‫مطالعه کارکرد های مرحله پیش تصور‪ ،‬در سینمای انیمیشن و سینمای‬

‫زنده‪ ،‬و تاثیر آن بر میزانسن فیلم*‬

‫‪3‬‬
‫خشایار میرکمالی‪ ،1‬محمدعلی صفورا‪ ، **2‬سیدنجمالدین امیرشاهکرمی‬
‫چکیده‬
‫سینما همواره به عنوان یک هنر بسیار پرهزینه ش‪##‬ناخته می ش‪##‬ود و در بس‪##‬یاری از م‪##‬وارد از آن ب‪##‬ه‬
‫عنوان صنعت سینما نام برده میشود‪ .‬در طول تاریخ جهت کمک به کاهش هزینه ها واف‪##‬زایش کیفیت‬
‫تولیدات سینمایی مراحل وی‪##‬ژه ای در پروس‪##‬ه تولی‪##‬د ب‪##‬ه وج‪##‬ود آم‪##‬ده اس‪##‬ت‪ .‬یکی از این مراح‪##‬ل پیش‬
‫تصور است‪ .‬در این مرحله تمام فیلم وی‪##‬ا ص‪##‬حنه ه‪##‬ای بخصوص‪##‬ی از آن ب‪##‬ه ص‪##‬ورت انیمیش‪##‬نی س‪##‬ه‬
‫بعدی که از نظر گرافیکی بسیار ساده است ساخته میشود‪ .‬از این انیمیش‪##‬ن ب‪##‬رای پیش تص‪##‬ور ک‪##‬ردن‬
‫صحنههای فیلم که قرار اس‪#‬ت در مرحل‪#‬ه بع‪#‬د تولی‪#‬د ش‪#‬وند اس‪#‬تفاده میش‪#‬ود‪ .‬پیش تص‪##‬ور راهی ب‪#‬رای‬
‫کارگردانان است تا در مرحله پیش تولید‪ ،‬گزینه‌های مختل‪##‬ف فیلمب‪##‬رداری و ص‪##‬حنه‌پردازی را ب‪##‬دون‬
‫هزینههای یک تولید کامل به وسیله نرم افزارهای سه بعدی بررسی و آزمایش کنند‪ .‬این پروسه تاثیر‬
‫مستقیمی بر انتخاب عناصر درون تصویر و ی‪##‬ا هم‪##‬ان میزانس‪##‬ن فیلم دارد‪ .‬در این پ‪##‬ژوهش ب‪##‬ا ه‪##‬دف‬
‫کسب درک روشنی از کاربرده‪#‬ا‪ ،‬نح‪#‬وه بک‪#‬ارگیری و ش‪#‬ناخت مح‪#‬دودیتهای مرحل‪#‬ه پیشتص‪#‬ور‪ ،‬ب‪#‬ا‬
‫رویکرد تحقیق ک‪##‬اربردی و ب‪##‬ه روش توص‪##‬يفي‪-‬تحليلي از طريق مطالع‪##‬ه و گ‪##‬ردآوري و ترجم‪##‬ه ی‬
‫مقاالت‪ ،‬پایان نامه ها‪ ،‬کتابها‪ ،‬فیلم ها و وی‪##‬دیوها ‪ ،‬ب‪##‬ه بررس‪##‬ی مبحث پیش تص‪##‬ور و ت‪##‬اثیرات آن ب‪##‬ر‬
‫میزانسن پرداخته شد‪.‬‬
‫نتایج این پژوهش نشان میدهد که شناخت و به‪#‬ره گ‪#‬یری ص‪##‬حیح از امکان‪#‬ات پیش تص‪##‬ورمیتواند ب‪#‬ا‬
‫پیشبینی کم و کاستی ها و مشکالت احتمالی از متحمل شدن هزینه های اضافی در تولی‪##‬د‪ ،‬ب‪##‬ه مق‪##‬دار‬
‫چشمگیری جلوگیری کند‪ .‬این امکانات با ایجاد فضایی مشارکتی ب‪##‬رای جس‪##‬ت وج‪##‬وی آزادان‪##‬ه جهت‬
‫آزمایش و یافتن گزینه های متفاوت میزانسن برای هر ص‪##‬حنه‪ ،‬میتوان‪#‬د ب‪#‬اعث به‪#‬ره ب‪#‬رداری هرچ‪#‬ه‬
‫بیشتر از خالقیت هنرمندان و نهایتا کیفیت تولید بشود‪ .‬همچنین پیش تصور به عن‪##‬وان اب‪##‬زاری ب‪##‬رای‬
‫اف‪##‬زایش وض‪##‬وح درک اف‪##‬راد از ذهنی‪##‬ات یک‪##‬دیگر و طرح‌ری‪##‬زی راهحل‌ه‪##‬ای ف‪##‬نی و ایج‪##‬اد دی‪##‬دگاه‬
‫مشترک‪ ،‬برقراری ارتباط تیمی منسجم تر و تولید کارآمدتر را ف‪##‬راهم میکن‪##‬د و مس‪##‬یر ش‪##‬کلگیری‬
‫میزانسن فیلم را به فرایندی قابل پیشبینی‪ ،‬کمهزینه و پربازده تبدیل کند‪.‬‬
‫کلمات کلیدی‪ :‬پیش تصور‪ -‬سینما ‪ -‬انیمیشن ‪ -‬میزانسن ‪ -‬پری ویژوالیزیشن‬
‫‪ 1‬دانشجوی کارشناسی ارشد انیمیشن‪ ،‬دانشکده هنر و معماری‪ ،‬دانشگاه تربیت مدرس‪ ،‬تهران‪ ،‬ایران ‪k.mirkamali@modares.ac.ir‬‬
‫‪ 2‬استادیار گروه سینما و انیمیشن‪ ،‬دانشکده هنر و معماری‪ ،‬دانشگاه تربیت مدرس‪ ،‬تهران‪ ،‬ایران ‪safoora@modares.ac.ir‬‬
‫‪najmedin@modares.ac.ir‬‬ ‫‪ 3‬استادیار گروه سینما و انیمیشن‪ ،‬دانشکده هنر و معماری‪ ،‬دانشگاه تربیت مدرس‪ ،‬تهران‪ ،‬ایران‬
‫* این مقاله برگرفته از پایان نامه کارشناسی ارشد نگارنده اول به راهنمایی نگارنده دوم که در دانشگاه تربیت مدرس دفاع شده است‪.‬‬
‫** نویسنده مسئول‪ :‬تلفن و نمابر‪ 02182883706 :‬ایمیل‪safoora@modares.ac.ir :‬‬

‫‪1‬‬
 ‫مقدمه‬
‫پیش تولید اولین مرحله پروژه است و شامل برنامه ری‪#‬زی‪ ،‬ط‪#‬راحی وتحقی‪#‬ق اس‪#‬ت‪, 2012:22 (.‬‬
‫‪ )Beane‬مرحله ی پیش تولید‪ ،‬زمینه را به گونه ای مهیا می کند که ب‪##‬رای مرحل‪##‬ه ی اص‪##‬لی تولی‪##‬د‪،‬‬
‫نیازی به دوباره کاری و یا انجام هر گونه فع‪#‬الیت اض‪##‬افی ک‪#‬ه ممکن اس‪#‬ت ب‪#‬ه وقت و بودج‪#‬ه آس‪#‬یب‬
‫بزند‪ ،‬نباشد‪[ .‬پیش تولید] مانند بسته ای آماده و مطمئن عمل می کند ک‪#‬ه ب‪#‬ا ب‪#‬از ش‪#‬دن اش‪ ،‬مرحل‪#‬ه ی‬
‫تولی‪##‬د‪ ،‬آس‪##‬وده خ‪##‬اطر ب‪##‬ه پیش می رود‪ .‬بی ش‪##‬ک پیش تولی‪##‬د‪ ،‬عام‪##‬ل م‪##‬وفقیت و ی‪##‬ا شکس‪##‬ت ی‪##‬ک فیلم‬
‫انیمیشن است‪ ( .‬اکبر‪)1391:8 ،‬‬

‫یکی از مراحل پیش تولید‪ ،‬پیش تصور یا پریویژوالیزیشن است‪ .‬پیش تصور (‪)Previsualization‬‬
‫معموال به عنوان محصول نهایی مرحله پیش تولی‪##‬د در س‪##‬اخت فیلم ش‪##‬ناخته می ش‪##‬ود ‪ .‬محص‪##‬ولی ب‪##‬ه‬
‫صورت یک انیمیشن با گرافیک نسبتًا ابتدایی که قرار است نزدیک ترین ش‪##‬باهت را از نظ‪##‬ر روایی‬
‫با فیلم نهایی داشته باشد تا بتواند نزدیکترین تجربه ب‪##‬ه دی‪##‬دن فیلم نه‪##‬ایی را ایج‪##‬اد کن‪##‬د‪ .‬ب‪##‬ا تولی‪##‬د پیش‪-‬‬
‫تصور سواالتی در مورد میزان انتقال پیام با توجه به شیوه روایت فیلم و ی‪#‬ا نح‪#‬وه تولی‪#‬د و ی‪#‬ا امک‪#‬ان‬
‫تولید صحنهها جواب داده میشود‪ .‬ب‪#‬ر اس‪#‬اس ش‪#‬رایط و امکان‪#‬ات تولی‪#‬د‪ ،‬از ک‪#‬ل فیلم و ی‪#‬ا ص‪#‬حنهه‪#‬ای‬
‫بخصوصی از آن پریویز ساخته میشود‪ .‬پریویز میتواند در انتخاب المانهای مختلفی از س‪##‬اختار ی‪##‬ک‬
‫فیلم کمک کند‪.‬این کارکردهای بسیار گسترده شامل م‪##‬وارد مختلفی میش‪##‬ود از جمل‪##‬ه بررس‪##‬ی انس‪##‬جام‬
‫فیلمنامه‪ ،‬انتخاب نحوه دکوپاژ صحنه ها‪ ،‬انتخاب میزانسن صحنه ها‪ ،‬بررسی میزان بار عاطفی ه‪##‬ر‬
‫صحنه بر اساس هر یک از المان های تشکیل دهنده صحنه از جمله نور‪ ،‬رنگ‪ ،‬موس‪##‬یقی‪ ،‬دی‪##‬الوگ‪،‬‬
‫حرکت دوربین و غیره ویا امکان ساخت هر صحنه چه از نظر توان مالی ویا قابلیت انج‪##‬ام تکنیک‪##‬ال‬
‫نوع بخصوصی از فیلم برداری‪ ،‬بدلکاری‪ ،‬ویا جلوههای ویژه و یا هریک از المان های دیگر تولی‪##‬د‬
‫یک فیلم‪.‬‬

‫کمک به انتخاب میزانسن که یکی از مهم ترین و تاثییر گذارترین این تاثییرات اس‪##‬ت ک‪##‬ه در مراح‪##‬ل‬
‫مختلف پیش تصور انجام میگیرد و این تاثیرات را می توان به دو دس‪##‬ته تقس‪##‬یم ک‪##‬رد؛ ت‪##‬اثیرات دس‪##‬ته‬
‫اول تاثیراتی هستند که به هر طریقی باعث کاهش هزینه های تولید می ش‪#‬وند‪ ،‬و دس‪#‬ته دوم ت‪#‬اثیراتی‬
‫هستند که به هر طریقی باعث افزایش کیفیت تصویر نهایی می شوند‪.‬‬

