FILIPINO 6: PAGTUTURO AT PAGTATAYA NG MGA MAKRONG KASANAYANG PANGWIKA

I. PAGTUKOY/AYDENTIPIKASYON
II. PAGPAPALIWANAG
III. PAGPUPUNO/SENTENCE COMPLETION
IV. ANALISIS
V. MARAMIHANG PAGPIPILIAN

PAGBASA

Ang PAGBASA ay ang proseso ng pagkuha at pag-unawa sa ilang anyo ng inimbak o nakasulat na impormasyon o
ideya. Ang layunin ng pagbasa ay para tayo'y makaunawa ng mga salita. Mahalaga ito dahil ito ay isa sa mga bagay na
magagamit natin para magkaintindihan.

MGA KABATIRAN AT LAYUNIN SA PROSESO NG PAGBASA

1. ANG PAG-ALAM SA ILANG MGA TIYAK NA KALAKARAN O KUMBENSYON NG PAGBASA

2. ANG TUNAY NA PAGBASA AY ANG PAG-UNAWA SA MENSAHE NA NAKAPALOOB SA ISANG TEKSTO 3.
NAKATUTULONG SA PAG-UNAWA SA TEKSTO ANG PAG-ALAM SA WIKA KUNG SAAN ITO NASUSULAT
4. ANG DATING KAALAMAN SA PAKSA AY MAY MALAKING BAHAGI SA PAGBABASA
5. ISANG PROSESO NG PAG-IISIP ANG PAGBABASA
6. ISANG PROSESONG INTERAKTIBO ANG PAGBABASA
7. ANG PAGBABAS AY ISANG SISTEMA SA PAGTATAGUYOD NG ATING BUHAY
8. GUMAGAMIT TAYO SA PAGBABASA NG MARAMING KASANAYAN (MULTIPLE SKILLS)
9. ANG MALAWAK NA KARANASAN SA PAGBABASA NG ISANG TIYAK NA TEKSTO PARA SA TAMANG PAG-UNAWA
RITO SA ISANG TIYAK NA PAGKAKATAON AY MAHALAGA.
10. ANG PAGBABASA AY MAKABULUHAN AT KAWILI-WILI IBA’T IBANG MGA

PANANAW SA PROSESO NG PAGBASA

→ Layunin ng pagtuturo ng pagbasa ang malinang sa mag-aaral ang pagbasang may pang-unawa
komprehensyon.
→ Ngunit batay sa mga pananaliksik, ang pagtuturo ng komprehensyon ay hindi gaanong napagtutuunan ng
pansin.
→ Mapapansing ang dating kaalaman ng mambabasa
at ang mga kasanayan sa paghinuha ang nasa sentro ng
modelo, pagpapatibay ng paniniwalang ang
komprehensyon ay pag-uugnay ng impormasyon mula sa
teksto at impormasyon na nasa isipan ng mambabasa.
→ Ginagamit naman ng mambabasa ang mga
impormasyon tungkol sa:
pagkilala ng salita
talasalitaan
gramar
kohesyon at
kayarian ng teksto upang maiugnay ang bagong
imporma- syon sa dati niyang kaalaman.
→ Mahalaga ang dating kaalaman iskima ng mambabasa tungkol sa teksto.
→ Kung kulang sa angkop na konseptong kaugnay ng teksto, magiging komprehensyon. suliranin ang
→ Mahalaga bago bumasa ang paglinang ng mga dating konseptong nalalaman ng mambabasa na kaugnay ng
tekstong babasahin.
IMPLIKASYON SA PAGTUTURO NG PAGBASA

1. Iniuugnay ang dating kaalaman sa bagong impormasyong nabasa.

2. Nakasubaybay (monitor) sa kanilang pang-unawa habang bumabasa.
3. Gumagawa ng kaukulang aksyong panlunas sa mga bahaging hindi pa niya maunawaan.
4. Nakapipili ng mahalagang ideya sa tekstong binasa.
5. Nakapagbubuod ng mga impormasyong binasa.
6. Patuloy na nakapagbibigay-hinuha bago bumasa.
7. Bumubuo ng tanong mula sa kanilang binabasa tungkol sa paksa.

MGA KASANAYAN SA PAGBASA

1. Pagsagot sa mga tanong tungkol sa binasa

2. Pagsusunud-sunod ng mga pangyayari
3. Pagbibigay ng hinuha o palagay
4. Pagtukoy sa sanhi at bunga
5. Pagbibigay ng wakas sa kuwento
6. Paglalarawan ng tauhan
7. Pagbibigay ng buod ng kuwento
8. Pagbibigay ng sanhi at bunga
9. Pagbibigay ng reaksyon sa binasa
10. Paggawa ng direksyon o mapa batay sa binasa

ANG TUNGKULIN NG GURO SA PAGTUTURO NG KOMPREHENSYON

→ Ang tungkulin ng guro sa pagtuturo ng komprehensyon ay isang mahalagang paksa sa larangan ng

edukasyon.
→ Ang komprehensyon ay ang kakayahang maunawaan ang kahulugan at mensahe ng isang teksto,
mapa-babasahin man o pakikinig. Ang mga guro ay may malaking papel sa paghubog ng mga
kasanayan at estratehiya ng mga mag-aaral sa pag-unawa sa mga teksto na kanilang binabasa o
pinakikinggan.
Narito ang ilan sa mga tungkulin ng guro sa pagtuturo ng komprehensyon:
• Pagpapaunawa ng layunin sa pagbasa at ng inaasahang paggamit ng karanasang matatamo sa pagbasa
• Paggising ng mga dating kaalaman at pagtulong kung paano gagamitin at maiugnay ang mga kaalamang
ito sa nilalaman ng teksto
• Paglinang ng mga istratehiya sa pagpoproseso ng teksto at pagpapaunawa kung kailan gagamitin ang
mga istratehiyang ito batay sa layunin sa pagbasa at ang uri ng tekstong babasahin
• Pagtulong sa mga bata na maiugnay ang kanilang mga saloobin at pagpapahalaga sa nilalaman ng teksto
• Paglinang ng kamalayan ng mga bata sa kahalagahan ng pagmomonitor ng mga nabuong
pagpapakahulugan sa pagitan ng dating kaalaman at impormasyon sa teksto
• Pagtatanim sa isipan ng mga bata na sa pagtatamo ng epektibong komprehensyon, kailangang may
magandang pag-uugnay ang layunin, dating kaalaman, mga istratehiya, saloobin para sa nilalaman, at
pagmomonitor ng pagpapakahulugang bubuuin.

MGA TAMPOK NA KATANGIAN SA KOMPREHENSYON

→ Ang komprehensyon ay ang kakayahang maunawaan ang mga mensahe na nakapaloob sa isang
teksto. Ang mga tampok na katangian na nagbibigay liwanag sa proseso ng komprehensyon sa
konteksto ng klasrum ay ang mga sumusunod:

• Makabuluhang pagbasa na ginagabayan ng mga layuning malinaw na inilahad. Ito ay

nangangahulugang ang mga mag-aaral ay mayroong isang tiyak na layunin sa pagbabasa, tulad
ng pagkuha ng impormasyon, pagpapahalaga sa akda, o pagpapalawak ng kaalaman.
 • Paggising ng mga dating kaalaman na may kaugnayan sa nilalaman/paksa ng kwento. Ito ay
nangangahulugang ang mga mag-aaral ay gumagamit ng kanilang mga naunang karanasan,
kaalaman, at interes upang makabuo ng koneksyon sa teksto at makapagbigay ng sariling
interpretasyon.
• Paggamit ng iba’t ibang istratehiya sa pag-unawa sa teksto. Ito ay nangangahulugang ang
mga mag-aaral ay nag-aapply ng mga kasanayan sa pagbasa na angkop sa uri, layunin, at antas
ng teksto.

→ Ang mga kasanayan sa pagbasa ay maaaring mahati sa apat na antas: Pag-unawang literal,
interpretasyon, mapanuring pagbasa, at malikhaing pagbasa.
→ Ang mga antas ng pagbasa ay naglalarawan ng iba’t ibang uri ng pag-iisip na ginagamit ng mga magaaral
sa pag-unawa sa teksto.
• Ang pag-unawang literal ay ang pinakamababang antas ng pagbasa, na nakapokus sa mga ideya
at impormasyong tuwirang nakalahad sa teksto.
• Ang interpretasyon ay ang pangalawang antas ng pagbasa, na nangangailangan ng mas mataas
na antas ng pag-iisip upang mahalaw ang mga kaisipan at kahulugan na nakapahiwatig lamang
sa teksto.
• Ang mapanuring pagbasa ay ang pangatlong antas ng pagbasa, na nangangailangan ng mas
malalim na pag-iisip upang ma-evaluate ang kaangkupan, katiyakan, at pagkamakatotohanan ng
impormasyon sa teksto, at maibahagi ang sariling paninindigan at pamantayan.
• Ang malikhaing pagbasa ay ang pinakamataas na antas ng pagbasa, na nangangailangan ng
pinakamalawak na pag-iisip upang makalikha ng bagong ideya, produkto, o akda batay sa
teksto.
→ Ang mga tampok na katangian na ito ay mahalagang isaalang-alang sa pagtuturo at pagkatuto ng
komprehensyon, upang matiyak na ang mga mag aaral ay makabuo ng isang malalim at makabuluhang
pag-unawa sa mga teksto na kanilang binabasa.

