Lesson 1 – Konsepto ng Sex at Gender
eksklusyon, o restriksyon batay sa kasarian
Sex - Tumutukoy sa biyolohikal na kaibahan ng
lalaki at babae; Nakabatay sa sexual o reproductive
organs
Gender - pangkulturang kategorya; tumutukoy sa
mga panlipunang gampanin, kilos, at gawain na
itinatakda ng lipunan para sa mga babae at lalaki
Lesson 2 – Mga uri ng Sex at Gender
Sexual Orientation - malalim na atraksyong
apeksyonal, emosyonal, seksuwal, at malalim na
pakikipagrelasyon; pagpili ng iyong magugustuhan
o Homosexuality
o Heterosexuality
o Bisexual
o Pansexuality
o Asexuality
Gender identity - personal na pagtuturing sa
sariling katawan
o Lesbian
o Gay
o Transgender – isang taong nakararamdam na
siya ay nabubuhay sa maling katawan
o Queer
o Intersex
Lesson 3 – Gender Roles - Pilipinas
Gender Role – mga paniniwala, gawain
nakaugaliang bagay na ipinasa ng mga magulang
sa kanilang mga anak
Pre-kolonyal - Boxer Codex lalaki ay
pinapayagang magkaroon ng maraming asawa
ngunit parusang kamatayan sa asawang babae
kung makikitang may ibang kasamang lalaki
Panahon ng Espanyol - Ang kababaihan ay sa loob
ng bahay lamang; may malaking pakikipag-ugnayan
sa relihiyon at simbahan; Tungkulin ng mga
kalalakihang ibigay sa kanilang asawa ang kinikita
sa paghahanapbuhay
Panahon ng amerikano - pagsisimula ng
pampublikong paaralan; Abril 30, 1937 – nakaboto
ang kababaihan
Panahon ng hapon - Parehas na lumaban ang mga
kalalakihan at kababaihan
Lesson 5 – Gender Roles - Daigdig
Female Genital Mutilation o FGM - Isinasagawa sa
paniniwalang mapapanatili nitong walang bahid
dungis ang babae hanggang sa makasal
Arapesh – nangangahulugang tao; ang babae at
lalaki ay kapwa maalaga
Mundugumor – kilala rin sa tawag na biwat; kapwa
matapang, agresibo at bayolente ang babae at lalaki
Tchambuli - ang babae ang naghahanap ng
makakain samantalang ang lalaki ay abala sap ag-
aayos at mahilig sa kwento
Lesson 6 – Mga Isyu sa Kasarian at Lipunan
Diskriminasyon - tumutukoy sa anumang pag-uuri,
United Nations Office of the High Commissioner for
Human Rights o UN-OHCHR - isang
pandaigdigang samahan na nagusulong ng
pantay na proteksiyon ng mga karapatang
pantao at Kalayaan na nakasaad sa Universal
Declaration of Human Rights – ayon dito ang
karapatang pantao ay hindi sapilitan bagkus ay
para sa lahat ng tao
Malala Yousafzai – nakilala dahil sa kanyang
paglaban at adbokasiya para sa karapatan ng mga
batang babae sa edukasyon sa Pakistan; itinatatag
niya ang Malala Fund isang organisasyong
naglalayon na makapagbigay ng libre, ligtas, at de-
kalidad na edukasyon sa loob ng 12 taon;
Taliban - kilusang politikal na nagmula sa
Afghanistan
o akusasyong ibinabato sa Taliban ay massacre,
human trafficking, di-pantay na pagtrato sa
kababaihan, at suicide bombings
Lesson 7 - Mga Karahasan sa mga kababaihan,
kalalakihan at LGBT
Foot binding - Ang mga paa ng mga batang babae
ay pinapaliit hanggang sa tatlong pulgada gamit ang
pagbalot ng isang pirasong bakal.; Ang mga paa ng
mga batang babae ay pinapaliit hanggang sa tatlong
pulgada gamit ang pagbalot ng isang pirasong bakal
subalit nalimitahan ang kanilang pagkilos,
pakikilahok sa politika, at ang kanilang
pakikisalamuha.