‫‪2‬‬
‫در این مقاله قصد داریم در ابت‪##‬دا ب‪##‬ه مع‪##‬رفی پیش تص‪##‬ور وارائ‪##‬ه توض‪##‬یحات در م‪##‬ورد چه‪##‬ار بخش‬
‫اصلی پروسه پیش تصور یعنی ‪.1‬اس‪##‬توریب‪##‬ورد ‪.2‬انیماتی‪##‬ک و ‪.3‬پ‪##‬ریوی‪##‬ز ب‪##‬پردازیم ‪ ،‬س‪##‬پس تعری‪##‬ف‬
‫میزانسن و عناصر تشکیل دهنده میزانسن را بررسی ک‪##‬نیم و در نه‪##‬ایت نح‪##‬وه ت‪##‬اثییر گ‪##‬ذاری چه‪##‬ار‬
‫مرحله نام برده شده پیشتصور بر انتخاب میزانسن را مطالعه کنیم‪.‬‬

‫روش تحقیق و پیشینه تحقیق‬

‫رویکرد این تحقیق کاربردی و به روش توصيفي‪-‬تحليلي از طريق مطالعه و گردآوري و ترجم‪##‬ه ی‬
‫مقاالت‪ ،‬پایان نامه ها‪ ،‬کتابها‪ ،‬فیلم ها‪ ،‬ویدیوها و نيز مصاحبه های کارشناس‪##‬ان اس‪##‬تودیوهای ب‪##‬زرگ‬
‫تولید فیلم در زمینه سینمای زن‪#‬ده و انیمیش‪#‬ن‪ ،‬ب‪#‬ه وی‪#‬ژه در زمین‪#‬ه پیش تص‪##‬ور انج‪#‬ام ش‪#‬ده اس‪#‬ت‪ .‬این‬
‫پژوهش به مطالعه فرایند پیش تصور‪ ،‬میزانسن و تاثیرات این دو ب‪##‬ر یک‪##‬دیگر و در نتیج‪##‬ه ب‪##‬ر تولی‪##‬د‬
‫فیلم می پردازد‪.‬‬

‫در مطالبی که در مورد موضوع پیش تولید در تحقیقات و کتاب های مربوط به پیش تصور به زب‪##‬ان‬
‫فارسی موجود است‪ ،‬اکثرًا تنها به بررس‪##‬ی تکنی‪##‬ک ه‪##‬ای این فراین‪##‬د در پیش تولی‪##‬د‪ ،‬و اغلب تنه‪##‬ا ب‪##‬ه‬
‫مراحل اولیه انجام آن مانند استوری ب‪##‬ورد و ی‪##‬ا نهایت‪##‬ا اس‪##‬توری ریی‪##‬ل‪ 1‬پرداخت‪##‬ه ش‪##‬ده اس‪##‬ت‪ .‬در این‬
‫پژوهش عالوه بر بررسی تکنیک های روز دنیا در زمین‪##‬ه پیش تص‪##‬ور در تم‪##‬ام مراح‪##‬ل تولی‪##‬د؛‬
‫با بررسی تاثیرات آن ب‪##‬ر میزانس‪##‬ن درک روش‪##‬نی از م‪##‬اهیت و نح‪##‬وه عملک‪##‬رد تیم پیش تص‪##‬ور در‬
‫‪.‬‬ ‫فرایند تولید فیلم به دست آمده است‬

‫مبانی نظری‪:‬‬
‫پیشتصور چیست و کاربرد آن کجاست‬
‫پیش تص‪##‬ور‪ ،‬ترجم‪##‬ه ش‪##‬ده واژه انگلیس‪##‬ی ‪ previsualization‬اس‪##‬ت ک‪##‬ه گ‪##‬اهی از مخف‪##‬ف آن ‪previs‬‬

‫"پریویز" نیز استفاده میشود‪ .‬در پروسه پیش تصور تمام فیلم ویا ص‪##‬حنه ه‪##‬ای بخصوص‪##‬ی از آن ب‪##‬ه‬
‫صورت انیمیشنی سه بعدی که از نظ‪##‬ر گ‪##‬رافیکی بس‪##‬یار س‪##‬اده اس‪##‬ت س‪##‬اخته میش‪##‬ود‪ .‬از این انیمیش‪##‬ن‬
‫برای پیش تصور کردن صحنه های فیلم که قرار است در مرحله بعد تولید شوند استفاده میشود‪ .‬پیش‬
‫تص‪##‬ور راهی ب‪##‬رای کارگردان‪##‬ان اس‪##‬ت ت‪##‬ا در مرحل‪##‬ه پیش تولی‪##‬د‪ ،‬گزینه‌ه‪##‬ای مختل‪##‬ف فیلمب‪##‬رداری و‬
‫صحنه‌پردازی را بدون هزینههای یک تولید کامل بررسی و آزمایش کنند‪.‬‬
‫‪1‬‬
‫‪Story reel‬‬

‫‪3‬‬
‫از این فرایند ابتدا در سینما برای پیش تصور صحنههای پیچیده استفاده میکردند؛ به این صورت ک‪##‬ه‬
‫صحنه مورد نظر را به کمک عروسکها‪ ،‬نقاشیها و بعدتر به کمک نرم افزاره‪##‬ای ک‪##‬امپیوتری تولی‪##‬د‬
‫میشدند تا قبل از فیلمبرداری و تولید اصلی بتوانند آن صحنه را به صورت مجسم شده ببینن‪##‬د و از کم‬
‫و کاستیهای احتمالی قبل از شروع به تولید مطلع شوند‪ .‬به این صورت از هزینههای ب‪##‬ه وج‪##‬ود آم‪##‬ده‬
‫بخاطر نیاز به ضبط مجدد جلوگیری میشد‪.‬‬

‫تصوير‪ 1 -‬تصویر باال پریویز فیلم "اونجرز" تصویر پایین تصویر از فیلم "اونجرز" منبع‪( :‬‬
‫‪)vandal.elespanol.com‬‬

‫آنچه در باال گفته شد هرچند تعریف اشتباهی از این پروسه نیست اما تعریف کاملی نیز به شمار نمی‬
‫آید‪ .‬امروزه هر چند که وقتی از اصطالح پیشتصور استفاده میشود منظور تعریفی اس‪##‬ت ک‪##‬ه در ب‪##‬اال‬
‫آورده شده‪ ،‬اما به طور کلی استفاده از آن دو ک‪#‬اربرد متف‪#‬اوت میتوان‪#‬د داش‪#‬ته باش‪#‬د‪ .‬ک‪#‬اربرد اول آن‪،‬‬
‫اسم مرحله ای به نام پریویز است(همان طور که گفته شد) که در بعضی مواقع به آن انیماتی‪##‬ک ن‪##‬یز‬
‫میگویند( انیماتیک ‪ ،‬خ‪##‬ود در حقیقت پروس‪##‬ه ی دیگ‪##‬ری اس‪##‬ت ک‪##‬ه در این تحقی‪##‬ق ب‪##‬ه توض‪##‬یح آن می‬
‫پردازیم) که محصول نهایی مرحله پیش تولید‪ ،‬و آخرین نمونه تصویری از فیلم نام‪##‬ه قب‪##‬ل از ش‪##‬روع‬
‫به تولید اصلی است‪ .‬کاربرد دوم این کلمه استفاده از آن برای اشاره به مجموعه مراحلی است که در‬
‫اکثرًا در قسمت پیش تولید فیلم‪ ،‬در جهت صرفه جویی مالی و زمانی و افزایش کیفیت انجام میشوند‪.‬‬

‫‪4‬‬
‫این مراحل قالبًا شامل مرحله پیچ ویز‪ ،‬استوری بورد‪ ،‬انیماتیک پریویز و ت‪##‬کوی‪##‬ز میش‪##‬ود ام‪##‬ا ممکن‬
‫است بنا عوامل مختلف در تولیدات مختلف بعضی از این مراحل حذف ویا با هم ادقام شوند‪ .‬همچنین‬
‫ممکن است مراح‪#‬ل دیگ‪#‬ری بج‪#‬ز م‪#‬وارد ن‪#‬امبرده ش‪#‬ده در ب‪#‬اال م‪#‬ورد اس‪#‬تفاده تیم پیش تص‪#‬ور ق‪#‬رار‬
‫بگیرد‪.‬‬

‫امروزه از پیش تصور نه تنها برای تولید بعضی صحنههای پیچیده بلکه برای تولید تمام ص‪##‬حنهه‪##‬ای‬
‫فیلم استفاده میشود‪ .‬در گذشته پیش تصور محدود به استوری بورد‪ ،‬انیماتیک و نهایتا "پریوی‪##‬ز" ب‪##‬ود‬
‫که در انتهای مرحله پیش تولید به کم‪#‬ک آن محص‪#‬ول نه‪#‬ایی تولی‪#‬د را پیش تص‪#‬ور میکردن‪#‬د ام‪#‬ا این‬
‫فرایند رفته رفته گستردهتر شد ب‪#‬ه ط‪#‬وری ک‪#‬ه ام‪#‬روزه پیش تص‪#‬ور در بس‪#‬یاری از م‪#‬وارد ب‪#‬ه بخش‬
‫اس‪###‬تانداردی از پیش تولی‪###‬د فیلمه‪###‬ا تب‪###‬دیل ش‪###‬ده اس‪###‬ت و ش‪###‬رکت ه‪###‬ایی مانن‪###‬د "‪The Third‬‬
‫‪" "Floor"،"HALON Entertainment" ، "Proof" ،"Persistence of Vision‬و "‪Pixel‬‬
‫‪ "Liberation Front‬به صورت تخصصی در زمینه پیش تصور فعالیت میکنن‪##‬د و از این فراین‪##‬د‬
‫در تمام مراحل پیش تولید‪ ،‬تولید و پس از تولید(پست) به عنوان امری معمول در روند تولید اس‪##‬تفاده‬
‫میشود تا در هزینهها و زمان صرفه جویی شود‪.‬‬

‫مراحل پیشتصور‬

‫در گذشته پیش تصور محدود به اس‪##‬توری ب‪##‬ورد ‪ ،‬انیماتی‪##‬ک و نهایت‪##‬ا "پ‪##‬ریوی‪##‬ز" ب‪##‬ود ک‪##‬ه در انته‪##‬ای‬
‫مرحله پیش تولید ‪ ،‬به کمک آن محصول نهایی تولید را پیش تصور می کردند‪ ،‬ام‪##‬ا این فراین‪##‬د رفت‪##‬ه‬
‫رفته گسترده تر شده است‪ ،‬به طوری که امروزه از این فرایند در تم‪##‬ام مراح‪##‬ل پیش تولی‪##‬د ‪ ،‬تولی‪##‬د و‬
‫پس از تولید(پست) به عنوان امری معمول در رون‪#‬د تولی‪#‬د اس‪#‬تفاده میش‪#‬ود ت‪#‬ا در هزین‪#‬ه ه‪#‬ا و زم‪#‬ان‬
‫صرفه جویی شود‪ .‬پرداختن به تمام این مراحل و جزئیات اجرای هر کدام نیاز مند بستری متف‪##‬اوت‬
‫از این مقال است‪ ،‬ل‪#‬ذا در این ج‪#‬ا ب‪#‬ه ص‪##‬ورت گ‪#‬زینش ش‪#‬ده تنه‪#‬ا ب‪#‬ه ش‪#‬رح کلی از س‪#‬ه م‪#‬ورد از این‬
‫مراحل که از نظر قدمت بر دیگر مراحل اجهیت دارند پرداخته شده است‪.‬‬

