AYT FİZİK DENEME SINAVI 24 111

1. 1 3. T
2 3
hmax v2
v1 = 50 m/s
5h 53° i
3h 3h
A B C
5h h v1x = v1 · cos 53° = 50 · 0,6 = 30 m/s
h
3h h 5h
v1y = v1 · sin 53° = 50 · 0,8 = 40 m/s
I. Yüksekliği h, özkütlesi d olan düzgün dik silindirik ya
da prizmatik cisimlerin basıncı; Düşey hız 40 m/s olduğuna göre A noktasından atılan cis-
min uçuş süresi 4 + 4 = 8 s dir.
P = hdg
|AC| = v1y · t1
bağıntısıyla bulunur. Tuğlaların özkütlesi d olmak
üzere; |AC| = 30 · 8 = 240 m

P1 = 5hdg , P2 = 3hdg , P3 = 3hdg bulunur. Şekil üzerinde verilen bilgilere göre A noktasından
atılan cismin menzil uzaklığı B noktasından atılan cismin
olduğundan P1 > P2 = P3 tür.
menzil uzaklığının 2 katı olmalıdır. O hâlde, B noktasından
II. Katılarda basınç kuvveti yüzey alanına ve cismin duruş atılan cismin menzil uzaklığı 120 m olur.
biçimine bağlı değildir. Yalnızca cismin ağırlığına eşittir.
Yanıt B dir.
Bu nedenle F1 = F2 = F3 olur.

III. Tuğla 1. konumda iken ağırlık merkezinin yerden yük-

5 3
sekliği h, 2. konumda iken h, 3. konumda iken
Nihat Bilgin Yayıncılık©

2 2 4. Çemberler üzerinde indüksiyon akımı oluşması için akı

3
h dir. değişimi gerekir. Bu nedenle +y veya –y yönündeki ha-
2
reketlerde indüksiyon akımı oluşmaz.
Kütle değişmediğine göre;
5 3 3
E1 = mgh , E2 = mgh , E3 = mgh
2 2 2
i
olup E1 > E2 = E3 tür.
iP iR
Yanıt C dir.
B B
–x +x
Bl Bl
2. Çarpışmadan önceki momentum;
P R
Pönce = m · v
1
Pönce = 5 · 10–3 · 100 = kg·m/s dir.
2
Üzerinden i akımı geçen düz telden dolayı P ve R çem-
1
Psonra =
2
kg · m / s berlerinin merkezlerinde yönü şekilde verilen B manyetik
60° alanları oluşur.
1
∆P = kg·m/s 60° O
2
60°
P çemberinde ok yönünde iP indüksiyon akımının oluş-
1 ması için Bl manyetik alanının B ile aynı yönde olması
Pö nce = kg · m / s
2 gerekir. Bunun için P çemberi –x yönünde hareket et-
melidir.
O noktasında topa uygulanan itme, momentumdaki de-
R çemberi üzerinde ok yönünde iR indüksiyon akımının
ğişime eşittir. Buradan;
oluşması için Bl manyetik alanının B ile zıt yönde ol-
D P = P sonra - P ö nce ması gerekir. Bunun için R çemberinin de –x yönünde
hareket etmesi gerekir.
1
DP = kg · m / s bulunur .
2 Yanıt B dir. Yanıt B dir.
112 AYT FİZİK DENEME SINAVI 24

5. 7. a 2a

m1 2T m2 T

m1 kütleli cisim için,

Fnet = m1 . a1

Yatay düzlemde yapılan çembersel hareket için; 2T = m1 . a

2r r 2T
• v= m1 = a
T
bağıntısına göre, r arttıkça v çizgisel hızı artar. yazabiliriz. Aynı şekilde m2 için de;
2r Fnet = m2 . a2
• ~=
T
bağıntısına göre, T sabit olduğundan ~ açısal hızı T = m2 . 2a
değişmez. T
m2 =
• a = ~2 . r 2a
yazabiliriz. Buradan;
bağıntısına göre, r arttıkça a ivmesi artar. m1
Yanıt E dir. m 2 = 4 bulunur.
Yanıt E dir.
Nihat Bilgin Yayıncılık©

8.
B

v
6. Y Z
X r

m
–q O
F

K1 K2
Manyetik alana giren yüklü parçacığa etki eden manyetik
kuvvet, parçacığın şekildeki gibi çembersel bir yörüngede
dönmesini sağlar. Çembersel yörüngenin yarıçapı
m· v
r= dir.
q·B
X çizgisi düğüm noktalarının birleştirilmesiyle elde edilen Buna göre;
bir düğüm çizgisidir. Bu nedenle I. öncül yanlıştır.
I. q küçültülürse r artar.
Y ve Z çizgileri maksimum genlikte titreşen çift tepe nok-
II. v küçültülürse r küçülür.
talarının birleştirilmesi ile elde edilen dalga katarlarıdır.
Bu nedenle II. öncül yanlış, III. öncül doğrudur. III. B küçültülürse r artar.

Yanıt C dir. Yanıt D dir.

 AYT FİZİK DENEME SINAVI 24 113

9. Modern atom teorisi, hidrojen atomuna uygulanan Schrö- 11. NX = mg

dinger Denklemi’nin genelleştirilmesiyle oluşturulmuş ve
günümüzde de geçerliliğini koruyan atom modelidir. Bu
m F
modelde çekirdek etrafındaki elektronlar için aşağıdaki X yatay (yer)
sonuçlar çıkarılmıştır.

