Kichoếngithứcai đoạntrọngtổngtâmôn

Người lái đò
Sông Đà

1
Dẫn chứng cho bài văn Sông Đà
1.bổng,"Khikhithìthtrìaxôngbồnghibừaêmbãicổnhưkính,làkhinémthrìađùatrongcợtmộtbôngcơphèng,
n sa y chkhi
ếnh thcì
h th ánh
oáng, t
khi h ót
n ht rầ m
bạc đấy,
nhưng bao
2.gi“á.c., Nguyễn gi ờ cũ
Tuân ng r
đãấ tsáđỗi
ng ttà
ạ io hoa"
ra (N
một guyễn
co n Sông ăngĐà Mạnh)
không phải là th i ê n nhi ê n vô t ri, vô
mà là một
Ð

shaiinhnétthểtícnóhhoạtcáchđộng,cơ bảncóđốitínhlậcpánhauch, cánhưtính,táccógitâảmnóitr-ạng“hunghẳnbạohoivàvàtkhárữ tìphứcnh.. ”t.ạ(p.Nguyễn

Nó có
Đăng Mạnh) .
3.nồng“. . nàn,NguyễnsayTuân- một cây bút vốn luôn khao khát những cảm giác, cảm xúc mới lạ,
đắm.4. “Và. ”t.ừ(Nấyguyễnđến nay,ĐăngchMạnh)
o dù đã. c ó bi ết bao người khác , vẽ và kể c h uyện về s ô ng Đà, là m
tvớihơsvàôngcaĐàhátthì có lẽ vẫn chưa ai vượt hơn được Nguyễn Tuân trong việc biến vùng sông
nướcnghệ ấythuậtthành, thành một gợi cảm mênh mông” (Đỗ Kim Hồi).
5.hoànÔngcủxứnga chữ"đáng được mệnh danh là "chuyên viên cao cấp tiếng Việt", là "người thợ kim
(sÝinchủđộnga Tố Hữu)của một, Tinnhânh thầncácthự vănnguyệnhóadấnlớn. tNhàhân,vănbámNguyễn
trụ ở thTuânành tr"đì ặccáiViệẹpt Nam"là biể(uchhiữện
dùng của Vũ Ngọ)
Ð
 Thơ của Nguyễn tuân
Mưỡu:
Hạnh Hoa t h ôn đã đây rồ i,
ChơiNợ menđi cgấpho thmấyoả mộtnợ tđờiình,thông minh.
Cõi trần ướm hỏi Lưu Linh mấy chàng?
HátHungnóitr:ung hữu Lý Bạch, Say
ĐãMượnsaymàusưa menmặc quácgiả dạngh thếlànhânng chcơiư,ời.
CơnAi muốnchuếnhlấpcshầoángu thiêcnoivạnra trcờổi, đất nhỏ.
Cùng
Doành t a
nướchãy c ạ
mây,n một
một hồ
tớ đầy.
một t h ầy,
Vành
ngưởng? gi ó bụi , ai tỉn h? Ai sa y? Ai ngất
ĐảoTrườngphátrsuầyuctùhngànhtặtchtiửtuhịvitưbiớng,nh.
RượuKhi tungàý lusýatyhoátquênhìlnẫhnhàicả mìcõni h,tục.
MặcTỉnhaimàđàmchitcihếuo nhọcai trocnghẳngđụckhề, khà.
Nợ nần gỡ mãi không ra.
1931
KHÁI QUÁT VỀ TÁC GIẢ,
Nguyễn Tuân
nhàthườngtrí không là gương mặt nhà văn tiê u bi ểu củ a nền văn học Vi ệt Nam hi ệ n đại
thức giđượcàu lòngphátyêubiểnướcu mộtvàcáticnhhtrthựầnc tiếdânp màtộcẩn. Lòngđằngyêusaunướcnhữngcủabứcnhàtravănnh,
tuyênhiên bácnhi.êThển, nhữnghiện sgiựátàtirịhoa,vănNguyễn
hóa cổ tTuânruyền.thNguyễn
ường nhì Tuân
n nhận là nhà
và văn
khám tà
phá i hoa,
mọi
snghệự vậts,ĩ.hiThểện thiượngện sởựphương
uyên bác di,ện
vănt hẩm mĩ
Nguyễn và mi
Tuân ê u t
đầy ả co
ắp n người
những ở
hi góc
ểu độ
biế ttà i hoa
phong
phú,Nguyễnđa dạngTuânvềcònnhilàềngườiu lĩnhcvựcó cákháctính mạnh
nhau cmẽủa đờivà phóng
sống từkhoáng.
các bộ Ôngmôn không
nghệ ththuậtích.
những c ái gì bằng phẳng, nhợt nhạt cũ ng như không ưa mọi khuôn phép gò bó.
Trtạoáivậtlại,vànhàconvănngườiluôn. Vìcóvậyhứngkhithnhắcú vớiđếnnhữngNguyễnbiểu Tuânhiện mạnhlàchúngmẽ,taphinhắcthườngđến mộtcủa
hồn văn tự do, phóng túng và rất ngông.
Phong cách sáng tác
- Trước Cách mạng tháng Tám, phong cách sáng tác của ông gói gọn trọng một chữ ngông.
Ngông dựa trên sự
-biSauến quanCáchtrmạngọng, không tài hoa uyên bác và nhân
thángcTám,òn cáiphongngôngcánghênh, cá c h hơn người
ch sángkhitácnchủabạcNguyễn . Tuân đã c ó nhi ề u c h uyển
cđẹp,hẽ gichữấta quátài hoakhứở-những
hiện tạcio-ntngười . Ông tì m th ấy mối quan hệ c h ặt
ương llaaio, giđộngọng bìvănnhttrhởường,nên tiginọyêu,ng vănđônkhihậu,nhtbạcìm tchhấyủ yếucái để
ném=> Vớivàophongkẻ thcùádânch rấttộcrihayêng những
của mì mặt
n h, c t
ó rá
th i c
ể ủ a
nói xã hội
Nguyễn. Tuân c hí n h là hi ện t h ân
cphongủa cáicđịácnhhđộcnghĩđáo,a vềmớingườilạ. nghệ sĩ. Đối với ông, văn chương nghệ thuật phải có

các Tàitừ khóahoa, uyêncần báccó khi giới thiệu Nguyễn Tuân
Phong c ách nghệ t huật: ngông
NhàSuốtvănđời tônnghệthờ svàĩ phụng sự cái đẹp
Mạnh mẽ, t ự do, phóng túng, ý thức về cái “tôi” cá nhân”
–

Yêu tiếng Việt và có những đóng góp trong việc phát triển tiếng Việt
Tác Phẩm
hoàn cả nh sáng tác
- Người lái đò sông Đà in trong tập Sông Đà (1960), là tùy bút xuất sắc của Nguyễn Tuân.
-lớThành quả
n, xa xôi. thu hoạch được sau chuyến đi gian khổ và hào hứng tới miền Tây Bắc rộng

Chủ đề và cảm hứng chủ đạo

-trChủí dũng,đề:nhàQuavănhìnhmuốntượngngợiconcsaôngvẻ Đàđẹphungcủa tbạo,hiêntrnhiữ têìnnhvàvàcoôngn ngườilái đòtrbìênnhvùngdị nhưngTây Bắctài hoa,của
Tổ- Cảmquốchứng. chủ đạo: Tùy bút “Người lái đò Sông Đà” là áng văn nhiệt tình ca ngợi non sông,
đấtnhưngnướckhôngvà nhâncòn thdânấy “tchủiaếumộtquêthương”
rái tim. tràn đầy hứng khởi khi đứng giữa Tổ quốc mình
tTáchôngphẩmtinđượctác phẩmviết trong thời kì xây dựng CNXH ở miền Bắc. Đó là kết quả của chuyến đi
tnămhực t1958.ế của nhà văn đến Tây Bắc trong kháng chiến chống Pháp, đặc biệt là chuyến đi thực tế
-bútTuỳvà bútmột“bàiNgườithơlởáidạngđò SôngphácĐà”thảo.được in trong tập tùy bút “Sông Đà” (1960), gồm 15 bài tuỳ
-dânNguyễntộc. ThựcTuântiđếnễn xâyvới nhidựngềucvùnguộc sđấtốngkhácmới ởnhau,vùngsốcango đãvớiđembộ độiđến, côcnghonhânnhà vănvà đồngnguồnbàocảcámc
hứng- Ngoàisángphongtạo. cảnh Tây Bắc uy nghiêm, hùng vỹ và tuyệt vời thơ mộng, Nguyễn Tuân còn
phátđược thihửệnlửnhững điểm quý báu t rong
a, là chất vàng mười của tâm hồn Tây Bắc.” tâm hồn c on người mà ông gọi là “t hứ vàng mười đã
CácSôngh ghiĐà nhớ1960về hoànChuyếncảnh đisángthựctáctếchnămi tiết1958của bàiphongnhư sacu:ảnh thiên nhiên tuyệt mĩ “ Chất
vàng mười trong tâm hồn con người”
– – – –
Tác Phẩm
Tóm tắt tác phẩm
Thilúc dịênunhidàngên Tâynhư Bắcngườiđượcphụtônữđiểkimềbởiu dicễom.n sôNướcng Đàsôvừang Đàhungthaybạođổivừtahteorữmùa,tình. phảnSông Đàchiếcuó
tngườirời xuânbầmnắngđi vìtrhưu:ợu“Mbữa”ùa .xuânDọc tdòngheo sxanhông Đà,ngọccóbílắcmh, tmùahác nhithuềulừghềnh, lừ chíncóđỏđánhưdựngdavácmặth
tthraành,nh thcóiênđánhitảêng,n hùngđá hònvĩ, bàyđầy sthứếc stốhngạchđótrlậàn,hìtnạhoảnhnênôngcửalásiinđòh, scôửnga tĐà.ử. NổiĐó bậtlà mộttrênngườibức
mang vẻ đẹp khỏe khoắn của người dân la o động vùng s ông nước với t h ân hìn h c ao t o, nước
datínhrákhím nắng.của nó.ÔngÔnglàmthuộcnghềnằmlái đòlòngđãtừnhingềcuonnăm,tháctừlớngn, tgắnhácbónhỏ,vớitừdòngng vácsôhngđá,Đà,luhiồngểunướcđược,
tcừộngng vớicửassựinch,ầnccửùagantử dodạtđưahế thcoạcnhthtruyềnận tạvượto nên.thácÔngnướcđã sdùngông Đàkinđầyh nghinguyệmhinghềểm. Ôngnghiđãệp
đưaông lnhiái đòềutcrhởuyếnvề cuhàngộc sốngvềđờixuôithanườngtoànthanhđể gópthảnphầncủavàomìnch,uộcôngsống.neoSauthuyềnkhi cvượthỗ khúcsôngsôĐà,ng
bình lặng, nấu ống cơm lam và bàn tán về cá anh vũ, cá dầm xanh.

Vị“Sôngtrí Đà” là một mốc son trong lộ trình nửa thế kỉ sáng tác, đánh dấu bước chuyển quan
tnhưrọngnhàcủathnhàơ PhápvănNguyễn
Êluya “ từTuân
chân đi
t rt
ờ ừi t h
mộtế gi ớ
ngườii của c
đến ái
c h“t
ânôi”t rđến
ờ i t t
ấthế
cảgi
” . ớ“i
N củ a
gườicálái i“ t
đòa”. Hay
Sông nói
Đà”
luyênà mộtbáctrocngủanhững
NguyễnthTuâniên tùvày bútlà mộtxuấtmisắnch, tchhêmứngmộttiêulầbinểnữau chkhẳng
o quá địrìnnhh phong
t “n gòi cáchấytàđãi hoa,đạt
bút
tới độ chín mới về tư tưởng và nghệ thuật”.
Bố1. Hìcụnch tượng sông Đà: dòng sông hung bạo và dòng sông trữ tình
2. Hình tượng người lái đò sông Đà
Sơ đồ tư duy
Ý chính cần nắm chắc
1. Lời đề từ
-- ““ĐChúngẹp vậythtủyhaygitaiếingđôngháttẩturê-nĐàdònggiasngông”độc bắc lưu”
-nướcCội vànguồnyêu mếnsángnhững tác củavẻtáđẹpc phẩmtìm tbắthấynguồntrong tcừuộccảsmống:hứngVẻngợiđẹp ccủaa, yêuthiêmếnn nhiquêên, vẻhươngđẹp cđấtủa
c+oThin ngườiên nhi. ên: lời đề từ đã gợi mở những vẻ đẹp khác nhau của Sông Đà mà tác giả đã chỉ ra
thướng rong bàisuyvinghĩết củchaủmìquannh. Nguyễn
hướng tớ Tuân
i thể đã
hiệ nnhận
sự r
khác a đi
t hều khác
ường đó. th ường củ a dòng sô ng để đị n h
+nhận,Con khám người:pháđó làvàhìminhêuảnhtả ngườivới tâmláitđòhế nhưlàm mộtchủ ngườithiên nghệnhiênsĩvàtrílàdũng,ngườitànghệi hoa,sĩđượcthựcnhìthnụ
t-rTácong cphẩmông vicệũcnglaoghiđộngdấuhàngấn ngày.trong lòng đọc giả về Nguyễn Tuân người nghệ sĩ với phong
cBắcách nghệgiốngthnhưuậtvivôệccùtìngm đếnđộc cđáo.hínhÔngbảntngãìm đếncủa sbảnôngtĐàhân mìdòngnh sông duy nhất chảy về hướng
–

một phong cá ch nghệ th uật độc đáo. Như TS. Phan Huy Dũng nhận đị n h: “ Độc đáo t ìm độc
–

đáo. Đó là Nguyễn Tuân và Sông Đà.”

–
–

2. HìConnshôngtưĐàợnghungsôngbạoĐà
KháiSự hùngquátvĩvềhungsôngbạoĐàqua diện mạo
*Ở- “Mnhữngặt sôngquãngchỗ ấysôngchỉhẹp,lúc đúngđá bờngọsôngmớidựngcó mặtváchttrhờànhi” => người đọc vừa hình dung được độ cao
cĐáủaởvácbờhsôđánghaiđãbênchắnbờhếtsông,ánhvừanắng,cảmchnhậnúng không được cáchi olạbấtnh lkìẽo,tiâma nắngu củanàonhữngrọi xuốngkhúc smặtôngshẹp.ông
t-r“ừVlácúchgiđáữathtrànhưa. cBởihẹttlhòếngquãngSôngsĐàôngnhưnàymộtluôncáâmi yếtu,hầu”lạnh=>lẽoSođếnsárnhợn vớingườimột. bộ phận nhỏ hẹp
ởtrcưổớchọngquãngconsôngườing nhỏ=>hẹp,cácNguyễn
h miêu tTuânả chínshửxácdụng, silniêhnđộng.tiếp haiĐểhìtônhđậmảnh:cả“mđứnggiácbêncủanàyconbờngườinhẹ
tkiaay.”ném hòn đá qua bên kia vách”, “Có quãng con nai con hổ đã có lần vọt từ bờ này sang bờ
Ý chính cần nắm chắc
-=>“NLigồiêntrtoưngởngkhoang độc đò
đáo, qua
so sá quãng
nh cả mấy,gi đang
á c củ amùaco n hè mà
người c ũ
gi ng
ữa t
t h
hấy
iê n lạ nh.
nhi ê.ntắ t phụt
hoang đèn
sơ vớiđi ện.
một ”
khoảnh khắc củ a đời s ố ng hi ệ n đại gi ữ a c h ốn th ị th ành => Những s o sá nh
ginhữngả vừahìcnhhínảnhh xácgâytinchhấntế, độngbất ngờtrướcvàtlưạởnglẫm.tưTừợngkhovà cấnảmtưxúcợngmỗicủangườimình,đọcnhà. văn sáng tạo raliê n tưởng củ a tá c
*luĐặcồng tgiảómặtgùnghềnhghè suHátốt nămLóong:như“dàilúchàngnào ccâũyngsốmuốnnước xôđòiđá,nợđáxuýtxô sbấtóng,cứsócngonxôthgiuyềnó, cunàoồn ctuóộnm
được- Biệnquaphápđây”nhân. hóa => Khúc sông giống như một kẻ lưu manh lúc nào cũng thích gây gổ,
l-úThủc nàophápcũngđimuốnệp từđòi, điệnợp xuýtngữ: người“nước lxôái đò.đá, đá xô sóng, sóng xô gió.” Những thanh trắc được
givừaeohợpliênstứiếcpvớitạgio óâm, vớihưởngsóng,dữvớidộiđá vớikhiếnhịn cphođicệảughềnhkhẩn strôưngơng,nhưdồnsôidậplên ginhưữa vừadòng.xô, vừa đẩy,
-nhữngCâu vănảnhđanghưởngđi cbằngủa sónhững ng, c ủ anhị
gi p
ó cngắn
àng t bỗng
rở nên duỗi
mãnhdài lira
ệt t
. h eo lố i t ăng t iế n khi ế n ch o
=>mạnhHìnvàoh thtáihầncủkia ndòngh cảmsôngthụđượcnghệnhàthuậtvăncnénủa ngườilại trođọcng.một thứ văn cheo leo, gây chấn động
** ỞVềnhữnghình tcháùi hútnó ginướcốngcnhưhết ngườicái ginơiếngquãngbê tôngTàtMường h ả xuống Vát .
để ch uẩn bị là m móng c â u. Về âm
tcháanhch dùngnướctừở đâytượngthởthvàanh,kêunhànhưvăncửaNguyễn cống cáTuâni bị sặđãc, nókhikêuến ngườiặc ặc nhưđọc nhưtiếngđượcrót dầunghesôtih=>ấy Vớiâm
t*hSựanhchcếtủacmộthóc hicoệnnthraủykhiquáinhàkhổngvăn slồo đangsánh bị“ tbóprên mặtcổ. cái hút xoáy tít đáy cũng đang quay lừ
ltừrồnhững
ng ngay cá cnh
ây quạ
c h đàn”
uối ngược , r ồi t
rưồiờng
vụt thbiuật
ến “
đi c,ó những
bị dì m th
và uyền
đi ngầmđã bị c
dưới ái hút
l òng nós ôhút
ng xuống,
đến mươi t huyền
phút
s*aQuau mớigócthấynhìtnanđixácện ởảnh,khuỷnhông hìsônngh dướidung”.có một nhà quay phim nào đó dũng cảm dám ngồi
tquayrên cxuống
hiếc thtuyềnít đáytthhúngế rồicùquayng vớingượcmáyốngquay,kínđểh lêcnáithhútu ảnh.nó hútCái ctảhướcthuyền,phimcmàuả ngườiquayvàtímáyt ấy
đãlấytmépruyềnghếcảmkhigiphảiác sợngồihãi xemđặc bicáệitccảhnho ngườitượngđọchãi. Nóhùnggiốcngủanhưmột cthhúngước phita đangm 3D.sợ hãi ghì chặt
*- ÂmĐặctthảanhtháchãinướchùng,: ghê rợn của nước: khi thì như là “oán trách gì” rồi lại như là “ van xin”,
râmồi ltạhianhnhưclủàakhitiếêngu khíthácchvừa, giọngthể“ghiằnệnvàvốnchtếừnhạo”phong. =>phúMộtvùacâtuhểvănhiệngắnn trìnmàh độđủthcẩmác câmungtbậcinh
tế của tác giả.
Ý chính cần nắm chắc
Hìrừngnhtrảnhe nứaso snổánh:lửa,“rđangống lêphán nhưtuôngtiếngrừmộtng lửngàna, rừcngonlửtraâucùmộngng gầmđangthétlồngvớilđànộn gitữrâaurừdangchvầuáy
bùngnhạc gibùng”ao hưởng=> Nhàhùngvăntráng,đã scửủadụngsóng,ngôncử gitóừ, cđểủa ttáhiáchiđá.ện âm thanh, những giai âm của bản
=>NguyễnDámTuânlấy lửmớia đểngông tả cái ngạovốn đốivậylậtphôivới! lửa dòng nước; dám lấy rừng để tả sông, có lẽ chỉ có
=>tượngVớimạnhphongmẽcámạnhch viếvàot tàigihoaác quankết hợpngườivớiđọcvốnmộtkiếhìnnthhứcảnhuyêndữ dộibácđếnNguyễnkhủngTuânkhiếpđãkhitạmio ấnêu
–