breast ironing o breast flattening – ay
isinasagawa upang maiwasan ang maagang
pagbubuntis, paghinto sa pag-aaral at pagkagahasa
domestic violence – isang karahasan na ang
offender ay may malapit na relasyon sa biktima
o halimbawa - pinipigilan ka sa pagpasok sa
trabaho o paaralan; pinipigilan kang makipagkita
sa iyong pamilya o mga kaibigan; sinusubukan
kang kontrolin sa paggastos sa pera
Lesson 8 - Tugon ng Pamahalaan at Mamamayang
Pilipino sa mga Isyu ng Karahasan at
Diskriminasyon
Prinsipyo ng Yogyakarta
o Pangunahing layunin ay makatutulong sa
pagkakapantay-pantay ng mga LGBT
o Principle 1 - Ang karapatan sa unibersal na
pagtatamasa ng mga karapatang pantao
o Principle 2 – Ang mga Karapatan sa
pagkakapantay-pantay at Kalayaan sa
diskriminasyon
o Principle 4 – ang Karapatan sa buhay
o Principle 12 – ang Karapatan sa trabaho
o Principle 16 – ang Karapatan sa edukasyon
o Principle 25 – ang Karapatang lumahok sa
buhay-pampubliko
 o pinag-isang kampanya ng UN Women para sa
CEDAW – Convention on the Elimination of All pagkakapantay-pantay ng kasarian
Forms of Discrimination Against Women SOGIE Bill
o Ito ang kauna-unahan at tanging internasyunal o isinusulong ay ang karapatan ng mga miyembro
na kasunduan na komprehensibong tumatalakay ng LGBT community
sa karapatan ng kababaihan o nakabatay ito Commission on Human Rights
o Nilalayon nitong itaguyod ang tunay na na nagsasaad na dapat matamasa ng bawat
pagkakapantay-pantay sa kababaihan tao ang patas at epektibong proteksiyon laban
▪ Inaatasan nito ang mga estado na magdala sa diskriminasyon sa kahit anomang basehan
ng konkretong resultasa buhay ng katulad ng lahi, kulay, kasarian, wika, relihiyon,
kababaihan politikal at iba pang opinyon; pambansa o
▪ Ipinagbabawal nito ang lahat ng aksiyon o panlipunang pinagmulan, kapanganakan, at iba
patakarang umaagrabyado sa kababaihan pang estado sa buhay.
▪ Inaatasan nito ang mga state parties na
sugpuin ang anumang paglabag sa
karapatan ng kababaihan
▪ tungkulin ang estado o state parties
• ipawalang-bisa ang lahat ng batas at
mga nakagawiang nagdidiskrimina
• Ipatupad ang lahat ng patakaran para
wakasan ang diskriminasyon at
maglagay ng mga epektibong
mekanismo
• Itaguyod ang pagkakapantay-pantay
sa pamamagitan ng iba’t ibang
hakbang kondisyon at karampatang
aksiyon
• Gumawa ng pambansang ulat kada
apat (4) na taon tungkol sa mga
isinagawang hakbang para matupad
ang mga tungkulin sa kasunduan
RA 9262 – Anti-Violence Act against Women and
their children act of 2004
o Mga babae – may dating karelasyon o may
kasalukuyang karelasyon
o Mga anak - mga anak na wala pang labing-
walong (18) taong gulang, lehitimo man o hindi;
mga anak na may edad na labing-walong (18)
taon at pataas na wala pang kakayahang
alagaan o ipagtanggol ang sarili; hindi tunay na
anak ng isang babae ngunit nasa ilalim ng
kaniyang pangangalaga
Magna Carta for Women
o naglalayong tanggalin ang diskriminasyon sa
pamamagitan ng pagkilala, pagbibigay
proteksyon at katuparan at pagsulong ng mga
karapatan ng mga kababaihang Pilipino
o marginalized women – mahirap, o mahina na
grupo
o women in especially difficult circumstances -
babaeng nasa mapanganib na kalagayan;
biktima ng pang-aabuso at karahasan at
armadong sigalot, mga biktima ng prostitusyon,
“illegal recruitment,” “human trafficking” at mga
babaeng nakakulong

Lesson 9 - Mga Hakbang na Nagsusulong ng

Pagtanggap at Paggalang sa Kasarian
Kampanyang HeForShe.org