ეასის ფინალურის ტესტები

თემები 1-3
1. ვან კლიფის აზრით, რადგან:
ეას ეკონომიკის მიმართულების ბაკალავრების კურიკულუმშია, მას გარკვეული

შეხება უნდა ჰქონდეს ეკონომიკასთან
ეას ეროვნული მეურნეობის მდგომარეობის ამსახველი ანგარიშია, ის მთლიანად

ქვეყნისთვის დგება
ეას-ში ანგარიშები გამოიყენება, ის აუცილებლად საბუღალტრო აღრიცხვასთან

იქნება დაკავშირებული
2. ვან კლიფის აზრით, ეას:
ეკონომიკურ მაჩვენებელთა სისტემაა
საბუღალტრო აღრიცხვას უკავშირდება
ეროვნული მეურნეობის მდგომარეობის ამსახველი ანგარიშია
3. ეას:
ყველა არასწორია
ანგარიშების სისტემაა
დაკავშირებულია საბუღალტრო აღრიცხვასთან
ყველა სწორია
დაკავშირებულია ქვეყნის ეკონომიკასთან
4.„ეროვნული ანგარიშიანობის“ ტერმინის ავტორია ჰოლანდიელი ეკონომისტი:
ვან კლიფი
იაკობ ვან გოლდენენი
ერნსტ ვან დერ ბიგელი
იან ვან დენ ბრინკი
5.თუ ეას-ის ტერმინის ავტორს დავესეხებით, ეას არის:
ქვეყნის მდგომარეობის ამსახველი ანგარიში მთლიანობაში
ეროვნული მეურნეობის მდგომარეობის ამსახველი ანგარიში მთლიანად ქვეყნის

მასშტაბით
1
შიდა ეკონომიკის მდგომარეობის ამსახველი ანგარიში ქვეყნის მასშტაბით
სოფლის მეურნეობის მდგომარეობის ამსახველი ანგარიში მთლიანად ქვეყნის

6. ვან კლიფის მიხედვით, ეროვნულ ანგარიშთა სისტემა არის:
ეროვნული მეურნეობის მდგომარეობის ამსახველი ანგარიში მთლიანად ქვეყნის

ეროვნული მეურნეობის მდგომარეობის ამსახველი ანგარიში „დანარჩენი

მსოფლიოს“ თვალთახედვით
ეროვნული მეურნეობის მდგომარეობის ამსახველი ანგარიში რეგიონულ ჭრილში
7. ეკონომისტ-თეორეტიკოსები ფიქრობენ, რომ ეას:
არამეცნიერულ მეთოდებს იყენებს
მხოლოდ პრაქტიკული საქმიანობისთვის გამოიყენება
უტვინო და მოსაწყენი ბუღალტერიაა
8. პრაქტიკოს-ეკონომისტები ფიქრობენ, რომ:
ეას-ისთვის არ არის საჭირო ფუძემდებლური კონცეფციებისა და გაზომვის

მეთოდების ცოდნა
ეას რეალური პოლიტიკისთვის გამოუსადეგარია
ეას-ში მხოლოდ შერჩევის მეთოდები უნდა გამოიყენებოდეს
9. სტატისტიკოსებს მიაჩნიათ, რომ:
ეას არის მხოლოდ მოვლენების აღწერა, მაგრამ არა ანალიზი
ეას-ს მხოლოდ პრაქტიკული გამოყენება აქვს და თეორიულ კონცეფციები სრულიად

ზედმეტია
ეას არ უნდა იყენებდეს არამეცნიერულ მეთოდებს
10. ფრიც ბოსის აზრით, ეას არის ეკონომიკური ჰამბურგერი, რომელსაც:
მხოლოდ რამდენიმე ქვეყანაში აწარმოებენ და მთელი მსოფლიოს მასშტაბით

მოიხმარენ
მთელი მსოფლიოს მასშტაბით აწარმოებენ და მოიხმარენ
მომავალში მთელი მსოფლიოს მასშტაბით აწარმოებენ და მოიხმარენ
2
11. გავრცელებული შეხედულებები ეას-ის შესახებ:
არაერთგვაროვანი და კრიტიკულია
ერთგვაროვანი და ტრადიციულია
მხოლოდ თეორიულია
მხოლოდ პრაქტიკულია
12. ეროვნულ ანგარიშებს:
გრძელი ისტორია აქვს
მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ იყენებენ უნივერსალურ სტატისტიკურ