tHungả nhữngbạohútngaynướccả tcrủoangSôngtâmĐà.địa

*màTrcùhngỉ cóvimộtthạccửhatrsậinnhtrduyên snhấtông:,Vòngcái cửđầua sinnóh nằmbày rlaậpnămlờ nơicửaphítraậntảtrngạnong đósông.có tớVòngi bốnthcửứahaitử
nóbờ hữulại tăngạn.ng thêmVòngnhithềuứ cbaửathtửì cđểả haiđánhbênlừgầna contảthhữuuyền,bờ csửôangsiđềunh clhàúngluồngchuyểnchết,mãicửa quasinhphíduya
nhất=> Trnằmận đồởbátgiữaquáihònkhóđá hậunhằn,vệgâycủanỗiconámthácảnh. với bất cứ ai muốn đi qua.
-sẵMỗin sàhònng giđáaolàchmộtiến. tCảên mộtlínhttrhậủyn địhunga đátvớiợn,những tên nàoâmcũmưu,ng trôtnghủcđoạnũng “nham
ngỗ ngượchiểm, nhănđã đượcnhúm”bày
sthẵuyềnn ra snơiẵn khúcsàng sdìôngm cngoặthết co, nkhithtuyền.hì nó Khilại tỏthrìanósơ hởmaiđểphụcdụ cođểnthđộtuyềnnhivàoên nhổmrồi bấtcảngờdậyquayvồ llấạyi
đánhrồi đákhuýp
trái , thquật
úc gốivô, hồi
giở ,
đủkhi đòn đã gi
âm áp l
đòn á c
tỉà
a .th
. ì nó đâm th ẳng vào hông thuyền, bẻ gãy cán ch èo
=>=> SôngNhữngĐàtrtirởththứcànhvềlquânoài thủysự,quáivõ thhunguật, ácth,ểhithểao,m độcđiệ.n ảnh được tung ra để vẽ thành hình
thành dạng thành tính cách của con sông độc đáo này.
Ý chính cần nắm chắc
Con sông Đà trữ tình
Contình sbấyôngnhiĐàêu.hungMạcbạo,h ý cdằnhuyểndữ,đổikhắcbằngnghi1ệctâubaovănnhithêuậttlhạì: c"àSngóngthtơhácmộng,xèo xèoduyêntandáng,trongttrrữí
nhớ"góc độ. Từlãngcảmmạn,giáctrhồiữ tìhộpnh. gieo neo đến rừng rợn, người đọc lại được chiêm ngưỡng dòng sông ở
*- Dáng vẻ di ễm lệ yêu kiề u
txuân”r“ờiSôngTây=>ĐàBắcTừt“ubungônáng”dàinởlạtiuhoađiônlibandàiền vớinhưhoa“tmộtógạoc” vàángtháng“tótcó’chaiđitrữlvàiềtìnnch,uvớiồnđầu“tcruữộntótcìnmùch”hân,khóicátcóhcnúikếtẩn hiMèohợpện nàytđốtrongnương
ch
mây
o ta
tshưấyơngdòngkhóiSông. Đà đẹp như một cô gái Tây Bắc với mái tóc dài duyên dáng đang thả dài trong
*- DòngSắc màusôngcủnhưa nướcdải ltụhaayđào.đổi theo mùa. “Mùa xuân dòng xanh ngọc bích”. Màu ngọc bích là
màuthu “vừanướccóSôngsắc vừaĐàclóừánhlừ chsáínng,đỏthnhưứ ánhdasmặtáng mátmột dịngườiu màbầmquyếnđi vìrũrtưoợuát rbữa”a từ.bênChítnrhong.sự Mùathay
đổi- Trmàuên sônướcng còấyn đãcó những khiến dòngcon tshôuyềnng luônđuôiluônénmớilướtmẻ.trên sông, có những con cá dầm xanh, cá
anh=> Tấtvũ c“ảbụngđemtrđếnắngcnhưho Sôngbạc rĐàơi tmộthoi”vẻquấyđẹpvọtvừalêhin ệmặtn thnướcực vừa. huyền ảo lại rất duyên dáng dịu
dàng* Vẻ đẹpgiàutâcmhấthồnthơ.thơ mộng
-nướcNhàlêtnhhơ Tảnđênh/ĐàBaođãnhitừngêulấcảynhtênbấynúinhitênêusôtngình.là”mCònbútNguyễn danh thTuân,ì cảm ôngnhận:thấy“ DảidòngsôngsôngĐànhưbọt
một=> Đóngườilà ngườitình nhânbạn tâcmhưagiaqueno, mộtbiếngườit. Rồi bạncó lúkhic Nguyễn gần t hTuân
ì dạt lạ
dào i tch
ả ấy
m sông
xúc như
mà khimột xa“ct ố
h ìnhân”
muôn .
vànđầy những
nhung xúcnhớ.cảMộtm trngườiong tâbạnm hồn.đã lâu rồi không gặp, mà khi gặp vẫn luôn cảm nhận được đủ
-bao“Chaođứt ôiquãng.! TrôngĐicornừngsôngdàivuingàynhưrồthi ấylạinắngbắt ragiòSôngn tanĐà,sauđúngkì mưathế,dầm,nó đằmvui nhưđằmnốiâmlạấmi chnhưiêm
gặpchínhlạimìcốnhnhân”về nỗi. Cóđắmthểsanóiy, phảinhà vănlòngđãtrưlồớcngvẻcảđẹpnh vàoduyêncảnh,dángtìnthuyệtvàomỹtìnhcủđểa stóhngú nhậnnước vớiĐà
givớiangcảnhvà smâyắc đắmtrờisTâyay lòBắcng ,ngườiđể cả.m xúc thăng hoa, để thi ca lai láng, để dòng Sông Đà hiện lên
Ý chính cần nắm chắc
Con sông Đà trữ tình
*- Vẻ“Thuyền
đẹp đượmtôi tmàurôi trsêắnc cSôngổ tíchĐà.. ” Câu văn mở đầu toàn thanh bằng, nhẹ nhàng và êm ái.
Nhưgợi hìtnhhể ảnhnó chcoứan đòđựnglặngbênlẽ ttrrôoing. lời tự tình của con sông, tạo tâm thế của một cuộc du ngoạn,
-xưa”“Bờ=>sôngCáihoangđộc đáodạicủnhưa nhàmộtvănbờkhitiềnmisêửu. Bờtả bờsôngsônghồnlànhiở chênỗ,nhưngườimộtta tnỗihườngniềmlấycổcátíicchụttuhổiể
đểôngsođãsálnhấy clàámi trrừõucátưi ợngtrừuđểtưsợngo sáhoặcnh làímt cmờụ thcểáihơn.cụ tNhưng
hể. ở đây Nguyễn Tuân lại là ngược lạ i
-TuânTa hiđangểu vìtshaèmo ởmuốnđây támộtc giảâmlại tthhanhèm ngheđể thmộtoát tkhỏiiếngccáòii “slưặơng.ng tờPhải” củachcảăngnh nhàvật?vănChínNguyễn
h điề u
này đã khiến cả cảnh vật và con người đều như đang chìm vào không gian đượm màu cổ tích.
Ý chính cần nắm chắc
3. Hình tượng người lái đò sông Đà
a.- Nguyễn Cách giớTuâni thiệđểu nhâncho ngườivật lái đò sông Đà xuất hiện trong tâm thức của người đọc đặt trong
mối- MốitưtơngươngquanquangiữtưaởngthạcchhừngthủynhưtrậnđốicủalậĐàp: Dònggiang.sông Đà hung bạo, dữ tợn, thiên nhiên bao
l-aThế, choángnhưngngợpkhông,trongđốikhilậhìpnlhạiảnhvớicđiủaềuconàyn ngườilà tầbémnhỏ,vóc của con người lao động bình thường
t=>hoángDòngchsốcôngtrởvànênconvĩngườiđại, lớsnoilaco,hiếphiu vàothường.nhau để từ đó phát hiện ra những vẻ đẹp của riêng
mìb. Lainh. lịch, ngoại hình
*- ÔngLai lịđòch:quê ở Lai Châu làm nghề chèo đò trên dòng sông Đà đã hơn 10 năm, Với khoảng thời
gi“Tarnênchsôinngh Đàchiếôngn này,xuôiđủ, ôngđểngượcđôi tatyrêcnủ100a ônglầnvữngrồi vàvàngchínvàh tatryởôngthànhgiữ mộtlái độta60y lláầin.lão luyện:
-dòngÔngsôlàngmộtnhưcochnínngườih bảntừthngântmìrảin, h.làĐốilinhvớihồnngườicủalmuôn ái đò st
ôh ủa
ng s
Đà, ông nước
dòng s ô Đà
ng gi
này a ng,
là ông
nơi để hiể
ôngu
ghitới mứclại những
, như cdấu
á c h ấn,
ông vi ế
nhớt những
một bàibảnvăn,t h i ê
nhớn hùng
từng ca
dấu tr o
chng
ấm,cu ộc
dấu đời củ
phẩy, a mì
dấu nh.
ch Nó
ấm t
thhân
an th
và uộc
c ả
những
=>sánhNguyễn đoạn xuống
Tuân t dòng.
hể hiệ n sự cả m phục c ủ a mì nh với người lá i đò bằng những hì n h ảnh s o
ường.đầyhìnchh:ất văn, cuộc sống của ông lão, đơn giản bình thường nhưng cũng vô cùng phi
t*hNgoại
-caLào tomộtgọnôngquánhlão 70nhữngtuổicvớihấtmáisừng,tócchbạcất munphơ. vàCáihaiđầucánhbạctquắcay trẻthtrướcáng.đặtNhãntrêngimộtới củtahânônghìcnaho
vờilúc nàovợi, ctũiếngngkẹpnói càohặtàomộtnhưcánướci cuốngthácláitrtưroớcngmặttưởngghềnhtượng,sông.tayHaiôngcdàihânlêkhuỳnh
u nghêu. khuỳnh
=> một như
c on
người c ư ỡi s óng, đạp gi ó là vẻ đẹp c ủa người anh hùng la o động gi ữ a cu ộc s ống đời th ường.
-hứngÔngcủláai ngườiđò đượcnghệtácsĩgivàả mibằngêu tkhoả bằngtừ ngữnhữngphongcảmphú,nhậngiàuphonggiá trphúị tạothìừ nchácđểgiáchcoquan,ngườicđọcảm
có được đủ đầy nhất những con người sinh ra từ sóng nước Đà Giang.
Ý chính cần nắm chắc
3. Hình tượng người lái đò sông Đà
cÔng. Phẩmlái đòchấtc,otnínngườih cáchtài hoa, trí dũng vô song
-quáiCông. Bằngviệc kihàngnh nghingàyệmcủacủônga mìlành,vượtôngthxửác ghềnh,
–

lý tì nh phá
huống th ạc h
nguy trậ n
hi ểvòng
m mộtvây các ủ
cha th
khéoủy t
léh ần
o, ác
dứt
khoát , t á o bạo, t à i tử đến kỳ di ệu.
-quỷNhàquyệtvăn, đãđể đặtlàmhìnổinhbậtảnhvẻcủđẹpa ngườicủa ngườilái đò,latorođộngng trbìậnnhchtihếường: n với Đà“Tôigixiangn ghidữ ởdộiđoạn, hungnàybạo,cái
hìchniếhnảnhở mặtchitếrnậnđấuSônggiaĐà.n la”o của người lái đò trên chiến trường Sông Đà, trên một quãng thủy
*- Tương Bên nàyquan là tlự
h ic
ê nlư ợng:
nhi ênt hloạt
ớ n lnhì
a o, ndữthì
dội đây
và làhicu
ể mộc đấu
độc không
với sứ c câ n
mạnh s ứ c
được nâng l ên hàng th ần
tvâyhánh,bủacóđượcsóngtrấnướcn giữhòbởirenhững o, quyếthònvậtđángửangỗ ngược con th,uyền,hỗn hàocó vàthạcnhamh trậhinểvớim. đủ ba lớp trừng vi
-trBênên mộtkiacolàn đòconđơnngườiđộcnhỏhết cbé,hỗ không lù i. hề c ó phép màu, vũ khí t r ê n ta y ch ỉ là ch iếc cá n c hèo
*- TrCuộcùngchviiếtnhạcđấu:h trcậhniaththứànhnhất3:chặng:
+oaiĐáphongsôngldànẫm ltihệtạc. Sóngh trận,nướcmởtrhaì nămhò lacvangửa: bốndậy,cửùaa tửvàovàbẻmộtgãycửcaánsinchh.èo.NhữngThác nướchòn đásôngbệ vệ,Đà
mưubụng,môvàoxảohôngquyệtthuyền.tới mức như thể quân liều mạng vào sát nách mà đá trái, thúc gối vào
+láiÔng, mặtláiméođò lúbệcc bấyh điginhưngờ đã bị ttihếươngng chvẫnỉ huynhấtvẫnđịngắnnh giữgọn,lấy máitỉnhchtáèo,o. Ônghay cđòhânthkẹpực tchhụặtlàcumộtống
người c h iế n sĩ, người ch ỉ huy vô c ù ng bản l ĩn h, dũng cả m.
-+TrĐáùngsôngvi ttăhngạchthtrêmận nhithứềhaiu cử: a tử, cửa sinh bố trí lệch sang bờ hữu ngạn. Dòng thác hùm beo
đang+ Vớihồngông đòhộc“cưtếỡimạnhlên thtácrênsôsngôngĐàđá,phảibámcưlỡiấyđếnthuyềncùngrồnhưi lỗicvàoưỡi thổ”ập.đoàn cửa tử.
Ôngvề phí“naắmcửachđá”ặt .lấChiy bờmnh cshóing,ến đãđúnglâu,guồngông đòrồithônguộcđòlòngghìbicưnơngh pháplái màcủalátihmiầnếstômộtng, tđường
h ần đá c h éo
nơi
đây,thắngchcounênối cùôngng. l“ãĐoứađãtvậnhì ôngdụngtrásnhángvàtạroảonhữngbơi chcèohiếlênn,thđứauật tchủìaôngmìnđèh đểsấngiàchnhặtlđôiấy crhaiếđển mở
đường tiế n. ” Ông
sĩ anh hùng giữa đời thường. l ã o ấy đã gia o c hi ến với t ư ớng đá, quân đá t h ạc h tr ậ n s ô ng Đà như một dũng
Ý chính cần nắm chắc
3. Hình tượng người lái đò sông Đà
-+TrBênùngphảivi t,hbênạchttrráậinđềuthứlàba:luồng chết, luồng sống ở giữ bọn đá hậu vệ
+ngoàiÔng, clủáiađòtrohingệnlạliêcnửavớitrosựngnhịcùpngnhàng, th uyền đi êu
như lu yện
một khi
mũi c
têhnèo t rl
eái co
xuyên n th uyền:
qua nhanh“ V út,
hơnvút ,
nướcc ử a,
vừa+ Nguyễn xuyên Tuânvừa tựđãđộngđưaláriađượcmột, phéplượn đượcso sá.”nh độc đáo và chính xác, gây được nhiều ấn tượng
txerongkhilònguyng đọcnangiảvẫnđó lcàònhìcnhhỗảnhđể bámngườivíulá,iđóđòlàvàphanhngười tlaáy,i xecóđangtiến llaên,o xuốnglùi lạidốccònđèo.đối Người
với người lái
lcáải, đòchỉbâycó lgiaoờđithìchkhôngứ khôngcònlùđườngi lại, không
lùi “Cáilatohtuyềnrúngmàtimlaluoồngxuốngnướcthácthìththì uyềnchả cóquaycái phanh
ngang nào
mà
úp xuống chứ không có lùi gì cả”.
=>vẹn,Trđủongđầytrậtnàitthrủyí sựchliinếhn,hoạtông lứngái đòbiếnhưn củmộta mìcnhh.iếnVượttướngqua“tbaả xungtrùnghữuvi tđộthạc”h, pháttrận vớihuyrấtrtọínt
clợửiavềsicnhh,o mìôngnh.lái đò đã thành công trong việc phá vỡ trùng vi thạch trận này để giành thắng
=>tànMiđộcêu, dữtả ôngdội vàlái nham
đò, Nguyễnhiểm,Tuânthế gimuốnới manđưadạirađầymộtnhữngtriết lýc,ạmộtm bẫythôngấy, cđioệnp:người“ Giữvẫna thếdũnggiới
cÔngảm,lvẫnái đòđủ người kinh nghinghệệmsĩtgiìmữalạsiôlnguồnnướcsinhĐàbằnggiangsự trải nghiệm và trí tuệ tuyệt vời của mình.”
-mìTrnh,ậnôngthủyláichđòiếnđãdữvượtdộiquanhưtấvậy,t cảkhónhữngkhănkhónhưkhănvậyđểthtếrởnhưngvề vớibằngcuộc stàốingnăng,thanhtríbìdũngnh. “Tcủhếa
–

