateve, prezantimeve etj., nxënësi zhvillon shkathtësitë të të shprehurit; në mënyrë progresive ai zhvillon dhe përdor fjalorin e
përshtatshëm për të komunikuar idetë, informacionet etj. në mjedise dhe për audienca të ndryshme.
* Kompetenca e të menduarit
Nxënësi zhvillon të menduarin kritik dhe krijues gjatë vlerësimit të të dhënave dhe përdorimit të tyre, teston shpjegimet dhe peshon
argumentet. Ai zhvillon shkathtësitë për marrjen e vendimeve dhe strategjitë që e ndihmojnë të mendojë në mënyrë analitike dhe
logjike. Programi mundëson që nxënësi të kuptojë vlerën dhe procesin e drejtimit të pyetjeve, të jetë krijues dhe të zhvillojë
imagjinatën në vëzhgimet që bën në terren.
* Kompetenca e të nxënit
Për të mbështetur edukimin për qytetari demokratike, nxënësi shfrytëzon informacionin nga burime të ndryshme, gjykon vlefshmërinë
dhe rëndësinë e tij. Në procesin e kërkimit, ai përdor teknologjinë e informacionit dhe komunikimit për përgatitjen e prezantimeve të
tij dhe komunikimin e gjetjeve. Nxënësi mendon në mënyrë kritike kur shqyrton pasojat e veprimtarisë njerëzore në një mjedis të
caktuar, kur vlerëson zgjidhjet e problemeve globale, kur krijon dhe mbron qëndrimin e tij. Ndërgjegjësimi për dukuritë e ndryshme
shoqërore e ndihmon nxënësin të njohë kulturën e tij dhe kulturat e tjera. Nxënësi mëson të bashkëpunojë, përballet me detyra
komplekse që kërkojnë bashkëpunim. Në procesin e realizimit të detyrave demonstron respekt dhe mirëkuptim, pranon mendimet
ndryshe. Përdor gjuhën e politikës, të ligjit, të moralit, të ekonomisë për të komunikuar mendimet dhe idetë e tij dhe për të organizuar
përgjigjet. Kompetenca për jetën, sipërmarrjen dhe mjedisin Nxënësit zgjidhin çështje të ndryshme që lidhen me mjedisin shoqëror,
ekonomik, ligjor, kulturor etj., me kompleksitetin e dukurive të tij, vlerëson rëndësinë dhe efektivitetin e zgjidhjeve të propozuara nga
njëri-tjetri. Ndërgjegjësimi për dukuritë e ndryshme e ndihmon nxënësin të njohë kulturën e tij dhe kulturat e tjera. Nxënësi mëson të
bashkëpunojë ndërsa përballet me detyra komplekse që kërkojnë bashkëpunim.
* Kompetenca personale
Programi i qytetarisë nxit të nxënit e bazuar në kërkim, duke zhvilluar aftësinë e nxënësve për të menaxhuar veten. Nxënësi kupton
rolin e tyre në procesin e të nxënit dhe në kryerjen e hetimeve, aftësohen të jenë të pavarur në zbatimin e njohurive dhe shkathtësive,
dhe në marrjen e vendimeve. Përmes punës në bashkëpunim në klasë dhe në terren, nxënësit zhvillojnë aftësitë ndërpersonale dhe
mësojnë të vlerësojnë perspektivat e ndryshme të anëtarëve të tjerë të grupit.
* Kompetenca digjitale
Nxënësi zhvillon kompetencën digjitale përmes përdorimit të TIK-ut në mënyrë efektive dhe të përshtatshme kur kërkon, krijon,
përpunon, komunikon idetë dhe informacionin për dukuritë shoqërore, politike, kulturore etj.
Rezultatet e të nxënit të kompetencave kyç që realizohen nëpërmjet lëndës së qytetarisë
Kompetenca e komunikimit dhe të shprehurit
(Nxënësi komunikon në mënyrë efektive)
 Shpreh mendimin e vet për një temë të caktuar me gojë ose me shkrim, si dhe në forma të tjera të komunikimit.
 Dëgjon me vëmendje prezantimin dhe komentet e bëra nga të tjerët rreth një teme, duke bërë pyetje, komente, sqarime dhe
propozime.
 Shpjegon qartë dhe saktë, me gojë ose me shkrim, kuptimin e termave (fjalëve, koncepteve) të reja, duke përdorur gjuhën dhe
fjalorin e përshtatshëm.
 Veçon informacionin kryesor nga një libër, gazetë, revistë, internet, radio, TV etj., e komenton dhe e shfrytëzon atë si referencë gjatë