ინსტრუმენტად
მთელი მსოფლიოს მასშტაბით ფართოდ იყენებენ
13.ეროვნული ეკონომიკების მართვისა და ანალიზის საკვანძო ინდიკატორად არ

გამოიყენება:
ეროვნული შემოსავალი ერთ სულ მოსახლეზე
ბიუჯეტის დეფიციტის წილი მშპ-ში
მშპ-ის მოცულობა
მშპ-ის ზრდის ტემპი
14. ბევრი მნიშვნელოვანი გადაწყვეტილება უშუალოდ ეროვნული ანგარიშების

სტატისტიკის საფუძველზე მიიღება, მაგრამ მას არ იყენებენ:
საგადასახადო შემოსავლების ინდექსში საპროცენტო განაკვეთების დასადგენად
როგორც კერძო, ისე სახელმწიფო დონის ხელშეკრულებებში
ცალკეული სახელმწიფოს საწევრო შენატანის განსაზღვრისთვის საერთაშორისო

ორგანიზაციებში
15. მონიშნეთ არასწორი:
ბევრი მნიშვნელოვანი სახელმწიფო გადაწყვეტილება უშუალოდ ეროვნული

ანგარიშების სტატისტიკის საფუძველზე მიიღება
3
ცალკეული სახელმწიფოს საწევრო შენატანი გაეროსა და ევროკავშირში ქვეყნის
მთლიანი შიდა პროდუქტის ფიქსირებული პროცენტის ბაზაზე გაიანგარიშება
ეკონომიკური ანალიზის მრავალი მიმართულებისთვის ეას საყოველთაოდ

აღიარებულ საერთაშორისო სტატისტიკურ ჩარჩოს წარმოადგენს
ეროვნული შემოსავალი ერთ სულ მოსახლეზე მთელი მსოფლიოს მასშტაბით

ფართოდ გამოიყენება ეროვნული ეკონომიკების მართვისა და ანალიზის მიზნით
16.ეას-ის თეორიისა და მეთოდოლოგიის განვითარებაში დიდი წვლილი შეიტანეს

საერთაშორისო ორგანიზაციებმა:
ევროსტატი და საქსტატი
ეთგო და გაერო
გაერო და შსო
სსფ და ნატო
17. ეას-ის მაჩვენებლების საერთაშორისო შესადარისობის, სისტემატიზაციისა და

გავრცელების საქმეში დიდი წვლილი შეიტანეს საერთაშორისო ორგანიზაციებმა:
მსოფლიო ბანკი, ვაჭრობის მსოფლიო ორგანიზაცია
საერთაშორისო სავალუტო ფონდი, შრომის საერთაშორისო ორგანიზაცია
გაერთიანებული ერების ორგანიზაცია, ევროკავშირის სტატისტიკის ბიურო
18. ეას-ის შედგენაში მონაწილებდნენ საერთაშორისო ორგანიზაციები:
საერთაშორისო სავალუტო ფონდი, ეკონომიკური თანამშრომლობისა და

განვითარების ორგანიზაცია, გაერო, ევროსტატი, ნატო
მსოფლიო ბანკი, საერთაშორისო სავალუტო ფონდი, ეკონომიკური

თანამშრომლობისა და განვითარების ორგანიზაცია, გაერო, ევროსტატი
მსოფლიო ბანკი, საერთაშორისო სავალუტო ფონდი, ეკონომიკური

თანამშრომლობისა და განვითარების ორგანიზაცია, გაერო, შრომის საერთაშორისო
ორგანიზაცია, ევროსტატი
მსოფლიო ბანკი, ეკონომიკური თანამშრომლობისა და განვითარების ორგანიზაცია,

გაერო, ევროსტატი, ვაჭრობის მსოფლიო ორგანიზაცია
20. ეას-ის თეორიისა და მეთოდოლოგიის განვითარებაში, მისი მაჩვენებლების