‫استوریبورد‬

‫‪5‬‬
 ‫انجام مرحله استوریبورد بعد از فیلم نامه‪ ،‬موجب تغییر فرم روایت داستان از کالمی به تصویری‬
‫است و می‌تواند به آشکار ک‪##‬ردن جنبه‌ه‪##‬ایی از داس‪##‬تان ک‪##‬ه واض‪#‬ح نیس‪##‬تند کم‪##‬ک کن‪##‬د‪ ،‬ی‪##‬ا مع‪##‬انی‬
‫جدیدی را پیشنهاد کند که میتوان در داستان بر روی آن کار کرد‪.‬‬

‫در این مرحله هنرمندان استوری بورد‪ ،‬اسکچ هایی از لحظات حساس داستانی ‪ ،‬یک حادث‪##‬ه ی‪##‬ا کنش‬
‫را ترسیم می کنند به این لحظات حساس داستانی‪ ،‬ضرباهنگ داستان یا استوری بیتز( ‪)story beats‬‬
‫گفته میشود‪ .‬این ترسیمات پیش نمایش تص‪##‬اویری اس‪#‬ت ک‪#‬ه ق‪##‬رار اس‪#‬ت نهایت‪#‬ا در ک‪#‬ادر دی‪#‬ده ش‪#‬وند‪،‬‬
‫بالکینگ‪ ،‬حرکات و حاالت کاراکترها‪ ،‬زاویه و حرکت دوربین‪ ،‬نورپردازی و ترکیب بندی و اندازه‬
‫کادر تصویر‪ ،‬لنز مورد استفاده‪ ،‬نحوه تعویض پالن ها و هر اطالعات تصویری دیگ‪##‬ری ک‪##‬ه نحایت ‪ٌ#‬ا‬
‫قرار است در کادر دیده شود‪ ،‬در استوری بورد یادداشت می ش‪#‬ود‪ .‬این تص‪##‬اویر و نوش‪#‬ته ه‪#‬ا ش‪#‬امل‬
‫اطالعات مهمی در رابط‪##‬ه ب‪##‬ا میزانس‪##‬ن فیلم هس‪##‬تند‪ .‬در حقیقت فیلم ه‪##‬ا در این مراح‪##‬ل ابت‪##‬دایی ب‪##‬ر‬
‫اساس یک برنامه از پیش طراحی ش‪##‬ده کام‪##‬ل س‪##‬اخته نمی ش‪##‬وند و در پیش تولی‪##‬د فرآین‪##‬د س‪##‬اخت فیلم‬
‫بیشتر شبیه تماشای یک تصویر تار و نامشخص است که در کانون توجه قرار می‌گیرد‪ ...‬و ه‪#‬ر ب‪#‬ار‬
‫که استوری‌بورد جدیدی برای یک داستان ترسیم می‌شود تصویر واضح تر و واضح تر میشود‪.‬‬

‫ج‪##‬ان لس‪##‬تر‪ 1‬در این ب‪##‬اره این ط‪##‬ور می گوی‪##‬د‪ «:‬ج‪##‬و رانفت‪( 2‬هنرمن‪##‬د اس‪##‬توری‌برد) اغلب فرآین‪##‬د‬
‫استوری‌برد را نه استوری‌برد‪ ،‬بلکه استوری ریبورد ‪ 3‬می‌نامد‪ ،‬زیرا ما روی آن کار می‌ک‪##‬نیم‪ ،‬آن را‬
‫دوباره انجام میدهیم‪،‬باز آن را بارها و بارها دوباره انجام میدهیم ت‪##‬ا ه‪##‬ر سکانس‪##‬ی را بس‪##‬ازیم‬
‫‪4‬‬
‫تا [بتوانیم] کل فیلم را به بهترین شکل ممکن بسازیم‪».‬‬

‫امروزه یکی از مهمترین دالیل استفاده استوری‌بردها این است که آنه‪##‬ا راهی ب‪##‬رای توس‪##‬عه داس‪##‬تان‬
‫هستند‪ .‬استوری‌بردها می‌توانند بخشی از فیلمنام‪#‬ه باش‪#‬ند‪ .‬وق‪#‬تی مفه‪#‬وم داس‪#‬تان هن‪#‬وز ابت‪#‬دایی اس‪#‬ت‪،‬‬
‫ترسیم تصاویر به شفاف‌تر شدن آن در ذهن کمک می‌کند‪ .‬نوش‪##‬تن پ‪##‬اراگراف ه‪##‬ایی ک‪##‬ه توص‪##‬یف می‬
‫کنند در هر پانل استوری ب‪#‬ورد چ‪#‬ه اتف‪#‬اقی در ح‪#‬ال افت‪#‬ادن اس‪#‬ت‪ ،‬ب‪#‬ه فک‪#‬ر ک‪#‬ردن دقیق‪#‬تر در م‪#‬ورد‬
‫‪1‬‬
‫‪John Lasseter‬‬
‫‪2‬‬
‫‪Joe Ranft‬‬
‫‪3‬‬
‫کلمه ای با معنی شبیه به “دوباره استوری بورد”‪story reboarded:‬‬
‫‪4‬‬
‫‪URL 5 - https://youtu.be/7LKPVAIcDXY‬‬

‫‪6‬‬
‫ضرباهنگ ها ‪ ،‬بالکینگ و حرکات بازیگران کمک می کند‪ .‬استوری‌بردها می توانند به شما کمک‬
‫کنند تا بفهمید که می خواهید اجزای صحنه چگونه عمل کنند‪.‬‬

‫مسئولیت هر کارگردان در به ک‪##‬ار گ‪##‬یری ص‪##‬رفه جویان‪##‬ه عوام‪##‬ل تولی‪##‬د او را وادار می س‪##‬ازد ت‪##‬ا ب‪##‬ا‬
‫برنامه ریزی تولید فیلم بتواند با کمترین هزینه‪ ،‬بهترین نتیجه را به دست آورد‪.‬استوری بورد اساسی‬
‫ترین وسیله ای است که در این برنامه ریزی به کارگردان کمک می کند‪.‬‬

‫انیماتیک‬

‫بعد از استوری بورد ن‪#‬وبت ب‪#‬ه مرحل‪#‬ه انیماتی‪#‬ک میرس‪#‬د‪ ،‬در اینج‪#‬ا ب‪#‬ه کم‪#‬ک تیم ت‪#‬دوین‪ ،‬تص‪##‬اویر‬
‫استوری بورد در یک فرمت ویدیویی در امت‪##‬داد هم ق‪##‬رار میگیرن‪##‬د‪ .‬این وی‪##‬دیو ب‪##‬ه درک درس‪##‬تی از‬
‫مدت زمان هر صحنه و در نهایت بدست آمدن مدت زمان ک‪##‬ل فیلم کم‪##‬ک می کن‪##‬د ‪.‬این وی‪##‬دئو ممکن‬
‫است بنا به نوع تولید پروژه دارای المان هایی نظیر موارد زیر باشد‪ :‬صدای پس زمینه ی‪##‬ا محیطی‪،‬‬
‫موسیقی متن‪ ،‬جلوه های صوتی‪ ،‬صدای مکالم‪#‬ات کاراکتره‪#‬ا‪ ،‬پوی‪#‬ا نم‪#‬ایی ب‪#‬رخی الم‪#‬ان ه‪#‬ای درون‬
‫تصویر‪ ،‬حرکات دوربین از قبیل زوم‪ ،‬تیلت‪ ،‬پن… ویا جلوه های ویژه مجازی(‪ )VFX‬و…‬

‫این محصول وی‪#‬دیویی را بس‪#‬ته ب‪#‬ه المانه‪#‬ای تش‪#‬کیل دهن‪#‬ده آن و نس‪#‬بت ب‪#‬ه نظ‪#‬ر تیم تولی‪#‬د پ‪#‬روژه‪،‬‬
‫انیماتیک‪ ،‬استوری رییل و یا لیکارییل مینامند‪ .‬این تفاوت در نامگذاری تکنیک ها بسیار زیاد اس‪##‬ت‪،‬‬
‫برای مثال استودیو پیکسار همچنان از واژه انیماتیک به جای پری ویز استفاده میکند و ی‪##‬ا اینک‪##‬ه در‬
‫تولیدات داخل ای‪##‬ران اس‪##‬تفاده از واژه لیکاری‪##‬ل‪ ،‬انیماتی‪##‬ک و اس‪##‬توری ریی‪##‬ل ب‪##‬ه عن‪##‬وان درج‪##‬ه ه‪##‬ای‬
‫مختلف تکمیل انیماتیک مرسوم است ‪.‬‬

‫به کمک انیماتیک اشراف بر مدت زمان هر صحنه و قضاوت بر حال و هوای ه‪##‬ر پالن و ک‪##‬ل فیلم‬
‫به عنوان یک واحد منسجم آسانتر میش‪##‬ود‪ ،‬در این مرحل‪##‬ه ممکن اس‪##‬ت ب‪##‬از تغی‪##‬یراتی در میزانس‪##‬ن و‬
‫دکوپاژ انجام گیرد تا تداوم روایت فیلم به شکلی که کارگردان می خواه‪##‬د‪ ،‬در بیای‪##‬د‪ .‬ممکن اس‪##‬ت ب‪##‬ه‬
‫تشخیص کارگردان دیالوگ های یک صحنه حذف شود و یا به آنها اضافه شود یا یک صحنه ب‪##‬ه ک‪##‬ل‬

‫‪7‬‬
 ‫تغییر کند و یا حذف شود‪ .‬همچین ممکن است نسبت به نوع تولید‪ ،‬لی اوت کار در این مرحل‪##‬ه م‪##‬ورد‬
‫بررسی قرار گیرد‪.‬‬

‫پریویز‬
‫پری ویز مرحله بعدی اس‪##‬ت‪ .‬پ‪##‬ری وی‪##‬ز راهی ب‪##‬رای کارگردان‪##‬ان اس‪##‬ت ت‪##‬ا گزینه‌ه‪##‬ای مختل‪##‬ف فیلم‪-‬‬
‫برداری و صحنه‌پردازی را بدون هزینهه‪##‬ای ی‪##‬ک تولی‪##‬د کام‪##‬ل ب‪##‬ه وس‪##‬یله ن‪##‬رم افزاره‪##‬ای س‪##‬ه بع‪##‬دی‬
‫بررسی و آزمایش کنند‪ .‬در این مرحله به کمک انیماتیک ساخته شده انیمیشنی سه بعدی ک‪##‬ه از نظ‪##‬ر‬
‫گرافیکی بسیار ساده است ساخته میشود‪ .‬از این انیمیشنها برای پیش تصور کردن صحنههای فیلم که‬
‫قرار است در مرحله بعد تولید شوند استفاده میشود‪.‬‬