hartimit të një punimi ose detyrë me shkrim.
Kompetenca e të menduarit
(Nxënësi mendon në mënyrë kritike dhe krijuese)
 Parashtron argumente pro ose kundër për një temë/problem të caktuar gjatë një debati ose publikimi në medie.
 Zgjidh një problem(shoqëror, shkencor...etj) dhe arsyeton përzgjedhjen e procedurave përkatëse.
 Përzgjedh dhe demonstron strategji të ndryshme për zgjidhjen e një problemi (shkencor, shoqëror).
 Shpjegon mënyrën e zhvillimit të një procesi natyror ose shoqëror, duke e ilustruar atë me shembuj konkretë.
 Krahason ngjashmëritë dhe dallimet e fazave më të rëndësishme nëpër të cilat është zhvilluar një proces/dukuri shoqërore,
 Përdor krahasimin dhe kontrastin për të gjetur dallimet dhe ngjashmëritë kryesore midis dy e më shumë dukurive natyrore dhe
shoqërore.
Kompetenca e të nxënit
(Nxënësi mëson për të nxënë)
 Përzgjedh të dhëna nga burime të ndryshme (libra, revista, udhëzues, fjalorë, enciklopedi ose internet), të cilat i shfrytëzon për
realizimin e temës/detyrës së dhënë dhe i klasifikon ato burime sipas rëndësisë që kanë për temën.
 Shfrytëzon të dhënat për të demonstruar të kuptuarit e koncepteve numerike, grafike, simboleve, formulave në shkenca shoqërore,
duke i sqaruar nëpërmjet formave të ndryshme të të shprehurit.
 Zbaton në mënyrë të pavarur udhëzimet e dhëna nga një burim(tekst shkollor, libër, internet, medie) për të nxënë një temë, veprim,
aktivitet ose detyrë që i kërkohet.
 Ndërlidh temën e re ose një çështje të dhënë me njohuritë dhe përvojat paraprake, duke i paraqitur në forma të ndryshme të të
shprehurit (kolona, tabela, grafike)sipas një radhitjeje logjike.
Kompetenca për jetën, sipërmarrjen dhe mjedisin
(Nxënësi kontribuon në mënyrë produktive)
 Zhvillon një projekt individual ose në grup për kryerjen e një aktiviteti mjedisor apo shoqëror me rëndësi për shkollën ose për
komunitetin.
 Diskuton në grup për rëndësinë që ka mbrojtja e mjedisit, pasojat që sjell dëmtimi i tij për jetën e njeriut dhe propozon masat që
duhen ndërmarrë për evitimin e tyre.
 Bashkëvepron në mënyrë aktive me moshatarët dhe të tjerët (pavarësisht statusit të tyre social, etnik etj.) për realizimin e një
aktiviteti të përbashkët (projekti/aktiviteti në bazë klase/shkolle apo jashtë saj).
Kompetenca personale
(Nxënësi bën jetë të shëndetshme)
 Vlerëson shkaqet e një situate të mundshme konflikti midis moshatarëve ose anëtarëve të grupit dhe propozon alternativa për
parandalimin dhe zgjidhjen, duke ndarë përvojat dhe mendimet në grup.
Kompetenca qytetare
(Nxënësi përkushtohet ndaj të mirës së përbashkët)
 Tregon vetëbesim të lartë në marrjen e vendimeve për veprimet që ndërmerr pa dëmtuar interesat e të tjerëve, të cilat kontribuojnë
në rritjen e cilësisë së aktivitetit të grupit shoqëror/komunitetit.
 Merr pjesë në aktivitetet që promovojnë tolerancë dhe diversitet kulturor, etnik, fetar, gjinor etj., në shkollë apo në komunitet, ku
përfshihen moshatarë të të gjitha përkatësive të përmendura, që jetojnë në bashkësinë e gjerë.
Kompetenca digjitale (Nxënësi përdor teknologjinë për të nxitur inovacionin)
  Përdor mediet digjitale dhe mjediset informative për të komunikuar dhe bashkëpunuar, duke përfshirë komunikimet në distancë për
zhvillimin e njohurive.
 Analizon, vlerëson, menaxhon informacionin e marrë elektronikisht (p.sh., hedhin disa informacione të marra nga interneti, duke i përmbledhur
ato.
PLANI VJETOR
Total = 35 orë
Njohuri të reja = 28 orë
Veprimtari praktike = 2 orë
Përsëritje= 2 orë
Projekt = 3 orë