lbìànhếth.. đtêmhácđó, dòngnhà sđòôngđốtvặnlửamìtronngh vàohangmộtđá,cnướcái bếnốngcáctơmcó lhangam màlạnh.bàn. stôángn vềnướccá anhlại vũ,thanhcá
dầm- Ôngxanh.lái đò. ”bây giờ, trải qua hết những thời khắc khó khăn vất vả đề trở về với những phút
gikhắcây tphảihanhđốibình,mặtmơvớimộng,thủyquênquáiđi. Cókhoảnhthể thkhắcấy, ôngmìnlháivừađò csậônngkềĐàvớilàcámộti chếtdũng, quêntướngđi khoảnh
mang
ttrhoờingcũmìngnlhàtmộtâm t“htaáio cnhân”ủa một. người nghệ sĩ: ung dung, tự do, tự tại. Đó là một cao nhân, đồng
=>mạn.ViếCảmt về ngườihứng lấyái tđòhấmsôngsâĐà,u vàngòilan búttỏa Nguyễn
tro ng Tuân
những c hi
âu ệnvănlê n với
viế t t r
vềà n
đờiđầyth c
ựcảm, hứng
viế t về lã cng
o n
người th ực . Cảm hứng lã ng mạn được sử dụng
đã tạo nên một khúc ca tươi đẹp, hào sảng khi viết về con người lao động. tr o ng tù y bút , đặc bi ệ t khi viế t về người lá i đò
tkhông
Bài viết ham khảo
2.NhạcHìnhsĩtTrượngịnhcCôngon sôngSơnĐàtừng chia sẻ: “Mục đích đầu tiên và sau cùng của Nghệ
huật vàcóVănbất chọcứ mộttheosựtmưuôi là mangtoan nàođếnccảá.iHãyhay,chcáoinóđẹpmãichomãiđời.thMầmanh tmốnghản tựcủdoa nóvà
mãiđầu,mãilà ưulàthiiênệnsốthmộtân ccủủaađivănều tchhiươngện, củnghệa cáitđẹp.huật”.Dường Lúc s innhư
h th đẹp
ời , c l
áài ch
đẹp ức cũnăng
ng t rhàng
ở
tkhắphànhdặmmụcdàitiêuchtữìmS,kitếhmậmtrcohngí vượtsuốtbicuênộccđờihỉ đểcầtmìmbútkiếcmủacáNguyễn i đẹp. TrTuân.
ê n ch Ông
ặng đã
đường đi
ôngnhiêđin kìtớithhiùện slêônngcáĐà.i dấu chân to, rõ ở miền Tây Bắc Tổ quốc với hình tượng thiên
Khám phá về sô ng
strắucycủtìamông.đếnChỉtậncnơió Nguyễn
–
Đà dòng ch
Tuânảy dữ
mới dội c
khôngủ a núi
nhọc r ừ
cng
ô ng Tây
dò Bắc
đến là
ngọn một t
nguồnh ành lạ ccô
h ngs ôđặc
ng,
tkháhuộcthhuyện Cảnh gốc
Đông tí
và cht khai
h oạt s
kì inthh ra
ủy, sô ng
dòng Đà,
s ông để bi
mang ế t c h ỗ
nhữngphát c ánguyên
i t ê n Tr c
u ủ
nga nó
Hoa
ơ mộng: Li Ti ên, Bả
cChâuó thểvềkểđếntên cvanhhợ Bờ.vácCũngh 50/không Bi ê n Gia ng. Cũng c h ưa c ó nhà văn nào t r ư ớc Nguyễn
73 conctóhaiácnhưlớn nhỏNguyễn,nằm lđểô nhôcó thsuểốthạmộtbútdảiviếtsôđúngng từbaLaicâu Tuân
vềĐàmàutrongsắccảmnướcnhậnsôngcủĐàa nhàđã vănphảinhưcó mấymộtlsầinnhbaythểngangcó haiquanétmitínềhncsáôcngh tấy.ưởngDòngnhưsôđốing
l2.ậ1p.nhưngSông Đàlạ i nhất
hung quán:
bạo hung bạo, dữ dằn và tr ữ t ìn h, th ơ mộng.
Sông“ĐườngĐà hunglên Mường
bạo, lắmLễthbaoác,xanhiều ghềnh đã từng bước vào ca dao xưa:
TrVớiămmộtbảynhàcáivănthácưa, trthămíchbanhữngcái ghềnh”cảm giác mạnh mẽ, những phong cảnh tuyệt mĩ,
những dữ dội phải dữ dội tớ i t ận c ù ng, những lầ n xê dị c h phải t h ử t r ò c h ơi
cshôngo kìĐàđượchungđể bạotránhlà strựòtcầhmơitmàhường,ôngmờkhôngnhạtthmàể bỏôngqua.hằngSự dữchándằnghétcủathsôìng“cưĐàỡi” khôngmạo hi
lên ể m
cchủỉahidòngện rsaôởngnhữngchảy gicoữnathđiácệp, màtrùngcònrừởngquangnúi TâycảnhBắchùng. Nhưvĩ vớimộtvẻnhàhuyềnquaybíphi, hoangm lãosơ
ldừnguyện,lạvừai, chcohokhánngườigiảxemnhữngthấyphabao“cquátận cảkhung
nh” t h cả
ật nh
t i êusô ng
bi ể uĐà,về t
shự ỉ n h
hung t h oảng
dữ c ủtáa cc gi
o n ả lại
sa.ôngĐậpnày.vào mắt người đọc, ấn tượng đầu tiên về sự hung bạo của Đà giang chính là
hìVácnhhảnhthànhnhữngsôngcảĐànhlđáà cảbờnhsôsngừngdựngsữngvácánhngữthành.trước mặt độc giả ngay lần dạo chơi
mạothác hiđá.ểmMàđầunótciêòn.n lVănà nhữngnhâncảkhẳng
nh đá đị
bờn h
sô “H
ng ùng
dựng vĩ c
vác ủ a
h s
t ô
h ng
ành” Đà . không
Ấn t ư ợngphảit rực h
c ỉ
t c
iế ó
p
đến“thành”mắtnhưngườimộtđọckhốiđó ckihíếnnhtlràúchìquânnh ảnhsựẩnvô dụcùng“váckihênthcốành”. . Ta vẫn thường nhắc đến
Cácpháobậcđàianhhiểm.minThành
Bài viết ham khảo
h xưa quácthườngh làchnơio đắpbêntngoài hành nhưquânmộtđịchcôkhóng trmàìnhxâmphòngnhậpngữ,vàomộtnhưng
bênTuântrvớiongtquânư cáchtalàlạkháci nắmh trhõamnộiquantình khitrênnhìsôngn raĐàđểgirốồngi dễnhưdàngngườitác cđanghiến.đứngNguyễnở bên
ngoài t h ành. Vì th ế mọi th ứu với ông l à vô c ùng bí ẩn. Những đợt hỗn c h iế
bíngườihiể.mChỉcử vớiđanghairìnchhữrậ“vpácđâuh thđâyành”trênhàn sôảongtĐàhuậtnhưngônmộttừsựđãđedựngdọa lđầuên ttriưêớcn vớimắtcon n, tấ n cô ng
người đọc vác h đá s ông Đà s ao ki ên c ố , thâm nghi ê m.
cđầuhiến,tiêtnấnvớicôcngonbíngườihiểm. cử đang rình rập đâu đây trên sông Đà như một sự đe dọa Không ch ỉ vậy những đợt hỗn
Đồng t h ời t
đểsâu”ch.ỉTừgọiđó“vngườiu y không nói hết
ách thcành”hiêmthngưỡng nhưng nhà văn bi ế t vận dụng t ố i đa năng lự c ch
ôi nhưngcảmgợinhậnra ấnđượctượngvácnớih đábạnhiệđọcn lêcnảnhư“thànhthànhcaochàoao, sông ữ nghĩ a
Đàvâyvớiliênvựctưởngthẳmchnhưoánghàongợp,sâuhãihunhùng.hút.ChíTấtnchảbởibướcthđầuành dầntrì ấykéocaongườithămđọcthẳm,vàostâruùng
hunbề mặthúttrmàái đất“đúngnhậnngọđượcmớinhicó ệmặtt lượngtrời”l.ớ“nĐnhấtứng ngọ”từ mặtlà tthrờiời.điTaểmđãgibắtữa tgặprưa.ánhĐâynắnglà lúc
tHữuinh nghịhay c“nhắngtrongxuống”bao vầntrongthơthvềơ HuysôngCận.nướcÁnh“nắngnắngchiếcuhóisôngchangLô”snhưoi chtirếoungvạnthơvậtTố
nhưng
lkhông tr o ng ấn t ư ợng c ủ a nhà văn họ Nguyễn ch ỉ khi lê n th i ê n đỉ nh nắng mới
e lói trtêhnểlcòhngiếusôxingênĐà.ngangPhảimàchăng,chỉ cóvácthhể hắtđá quáxuốngcao,từvựcng gisôọngt hiquáếmshoiâu đếnnhưđộvậy.nắng được
Cao,của cảsnhâuđáthôibờchsôưangđủquacụđộNguyễn hẹp c ủ c
aò n
s ô muốn
ng Đà. đưa
Dưới người
ngòi đọc
bút đến
củ as ự hung
Nguyễn bạo
Tuân tộ t c
haiù ng
bên
bờcáisyếtônghầu.nhưĐứngđang xíbênchnàylại gầnbờ nhẹnhau:tay“Cnémó váchònh đáđáthquaànhbênchẹtkilaòngvácshô.ngCóĐàquãngnhư cmộton
naihầu”, cgợion hổliênđãtưcởngó lầncảvọtm nhậntừ bờ quanày cshaíngnhbờxúckigia”á.cĐácủsaôngười
ng Đàđọcđược. Độsohẹpsánhlòngnhưsô“ngcáibịyết
vácthànhh đáđãchlấènn átéphếttới mứccả bờnghẹtsông ghêthở.rQuaợn, hãiđộnghùng.từ “cNhững
hẹt” ngườichi tđọciết micảmêutưtảởngtưởngnhưchvácừngh
nhưhànhbângđộngquơđơncủgiaảcnụcNguyễnủ a nai nhưng
hổ, cú némlạ i mang
nhẹ c h sứ
ơi c
đùabi ểucủ đạt
a co hi
n ệ u
ngườiquả lạvô
i lc
à ù ng.
th ước Chỉđo tà i
tđậm,ình hơnmộtbấtnơichẹpứ connhưsố cthhế,uẩnlưuxáctốcnào.dòngSựnướcnguyvốnhiểnhanh m của gidòngờ lạisôxingếtgợihơn.raCứngàythửmộttưởng
tcưhợngỉ chờcosnóngthuyềnnước nàovà đámàđậpkẹtchvàoo tacnáixáckhemàấytthhôiì .tiến không được, lùi cũng không xong
Ấnthêmtưquaợngmộtvề độchciato,iếstâtuiêcuủbia ểvácu vàh đálốibờliêsnôtngưởngvà dòngbất ngờ,chảythnhỏiên nhihẹpêncàhoang
ng đượcsơtgầnô đậmvới
đời sống hiện đại của con người: “Ngồi trong khoang đò qua quãng ấy, đang mùa
hèlênmàmộtcũkhung
s ử dụng t
Bài viết ham khảo
ng thấycửlaạnh,sổ nàocảmtừthcấyái tmìầngnhnhànhưthđứngứ mấyở hènàomộtvừacátiắngõt phụtmà.đèn. ngóngđiện”.vọngNhà
vănnhữngchẳngso sánhững h ị gi á c , mà c òn kết hợp sử dụng c á c gi á c quan khác với
nh t h ật mới mẻ và tá o bạo. Ân tư ợng phi lý c ủ a xúc gi á c ngày gi ữa
hèPhảihiệcnhăngra. Đangđó khônggiữaphảimùalàhècámài lạvănnh danhânthịtlạdoi ctóhcờiảmtiếnhậnt mangnhưđếntromànglmùaà cáibănglạnh giở á.mùa
tgiroốngng lngườiòng, rtợhnường,tóc gáy,nguysởnhigaiểmốcmàdovẫnsôngdậmĐàtômangcho kìtớiđược. Tuythnhiêmêncảcmụ Nguyễn gi á c hãi đâu
hùng về
độhẹpcacoủarợhèn ngợpphố vàcủasựvácphụth đátắstôbấtng Đà,thìnquah lìnthừ cngữủa đènkhôngđiệxácn làđịmnthhót“ntào,immấy”người, quaquanđộ
sTấtát khicả đãđi vàođemkhúcđến shìônngh tdungối tămbannày.đầu về dòng sông, quy tụ tất cả tính từ đo lường
nguylình rơhiiểvàom nhấttăm:tcốaionhưthămmuốnthẳm,nuốtsâuchhunửnghútcon,ngườihẹp đến. không thở nổi và bất thình
b.SựTíhungnh chbạoất hungcủa Đàbạogicaòngn thcòểnhilàệnsựquakếtchợpái dữcủdằna quầncủa tmặthể những ghềnhtHáthác đá,Loóng.sóng nước.
MáyLoóng:quay“dàicủhànga ngườicâynghệsố nướcsĩ đãxôcđá,huyểnđá xôtừsvácóng,h tshóànhng xôquagióc,áciudữồn dộicuộnở mặtluồngghềnhgió gùnHát
ghèphápsunghệốt năm”thuật. Chỉ, tínvớih hunghai câbạou văncủanhưngĐà gi abằng
ng his
ệựn bi
r aế n
vớiảo hìcnủa
h ngôn
ảnh từ
động t ro
đậyng tcá
rưcớcth ủ
mắtĐội độcquângisảó.ng, nước, gió trên sông Đà đang bắt tay nhau tạo trận địa uy hiếp con
người . Nhị p văn ngắn, nhanh,
bãonhau,tố.lầHìnnlưhợtảnhuyđihiệếppnốicontngười mạnh,
iếp lu.ânCụchNguyễndồn dập như đang muốn tạ o cơ n cu ồng phong
uyển nhau,đã đặtsóngvàogibaó sôvếngcâĐàu bacứđithệếpgốitừ “lxêô”n để
cĐàộnggihưởng
a ng nhưc h oconhững
n th ủy đợt
quái đánhđầm liêl n
ầ yhoàn
đang dữcu dội
ồng củ a
nộ, só
bẳnng tnước
ín h, th
gắt ác đá.
gỏng vô cớ gi ận dỗi
vớiNó scẵonn người
s à ng .
t iChúng
ê u di ệt,“ gùn
nuốt ghè”
tr ọn đe
bất dọa
c ứ c
toany người
l ái khi như
n h stuh
ấtói quen
nào: “ t
Q h ường
uãng ngày
này màc ủ a
khinó.
n h
sKhông
uất taybiláếit tlhàìvôcũtngìnhdễhaylậtcngửaố ý, “cbụnghuyênthviuyềnên tirếang”. Việt” đã kết hợp giữa tên địa danh
vớimặtđặcghềnhđiểmHátcủaLoóng. sông ĐàCáiởtquãng ê n đị a s ông
danh này?
đọc Luồng
đã phải gi
t ó
ố n“gsùn
ứ c ghè”
nén lạ
hơi i
, nằm
uốn lđúng
ư ỡi nhưvị tr í
cthhácínhcủkhóa sôkhănng Đà.màTrNguyễnư ớc tà i Tuân
năng c vừa
ủ a đi
Nguyễnqua c hỗ
Tuân nướcmọi gi ữ
cả, với
m gisáó
c ng,
t h với
ật đá,
dường với
nhưghềnh
được trải qua rõ ràng dưới phong ba ngôn từ.
 Bài viết ham khảo
cdưới. HungSơnbạoLa.hơn nữa là những cái hút nước khủng khiếp ở quãng Tà Mường Vát phía
Dưới bàn tay ma th uật c ủ a văn s ĩ, s ông Đà hung bạo ti ếp tụ c nghênh c h iế n
đọc“cáiquagiếngđộibêquântônghútthảnướcxuốngdữsôdằn.ng đểHútchuẩnnướcbịhilàệnmrmónga trướccầmặtu”, quađộcâmgiả tquahanhhìnghêh ảnhrợnvới người
c“nủướca “cửặca ặccốnglêncánhưi bị vừasặc”rvớiót dầusự csộôngi vào”hưởng. Miđếnêu tđángả cảnhsợnhững
giữa cảcáhìi hútnh ảnhnướcvàtrâmên stôhng,anh
Nguyễn Tuân đã s ử dụng đến độ t h ành th ạo c á c biệ n pháp t u từ nghệ th uật .
phápnhư thnhânế là chóahưakhiđủếvớin nướcmộtbingườiết ‘thưaở” vàthíc“khêu”chơikhimãnhến ngườiliệt đếnta stợộđếnt đỉnrhùngnhưmìNguyễnBi ệ
nh nhưngn
Tuân. Người khổng lồ tr ê n dòng t h ác ngôn từ tiế p t ục bẩy t h êm nghệ th uật s o s á
vàophimmithêuựctảtếkhiảoếbâyn ngườichỉ muốnđọc thnhắmêm khitịếtpmắtvía,. bịĐộct chgiặtả nhưtai vìđượckinhđeosợ.cPhânhiếc kícảnnhh xemphim nh
nốidòngtiếnướcp nhauđangchicếuuộnlêtnràco,ái xihútết nướclại khôngở độ scâóudấu“xoáyhiệtuítngừngđáy” đếnnhưđộcádàyi giếtngrongsâu“gmàiếng
bêrậptôkhắpng” khôngba chigìềuckhông
ông phágianổin chayùngđộâmrộthnganhở “cdữánhdộiquạđầyđàn”bí ẩn.. HiĐứngểm nguytrướcđangsức rhútình
–