‫پیش تصور از شروع کار تا آخ‪#‬رین مرحل‪#‬ه تولی‪#‬د پیوس‪#‬ته هم‪#‬راه تیم تولی‪#‬د اس‪#‬ت و ب‪#‬ا تم‪#‬امی دس‪#‬ت‬
‫اندرکاران همکاری دارد و از طریق ایجاد پیوند با همه بخشه‪##‬ا از ب‪##‬روز اش‪##‬تباهات و دوب‪##‬اره ک‪##‬اری‬
‫در تولید تا حد امکان جلوگیری میکند‪ .‬تولید "پریویز"‪ 1‬ب‪#‬اعث ص‪#‬رفه ج‪#‬ویی م‪#‬الی و زم‪#‬انی در ک‪#‬ار ب‪#‬ا‬
‫جلوگیری از تولید پالنهای نامطلوب میشود‪ .‬پالنه‪##‬ای ن‪##‬امطلوب پالن ه‪##‬ایی اس‪##‬ت ک‪##‬ه ی‪##‬ا در زم‪##‬ان ادیت‬
‫نهایی حذف می شوند و یا اینکه تیم تولید به هر دلیلی مجبور به ساخت مجدد آنها می شود‪ ،‬و ی‪#‬ا‬
‫پالن هایی است که تیم تولید به هر دلیلی قادر به تولید آنها نیست‪.‬‬

‫پریویز بیش از یک استوری بورد متحرک سه بعدی است‪ .‬چیزی بیش‪##‬تر از روش‪##‬ی ب‪##‬رای ب‪##‬ه دس‪##‬ت‬
‫آوردن زودهنگام اطالعات فنی و یا اطالع‪#‬ات دوربین‪ .‬پیش تص‪#‬ور مانن‪#‬د ی‪#‬ک زمین ب‪#‬ازی و تولی‪#‬د‬
‫ایده است‪ .‬یک هنرمند میتواند جهانی را متناسب با نیازهای فیلم بسازد و اگ‪#‬ر کارس‪#‬از نب‪#‬ود ی‪#‬ا اگ‪#‬ر‬
‫داستانی را که می خواهد تعریف کند‪ ،‬مطابق ذهنیت او تعری‪##‬ف نمیش‪##‬د‪ ،‬میتوان‪##‬د آن را ب‪##‬ه راح‪##‬تی ب‪##‬ا‬
‫تغییر هر یک از عناصر میزانسن و قبل از متحمل شدن هزینه تولید اصلی از ن‪##‬و بس‪##‬ازد و باره‪##‬ا و‬
‫بارها با ایجاد تغی‪#‬یرات کوچ‪#‬ک و ب‪#‬زرگ ب‪#‬ه ک‪#‬اوش ب‪#‬رای ی‪#‬افتن به‪#‬ترین روش انتق‪#‬ال احساس‪#‬ات و‬
‫روایت داستان بپردازد‪.‬‬

‫‪1‬‬
‫‪Previs‬‬

‫‪8‬‬
 ‫میزانسن‬
‫ايدرين مارتين‪":‬ميزانسن يعني كارگرداني و كارگرداني به معني ميزانسن است" (الس‪#‬تي‪)1395:6 ،‬‬
‫میزانسن یا ترجمه لغوی آن از زب‪#‬ان فرانس‪#‬وی"اس‪#‬تقرار در ص‪##‬حنه " و ترجم‪#‬ه لفظی آن "چی‪#‬دمان‬
‫صحنه" اصطالحی تئاتری برای فرآیند تصمیم گیری در مورد اینکه چه چیزی و کجا و چگونه بای‪##‬د‬
‫روی صحنه برود؛ به عنوان یکی از رایج ترین اصطالحات دنیای فیلمسازی شناخته می شود‪.‬‬

‫نظريه پردازان سينما‪ ،‬اين اصطالح را براي تاكيد بر كنترل كارگردان بر آنچه كه در قاب فيلم ديده‬
‫مي شود به كار مي برند‪ .‬همچنان كه از اصليت تئاتري اين اصطالح بر مي آيد‪ ،‬ميزانس‪##‬ن ش‪##‬امل آن‬
‫جنبه هايي است كه با هنر تئاتر تداخل مي كنند‪ :‬صحنه آرايي‪ ،‬نورپردازي‪ ،‬لباس و رفتار بازيگران‪.‬‬
‫(بوردول‪)1392:157 ،‬‬

‫چه مخاطب متوجه شود یا نه‪ ،‬عناصر زیادی در هر صحنه از فیلم وجود دارد که نه تنها به ه‪##‬دایت‬
‫توجه او کمک می کنند‪ ،‬همچنین بر برداش‪##‬ت او از آن ص‪##‬حنه ب‪##‬ه ص‪##‬ورت خودآگ‪##‬اه و ی‪##‬ا ناخودآگ‪##‬اه‬
‫تاثیر میگذارند‪.‬‬

‫نخستين گام در راه تبديل يك داس‪##‬تان خ‪##‬وب ب‪##‬ه اث‪##‬ري ش‪##‬اعرانه ح‪##‬ذف ‪ 35‬درص‪##‬د از واقعيت اس‪##‬ت‪.‬‬
‫اكثريت اشياء موجود در جهان باعث داللتهاي ض‪##‬مني نادرس‪##‬ت در ه‪##‬ر فيلمي مي ش‪##‬وند‪ .‬پس طيف‬
‫تصاوير ممكن را بايد بشدت محدود و در حد اشيا داراي داللت هاي مناسب خالصه ك‪##‬رد‪ .‬مث‪##‬ال اگ‪##‬ر‬
‫هنگام فيلمبرداري‪ ،‬كارگردان بخواهد گلداني را به يك نما اض‪##‬افه كن‪##‬د اين ك‪##‬ار ب‪##‬اعث بحث و ج‪##‬دلي‬
‫طوالني و نقادانه ميشود‪ .‬چه ن‪##‬وع گل‪##‬داني؟ چ‪##‬ه دوره اي؟ چ‪##‬ه ش‪##‬كلي؟ چ‪##‬ه رنگي؟ س‪##‬راميك‪ ،‬فل‪##‬ز يا‬
‫چوب؟ آيا گلي هم در آن هست؟ چه نوع؟ كجا گذاشته شود؛ پيش زمينه؟ ميان زمين‪##‬ه؟ يا پس زمين‪##‬ه؛‬
‫در باال و سمت چپ قاب ؟ يا پايين و راست؟ واضح باشد يا نا واض‪##‬ح؟ آيا زير ن‪##‬ور اس‪##‬ت؟ آيا ب‪##‬ه‬
‫عنوان وسایل صحنه مورد استفاده قرار ميگيرد؟ چون اين شيء فقط يك گل‪##‬دان نيس‪##‬ت‪ ،‬ش‪##‬يئي اس‪##‬ت‬
‫بشدت بامعنا؛ و نمادين كه معناي ديگر اشيا حاضر در نما و اشياء قبل و بعد از خ‪##‬ود را در سراس‪##‬ر‬
‫فيلم تشديد مي كند‪ .‬فيلم نيز همچون هر اثر هنري ديگري‪ ،‬كل واح‪##‬دي اس‪##‬ت ك‪##‬ه در آن ه‪##‬ر ش‪##‬يء ب‪##‬ا‬
‫تصاوير و اشياء ديگر مرتبط است‪(.‬مك كي‪)1373:261 ،‬‬

‫‪9‬‬
‫هر المان که در فیلم دیده میشود‪ ،‬می تواند یاد آور مفاهیم به خصوصی برای بیننده باشد‪ ،‬این مفاهیم‬
‫میتواند به واسطه متغیر های مختلف از جمله پیش‪##‬ینه ه‪##‬ای ت‪##‬اریخی‪ ،‬ق‪##‬ومی‪ ،‬خ‪##‬انوادگی‪ ،‬ف‪##‬ردی و…‬
‫برای هر بیننده ای‪ ،‬متفاوت باشد‪.‬‬

‫این مسئله که کارگردان تا چه حد در انتقال این مفاهیم‪ ،‬آنگونه که خودش آنها را احساس کرده موفق‬
‫است ‪ ،‬عامل پیروزی یا شکست فیلم او خواهد بود ؛و او در این راه هیچ ابزاری دقیق تر و حس‪##‬اس‬
‫تر از میزانس در اختیار ندارد تا او را یاری دهد‪ .‬میزانسن مانند شمش‪#‬یری دو لب‪#‬ه اس‪#‬ت ک‪#‬ه اس‪#‬تفاده‬
‫آگاهانه از آن می تواند پیغام کارگردان را به درستی و بر پای‪#‬ه زیب‪#‬ایی شناس‪#‬ی منتق‪#‬ل کن‪#‬د و اس‪#‬تفاده‬
‫نادرست از آن نه تنها می تواند باعث کج فهمی بیننده در رابطه با منظور کارگردان شود بلک‪##‬ه ح‪##‬تی‬
‫میتواند فیلم را غیر قابل تماشا بکند‪.‬‬

‫عناصر میزانسن‬
‫آشنایی با عناصر میزانسن و نحوه استفاده از آنها فهم م‪##‬اهیت میزانس‪##‬ن ‪ ،‬ط‪##‬راحی خ‪##‬ط تولی‪##‬د فیلم و‬
‫تجزیه و تحلیل فیلمنامه را هموار می سازد‪ .‬هرچن‪##‬د ک‪##‬ه دس‪##‬ته بن‪##‬دی مشخص‪##‬ی ب‪##‬رای این عناص‪##‬ر و‬
‫تکنیک ها وجود ندارد اما اصلی تریت این عناصر میتوان به موارد زیر اشاره کرد‪:‬‬

‫هنرپیش‪##‬گان و بالکین‪##‬گ هنرپیش‪##‬گان‪ ،‬رس‪##‬انه و انتخ‪##‬اب م‪##‬دیوم‪ ،‬ن‪##‬ور‪ ،‬رن‪##‬گ‪ ،‬مک‪##‬ان فیلم‪##‬برداری و‬
‫صحنه‪ ،‬بازیگران و بالکینگ آنها‪ ،‬وسایل صحنه‪ ،‬لباسها‪ ،‬مو و گ‪##‬ریم‪ ،‬ت‪##‬رکیب بن‪##‬دی تص‪##‬ویر‪ ،‬ف‪##‬رم‬
‫قاب و عمق میدان‪ ،‬بالکینگ دوربین‪ ،‬موسیقی‪ ،‬طراحی صداها و حرکت در پس زمینه‪.‬‬

‫این عناصر به عنوان المان ها‪ ،‬عناصر یا تکنیک های میزانسن ش‪##‬ناخته می ش‪##‬وند‪ .‬ه‪##‬ر ک‪##‬دام از این‬
‫عناصر نقش خود را در معنی بخشیدن به یک نما بازی می کند و در عین حال بر هم و کل اثر تاثیر‬
‫گذار هستند‪ .‬باشناختن این عناصر متوجه میشویم که این بدان معناست که هر چیزی ک‪##‬ه در تص‪##‬ویر‬
‫می بینیم بخشی از میزانسن است‪ .‬هر چیزی که در قاب تصویر وجود دارد‪ .‬همه چیزهایی که بینن‪##‬ده‬
‫می بیند‪ ،‬می شنود و احساس می کند‪.‬‬

‫طراحی کلی یک فیلم‪ ،‬در اصل طراحی این عناصر و رسیدن به میزانسن دلخواه است و برای تولید‬
‫این طرح‪ ،‬تهیه کنندگان‪ ،‬کارگردان‪ ،‬نویسندگان‪ ،‬به همراه گاهی اوقات هزاران صنعتگر‪ ،‬هنرمن‪##‬د و‬

‫‪10‬‬
‫تکنسین‪ ،‬همگی به صورت هماهنگ کار می کنند‪ .‬برای ایجاد این هماهنگی و شروع طراحی تولید‪،‬‬
‫پس از تعیین بودجه‪ ،‬اجزای فیلمنامه مشخص میشود‪ ،‬و برچسب گذاری عناصر میزانس‪##‬ن در ه‪##‬ر‬
‫صحنه انجام میگیرد‪.‬‬