ANG PAGSULAT: ISANG KOMPLEKS NA PROSESO AT URI NG SULATIN

→ Ang Pagsulat ay isang paksa na may kaugnayan sa pag-aaral ng wika at komunikasyon. Ang pagsulat ay
isang mahalagang kasanayan na nagpapahayag ng mga ideya, kaisipan, damdamin, at karanasan sa
pamamagitan ng mga simbolo at sistema ng wika. Ang pagsulat ay hindi lamang isang simpleng
paglilipat ng mga salita sa papel, kundi isang kompleks na proseso na nangangailangan ng malikhaing
pag-iisip, maingat na pagpaplano, masusing pagrerebisa, at wastong paggamit ng mga tuntunin at istilo
ng wika.
→ Ang pagsulat ay may iba’t ibang uri na nakabatay sa layunin, nilalaman, anyo, at paraan ng pagpapahayag.

Ang ilan sa mga pangunahing uri ng sulatin ay ang mga sumusunod:

• Personal na sulatin - ito ay ang uri ng sulatin na nagpapahayag ng sariling saloobin, damdamin, opinyon, at
karanasan ng manunulat. Ang personal na sulatin ay impormal at madalas na ginagamit sa mga liham,
diary, journal, blog, at iba pang personal na komunikasyon. Halimbawa ng personal na sulatin ay ang
Pagsasalaysay at Panghihikayat.
• Transaksyunal na sulatin - ito ay ang uri ng sulatin na may layuning magbigay o humingi ng impormasyon,
mag-utos o magsumite ng utos, mag ulat o magsumite ng ulat, magtala o magsumite ng tala, at iba pang
may kinalaman sa mga gawain o transaksyon sa iba’t ibang larangan. Ang transaksyunal na sulatin ay
pormal at nangangailangan ng maayos na balangkas, malinaw na pokus, at batayang pananaliksik.
Halimbawa ng transaksyunal na sulatin ay ang Balita, Editoryal, Abstrak, at iba pa.
• Malikhaing sulatin - ito ay ang uri ng sulatin na nagpapakita ng imahinasyon, orihinalidad, at kasanayan sa
paglikha ng mga akdang pampanitikan. Ang malikhaing sulatin ay naglalaman ng mga elemento ng
panitikan tulad ng mga tauhan, tagpuan, banghay, tema, at estilo. Halimbawa ng malikhaing sulatin ay ang
Tula, Maikling Kuwento, Nobela, Dula, at iba pa.
 → Ang pagsulat ay isang mahusay na paraan upang maipahayag ang sarili, makipagugnayan sa iba,
makapagbahagi ng kaalaman, makapag-ambag sa lipunan, at makapagpahusay ng kasanayan sa
wika.
→ Ang pagsulat ay isang patuloy na pagkatuto at pag-unlad na nangangailangan ng sipag, tiyaga, at
dedikasyon.

MGA KAILANGAN SA PAGBUO NG ISANG SULATIN

➢ Ang mga kailangan sa pagbuo ng isang sulatin ay maaaring iba-iba depende sa uri, layunin, at paksa
ng sulatin. Ngunit sa pangkalahatan, ang mga sumusunod na hakbang ay mahalaga sa pagsulat ng
isang akademikong sulatin:
• Pagpili ng paksa. Ito ang unang hakbang sa pagbuo ng pananaliksik.
Napakahalagang piliin mabuti ang paksa upang maging matagumpay ang isang sulating
pananaliksik. Nararapat na ito ay pagisipang mabuti at dumaan sa maingat na pagsusuri upang
matiyak na makabubuo ng isang makabuluhang sulatin
• Pagbuo ng pahayag ng tesis. Ito ang pahayag na magsasaad ng posisyong sasagutin o patutunayan
ng iyong bubuoing pananaliksik. Ito ay dapat na malinaw, tiyak, at nakaayon sa layunin at paksa ng
sulatin
• Paghahanda ng pansamantalang bibliyograpiya. Ito ay ang talaan ng iba’t ibang sanggunian
katulad ng mga aklat, artikulo, report, peryodiko, magasin, web site at iba pang nalathalang
materyan na ginamit. Ito ay makatutulong sa paghahanap ng mga impormasyon na kailangan sa
pagsulat
• Pagsulat ng balangkas. Ito ay ang pag-oorganisa ng mga ideya at datos na nakalap sa isang lohikal
at maayos na paraan. Ito ay makatutulong sa pagbuo ng isang malinaw at kohirenteng sulatin
• Pagsulat ng burador. Ito ay ang paglalapat ng mga ideya at datos sa isang pormal na sulatin. Ito ay
dapat na sumunod sa tamang format, gramatika, at retorika ng akademikong pagsulat
• Pagrerebisa at pag-eedit. Ito ay ang pagwawasto at pagpapabuti ng burador upang maging mas
malinaw, mas kumbinsido, at mas epektibo ang sulatin. Ito ay dapat na sumagot sa mga tanong
tulad ng: o Tama ba ang mga pangungusap? o Malinaw ba ang pagkakalahad ng mga ideya? o
May pagkakaugnay ba ang mga ideya?
o Malabo ba ang mga ideya? o Angkop ba ang mga salita na
ginamit ko? o Malinaw ba ang pangkalahatang mensahe?

ANG PAGTUTURO NG MAKRONG KASANAYANG PAKIKINIG

KAHULUGAN NG PAKIKINIG
• Ito ay isang aktibong proseso ng pagtanggap ng mensahe sa pamamagitan ng sensoring
pandinig at pag-iisip. Aktibo ito dahil nagbibigay-daan ito sa isang tao na pag-isipan, tandaan at
ianalisa ang kahulugan at kabuluhan ng mga salitang kanyang napakinggan.
• Ito rin ay pagtugong mental at pisikal sa mensaheng nais ipabatid ng tagapagdala ng mensahe.
Ang sensoring pakikinig ay nananatiling bukas at gumagana kahit na tayo ay may ginagawa. At
naririnig natin ang mga tunog na nagsisilbing stimuli.
Ang wave stimuli na ito ay dumaraan sa auditory nerve patungo sa utak.
• Ang sensoring pakikinig ay nananatiling bukas at gumagana kahit na tayo ay may ginagawa. At
naririnig natin ang mga tunog na nagsisilbing stimuli. Ang wave stimuli na ito ay dumaraan sa
auditory nerve patungo sa utak.
Kahalagahan ng Pakikinig
• Ang pakikinig ay isang mabilis at mabisang paraan ng pagkuha ng impormasyon kaysa sa tuwirang
pagbabasa.
• Ang pakikinig sa kapwa ay daan upang ang bawat isa ay magkaunawaan at magkaroon ng mabuting
palagayan.
 • Sa pakikinig kinakailangan ang ibayong konsentrasyon sa pag-unawa, pagtanda o paggunita sa
narinig.
Pamamaraan sa Mabisang Pakikinig
• Alamin ang layunin sa pakikinig
• Magtuon ng matamang pansin sa pinakikinggan
• Alamin ang pangunahing kaisipan sa pinakikinggan
• Maging isang aktibong kalahok
• Iwasang magbigay ng maagang paghuhusga sa kakayahan ng tagapagsalita
• Iwasan ang mga tugong emosyunal sa naririnig
• Tandaan ang mga bagay na nakita at napakinggan

MGA URI NG PAKIKINIG

1. Deskriminatibo
Layunin:
• matukoy ang pagkakaiba ng pasalita at di-pasalitang paraan ng komunikasyon.
• binibigyan pansin ang paraan ng pagbigkas ng tagapagsalita at kung paano siya kumikilos
habang nagsasalita.