საერთაშორისო შესადარისობის, სისტემატიზაციისა და გავრცელების საქმეში
მონაწილეობდნენ საერთაშორისო ორგანიზაციები:
4
ევროსტატი, ეთგო, მბ, სსფ, საქსტატი
ეთგო, მბ, სსფ, შსო, ნატო
გაერო, ევროსტატი, ეთგო, მბ, სსფ
გაერო, ევროსტატი, ეთგო, მბ, შსო
21.ეროვნულ ანგარიშთა სისტემა:
ურთიერთდაკავშირებულ მაჩვენებელთა სისტემაა
გამოიყენება საბაზრო ეკონომიკის ქვეყნებში
აღწერს და აანალიზებს მაკროეკონომიკურ პროცესებს
ეროვნულ ანგარიშიანობას საფუძვლად უდევს ეროვნული შემოსავლის წარმოების,

განაწილებისა და მოხმარების პროცესი
ეას-ის მაჩვენებლები არ არის უნიფიცირებული საგადასახდელო ბალანსისა და

დარგთაშორისი ბალანსის მაჩვენებლებთან
ეას-ში ხდება ოპერატიული, საბუღალტრო, საბანკო და სტატისტიკური აღრიცხვის

მონაცემების შეჯამება მთელი ეკონომიკის მასშტაბით
ეას-ის შექმნის მთავარი მიზანი იყო საერთაშორისო ორგანიზაციების მიერ ეას-ის

მაჩვენებლების გამოყენება
ეას-ის ინდიკატორები საერთაშორისო სტანდარტულ სტატისტიკურ

მეთოდოლოგიას ეფუძნება
ეას-ში გამოყენებულია საერთაშორისო დონეზე მიღებული კონცეფციები,

განსაზღვრებები და კლასიფიკაციები
ეას-ის ინდიკატორები ფართოდ გამოიყენება საერთაშორისო შედარებებისთვის
24. ეროვნულ ანგარიშიანობას საფუძვლად უდევს:
სახალხო მეურნეობის ბალანსი
საგადასახდელო ბალანსი
საერთაშორისო ეკონომიკური თანამშრომლობის იდეა
5
ეროვნული შემოსავლის წარმოების, განაწილებისა და მოხმარების პროცესი
25. ეას-ის შექმნას წინ უძღოდა:
ეროვნული სტატისტიკის გადასვლა გაეროს სტატისტიკური კომისიის მიერ

რეკომენდებულ მეთოდოლოგიაზე
განვითარებულ ქვეყნებში საბაზრო ეკონომიკის რეგულირებასა და ეკონომიკურ

ინფორმაციაზე მოთხოვნილების წარმოშობა
საბაზრო ურთიერთობების დანერგვა საქართველოში
26. ეროვნული სტატისტიკის გადასვლა ეას-ზე განაპირობა:
საბაზრო ურთიერთობების დანერგვამ საქართველოში
საბაზრო ეკონომიკის რეგულირებასა და ეკონომიკურ ინფორმაციაზე

მოთხოვნილების წარმოშობამ საბაზრო ეკონომიკის განვითარებულ ქვეყნებში
გაეროს სტატისტიკური კომისიის რეკომენდაციამ
27. საქართველოში ეას-ის დანერგვა ეროვნულ სტატისტიკაში გამოიწვია:
საგადასახდელო ბალანსის დანერგვამ
საერთაშორისო ორგანიზაციების მოთხოვნამ
საბაზრო ურთიერთობების დანერგვამ
ბუნებრივი რესურსების რაციონალური გამოყენების იდეამ
28. ეროვნულ ანგარიშთა სისტემა არის:
საერთაშორისო სტატისტიკური მეთოდოლოგია
საერთაშორისო სტატისტიკური პროცესი
საერთაშორისო სტატისტიკური შეთანხმება
საერთაშორისო სტატისტიკური ორგანიზაცია
29. საერთაშორისო სტანდარტულ სტატისტიკურ მეთოდოლოგიით მიიღწევა:
ქვეყნების ოფიციალურ სტატისტიკაში ინფორმაციის მოპოვების ხერხების

ერთიანობა
ეკონომიკური საქმიანობისა და მისი შედეგების აღრიცხვის მეთოდების ერთიანობა
6
ყველა ქვეყნის მაჩვენებელთა შესადარისობა
30. საერთაშორისო სტანდარტულ სტატისტიკურ მეთოდოლოგიის გამოყენებით

მიიღწევა:
საერთაშორისო თანამშრომლობისა და ინტეგრაციული პროცესების გაფართოება
ქვეყნების ოფიციალურ სტატისტიკაში ინფორმაციის მოპოვების ხერხების