‫مطالعات و بررسیها‬
‫در اینجا ت‪#‬اثیرات پیش تص‪#‬ور ب‪#‬ر ه‪#‬ر ی‪#‬ک از عناص‪#‬ر میزانس‪#‬ن را بررس‪#‬ی میک‪#‬نیم‪ .‬هم‪#‬انطور ک‪#‬ه‬
‫مطالعات نشان داد پیش تصور به روشهای مختلف‪ ،‬در مراحل مختلف تولید ب‪##‬ر روی ک‪##‬اهش هزین‪##‬ه‬
‫ها و جلوگیری از هدر رفتن منابع در پروسه تولی‪##‬د ت‪##‬اثیر میگ‪##‬ذارد‪ .‬این ت‪##‬اثیرات را می ت‪##‬وان ب‪##‬ه دو‬
‫دسته تقسیم کرد؛ تاثیرات دسته اول تاثیراتی هستند که به هر طریقی باعث کاهش هزین‪##‬ه ه‪##‬ای تولی‪##‬د‬
‫می شوند‪ ،‬و دسته دوم تاثیراتی هستند که به هر طریقی باعث افزایش کیفیت تولید می شوند‪.‬‬

‫مطالع‪##‬ه این ت‪##‬اثیرات از طری‪##‬ق مطالع‪##‬ه ت‪##‬اثییر فراین‪##‬د پیش تص‪##‬ور ب‪##‬ر ش‪##‬کلگیری عناص‪##‬ر مختل‪##‬ف‬
‫میزانسن یک فیلم‪ ،‬میتواند موجب بدست آمدن برنام‪#‬ه منس‪#‬جمی ب‪#‬رای اج‪#‬رای پیش تص‪#‬ور در ط‪#‬ول‬
‫تولید بشود‪.‬تاثیرات پیش تصور بر عناصر میزانسن در تقسیم بندی این تحقیق ب‪#‬ه چه‪#‬ار دس‪#‬ته تقس‪#‬یم‬
‫شده است که به صورت مجزا به مطالعه هرکدام میپردازیم‪:‬‬

‫تاثیرات پیش تصور بر توسعه بصری‬

‫در زمینه توسعه بصری عناصری از میزانسن که قابلیت رشد و نمو ب‪##‬ه وس‪##‬یله جس‪##‬ت و ج‪##‬و ب‪##‬رای‬
‫ایده های جدید را ب‪##‬ه کم‪##‬ک تیم پیش تص‪##‬ور دارن‪##‬د ش‪##‬امل انتخ‪##‬اب رس‪##‬انه‪ ،‬انتخ‪##‬اب م‪##‬دیوم و انتخ‪##‬اب‬
‫سرعت فریم ها و نور و رنگ میشوند‪ .‬این جستجو ها میتواند به وس‪##‬یله نرمافزاره‪##‬ای ک‪##‬امپیوتری و‬
‫یا هر نوع نکته و یادداشت برداری به همراه طراحی ها و تمپ میوزیک ها و تص‪##‬اویر ض‪##‬بط ش‪##‬ده‬
‫باشد‪ .‬نکته مهم این است که کارگردان بدان‪##‬د می خواه‪##‬د چ‪##‬ه فیلمی بس‪##‬ازد‪ .‬پس از فیلمنام‪##‬ه بیش‪##‬ترین‬
‫چیزی که باعث میشود یک فیلم شخصیتی مخصوص به خود را داشته باشد مسئله توس‪##‬عه بص‪##‬ری و‬
‫یا ‪ look development‬است‪.‬‬

‫‪11‬‬
‫فیلم به وسیله چه مدیومی تولید میشود و به طور کلی محصول چه هویت بصری دارد‪ ،‬انیمیشن است‬
‫یا فیلم؟ اگر فیلم است چگونه ضبط میشود؟ اگر انیمیشن است‪ ،‬تکنیک س‪##‬اخت چیس‪##‬ت؟ ن‪##‬وع تولی‪##‬د و‬
‫ضبط نور چگونه است و رنگ کار چه نوع حال و هوایی دارد؟‬

‫اینها از جمله سواالتی است که بای‪#‬د ب‪#‬ه وس‪#‬یله تولی‪#‬د کنن‪#‬دگان‪ ،‬ب‪#‬ه وی‪#‬ژه ک‪#‬ارگردان و تهی‪#‬ه کنن‪#‬ده در‬
‫رابطه با توسعه بصری پروژه پاسخ داده ش‪##‬ود‪ .‬پس از آگ‪##‬اهی از پاس‪##‬خ این س‪##‬واالت‪ ،‬ب‪##‬رای راس‪##‬تی‬
‫آزمایی کیفیت این انتخاب ه‪#‬ا در پیش از تولی‪#‬د میت‪#‬وان ب‪#‬ه راح‪#‬تی از ن‪#‬رم اف‪#‬زار ه‪#‬ا کم‪#‬ک گ‪#‬رفت‪.‬‬
‫قابلیت پیش تصور کردن و مشاهده و انتخاب از بین تصاویر متفاوت از ای‪#‬ده ای ک‪#‬ه در ذهن اس‪#‬ت‪،‬‬
‫به راحتی تکان دادن یک موس می تواند انجام شود‪.‬‬

‫رسانه و انتخاب ابزار‬

‫در بیشتر مواقع در مراحل شروع پروژه از طرف افرادی مانند نویسنده‪ ،‬کارگردان و ی‪##‬ا تهی‪##‬ه کنن‪##‬ده‬
‫انتخاب مشخصی در مورد مدیوم ساخت و پخش فیلم وجود دارد‪ .‬پس از آن نمونه طرح های اولی‪##‬ه‬
‫و مودبرد ها و برنامه تولید و بودجه‪ ،‬میتوانند نک‪##‬ات ت‪##‬اثیر گ‪##‬ذار دیگ‪##‬ر در این انتخ‪##‬اب باش‪##‬ند‪ .‬اگ‪##‬ر‬
‫مدیوم اثر‪ ،‬فیلم زنده است نوع دوربین و فیلمبرداری‪ ،‬و اگر م‪#‬دیوم انیمیش‪#‬ن و ی‪#‬ا ه‪#‬ر ش‪#‬یوه دیگ‪#‬ری‬
‫است‪ ،‬تکنیک تولید مشخص میشود‪ .‬این انتخاب‪ ،‬تاثیر مستقیم بر م‪##‬اهیت اث‪##‬ر ه‪##‬نری در دس‪##‬ت تولی‪##‬د‬
‫دارد‪.‬‬

‫نور‬

‫انتخاب عنصر نور به ویژه در تولیدات انیمیشنی‪ ،‬مرتبط با انتخاب رس‪##‬انه اس‪##‬ت و ت‪##‬اثیر مس‪##‬تقیم ب‪##‬ر‬
‫توسعه بصری کار دارد‪ .‬همانطور که پیشتر در مباحث مربوط به میزانسن مطرح شد‪ ،‬عنص‪##‬ر ن‪##‬ور‬
‫در انیمیشن میتواند با تکنیک های متفاوت تولید شود و نتایج بسیار مشابه و ی‪#‬ا متف‪#‬اوت‪ ،‬بن‪#‬ا ب‪#‬ه نی‪#‬از‬
‫تیم تولید داشته باشد‪ .‬امکان آزمایش و انتخاب گزینه های ن‪##‬ور متف‪##‬اوت در مراح‪##‬ل پیش تولی‪##‬د انج‪##‬ام‬
‫میشود و در مرحله پری ویز و تک ویز شیوه تولید آنه‪##‬ا قطعی میش‪##‬ود‪ .‬از طری‪##‬ق ق‪##‬ابلیت ه‪##‬ای پیش‬
‫تصور همچنین امکان پیش بینی جلوه نور طبیعی در ساعات مختلف ش‪##‬بانه روز و کم‪##‬ک گ‪##‬رفتن از‬
‫آن برای برنامه ریزی فیلمبرداری وجود دارد‪.‬‬

‫‪12‬‬
‫از دیگر تاثیرات پیش تصور بر میزانسن در زمینه نور میتوان به امکان‪##‬ات موج‪##‬ود در پس از تولی‪##‬د‬
‫اشاره کرد‪ .‬به کمک پست ویز امکان اصالح ن‪##‬ور تص‪##‬اویر ب‪##‬ه کم‪##‬ک ن‪##‬رم اف‪##‬زار ه‪##‬ای ک‪##‬امپیوتری‬
‫وجود دارد و همراه با مراحل دیگر ادیت رنگ و نور انجام میشود‪.‬‬

‫سرعت فریم‬

‫با بررسی سرعت فریم های مختلف در مراحل اولیه شکل گرفتن ی‪##‬ک اث‪##‬ر میت‪##‬وان ب‪##‬ر روی ح‪##‬ال و‬
‫هوای آن بسیار تاثیر گذاشت‪ .‬مشاهده نتایج حاصل از انتخاب سرعت فریم در مرحل‪##‬ه پیش تولی‪##‬د ب‪##‬ه‬
‫سادگی قابل امکان است‪ .‬هرچند که بدون در نظر گرفتن ت‪##‬اثیراتی ک‪##‬ه تغی‪##‬یر س‪##‬رعت ف‪##‬ریم ب‪##‬ر روی‬
‫عنصر صدا میگذارد میتوان گفت که انتخاب و تغییر این عنصر به کمک نرم اف‪##‬زار تقریب ‪ً#‬ا در تم‪##‬ام‬
‫مراحل تولید امر امکان پذیر است‪.‬‬

‫رنگ‬

‫از مرحله کانسپت آرت انتخاب رنگ ست ها‪ ،‬کاراکترها‪ ،‬لباسها و به طور کل انتخاب رن‪##‬گ دنی‪##‬ای‬
‫داستان انجام میشود‪ ،‬در تمام مراحل با کمک نرم افزارهای ک‪##‬امپیوتری امک‪##‬ان امتح‪##‬ان گزین‪##‬ه ه‪##‬ای‬
‫بیشمار برای هر انتخاب وجود دارد‪ .‬در مرحله بعد‪ ،‬به کم‪##‬ک اس‪##‬توری ب‪##‬ورد رنگی‪ ،‬میت‪##‬وان عالوه‬
‫بر کسب اطالعات دقیقی از کلیات تم رنگی کل فیلم‪ ،‬ترکیب بندی و کارکرد رنگ در هر ص‪##‬حنه را‬
‫مشخص کرد‪ .‬رنگ های انتخاب شده در مرحل‪#‬ه ط‪#‬راحی ه‪#‬نر مفه‪#‬ومی ی‪#‬ا کانس‪#‬پت آرت ب‪#‬رای ه‪#‬ر‬
‫شخصیت و یا هر یک از جلوه های ویژه و ستها به کمک استوری بورد رنگی برای هر صحنه ب‪##‬ه‬
‫صورت مجزا بررسی میشود ‪ .‬همچنین به کمک امکانات کامپیوتری پس از تولید‪ ،‬در مرحله پست ‪،‬‬
‫اصالح رنگ‪ 1‬انجام میشود‪ .‬در پست اگر واقعا الزم باشد رن‪#‬گ در ه‪#‬ر ک‪#‬دام از المانه‪#‬ای میزانس‪#‬ن‬
‫عوض شود‪ ،‬نه تنها این کار شدنی است‪ ،‬بلکه دیدن نتیجه آن قبل از متقبل شدن هزینه تولید نهایی‬
‫تا حدی امکان پذیر است‪.‬‬

