PLANI VJETOR

QYTETARI 8
(shtëpia botuese “Albas”)

Total = 35 orë
Njohuri të reja = 27 orë
Veprimtari praktike = 3orë
Përsëritje= 2
Projekt = 3 orë

SHËNIM: Ky plan vjetor lëndor është hartuar sipas listës së temave

mësimore për AMU, nga MASR, ASCAP
Viti mësimor: 2020-2021
 Punoi: Drejtori:

Lidhja e kompetencave të fushës/lëndës me kompetencat e tjera kyç

Ndërtimi dhe zbatimi i kompetencave kyç nga nxënësi gjatë procesit të mësimdhënies dhe nxënies, kërkon që mësuesi/ja të mbajë
parasysh lidhjen me kompetencave e tjera kyç. Për të realizuar në praktikë këtë lidhje, mësuesi/ja duhet të përzgjedhë situatat,
veprimtaritë, metodat dhe mjetet e përshtatshme të procesit të nxënit.
* Kompetenca qytetare
Programi i qytetarisë, si pjesë e fushës “Shoqëria dhe mjedisi”, përmes kërkimit, krijon kushte në mënyrë të veçantë për ndërtimin dhe
demonstrimin nga nxënësi të kompetencës qytetare. Ky program kontribuon edhe në zhvillimin e kompetencave të tjera kyç.
Rezultatet e të nxënit të synuara nga programi i lëndës së qytetarisë nxitin, në shkallë të ndryshme, edhe zhvillimin e kompetencave të
tjera kyç.
* Kompetenca e komunikimit dhe të shprehurit
Programi i qytetarisë krijon mundësi për zhvillimin e shkathtësive komunikuese. Nxënësi përdor materiale të printuara, vizuale dhe
digjitale, për të eksploruar dukuritë, proceset shoqërore, politike, ekonomike, kulturore etj, në kohë dhe në hapësirë. Ai mëson si të
vlerësojë këto burime dhe kuptojë si gjuha mund të përdoret për të zhvilluar më tej të nxënit. Përmes diskutimeve, lojës në role,
debateve, prezantimeve etj, nxënësi zhvillon shkathtësitë të të shprehurit; në mënyrë progresive ai zhvillon dhe përdor fjalorin e
përshtatshëm për të komunikuar idetë, informacionet etj. në mjedise dhe për audienca të ndryshme.
* Kompetenca e të menduarit
Nxënësi zhvillon të menduarin kritik dhe krijues gjatë vlerësimit të të dhënave dhe përdorimit të tyre, teston shpjegimet dhe peshon
argumentet. Ai zhvillon shkathtësitë për marrjen e vendimeve dhe strategjitë që e ndihmojnë të mendojë në mënyrë analitike dhe
logjike. Programi mundëson që nxënësi të kuptojë vlerën dhe procesin e drejtimit të pyetjeve, të jetë krijues dhe të zhvillojë
imagjinatën në vëzhgimet që bën në terren. Programi i qytetarisë nxit përdorimin e matematikës dhe të mendimit matematik, për
interpretimin e të dhënave etj.
* Kompetenca e të nxënit
Për të mbështetur edukimin për qytetari demokratike, nxënësi shfrytëzon informacionin nga burime të ndryshme, gjykon
vlefshmërinë dhe rëndësinë e tij. Në procesin e kërkimit, ai përdor teknologjinë e informacionit dhe komunikimit për përgatitjen e
prezantimeve të tij dhe komunikimin e gjetjeve. Nxënësi mendon në mënyrë kritike kur shqyrton pasojat e veprimtarisë njerëzore në
një mjedis të caktuar, kur vlerëson zgjidhjet e problemeve globale, kur krijon dhe mbron qëndrimin e tij.
Ndërgjegjësimi për dukuritë e ndryshme shoqërore e ndihmon nxënësin të njohë kulturën e tij dhe kulturat e tjera. Nxënësi mëson të
bashkëpunojë, përballet me detyra komplekse që kërkojnë bashkëpunim. Në procesin e realizimit të detyrave demonstron respekt dhe
mirëkuptim, pranon mendimet ndryshe. Përdor gjuhën e politikës, të ligjit, të moralit, të ekonomisë për të komunikuar mendimet dhe
idetë e tij dhe për të organizuar përgjigjet.
* Kompetenca për jetën, sipërmarrjen dhe mjedisin
Nxënësit zgjidhin çështje të ndryshme që lidhen me mjedisin shoqëror, ekonomik, ligjor, kulturor etj., me kompleksitetin e
dukurive të tij, vlerëson rëndësinë dhe efektivitetin e zgjidhjeve të propozuara nga njëri-tjetri. Ndërgjegjësimi për dukuritë e ndryshme
e ndihmon nxënësin të njohë kulturën e tij dhe kulturat e tjera. Nxënësi mëson të bashkëpunojë, ndërsa përballet me detyra komplekse
që kërkojnë bashkëpunim.
* Kompetenca personale
Programi i qytetarisë nxit të nxënit e bazuar në kërkim, duke zhvilluar aftësinë e nxënësve për të menaxhuar veten. Nxënësi kupton
rolin e tyre në procesin e të nxënit dhe në kryerjen e hetimeve, aftësohen të jenë të pavarur në zbatimin e njohurive dhe shkathtësive,
dhe në marrjen e vendimeve. Përmes punës në bashkëpunim në klasë dhe në terren, nxënësit zhvillojnë aftësitë ndërpersonale dhe
mësojnë të vlerësojnë perspektivat e ndryshme të anëtarëve të tjerë të grupit.
* Kompetenca digjitale
Nxënësi zhvillon kompetencën digjitale përmes përdorimit të TIK-ut në mënyrë efektive dhe të përshtatshme kur kërkon, krijon,
përpunon, komunikon idetë dhe informacionin për dukuritë shoqërore, politike, kulturore etj.