ერთიანობა
ყველა ქვეყნის მაჩვენებელთა შესადარისობა
31. მაჩვენებელთა შესადარისობისთვის მნიშვნელოვანია, რომ ქვეყნები იყენებდნენ:
საერთაშორისო სტანდარტულ სტატისტიკურ მეთოდოლოგიას
ეროვნულ დონეზე შემუშავებულ სტატისტიკურ მეთოდოლოგიას
32. მონიშნეთ არასწორი ვარიანტი:
ეას-ში გამოყენებულია საერთაშორისო დონეზე მიღებული კონცეფციები,

განსაზღვრებები და კლასიფიკაციები
ეას-ის ინდიკატორები ფართოდ გამოიყენება საერთაშორისო შედარებებისთვის

ეას-ის ინდიკატორები საერთაშორისო სტანდარტულ სტატისტიკურ

მეთოდოლოგიას ეფუძნება
33. ერთიან საერთაშორისო მეთოდოლოგიაზე ქვეყნისთვის ოფიციალური

სტატისტიკის გადასვლა შესანიშნავი საშუალებაა ისეთი ინფორმაციის მისაღებად,
რომელიც:
უტყუარია
შესადარისია
ყველასათვის გასაგებია
34. თანამედროვე ეტაპზე, საერთაშორისო ეკონომიკური თანამშრომლობის მთავარი

იდეა მდგომარეობს სამყაროს:
7
გადარჩენაში
რაციონალური განვითარების უზრუნველყოფაში
თანმიმდევრული განვითარების უზრუნველყოფაში
35. მსოფლიოში თანაბარი მნიშვნელობის ორი განსხვავებული სტატისტიკური

მეთოდოლოგია გამოიყენებოდა:
1952 წლამდე
36. მიუთითეთ არასწორი დებულება:
სმბ-სა და ეას-ში გამოიყენება დაჯგუფებები და კლასიფიკაციები
სმბ-სა და ეას-ში მაკროეკონომიკური მაჩვენებლების შემადგენლობა ერთნაირია
სმბ-სა და ეას-ში განიხილება ეროვნული ეკონომიკის ურთიერთქმედება სხვა

ქვეყნებთან
სმბ გამოიყენება არასაბაზრო ეკონომიკის ქვეყნებში, ხოლო ეას - საბაზრო

ეკონომიკის ქვეყნებში
37. ეროვნულ ანგარიშთა სისტემისა და სახალხო მეურნეობის ბალანსის მსგავსებაა:

დაჯგუფებებისა და კლასიფიკაციების გამოყენება
შემოსავლების განაწილება ხარჯებად და დანაზოგებად
შრომის მწარმოებლურობის კონცეფციის გამოყენება
მაკროეკონომიკური მაჩვენებლების ერთნაირი შემადგენლობა
38. ეროვნულ ანგარიშთა სისტემისა და სახალხო მეურნეობის ბალანსის მსგავსებაა:
შემოსავლების განაწილება ხარჯებად და დანაზოგებად
შრომის მწარმოებლურობის კონცეფციის გამოყენება
მაკროეკონომიკური მაჩვენებლების ერთნაირი სტრუქტურა
საქონლისა და მომსახურების ნაკადების ასახვა წარმოებიდან საბოლოო

გამოყენებამდე
8
ეას მსოფლიო სტატისტიკური თეორიისა და პრაქტიკის სერიოზული მონაპოვარია
ეას-ის უმთავრესი ფუნქციაა გეგმის შესრულების კონტროლი
სმბ მსოფლიო სტატისტიკური თეორიისა და პრაქტიკის სერიოზული მონაპოვარია
სმბ-ს უმთავრესი ფუნქციაა გეგმის შესრულების კონტროლი
ეას-ის მაკროეკონომიკური მაჩვენებლებიდან ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესია მშპ
ეას განიხილავს ეროვნული ეკონომიკის ურთიერთქმედებას სხვა ქვეყნებთან
სმბ განიხილავს ეროვნული ეკონომიკის ურთიერთქმედებას სხვა ქვეყნებთან
სმბ-ს მაკროეკონომიკური მაჩვენებლებიდან ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესია მშპ
41. მონიშნეთ სწორი:
სმბ-ს საფუძვლად უდევს სმიტის შრომის მწარმოებლურობის თეზისი
სმბ გამოიყენება საბაზრო ეკონომიკის ქვეყნებში
სმბ-ს მაკროეკონომიკური მაჩვენებლებიდან ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესია მშპ
სმბ-ში შემოსავლები ნაწილდება ხარჯებად და დანაზოგებად
ეას განიხილავს ეროვნული ეკონომიკის ურთიერთქმედებას სხვა ქვეყნებთან
ეას იყენებს საბალანსო მეთოდს
ეას-ს საფუძვლად უდევს სმიტის შრომის მწარმოებლურობის თეზისი
ეას-ში სტატისტიკურად აისახება საქონლისა და მომსახურების ნაკადები