2. Komprehensibo
Kahalagahan:
• Maunawaan ang kabuuan ng mensahe.
• Maintindihan ang nilalaman at kahulugan ng kanyang pinakikinggan.
3. Paglilibang
Layunin:
• upang malibang o aliwin ang sarili
• ginagawa para sa sariling kasiyahan

4. Paggamot
Kahalagahan:
• matulungan ng tagapakinig ang nagsasalita na madamayan o makisimpatiya sa
pamamagitan ng pakikinig sa hinaing o suliranin ng nagsasalita.
5. Kritikal
Layunin:
• gumamit ng pagbubuo ng hinuha upang makabuo ng ganap na pag aanalisa o pagsusuri sa
paksang narinig.
• Makabubuo ng analisis ang tagapakinig batay sa narinig
• Malinawan ang tagapakinig sa puntong nais niyang maintindihan

Mga Elementong Nakaiimpluwensiya sa Pakikinig

1. Edad o gulang - Kung bata ang nakikinig ng pahayag, di kailangang mahaba ang pahayag dahil masyadong
maikli ang kanilang interes, bukod pa sa kanilang kakulangan sa pangunawa.
- Sa mga may edad na o matatanda na hindi rin ay hindi rin mabuti ang mahabang pakikinig hindi dahil sa
nababagot sila kundi dahil sa mga nararamdamang nila sa katawan bunga ng kanilang kantandaan,
katulad ng pag-atake ng rayuma at ang kahinaan na ng kanilang pandinig.
2. Oras - Malaki rin ang impluwensiya ng oras sa pakikinig. Ang isang tagapakinig na tawagan sa
hatinggabi o sa madaling- araw ay di kasing linaw ng pakikinig niya sa oras na gising na gising na ang
kanyang kamalayan. May mga oras na de-peligro rin tayong tinatawag, ang isang nagbibigay ng
 panayam na malapit na sa oras ng tanghalian ay din na rin epektibo sa mga tagapakinig. Ang mga
estudyante na may klase sa umaga ay mas aktibong tagapakinig kaysa mga estudyante panghapon.
3. Kasarian - Sinasabing magkaiba ang interes ng mga lalaki at babae. Ang mga lalaking tagapakinig ay
ayaw sa babaeng tagapagsalita dahil maligoy masyado sa pagsasalita at maraming sinasabi o
ipinaliliwanag na nagiging negatibo para sa kanila kaya hindi pinakikinggan. At gusto rin nilang
pinakikinggan ay ang paksang may pansarili silang interes. Ang mga babae naman ay ayaw sa lalaking
tagapagsalita dahil sa may katipiran ng mga ito sa pagbibigay ng paliwanag. Higit na mahaba ang
pasensiya ng babae sa pakikinig kaysa sa mga lalaki dahil madali silang mainip
4. Tsanel - Paggamit ng instrumento sa paghahatid ng mensahe ay malaking tulong upang
magkaunawaan gaya ng cellphone, telepono, mikropono, radyo atbp. Epektibo pa ring tsanel sa
pagpaparating ng mensahe ay ang personal na pakikipag-usap kaysa sa paggamit ng instrumento
dahil malinaw na masasabi ang mensahe gayon din ang kanyang emosyon.
5. Kultura - Ang pagkakaiba-iba ng kultura ng tao ay nagiging dahilan din ng mabuti at dimabuting
kawilihan sa pakikinig. Ang pananalangin ng ating mga kapatid na katutubo ay iba sa pananalangin
nating mga kristiyano. Parehong Pilipino pero magkaiba ng kultura. Sa panayam, may mga tao na
malayang nakapagtatanong at sumasalungat habang nagsasalita ang tagapanayam pero mayroon
namang tahimik at taimtim lamang nakikinig habang nagsasalita ang tagapanayam at magtatanong
lamang sila kapag tapos na itong magsalita.
6. Konsepto sa sarili - ang tagapakinig ay may katalinuhang taglay na maari niyang magamit sa
pagkontra o pagsang-ayon sa sinasabi ng tagapagsalita. Ang sariling pagpapakahulugan ng tagapakinig
sa kanyang naririnig na mensahe ng kausap ay maaaring magwakas sa mabuti o dimabuting
katapusan.
7. Lugar - Ang tahimik at malamig na lugar ay lubusang nakahihikayat at nakapagpapataas ng level ng
konsentrasyon ng isang tagapakinig ng isang panayam. Ang mainit, maliit at magulong lugar ay
nagdudulot ng pagkainis at kawalang ganang makinig ng mga tagapakinig.

MGA URI NG TAGAPAKINIG

• Eager Beaver - Siya ang tagapakinig na ngiti nang ngiti o tangu nang tango habang may nagsasalita sa
kanyang harapan, ngunit kung naiintindihan niya ang kanyang naririnig ay isang malaking tanong.
• Sleeper - Siya ang tipo ng tagapakinig na nauupo sa isang tahimik na sulok ng silid. Wala siyang tunay na
intensyong makinig.
• Tiger - Siya ang tagapakinig na laging handang magbigay ng reaksyon sa anumang sasabihin ng tagapagsalita
upang sa bawat pagkakamali ay parang tigre siyang susugod at mananagpang,
• Bewildered - Siya ang tagapakinig na kahit na anong pilit ay walang maiintindihan sa naririnig.
Kapansinpansin ang pagkunot ng kanyang noo, pagsimangot at anyong pagtataka o pagtatanong ang
kawalan niya ng malay sa kanyang mga naririnig.
• Frowner - Siya ang tipo ng tagapakinig na wari bang lagi na lang may tanong at pagdududa. Makikita sa
kanyang mukha ang pagiging aktibo, ngunit ang totoo, hindi lubos ang kanyang pakikinig kundi isang
pagkukunwari lamang sapagkat ang hinihintay lamang niya ay ang oportunidad na makapagtanong para
makapag-paimpres.
• Relaxed - Isa siyang problema sa isang nagsasalita. Paano’y kitang-kita sa kanya ang kawalan ng interes sa
pakikinig. Itinutuon ang kanyang atensyon sa ibang bagay at walang makitang iba pang reaksyon mula sa
kanya, positibo man o negatibo.
• Busy Bee - Isa siya sa pinakaaayawang tagapakinig sa anumang pangkat, hindi lamang siya nakikinig, abala
rin siya sa ibang gawain tulad ng pagsusulat, pakikipagtsismisan sa katabi, pagsusuklay, o anumang gawaing
walang kaugnayan sa pakikinig.
• Two-eared Listener - Siya ang pinakaepektibong tagapakinig, nakikinig siya gamit hindi lamang ang kanyang
tainga kundi maging ang kanyang utak. Lubos ang partisipasyon niya sa gawain ng pakikinig. Makikita sa
kanyang mukha ang kawilihan sa pakikinig.
 MGA KABUTIHANG MAIDUDULOT NG AKTIBONG PAKIKINIG

• Makinig at pahalagahan ang sinasabi ng kapwa upang mapaamo ang matigas na damdamin
• Madaling maunawaan ang posisyon ng iba kung mataimtim na makikinig sa kanya
• Maiiwasan ang mga negatibong pagpuna kung ginagamit ang pakikinig sa wastong paraan
• Mawawala ang puwang ng di-pagkakaunawaan o di-pagkakasunduan kung nakikinig sa bawat nagsasalita
• Madaling matulungan ang kapwa sa pamamagitan ng pakikinig
• Matutuklasan ang mgakainaan ng bawat isa tungo sa pagbabago sapagkat masususri at maaanalisa ang mga
kahinaan sa pamamagitan ng masusing pakikinig

MGA HINDI AKMANG PANINIWALA SA PAKIKINIG

• Ang pakikinig ang pinakamadali sa apat na makrong kasanayan

• Ang mga marurunong lamang ang mahuhusay makinig
• Hindi na kinakailangang pagplanuhan ang pakikinig

MGA HADLANG SA PAKIKINIG

• Pagbuo ng maling kaisipan

• Pagkiling sa sariling opinion
• Pagkakaiba-iba ng pakahulugan
• Pisikal na dahilan
• Pagkakaiba ng kultura
• Suliraning pansarili

ANG PAKIKINIG: PROSESO AT ANTAS

- Ang pakikinig ay isang makrong kasanayan sa wika na nangangailangan ng pagtanggap at pagunawa

ng mga mensahe sa pamamagitan ng pandinig. Ang pakikinig ay mahalaga sa komunikasyon,
pagkatuto, at pagpapalawak ng kaalaman.
- Ang pakikinig ay isang proseso na binubuo ng mga sumusunod na hakbang:
1. Rekognisyon - ang pagkilala sa mga tunog o salita na narinig.
2. Pagbibigay kahulugan - ang pagbibigay ng kahulugan sa mga narinig batay sa konteksto at kaalaman.
3. Pagsusuri - ang pag-aanalisa ng mga narinig upang makabuo ng kritikal na pag-iisip at paghatol.
4. Reaksyon - ang pagbibigay ng tugon o feedback sa mga narinig upang makipag-ugnayan sa kausap.

