BÀI 1

PHIẾU HỌC TẬP PHẦN NÓI VÀ NGHE

Phiếu lập dàn ý bài nói

PHIẾU GIỚI THIỆU VỀ MỘT

TÁC PHẨM VĂN HỌC HOẶC TÁC PHẨM NGHỆ THUẬT
Tên tác phẩm văn học/ nghệ thuật: “Những ngày thơ ấu”
Thể loại: Tùy bút
Tên tác giả: Nguyên Hồng

1. Lí do chọn giới thiệu tác phẩm văn học/ nghệ thuật:

“Những ngày thơ ấu” là cuốn tiểu thuyết không xa lạ gì với bạn đọc Việt Nam, đặc biệt là
những ai yêu thích nhà văn Nguyên Hồng. Sự gần gũi và chân thực trong tác phẩm là một
bản nhạc buồn của số phận tác giả với hang loạt bi kịch gia đình và những khổ cực khi
tuổi đời còn quá nhỏ. Thông qua tác phẩm, ta có thể nhìn ra được nhiều góc khuất của xã
hội Việt Nam thời xưa cũng như biết trân trọng thêm tình yêu thương gia đình, rút ra được
nhiều bài học quý báu giữa cách con người đối xử với nhau. Và đó là lí do em chọn
“Những ngày thơ ấu” làm tác phẩm để giới thiệu

2. Nội dung giới thiệu tác phẩm văn học/ nghệ thuật:
– Giới thiệu tóm tắt về nội dung và nghệ thuật:

+ Nội dung: Xoay quanh tuổi thơ bất hạnh của cậu bé Hồng, dẫn đến việc sau này lớn lên,
cậu bắt đầu tham gia vào những thói hư, tật xấu, tệ nạn trong xã hội. Tác phẩm mở đầu
bằng hình ảnh một gia đình giả dối. Cha mẹ cậu bé Hồng lấy nhau do “bài tính” của hai
gia đình. Giữa họ, trước và sau khi kết hôn miễn cưỡng, không hề có tình yêu. Một gia
đình như vậy là nấm mồ chôn sống hai con người mà tội tình nhất là người phụ nữ. Đứa
con (Hồng) chỉ là “kết quả” của một đêm nằm chung miễn cưỡng nhằm thực hiện mục
đích “nối dõi tông đường” mà dòng họ yêu cầu. Không hạnh phúc và không lối thoát,
người đàn ông mau chóng trở thành một kẻ nghiện rượu, rốt cuộc “bán linh hồn cho nàng
tiên nâu”, sống cũng như chết. Nỗi đau khổ tận cùng dồn hết lên người phụ nữ khát khao
yêu thương. Tuy mong ước hạnh phúc như vậy nhưng nét đặc trưng của người phụ nữ
(nàng tên Lộc) vẫn là đức hạnh cao đẹp. Không yêu chồng nhưng chị vẫn ứa nước mắt khi
thấy chồng “ôm ngực ho và rũ rượi nhổ”. Chị cắn răng chịu đựng bao cay đắng, không nói
một lời oán trách khi phải chôn vùi thanh xuân bên người chồng nghiện ngập. Nhưng
trong lòng chị lại có hình bóng người khác. Khi chồng chết, chị phải bỏ đi tha hương cầu
thực vào Thanh Hóa để kiếm tiền trả nợ, rồi lại mang thai với một người đàn ông và bị họ
hàng gán cho cái tội "chưa đoạn tang chồng đã chửa đẻ với người khác".

+ Giá trị nghệ thuật: miêu tả ngoại hình làm nổi bật tính cách và nội tâm nhân vật,
Thể loại kí đan xen tự sự, miêu tả, biểu cảm, đậm chất trữ tình. Lời văn tự sự sâu sắc,
miêu tả tinh tế nội tâm nhân vật. Tả cảnh đan xen diễn tả tâm trạng, làm lay động trái tim
đọc giả.

– Giới thiệu về chủ đề, thông điệp của tác phẩm:

+ Thông điệp: Đọc tiểu thuyết “Những ngày thơ ấu”, ta mới thấm hết được giá trị đủ đầy
của một gia đình hạnh phúc. Qua đó tác giả gửi gắm thông điệp rằng: có những đứa trẻ có
một tuổi thơ bất hạnh đến đáng thương. Có những đứa trẻ được tuổi thơ chữa lành cả cuộc
đời, nhưng cũng có những đứa trẻ dung cả cuộc đời để chữa lành tuổi thơ.