წარმოებიდან საბოლოო გამოყენებამდე
43. ეას-ის შესწავლის საგანია:
ქვეყნისა და მისი ცალკეული რეგიონის ეკონომიკა, სექტორები, საქმიანობის

სფეროები, ცალკეული ეკონომიკური პროცესები
შიდა ეკონომიკისა და ,,დანარჩენი მსოფლიოსათვის” ეროვნულ ანგარიშთა სისტემის

შედგენის მეთოდოლოგია
იმ მაკროეკონომიკური პროცესებისა და მათი შედეგების რაოდენობრივი

დახასიათება, რომლებიც დაკავშირებულია საქონლისა და მომსახურების
9
წარმოებასთან, შემოსავლების წარმოქმნასთან, განაწილებასთან, გადანაწილებასა და
მოხმარებასთან, საერთაშორისო ეკონომიკურ საქმიანობასთან
44. ეას-ისშესწავლისსაგანია:
შიდაეკონომიკისადა"დანარჩენიმსოფლიოსათვის"
ეროვნულანგარიშთასისტემისშედგენისმეთოდოლოგია
ქვეყნისადამისიცალკეულირეგიონებისეკონომიკა,სექტორები,
საქმიანობისსფეროები, ცალკეულიეკონომიკურიპროცესები
ეას-ისანალიზისძირითადიმიმართულებებისადამეთოდებისგანხილვა
ფუძემდებლური კონცეფციები და დებულებები
45. ეას-ის შესწავლის საგანი:
მოიცავს ანგარიშების აგების პრინციპებსა და მეთოდებს
კვლავწარმოების ციკლის სტადიებს (ფაზებს) ემთხვევა
არის იმ მაკროეკონომიკური პროცესებისა და მათი შედეგების რაოდენობრივი

წარმოებასთან
მდგომარეობს საერთაშორისო სტატისტიკურ პრაქტიკაში მიღებული ცნებებისა და

კატეგორიების გამოყენებაში ეკონომიკის დახასიათებისათვის
46. ეას-ის შესწავლის საგანი:

დახასიათებაა, რომლებიც დაკავშირებულია შემოსავლების წარმოქმნასთან,
განაწილებასთან, გადანაწილებასა და მოხმარებასთან
მოიცავს ქვეყნისა ცალკეული რეგიონების ეკონომიკის საქმიანობის სფეროებს
მოიცავს ეროვნულ ანგარიშთა სისტემის მაჩვენებელების, მათი ურთიერთკავშირისა

და გაანგარიშების მეთოდების გაშუქებას
არის მხოლოდ შიდა ეკონომიკისთვის ეროვნულ ანგარიშთა სისტემის შედგენის

მეთოდოლოგია
47. ეას-ის შესწავლის ობიექტია:
10

მაკროეკონომიკური პროცესებისა და მათი შედეგების რაოდენობრივი დახასიათება
48. ეას-ის შესწავლის ობიექტი არ არის:
ცალკეული ეკონომიკური ოპერაციები
ქვეყნის ეკონომიკა
ეკონომიკის სექტორები
ცალკეული რეგიონების ეკონომიკა

ქვეყნის ეკონომიკა, სექტორები და ნაკადები
ცალკეული რეგიონის ეკონომიკა, სექტორები და მარაგები
ქვეყნისა და მისი ცალკეული რეგიონის ეკონომიკა, საქმიანობის სფეროები და სხვა

ეკონომიკური ნაკადები
ქვეყნის ეკონომიკა, სექტორები და ნაკადები


51. ეას-ის შესწავლის მიზანია:

წარმოებასთან, შემოსავლების წარმოქმნასთან, განაწილებასთან, გადანაწილებასა და
მოხმარებასთან, საერთაშორისო ეკონომიკურ საქმიანობასთან
11

