BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN

VIỆN ĐÀO TẠO TIÊN TIẾN, CHẤT LƯỢNG CAO & POHE
------

BÀI TẬP LỚN

Môn: Triết học Mác – Lênin

Đề tài:
“Quan điểm duy vật lịch sử về mối quan hệ biện chứng giữa tồn
tại xã hội và ý thức xã hội và ý nghĩa của việc nghiên cứu đó
trong nghiên cứu, học tập của sinh viên”

Họ và tên : Nguyễn Trung Hiếu

Mã sinh viên : 11212253
Lớp : Triết học Mác - Lênin_Tài chính doanh nghiệp
CLC 63A_AEP(121)_04
Giáo viên hướng dẫn : TS. Lê Thị Hồng

Hà Nội, tháng 4 năm 2022

 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
VIỆN ĐÀO TẠO TIÊN TIẾN, CHẤT LƯỢNG CAO & POHE
------

BÀI TẬP LỚN

Môn: Triết học Mác – Lênin

Đề tài:
“Quan điểm duy vật lịch sử về mối quan hệ biện chứng giữa tồn
tại xã hội và ý thức xã hội và ý nghĩa của việc nghiên cứu đó
trong nghiên cứu, học tập của sinh viên”

Họ và tên : Nguyễn Trung Hiếu

Mã sinh viên : 11212253
Lớp : Triết học Mác - Lênin_Tài chính doanh nghiệp
CLC 63A_AEP(121)_04

Giáo viên hướng dẫn : TS. Lê Thị Hồng

Hà Nội, tháng 4 năm 2022

MỤC LỤC
***

2
 LỜI MỞ ĐẦU
Đời sống xã hội có hai lĩnh vực quan trọng là lĩnh vực vật chất và lĩnh
vực tinh thần, đó cũng chính là hai lĩnh vực tồn tại xã hội và ý thức xã hội. Vì
vậy, cùng với việc phân tích các quy luật của sự phát triển xã hội, các quan hệ
kinh tế và các quan hệ chính trị - xã hội thì không thể không chú trọng đến
mặt quan trọng khác của đời sống xã hội là ý thức xã hội. Trong triết học
Mác-Lênin, khái niệm ý thức xã hội gắn liền với khái niệm tồn tại xã hội. Khi
khẳng định vai trò quyết định của tồn tại xã hội đối với ý thức xã hội, và ý
thức xã hội là sự phản ánh của tồn tại xã hội, phụ thuộc vào tồn tại xã hội, chủ
nghĩa duy vật lịch sử không xem ý thức xã hội như một yếu tố thụ động, trái
lại còn nhấn mạnh tác dụng tích cực của ý thức xã hội đối với đời sống kinh tế
- xã hội, nhấn mạnh tính độc lập tương đối của ý thức xã hội trong mối quan
hệ với tồn tại xã hội. Tính độc lập tương đối đó biểu hiện ở những điểm sau
đây: ý thức xã hội thường lạc hậu so với tồn tại xã hội, ý thức xã hội có thể
vượt trước tồn tại xã hội, ý thức xã hội có tính kế thừa trong sự phát triển của
mình, ý thức xã hội có sự tác động qua lại trong sự vận động của chúng, ý
thức xã hội có khả năng tác động trở lại tồn tại xã hội. Trong đó, theo quan
điểm của triết học Mác – Lênin, tính kế thừa của ý thức xã hội có ý nghĩa to
lớn đối với sự nghiệp xây dựng nền văn hoá tinh thần của xã hội.
Hiện nay nước ta đang trên con đường xây dựng xã hội chủ nghĩa cho
nên việc tìm hiểu các hình thái ý thức xã hội, tồn tại xã hội là rất cần thiết.
Giáo dục triết học Mác Lê-nin nhằm từng bước xây dựng lý tưởng cách mạng
cho sinh viên là vấn đề được quan tâm hàng đầu. Đó cũng chính là giá trị đạo
đức của từng cá nhân sinh viên mang nhân cách, là mục tiêu phấn đấu của
mỗi sinh viên. Chính vì vậy em muốn được tìm hiểu thêm về vấn đề này. Đó
là lý do em chọn đề tài: “Quan điểm duy vật lịch sử về mối quan hệ biện
chứng giữa tồn tại xã hội và ý thức xã hội và ý nghĩa của việc nghiên cứu
đó trong nghiên cứu, học tập của sinh viên”.