‫‌‌تأثیرات پیشتصور بر عناصر صحنه‬

‫‪1‬‬
‫‪Color correction‬‬

‫‪13‬‬
 ‫در زمینه عناصر صحنه‪ ،‬عناصری از میزانسن که قابلیت رشد و نمو به وسیله جست و جو برای‬
‫ایده های جدید را به کمک تیم پیش تصور دارند شامل انتخاب مکان و صحنه‪ ،‬انتخاب بازیگران و‬
‫بالکینگ آنها و انتخاب وسایل صحنه و لباسها و مو و گریم میشوند‬

‫هنرپیشگان و بالکینگ هنرپیشگان‬

‫انتخاب هنرپیشگان می تواند حتی قبل از نوشتن فیلمنامه انجام شود‪ ،‬همچنین جدا از این که چه کسی‬
‫نقش شخصیت را ایفا می کند باید طراحی کاراکتر ها از نظر ظاهر‪ ،‬خلقیات‪ ،‬رفتار و حرکات انجام‬
‫بگیرد که این طراحی ها در مراحل پیش تولید و به کمک تیم پیچ ویز انجام می شود و تا رسیدن ب‪##‬ه‬
‫نتیجه مورد نظر کارگردان انجام این طراحی ها ادامه پیدا میکند‪.‬‬

‫جستجو برای پیدا کردن بهترین بالکینگ از طریق پ‪##‬ری وی‪##‬ز ب‪##‬رای ان‪##‬واع تولی‪##‬دات انج‪##‬ام میش‪##‬ود و‬
‫میتوان گفت که این رایج ترین دلیل استفاده از پری ویز است‪.‬‬

‫در مراحل بعدی تولی‪##‬د همچن‪##‬ان اس‪##‬تفاده از امکان‪##‬ات پیش تص‪##‬ور می توان‪##‬د در کم‪##‬ک ب‪##‬ه پ‪##‬ری وی‪##‬ز‬
‫تاثیرگذار باشد؛ همچنین ب‪##‬ه کم‪##‬ک اب‪##‬زار پس‪##‬ت وی‪##‬ز ق‪##‬ابلیت تغی‪##‬یر چه‪##‬ره و ان‪##‬دام هنرپیش‪##‬ه ی‪##‬ا ه‪##‬ر‬
‫شخصیت از جمله‪ ،‬جوانتر و یا پیرتر کردن و یا حتی تغییر آنها به شخص و ی‪##‬ا موج‪##‬ودی دیگ‪##‬ر در‬
‫تولیدات الیو اکشن و انیمیشن وجود دارد‪ .‬البته باید در نظر داشت ک‪##‬ه اعم‪##‬ال این تغی‪##‬یرات ب‪##‬ر روی‬
‫پروژه نهایی شده با کیفیت قابل قبول میتواند بسیار پر هزینه باشد‪.‬‬

‫وسایل صحنه لباس مو گریم و آرایش‬

‫کمک نرم افزار های مختلف پیش تصور‪ ،‬در انتخاب وسایل صحنه لباس م‪##‬و گ‪##‬ریم و آرایش مش‪##‬ابه‬
‫با امکانات در زمینه هنرپیشگان و بالکینگ آنها است‪ .‬امکان مقایسه و بررسی ارتباط وی‪##‬ژگی ه‪##‬ای‬
‫ظاهری آن ها با خود صحنه‪ ،‬بازیگران و دیگر عناصر میزانس‪##‬ن وج‪##‬ود دارد‪ .‬این اب‪##‬زار می توان‪##‬د‬
‫در مرحله کانسپت آرت‪ ،‬استوری بورد‪ ،‬پری ویزو و پست ویز م‪#‬ورد اس‪#‬تفاده ق‪#‬رار بگیرن‪#‬د‪.‬مرحل‪#‬ه‬
‫طراحی کاراکتر که در ابتدای طراحی کانسپت ها انجام میشود‪ ،‬تاثیر مستقیم بر ظاهر نهایی عناصر‬
‫صحنه در میزانسن دارد‪.‬‬

‫‪14‬‬
‫به وسیله پیش تصور امکان مشاهده کارکرد واقعی آنها با مقیاس واقعی و تناسبات نه‪##‬ایی در ص‪##‬حنه‬
‫وجود دارد؛ مثال ممکن است وسیله صحنه ای ب‪##‬رای ه‪##‬ر دلی‪##‬ل زیب‪##‬ایی شناس‪##‬انه ای ب‪##‬ا ابع‪##‬اد ب‪##‬زرگ‬
‫طراحی شده باشد‪ ،‬حال اگ‪#‬ر آن وس‪#‬یله ق‪#‬رار اس‪#‬ت در ص‪#‬حنه ح‪#‬رکت داش‪#‬ته باش‪#‬د‪ ،‬ق‪#‬ابلیت بررس‪#‬ی‬
‫امکان انجام این جابجایی از نظر فیزیکی به صورت کامپیوتری و یا ح‪##‬تی ب‪##‬ه وس‪##‬یله ط‪##‬راحی ه‪##‬ای‬
‫انجام شده در کانسپت آرت وجود دارد‪ ،‬در این کار هر سه ابزار پری ویز‪ ،‬پس‪##‬ت وی‪##‬ز و ت‪##‬ک وی‪##‬ز‬
‫می توانند بسته به نیاز یاری رسان باشند‪ .‬در مواردی پست وی‪##‬ز ب‪##‬رای س‪##‬اخت و اف‪##‬زودن عناص‪##‬ر‬
‫مجازی و همچنین ترکیب پست ویز و تک ویز برای پیش بینی های جلوه های بصری ه‪##‬ر وس‪##‬یله و‬
‫تناسبات آنه‪##‬ا ب‪##‬ا دیگ‪##‬ر اج‪##‬زای تص‪##‬ویر م‪##‬ورد اس‪##‬تفاده ق‪##‬رار می گیرن‪##‬د‪ .‬تیم پیش تص‪##‬ور نک‪##‬اتی ک‪##‬ه‬
‫کارگردان در ساخت هریک از وسایل صحنه حیاتی میداند را در زمان خود به گروه مسئول س‪##‬اخت‬
‫وسایل صحنه اطالع میدهد و اگر وسیله ای ممکن است به خاطر هر دلیلی باعث شود در هر مرحله‬
‫از کار در تولید فیلم مشکلی ایجاد کند‪ ،‬آن را به مسئول مرتبطش گزارش می دهد‪ .‬این نکات اص‪##‬وًال‬
‫در رابطه با نسبت و مقیاس وسایل صحنه موجود در تصویر است‪.‬‬

‫مکان و صحنه (ست)‬

‫ط‪##‬راحی ص‪##‬حنه همانن‪##‬د ط‪##‬راحی کاراکتره‪##‬ا از مراح‪##‬ل ابت‪##‬دایی کانس‪##‬پت آرت ش‪##‬کل میگ‪##‬یرد‪ .‬اگ‪##‬ر‬
‫عناصر تولید شده در مرحله پری ویز با مقی‪#‬اس ص‪#‬حیح تولی‪#‬د ش‪#‬ده باش‪#‬ند‪ ،‬قاب‪#‬ل اس‪#‬تفاده در مراح‪#‬ل‬
‫بعدی پیش تصور و در صورت امکان قابل استفاده در مرحله تولید هستند‪ .‬ب‪##‬رای مث‪##‬ال اگ‪##‬ر لی اوت‬
‫در مرحله پری ویز با مدل های با مقیاس درست انج‪#‬ام ش‪#‬ده باش‪#‬د‪ ،‬ق‪#‬ابلیت اس‪#‬تفاده مج‪#‬دد در مرحل‪#‬ه‬
‫تولید تنها با یک جایگذاری ساده با مدل های اصلی را دارند‪ .‬امروزه در تولی‪#‬د انیمیش‪#‬ن‪ ،‬ب‪#‬ه واس‪#‬طه‬
‫استفاده از نسبت ان‪#‬دازه ه‪#‬ای دقی‪#‬ق بین تم‪#‬ام اج‪#‬زا تش‪#‬کیل دهن‪#‬ده از ابت‪#‬دای ک‪#‬ار‪ ،‬ق‪#‬ابلیت اس‪#‬تفاده از‬
‫دارایی های هر مرحله از تولید در مرحله بعدی‪ ،‬از اثاث کار است‪.‬‬

‫امروزه قابلیت جستجوی مکان‪ 1‬برای فیلمبرداری به کم‪#‬ک ک‪#‬امپیوتر و این‪#‬ترنت ام‪#‬ری رایج اس‪#‬ت‪.‬‬
‫با ابزار پیش تصور این قابلیت وجود دارد که مکان های متف‪##‬اوت ب‪##‬رای فیلم‪##‬برداری انتخ‪##‬اب ش‪##‬وند‪،‬‬
‫اسکن سه بعدی از مکان انتخاب شده گرفته شده و بقیه اج‪##‬زای ص‪##‬حنه ب‪##‬ا مقی‪##‬اس ص‪##‬حیح ب‪##‬ه‬
‫صورت سه بعدی در آن جایگذاری ش‪##‬وند و ق‪##‬ابلیت فیلم‪##‬برداری ص‪##‬حنه در آن بررس‪##‬ی ش‪##‬ود و در‬
‫‪1‬‬
‫‪Location scouting‬‬

‫‪15‬‬
‫صورتی که مکان دارای ویژگی های مورد نظر برای ساخت ص‪##‬حنه ب‪##‬ود‪ ،‬بقی‪##‬ه مراح‪##‬ل الزم ب‪##‬رای‬
‫فیلمبرداری در آن مکان از جمله انجام قراردادها و گرفتن مجوزها انجام شوند اما اگر مکان ش‪##‬رایط‬
‫الزم را نداشت مکان دیگری را امتحان کرد و یا به کمک قابلیت های تک‪##‬ویز امک‪##‬ان ض‪##‬بط تص‪##‬ویر‬
‫مورد نظر را در هر مکان از نظر عوامل تکنیکال سنجید‪.‬‬

‫برای مثال اگر هدف ضبط یک صحنه بر روی یک دریاچه یخ زده است‪ ،‬چه وسایلی ب‪##‬رای این فیلم‬
‫برداری نیاز است‪ ،‬چند نفر باید سر صحنه حض‪##‬ور داش‪##‬ته باش‪##‬ند آی‪##‬ا یخ ت‪##‬وان تحم‪##‬ل تم‪##‬ام عوام‪##‬ل و‬
‫تجهیزات صحنه بر روی آن را دارد؟ آیا فیلم برداری این ص‪#‬حنه ب‪#‬ا ش‪#‬رایط فعلی ممکن اس‪#‬ت؟ اگ‪#‬ر‬
‫جواب خیر است‪ ،‬با توجه به میزان بودجه آیا میتوان از شیوه دیگری برای ضبط این صحنه اس‪##‬تفاده‬
‫کرد؟ اگر جواب همچنان خیر است آیا میتوان بر روی دریاچه دیگری و یا به ک‪##‬ل مک‪##‬ان دیگ‪##‬ری ی‪##‬ا‬
‫حتی در فضای استودیو آن را ضبط کرد؟ یا اگر هر دو مکان نتیجه تصویری یکسانی به ما میدهن‪#‬د‪،‬‬
‫اجرای کدام یک از نظر اقتصادی به صرفه تر است؟ و یا اینکه بای‪##‬د تم‪##‬ام آن را ب‪##‬ه وس‪##‬یله رایان‪##‬ه و‬
‫جلوه های ویژه تولید کرد‪.‬‬