Tematika Nr. i Temat mësimore Nr. i Situata Vlerësimi Metodologjia Burimet

orëve/ja faqes te
va teksti
Rregullat, 1. Përsëritje
ligjet dhe 2. Përsëritje  Punohet rregullorja Vlerësimi individual Punë
roli i tyre 3. Ligjet, rregullat dhe 6-8, e shkollës, klasës. individuale Teksti, libri i
në zakonet. Funksionet 8-10 Vlerësimi me gojë mësuesit
shoqëri dhe rëndësia e tyre  Bën dallimin Lexim i orientuar Ligji 69, DN
(8 orë) në shoqëri ndërmjet ligjeve, Vlerësim për Burimet
4. Ndikimi i vlerave 11-12 rregullave, zakoneve angazhimin në grup Punë në grup vetjake të
morale, politike, dhe normave morale. nxënësve
shoqërore te ligjet Vlerësimi për Bashkëbisedim
5. Materiale  Me ndryshimet realizimin e detyrave Informacion
plotësuese bashkëkohore, është Ilustrim foto e, nga mediet
Ligjet ndryshojnë nga e domosdoshme edhe Portofoli, duke Insert
burime të ndryshimi i ligjeve. stimuluar më të mirët Kushtetuta
ndryshme Ligji për besimin fetar Loja me role
6. Roli i ligjeve në 12-13 Ligji për pronën Vlerësim i Deklarata e
familje, shkollë, private veprimtarisë aktiviteti Stuhi mendimi të Drejtave
Ligji për arsimin të Fëmijëve
komunitet
 Analizon detyrat dhe Rrjeti i
7. Roli i gjykatave, 17 përgjegjësitë. diskutimit dhe nxitja
policisë, shoqërisë e tij
në zbatimin e ligjit
 8. Procesi i miratimit të 14-15  Përshkruan Diagram Veni
ligjit procedurat e hartimit
9. Veprimtari 16 dhe të zbatimit të Harta e të pyeturit
praktike: Ndikimi i disa lloje ligjesh;
rregullores së  Vëzhgon ndikimin e
shkollës tek ushtrimi ligjeve dhe të
i të drejtave dhe rregullave në familje,
detyrave të nxënësve shkollë dhe
10. Projekt: Ora e parë 18 komunitet;
11. Ç'janë liritë dhe të 20-21  Shpjegon ndikimin e
drejtat e njeriut? ligjit në jetën
Kategoritë e tyre personale dhe
shoqërore;