Ang pakikinig ay may iba’t ibang antas na nakasalalay sa layunin, interes, at antas ng pag-unawa ng tagapakinig.

Ang mga antas ng pakikinig ay ang mga sumusunod:

• Appreciative na pakikinig - ang pakikinig na may layuning magbigay ng aliw, kasiyahan, o pagpapahalaga sa
mga narinig. Halimbawa nito ang pakikinig sa musika, tula, o kuwento.
• Diskriminatori na pakikinig - ang pakikinig na may layuning makilala ang mga pagkakaiba o pagkakatulad ng
mga tunog o salita na narinig. Halimbawa nito ang pakikinig sa mga tono, intonasyon, o dayalekto.
• Mapanuring pakikinig - ang pakikinig na may layuning makakuha ng impormasyon, katotohanan, o opinyon
mula sa mga narinig. Halimbawa nito ang pakikinig sa mga balita, leksyon, o talumpati.
• Implayd na pakikinig - ang pakikinig na may layuning makatuklas ng mga di-tuwirang mensahe, kahulugan, o
damdamin na nasa likod ng mga narinig. Halimbawa nito ang pakikinig sa mga biro, ironiya, o sarcasm.

➢ Ang pakikinig ay isang mahalagang kasanayan na dapat patuloy na linangin at paunlarin ng bawat isa. Ang
pakikinig ay hindi lamang isang simpleng pagdinig, kundi isang aktibong paglahok sa komunikasyon at pagkatuto.
FILIPINO 5: ANG FILIPINO SA KURIKULUM NG BATAYANG EDUKASYON

I. PAGTUKOY/AYDENTIPIKASYON II. PAGPUPUNO/SENTENCE COMPLETION

("Essentialist & Progressivist" )
III. ANALISIS IV. SANAYSAY

Disenyo ng Malikhaing Pagtuturo ng Kurikulum

Sa pag-aaral nina Bailey at Murcia, may apat na pangunahing dapat na isaalang-alangang guro tungo sa epektibong
pagtuturo. Ito ay ang sumusunod:
1. Kaligirang Sosyal (social climate);
- sinasaklaw nito ang kapaligirang natural, kaayusang pisikal, sitwasyong instruksyonl at kaaya-ayang
katauhan ng isang guro
2. Baryedad sa Gawaing Pampagkatuto (Variety in the learning Activities;
- nakatuon sa paglulunsad ng aralin sa paglinang ng mga gawain at sa paraan ng pagtataya at
ebalwasyon sa kakayahan ng bawat mag-aaral
3. Pagkakataon ng mga Mag-aaral sa Pakikilahok (Opprtunity for the Student Participation) - nakapokus sa
pagtitiyak ng isang aktibong pakikilahok ng mga mag-aaral na nagbubunsod upang maipakita at malinang ang
kanilang kakayahan at kasanayan.
4. Pagwawasto at pagbabalik-tugon (corrections and feedback).
- binibigyang-diin nito ang iba’t ibang anyo o antas ng sa pagwawasto, mag-aaral sa kanyang sarili,
mag-aaral sa kapwa mag-aaral, at pagtatanong (art of questioning)

→ Sa gayon, sa bahaging ito, mahalagang matalakay ang baryedad sa gawaing pampagkatuto na nagbubukas sa
isang malusog na talakayan at daloy ng kaalaman sa pagitan ng guro at magaaral. Hindi itinatalaga ng
disenyo ang isang obsulute na balangkas sa pagtuturo sa halip ipinalalagay lamang nito na ang lahat nang
nagaganap sa kabuuan ng klaseay may kamalayang kinakailangan ng aktibong pag-uugnayan o interaksyon.
Sa pagbalangkas at/o pagbuo tungo malikhaing pagtuturo maaaring bigyang pansin ang inilalahad ni Edgar
Dale sa kanyang Cone of Experience (tunghayan ang larawan sa ibaba). → Ang Cone of Experience ni Dale ay
isang modelong biswal na binubuo ng labing-isang (11) baitang ng karanasan na nagsisimula mula sa
konkreto karanasan sa ilalim hanggang sa nagiging abstrakto habang umaabot ito sa pinakatuktok ng apa.
Ayon pa kay Dale, ang pagkakahanay ng mga karanasan ay hindi batay sa kompleksidad nito sa halip ito ay
nakabatay sa abstraksyon at sa bilang ng pandama na nabibilang dito.

Mainam rin na mabigyang konsiderasyon ang halimbawa ng hagdang yunit nina

Mayoset.al na binalangkas sa pamamagitan ng pag-aangkop sa layunin ng mga
teknik at estratehiya na maaaring ipalagay ng mga guro na makatutulong upang
maabot ang inalalahad na layunin.
 Ang mga Kasanayang Pangwika sa Pagtatamo ng Kasanayang
Akademik

→ Ayon sa papel ni Dr. Galileo S. Zafra na may pamagat na Ang pagtuturo ng Wika at Kulturang Filipino sa
Disiplinang Filipino (Konteksto ng K-12), sinabi niya na sa pagtuturo ng wika, idinidiin ang oryentasyong
linggwistiko. Saklaw ng pag-aaral nito ang Palabaybayan, Mga Makrong Kasanayan (Pagbasa, Pagsulat,
Pagsasalita, Pakikinig), Ponemiko at Balarila gayundin bahagi rin ng/sa pag-aaral ang Panitikan at
Komposisyon.
→ Upang umayon sa pangangailangan ng mag-aaral at lipunan gayundin ay matugunan ang mga
pangunahing kasanayan na kinakailangan bilang bahagi ng batayang
edukasyon. Pinangunahan ng Kagawaran ng Edukasyon ang pareresitraktura at/o muling pagbalangkas
ng kurikulum sa batayang edukasyon sa sumusunod na dahilan:
1. Higit na magiging malikhainat/o inobatibo ang mga guro sa kanilang mga estratehiya sa interdisiplinaring
pagtuturo;
2. Higit na mahahamon ang mga mag-aaral na makapag-isip nang kritikal upang mahikayat silang masikap na
matamo ang kanilang interes o pangarap sa buhay;
3. Interaktibo ang pinaka-ideyal na proseso ng pagtuturo at pagkatuto;
4. Magkakaroon ng resiprokal na interaksyon ang mga guro at mga mag-aaral sa iba’t ibang disiplina, sa mga
gagamiting kagamitang panturo at hanguang multimidya;
5. Kasangkapan ang wikang Filipino sa pakikipagkomunikasyong sosyal at interpersonal at (
6. Ito’y behikulo sa pagtuturo ng mga disiplinang itinuturo sa Filipino.

Salalayan din sa mungkahing ito upang higit na matugunan ang kinakailangang mga kasanayan ay nagsagawa rin ang
kagawaran ng pagtataya sa mga nagdaang kurikulum ng Filipino.

At sa ginawang pagrerebyu lumabas ang sumusunod na obserbasyon:

(1) Paulit-ulit lamang ang istrukturang gramatikal na itinuturo mula elementarya hanggang tersyarya.
Hindi panlinggwistika ang pagsusuri at pag-aanalisa ang naisasagawa;
(2) Hindi maihanda ang mga mag-aaral tungo sa pagpapalawak ng kaalamang kailangan sa pag aaral sa kolehiyo;
(3) Hindi lubusang nalilinang ang apat na komponent ng kasanayang komunikatibo (kaalamang gramatikal,
kaalamang diskorsal, kaalamang estratehiko, at kaalamanag sosyo linngwistik);
(5)Hindi wastong natatalakay ang panitikan bilang disiplina;
(6) Hindi halos napagtutuunan ng mga mag-aaral ang iba pang asignatura na ginagamitan ng Filipino bilang wikang
panturo; at
(7) Nananatiling napakababa ang iskor sa NSAT

Ang pag-aaral at obserbasyong ito ng tanggapan ay nagpapatingkad sa pangangailangan sa pagpapaunlad ng

kurikulum, Pagtalakay at Dulog sa pagtuturo ng asignaturang Filipino. Kaya naman upang muli itong mapalakas at
tuwirang makatugon sa pinaunlad nito.

Ang kurikulum ay naglalaman ng sumusunod:

1. may integrasyon ng limang na makrong kasanayang pangkomunikasyon at mga kasanayan sa pag-aaral;

2. pinalalawak o pinayayaman sa pamamagitan ng integrasyon ng bokabularyo, mga pagpapahalaga o values at
mga kompetensi mula sa Agham Panlipunan at iba pang lawak na Makabayan;
3. nakapokus sa paglinang ng mga kasanayan sa akademikong wika at mga kasanayan sa batayang
komunikasyong interpersonal at sosyal;
4. nakasentro sa pagtulong sa mga mag-aaral na magkaroon ng akses na matutuhan ang nilalaman anuman ang
anyo nito – teksto, grap,ilustrasyon at iba pa;
5. may interaksyong mag-aaral-guro-teksto at multimidya;
6. humahamon sa mga mag-aaral upang mapag-isip ng kritikal at malikhain sa target na wika;
7. binibigyang-diin ang aktibasyon at integrasyon ng dating kaalaman, ginagamit ng mga alternatibong paraang
ebalwasyon, kolaboratibong pagkatuto, scaffolding at paglinang ng mga estratehiya sap ag-aaral; at
 8. hinihikayat ang mga mag-aaral na magkaroon ng kontrol sadisenyo ng pagkatuto at pag oorganisa sa klase.