‫تصوير ‪ 2-‬تبدیل نقشه های ‪ Google map‬به ست مجازی در فضای نرم افزار ‪ Blender‬منبع‪)www.3dart.it )::‬‬

‫ت‪##‬اثیرات امکان‪##‬ات پیش تص‪##‬ور ب‪##‬ر روی ص‪##‬حنه(س‪##‬ت) تقریب‪##‬ا مش‪##‬ابه ت‪##‬اثیرات آن ب‪##‬ر روی عنص‪##‬ر‬
‫"مکان" است‪ .‬از این بابت که میتوان ص‪#‬حنه ه‪#‬ای مختل‪#‬ف و قابلیته‪#‬ای آن ه‪#‬ا ب‪#‬رای س‪#‬اخت ص‪#‬حنه‬
‫مورد نظر را از نظر هنری و همچنین موارد تکنیکال و اجرایی به صورت مجازی بررس‪##‬ی ک‪##‬رد‪.‬‬

‫‪16‬‬
‫نرم افزارهای قدرتمندی مانند ‪ Motion builder‬که قبلتر در م‪##‬ورد آن ص‪##‬حبت ش‪##‬د می توانن‪##‬د اب‪##‬زار‬
‫مناسبی برای اجرای تک ویز جهت آزمایش امکان تولید صحنه با یک میزانسن مشخص باشند‪.‬‬

‫تاثیرات پیش تصور بر قاب تصویر‬

‫در زمینه قاب تصویر ‪ ،‬عناصری از میزانسن که قابلیت رشد و نمو به وسیله جست و جو برای ایده‬
‫های جدید را به کمک تیم پیش تصور دارند شامل انتخاب ترکیب بندی تصویر‪ ،‬انتخاب ف‪##‬رم ق‪##‬اب و‬
‫عمق میدان و انتخاب بالکینگ دوربین میشوند‬

‫ترکیب بندی و فرم و قاب و عمق میدان‬

‫ترکیب بندی‪ ،‬فرم قاب و عمق می‪##‬دان و بالکین‪##‬گ دوربین و ب‪##‬ه ط‪##‬ور کلی عناص‪##‬ر تنظیم کنن‪##‬ده ق‪##‬اب‬
‫تصویر در میزانسن در مراح‪##‬ل ابت‪##‬دایی پیش تص‪##‬ور مانن‪##‬د اس‪##‬توری ب‪##‬ورد ط‪##‬راحی میش‪##‬وند‪ .‬پس از‬
‫آزمایش ایده های اولیه برای ترکیب بندی و بالکینگ دوربین به کمک استوری بورد انج‪##‬ام می ش‪##‬ود‬
‫و سپس آزمایش های دقیقتر به همراه بررسی عمق میدان در پری ویز انج‪##‬ام می ش‪##‬ود‪ .‬س‪##‬پس ب‪##‬رای‬
‫بررسی شیوه تولید به بخش تکویز ارسال می گردد ‪ .‬هم‪##‬انطور ک‪##‬ه واض‪##‬ح اس‪##‬ت قب‪##‬ل از ش‪##‬روع ب‪##‬ه‬
‫تولید مراحل مختلف زی‪##‬ادی ب‪##‬رای ب‪##‬اال ب‪##‬ردن کیفیت بص‪##‬ری و همچ‪##‬نین جلوگ‪##‬یری از متحم‪##‬ل ش‪##‬دن‬
‫هزینه های اضافی انجام شده است با این وجود با پیشرفت تکنولوژی و به وسیله ق‪##‬ابلیت ه‪##‬ای پس‪##‬ت‬
‫پروداکشن امکان تغییر تصاویر برای اصالح میزانسن به هر صورتی از جمله ایجاد عم‪##‬ق می‪##‬دان و‬
‫ی‪##‬ا تغی‪##‬یر ان‪##‬دازه ک‪##‬ادر‪ ،‬در پس از تولی‪##‬د هم ممکن اس‪##‬ت‪ .‬ام‪##‬روزه در ان‪##‬واع تولی‪##‬دات ب‪##‬ه کم‪##‬ک ن‪##‬رم‬
‫افزارها در پست پروداکشن امکان اضافه کردن هر چیزی به تص‪##‬ویر ب‪##‬رای تغی‪##‬یر بالکین‪##‬گ وج‪##‬ود‬
‫دارد اما امکانی که مختص به انیمیشن تمام سه بعدی است‪ ،‬امکان تغییر زاویه دوربین پس از انج‪##‬ام‬
‫تولیدات اولیه است‪ .‬اگر قبل از انجام رندر تغییراتی الزم است در زاویه و ح‪##‬رکت و ب‪##‬ه ط‪##‬ور کلی‬
‫بالکینگ دوربین انجام شود این تغییرات میتواند قبل از پرداخت هزینه رندر انجام شود‪.‬‬

‫‪17‬‬
 ‫تاثیرات پیش تصور بر صدا‬

‫طراحی صدا و موسیقی‬

‫از مراحل ابتدایی همراه با طراحی کانسپت آرت‪ ،‬موسیقی موقتی و ی‪##‬ا تمپ میوزی‪##‬ک تولی‪##‬د میش‪##‬ود‪.‬‬
‫ریتم بدست آمده از استوری بورد و انیماتیک و نهایتان پری ویز میتواند بسیار تاثیر گ‪##‬ذار در نتیج‪##‬ه‬
‫نهایی تولید موسیقی فیلم باشد‪ .‬وقتی نمونه تمپ میوزیک به ی‪##‬ک ویرایش‪##‬گر موس‪##‬یقی داده میش‪##‬ود‪،‬‬
‫کمک می کند تا صدای کار پیدا شود و بنابراین موسیقی بهتر و کارآمدتر تولید می ش‪##‬ود و ب‪##‬ه انج‪##‬ام‬
‫مجدد آن نیاز نخواهد بود و موسیقی ساخته شده حذف نمی گردد‪ ،‬زیرا آهنگ‌ها ب‪#‬ا کم‪#‬ک ویرایش‪#‬گر‬
‫موسیقی‌ برنامه‌ریزی شده اند و کارگردان و آهنگساز هر دو می‌دانند که موسیقی در فیلم چ‪##‬ه ک‪##‬اری‬
‫باید انجام دهد و وقتی که زمان اجرا فرا میرسد‪ ،‬یک گروه ارکستر می آیند و می داند قرار است چه‬
‫کاری انجام دهند‪.‬‬

‫برخی از کارگردانها برای استفاده بیشتر از این تاثیر و ایجاد یکپ‪##‬ارچگی بین جل‪##‬وه ه‪##‬ای بص‪##‬ری و‬
‫صوتی‪ ،‬هر دو جنبه کار را از آغاز مرتبط با هم طراحی و تولید میکنند‪.‬‬

‫یافته‌ها‬

‫تاثییرات سه مرحلهی استوری بورد‪ ،‬انیماتیک و پریویز بر شکلگیری چهار جنبه میزانس‪##‬ن‪ :‬توس‪##‬عه‬
‫بصری‪ ،‬عناصر صحنه‪ ،‬قاب تصویر و صدا‪ ،‬تاثییرات متفاوتی میگذارد که با دانش به آن میتوان به‬
‫کاهش هزینه های تولید و و افزایش کیفیت تولید دست یافت‪.‬‬

‫‪ -1‬تاثیرات استوری بورد بر میزانسن‬

‫استوریبورد به عنوان اولین مرحله در تولید فیلم که نحوه روایت داس‪##‬تان را از ف‪##‬رمت نوش‪##‬تاری فیلم‬
‫نامه خارج میکند و یک گام به فرمت تصویری که هدف نهایی س‪##‬اخت فیلم اس‪##‬ت نزدی‪##‬ک میکن‪##‬د ب‪##‬ر‬

‫‪18‬‬
‫چهار جنبه میزانسن تاثییر میگذارد‪ .‬هر چن‪##‬د ک‪##‬ه ام‪##‬روزه از ق‪##‬ابلیت ه‪##‬ای اس‪##‬توری ب‪##‬ورد بیش‪##‬تر در‬
‫بخش داستان نویسی استفاده میشود‪ ،‬اما این ابزار همچنان سریعترین ابزار تبدیل ایده ه‪##‬ا ب‪##‬ه تص‪##‬ویر‬
‫است و تصویر یعنی ق‪##‬اب‪ ،‬عناص‪##‬ر ص‪##‬حنه و توس‪#‬عه بص‪##‬ری‪ .‬هرچن‪#‬د ک‪#‬ه ش‪#‬اید ب‪#‬ه نظ‪#‬ر برس‪#‬د ک‪#‬ه‬
‫استوری بورد تاثییری در انتخاب صدا در میزانسن ندارد ام‪##‬ا واقعیت این اس‪##‬ت ک‪##‬ه در مراح‪##‬ل پیش‬
‫تولید که هنوز نقشه تولید در حال شکل گیری است و بسیاری از جنبه ه‪##‬ای فیلم هن‪##‬وز نه‪##‬ایی نش‪##‬ده‪،‬‬
‫خالقیت در بین اف‪##‬راد تیمتولی‪##‬د م‪##‬وج میزن‪##‬د و ت‪##‬اثییرات تص‪##‬میم گ‪##‬یری در م‪##‬ورد ی‪##‬ک بخش از فیلم‬
‫میتواند بر بخشهای دیگر تاثییر بگذارد‪ .‬در ضمن این که در هنگام طراحی یک اس‪##‬توری ب‪##‬ورد ای‪##‬ده‬
‫استفاده از دیالوگ و یا موسیقی خاصی برای آن صحنه به ذهن س‪##‬ازندهگ‪##‬ان خط‪##‬ور کن‪##‬د و آنه‪##‬ا آن‬
‫ایده را در استوریبورد یاد داشت کند امری بس‪#‬یار معم‪#‬ول اس‪#‬ت‪ .‬ام‪#‬ا هم‪#‬انطور ک‪#‬ه گفت‪#‬ه ش‪#‬د ق‪##‬درت‬
‫اصلی استوری بورد در کمک به شکل گیری نحوه روایت داستان به خص‪##‬وص عناص‪##‬ر ص‪##‬حنه و‬
‫قاب تصوی قرار دارد‪ .‬اینکه نحوه قرار گیری افراد در صحنه چگونه است ش‪##‬اید از نگ‪##‬اه ی‪##‬ک ف‪##‬رد‬
‫کارشناس آنقدر ها هم مهم نباشد اما همان فرد هم میداند که اگر شخصیتی ک‪##‬ه در ح‪##‬ال گفتن دی‪##‬الوگ‬
‫هست پشتش به دوربین باشد‪ ،‬حال و هوای آن صحنه بسیار متفاوت میشود‪ .‬استفاده از تکنی‪##‬ک ه‪##‬ایی‬
‫مانند استوریبورد رنگی میتواند در بخش توصعه بصری بسیار کاربردی باش‪#‬د و ب‪#‬ا ایج‪#‬اد انس‪#‬جامی‬
‫از نظر نور و رنگ در اثر‪ ،‬آن را از لحاظ کیفیت از نمونههای مشابه بسیار متمایز کند‪ .‬هرچن‪##‬د ک‪##‬ه‬
‫ایجاد تغییرات نور و رنگ امروزه در بسیاری از مواقع در قسمت پست پروداکشن انجام میش‪##‬ود‪ ،‬ب‪##‬ا‬
‫این حال آگاهی از نور و رنگ مورد نظر در مراحل ابتدایی امکان ایجاد آنه‪#‬ا را ب‪#‬ه ص‪##‬ورت حقیقی‬
‫درون صحنه امکانپذیر میکند‪ ،‬که به مراطب از نمونههای مجازی تولید ش‪##‬ده کیفیت بص‪##‬ری به‪##‬تری‬
‫دارند‪.‬‬