ngônnhà phêtừ ởbìNguyễn,

n h nhi ề u không
khi cũc h
ngỉ độc
t hấy gi ả,
bật đồng
lự c nghi
khi ệ
phátp vănhiệ c
n hrương
a vốn mà
từ c
c h
ủaín h
mì c
n ảhnhững
s a o nghèo
nàn,dùngcchhẳngữ nghĩthểanghĩnào đểtớibìsựnhmivềêuđộtảclhạínlùhng,xáckìvàthtúinnhưh tế Nguyễn củ a ngòi và
bút cũ ng c
Nguyễn.h ẳng bi
Ngườiết ta
cmộthỉ bicơếnt gậtcuồngđầunộmàđầybảoghênhausợ. rằng: sông Đà quả thực là một con quái vật đang trong
Thếdo ôngnhưngđạo ditàễinlitêiếnpttưụởngc đưacủangườiNguyễnđọc Tuânvào mônkhôngthểdừngthao tlốạci ởđộđó,mạobộhiphiểm.m hànhĐi thuyềnđộng
quanhanhquãngđể vútsôngquanày,quãngnhàđường thám himượnểm ccảạmp nhậnra ngoài“y nhưbờ vựclà ”ô.tChưaô sangbaosố giấnờgangườichođọc lại
tdungưởngvềtưđường
ợng thấybộ.cChèoảm giáthcuyềnđángmensợ củgầna đườnghút nướcsôngnàyrõ rcàhngắcnhưchỉ ngườivậy quathíccáhi phihìnêhu lưu
nhưmườngNguyễntượngTuânra viễhayn cảdũngnh tưcơngảmlnhưai quaôngsựlámii đòêumớitả cdámụ thể,thrử.õ rCònàng người ấy c ủ a đọc
văn c h ỉ mới
nhân
thôi đã thấy hãi hùng rồi.
 Bài viết ham khảo
Ghêhút nướcsợ làsôvậyng Đà.nhưngPhốiTuấnhợpThừagiữa “Sắctả” vàvẫn“kmuốnể” ôngtômuốnđậm ctùhngêmngườisự nguyđọchiđiểmtớichcáoichungái
bạothiênđếnvềtkể:ột c“ùNnghiềcuủabèĐà.gỗĐirừnghếtđinhữngnghênhcâungangvăn mivôêuý ltàả những ông tìmcáđếni giếnhững ng ấy c
nóâ ulô văn
i tu ột
xuống… t h uyền tr ồng
dướimông”. cNhàủa trvăní tưởngnhưtmuốn ngay c
đưaâ y c h
ngườiuối ngược
đọc t h r
oátồ i vụt
li th bi
ực ến
t ế đi
để… ttìa
mn txác
ớ i ở
vùngkhuỷnhđất s
mênhô ng
ư ợng bằng những hì
hìtấnt hcảdungmọi tđượchứ. Có. SôngmộtĐàdòngnhưsôcngái tđộngừng ckhông n h ảnh đáy đầy lú c
c h ất
nào hic ệ
ũ n
ng t h ực
nhăm mà nheai cũ ng
nuốt c
cóh th
ửngể
u ốn đi nhi ề u t hứ như th ế tr o ng tá c phẩm
““Tnướchời xasôngvắng”đã ăncủlaênLêleLựu.m lémDòngnuốtsôcnghửngvề cmùaả cánhlũ khibãiếxanhn dânnonlàngmênhtừngmôngthiết hạilúa nhilốc ềvàu
vừng” . Đó l à đi ều không th ể tr á nh được nhưng ch ỉ tr o ng mỗi mùa
HạmùaVilụ. Tựt quanhiđiê,nmọibấttngờhứ lậpại ttrớởi vềkhibìngườinh thtường.a cònSông“bừa lbộnũ trngổnong “Tngang” l ụ t về
. Thếở ngôi
nhưnglà ngkhi
hời xa vắng” vì
phầnCon thnàoủy quáivẫn mangấy đặtvẻnhữnghiền hòacái bẫycủa cshôngết ngườiquê chmàứ khôngchỉ cầnrangườinh mãnhlái đònhưlơ slàôngtayĐà.chèo, vậy
lTuyập tứnhic sêẽnbịkẻhútsănxuống.tìm cáNói đẹptànmuốnnhẫnkhaichẳngthcáchịcuhbuông o kì hết th caá c
i h o
nguồnbất c
thứ t
ẩmh ứmĩ gì qua
vốn cđó.
ó
cnghệủa sôtnghuậtĐà.thNhàứ bảysángđiệtạnoảnhđã vậnđể tdụngha hồtlrậiệttxoayđể kingắmến thứcnghíliêansngành ô ng Đà t r
toừ ng
mọi bộ môn
góc độ.
ÔngCảmđộtgiácngộtchântutnghậtrađếngiảttừưngởngmili-lkìi-mkéoét hingườiện rađọccùngxuốngđợt tsậónngđáyhãihúthùngnướcập xoáytới. Nhàtít.
–

văngiácbilạếđãn mìdũngnh tchảànhm ngồianhvàothợmộtquaychphiiếcmthtuyềnáo tợnthtúngợn muốnrồi thtảrumìyềnnh,chthouyềnngườivàđọcmáycảm