Ang karagdagan at karugtong na araling ito ay nakatuon sa pagtalakay sa kabuuan ng paksa na kurikulum. Saklaw
nito ang mga sub-aralin na:

1) kahulugan ng Kurikulum (NESC);

2) Bahagi ng kurikulum;
3) Paglinang ng Kurikulum; at
4) Mga Hakbang sa Proseso ng Paglinang ng Kurikulum; Saklaw ng masusing pagtalakay sa paksa at sub-araling
nabanggit

Bahagi ng Kurikulum

1. AIM - Balak o Pakay, Paglalahad o pagpapaliwanag ng pangkalahatang layunin ng kurikulum. Napakaloob

dito ang mga tagapakinig (audience) gayundin ang mga paksa.
2. RASYONALE - Makatuwirang Paliwanag, Mapaghimok na pagtatalo, dahil dito ipinaliliwanag kung bakit
gustong magmungkahi at ang mga paggamit ng oras at mga pinagkukunan para sa kurikulum
3. HANGARIN AT LAYUNIN - Talaan ng mga maaaring bunga ng mga matutuhan ng mga mag-aaral batay sa
magiging partisipasyon sa kurikulum. Napakaloob din sa bahaging ito ang pagpapaliwanag kung paano
makatutulong ang kurikulum sa bansa at sa lipunan.
4. MAG-AARAL AT MGA PANGUNANG KAILANGAN - Nagpapaliwanag kung sino ang makikinabang sa
binubuong kurikulum at mga pangunang kaalaman at kakayahan para sa mabisang kurikulum.
5. MGA KAGAMITAN - Tala ng mga kakailanganing kagamitan para sa matagumpay na pagtuturo ng mga
asignatura sa kurikulum. Nakapaloob dito ang mga aklat at ibang babasahin kabilang ang mga artikulo at
journal, mga pananaliksik at iba pangkaraniwang kagamitan kasama rin ang mga pangunahing website mula
sa internet na maaaring maging batayan sa talakayan.
6. PLANONG PAMPAGTUTURO - Nagsasaad ng/sa mga gawaing kukunin ng mag-aaral at ang pagkasunod-
sunod nito. Napakaloob din sa bahaging ito ang maaaring gawain ng guro sa klase. Estratehiya,
metodo,dulog istilo ng pagtuturo.
7. PLANO PARA SA PAGTATAYA AT EBALWASYON – bahagi na binubuo ng mga kahingian at pagsusulit na
nakabatay sa layunin upang makuha ang kinakailangang pagpapaunlad sa kurikulum.

Ang Paglinang ng Kurikulum

Ang pagdisenyo ng kurikulum ay nagsisilbing batayan ng isang bansa sa kalidad ng edukasyon. Ito ay masiguro na ang
mga mag-aaral ng isang bansa ay matutugunan ang kaukulang kaalaman at ng mga mag-aaral sa bawat antas,
samakatuwid, ang tagagawa ng disenyo ng kurikulum ay laging iniisip ang pangangailangan ng mgamag-aaral at ang
angkop na kurikulum para sa kanila. Pangangailangan ding alamin at isasaalang-alang natin ang mga dimensyon sa
pagdidisenyo ng kurikulum, mga hakbang sa pagdedesinyo at proseso ng paglinang ng kurikulum.

➢ Iba’t ibang Dimensyon sa Pagdisenyo ng Kurikulum.

1. SCOPE o SAKLAW (Tyler in Ornstein2004)- Tumutukoy ang saklaw sa lahat ng nilalaman, paksa, pagkatuto
at pag-organisa ng kabuuang pagpaplano. Ito ay hindi lamang nakapokus sa pangkaisipang nilalaman
kundi maging sa pandamdamin at pangkasanayang nilalaman. Limitado, malawak,simple at ilan lamang sa
mga salitang makapaglalarawan ng scope o saklaw. Dito kailangan ang desisyon ng mga guro. Binubuo ito
ng mga bahagi na nahahati sa mga yunit, sub-yunits, mga kabanata at sub-chapters.
Sa paghahati ng nilalaman maaaring gamitin ang pamamaraang pabuod o pasaklaw (deductive or inductive);
2. SEQUENCE- Ang nilalaman ay may pagkakasunod-sunodna antas o lebel. Ayon kina Smith,Stanley at
Shore, 1957 sila ay nagbigay ng ilang prinsipyo hinggil sa sequence o pagkakasunod-sunod.
A) SIMPLE TO COMPLEX LEARNING - Ang mga nilalaman ay nakaayos simula sa pinakasimple patungo sa
pinakamahirap. Halimbawa nito, sa Matematika – addition muna bago multiplication. Sa Filipino,
talakayin muna ang mga letra bago salita, salita bago mga parirala at parirala bago mga pangungusap;
(B). PREREQUISITE LEARNING- Nangangahulugang kinakailangang may dating kaalaman bago dumako
sasusunod na pagkatuto. Halimbawa, sa Professional Education- hindi mo makukuha ang Assessment of
Learning 2 kung hindi mo pa pinag-aralan ang Assessment of Learning 1;
 3. WHOLE TO PART LEARNING- Batay sa Gestalt theory. Ang kahulugan ay mas mainam maintindihan kung
ang nilalaman ay mula sa kabuuan. Halimbawa nito, pagpapakitangturo (demo teaching) muna bago ituro
ang nilalaman ng banghay-aralin o paggawa ng banghay- aralin;
4. CHRONOLOGICAL LEARNING- Ang pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari ay isa sa mga pinagbabatayan
ng pagkakasunod-sunod ng mga nilalaman. Itoay madalas na naihahanay sa pag-aaral ng kasaysayan at
pangyayari sa lipunan. Ang panahon ay may mahalagang gampanin dito. Maaaring magsimula sa
kasalukuyan papunta sa nakaraan o umpisa sa nakaraang panahon papunta sa kasalukuyan.

Mga Hakbang sa Proseso ng Paglinang ng Kurikulum

1. Ang mga guro, magulang, tagapamahala ng paaralan (administrator) at maging ang mga magaaral ay may
kinalaman sa pagdisenyo ng kurikulum.
2. Ang mithiin, tunguhin, misyon at bisyon ng paaralan ay kailangang pag-aralang mabuti at dapat maging
batayan din ito sa pagdisenyo ng kurikulum.
3. Ang pangangailangan at interes ng mga mag-aaral sa pangkalahatan pati na rin sa komunidad, sa kabuuan ay
kailangan laging isaisip.
4. Ang mga alternatibong kagamitan sa pagdidisenyo ng kurikulum tulad ng gastos, paghahati ng klase (class
schedule), laki ng klase, pasilidad (facilities) pati na rin ang personalidad ng mga tagapamahala ng paaralan
ay kailangang malaman ang mabuti at di mabuting epekto nito.
5. Ang pagdidisenyo ng kurikulum ay kailangang nakaangkla sa kognitibo, pandama, kakayahan, konsepto at
kinalabasan ng pagkatuto ng mga mag-aaral.

Pangkalahatang Kaalaman

Sa pagbuo at paglinang ng kurikulum sa mundo at sa Pilipinas (partikular) dalawang pangunahing kaisipan ang
sinasabing may malaking impluwensya sa pagbalangkas nito. Ito ay ang Essentialism at Progressivist.

Ang Essentialist ay nabibilang sa tradisyonal na pagtanaw sa edukasyon

Habang ang Progressivist naman ay nasa kontemporaryong oryentasyon.