Rezultatet e të nxënit të kompetencave kyç që realizohen nëpërmjet lëndës së qytetarisë

Kompetenca e komunikimit dhe të shprehurit
(Nxënësi komunikon në mënyrë efektive)
• Shpreh mendimin e vet për një temë të caktuar me gojë ose me shkrim, si dhe në forma të tjera të komunikimit.
• Dëgjon me vëmendje prezantimin dhe komentet e bëra nga të tjerët rreth një teme,duke bërë pyetje, komente,sqarime dhe
propozime.
• Shpjegon qartë dhe saktë, me gojë ose me shkrim, kuptimin e termave (fjalëve, koncepteve) të reja, duke përdorur gjuhën dh e
fjalorin e përshtatshëm.
• Veçon informacionin kryesor nga një libër, gazetë, revistë, internet, radio, TV etj., e komenton dhe e shfrytëzon atë si referencë gjatë
hartimit të një punimi ose detyrë me shkrim.
Kompetenca e të menduarit
(Nxënësi mendon në mënyrë kritike dhe krijuese)
• Parashtron argumente pro ose kundër për një temë/problem të caktuar gjatë një debati ose publikimi në medie.
• Zgjidh një problem(shoqëror, shkencor... etj.) dhe arsyeton përzgjedhjen e procedurave përkatëse.
• Përzgjedh dhe demonstron strategji të ndryshme për zgjidhjen e një problemi (shkencor, shoqëror).
• Shpjegon mënyrën e zhvillimit të një procesi natyror ose shoqëror, duke e ilustruar atë me shembuj konkretë.
• Krahason ngjashmëritë dhe dallimet e fazave më të rëndësishme nëpër të cilat është zhvilluar një proces/dukuri shoqërore,
• Përdor krahasimin dhe kontrastin për të gjetur dallimet dhe ngjashmëritë kryesore midis dy e më shumë dukurive natyrore dhe
shoqërore.
Kompetenca e të nxënit
(Nxënësi mëson për të nxënë)
• Përzgjedh të dhëna nga burime të ndryshme (libra, revista, udhëzues, fjalorë, enciklopedi ose internet), të cilat i shfrytëzon për
realizimin e temës/detyrës së dhënë dhe i klasifikon ato burime sipas rëndësisë që kanë për temën.
• Shfrytëzon të dhënat për të demonstruar të kuptuarit e koncepteve numerike, grafike, simboleve, formulave në shkenca shoqërore,
duke i sqaruar nëpërmjet formave të ndryshme të të shprehurit.
• Zbaton në mënyrë të pavarur udhëzimet e dhëna nga një burim (tekst shkollor, libër, internet, medie) për të nxënë një temë, veprim,
aktivitet ose detyrë që i kërkohet.
• Ndërlidh temën e re ose një çështje të dhënë me njohuritë dhe përvojat paraprake, duke i paraqitur në forma të ndryshme të të
shprehurit (kolona, tabela, grafike) sipas një radhitjeje logjike.
Kompetenca për jetën, sipërmarrjen dhe mjedisin
(Nxënësi kontribuon në mënyrë produktive)
• Zhvillon një projekt individual ose në grup për kryerjen e një aktiviteti mjedisor apo shoqëror me rëndësi për shkollën ose për
komunitetin.
• Diskuton në grup për rëndësinë që ka mbrojtja e mjedisit, pasojat që sjell dëmtimi i tij për jetën e njeriut dhe propozon masat që
duhen ndërmarrë për evitimin e tyre.
• Bashkëvepron në mënyrë aktive me moshatarët dhe të tjerët (pavarësisht statusit të tyre social, etnik etj.) për realizimin e një
aktiviteti të përbashkët (projekti/aktiviteti në bazë klase/shkolle apo jashtë saj).
Kompetenca personale
(Nxënësi bën jetë të shëndetshme)
• Vlerëson shkaqet e një situate të mundshme konflikti midis moshatarëve ose anëtarëve të grupit dhe propozon alternativa për
parandalimin dhe zgjidhjen, duke ndarë përvojat dhe mendimet në grup.
Kompetenca qytetare
(Nxënësi përkushtohet ndaj të mirës së përbashkët)
• Tregon vetëbesim të lartë në marrjen e vendimeve për veprimet që ndërmerr pa dëmtuar interesat e të tjerëve, të cilat kontribuojnë
në rritjen e cilësisë së aktivitetit të grupit shoqëror/komunitetit.
• Merr pjesë në aktivitetet që promovojnë tolerancë dhe diversitet kulturor, etnik,fetar,gjinor etj, në shkollë apo në komunitet, ku
përfshihen moshatarë të të gjitha përkatësive të përmendura, që jetojnë në bashkësinë e gjerë.
Kompetenca digjitale
• Përdor mediet digjitale dhe mjediset informative për të komunikuar dhe bashkëpunuar, duke përfshirë komunikimet në distancë për
zhvillimin e njohurive.
• Analizon, vlerëson, menaxhon informacionin e marrë elektronikisht (p.sh., hedhin disa informacione të marra nga interneti, duke i përmbledhur
ato.