quayảnh “tvănghànhxuốnggiếngcxâyái húttoànnướcbằngsôngnướcĐà.sôLingaxanhngượcvemáymộtlêángn thtànhhủy húttinhnướckhốilđúcà hìndày”h
nhưlên là“shìắpnvỡh ảnhtangợiụp người
vào” cảtangườicái liêquayn tưởnglẫn rngườiõ ràngxem.nhấtChi. Vìếcvậycốcngườikhổngxemlồ đượcphimkhuấykí sự
cmộtủa nhàchiếcđạolá rdiừễngn tvừaài bavứtNguyễn
vào tr Tuân
ong c ố c
c ứ
để rut n
r ấlnê ntĩvì
n h sợ
bảnhãi t .
h Người
ân và t
tạa ophải
đi ể m bámbám l ấ y
vữngmép
cchácắclĩcnhhovựccơ tđờihể mìsốngnh nhưkhỏigibịaovăngthôngra,haybị ccuáốnc ngành
vào lànnghệnướcthdữuậtdộinhưkiađi. Sựện ảnhuyênkhibácếnvề
tđọcrangkhôngvăn ccủáachNguyễn
nào khác bungngoàinở. t Để
ư t
ởngậ ntư hưởng
ợng bởi hết
s ự vẻ
t h đẹp
ưởng kì lã tmh ùtrcủ
o a
ng ttờâ hoa
m tư ấy
ởngngười
nhi ều
khi còn kì thú hơn cả sự miêu tả lại bằng ngôn từ.
 Bài viết ham khảo
d.SôngNhưngĐà đanghãi hùngdần nhấtlộ ra tcâómlẽđịlàaccảủnha “những t h ứ kẻ t
t h
h ác
ù sđá
ố dữ
một ”dội
củ t
a rê
conn s ô ng
người Đà.
. Con th ủy
quáibắt thkhônguyền bèlồ dùngqua lạhếti ở đây.tất cả những siêu năng lực của mình để dẫn dụ và rồi chặn
Thác đá khi ở xa
Âm“Tiếngthanhnướcnướctháctnghehác ngaynhưtlừà đằngoán trxaáchmanggì, rồhìi lnạhi nhưảnh lmộtà vanconxingười nham hi ể m
khíbom”ch,trgiongọng“Tgằnhờimàxa vắng” n , rồ i lạ i như
chế nhạo.của”LêKhácLựuvớihaycá“in“ướctiếngsônướcng cuầmồn cầmuộnrusôngi lêcnhuyểnsùngnhưsục” l à khi ê u
tmưu,rong nhi“Bếnềukhông kế để c h
khi ồng”
êu c
khí ủ a
ch Dương
người Hướng,
lá i đò. Con
Nó mangs ông Đà
muôn hi ệ
vàn n ra
t rạnhư
ng tmột
h ái kẻ
củ a lắc omn
người “o án t rá ch , van xi n , khi ê u khí ch ”. Khi th ì nó kíc h tr í t ò mò,
gọiĐể, rlúồickhinó tgầnháchvàothứcsâungườibên tcrhoèong,thnóuyềnphóngtiếndànvào.loa của mình lên hết cỡ “Thế rồi nó khi nó vang l ờ i mời
rlửốa,ngđangnhư tpháiếngtumộtôngngànrừngcloửna,trrâừungmộnglửa cđangùng gầmlồngthlộétn givớiữađànrừngtrâvầuu darừchngáytrbùnge nứa nổ
bùng”
người .taThi
t hên
ấy nhi
một ê n như
nhà vănđang lấ y ởr đỉ
ừ n
ngh đi
để ểtm
ả củ
nướca s
, ự phấn
vật hóa khí
âm chth mạnh
anh thmẽ.
ác Chưa
nước t hbao
ành gi ờ
t“irếấngt đắtgầm”, Nguyễn
của đànTuântrâu.đãNghệchotthhuậtấy mộtso sácnh,ảnhnhântượnghóatháctànướci ba chùngùng nhữngvĩ, nguyliênhitểưmởng
tkhông
ận độ.cHaió lửa,nguyên ngược t lố
ạ c
i ,ócs
ó ứlc
ử hủy
a th ìdi ệt
không rấ t clớ
ó n l ạ
nước i l
. u ôn
Vậy tư
màơng khắc
Nguyễn với
Tuânnhau, đã ctó
ìm nướcra s t
ựh ì
tvầu,ươngtrgie anứao gihàngữa chúngngànnhưcâymộtđangnghệbị đốtsĩ bậccháythvàầy.phátTrướcramắttiếngngườinổ nhưngđọc làchcảưamộthếtr,ừng
tmộngrong khuto khỏe,rừngnênvầu,khirừdang ctủreađangchúngchbịáyđốtấyclhạáyi đượcvà nóngthả vàobỏngđókhihàngến cngànhúngcolồnngtrâlộun
màtre,phácây nứatan rtồạiotnênìm đườngnhữngthtoátiếngthnổân.lớKhin, liêcnhạyhoànđànnhưtrâuâmvathđậpanhmạnhvangvàonãonhững bạt , kincâh y
trhừingêntđộnghời tiđịềna.sửAi. Tấtkhôngcả tbiácếtđộnglại tưmạnhởng rằmẽnglnơiên tđâyhầnđangkinh dingườiễn rađọcmộtđểtrmangận độngđếnđấtcảm
giácThácchânđáthựckhivàtớsiốgầnng động nhất về âm thanh thác nước sông Đà khi ở xa.
Nhàbao ôngvănlạngông nghênh với đời , ưa mạo hi
i cất lời reo vui khi được tiếp cận nó “Tới cái thác rồi”.ể m, mạnh mẽ tr ư ớc cả nh hãi hùng, hung
 Bài viết ham khảo
Cáithác dữcùngdằnbầycủathtạchách tđáinhĐàhunggianghãn.khiPhốitới gầnhợphivớiệnsórangquanướcấnvớitượngtiếngvềthìhácnhầmảnhầmsólngà
“Tísónngh tbọtừ “tđãrắngtrắxóa”ng xóađã ctôả đậmmột cchhâno kìtrđượcời đá”s.ựNhững mênh bọt
mông nước đang
không bi t
ếrtà o
đâusô i
l mãnh
à bờ c ủ l
aiệt.
slặóng.ng tChúnghác. Mặtkhôngsôngthdườngôi gàonhưthétchcùẳngng bạtlúc nàongạtchnhữngẳng chđá.ỗ nàoNgườitại khúcta hãisôhùngng nàyvì syênóng
tnhững hác vàđá.còn“Đkiánởhđâysợ bởitừbãingànđánămsôngvẫnđá. maiLộ raphụcdướihếtnhữngtrongcolnòngsóngsông.kiaMặtlà chhònoángđángợpnào
tnày”rông. Sôngcũng Đàngỗđãngượcgiao, vihònệc nàocho mỗicũnghòn,nhănđểnhúmchúngméophốimóhợphơnlạictảhcànhái mặtba tnướcrùngcvihỗnguy
hiKiểếm.n thức của nhà quận sự được vận dụng, trận địa thạch tinh hiện ra.
Trsinùhngnằmvi tlậhpứ lnhấtờ phí:aSôngtả ngạnĐà bàysông.raHàngnăm ctửiềantrvệ,ận,cócóhaibốnhòncửacatnhử, mộtmộtccửửaasđáinh,trôcửnga
nhưthứ nhấtlà sơnàyhở, tshóựcngcnướchất cđónghúngvaiđóngtròvaichítnròhdụđể ctihêiuếcdithệtuyềnchiếcvàothuyền.tuyếnVừagiữa.vàoỞ ttrrùậngn vi
địvàoa, màchúngbẻ gãytấn ccáônngchchèoiếvõc thkhíuyềntrêtnớicátấnhp: t“aMyặtmìnướcnh. Sónghò lanướcvangnhưdậytquanh h ể quân mìln
iềh,
u ùa
mạng vào s át nác h mà đá trá i mà t h úc gối vào bụng và hông th uyền. Có lú c c h úng
cmìả nthhuyềnra gilữêan.trNướcận nướcbámvanglấy tthrờuyềni thanhnhưlađônãovậtnạttú.mSóngthắttlhưácngđãôngđánhđò đòiđếnlậmit ngửaếng đòn đội
hiTrểậmn cđộchiếnhấtn đầu,, cảsócngái lnướcuồnglànướctuệ vôbinshở màbấtccohní ấysôngbóptucnghặtralấđểy hạthửbộthngườiách ngườilái đò”lá.i đò.
Chúng ch ẳng nề hà gì để r a những đòn hi ểm ác , quyết
đầuVượttiêquan. trùng vây thứ nhất, ông lái đò phải đương đầu với trùng vi thứ hai: “Tăng li ệt ngay từ những mi ế ng võ
thữuhêmngạn.nhiềuDòngcửa ttửhácđểhùmđánhbeolừahồngcon thộchuyềntế mạnh vào, vàtrcêửnassôingnhđálạiđánhbố tríkhuýplệch quaquậtphívua bờ
hồiôngclháiiếđò.c thKhiuyền”ch.iếTạic thtuyềnrận chđãiếnvượtđánhqua,giábọnp láscóàngnày,nướcchcúngửa tquyếtử “vẫnsikhông
nh quyếtngớttửkhivớiêu
khíthấtchvọng”, mặc. dầuBọncđá,ái tshóằngng nướcđá tưdởớngnhữngđứngmónchiếnđònở cửhiaểmvàođộcđãvàtiutinghỉnh viunhấtcái mặt. Chúngxanh lè
giĐếnốngtrnhưùngmụvi thphùứ ba:th“ủyÍt lcuửôna hơn,tìm cbênáchphảitiêubêndiệttcroáni đềungườilà. luồng chết cả. Cái luồng
sboong-
ống ở kcheặngchìmbavànàypháolại đàiở ngayđá nổigiữởa đầubọn cđáhânhậuthvệác phảicủa cđánhon thácta.n” Tạicái tđâyhuyền.nhữngĐể rồi
một trận đấu bóng quyết liệt đã diễn ra.
 Bài viết ham khảo
Conthủy Sôngtrận hòngĐà nhưtiêumộtdiệtlotàihuyềnthủybèquáitrê, nhungdònghăng,nước.bạoNóngược không bi
c ế
h t
ỉ bày
mang th tạc
â h
m t r
địậan,nham
hinhănểm mànhúm,cònméocó bộmómặthơndữcảtợcnái“mmặtặt hònnướcnàochỗtrnày”ông.cSựũngtạngỗo hìngược n h ngẫu, hònnhinào
ê n c
c ũ
ủ ng
a tạ o
hóaChúngdướiphânbànstẵany ccóủavịNguyễn tr í ca o tTuân
h ấp c óđã
t ưt r ở
ớng thvàànhvõ tsh
ĩ,ếc t
ór ậ
c n
ả được
đị a bàns ắ pẩnđặt
nấp đầytr t
ê o
n an
và tín
dướih. ,
khicôn c“ahnhúngchẩnị”.giSựấuhungtâm địbạoa đểchưađánhbaolừgiaờcorõnrngườiàng như, lúclúlạcinày.vênhChúng váo tháckhôngh thứcchỉkilàểuâmdu
tkhông
hanh màít nhữngnổi hẳnhiểtmhànhtrở,hìgậpnhghềnh khối. Trnhưngong nhữngđược đặtkhúctrođạing githaếngtĩnch.ủaSựvănchhọcuyểncũđộngng có
hóaNguyễn.những hiểm nguy ở Đà giang chắc chỉ có ở văn chương bậc tài nhân như cụ
⇨ Dưới ngòi bút của người nghệ sĩ ngôn từ, vẻ đẹp man dại, sức mạnh huyền bí của
sgiôangngĐàkhiđãnóhiđượcện racoởnnhingườiều gócchiđộnhkhácphục.nhau.Đấy làĐấy“vàngchíntrhắlng”à tiềquým năngbáu ctủoalớđấtn củnướca Đà
cđihệúngn. Đitaề.uChíđóncũhngvì cvậy,ó nghĩNguyễn
a là Tuân
nhà văn nghĩ
nghĩ tớti
ớ hì
i n
vaih tảnh
r ò, c
vịủ ta
r ínhững
c ủ a sô t
nguốc
Đà bitnr oth
ngủy s ự
nghi“Ngàyệpmaicông nghiệp hóa đất nước.
ChiBiểnếcsđậpẽ nằmlớnbỡnốingỡliềginữhaia cakhốio nguyênnúi
SôngTừ côngĐàtgửirìnhánhthuỷsángđiệnđilmuôn ngả
ớn đầu tiên”
2.Gi2á. oSôngsư Nguyễn
Đà trữ tĐăngình Mạnh từng nhận xét về Nguyễn Tuân như sau: “mỗi khi cầm
búthơndường
đời củanhư
mì nlạ
h.i đặt
Ông mìcó nth
h t
óir ong
quen yêu nhìc ầ
nu:sự phải
vật c
ở h ứng
mặt t
mĩ ỏ được
th uật các i
ủ t
a ài hoa,
nó, c ố uyên
tì m ch bác
o r a ở
đấytượngnhữngkhảogìsánênt đếnhọa,kì cnênùng”t.hVìơ. Đồngvậy côtnghờitmỗirìnhđốimĩ ttưhợnguật quansông Đàsátđâucủacônghỉ clóànétmộttíđốinh
cvừaáchngừng,
hung bạo,dòngđâysôngcòn“vlàặnmộtmìndòngh vàosômộtng tbếnuyệtcávờic ctóhcơámộng. i hang Khi
lạ nh” máivà ch èo
bỗng củ a
nhi ông
ê n đò
đổi
vẻ.dòngTừsômạnng nàoThácở vùngBờ vềđồngxuôibằng., Đà giVốnângvănmanghóa,vẻvốndịu tdàng,ừ vựngđằmgiàtuhcắmó, tnhưrí tưbấtởngkìtưmộtợng
baynhữngbổngbàicủthaơ.nhà văn thả sức tung hoành, tạo nên những đoạn văn mượt mà như
 Bài viết ham khảo
a.VănHìnhọch dángnghệĐàthuậtgiangcó nhiệm vụ dẫn người đọc bước vào “xứ sở của cái đẹp”. Nhà văn
mang
Nhưng s ứ mệnh
khám l
phá à người
cá i đẹp khai
như phá
th ế và
nào sá ng
mới t ạ
l o
à c á
ngườii đẹp t
nghệro ng
s ĩ t
đíác
c phẩm
h th ực ?c ủ a mì
Nguyễn n h.Tuân
đãdụnglàmcôđượcng bayđiềtuạtđóquabởisôôngng Đàkhámmấyphálầncáđểi đẹpcó cbằngái nhìmộtn bao“tấquátm lònhấtng vàng”về dáng. Nhàvẻvănsôngđã
Đà.Từ trên cao nhìn xuống, Nguyễn Tuân thích thú phát hiện ra nét trữ tình đầu tiên
ccủonga Đàuốnqualượnhìnnhưh ảnhhìn“hcáciodâyn longthừngtrênngoằnnúi. Dòngngoèo”sô.ngSôngbỗngĐàmềmnhưđica, uyểndao xưachuyển,ví congnhẹ
nhàng t h ả mì nh t rô
vănquáinhâncuồngdườngnộ vớinhưôngkhông i quanh những
ti n vào dãy
mắt núi
mì ,nt r
h. i ề n
Đến đê. Vẻ
đây đẹp
tấ t c ấy
ả s c
ự ủdữa Đà
dằn gicang
ủ a khi
co n ế
tn
h ủy
đò, c on sô ng
dàicứ bồngNămbềnhnămtrôbáoi thoáneo từđờing đờinhánhđánhsôghen” dữ dội tr ong
dần c
biâ u
ến đồng
mất .dao
Văn “N úi
phong c a o s ông
Nguyễn hãy c
Tuânòn
ng l ữ ng l ờ “ từ ng nét
đáĐặclờbilờệbóngt nhàmâycầmdướibút họchânNguyễnmình”c.òn thấy dáng điệu trữ tình, uốn lượn của Đà giang
–
s ô ng tã i ra tr ê n đại dương
gilênốngbứcnhưtramáinh thtóủyc cmặcủa ngườivẹn tcroònn gáitrongkiềmộtu diễcâm.u vănĐể rkhông ồi từ đóchđấngỉ chứatàihọahoamàphẩycònbútđậmvẽ
nhạcchân,tlóaciẩnlánghiệthnơ:tr“oCngonmâysôngtrĐàời TâytuônBắcdàibungtuônnởdàihoanhưbanmộthoaánggạotócthtrángữ tìnhaih, đầuvà cutóồnc
ccuhộnữ” lmùại đặtkhóivàonúicâMèou vănđốthaimươngtính từxuân”“tuôn. Không dài ” . Vàphảicà vô
ng c ớ
không “n gười
phải th tợ
ì nki
h mc ơhoàn
, ông c
thủ a
ận
ttruọônngdàiđặt” gợivàovềtroángng ctâóuc munvăn dàihuyềnchỉ duythoạinhất“dàimộtngàndấungàn,ngắtvạn. Nếuvạnđiệspảit”ừth“tìusônự kếtdàihợp
vớidòngdấusôngngắtdọccâkhắpu duychnhấtiều dàimangbiêntớgii vẻới phímiêanTâyman,củbấta Tổtậquốcn, nối. Cònliền,nhớkhôngtrongdứt“Aciủđãa
đặtkhoáng,tên cmamho dòngdạiscôủng?a Hương ” nhà cgiầmangkíđãHoànglấy “Phủcô gáiNgọcDigan”Tườnglàmkhichuẩnviếtmựcvề s.ựThiphóngên tính
nữmềmấymạikhôngcủachĐàỉ higiệanngvềđượcở Linvíh nhưgiangmáimàtótrcưmượtớc đómà,đã tnữừngtíẩnnhmìcủnahngườitrongcosnônggáiĐà.. MộtSự
cyêuô gáikiềvớiu, duyên
mái tócdáng,đen dàilàmbuôngđắm sxõaay baocó đitâểmm chồnài mấyđộc gibôngả. Mộthoacban,âu vănhoadàigạobốnsắchaisỡâm
ttihếêmt thhiì cềónthòaới haixiếcthbao.ín thĐặcanh bibằng,ệt trocângu văncáchđọcmiêrua têmả trrêunmànhầdòngvănscôòngn phúhiệnvẻvềđẹpcùngđậm
chất thơ người con gái Tây Bắc ấy.
 Bài viết ham khảo
Nhàvăn họcsá.ngPhảitạocđãhăngđemvì“sáôngngtĐàhơ”tđặthơ mộngvào “áđếnng tđộóc”khimộtến ccụácNguyễn h chơi từmuốnhiếmđềthtấyhơtvàorong
slòôngngngườinước. vừaNhànhuốm văn đãmàudùngthcọơ,mẫudậmvẽtôlmàuên mấyhọa,nétnữkhitínếhnebứcấp họanhưhicôệngáilênđángxaoyêu.động
–

Bởilùng.nóSôngcòn đượcĐà ởphủgóc độlênnàytấmđãkhăngomvoannhặtmỏngtất cảcnhững ủa làn gìkhóilà đẹplàmđẽthinhấtvị, hư, thảoơ mộngđến lạ
nhấtnét gần, huyềngũi vàảoấmnhấtápccủủaamâycuộctsrốờngi TâyđờiBắcthường., những gì trẻ trung của hoa ban trắng và
b.VớiMàutìnhnướccảmsôtrngìuĐàmến thiết tha, nhà văn đã phát hiện được một cách tinh tế màu sắc
cđượcủa dòngthể hisôệngn. Sựbiếnquýđổitrthọngeo tnhàừngnghimùa.ệpMộtkhiếlầnnôngnữadấn“tấmthânlòngsâvàng” u hơn c ủ
vào a văn
cu ộc s ĩ
đờilạ i
,
ngụphai mùalặnnướcsâu hơnđẹptnhấtrong tđờirênssốông,ngphảiĐà. dụng công nghiên cứu kĩ lưỡng để miêu tả được
Văngọi nónhânlà “dsòngay sxanhưa đắmngọcchbíìmcht”rotrngongsắxanh, c xanhquýcủapháilàn nướcvà êmmùanhẹ.xuân.Nếu ÔngHoàngtrâPhủn trọng
Ngọcthì NguyễnTườngTuândànhlcạhiodànhsôngniHương ềm thini
ê nề m
vị tcự
h hào
o sô khi
ng Đàthuộc
khi svề
o một
s ánh th ành
dòng phố
ngọc duy
bí c h nhất
tcrủoangnitềrmẻoyêu,ấy vớitâmmàuhồnxanhthíchcatnhhị thếnài, khoelờ đụcuyêncủabácsông. Gâm, sông Lô. Đó là biểu hiện
Sự“lừ luyênừ chínbácđỏcnhưòn đượcda mặtnhàmộtngônngườitừ vậnbầndụngđi vìđểrưđặcợu bữatả màubất mãn,nước sbựcôngbộiĐàgìvềmỗimùađộthu
tthứuc cvề”huyển. Xanhsangtrosng,ắc tdịímu đỏdànggiậvàon dỗimùa. Thếxuânmớilbià ếvậyt tínnhưng
h khí cvào
ủ a t
cohu
n Đà
sô ng gi a
king
a cngay
ũ ng t l
hậ p
ất
tchhườngậm rãliắcm,ủanóngdòngnảysônglắđỏm.nặngCâu vănphùkhông sa khi cth
h ỉugợi
về. ra s
Nhàắc tmàu,
h ơ Tr mà
ầ n c òn
Quang gợi r
Quýa tốtcr ođộ
ng
t“hSiôngphẩmĐà “dângSônglêĐà”n nhữngđã cấtquảlời ngợiđồi đấtca vẻđỏ đẹptrungmàudumỡ ấy:
tkểôi cômhuyệndòng sông nghe giai điệu bè trầm ngàn xưa
gácmôilphùên sôsnga khépnhữngbónglườnhoàngconghônnhớ
mãi khuấy trong tôi nhịp những con thuyền”.
("Sông Đà", Trần Quang Quý)
 Bài viết ham khảo
Dòngruộngphùlúc, sbờa nặngdâu, bãinề đangmía…đểchảy.gópPhùphầnsatămô điắpểmscôhngo sĐàự trđãù phúđangcủvàa Tổsẽ đổquốcđi.khắp
Bằng hi ểu biế t củ a mì n h, Nguyễn Tuân ch ỉ r a r ằ ng “ n ước s ông Đà c h ưa bao giờ
nhưláo lếtu”hực. VăndânnhânPhápbựcđã đèbộingửakhi bọncontshôựcngdânta racưđổớpmựcnướctâlạyivàogọi mộtmà gọicácbằngh thôcbạoái têsnôngTây đen
Đàtố cálàodòngluận sđiôệngu xảoĐent-rásôcngủa cbọnó màuthựcđen.dân.LuậnÔngđimuốnệu báctrảbỏlạnhưi vẻmộttrữ tlìờnihkhẳngvốn cóđịcnhh,o lời
stộôcng, niĐàềmkhôngtự hàochvớiỉ bởiquêtìnhươngh yêu xứmếnsở.với Đà giang mà còn bởi ý thức về chủ quyền dân
cLàm. Cố nhânsao cósôthngể khôngĐà yêu cho được lối viết đầy thi vị của Nguyễn trọng đoạn ông
“lờnihìkhenn sôngchoĐàsôngnhưĐàmột“cocnốsnhân” ô ng Đà. Ngay
gợi c ở
ả đầu
m” . Vẻđoạnđẹp văn
củ a Nguyễn
người co Tuân
n gái đã
ấy dành
đã là mt ặ ng
đắm
sNguyễn
ay bao ngườiTuân nhưngs ố ng Đàmỗi ní người
u kéo l l
òạngi bị c
ôngu ốn
bởi hút
nó lth
à eo
một một“c ốcá c h
nhân” khác
. Mảnhnhau. đất Và và với
c on
người
những mi đi ề
ề nu Tây
di ệ u đãkí để
tạ o lạ i
hóa tro ng
đã banông tnhững
ặ ng ở t
phí ràa ngTâycả mBắcxúc Tổ đẹp.
quốc Thếcó snhưng
ông Đà trlo
à ng s
vươngố
vấntừngôngtạtnhiquaều.sôngÔngĐàđãmấytừnglầsn.ữngÔngsốctũkhing tlầừnngđầungồiđứngchèotrtưrêớcn smặtôngnướcĐà. Ôngấy. Bicũếngt sđàông
Đàgiốngtừ nhưtrênmộtcao hayngườirõbạntừ xacũl.ạNêni đềuônglà những gọi sô ngtr ả i
Đà nghi
là “ệ
c m
ố c ủa
nhân” ông.
là Vì
một vậy
đi ềusô ng
dễ Đà
hi ể u,
vừaTìnhquenhuốngthuộcđược, gầnnhàgửivănlạimivừaêu ctổả kísanuh,mộttrangchuyếntrọng.đi rừng lâu ngày đã thể hiện dòng
xúcgiáccmơảmhồtràvềo dângsự “thcủèma vănchỗ nhânthoáng”về-ngườimuốnbạntìmcmộtũ scôhngỗ khoáng Đà. Lúcđạtấy,nhàrộngvănrãi,cnhàó cảmvăn
ctrứởđivề,vàđểthrậmồi khichínhì“quênn thđiấymấtcon lsàôngmìnĐàh ắphiệđổn rraabaosôngnhiĐà”êu. kýMảiứcbámvà kỷgótnianhệm llạiêinùalạvềc
–