KATEGORYA TRADISYUNAL KONTEMPORARYO

(Essentialism) (Progressivist)

Oryentasyon Teoretikal Teoretikal

• Direksyon sa Pinananatili ang Pagyabong, nirerekonstrak ang

Panahon Kahalagahan ng Nakaraan kasalukuyan, binabago ang lipunan,
hinuhulma ang hinaharap

• Halaga ng Fixed, Obsolute, Obhektibo Nababago, Subhektibo, Relatibo

Edukasyon

Nakapokus sa pagtuturo Nakatuon sa aktibong pansariling

• Prosesong pagkatuto
Pang edukasyon
 • Intelektwal na Nagsasanay, Nakatuon sa Nakikilahok sa pagtugon sa mga
Pokus pagdidisiplina ng kaisipan suliranin, may gampaning
panlipunan

• Paksain Para sa pansariling Lahat ay may pantay-pantay na

kapakinabangan halaga

• Kurikulum Binubuo ng tatlong R/ 3r’s: 3R’s, Sining, Agham, at Bokasyonal

(Pagbasa, Pagsulat,
Matematika)

• Pagkatuto Kognitibong Pagkatuto, Exploratory, Pagtuklas

Disiplina

• Pagpapangkat Homogenous Heterogenous, dibersidad ng/sa

kultura

• Guro Nagbabahagi, lektura,

nangingibabaw sa pagtuturo Nagpapadaloy,
Naggagabay, gumagabay sa pagbabago

• Mag-aaral Tumatanggap ng kaalaman, Nakikilahok sa pagtuklas ng

Pasibo kaalaman,
Bumubuo ng kaalaman

• Sosyal Direksyon, control, restraint Indibidwalismo

Paglinang ng Kurikulum sa Pilipinas

Ang bawat panahon sa Kasaysayan ng Pilipinas ay kakikitaan ng Iba’t ibang tuon ng Kurikulum.

1. Panahon Bago Dumating ang Kastila.

Pinagtutuunang pansin ang mga pagiging pinuno upang makatulong sa pag-unlad. Sa ilalim lamang ng puno
nagtuturo ang mga tribo,nakaupo lamang ang mga bata sa lupa at gumagamit lamang sila ng makikinis na bato sa
pagsulat. Pangangaso para sa mga lalaki at mga gawaing-bahay para sa mga babae. Ang edukasyon ay kolektibong
responsibilidad ng pamayanan o barangay. Ang mga magulang at nakatatanda sa barangay ang nangangasiwa sa
pagtuturo sa mga bata. Ang mga kasanayan sa produksiyon tulad ng paghahabi, pangingisda at pangangaso ay
pangunahing binibigyang pansin. Mahalaga ang pangangalaga noon sa mga produkto dahil ito lamang ang
pinagkukuhanan nila ng kabuhayan at pinagkakakitaan. Hindi nila gaanong binibigyan ng kaukulang pansin ang pag-
aaral.

2. Ang Kurikulum sa Panahon ng Kastila.

Malaki ang naging gampanin ng pagdating ng iba’t ibang misyonero dito sa Pilipinas pagdating sa sistema ng
edukasyon sa Pilipinas. Naging pangunahin nga nilang layunin ang pagpapalaganap ng Kristiyanismo sa bansa.
Itinuro dito ang relihiyong Kristiyanismo, wikang Espanyol, pagsulat, pagbasa, aritmetika,musika, sining at paggawa.
Ipinasasauloang aralin sa mga mag-aaral maging ang mga dasal. May mga paaralang bokasyonal na naitatag din
layunin nitong ituro ang iba’t ibang karunungan tulad ng pananahi, paglililok, sining sa pagpipinta at pagdaragat.
Nagbukas ng mga paaralang normal para sa mga lalaki at babae na nais maging guro.nahahati ito sa dalawang uri:

(a) Dominikano- pinamunuan ang Unibersidad de Sto.Tomas; samantalang

(b.) Heswita- naman ang namuno sa Ateneo Municipal de Manila

3. Ang Kurikulum sa Panahon ng Amerikano.

Maraming mga pampublikong paaralan ang naitayo upang maraming mga Pilipino ang makapag-aral. Ang wikang
Ingles ang ginamit na panturo sa mga paaralan at binigyang-diin ang kulturang Amerikano sa leksiyon. Sa
pamamagitan ng Act 74 na nilagdaan ni Pangulong Mckinley noong Enero 1901 ay nailatag ang istruktura ng
edukasyon sa bansa sa ilalim ng pangangasiwa ng mga Amerikano. Ang naging pokus ng pagtuturo sa mga paaralan at
binigyang-diin ang demokratikong pamumuhay at hindi ang relihiyon. Binalangkas ang istruktura ng edukasyon na
umaakma sa mala-pyudal na katangian ng ekonomiya ng Pilipinas at pantustos sa pang-ekonomiyang
pangangailangan ng Amerika. Naging kasangkapan ng pananakop ang edukasyong pangwika at pampanitikan noong
panahon ng kolonyalismong Amerikano. Iba’t ibang pangunahing sanggunian ang ginamit niya sasaliksik tulad ng
mga opisyal na kurso sa pagaaral (courses of study), planong leksiyon ng mga guro, ulat ng Direktor ng Bureau of
Education at iba pang opisyales, at iba pang kagamitan sa pagtuturo. Tinipon din niya ang mga teksto, teksbuk, at
reader na itinakda at ipinabasa sa mga mag-aaral sa elementarya at hayskul sa apat na dekada ng pananakop.

4. Ang Kurikulum sa Panahon ng Hapon.

Noong 1942, nilikha ang Commission of Education, Health, and Public Welfare sa bisa ng Military Order No. 2 ng
pamahalaang Hapones. Bahagi ng simulain nito ang mga sumusunod:

a. Pagpapaintindi sa mga mamamayan ng kalagayan ng Pilipinas bilang kasapi ng Greater East Asia
Co-Prosperity Sphere;
b. Pagsupil sa mga kaisipang Kanluraning nag-uugnay sa mga Pilipino at sa mga bansa sa Kanluran, partikular sa
mga bansang Britanya at ang Estados Unidos;
c. Pagpapayabong ng kultura ng bagong Pilipino ayon sa kamalayan ng pagiging Oryental o
Asyano;
d. Pagtuturo ng wikang Nihonggo/Niponggo;
e. Pagkakaloob ng edukasyong elementarya at bokasyunal; at
f. Pagtataguyod ng pagmamahal sa paggawa.

5. Ang Kurikulum sa Ikatlong Republika.

Ang pangunahing suliraning hinarap ng bansa ay ang rehabilitasyon o pagbibigay tatag ng pamumuhay ng mga
Pilipino sapagkat malaking pinsala ang nagawa nito. Sa edukasyon, nagkaroon ng suliranin sa mga gusaling
pampaaralan gayundin sa mga kinakailangang kagamitan dito. Ipinagpatuloy ang makaamerikanong sistema ng
edukasyon. Itinuro pa rin ang mga kaisipang pandemokrasya at Ingles pa rin ang wikang panturo. Ipinakilala ang mga
paaralang pampamayanan upang maiangkop sa panahon ng kahirapan. Ipinaturo ang katangi-tanging nagawa ng
mga bayani.

6. Ang Kurikulum sa Panahon ng Martial Law at ng 1986 Rebolusyon.

Ipinatupad sa panahon na ito ang bilingual education, population education at family planning, taxation at land
reform, at pagpapatibay ng/sa pagpapahalagang Pilipino.

7. Ang Kurikulum Matapos ang Martial Law at Rebolusyon.

Naging bahagi ng kurikulum ang computer at makabagong teknolohiya. Binigyang-diin ang pagpapaunlad ng wikang
bernakular, wikang ingles, inclusive education, special education, makabagong pamamaraan sa pagtuturo gaya ng
multiple intelligences, learning styles at mga katulad nito.
Ang mga Komponents at Katangian ng Asignaturang Filipino sa Kurikulum

1. Wika.
a. Magkahiwalay na ituturo ang wika at panitikang Filipino sa loob ng apatnapung minutong pagkaklase;
b. Gagamitin ang pagdulog nosyonal/functional o ang estratehiyang komunikatibo;
c. Bibigyang-diin sa pagtuturo ang tunay na gamit ng wika (use/function) sa tulong lamang ng mga kaalaman at
tuntuning pambalarila, ayon sa konteksto ng hangarin, sitwasyon at pangangailangan.
d. Gagamitin ang dulog na learner-centered sa pagtuturo at ang konsentrasyong pagtuturo at pag-aaral ay
pagkakaroon ng kakayahan sa komunikasyon lalo na sapakikipagtalastasan.
2. Panitikan.

a. Maingat na binalangkas ang papaunlad (spiral progression) ang mga ituturong anyo/uring panitikan kasama
ang mga akda mula sa iba’t ibang lalawigan/rehiyon.
b. Ginagamit ang mga akda bilang bukod sa babasahin o paksang aralin upang magkaroon ng lubusang
kasanayan (mastery) ang mga mag-aaral sa iba’t ibang sangay ng panitikan.
c. Kaalinsabay ng pagtatamo ng mga kasanayang pampanitikan, matutuhan din kung paano ang pagsulat ng
pinapaksang anyo o uri ng panitikan.
d. Ituturo ito nang ihiwalay upang lumawak ang kaisipan-karanasan ng mga mag-aaral upang magkaroon ng
damdmain at malasakit sa sariling literatura