Total = 35 orë
Njohuri të reja = 27 orë
Veprimtari praktike = 3orë
Përsëritje= 2
Projekt = 3 orë
Tematika Nr. Temat mësimore Nr. i Situata Metodologjia Vlerësimi Burimet
i faqes
orëv te
e/jav teksti
a
Unë dhe 1. Përsëritje * Evidenton ndryshimet dhe Bashkëbisedim
të tjerët përshtatjen e shoqërisë njerëzore Vlerësimi
(8 orë) në situatë të vështira. Jeta reale. individual
* Pranon ndryshimet tek të tjerët Teksti i
Shpjegim Vlerësimi me nxënësit
* Dallon ndryshimet dhe gojë
ngjashmëritë mes njerëzve. Punë individuale, Libri i
2. Përsëritje Pranon ndryshimet tek të tjerët. në grup. Vlerësim për mësuesit
* Mëson t`i respektojë dhe t’i angazhimin në
kuptojë të tjerët. Shkrimi dhe rrjeti i grup Burime
* Diskuton për vlerat njerëzore diskutimit vetjake te
në shoqëri dhe në shkollë. Vlerësimi për nxënësve.
* Tregon ndikimin e familjes në realizimin e
3. Identiteti im 6 formësimin e identitetit. Ilustrim i fotove detyrave Album, foto të
* Analizon ngjashmëritë me familjes
pjesëtarët e familjes. Portofoli, duke
* Evidenton dhe e percepton stimuluar më Informacione
veten si anëtar të grupit dhe të mirët nga media,
komunitetit dhe bën dallimin. jeta reale
4. Ndikimi i familjes, shkollës, 8 Kupton dhe dallon ndërvarësinë Diagram Veni Vlerësim i
shoqërisë në formimin tim. ndërmjet individëve, grupeve veprimtarisë,
dhe institucioneve.
* Përshkruan si kanë ndryshuar aktiviteti
këto marrëdhënie ndërvarësie
gjatë jetës sime.
* Dallon ndryshimin mes
moshatarëve në çdo grup dhe
Kllaster
5. Të veçantat dhe të përbashkëtat 10 respekton, ndryshimin e Lexim i orientuar
që kemi me njëri-tjetrin. vazhdueshëm.

6. Ndërvarësia me të tjerët. (Pse 13

kemi nevojë për të tjerët?).

7. Ne ndryshojmë dhe marrëdhëniet 21

e ndërvarësisë me të tjerët
ndryshojnë.