 Komenton nene nga

Deklarata e të
Drejtave të Fëmijëve.
12. Dokumentet 22-23
kombëtare dhe  E drejta themelore e
Të drejtat ndërkombëtare për njeriut është e drejta Vlerësimi individual Bashkëbisedim Teksti, libri i
e njeriut mbrojtjen e të për jetën, si e drejtë mësuesit
(6 orë) drejtave të njeriut natyrore. Kjo është e Vlerësimi me gojë Punë individuale dhe Broshura e
13. Nga burojnë të 24-25 para. në grup “Save the
drejtat e njeriut.  Tregon nga Vlerësimi i detyrave Shkrimi dhe rrjeti i children”
Lidhja mes të burojnë të drejtat e diskutimit
drejtave dhe njeriut; Punimet e dosjes Kushtetuta
përgjegjësive  Liston dokumentet Stuhi mendimi
kryesore Vlerësim me shkrim Ese Broshura të
14. Legjislacioni 29 ndërkombëtare dhe për qëndrueshmërinë e ndryshme për të
kombëtare për të njohurive DTHNJ
shqiptar për të
drejtat e njeriut dhe drejtat e njeriut.
fëmijëve në veçanti  Ligji kushtetues
“Për të drejtat dhe Informacione
15. Të drejtat 26-27
liritë themelore të nga media, jeta
individuale dhe
njeriut”. reale
shoqërore në një
shtet demokratik  Konventa për të
 16. Veprimtari 28 drejtat e fëmijës.
praktike: Vlerësim i  Konventa
problematikave që Europiane për të
lidhen me Drejtat e Njeriut.
respektimin e të
drejtave dhe  Klasa jonë: Jemi të
përgjegjësive në ndryshëm por të
komunitetin ku jetoj. barabartë.
17. Përgjegjësitë vetjake 31-32 Respektojmë
dhe shoqërore diversitetin.

Përgjegjë 18. Rëndësia e 33-34 • Dallon realizimin e

sitë përgjegjësive detyrave me përgjegjësi. Vlerësimi individual, Punë individuale Teksti, libri i
qytetare qytetare Respekton moshatarët në grup mësuesit
(3 orë) 19. Pasojat e 32 dhe njerëzit në nevojë. me gojë ose të Punë në grup Konventa për të
mospërmbushjes së • Liston përgjegjësitë punimeve, Bashkëbisedim Drejtat e
përgjegjësive qytetare realizimi i detyrave Nxitja e diskutimit Fëmijës,
qytetare • Analizon situata të rregullorja e
20. Njohja dhe zbatimi i 38-39 ndryshme shkollës
detyrave qytetare pyetësorë
Detyrat 21. Institucionet Materiale • Liston detyrat tona
qytetare shtetërore që plotësues individuale, në Vlerësimi individual, Punë individuale dhe Teksti, libri i
(3 orë) garantojnë e nga familje, shkollë e në grup në grup mësuesit
realizimin e detyrave literatura shoqëri me gojë ose të
qytetare të • Dallon ligjet dhe punimeve, Bashkëbisedim
qytetarisë institucionet që në dosja Ilustrime të
22. Projekt (ora e dytë) 28 garantojnë realizimin e realizimi i detyrave Kllaster, Insert ndryshme nga
Pjesëmar 23. Qytetaria, 46-47 detyrave qytetare. Stuhi mendimi mediet
rja pjesëmarrja qytetare • Evidenton nga jeta e
qytetare dhe shoqëria civile përditshme, problemet Rrjeti i
(7 orë) që lidhen me diskutimit dhe nxitja
përgjegjësitë qytetare e tij
dhe zgjedh qëndrimin
e tij. Diagram Veni
• Përshkruan
24. Format e 49-50 konceptin qytetari,
pjesëmarrjes pjesëmarrje qytetare
 qytetare dhe shoqëri civile.
25. Parimet e qeverisjes 51-52 • Evidenton raste të Vlerësimi individual, Punë individuale Teksti, libri i
demokratike ndihmës me në grup Punë në grup mësuesit
humanizëm dhe me gojë ose të Stuhi mendimi Ilustrime të
26. Përgjegjësitë e 53 vullnetarizëm, të punimeve, në dosje ndryshme nga
qeverisë ndaj njerëz të ndryshëm, realizimi i detyrave Bashkëbisedim mediet
qytetarëve dhe shembuj nga jeta.
anasjelltas Vlerësim me shkrim Nxitja e diskutimit Pyetësorë
27. Konflikti dhe format 57 • Veçon raste të për qëndrueshmërinë e
e zgjidhjes me mjete zgjidhjes së njohurive Intervista
demokratike konflikteve në klasë.
hartimin e politikave MRD
publike
28 Ndikimi i qytetarëve 55 • Një familje e mirë
në vendimmarrje dhe një shkollë e mirë
dhe hartimin e përgatitin qytetar të
mirë
politikave publike.