3. Halagang Pangkatauhan

4. Palatuntunang Pampamahalaan

5. Mga Pag-aaral/ Pananaliksik

6. Pagsasaling-wika

PANGUNAHING DAHILAN SA PAGTUTURO NG FILIPINO

➢ Ang pangunahing dahilan ng pagtuturo ng Filipino sa mga paaralan ay upang mapalaganap at

mapayabong ang wikang pambansa na siyang sumasalamin sa kultura at kasaysayan ng mga Pilipino.
• Ang Filipino ay hindi lamang isang asignatura na dapat matutunan, kundi isang paraan ng komunikasyon at
pagpapahayag ng sariling
• pagkakakilanlan.
• Ang pagtuturo ng Filipino ay naglalayong linangin ang mga kasanayan at kaalaman ng mga magaaral sa
paggamit ng wika sa iba’t ibang konteksto at layunin.
• Ang pagtuturo ng Filipino ay nakabatay sa mga simulain at pananaw ng komunikatibong lapit sa pagtuturo ng
wika, na nagbibigay diin sa gamit ng wika sa komunikasyon sa halip na sa kayarian o gramar ng wika.
• Ang pagtuturo ng Filipino ay may mga estratehiya at pamamaraan na angkop sa mga kakayahan at kawilihan
ng mga mag-aaral, tulad ng paggamit ng mga teksto mula sa ibang disiplina, pagkakaroon ng interaksyon at
palitan ng ideya, at pagkakaroon ng mga gawaing aktwal na ginagamit ang wika.
• Ang pagtuturo ng Filipino ay isang mahalagang gawain na nagpapalawak ng kaalaman at kamalayan ng mga
mag-aaral sa kanilang sariling wika at kulturang Filipino.

MGA SIMULAIN SA PAGTUTURO NG FILIPINO

→ Ang mga simulain ng pagtuturo ng Filipino ay ang mga alituntunin o prinsipyo na nagsisilbing gabay sa mga
guro at mag-aaral sa pagkatuto at pagtuturo ng wika. Ang mga simulain na ito ay batay sa mga teorya,
pananaliksik, at karanasan na may kaugnayan sa wika, kultura, at edukasyon.
→ Ang mga simulain ng pagtuturo ng Filipino ay maaaring mahati sa tatlong bahagi:
- ang mga simulain na nakapukos sa mga mag-aaral
 - ang mga simulain na nakatuon sa target na wika
- ang mga simulain na sosyo-kultural
- ang mga simulain na nakatuon sa ilang anyo ng wika
- ang mga simulain na nakapokus sa kamalayan
- ang mga simulain na nakapokus sa pagtataya
- at ang mga simulain na nakatuon sa pananagutan

• Ang mga simulain na nakapukos sa mga mag-aaral ay nagbibigay-diin sa pagkilala at pagtugon sa iba’t
ibang katangian, pangangailangan, interes, at estilo ng mga mag-aaral sa pagkatuto ng wika. Ang mga guro ay dapat
na makapagbigay ng mga aktibidad at materyales na angkop sa antas, kakayahan, motibasyon, at layunin ng mga
mag-aaral. Ang mga guro ay dapat ding makapagtaguyod ng isang positibo, mapag-alaga, at makabuluhang
kapaligiran sa klase na magpapalakas sa kumpiyansa, pakikipag-ugnayan, at pagkamalikhain ng mga mag-aaral.

• Ang mga simulain na nakatuon sa target na wika ay naglalayong mapalawak at mapahusay ang kakayahang
komunikatibo ng mga mag-aaral sa Filipino. Ang mga guro ay dapat na makapagbigay ng mga input na komunikatibo
na abot ng pang-unawa ng mga mag-aaral at may kinalaman sa kanilang sariling pangangailangan at interes. Ang
mga guro ay dapat ding makapagbigay ng mga output na komunikatibo na magbibigay ng mga pagkakataon sa mga
mag-aaral na makapagsalita, makapagbasa, makapagsulat, at makapakinig sa Filipino sa iba’t ibang konteksto at
layunin. Ang mga guro ay dapat ding makapagbigay ng mga pagsasanay at estratehiya na makatutulong sa mga mag-
aaral na malinang ang kanilang kaalaman at kasanayan sa iba’t ibang anyo, gamit, at istruktura ng wika.

• Ang mga simulain na sosyo-kultural ay nagpapahalaga sa ugnayan ng wika at kultura ng mga taong
gumagamit nito. Ang mga guro ay dapat na makapagbigay ng mga kaalamang kultural na makatutulong sa mga mag-
aaral na maunawaan at mabigyang-kahulugan ang mga mensahe at kaisipan ng mga kausap sa Filipino. Ang mga
guro ay dapat ding makapagbigay ng mga kaalamang interkultural na makatutulong sa mga mag-aaral na makipag-
ugnay at makipagtalastasan sa mga taong may iba’t ibang wika at kultura sa isang mapagpasalamat, mapagrespeto,
at mapagkawanggawa na paraan.

• Ang mga simulaing nakapokus sa ilang anyo ng wika ay isinasaalang alang upang mahusay na malinang ang
kakayahang komunikatibo ng mga mag-aaral sa loob ng maikling panahon, kailangang ng guro ang mga mag aaral sa
ilang anyo at gamit ng wika, mga kasanayan at stratehiya na makatutulong upang magamit ang wika sa isang
kalagayan na limitado ang panahon.

• Ang mga simulain ng kamalayan ay ang pag-aaral ng wika na nagbibigay ng pagkakataon sa mag-aaral na
lubos na maunawaan ang ugnayan ng wika at kultura. Kailangan ng isang mag-aaral ng wika ang pagiging sensitibo sa
wika at kultura ng ibang tao. Ang pagsasaalang-alang sa kultura ay nagiging daan upang madama ang lakas ng wika
upang mapaglapit ang diwa at isipan ng iba’t-ibang taong gumagamit ng target na wika.
• Ang mga simulain ng pagtataya ay ang kamalayan hinggil sa sariling pag-unlad ng wika ay maaaring maging
pampasigla para sa ibayo pang pagkatuto. Kaya’t mahalaga na palagiang may pidbak ang mag-aaral hinggil sa
kanilang pagsulong sa pagkatuto at kailangan itong maging realistiko.

• Ang mga simulain ng pananagutan ay mahalaga sa anumang larangan ng pag-aaral na magkaroon ng

sariling pananagutan anuman ang maging bunga nito at malinang ang pagkatuto sa sariling sikap.

MGA PAMAMARAAN SA PAGTUTURO NG FILIPINO

1. Mabasa ang literature ng target na wika.

2. Maisaulo ang mga tuntuning balarila talasalitaan ng target na wika.
3. Mga Katangian.
4. Ginagamit sa pagtuturo ang katutubong wika at bihirang gamitin ang target na wika.
5. Hiwalay na ginagawa ang paglinang ng mga talasalitaan.
6. Binibigyang diin ang pagbasa at pagsulat halos hindi nalilinang ang pakikinig at pagsasalita.
7. Pabuod na tinuturo ang balarila. Ilalahad ang tuntunin, pag-aaralan at pagkatapos ay magkakaroon mg
maraming pagsasanay sa pagsasalin.
 8. Ang pagbabasa ng mga kahirapang teksto ay isinasagawa nang hindi isinasaalang-alang ang kahandaan ng
mga mag-aaral.
9. Kawastuhan sa pagsasalita ang mahalaga. Inaasahan na magaling sa pagsasalin ang mga magaaral mula sa
target na wika.

ANG PAGTUTURO NG WIKA BATAY SA KURIKULUM SA FILIPINO

• Ang pagtuturo ng wika batay sa kurikulum ng Filipino ay isang mahalagang aspeto ng edukasyon sa bansa.
• Ang kurikulum ng Filipino ay naglalayong linangin ang kakayahang komunikatibo, replektibo, mapanuring
pag-iisip, at pagpapahalagang pampanitikan ng mga mag-aaral sa pamamagitan ng mga babasahin at
teknolohiya tungo sa pagkakaroon ng pambansang pagkakakilanlan, kultural na literasi, at makaagapay sa
mabilis na pagbabagong nagaganap sa daigdig.
• Ang kurikulum ng Filipino ay batay sa mga teorya sa kalikasan at pagkatuto ng wika, mga teorya at simulain
sa pagsusuring panliterasi, at mga pagdulog sa pagtuturo ng wika at mga akdang pampanitikan at tekstong
palahad.
• Ang kurikulum ay gumagamit ng spiral na pamamaraan, kung saan ang mga mag-aaral ay maaaring pumunta
mula sa pangkalahatang kaalaman hanggang sa dalubhasang kaalaman sa pamamagitan ng patuloy na
pagaaral at pagbabalik-aral sa parehong pangkalahatang mga tema at malawak na prinsipyo.
• Ang kurikulum ng Filipino ay may tatlong pangunahing ideya: o Literasi, Wika at Teksto (LWT).