8. Të ndryshëm, por të barabartë 15

 9. Projekt (ora e parë)

Ne dhe 10. Identiteti kombëtar 23 • Evidenton kulturën me Punë individuale, Vlerësimi Teksti
Europa elementët e tij gjuha, feja, në grup. individual,me
mënyra e jetesës, arti figurativ, gojë Libri i
muzika dhe kërcimi,etj. Bashkëbisedim, mësuesit
(6 orë) shpjegim Vlerësim për
angazhimin në Burime të
Ilustrim i fotove grup nxënësve
11. Dallimet nënkulturore 24
Shkrimi dhe rrjeti i Vlerësimi për Album me
diskutimit realizimin e foto të
detyrave kulturave të
Harta e të pyeturit ndryshme,ven
Portofoli, dase dhe të
duke stimuluar huaja.
• Eksploron dhe shqyrton disa më të mirët
nga fushat kryesore të jetës në Informacione
12. Identiteti europian 26-28
Europë, si: kultura, muzika, Vlerësim i nga media,
veshja, mjedisi etj. veprimtarisë jeta reale.

Aktiviteti

Vlerësim me
shkrim për
13. Të veçantat e kulturës tonë Mësuesi qëndrueshmëri
bën në e njohurive
 krahasuar me kulturat e tjera lidhje • Analizon ndikimi i kulturës
ndërlënd europiane në botë.
ore me
historinë
dhe
gjeograf
in,artet.

14. Ruajtja e vlerave tona, integrimi 29-30

evropian dhe përshtatja

• Vlerëson kulturën dhe traditat

15. Qytetar shqiptar, qytetar 31-33
shqiptare.
europian, qytetar i botës
Shqipëri 16. Organizmat europianë. Këshilli i 36-38 * Shpjegon qëllimin dhe Bashkëbisedim, Vlerësimi Teksti
a Europës objektivat e Këshillit të Europës shpjegim individual, në
grup

dhe 17. Bashkimi Europian. Institucionet 39-43 * Përshkruan themelimin e BE Punë individuale,
Europa dhe qëllimin e saj ndikimi dhe në grup. Vlerësim të Libri i
(6 orë) rëndësia e bashkëpunimit me veprimtarisë, mësuesit
vendin tone në fushën kulturore, Shkrimi dhe rrjeti i aktiviteti, duke
ekonomike, arsimore, politike diskutimit i motivuar ato Burime të
dhe ligjore. nxënësve
Ilustrim i fotove Vlerësim të
punimeve në Album me
18. Fushat e bashkëpunimit të 44-46 Diagram Veni dosje, realizimi foto të
Shqipërisë me Europën i detyrave organizmave
Kllaster të BE

Lexim i orientuar Informacione

* Liston momentet më të nga media,
rëndësishme për integrimin e Metoda interaktive jeta reale
Shqipërisë në BE. dhe ndikimi
19. Ndikimet pozitive dhe negative të 47-49 në jetën tonë.
 bashkëpunimit të Shqipërisë me * Krahason me shembuj sa afër
Europën dhe sa larg jemi

Teksti i
gjeografisë
20. Veprimtari praktike: Njihemi me dhe botime të
ndryshme për
vendet e BE-së
BE

21. Projekt (ora e dytë) 50

Ne dhe 22. Problemet globale. Shkaqet dhe 52-54 - Përkufizon dhe liston Bashkëbisedim, Vlerësimi Teksti
problemet pasojat e tyre problemet globale. shpjegim individual, në
globale (7 - Krahason problemet sociale, grup Libri i
orë) reflekton për mënyrat e zgjidhjes Punë individuale, mësuesit
së tyre në grup. Vlerësim të
veprimtarisë, Burime të
Shkrimi dhe rrjeti i aktiviteti, duke nxënësve
diskutimit, me i motivuar ato
23. Ndotja e mjedisit në Shqipëri 60-62 debat, analizë dhe Album me
koment
24. Zhvillimi i qëndrueshëm 65-67 - Vepron në mënyrë të Ilustrim i fotove Vlerësim të foto të për
ndërgjegjshme për zgjidhjen e punimeve në problemet
tyre në vendin tonë Diagram Veni dosje, realizimi globale,ndotje
i detyrave n, etj nga
- Përcakton qëndrueshmërinë Kllaster Vlerësim me vendi dhe
ekonomike, mjedisore, sociale. shkrim për Bota
Lexim i orientuar qëndrueshmëri
25. Varfëria si problem global 63-64 në e njohurive Informacione
nga media,
jeta reale

Metoda
- Ilustrim foto e video interaktive.
Të menduarit
26. Burimet natyrore dhe ruajtja e 58-59
kritik dhe zgjidhja
tyre. e problemeve.