+ Chủ đề: Tuổi thơ đầy cay đắng, khắc nghiệt của chính tác giả- nhà văn Nguyên Hồng.

3. Trình bày một số ý kiến nhận xét, đánh giá/ điều thích hoặc không thích về tác phẩm/
tình cảm, cảm xúc khi đọc/ xem/ nghe tác phẩm:
- “Những ngày thơ ấu” là một tác phẩm đặc sắc không chỉ vì nét viết rất “đời” của nó mà
còn hấp dẫn bạn đọc vì các chi tiết nghệ thuật đắt giá, sự kết hợp hài hòa giữa việc tả cảnh
và diễn tả tâm trạng. Đó cũng là nét riêng trong phong cách sáng tác của Nguyên Hồng.
Cuốn sách của Nguyên Hồng đã lay động đến từng trái tim mỗi người và trở thành tác
phẩm viết về tuổi thơ, về gia đình rất tiêu biểu trong nền văn học Việt Nam. Đọc từng câu
văn, hiểu từng ý nghĩa mà tác giả truyền đạt trong “Những ngày thơ ấu”, em lại yêu hơn
chính gia đình mình, cảm thấy biết ơn vì mình có được gia đình hạnh phúc hơn rất nhiều
mảnh đời ngoài kia. Tác phẩm đã cho bản thân em được lắng nghe trái tim, chạm sâu hơn
đến cảm xúc đã dần bị vùi lấp bởi guồng quay, áp lực cuộc sống, đó cũng chính là điều
em thích nhất ở tác phẩm.

Phụ lục 2. Bảng kiểm kĩ năng nói

Nội dung kiểm tra Đạt Chưa
đạt
MỞ Chào hỏi và tự giới thiệu
ĐẦU Giới thiệu tên tác phẩm, thể loại, tác giả
Nêu lí do chọn tác phẩm một cách thuyết phục và hấp dẫn.
Nhận xét khái quát về tác phẩm
NỘI Giới thiệu đặc điểm, nội dung và hình thức của tác phẩm
DUNG Giới thiệu chủ đề, thông điệp của tác phẩm
TRÌNH Trình bày ý kiến nhận xét, đánh giá về tác phẩm/ điều thích
BÀY hoặc không thích về tác phẩm/ tình cảm, cảm xúc khi đọc,
xem nghe tác phẩm
Sắp xếp các ý hợp lí, logic
KẾT Tóm tắt được nội dung trình bày về tác phẩm
THÚC Khuyến khích người nghe thưởng thức tác phẩm
Nêu vấn đề trao đổi hoặc mời gọi sự phản hồi từ người nghe
Cảm ơn và chào kết thúc
KĨ Diễn đạt rõ ràng, gãy gọn, dễ hiểu
NĂNG Sử dụng hiệu quả các phương tiện phi ngôn ngữ
TRÌNH Tương tác tích cực với người nghe
BÀY, Phản hồi thỏa đáng những ý kiến, quan điểm của người nghe
TƯƠNG
TÁC

Bảng kiểm kĩ năng nghe

Nội dung kiểm tra Đạt Chưa đạt

CHUẨN BỊ Tìm hiểu thông tin về đề tài thuyết trình
NGHE
Quan sát gương mặt, thái độ, cử chỉ, ánh mắt, lắng
nghe giọng điệu của người thuyết trình
Ghi chép tóm tắt nội dung thuyết trình bằng các từ
khóa, cụm từ, sơ đồ dàn ý.
TRONG Đánh dấu những thông tin quan trọng
KHI NGHE Ghi chú những điểm mới mẻ, thú vị về nội dung
và cách thức thuyết trình.
 Ghi lại những câu hỏi muốn trao đổi, tranh luận
Sử dụng kĩ thuật PMI để nhân xét, đánh giá những
ưu điểm, hạn chế của bài thuyết trình về nội dung,
cách thức thuyết trình.
SAU KHI Có thái độ lịch sự, tích cực khi trao đổi (biết chờ
NGHE đến lượt mình, xác nhận quan điểm của người nói
trước khi trao đổi tôn trọng quan điểm người nói.
Trình bày rõ ràng, gãy gọn, mạch lạc vấn đề muốn
trao đổi.