‫‪ -2‬تاثیرات انیماتیک بر میزانسن‬

‫همانطور که پیشتر بیان شد انیماتیک مرحل‪##‬ه ای اس‪##‬ت ک‪##‬ه نح‪##‬وه روایت داس‪##‬تان را از عکس ب‪##‬ه فیلم‬
‫تبدیل میکند تا سازندهگان یک گام دیگر به مشاهده جلوه فیلم نهایی نزدی‪##‬ک ش‪##‬وند‪ .‬این تب‪##‬دیل عکس‬
‫به فیلم که با اضافه ش‪#‬دن عناص‪##‬ر ص‪##‬وتی اس‪#‬ت‪ ،‬اولین و در حقیقت مهم‪#‬ترین قس‪#‬مت ب‪#‬رای انتخ‪#‬اب‬
‫عناصر صدای میزانسن است‪ .‬در بسیاری از تولیدات انیمیشنی صدایی که در این مرحل‪##‬ه ض‪##‬بط می‪-‬‬
‫شود‪ ،‬همان صدای نهایی استفاده شده در فیلم است‪ .‬کارکرد بر اوورد زم‪##‬ان ک‪##‬ه در انیماتی‪##‬ک وج‪##‬ود‬

‫‪19‬‬
‫دارد بیشتر در راستای کمک به دکوپاژ است اما تاثییرات مهمی نیز بر روی میزانس‪##‬ن دارد‪ ،‬ب‪##‬ه این‬
‫صورت که نحوه حرکتهای دوربین در این مرحله به همراه زمان بدس‪#‬ت میآی‪#‬د و این فرص‪#‬ت وج‪#‬ود‬
‫دارد تا نحوه برش صحنه ها بر اساس باراحساسیشان به شکل فیلم نهایی بررسی بشوند‪ .‬ح‪##‬ال ممکن‬
‫است بالکینگ هنرپیشگان نیز تغییر کند ویا دیالوگها و یا حتی ممکن اس‪##‬ت ص‪##‬حنهای ب‪##‬ه کلی ح‪##‬ذف‬
‫شود‪.‬‬

‫‪ -3‬تاثیرات پریویز بر میزانسن‬

‫شاید به نظر برسد که بعد از انجام انیماتیک انجام پریویز ک‪##‬اری غ‪##‬یر ض‪##‬روری باش‪##‬د‪ ،‬ام‪##‬ا واقعیت‬
‫این است که نسبت به ابزاری که پریوی‪#‬ز در اختی‪#‬ار فیلمس‪#‬ازان ق‪##‬رار میده‪#‬د انیماتی‪#‬ک اب‪#‬زار بس‪#‬یار‬
‫ابتدایی به حساب میآید‪.‬‬

‫حال ممکن است این سوال به وجود بیاید که پس برای چه از ابتدا بجای انیماتیک از پریوی‪##‬ز اس‪##‬تفاده‬
‫نمیشود و جواب این است که هزینه های پریویز بسیار بیشتر از انیماتیک است و به همان نسبت ک‪##‬ه‬
‫ما پری ویز را میسازیم تا جلوی خطاهای احتمالی در ساخت فیلم گرفته شود‪ ،‬انیماتیک هم ساخته می ‪-‬‬
‫شود تا جلوی خطاهای احتمالی در ساخت پریویز گرفته شود‪ .‬و ام‪##‬ا امکان‪##‬ات وی‪##‬ژه ای ک‪##‬ه پ‪##‬ریوی‪##‬ز‬
‫نسبت به انیماتیک در تاثییرات بر میزانسن به ما میدهد را میت‪##‬وان اینگون‪##‬ه در نظ‪##‬ر گ‪##‬رفت ک‪##‬ه این‬
‫تاثییرات بیشتر مربوط به جنبههای اجرایی تولید میشوند‪.‬‬

‫برای مثال تصویری که ما در پریویز مشاهده میکنیم از نظر عمق میدان دقیقًا مشابه ب‪##‬ا تص‪##‬ویر فیلم‬
‫نهایی است‪ ،‬چ‪#‬را ک‪#‬ه ب‪#‬ه وس‪#‬یله ن‪#‬رمافزاره‪#‬ای ک‪#‬امپیوتری این ق‪#‬ابلیت ه‪#‬ای ش‪#‬بیه س‪#‬ازی تجه‪#‬یزات‬
‫فیلمبرداری برای بدست آوردن تصویر عین به عین با واقعیت وجود دارد‪.‬‬

‫همان طور که قبلتر گفته شد‪ ،‬پیشتصور از شروع کار تا آخرین مرحله تولید پیوسته همراه تیم تولی‪##‬د‬
‫است و با تمامی دست اندرکاران تولید همکاری دارد و از طریق ایجاد پیوند با همه بخشها از ب‪##‬روز‬
‫اشتباهات و دوباره کاری در تولید تا حد امک‪##‬ان جلوگ‪##‬یری میکن‪##‬د‪ .‬ت‪##‬اثییر این رون‪##‬د ب‪##‬ر میزانس‪##‬ن ب‪##‬ه‬
‫اینگونه است که تیم تولید پریویز امکان دسترسی به تیمهای دیگر تولی‪##‬د را دارد ت‪##‬ا در م‪##‬ورد مس‪##‬ائل‬
‫مختلف با آنها به گفت و گو بپردازد و از طراحی صحنههایی که از نظ‪##‬ر س‪##‬اخت غ‪##‬یر ممکن هس‪##‬تند‬
‫جلوگیری کند‪.‬‬

‫‪20‬‬
‫کارکرد پریویز در نهایت مهرتاییدی بر جنبه های مختلف فیلم از جمله میزانسن اس‪##‬ت و نقش‪##‬ه راهی‬
‫برای قدم برداشتن به مرحله تولید است‪.‬‬

‫نتیجه‌گیری‬

‫میتوان با اطمینان گفت فناوریهای در حال توسعه در زمینه جلوههای ویژه و تاثیرات آن بر پیش‬
‫تصور‪ ،‬نحوه داستان سرایی در تولیدات آینده را متحول خواهد کرد‪ .‬پیش تصور در سینمای‬
‫انیمیشن و سینمای زنده تاثیر بسیاری بر میزانسن فیلم دارد‪ .‬با این توضیح میتوان گفت عواملی مانند‬
‫پیشینه افراد تیم تولید‪ ،‬بودجه و محدودیتهای زمانی از جمله مهمترین عوامل تاثیرگذار بر نوع‬
‫اجرای پیش تصور در هر پروژه است‪ .‬همچنین بسته به این عوامل استفاده از هر یک از تکنیکهای‬
‫پیش تصور میتواند در مراحل مختلف تولید بر روند تولید میزانسن تاثیر مثبت بگذارند‪ .‬در نهایت‬
‫میتوان گفت با پیشرفت تکنولوژی و در دسترستر شدن آن برای عموم‪ ،‬در سالهای آتی شاهد روند‬
‫فراوانی تولیدات مبتنی بر اصول پیش تصور به ویژه تولیدات با کیفیت از سازندگان مستقل خواهیم‬
‫بود‪.‬‬

‫منابع‪:‬‬

‫اکبر‪ ،‬امیر ‪« 1391 .‬تأثیر مرحله پیش تولید بر کیفیت تولیدات انیمیش‪##‬ن تلویزی‪##‬ونی»‪ .‬پای‪##‬ان‬ ‫‪-1‬‬
‫نامه کارشناسی ارشد انیمیشن‪ ،‬دانشکده هنر و معماری‪ ،‬دانشگاه تربیت م‪##‬درس آق‪##‬ا یوس‪##‬فی‪،‬‬
‫علیرضا و دیگران(‪ ،)1386‬روان شناس‪#‬ی عم‪#‬ومی‪ ،‬ته‪#‬ران‪ ،‬انتش‪#‬ارات دانش‪#‬گاه پی‪#‬ام ن‪#‬ور‪،‬‬
‫چاپ اول‪ ،‬ص ‪.239-240‬‬
‫الستي‪ ،‬احمد (‪ )1395‬ميزانسن طلوع‪ ،‬طلوع ميزانسن‪ ،‬فصلنامه فارابي‪3-27، 83،‬‬ ‫‪-2‬‬
‫ب‪##‬وردول‪ ،‬ديويد و كريس‪##‬تين تامس‪##‬ون (‪،)1392‬ه‪##‬نر س‪##‬ينما‪ ،‬ترجم‪##‬ه ي فت‪##‬اح محم‪##‬دي‪ ،‬چ‬ ‫‪-3‬‬
‫‪، 15‬تهران‪ :‬مركز‬
‫مك كي‪ ،‬رابرت (‪، )1373‬داستان‪ ،‬ساختار‪ ،‬سبك و اصول فيلمنامه نويسي‪ ،‬ترجمه ي محمد‬ ‫‪-4‬‬
‫گذرآبادي‪ ،‬چ‪، 7‬تهران‪ :‬هرمس‬

‫‪21‬‬
‫ «مطالعه میزانسن در سینمای شاعرانه با بررسی تطبیقی‬1398 .‫ حسين‬،‫الهياري بوزنجاني‬ -5
‫ دانشکده هنر و‬،‫آثار عباس کیارستمی و تئو آنجلوپولوس» پایان نامه کارشناسی ارشد سینما‬
‫ دانشگاه تربیت مدرس‬،‫معماری‬

-Beane, Andy., 2012. In: 3D Animation Essentials. s.l.:Sybex, pp. 21-45.

-Lemon, N. 2012 .Previsualization in Computer Animated Filmmaking- Graduate Program in
Industrial, Interior and Visual Communication Design The Ohio State University

Abstract
Cinema is always known as a very expensive art and in many cases it is called
as the cinema industry. Throughout history, in order to help reduce costs and
increase the quality of film productions, there have been special stages in the
production process. One of these steps is previsualization. At this stage, the
whole movie or certain scenes from it are made in the form of 3D animation,
which is very simple in terms of graphics. This animation is used to imagine
the movie scenes that are going to be produced in the next stage.
previsualization is a way for directors to check and test different filming and
staging options in the pre-production stage without the costs of a full
production using 3D software. This process has a direct effect on the selection

22
of elements in the image or the mise-en-scène of the film. In this research,
with the aim of gaining a clear understanding of the applications, how to use
and recognizing the limitations of the previsualization stage, with an applied
research approach and descriptive-analytical method by studying and
collecting and translating articles, theses, books, films, and Videos, the topic
of preconception and its effects on mise-en-scene were discussed
The results of this study show that the correct use of previsualization facilities
by creating a collaborative space for free search for experimentation and
finding different Mise-en-scène options for each scene, can make the most of
the creativity of artists and ultimately the quality of production. It also
provides a preconceived notion as a tool to increase the clarity of people's
understanding of each other's mindsets and to design technical solutions and
create a common vision, to establish a more cohesive team communication
and more efficient production. In addition, with the help of these facilities
before starting production, anticipating shortcomings and possible problems
will help to avoid incurring additional costs.

Keywords: Previsualization / Mise-en-scène / Previs /Animation / Live action cinema

23