NỘI DUNG

3
 KẾT LUẬN CHUNG

Tóm lại mối quan hệ giữa tồn tại xã hội và ý thức xã hội là mối quan hệ
biện chứng, ý thức xã hội do tồn tại xã hội sinh ra nhưng nó độc lập tương
đối. Nếu chỉ thấy tồn tại xã hội quyết định ý thức xã hội một cách đơn giản sẽ
rơi vào chủ nghĩa duy vật tầm thường. Còn nếu tuyệt đối hóa vai trò tồn tại ý
thức xã hội mà không thấy vai trò quyết định của tồn xã hội đối với ý thức xã
hội thì sẽ rơi vào chủ nghĩa duy tâm. Chính vì vậy tìm hiểu mối quan hệ giữa
tồn tại xã hội và ý thức xã hội sẽ giúp ta nhận thức đúng đắn mối quan hệ biện
chứng giữa chúng. Điều đó có ý nghĩa lí luận và thực tiễn to lớn.
Ngoài ra, việc nghiên cứu mối quan hệ biện chứng giữa tồn tại xã hội
và ý thức xã hội sẽ giúp ta nhận thức đúng đắn về sự vận dụng trong việc xây
dựng ý thức xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam hiện nay giúp phát triển xã hội ở cả
hai mặt đời sống vật chất lẫn đời sống tinh thần vì đó là hai mặt không thể
thiếu và giữa chúng có sự gắn bó, tác động làm phong phú cho nhau và cũng
có thể kìm hãm nhau trong quá trình phat triển. Điều đó có ý nghĩa lý luâjn và
thực tiễn to lớn

4
 TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ Giáo dục và Đào tạo: Giáo trình Triết học Mác – Lênin (Sử dụng
trong các trường Đại học – hệ không chuyên lý luận chính trị), Hà
Nội - 2021
2. Giáo trình Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, Nxb
Chính trị Quốc gia, Hà Nội 2018;
3. LMS – Giáo trình triết học Mác Lê-nin (Dùng trong các trường đại học
cao đẳng); GS, TS. Nguyễn Ngọc Long - GS, TS. Nguyễn Hữu Vui
4. https://student.tdtu.edu.vn/doan-hoi/thanh-nien-viet-nam-trong-thoi-ki-
day-manh-cong-nghiep-hoa-hien-dai-hoa-dat-nuoc-va-hoi
5. https://www.tapchicongsan.org.vn/web/guest/quoc-phong-an-ninh-oi-
ngoai1/-/2018/821539/ve-hoi-nhap-quoc-te-va-tham-gia-tien-trinh-
toan-cau-hoa-cua-viet-nam.aspx
6. https://ou.edu.vn/tin_tuc_khoa/talkshow-hoi-nhap-toan-cau-sinh-vien-
phai-lam-gi/
7. http://philosophy.vass.gov.vn/dao-duc-hoc-my-hoc/Tac-dong-toan-cau-
hoa-den-dao-duc-sinh-vien-hien-nay-30.0
8. https://www.chungta.com/nd/tu-lieu-tra-cuu/
tac_dong_toan_cau_hoa_den_dao_duc_sinh_vien-f.html
9. Triết học 123 – Youtube
https://www.youtube.com/c/Tri%E1%BA%BFth%E1%BB%8Dc123B
%C3%A0igi%E1%BA%A3ngtri%E1%BA%BFth%E1%BB%8Dc
10.https://123docz.net/document/7789535-van-dung-noi-dung-va-y-nghia-
phuong-phap-luan-cua-quan-he-bien-chung-giua-ton-tai-xa-hoi-va-y-
thuc-xa-hoi.htm
https://vi.wikipedia.org/wiki/%C3%9D_th%E1%BB%A9c_x
%C3%A3_h%E1%BB%99i
3