11 Department of Education-Region III

TARLAC CITY SCHOOLS DIVISION

Juan Luna St., Sto. Cristo, Tarlac City 2300
Email address: tarlac.city@deped.gov.ph/ Tel. No. (045) 470 - 8180

Filipino
Quarter 2: Week 1
Learning Activity Sheets

1
 FILIPINO 11
Pangalan: _______________________ Ikalawang Markahan – Unang Linggo
Taon at Pangkat: _________________ Petsa: __________________

MGA SITWASYONG PANGWIKA SA PILIPINAS

(Radyo, Telebisyon, Social Media at Internet)

Panimula (Susing Konsepto)

Ayon kay Jomar I. Empaynado, isang propesor at manunulat, ang sitwasyong
pangwika ay anumang panlipunang phenomenal sa paggamit at paghulma ng wika. Dagdag
ni Ryan Atezora, isa ring akademiko sa Wikang Filipino, na ito ay tumutukoy sa kung anong
wika ang ginagamit sa iba’t ibang sektor ng lipunan at ang istatus ng pagkakagamit nito.
Samakatuwid, ang sitwasyong pangwika ay ang pangyayaring nagaganap sa lipunan na may
kinalaman sa polisiya o patakaran sa wika at kultura.

Isinasaalang-alang din dito ang pag-aaral sa mga lingguwistiko at kultural na

pagkakaiba-iba sa lipunang Pilipino at mga sitwasyon sa paggamit ng wika rito. Layunin na
maipakita ang gamit ng wikang Filipino sa loob at lipunang Pilipino ayon sa pangangailangan
ng sambayanang Pilipino gamit ang iba’t ibang mga limbag (aklat, pahayagan, atbp.) at di
limbag (social media, pelikula, atbp,) na materyales.

Malayo na ang nalakbay ng Wikang Filipino, sa mahabang kasaysayan nito ay nakita

natin ang paglago, pag-unlad at pagbabago ng ating wika. Malaki rin ang epekto ng
makabagong teknolohiya sa ating wika lalo na sa panahong ito. Nasaan na nga ba o ano na
nga ba ang kalagayan ng Wikang Filipino sa ika-21 siglo sa iba’t ibang larangan?

Ang telebisyon ang itinuturing na pinakamakapangyarihang midya sa kasalukuyan

dahil sa dami ng mamamayan na naabot nito. Wikang Filipino ang nangungunang midyum.
Halimbawa nito ay ang mga noon time shows na pinapanood ng mga Pilipino araw-araw.

Ang radyo ang isa sa mga tradisyonal na gamit pang-komunikasyon. Filipino rin ang
nangungunang wika na ginagamit sa radyo, AM man o FM, maliban sa mga pamprobinsyang
programa na nasa wikang rehiyunal o dayalekto. Mayroong programa sa FM na gumagamit
ng Ingles sa pagpapahayag ngunit ang nakararami ay gumagamit pa rin ng Filipino.

Ang social media at internet ay napakahalaga sa panahon ngayon. Maaari mo itong

gamitin sa edukasyon, panitikan at komunikasyon. Netizen ang tawag sa taong gumagamit
ng social media at internet. Mapapansing mas pinag-iisipan ang mga salita o pahayag bago
i-post dahil mas maraming tao ang maaaring makabasa nito. Ingles ang pangunahing wika
rito. Naglalaman ito ng mga impormasyon sa iba’t ibang sangay ng pamahalaan, mga akdang
pampanitikan, awiting-bayan at rebyu ng mga pelikulang Tagalog na nakasulat naman sa
Filipino.

Angkop na Salita, Pangungusap Ayon sa Konteksto ng Paksa

Sa anumang napakinggang mga balita sa radyo at napanood sa telebisyon,

gumagamit ng angkop na salita, pangungusap ayon sa konteksto ng paksang ginamit.
Pasalita man o pasulat, nakatutulong sa pag-unawa ng mensahe ng isang balita ang

1
paggamit ng mga salitang nagsasama o nag-uugnay ng isang ideya sa mga kasunod na
ideya.

Sa paggamit ng angkop na salita o pangungusap, nakabatay ito sa uri ng

pagpapahayag o diskuro. May gamit sa pagsasalaysay, paglalarawan, pangangatuwiran, at
paglalahad o pagpapaliwanag. May mga salita na ginagamit sa pagsasalaysay para
maglahad ng mga pangyayari, mga salitang panlarawan sa paglalarwana, mga salitang gamit
sa pagbibigay ng linaw para sa pagpapaliwanag, at mga salitang nagmamatuwid para sa
pangangatuwiran.

Halimbawa:
1. Ang panahon ng kababalaghan ay hindi pa lumilipas. (nagsasalaysay)
2. Urbanidad ang tamang pag-uugali sa paninirahan sa mataong lugar. (nagpapaliwanag)
3. Sa gawaing itp, dapat na kaagapay ng pamahalaan ang kaniyang mamamayan.
(nangangatuwiran)

Kasanayang Pampagkatuto at koda

 Natutukoy ang iba’t ibang paggamit ng wika sa mga napakinggang pahayag mula sa mga
panayam at balita sa radio at telebisyon(F11PN-IIa-88)
 Natutukoy ang iba’t ibang paggamit ng wika sa nabasang pahayag mula sa mga blog, social
media posts at iba pa (F11pb-iiA-96)

Pagsasanay 1

Panuto: Magbigay ng mga salitang maaaring iugnay sa salitang “Sitwasyong Pangwika”

gamit ang spider web.

SITWASYONG
PANGWIKA

2
Pagsasanay 2

Panuto: Ilahad ang iyong obserbasyon sa kalagayan ng wika sa sumusunod.