Teksti i
gjeografisë
27. Politikat për zgjidhjen e 68
dhe botime të
problemeve globale në vendin Mësuesi
vepron ndryshme për
tonë. ndotjen dhe
me
metodën problemet.
MKZP
 E 28. Marka ime 70-71 -Krijon një logo si pjesë të Bashkëbisedim, Vlerësimi Teksti
ardhmja shprehjes së një marke shpjegim individual, në
ime personale. Punë individuale, grup. Libri i
(8 orë) - Identifikon markat të në grup. Vlerësim të mësuesit
korporatave që gëzojnë emër të veprimtarisë,
mirë. aktiviteti, duke
- Përcakton grupimet e i motivuar ato.
29. Grupimet e profesioneve 72-73 profesioneve dhe llojet e punës
që i interesojnë.

30. Karriera me mundësi të mëdha 74-75 Vlerësim të

zhvillimi - Tregon mënyrat për të kërkuar Shkrimi dhe rrjeti i punimeve në Burime të
një vend pune, për të plotësuar diskutimit dosje, realizimi nxënësve, për
një formular aplikimi, një CV, i detyrave profesionet
rekomandime dhe për përgatitjen Ilustrim i fotove Vlerësim me
e intervistës. shkrim për Album me
Kllaster qëndrueshmëri foto të
31. Veprimtari praktike: Planifikimi i 76-79 në e njohurive profesioneve
karrierës Lexim i orientuar të ndryshme

Informacione
nga media,
-Diskuton për aftësitë e veçanta jeta reale
që lidhen me një profesion të Tekste për
caktuar. edukimin e
karrierës
32. Në kërkim të një vendi pune 80-81
33. Veprimtari praktike: Hartimi i
CV-së

34. Si të mbash vendin e punës 82-83

35. Projekt (ora e tretë)

 SHPËRNDARJA E PËRMBAJTJES SË LËNDËS
TEMATIKA

SHTATOR – DHJETOR (13 ORË) JANAR – MARS (12 ORË) PRILL – QERSHOR (10 ORË)

Ndër-varësia Unë dhe të tjerët 1. Ruajtja e vlerave tona, integrimi evropian 1. Burimet natyrore dhe ruajtja e tyre.
midis njerëzve, (7 orë) dhe përshtatja.
vendeve
rajoneve dhe
mjediseve

27 orë 2. Politikat për zgjidhjen e problemeve

globale në vendin tonë.

1. Përsëritje 2. Qytetar shqiptar, evropian, i botës. E ardhmja ime

(8 orë)
 2. Përsëritje Shqipëria dhe Europa 3. Marka ime.
(6 orë)

4. Grupimet e profesioneve.

3. Identiteti im 3. Organizmat evropianë. Këshilli i Europës. 5. Karriera me mundësi të mëdha

Prodhimi, zhvillimi.
konsumi
shpërndarja
8 orë

(35 orë) 4. Ndikimi i familjes, shkollës, 4. Bashkimi Europian. Institucionet. 6. Veprimtari praktike: Planifikimi i
shoqërisë në formimin tim. karrierës.

5. Të veçantat dhe të përbashkëtat 5. Fushat e bashkëpunimit të Shqipërisë me 7. Në kërkim të një vendi pune
që kemi me njëri-tjetrin. Europën.
6. Ndërvarësia me të tjerët. (Pse 6. Ndikimet pozitive dhe negative të 8. Veprimtari praktike: Hartimi i CV-së.
kemi nevojë për të tjerët?). bashkëpunimit të Shqipërisë me Evropën.

7. Ne ndryshojmë dhe marrëdhëniet 7. Veprimtari praktike: Njihemi me vendet e 9. Si të mbash vendin e punës.
e ndërvarësisë me të tjerët BE-së.
ndryshojnë.

8. Të ndryshëm, por të barabartë.

10. Projekt(ora e tretë).

9. Projekt (ora e parë).

8. Projekt(ora e dytë).
Ne dhe Europa Ne dhe problemet globale
(6 orë) (6 orë)

10. Identiteti kombëtar. 9. Problemet globale. Shkaqet dhe pasojat e

tyre.

11. Dallimet nënkulturore. 10. Ndotja e mjedisit në Shqipëri.

12. Identiteti evropian.

11. Zhvillimi i qëndrueshëm.
13. Të veçantat e kulturës tonë 12. Varfëria si problem global.
krahasuar me kulturat e tjera.