Ang literasi ay ang kakayahang makabasa, makasulat, makapakinig, at makapagsalita sa iba’t ibang
konteksto at layunin.
Ang wika ay ang sistema ng mga simbolo at tunog na ginagamit sa komunikasyon.
Ang teksto naman ay ang anumang uri ng babasahin o sulatin na may kahulugan at istraktura.
• Ang mga ideyang ito ay nagsisilbing balangkas sa pagtuturo ng Filipino para sa lubusang pagkatuto ng mga
mag-aaral.

KOMUNIKATIBONG PAGTUTURO NG WIKA

➢ Ang komunikatibong pagtuturo ng wika ay isang pamamaraan na naglalayong mapabuti ang kakayahang
makipag-ugnayan sa iba gamit ang wika. Ito ay hindi lamang nakatuon sa pagsasaulo ng mga tuntunin ng balarila at
paggamit ng mga salita, kundi sa pag-unawa at pagpapahayag ng mga mensahe at kahulugan sa iba’t ibang
sitwasyon at konteksto.

➢ Ang komunikatibong pagtuturo ng wika ay nagsasangkot ng mga estratehiya at gawain na nagpapalawak ng

kaalaman, kasanayan, at saloobin ng mga mag-aaral tungkol sa wika at kulturang kanilang pinag-aaralan.

➢ Ang komunikatibong pagtuturo ng wika ay may ilang mga katangian at pamantayan na dapat tandaan ng
mga guro at mag-aaral. Ilan sa mga ito ay ang mga sumusunod:

• Ang pagtuturo ng wika ay hindi lamang isang pagtuturo ng mga elemento ng wika, kundi isang
pagtuturo ng komunikasyon. Ang layunin ay hindi lamang ang pagkatuto ng wika, kundi ang paggamit
ng wika sa tunay na buhay.
• Ang pagtuturo ng wika ay hindi lamang isang pagtuturo ng mga porma ng wika, kundi isang
pagtuturo ng mga gamit at tungkulin ng wika. Ang layunin ay hindi lamang ang pagiging tama sa wika,
kundi ang pagiging angkop sa wika.
• Ang pagtuturo ng wika ay hindi lamang isang pagtuturo ng mga salita at pangungusap, kundi isang
pagtuturo ng mga diskurso at teksto. Ang layunin ay hindi lamang ang pagbuo ng mga salita at
pangungusap, kundi ang pagbuo ng mga kahulugan at mensahe.
• Ang pagtuturo ng wika ay hindi lamang isang pagtuturo ng mga kaalaman at kasanayan, kundi
isang pagtuturo ng mga saloobin at pagpapahalaga. Ang layunin ay hindi lamang ang pagkakaroon ng
kaalaman at kasanayan, kundi ang pagkakaroon ng pagmamahal at paggalang sa wika at kultura.
MGA ANGKOP NA ESTRATEHIYA SA PAGTUTURO NG WIKA
➢ Ang mga estratehiya ng komunikatibong pagtuturo ng wika ay mga paraan na ginagamit ng mga guro upang
mapalawak at mapabuti ang kakayahan ng mga mag-aaral sa pakikipagtalastasan sa iba’t ibang konteksto at
sitwasyon.

➢ Ang mga estratehiyang ito ay nakabatay sa apat na sangkap ng kasanayang komunikatibo, na ayon kay Canale at
Swain (1980), ay ang mga sumusunod:

• Gramatikal na kakayahan (grammatical competence) - ang kaalaman sa mga tuntunin at istruktura ng

wika, tulad ng bokabularyo, ponolohiya, morpolohiya, sintaks, at semantiks.
• Sosyolinggwistik na kakayahan (sociolinguistic competence) - ang kaalaman sa mga pangkulturang at
panlipunang aspeto ng paggamit ng wika, tulad ng mga kagalian, kaugalian, tono, estilo, at register.
• Diskorsal na kakayahan (discourse competence) - ang kaalaman sa pagbuo at pag-unawa sa mga teksto,
tulad ng mga salaysay, deskripsyon, argumento, at iba pa, na may malinaw na layunin, tema, at
kohesiyn.
• Estratehik na kakayahan (strategic competence) - ang kaalaman sa mga pamamaraan at teknik na
ginagamit upang makaagapay sa mga limitasyon o problema sa komunikasyon, tulad ng paghingi ng pag-
uulit, pagpapaliwanag, paghula, at paggamit ng mga kasingkahulugan o halimbawa.

➢ Ang ilan sa mga halimbawa ng mga estratehiya ng komunikatibong pagtuturo ng wika ay ang mga sumusunod:

• Pagdulog kumunikatibo (communicative approach) - isang pamamaraan na nagbibigaydiin sa paggamit

ng wika sa mga tunay na sitwasyon at layunin, sa halip na sa pag-aaral ng mga porma at tuntunin ng
wika. Ang mga gawain sa pamamaraang ito ay nakatuon sa pagpapalitan ng impormasyon, opinyon, at
saloobin sa pamamagitan ng mga role play, simulation, interview, at iba pa.
• Pagtuturong nakapokus sa mga mag-aaral (learner-centered teaching) - isang pamamaraan na
nagbibigay ng pagkakataon sa mga mag-aaral na makilahok at makaimpluwensya sa kanilang sariling
pagkatuto, sa pamamagitan ng pagbibigay ng mga gawain na nakabatay sa kanilang mga
interes, pangangailangan, at antas. Ang mga gawain sa pamamaraang ito ay nagpapahalaga sa mga
karanasan, kaalaman, at kakayahan ng mga mag aaral, at nagbibigay ng feedback at suporta sa kanilang
pag-unlad.
• Pagkatuto na tulong-tulong (cooperative learning) - isang pamamaraan na nagtataguyod ng pagkatuto
sa pamamagitan ng pakikipagtulungan sa mga kapwa mag-aaral, sa halip na sa kompetisyon o indibidwal
na pagtatrabaho. Ang mga gawain sa pamamaraang ito ay naglalayong mapabuti ang mga kasanayang
sosyal, kognitibo, at metakognitibo ng mga mag-aaral, sa pamamagitan ng pagbibigay ng mga tungkulin,
responsibilidad, at gantimpala sa bawat miyembro ng pangkat.
• Pagkatutong interaktibo (interactive learning) - isang pamamaraan na nagpapalakas sa pagkatuto sa
pamamagitan ng paggamit ng mga teknolohiya at media na nagbibigay ng mga stimulus at feedback sa
mga mag-aaral. Ang mga gawain sa pamamaraang ito ay naglalayong mapalawak ang mga
mapagkukunan, mapahusay ang mga estratehiya, at mapataas ang mga motibasyon ng mga mag-aaral,
sa pamamagitan ng paggamit ng mga computer, internet, audio, video, at iba pa.
• Whole language learning - isang pamamaraan na nagpapakita ng wika bilang isang buong sistema na
may iba’t ibang gamit at tungkulin, sa halip na isang koleksyon ng mga hiwahiwalay na bahagi at
patakaran. Ang mga gawain sa pamamaraang ito ay naglalayong mapalago ang mga kasanayang makro
ng mga mag-aaral, sa pamamagitan ng paggamit ng mga makabuluhang at makabagong teksto, tulad ng
mga kuwento, tula, balita, at iba pa.
• Content-centered education - isang pamamaraan na nagpapakita ng wika bilang isang kasangkapan sa
pagkatuto ng iba’t ibang mga disiplina at larangan, sa halip na isang layunin sa sarili. Ang mga gawain sa
pamamaraang ito ay naglalayong mapalalim ang mga kaalaman at kasanayan ng mga mag-aaral sa iba’t
ibang mga paksa, sa pamamagitan ng paggamit ng wika sa paglalahad, pagtalakay, pagpapaliwanag, at
pagpapahalaga sa mga konsepto, prinsipyo, at proseso.
➢ Ang mga estratehiya ng komunikatibong pagtuturo ng wika ay mahalaga sa paglinang ng mga kasanayang
pangkomunikatibo ng mga mag-aaral, na magagamit nila sa iba’t ibang aspeto ng kanilang buhay. Ang mga
estratehiyang ito ay dapat na naaangkop sa mga layunin, nilalaman, pamamaraan, at pagtataya ng kurikulum, at
dapat na nakabatay sa mga kalagayan, kakayahan, at interes ng mga mag-aaral.