1. Sa isang noon time show

Pamagat ng noon time show: ________________________________
Obserbasyon: __________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________

2. Sa isang programang nagbabalita sa telebisyon

Pamagat ng programa: ________________________________
Obserbasyon: __________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________

3. Sa isang blog post o vlog

Pamagat ng blog post o vlog: ________________________________
Obserbasyon: _________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________

4. Sa isang teleserye sa telebisyon

Pamagat ng teleserye: ________________________________
Obserbasyon: _________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________

5. Sa isang programang nagbabalita sa radyo

Pamagat ng blog post o vlog: ________________________________
Obserbasyon: _________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________

Pagsasanay 3

Panuto: Gamitin sa pangungusap ang mga salita sa bawat bilang upang maging angkop
ang ugnayan nito sa bubuoing pangungusap. Gawing gabay ang uri ng diskurso na nasa
loob ng panaklong.

1. kultura at wika (nagpapaliwanag)

_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
3
2. mahalaga ang pamamahayag (nangangatuwiran)
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________

3. telebisyon at radyo (naglalarawan)

_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________

4. social media at internet (nagsasalaysay)

_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________

5. teknolohiya (naglalarawan)
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________

Pagsasanay 4

Panuto: Sumulat ng isang maikling talata na ang paksa ay tungkol sa “New Normal
Education”. Magkaroon muna ng clustering sa nasabing paksa, kung saan magbibigay ng
iskema tungkol sa “New Normal Education”. Ang bawat iskema o dati nang alam sa nasabing
paksa ang gagamitin sa pagbuo ng isang maikling talata. Tiyaking angkop ang mga salitang
ginamit (iskema) sa pagbuo ng pangungusap na gagamitin sa talata.

_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________

4
Rubrik sa Pagpupuntos:

Pamantayan sa Pagsulat (Pagsasanay 4)

Nilalaman 4
Kahusayan sa paglalahad ng ideya 3
Wastong gamit ng bantas 3
Kabuuan 10

Pagsasanay 5
Panuto: Bilang isang mag-aaral ng wika, anong sitwasyong pangwikang inilahad ang
interesado/kawili-wiling pag-aralan? Ano ang pamagat ng magiging papel mo at gagawing
hakbang sa pagtuklas ng solusyon dito? Gumawa ng isang maikling sanaysay at gumawa
ng sariling pamagat.

_________________________________________________

_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________

5
Rubrik sa Pagpupuntos:

Pamantayan sa Pagmamarka ng Sanaysay (Pagsasanay 5)

Napakahusay Mahusay Di-gaanong mahusay Kailangan pa ng
pagsasanay
10 8 6 4 2
1. Nakapaayos ng Mahusay ang Sakto lamang ang Nakalilito ang
pagkakabuo ng pagkakabuo ng nailahad na mga pagkakabuo ng isinulat,
sanaysay. Malawak sanaysay. Malinaw impormasyon.
ang impormasyong ang paglalahad ng
ginamit at mga datos.
pagpapalawak dito.
2. Napakadetalyado May tiyak na mga May mga detalye Hindi naipaliwanag nang
ng pagtatalakay sa detalye. ngunit hindi gaanong maayos ang mga detalye.
mahahalagang nakatulong sa
impormasyong ginawang
nakalap. pagpapaliwanag.
3. Napakahusay ng Naipakita ang Di-gaanong maayos Malabo ang
organisasyon at organisasyon ng ang organisasyon. organisasyon.
pagbibigay-doon sa pagkakabuo ng
paksa. sanaysay.
4. Lubhang Isinulat para sa tiyak Hindi gaanong Hindi matukoy ang target
isinaalang-alang na mambabasa. matukoy kung para na mambabasa.
ang pagkakasulat kanino ang sanaysay.
ayon sa target ng
mambabasa.
5. Lubhang maingat Naging maingat din Di-gaanong naging Hindi gumamit ng mga
sa pagpili ng mga sa pagpili ng salita. maingat sa pagpili ng tiyak na salitang tutulong
salita upang mga salita. upang mapanatili ang
mapalutang at himig at istilo.
mapanatili ang himig
at istilo ng
isinusulat.
Pinagmulan: SIKHAY: Aklat sa Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino, 2016, 76

Repleksiyon

Panuto: Dugtungan ang pahayag ayon sa iyong natutuhan sa aralin.

Natutuhan ko na ang sitwasyong pangwika ay ______________________________

___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

6
Natutuhan ko na ang telebisyon at radyo ay ______________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

Natutuhan ko na ang social media at internet ay ____________________________

___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

Mga Sanggunian

Ma. Luisa M. Cantillo, Arjohn V. Gime, at Dr. Alexander P. Gonzales, SIKHAY: Aklat sa
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino para sa Ika-11 Baitang
Quezon City: St. Bernadette Publishing House Corporation, 2016, 84-90

Magdalena O. Jocson, Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino

Quezon City: Vibal Group, Inc., 2016, 144-163

7
 8
Chief-CID
ROBERT E. OSONGCO EdD
EPSVR-LRMDS
LILY BETH B. MALLARI Maliwalo High School
Teacher-II
EPSVR-Filipino Manunulat/Naglapat
HELEN G. LAUS EdD MARIA NIŃA R. CRESENCIA
Sinuri nina: Inihanda ni:
Pagsasanay 1:
Halimbawa: radyo, telebisyon, social media, internet, Jomar Empaynado, Ryan
Atezora….
Pagsasanay 2
Halimbawa: Eat Bulaga. Gumagamit ng Filipino at Ingles ang mga tagapagdaloy ng
programa.
Pagsasanay 3
Halimbawa: Ang wika ay nakabatay sa kultura. (naglalarawan)
Pagsasanay 4 - maaring may iba’t ibang sagot
Pagsasanay 5 - maaring may iba’t ibang sagot
Susi sa Pagwawasto