Prodhimi 29 Të njohim veten 62 • Evidenton interesat,

konsumi, 30 Bëhu i suksesshëm 64 aftësitë dhe vlerat e tij. Vlerësimi individual, Punë e pavarur dhe Teksti,
shpërnda 31 Shpenzo me plan! 66 në grup, në grup libri i
rja Mendo edhe për • Kupton mirë atë që me gojë ose të Takim pune mësuesit,
8 orë nesër dëshiron të bëjë në të punimeve, në dosje, Bashkëbisedim fletë pune,
32 Blerësi kursimtar 68 ardhmen. realizimi i detyrave broshura
33 Rezultati i kreditit 70 Stuhi mendimi
• Shpreh, dilemën e Materiale të
34 Rreziqet e papritura 72 zgjedhjes së Shpjegim ndryshme nga
dhe pakësimi i profesionit. mediet
pasojave të tyre Rrjeti i
35 • Vepron në situate të diskutimit
Projekt: ora e tretë ndryshme, si tregtar
apo si kursimtar
 SHPËRNDARJA E PËRMBAJTJES SË LËNDËS
TEMATI SHTATOR – DHJETOR (13 ORË) JANAR – MARS (12 ORË) PRILL – QERSHOR (10 ORË)
KA
Rregullat, ligjet dhe roli i tyre në shoqëri 1. Legjislacioni shqiptar për të drejtat e njeriut dhe 1. Përgjegjësitë e qeverisë ndaj
Pushteti, (6 orë) fëmijëve në veçanti. qytetarëve dhe anasjelltas.
autoriteti,
qeverisja 1. Përsëritje. Përgjegjësitë (3 orë) 2. Konflikti dhe format e zgjidhjes me
27 orë 2. Të drejtat individuale dhe shoqërore në një shtet mjete demokratike.
demokratik.
2. Përsëritje. 3. Veprimtari praktike: Vlerësim i problematikave 3. Ndikimi i qytetarëve në vendimmarrje
që lidhen me respektimin e dhe hartimin e politikave publike.
të drejtave dhe përgjegjësive në komunitetin ku
jetoj.
3. Ligjet, rregullat dhe zakonet. 4. Përgjegjësitë vetjake dhe shoqërore. Prodhimi, konsumi, shpërndarja
Funksionet dhe rëndësia e tyre në (6 orë)
shoqëri.
4. Ndikimi i vlerave morale, politike, Detyrat qytetare (3 orë) 4. Të njohim veten.
shoqërore tek ligjet.
5. Ligjet ndryshojnë. 5. Rëndësia e përgjegjësive qytetare. 5. Bëhu i suksesshëm!

Prodhimi 6. Roli i ligjeve në familje, shkollë, 6. Pasojat e mospërmbushjes së përgjegjësive 6. Shpenzo me plan! Mendo edhe për
, komunitet. qytetare. nesër.
konsumi, 7. Njohja dhe zbatimi i detyrave qytetare.
shpërnda
7. Roli i gjykatave, policisë, shoqërisë Pjesëmarrja qytetare (7 orë) 7. Blerësi kursimtar.
rja
në zbatimin e ligjit.
8 orë
8. Procesi i miratimit të ligjit. 8. Institucionet shtetërore që garantojnë realizimin 8. Rezultati i kreditit.
e detyrave qytetare.
 Të drejtat e njeriut (5 orë) 9. Projekt(ora e dytë) 9. Rreziqet e papritura dhe pakësimi i
9. Veprimtari praktike: Ndikimi i 10. Qytetaria, pjesëmarrja qytetare dhe shoqëria pasojave të tyre.
rregullores së shkollës tek ushtrimi i të civile.
drejtave dhe detyrave të nxënësve.
10. Projekt(ora e parë) 11. Format e pjesëmarrjes qytetare. 10. Projekt (ora e tretë)
(35 orë)
11. Ç'janë liritë dhe të drejtat e njeriut? 12. Parimet e qeverisjes demokratike.
Kategoritë e tyre.
12. Dokumentet kombëtare dhe
ndërkombëtare për mbrojtjen e të
drejtave të njeriut.
13. Nga burojnë të drejtat e njeriut.
Lidhja mes të drejtave dhe
përgjegjësive.