vàNguyễnngòi bútTuâncủadườngNguyễnnhưTuânsôngmộtĐà clhầnỉ hinữaện rthaựcmộtsựcthhútăngthôihoa.“thTrấyolngoangmiêlouángtả cnhưủa trẻ

cthonuởnghịcòncthhơchbéiếuchgươngắc hẳnvàokhôngmắtxamìlnạhgìrồvớii bỏmỗichạy”người. Tròchnghịúngctha.ngợmCái tôchi iđộcếu gương
đáo
Nguyễn Tuân đã l ấy th ú vui yêu th í ch th ời t h ơ ấu để hì n h dung về hì n h ảnh sô ng
trrừongngcgiây,âyđiphútbộ tgặprên đèolại. Đódốc.làNhàcái nhìvănnthchậmâncthhíậtcòcnủachcưaonđingườira ngoàiphải cbộửahànhrừng,trnênong Đà
ônghẳncphảihỉ nhìsanytmêhấyvẻsôđẹpng Đàsôngtừ Đàxa tlhắmấpmớithoángnhanhquachmấyónghàngnhậncrâay.dòngNgườisôngnghệđếnsĩvậy.ấy ắt
 Bài viết ham khảo
“trCờiáiphảnmiếngxuốngsáng”lòngmàsnhàông,vănánhnhìsángn tlhấấyp lcáónhphảicủalàdòngdòngsôánhng hắtsángquachtóiừngchangkhoảngtừ mặt
ckhiây,tkẽhấyládải, đậpnướcvàosmặtông Đànhà“ltóheámlênhimộtểm.màuTrongnắngkhoảnhthángkhắcba Đường ấy, vănthnhâni “Yênngẩnhoa ngơtam
nguyệt há Dương Châu” . Nguyễn Tuân yêu “h oa” và “ th ơ Đường” . Tr o ng cá i nhì
ông,trìnhđónghệlà mộtthuậtcôngtuyệttrìnđỉhnnghệh, tutyệthuậtvờitucyệtủa cđỉonnh,ngườituyệt, trvờiở thcànhủa tạbioểhoáu tưvàợngmộtcủacôtrngạng n củ a
tnghĩhái anhâncho hìsinnh.h tVìượngvậyTổnhữngquốc hìtưnơihđẹp.dungÔngtừ tgọihườngconxuyên đường được
mới ông
mở ở s ử
Tâydụng
Bắc đểlà t “ạM o ột
bàiĐườngthơtĐường”h i” . Câu. Và
th ơông
đầy c ũ ng
gợi ct
ả h
mấy củmàua Lí nước
Bạc hs ông
nói Đà
về buổiánh tl
iêễnn “ m
Mạnh àu nắng
Hạo t h
Nhi áng
ê n ba
ở bên
skhóiông c(Gùngiữasắthcángấm rbaựcmùarỡ củhoaa nắngkhóixuânxuôil(àthmuyền)xao xuyếnvề Dươngbao tChâu) ầ m hồn . Sự co hư
n ảo
người c ủ. a hoa
Không
gisắacnthnhưứ bađượccủa đẩysôngvềĐàdòngmộtthờisắgic màuan xakhôngxăm, mihềêcnó vitrễon.ngỞhộiđóhọanhà tmộthơ phátsắc màuhiện cmàuhỉ
nảyVà rsồini nih khiềm vuicảmgặpxúclạđặci “cbiố nhân”
–
ệt thăngbậthoa.ra thành nhịp điệu hối hả, mau lẹ trong niềm –

ssuôngng Đà”sướng. Gặpđanglạitsrôàngo dâng:Đà văn“BờnhânsôngháoĐà,hứcbãi ssaôyngmê,Đà,khôngchuồnkicềhmuồnlòngbươmđượcbướmđể rồtirêbịn

cgiuấốnu đivàonhữngkhôngcảgimanxúckhoángcủa mìđạtnh., tÔnghơ mộng,có quángậpnhiềturàđinềmàuu muốnsắc.nóiVănnhưngnhândokhôngcuốngphải
quýtVì thtếậnở chưởng
â u văn vẻ s đẹp
au văncủ a Đà
nhân giđểa ng
t h mà
ổ lộ quên
nỗi lòmất
ng mìphải
n h “tvh ể
ui hi
nhưệ n nó
t h ấybằngnắngngôngi ò t
n ừt .
a n
sdẹpau kìđẽmưacủa cdầm,on ngườivui.nhưMỗinốingườilại ccóhitêhmể cbaoó nhiđứtềuquãng” gi ấc c h. iChi
ê m ê m
báo bao
nhưng là những
mỗi mộtmộng gi ấ cmơ
mơquảdường như l à không
lsông àĐàvisệacuthbaoật khóxa ckhăn. gi ống
Sông nhau.
Đà Nguyễn
với ông Tuân
phải ch nói
ăng “lnà ối
mộtlạ i c
gi hấ iê
c mmơ bao đứt
đẹp. Gặpquãng” lạ i
á c h ch ín h l à
cvìuộcsaođờini.ềVìm vuivậygặpvănlnhânại sôngmớiĐàvuilạimừng,hi ện t h ực
s u c
ng hos những
ướng. đi
Như ề u hi
vậy hữu,
ít nhi hiềuếmta có
c ũtr
ngo ng hi ể u
người t a s ẽ th ấy t h ật khó khăn để l
hi àểni
u ề
cámi hạnh
hạnh phúc
phúc khi
khi nối
“t h ấylạ i c
nắng h iê mgiòbao.
n ta Nhưng
n” . Sau
cnhậnơn mưarõ trhầựcm trhềở, ẩmvô hìướtnh, tấyối tvàrờitưtốởngi đấttư,ợngviệcrtahnóấy “nắnggiòn ltàan”mộtthniì cềhmắcvuichỉ. Nguyễn
Nhưng cảm
Tuânnhưngmớilại llààmaođượcước.lớĐộcn củgiaảnhàchỉ ngônbiết rtằừng. Cònđó lđểà tiđánha nắng thật đẹp và quý giá, tuy dễ vỡ
 Bài viết ham khảo
githếáđượcvề cácihhayo nó.củNia baềmcvuihữ ấycủathsìựthhânật khó,hoanchvàỉ bimãnết khôngnguyệncó scahuữbaonàonỗihayđợibằng,chờtđãhay
đượcSôngcĐàụ thvớiể hóaNguyễnqua những Tuân s o
như sá nh
một thật
vị “ cđộc
ố đáo.
nhân” , nhưng khổ nỗi c ố nhân này lạ i “l ắm
bệnhThế nhưng lắm chkhiứng,đượcchốcgặpdịulạdàngi “cố nhân”đấy rồ,ivănchốcsĩlạliạibẳntràotíndângh, thmộtác lũc,ảgắtm gigỏngác “đngayằm đằm,đấy”.
ấmPhảiấm”chăngcủabởinắngconxuânsôngckiứ athquáế thấmgợi cthảmía vàthêmquyếnniềmrũhạnhnhư mộtphúc“ntrgườiong tlòìnngh nhânmỗi ngườichưa.
quennhìn,biđượcết”,ldùàmrtấhtân.quen nhưng cũng rất mới, khiến người ta khao khát được ngắm
d.ỞCảnhhạ lưu,vậtlòhaing sbênông bờmởsrôộngng, độ dốc không còn, nước chảy hiền hòa giữa đôi bờ tiền
sthửêm. Nguyễn tín h t rTuân
ữ tìnhdànhcủa những
dòng sô đoạn
ng, nhàvăn vănhays nhất
ử dụng tả c
nhi ả nh
ều vật
hì n ven
h ảnh sôtng
r o Đà.
ng s áĐể
ng tô
gợin
csảưmớngvàđangđầy cthràấto dângthơ. Nhịtropngđilệòungcâtáucvăngiả;lúlúcctthhììhốichậmhả,rmauãi, nhưlẹ đểtãidiraễnđểtảdiniễềnmtảsucángi
vắngDònglặsngôngrấcót nênnhữngthơkhoảng của conkhôngsông này.gian tràn đầy sức sống trong hiện tại. Câu văn
mởVớiđầuđiệpđoạnvần “ttoôàni”, t“htranhôi” bắtbằng,vàođẹpnhaunhưvănmộtnhânlời tnhưhơ: “Tđẩyhuyềncon tthôiuyềntrôi tđirê,nkhôngsông Đà”cần.
ckháchèo hchcồngho bigìế,t:lữ“Tnghuyềnlờ đi vềtôimộttrôimiquaềnmộtyênnươngả, mộtngôcõi hoang
nhú lêns ơ. Ở
mấy t h
láời hi
ngô ện t
nonạ i,
đầungười mùa. lữ
csỏươnggianhđêm”đồi. núiCảnhđangvừarathnhững ực vừa nõn
ảo, búp.
vừa Một
gần đàn
gũi lạhươu
i vừa cú
xa i đầu
xăm. ngốn
Du c
khác ỏ gi
ha nh
đang đẫmlạ c
vàosơ, tmộthuầnbảngkhiếltà.ngTưởnghuyềnnhưảomộtsươngtâmgihồnăng.lầĐển đầurồi ôngbắtđắmgặp scựhìxanhm trononng thcủếagicớuiộcnguyên s ố ng.
Mộtáp nhưbuổiđangsớmnângmùanixuânu từtnginhnétkhôie ấp,, cảnonnh vậttơ nhấtngậpctủraàn,thmơniên nhimơnên,stứạcosvậtống.. CóXuânmộtấmsự
s“đốngầu cnhung”
ủa mìn.hVàtroấnngtưbaợngthanhnhấttrlắàcc“ỏn, hú”ta c,h“ỉmngheấy”, ““nlágọn”, cócỏmột”, “scóángi gìcỏmềm” nhưngmại“tbrúpongcỏ”,
“Tuânáng cnhuộm
ỏ sương”nonthìccảóđấtlẽ cthrưaời, baomở rgiaờmột. Chíkhoảng
nh nhữngxanhsắcmênhcỏ độcmông,đáo ấybấtđãtậgin.úpCóNguyễn được
ccáuiộcnhìđờin l“ạxianhmộtnon,lần nữabiếc nởrờn”hoaấytcróongchănghànhbởitrvììnhtấhồim lsòingnhđangđất nướchồi xuân. của tác giả và
 Bài viết ham khảo
Cólặngnhưngtờ. Hìncảhnhnhưhoangtừ đờisơLíđên, đờikìTrlạầtn,rođờing dòngLê, quãngchảy quásôngkhứnày“Ccũảnhng lvenặngstôờngđếnở đâythế mà
tchủôia ”c.oNgười n người đọc
, như
như bước
được đẩyvàovề khoảng
c hiề u không
dài miê gi
n avin ễnnguyên
c ủ a th s
ờiơ,gicha ưa
n. Ởtừ ng
đó tc
aó dấu
bắt vết
gặp
mộtnhư nétmộtcnỗiổ kíninh,ềmhoangcổ tíchsơt“uBổiờxưa”sông. hoang Cái gầndạigũi như
, c ụmột
th ể,bờhữutiề n
hì s
nửh. Bờ
lạ i s ông
được hồn
so s ánhi
nh ên
với
cngườiái xa.xămNay vôNguyễnhình. gợiThậtlạilàchđộco ngườiđáo. Mithưởngền cổtthícứch ngọtcả mộtlànhbầuđãtrtờừingtuổilàtkíhơức- khoảngcủa mỗi
tnhânhời gilaoạin tvàhầndòngtiênstôrngongnàohồncũngườing là.cĐihứngbênnhậntuổi cthủơa cviủệacmỗian ccưonlạngườic nghilệàp,tucủổiatbihơếtcủa
baolại nhữngbiến đổicâuthvănăngttrrêần,mtcaủnhậna lịchtshửấytrNguyễn
ong đó cóTuânnhữngđãđổinhìtnhsayự vậtcủatđờirongngườichiề.uNhìsâun
lDườngịch sử,nhưtrongdòngý thsứcônghướnglặng tvềờ ltạriucyềnàngtlhặốngng tkhiờ hơnnóibởicáibề“lặdàyng tlịờc”hcsủửa ccủảanhmấysông.trăm
nămcái đicểộmngnhấtlại. “địTnừhmộtmàcnóái hữumở rhìa đượcnh nómộtthứccádậyi diệđượcn khôngnhữnggiacnátihvôời hìginan”h bao. Cứlath, ếtừvănmột
Nguyễn Tuân đưa người đọc từ th ế gi ớ i này đến t h
khéoTừ hilệéno.t“ại văn nhân hướng khoảng không tới tương lai tươi sáng cho vùng đất giàế gi ớ i khác một cá ch uyển ch uyển
nualửa đầutrẻ ltạiêin“Cthaorên đường
ôi, thấysắtthPhúèm đượcThọ gi- Yênật mìBáinh vì- LaimộtChâu.tiếng”cCâuòn xúpvănlênhưcủamộtchuyếntiếngxe
rNhững
eo náodòngnức ccủảamtáxúcc gidạtả trưdàoớc cđóôngtừcnguộchiđiệnlêvền xâytrongdựngthơ xãTốhộiHữu:Chủ nghĩa ở miền Bắc.
“GiYữêua biđôiếtbờmấydàonhữngdạt lúdònga ngôsnonông bát ngát
YêuQuabicôếngt mấytrườngnhữngmớicdựngon đườngmái cnhàa hátson.”
Tirấếtngthựccòitếsưcơngủa nhàlà ảo,văn.là âmXưathNguyễn
anh troTuânng tâmthtườngưởngmượnnhưngtilếạngi nóicòilêđển mộtbáo hiướcệnvọngcuộc xê
dịmảnhch, cảđấtnhTâychiaBắcli. Naytươiôngđẹplnày.ấy tiếVớing côngòi để“Vbáoiệt Namhiểu vilàễcnáicảvườnnh vềđẹpcuộctrêđờin đómớinởcrhấot
nhidânềtuộchoa,củarmấya rấtmươinhiềudântráti”ộcvàítđấtngười“Tâylà mộtBắc cgiũốngnglàhoamộtđượmcái vườnnhiềuhoamàutrosngắc.đóVàmỗichế
độái đangcộng rhoàa côdânng vunchủxớichúngchotkhua giốvườnng nhưTâymộtBắcngườinở thlêmàmnhivườnềukhổng hoa và l ồ vô
hoa cù
Tâyng nhân
Bắc
phải kết nhiều trái quả.” Cuộc hội ngộ với con hươu chính là âm vang của
 Bài viết ham khảo
ttưôiơngbằnglaicvaái tvàoiếnglònóing trhiêựcngtạcủi a“Hcoươun vậtvểnhlành:taiHỡi, nhìôngn tôkháci khôngh sôcnghớpĐà,mắtcómàphảinhưônghỏi
csũayngtrvừaongnghecảnh tmộnghấy mộtmàttiựếnghỏicòmìi snưh.ơng?”. Con vật hỏi người hay chính người đang
Cảnh s ông Đà th ơ mộng là th ế, c ó những khoảng lặ ng di ệ u kì khi ế n c o n người
vàosôngcảbụngm giátrcắtnghầnnhưtiên,bạcđểrơriồtihtioiếngđuổiđậpmấtnướcđàncủhươua “đànvụtcábidầmến” xanhđánh quẫythức ngườivọt lênđangmặt ta r ơi
mộng. Nguyễn Tuân đã dùng c á i động để tả t
⇨ Tóm lại, bằng một tình yêu thiên nhiên đất nước thiết tha, bằng tài năng của một
h ật t à i tì n h c á i tĩ n h l ặ ng kì di ệ u.
nghệquốc đãsĩ ngônbước tvàoừ đívănch thhọcực,vớiđếnvẻNguyễndữ dội , Tuân,
hùng c
vĩ ó, lẽ
hoanglầ n đầu
s ơ t i
nhưngê n coc n
ũ s
ng ông
c h Đà
ứa cc
hủ a
an Tổ
t h ơ
mộng, tr ữ t ì n h c ủ a nó. Thì ra , với tá c gi ả Người lá
cdẫn,hínhmêlà smộtay. sản phẩm nghệ thuật vô giá, thiên nhiên luôn làm cho con người bị hấpi đò s ô ng Đà, t h iê n nhi ê n c ũ ng
Tổng kết
Khitrạngmitêhuáit,ảcảnétm xúcđẹp, tbộcrữ tlìộncháciủtôaiscôủnga mìĐà,nhNguyễn Tuân đã t r ự c ti ế p bộc lộ những
tr ong những c â u văn đầy s in h động
gidòngàu cshôấtng.thQuaơ. Haiđó nétta ctóínthhểctáhcấyh hoànđượcttoààni hoa,đối nghịvốn vănch nhưnghóa uyênlại đồngbác vàhiệphongn trongcámộtch và
nghệcảnh tthhiuậtên nhiđộcêđáon TâycủaBắcNguyễnhùng vĩTuân,nhưngnhờcũđóngđãthphầnật trữnàotìnhtáliàmhiệtna ltêhnêmmộttựkhung hào về Tổ
quốcnhận, quêxét: hương
“ V iệ t Vi
Nam ệt Nam.
tu yệt Nhà
đẹp và báo
khácGenevi
bi ệ t e ve
với tSar
h ế a
gih ớ Loh
i, đồngc ủ athkênh
ời có News
hẳn As
một ia
bài đã
phỏng
cyêuủa Kong” vấn . c
Trá co nhân
ng đó, vật
bản tr to
hngân phi
đạo m diđểễn lý gi
Jor ảd i
ant ạ i s
Vogta o -Vi
R ệ t
oberNamt s đãl àt đị
ừ a
ng đi
c ể
h m
ia hoàn
sẻ : “T hảo
ôi đã
khung c ả nh tạ i Vi ệt Nam từ cá i nhì n đầu
bộngườiphimvàcvănủa mìhoánh.tạRồii đâycánhưc bạncáscẽhthtôấy,i đãngoàiphảikhung t iê n và c l
ảự a
nh, ch ọn
bạn nơi
s ẽ t
yêuu yệt
c ả đẹp
ẩm này
t h ực c
, h
c o
o n
3.TrHìướcnhcátưchợngmạngngườithánglái đò8,sNguyễn lò ng” .
ông Đà Tuân đề ra cái tôi của mình thì sau cách mạng,
cnhânái tôidân.của Đónghệchtínhhuậtlàấyhìnlạhithòaượngquyệncủa ôngvớilcãáoi ltáaicđò,hunglà đạicủadicộệngn cđồngho nhữngquầnccohnúngngười
đẹp từ trong chân lý sinh ra, như những bông hoa nở rực rỡ trong vườn
hoaphải crủiêangxãNguyễn
Bài viết ham khảo
hội chủTuânnghĩat,hđâyay đổichí.nh là xu thế văn chương thời kỳ này chứ không
3.a.1Người
. Kháilaquáto độngvề nhânvô danhvật ông lái đò
Hìhầunhhếtảnhđềungườilà nhânlao độngvật vômớidanh.trongVàcôngác sálángi đótáccũcngủa vậy.NguyễnTuyTuânlà bạnthvongời kì niđổiênmớivới
nhàcủa nhàvăn văn.nhưngVănôngnhânđò khôngmuốnđượcxây dựnggọi bằnghìnhtêtnượngriêng.ngườiĐâylálài đòmộttrởdụngthànhý nghệđại dithệnuật
cphảiho biđốiết baodiệnngườivới thliaêonđộngtai địđangch họaâmđểthgiầm,ànhcầlấnymẫnsự sốtngrongvàlabảoo động,vệ, xâykhôngdựngngừngđất
nướctrong. Đồngvăn chtươnghời nhàmàvănnóimuốnnhư Pinânge-linsnhânki “Đvậtiển thìrởnthhtànhronglàvănmộtchnhânươngvậtlà những điển hìngườinh
lmangạ mà hơita đãthtởừcnghungquencủbia tếhtờitừđạirấtmớilâu”nhưng
. Nhờ đócũnghìnchótnhững ượng ôngnétđòrấttrrởiênênng bilớệnt.lao, kì vĩ
b.KhiTuổiđượctáctávàc ginghềả hỏinghichuyện,ệp người lái đò đã 70 tuổi, làm nghề đò dọc mười năm liền
vàc. Ngoạiđã nghỉhìnlàhm nghề đôi chục năm.
Trra đượcước hếtdáng, Nguyễn
vẻ riêngTuân mà mi
ch ê
ỉ u
ông tả lngoại
ão l á i hì
đòn h c
mới ủ a
c óông
. Hai l ão
ta r
yấ t
củđặc
a ôngbi ệ“t
d. Nhà
ài lê u văn nhận
nghêu
nhưlái trhaiongctáưiởngsào”t,ư“ợng”hai c.hDùânđãlúcbỏnàonghềnàocchũụcngnămkhuỳnhnay rkhuỳnh
ồ i nhưng như
lú ckẹp nào lấcũy cá
ng icc
ứuống
ngỡ
mìtínnhhđộcđangđáochtrèoongđò,ngườivượt nghệthác ýsĩchtríênnhscôôngngnướcviệc .đặcTiếbingệtgầmnàycđãủatsạôongnênnướcnhữngdườngnétnhưcá
làoúccnàoủa scôũngngnướcâm ”vang. Đôitmắtrongcgiủaọngôngnóinửacủtahông,ực nửahaymơnhưnhưnhàđangvănmơđãvềviếmộtt “tiếbếnng nóibờ xaào
xămmạnhtrvàonglựscưlơngưỡngmờ.“GDùần bảyđã ngoàimươi 70tuổitu, ổicáinhưngđầu quắcthânthhìướcnhccủủaaôngôngđặtlão tvẫnrênkhỏemột thân
hìănnshóngcaonóito vàgiógọn. Dườngquánhnhưnhưthờichgiấtasnừcng,ũngchphảiất mun.bất.lự”.cLờitrướccủavẻôngđẹplãtorànhưn đầymộtsứngười
c sống
ctaủasẽngườichóngđàngiàôngso vớinày.tuBởiổi, vậythườngmà ngườikhi làlmáimộtđò ấycôtngừ gương
việc nặngmặtnhọccho tnhưới nụvậy,cườingườiđều là
của tuổi trẻ nhiệt huyết, đúng
vớilái cnhững
ủ a ông gì
lã Nguyễn
o c h ẳng Tuân
khác
Bài viết ham khảo
đã
nào vi
mộtết : “
chK huôn
àng tr mặt
ai”. c ủ a ông he hé mở, nở mi ệ ng c ư ời, t a y
3.Người2. Bốiláciảnhđò txuấtronghitáệcnphẩmnhân khôngvật được miêu tả chi tiết về số phận và tính cách mà
phầntrong ltớánc đượcphẩm,gợinhàlên,vănthôngxâyquadựngvẻhaiđẹpnhânngườivậtlaođóđộnglà cotnrístôungệ vàĐàtàvài hoa.ngườiThêmlái đònữa,
tmìrênnhdòngvào tsrôongngấy.hoànĐóclảànhmộtkhódụngkhăný nghệmà ở tđó,huậttấtcacảo những tay. Nhàphẩmvăncđưahất nhânđều bộcvậtlộc.ủNóia
nhưđậy, nhàvà khivănlaH.o vàoBalbãozac:t“ốb,ảndùcthốtấthaycủaxấu,con tngườiự nó bộcthườnglộ “. bịBứcbánhtranhxe tchủiaênsốnhiphậnên dữchedội
ctônonvitnhhủysứquáic mạnhhiểmkì ácdiệ, ukẻcủthaùcosnố 1ngườikia c.hNhữngỉ là cáitphông
h ác nên
ghềnh để
hiể t
m á ct gi
r ởả
, tô
những vẽ, ngợi
só ng ca ,
ctưuớngộn thtàéti ba,gạomộtvà bầynghệthsạcĩ hlãotinluhyệnhungtrohãnng nghềkia cchhỉèocàđòng vượttôn lêthnáchì.nỞh ôngảnhlmộtão, ngườidung đọc
–