• Elektronlar belirli enerji seviyelerinde bulunabilir. Bu

belirli seviyeler atomik kabuk adı verilen bölgelerdir. mg
Her kabuğun alabileceği elektron sayısı belirlidir. Yatay X yüzeyinin m kütleli cisme uyguladığı normal kuv-
vet (tepki kuvveti);
• Elektronların yörüngeleri de Broglie Hipotezine uy-
gun olacak şekilde kuantumludur. Açısal momentu- NX = mg dir.
mun değeri, orbitallerin belirlenmesini sağlar.
NY
Y
• Uyarılan elektron, taban durumuna dönerken aldığı
enerjiye eşit enerjide foton yayınlar. m
• de Broglie Hipotezi ve Heisenberg Belirsizlik İlkesi, Fnet
Modern Atom Teorisinde geçerlidir.
mg
Yanıt D dir.
yatay (yer)

m g ve N Y vektörlerinin bileşkesinin büyüklüğü Fnet

kuvvetini verir. NY normal kuvveti (tepki kuvveti) mg den
küçüktür.
Nihat Bilgin Yayıncılık©

Koninin içinde dönen cisim için, bileşke kuvvet yatay ve

çemberin merkezine doğru olan merkezcil kuvvettir (Fm).

NZ
Z

10. Bir fotonun bir atomu uyarabilmesi için fotonun enerji- m

si, atomun herhangi bir enerji düzeyinin enerjisine tam Fm
olarak eşit olmalı ya da iyonlaştırabilmesi için iyonlaşma
enerjisinden büyük olmalıdır.

enerji (eV) mg

iyonlaşma
7
NZ , taralı üçgende hipotenüs olduğundan koninin alabi-
leceği tüm açı değerleri için NZ > mg dir.
5 n=3
Buna göre NZ > NX > NY olur.
3 n=2
Yanıt C dir.
0 n=1
(temel hâl)

Bu nedenle enerjisi 3 eV olan K fotonu atomu uyararak

kendisi soğrulur. Enerjisi 6 eV olan L fotonu herhangi bir
enerji seviyesine eşit olmadığından saçılır.

10 eV luk bir enerjiyle gelen M fotonu da soğrulur. Çünkü

M fotonunun enerjisi iyonlaşma enerjisinden büyüktür.

Yanıt B dir.
114 AYT FİZİK DENEME SINAVI 24

12. 13. K aracı +x yönünde düzgün yavaşlıyor. Bu nedenle K ara-

cının hızının zamana bağlı değişimi Şekil I deki gibidir. Bu
şekle dikkat edilirse eğimi, dolayısıyla ivmesi negatif olur.
K1
q
L aracı –x yönünde düzgün yavaşlamaktadır. Yavaşla-
Şekil I
mada yön negatif olduğundan L aracının ivmesi pozitiftir.
K ve L araçlarına ait grafikler, aşağıdaki şekillerde veril-
miştir.

hız ivme
+v 0 +a L
K

K2
N 0 t zaman 0 t zaman

Şekil II L
–v 0 –a K
S
Şekil I Şekil II

konum
+x K
+q yüklü cismin çevresinde küre yüzeyine dik olacak bi-
çimde elektrik alan çizgileri oluşur. K1 küresel yüzey,
Şekil III
eş potansiyel yüzey olup bu yüzey üzerinde her noktada 0 t zaman
Nihat Bilgin Yayıncılık©

elektrik potansiyeli birbirine eşittir.

q yükü sabit hızla hareket ederse çevresinde düzgün bir –x L

manyetik alan oluşur. Bu yük ivmeli hareket ederse çev-
resindeki manyetik alan, zamanla değişen bir manyetik Yanıt E dir.
alana dönüşür. Zamanla değişen manyetik alan elektrik
alan oluşturur.

Bir mıknatısı çevreleyecek şekilde küresel bir yüzey çi-

zildiğinde mıknatısın N kutbuna yakın bölgede küresel
yüzeyden çıkan manyetik alan çizgi sayısı ile S kutbuna
yakın bölgede küresel yüzeye giren manyetik alan çizgi
sayısı eşit olur. Bu nedenle K2 küresi yüzeyinde net
manyetik akı sıfırdır.

Elektromanyetik dalgalar elektrik yüklerinin ivmeli hare-

keti sonucu oluşur. Mıknatısın ivmeli hareket yapması
elektromanyetik dalgalar oluşturmaz.

Yanıt E dir.
 AYT FİZİK DENEME SINAVI 24 115

14.
m 2m
N

K h L
k 4k
m 2m
30° 60°
1 2

Cisimler h yüksekliğine çıktıklarında K cisminin yer çekimi potansiyel enerjisi mgh, L ninki 2mgh olur. Cisimlere, bu
potansiyel enerjileri kazandıran yaylarda depolanan esneklik potansiyel enerjidir.
1 2
kx = mgh ............. (1)
2 1
1
4 kx 22 = 2 mgh .......... (2)
2
(1) ve (2) numaralı bağıntıları taraf tarafa oranlarsak;
1 2
kx mgh
2 1
=
1 2 mgh
4 kx 22
2

x 21 1
=
4 x 22 2

x1
x2 = 2 bulunur .

Yanıt D dir.