cnghió thệểmdễđòdànggiang,thấycórbảnằnglđóĩnhthphiực tshựường,là mộtlòngười

ng dũng nghệc ả s
m, ĩ t
srự ên s
gan ô ng
dạ, nước
vô c với
ù ng đầy
mưu kitnríh
,
nhanh nhẹn và r ấ t quyết đoán dù đã ở t uổi gần đất xa
3.a.3Ông. Vẻlđẹpái đòcủlaà hìmộtnhngườitượngrnhânất mựcvậttrí dũng người anh hùng sông nướctr ờ i .
Trtrưoờngng quanbom đạn.niệmHìcủnah Nguyễn
tư ợng Tuân,
người anh c hủ nghĩ
hùng
–
a
đâuanh ch ỉhùng
xuất không
hi ệ n trcê h
nỉ c
c ó
h itếrê
n n
t rc
ư h iế
ờng n
mưanhiên.bomNhữngbão đạnngườimàlacoònđộnghiệnđờihữuthườngtrongnhưng cuộc sốlạngi đángđời thtrườngân trvậtọnglộbinếvớit bao.thiên
Nguyễn Tuân ch o rằ ng “ cu ộc số ng ở ta là một s ự lớ n lê n không ngừng” , t rá i t im văn
ssĩựhoàlao cđộngùng nhịkhôngp đậpchỉcbằngủa nhânsứcdânlực clơaobắpđộng.củaÔngtay nhậnchân màthấycòginálatorịđộngcủa cbằnguộc sốtrngí óclà
ttạroongratnhững
ù y bút stả
r n
ê nphẩm
l à một ti nh
ngườith ần
la ođầyđộngnhânnhư văn.
vậy. Hì n
Để hcót ư
t ợng
h ể ông
khuất lá i
phụcđò Lai
và cChâu
h ế ngự
tmộtrướctrsíựnhớhungsiêbạou phàmcủa smàôngcòĐà,n làôngmộtlãtoríládũngi đò không
so ng t c
o h ỉ
àn. c óVà mộtđi ềbản
u này lĩ n h
được phi t t
hhể ường,
hi ệ n r õ
nhất khi ông lão vượt thác chèo đò, vượt qua cả ba tầng trùng vi thạch trận.
 Bài viết ham khảo
Vẻcũngđẹpchícnủhalôngà vẻlđẹpão láciủđòa ngườichínhanhlà vẻhùngđẹp tcrủêanmộtsôngngườinước.nghệKhôngsĩ cchhèoỉ đẹpđò vượtvề ngoạithác,
hìlunồngh màtử,cnhững òn đẹptvềrùngphẩmvi thchạcấth,ttrâậmn,hồn.bởi vậyÔngtalucônó thphảiể thấyđốibảnmặtlĩvớinh những phi th l u
ườngồng trsoin
ng h
ccoũnngngườiphảiấy.dànhÔnglạilãsựo lsáốingđòtdámừ cáigắnchếtbó, bảncả mườilĩnh ấynămđượcđờibộcmìnlộhthvớiôngsôquang Đà,nhữngngàyhànhnào
độnglái đòclủạai gọiôngcloãno.sôNếung Đànhưchsỉôđơnng Đàthuầnđượclàhimộtện lêngườin nhưbạnmộtlắcmontậmãnht nhiềtuhúchtứng.hì ông lão
Nguyễn Tuân vận động ki ến thức c ủ a c ả hai lĩ n h vực th ể t h ao và quân s ự , ở đây,
“làtrcùung”ộc clhàiếđinệđấup trùging,an“lvaio” lcàủanhỏ,người“thlạcáihđò” làtrđáênvàquãng“trận”thủylà tcrhậinếnđồ.ở mặtNhàtvănrận sgọiôngđâyĐà.
Đótrậnlàđánhcuộc màvượtđốithácphươngđầy nguychínhhilểàmkẻchtếthùngườisố một, dicễủnarcaonnhingườiều hồi. Bằng, nhiềcuáiđợtnhìnhưn sắcmộtsảo
côngủa mộtlái đònhàvà quânthác dữ.sự, NếuNguyênthácTuândữ đôngđã cđảohỉ rõhùngsự chhậu,ênh hilệcếhu lcớhniếvền vớicả tnhững hế và l“ựbcoonggiữa
kesẵnchtrìmận”,đị“paháovới đàinhữngnổi”vòng, “đá maitướng”phục, “đtáhquân”ì ông ,
lá “
ilu ồng
đò đã ống”
bảy , “l
mươiu ồngtu ch
ổi, ết ”
đơn … đã
độc gi
tr ă
ê ng
n
cngườion thuyềnlái đòđộcấy vẫnmộccchhẳngỉ có hềmáinaochèonúng:là vũ“Ôkhíng.đòNhưnghai takìy gilạữthmáiay, cđốihèomặtkhỏivớibịthấthác ldữ,ên
khỏilà cáisganóng tgócrậnbìđịnahphóng
tĩ n h củ th
a ẳng
một vào
người mì n
lah”
o . Đó
động cũ
Tâyng là
Bắc bản
. Vẻ lĩn
t rhí cứ
dũngng c
c ỏ
ủ i
a hi ê n
người ngang,
l ái đò
LaiHiệChâup đấultầhnứlưnhấtợt di: ễn ra theo ba hiệp đấu của cuộc thủy chiến.
Ởnhântrùhóang vinhưthạcmộth trđộiận quânthứ nhất“đá,tngườiảng đáđọchòn”ấn, t“ưđợngá tiềtnrưvệ”ớc nhữngbày ra c
t â
huạc văn
h t rậtản đá
với được
năm
chònửa ảiđágồmtiềnmộtvệ vớicửanhisinệmh vàvụbốndẫncdụửa ctoửn. Cửathuyềnsinhđinằmvào vùngở phíasơtảhở.ngạn,Mỗiởhònđâyđá,có haitảng
đáhiểnơim hiảiếunướcchiếhin.ểTrmậtnrởcđềuận chnhưiếncđượcó hìnmởh hàiđầu, tíbằngnh cánhữngch của hànhmột têđộngn địcchóquânvẻ trànhamn đầy
ttihnuyềnh thầnphảithượngxưngvõtên“mtuộtổihòntrướcấykhitrônggianghio chiêếngn. Mộtthì yhònnhưkháclà đanglùi lhấtại mộthàmchhỏiút vàcái
tđộngháchttrhongức cviáệicthmaiuyềnphụccó gicoỏni tngườihì tiế,nnhưgầnđượcvào”.tThihể lêấnnnhitớiê“nsótnghựcnướcsự ginhưữ vaithểtrquânò chủ
lgãyiều cmạngán chèovàovũsákhít náctrhênmàcánhđá ttaráy”i, rmàồi ctóhlúcúcgối“chvàoúngbụngđội cảvàthhônguyềntlhêuyền”
n”. , “ ù a vào bẻ
 Bài viết ham khảo
Mộtdàn tcrhậniếcđạithuyềnsẵn. đơn độc không biết lùi đi đâu để tránh một cuộc giáp lá cà có đá
Trđịaophóng ng thạcthhẳngtrậnvàoấy,mìngườinh. Mặtlái đònướchaitthaìyhògiữlamáivangchdậyèo khỏinhưbịmuốnhất lbẻêngãykhỏicásnóngchèo,trận
vũkhôngkhí doduydựnhấtmà cxôngó trêtnhtẳngay ôngvàolngườiái đò. lSóngái đònướctiến scáhtiếnácn đấuh mànhưđámộttrái,kẻthlúciềugốimạng,vào
bụngthuyềnvànhưhôngđôthvậtuyền.túmKhithắtsôlngưngĐàđặngtunglậrtangửamiếngmìđònnh rhiaểgimữađộctrậnhấtn nướclà nướcvangbámtrời lấy
tvịhanhchỉ huy,la nãoláibạtcon, ôngthuyềnlái đòvượtvẫnquakhôngghềnhhề tnaohác.núng,Ngaybìcảnhkhitĩnbịh,tđầyhương,mưungườitrí nhưlái đòmột
vẫnluồng“cốsónénng đánhvết thhồiương,lùng,haiđánhchânđònvẫntỉkẹpa, đánhchặtđònlấy âmcuốngvàolácih, ỗmặthiểm”méo. Xibệcn hlưnhưu ý rcằángi ở
đâytàn bạonhàcvănủa dòngkhôngnướcdùnglàmtừc“hmoéoconxệcngườih” màtadùngbợt bạttừ c“ảmséoắcbệcmặth”..SựThìđaura cđớnái đaucộngđớn,thêm
phảivậy. Đồngở lâu ttrhoờingsựnướcđaulđớnạnh clàủacơôngsở đểláiNguyễn
đò còn Tuân
được khoe
văn nhân t ài dùng
gợi về một
tro ngt ừc đặt
ả m như
nhận
cđómủa crảừtnghị ùagiáxuống
c và xúcmàgicáhcâm“mặtlửasôvàong tđầurongngọntích stắóng”c lòa. Sóngsángtlhênácnhưdữ dộimộtđậpcửavàobể đomda
tđòhịtvẫnđaukirêánt.cVẻường,đaubảnđớnlĩđượcnh nhưmiêmộtu tảchcụiếtnhbiể nhưnh thtóựce ltửha,ụ.bỏngTrêncchoáy.n thTuyuyềnnhicóênđếnôngsáu
bơiphácxonghèo vẫncái nghetrùngthviấythtạciếhngtrcậhnỉ huythứ nhấtngắn”.gọnÔngmàxửtỉlnýhhếttáosứcủcangắnngườigọncầvàm ltáỉin.h“Vtáậyo,là
đầyHiệpmưuđấutrtíhnhưứ haimột: vị chỉ huy, lái con thuyền vượt qua trùng vi một hiểm trở.
PháTrùngxongvi thtrứùhaing vitătnghạcthhêmtrậnhin thềuứ cnhấtửa t,ửông“dòngpháthluácônhùmtrùngbeoviđangthạchhồngtrậnhộcthứtếhai.
mạnh” , bốn năm
cnhiửaêsninhùngh lại mạnh bọn th ủy ngân không ngớt khi êu khí ch
được bốnhưtrítlhệcúhdữ.qua bờ hữu ngạn thật nham hiểm và xảo quyệt, thiênđể đánh lừa co n th uyền vào,
Nhưng ông lá i đò đã “ nắm ch ắc được bi n h pháp
cmìhútnh.nghỉBằngtaynghệnghỉthmắtuật, lôngiên tláưiởngđò tđộciếpđáotục Nguyễn củ a t h ần sô ng, th ần đá” , không
công cuộcnhưchitnhhấyphụcôngtlháiiêđòn nhikhôngên củphảia một
cmihèoêutthảuyềnđòn bẩyvượttáthcácgiảmàđãlvíà “tchưácỡi lsêônngthĐàác nướcnhư mộtsôngcoĐà”n hổ. Hơnhungnữa bằng nghệ thuật
bạocưỡi đếnđã vàocùngcuộcnhưchciếưnỡishổ.inhNhằm
Bài viết ham khảo
tử với đúngngườicloáni đò.sóngNênmàônglướtlátihđãì cũcngưỡinhưlên tnắmhác tđượchì phảicái
bờmchắc cđôiủa bàncon hổtayđểđểcbámó chỗcbám,hắc lấcyhỗlughìồngtanướcy. Rồimàôngláiđòmighìết mộtcươngđườnglái cvàoủa ccoửnatshiuyền, n h. Cái
ttưrotnghếtoaiiểuphong, th uyết hùng
“ T hủy dũng,
hử” c t
ủ á
ao bạo,
Thi nhanh
Nại Am. nhẹn
Nhưng gợi c hì
on ns h
ô ảnh
ng t h Võ
ật Tòng
nham đánh
hi ểm hổ
bởi nó
không để c h út s ơ hở c h o con th uyền có lố i th oát . Luồng nước ch ứa cử a s i n h cũ ng
cnướchỗ lũchđáỉ cđanghờ conmaithuyềnphục.đếnKhônglà xôchraỉ cđểó tníhế,u mộtcon tbọnhuyềnthủyvàoquâncửađangtử. Nhưngchờ sẵôngn chđòỗ ảiđã là
nhớchặtmặtđôi rtaừngđể đứalấy đường một, “đtiứaến”t.hVàì ôngcứtnhưránhvậyđể cbơioncthhèouyềnnhanh,đã bỏđứaquathhếtì ôngnhữngđè sấcnửalêtn,ử,
vàphẩmchỉ cnghehất nổibênbậttaictủiaếngôngreloáihòđòcủlạai sanhónghùng,nước lluinồngh hoạtsinh.vàTrcohngủ độngtrậnđốichiếphón thvớiứ haithác
nướcđầu vàsôcnghiếĐà.n thCáiắnghùngthầnvĩđá,củtahsầnóngsônướcng lênhùmhàngthciêủnga oaisẽ lđưainh ctoốni tngườihượng.dám đương
HiKhôngệp đấumộtthcứhba:út nghỉ tay, người lái đò giữ vững tâm thế tiếp tục với cuộc chiến đấu
cthủứa mìhain,hNguyễn tiến vàoTuântrùngcựvic ttảhvềạchvẻtrđẹpận tthrứí dũngba. Nếusongnhưtoànở cuvàộcphẩmgiao tcrhaấtnhanhthứhùngnhất và
ckhéoủa ôngléolcáủiađòôngthìláởicđò.hặngLầnthứnày,ba nàytuy íNguyễn t c ử a Tuân
hơn nhưng muốn “b ênc h o người
phải , bênđọctr átih ấy
đều được
l à sự
lmìuồngnh đểchếtđương” khiếđầu.n ôngMộtlãoônglái đòláiphảiđò vàvậnsáudụngtay tmọirèo, ttàưiởngnăngchừngvà kinhưnh nghicon ệngườim củahết
sNhưng
ức nhỏ không,
bé, ít ỏinhư, cạnmộtkiệtvịsứtcướnglực gilãữoalumộtyệntdàyhiêndặnnhiêkinnhungh nghidữ.ệm, ông lão phóng
t“hVẳngút, vútthuyền”, cửatrngoàiọc th,ủngcửactửraonggiữla.ạiThuyền
c ử a t r o ngvụt
cù qua
ng, tc ổ
h ng
uyền đá, c
như ánh mộtmở c
mũiá nh tê khép.
n tr e xuyên
nhanh
nhanh ch
mạnho qua hơi
như: “nước
P hóng , vừa xuyên,
nhanh” , “p vừa
hóng tự thđộng
ẳng” l
,á“iláđược
i mi .ếMột
t một lo ại những
đường” , “ chành
h ọc th động
ủng” ,
“cxăuyênng thẳng,nhanh”câu, “vănvút”dồnhaydập“xuyên”gợi nênlặpmộtđi lặcpuộclạigikếtao thợpranhvớiginhịáp lpávăncà mộtgấpsgáp,ống,hơimộtvăn
ctốhcếtđộ. Không
lá i t h chỉ
uyền vậy,
c ủ a ch í
người n h những
l á i đò, động
cù ng từ
với mạnh
nhi ề u độc
phép đáo s oấys áđã
nh phần
liê n tinào
ế p nhấn
khi ế n mạnh
người
đọchướngvừađicảlumồnnhậnlách,đượctránhđộđộinhanhquânmạnhđá hùngnhưnghậucũcủnga vừa thấy được sự khéo léo qua
cđộconđáothuyền.trongHơntác phẩm
Bài viết ham khảo
nữa, thđãủ phápxây dựngnghệlêtnhuậthai tpheươngđốiphảnlập:đượcmột bênsử dụnglà thitêrniệtnhiđểêvàn hungrất
tnăngàn, bạochinlihệtphụcvới mộtthiêbênn nhilàêcnonkỳngườidiệu.nhỏÔngbélánhưng i đò trođầy
ng t bản
ay ch lĩỉnch,
ó s ự
một quả
mái c ả
chm và
èo “N khảhư
cbácái hquethắng,giữaphábạt ngànthànhsóvượtng thảiác. ” nhưng vẫn hiện lên như một vị tướng bách chiến
b.thuyềnÔng lvượtái đòtlhàácmột người rất mực tài hoa người nghệ sĩ trong nghệ thuật chèo
LàNguyễnmột nhàTuânvănluônyêunhìcáni nhậnđẹp, hướngcon ngườitới cádướii phigócthườngđộ tàiđểhoa,gâynghệấn tưsợngĩ. Kháimãnhniệmliệtt,ài
–

hoa,làm tnghệhơ, visếĩttvănrongmàsángcả tnhững ác củangườiNguyễnlàmTuânnghềcóchnghĩẳngamấyrộng,liêkhông n quan c ứ

tớ là
i những
nghệ t h người
uật
cNhàũngvănđượccũcngoi lcàônghệng nhậnsĩ, nếuvà tviự ệhàoc làcmáiccủôanghọlađạto củđếna nhữngtrình ngườiđộ tinhkhôngvi vàlsàimêuvănphàm.nghệ
tđấtrênnướcmặt.trận văn hóa, nhưng góp mồ hôi công sức của mình vào công cuộc xây dựng
Trnghệongsĩngườimà nhàláivănđò stôrngânĐà,trọngNguyễn gọi là Tuân
tay l áiđã
r axây
hoa. dựng
Nguyễn một hì
Tuânn h t ư
đãợngtạ ongười
r a mộtl á i
đị đò
ch
tNhưng
hủ xứngtàitầnăngm vớicủcaonôngngườiđò.làQuykhôngluậtthởểtrxemên conhẹ.n sông Đà là thứ quy luật khắc nghiệt.
Cáitrangtàđầui hoatiêcnủacủngườia tác lphẩm,
ái đò trNguyễn
ước tiênTuânđược đãbiểviu ếhitệvền ởkhoảng
trí nhớthsiờiêugiphàm.
a n Ngay
người lá i từ
đò
đãkinthừnghing gắnệm,bótừtngrêntrsảôingđónướcvốn.dĩMườicũngnămchỉ l-àđốimộtvớichmộtặng ôngđường.lão Nhưng bảy mươitrotnguổisđầyuốt
mườimặt vớinămbiếấy,t baongàyconngàythácđềudữ vàphảichẳngcưỡingàytrên nàosônglàĐàkhôngnhư cphảiưỡi hổ,đươngngàyđầungàyvớiphảithạchđối
tvớirậncátihcủyhếtch, bởiiến,vậyxuyênmườisunămốt từngấy đấytưởngnămchừngthángdàikhôngnhư cngàyả mộtnàođời lngườià không, dàiđốicảditrệănm
năm.một liVìnhvậyhồnôngmuônlãotdùhuởtucổiủađãsôngcaonướcnhưng. “Tcròênn ssởônghữuĐà,mộtôngtríxuôinhớ, ôngsiêungượcphàm.hơnÔngmộtlà
tsraăumchlầèo”n r.ồCói, clhẽíbaonh tatìynhgicữảlm,ái đòyêusáquýu mươisônglầĐàn cchủoanhững
Nguyễn c h uyến
Tuân th uyền
đều được th en
gửi đuôi
gắm én
ở
nhânvà yêuvậtdòngôngsôlãngo lđếnái đò,mứcđể tnhânhuộc vậtlòngcủhơna mìmộtnh gắnnghìbón tvớiên tshôácng, tĐàênnhưghềnhmáudùtdễhịthay, hiểu
khó đều hội tụ và lắng đọng thành một
Nguyễn dòng ch ảy t
Tuân.r ong t
Sông r áiĐàtim gicốủ
Bài viết ham khảo
nga ông
như l ã
“mo hay
ột t rưch í
ờngn h t l
hà iêtr
n ái
anhti m người
hùng c a nghệ
mà s
ôngĩ t ài
đã ba
th uộc
đếnvới bầycả những th ạc h c
tiá
nih ch ấm
hung th an,
hãn tcrh
ê ấm
n s ô câ
ng u và
Đà, những
Nguyễn đoạn
Tuân xuống
một dòng”
lầ n nữa. Tr o ng
khẳng c u ộc
đị n c
h h i
cếán
i
tluàậti củphụca ngườikíchnghệcủa lsũĩ “đáôngnơinắmải nướcchắchibiểnmh pháptrở”. Đếncủa tđây,hầntsaông,băntkhoăn hần đá,tựthhỏiuộc, cquyó phải
cPhương hính vẻviđẹpết lcêủnanhững ông đòdòngtrongthtơhimộcên tùmạcy bút: này đã gợi cảm hứng để nhà thơ Vũ Quần
"TôiTôitthhuộcuộclũngầm, thuộcthuộcdòngđá
[Sống. .] cuộc đời sông nước
TôiNướclấylànướcbầu llààmbạnnhà
TôiGắngnhìhinểnướcu dòngtrêdướin sôngđáy"
(ÔngVới sláôingđòĐàkhông- VũcQuầnó đôi cPhương)
á nh ta y c ủ a th ần Hec q uyn nhưng vì l à m c h ủ được cá c quy
lcuhậtínhtấltàyếucái tcàủiacsủôangngườiĐà nênlái đòôngsôcngó tĐàự domàvànhưđạt tEmiới đileểmZolcahạmtừngcủnóia nghệ: “Ngườithuậtnghệ. Đósĩ
cCáihẳngtàliàhoagì nếucủatngườihiếu tlàáiinăng,đò LainhưngChâu tcàòinnănghiện crhaẳngqualàtagìy lnếuái đikhông ê u lu c
yện ó la
nhưo động”
một .
nghệthiếuscĩhkéoính đànxác,vihayololnỡttraêy,n squáông.đàGiđềuữa cphảiái thtếrảgigiớiáđộcbằngdữ,mạngmột cshốútng.thMàiếungaybình ởtĩnh,
“kêunhữngmỏikhúcchânskhiôngdẫmkhônglêncóđồngthácbằngnó dễthdạiiếutdốcay dạithiếchuânđèo”mà. Chung buồn ngủquynhưlại, người nơi nào Mèo
chuyũngchiầmểmquânnguy.tàiNhưng ba. Mọi ông
gi ál
cá i đò
quan t rcêủn a tr ậ
ông n mạc
l ã o ,
đều khônhoạt khéo,
động bì tnroh t
ng ĩ nsh
ự như
phối vị
hợpch ỉ
nhị p
nhàng, c
độngấy… Thuyền hí n h xác
từ nhuầnvútnhuyễn . Nhà văn
và mi
hết êsu
ứ ctảc hcíá
n ihc h i
xác ến “lth
á ắng
i mi ếc
tủ a
một ta y lá
đường i ra c hoa
h éo bằng
về phí những
a c ử a đá
qua c ổ ng đá c á nh mở, cá nh khép. Vút , vút , c ử a ngoài c ử a
cvừaửa ttrựongđộngcùnglái tđượchuyềnlượnnhưđượcmột.”mũiMộttsêựnđitrềeuxuyênkhiển,nhanhluồn lạquanh vừahơi nướcmềm, vừamại,xuyênvừat ro ng lạ i
mạnh mẽ. Mỗi một động tá c c h èo th uyền
trên bức tranh sông nước. Sự thuần thục trong nghề nhiệp của ông củ a người nghệ sĩ như một đường c ọ hi ệ n ra
 Bài viết ham khảo
đòđi vàođã nângtronglcêảnctáhcànhánghìthnơhvănảnhtcrủêna người s ô ng nghệ
nước : sĩ c h èo t h uyền, vượt th ác . Tư th ế ấy
“QuaConstóhng,uyềnquađuôigió,énqualượnngày,bayqua đêm
SôngChở chĐà,ồng,thcáchởdữvợ,cũchngở duyên,êm chở tình.”
cTr. Ôngong ccòunộclàsốcngon lngườiao độngcó phong
đời t h th
ường,ái ung
người dung,lá i bì
đò n
hih ệdị
n l ên với vẻ đẹp tâ m hồn bì n h
dịbìn, khih, “êdmòngnhường.
s ô ng Sau
vặn mì những
n h vào lầ n
một chcèo
á i đò
bến vượt
c á t t
c h
ò ác ,
hang khi lạs ô ng
nh. nước
Sóng t
thrở
ác lạ i
xèo cả nh
xèo tth
a anh
n
tcrhouyệnng trvềí nhớ”nhữngngườiloàiláciáđòquýtrởhivềếmcuởộcSôngsốngĐà.thườngTất cngày,ả họ không“nướngbànốngthcêmơmvềlam”chivàến kể
tthhắngế, họvừaxemdànhnhữngđượccuộccủachmìiếnnhđấutrênnhưSôngcuộcĐà.sốBởing tthhườngế mớingàythấy,củcaonmìngườinh đểTâyrồi Bắckhi là
nhìVớinhọ,lạicđóuộclàchnhững iế n đấu kỉ ni
và ệ
cm,
h iếnhững
n th ắngnis ề
ômng vui
Đà c h
chứ ỉ không
là một hề
câ ul àchkhó
uyện khănt h t h
ường ử th ác
ngày. h .
“giCàuộcnh lsấốyngsựcủsaốnghọtlừàtngàyay nhữngnào ccũongn tchháciế,nnênđấunóvớicũsngôngkhôngĐà dữcódộigì,lngàyà hồinàohộpcđángũng
nhớ.động”sẤyảncxuấthínhvàlà ngayphẩmtrcohngất đặccả cubiộcệtscốủnga những
t h ường anh
ngày. hùngLớp đang
lớ p lặ ng
những t hcầm
o n tr o
ngườing la
như o
t“hHếọđãđãđượcsốngtrvàâncthrếtọng, ngợi ca trong trường ca của Nguyễn Khoa Điềm:
GiKhôngản dịaivànhớbìnmặth tâmđặt tên
Nhưng họ đã là m ra Đất Nước .”
⇨ Qua hình tượng người lái đò, Nguyễn Tuân bày tỏ thái độ mên yêu, cảm phục và tự
hàophi tvềhườngngườiđanglao độngngày vùngđêm âmcaotTâyhầmBắccốngnóihicếhnungsức -lựnhững c củ a c
mìo nn hngười
để dựngbì n hxâydị mà
đất r ấ t
nướcHình ảnhnhữngngườingườilái đòmàkhinhàếnvănđộc gitrâảnhoàitrọngniệgọim vềlà “ngườithứ vànganhmườihùngđãUylquaixơ tchủửa ltửha”iê.n
anhbiểnhùngcả trocnga Homer ơ vi ế t t huở nào. Cũng lạ i có dánh dấp c ủ a hì n h ảnh ông gi à nơi
–

tá c phẩm “Ô ng gi à và biể n cả ” c ủ a nhà Noben văn học - Hemi n way

sbàiự cchainngườih phụcláivàđòchấyiếnchtíhnắngh làssứựckếtmạnhhợpcủgiaữtahtiêấnmnhilòngên.yêuVàtchhiúngên nhitaêđềun sâhiu ểsuắcrvàằng bởi
tchuáiộc độsốngbiếmớit ơnxâytrândựngtrọngChủphẩmnghĩchaấtxãcủhộia ngườiở miềnlaBắco động. trong quá trình xây dựng
Tài liệu được tổng hợp từ nhiều nguồn