52. ეას-ის შესწავლის მიზანია:
მაკროეკონომიკური პროცესებისა და მათი შედეგების თვისებრივი დახასიათება
მაკროეკონომიკური მაჩვენებლების სისტემისა და მათი გაანგარიშების მეთოდების

გაშუქება
საერთაშორისო სტატისტიკურ პრაქტიკაში მიღებული ცნებებისა და კატეგორიების

გამოყენება ეკონომიკის დახასიათებისათვის
53. ეას-ის ძირითად ამოცანას არ წარმოადგენს:
ეას-ის შედგენის ძირითადი პრინციპებისა და მეთოდოლოგიების დაუფლება
მაკროეკონომიკური პროცესების დაგეგმვა და კონტროლი
საერთაშორისოდ მიღებული ცნებებისა და კატეგორიების გამოყენება
ეროვნული სიმდიდრის გაანგარიშების მეთოდოლოგიის შესწავლა
54. ეას-ის ამოცანა არ არის:
ცალკეული ანგარიშების შედგენის მეთოდოლოგიის შესწავლა

კვლავწარმოების ციკლის სტადიების დახასიათება
ეას-ში გამოყენებული ძირითადი კლასიფიკაციებისა და დაჯგუფებების განხილვა
55. ეას-ის ამოცანა არ არის:
ქვეყნისა და მისი ცალკეული რეგიონების ეკონომიკაში მიმდინარე პროცესების

დახასიათება
ეას-ში გამოყენებული ძირითადი კლასიფიკაციებისა და დაჯგუფებების განხილვა
ცალკეული ანგარიშების შედგენის მეთოდოლოგიის დაუფლება
12
56. შიდა ეკონომიკისა და ,,დანარჩენი მსოფლიოსათვის” ეროვნულ ანგარიშთა

სისტემის შედგენის მეთოდოლოგია არის:
ეროვნული ანგარიშიანობის მიზანი
ეროვნული ანგარიშიანობის საგანი
ეროვნული ანგარიშიანობის ობიექტი
57. ეროვნული სიმდიდრის გაანგარიშების მეთოდოლოგიის შესწავლა წარმოადგენს

ეროვნულ ანგარიშთა სისტემის:
ამოცანას
საგანს
ობიექტს
მიზანს
58. ეროვნულ ანგარიშთა სისტემის აგების თანმიმდევრობა:
კვლავწარმოების ციკლის სტადიებს (ფაზებს) ემთხვევა
კვლავწარმოების ციკლის სტადიებს (ფაზებს) ყოველთვის არ ემთხვევა
კვლავწარმოების ციკლის სტადიებს (ფაზებს) ემთხვევა მხოლოდ შიდა

ეკონომიკისთვის
კვლავწარმოების ციკლის სტადიებს (ფაზებს) ემთხვევა მხოლოდ „დანარჩენი

მსოფლიოსთვის“
59. ეროვნულ ანგარიშთა სისტემის ანგარიშების თანმიმდევრობა ემთხვევა:
ეას-ის შესწავლის ობიექტს
ეას-ის შესწავლის ამოცანებს
კვლავწარმოების ციკლის სტადიებს
ეას-ის შესწავლის მიზანს
60. მონიშნეთ არასწორი. წარმოება, განაწილება, გადანაწილება, მოხმარება:
კვლავწარმოების ციკლის სტადიებია, რასაც ემთხვევა ეროვნულ ანგარიშთა სისტემის

აგების თანმიმდევრობა
13
არის საქონლისა და მომსახურების წარმოება, შემოსავლების შექმნა, პირველადი
განაწილება და გადანაწილება, მათი გამოყენება საბოლოო მოხმარებისა და
დაგროვებისათვის, რასაც ემთხვევა ეროვნულ ანგარიშთა სისტემის აგების
თანმიმდევრობა
არის კვლავწარმოების ციკლის ფაზები, რაც საფუძვლად უდევს ეას-ის ანგარიშების

თანმიმდევრობას
არის საქონლისა და მომსახურების წარმოება, შემოსავლების შექმნა, პირველადი

განაწილება და გადანაწილება, მათი გამოყენება საბოლოო მოხმარებისა და
დაგროვებისათვის, რასაც ზოგჯერ შეიძლება დაემთხვეს ეროვნულ ანგარიშთა
სისტემის აგების თანმიმდევრობა
61. ეროვნულ ანგარიშთა სისტემა არის მაკროეკონომიკური ანგარიშების

თანმიმდევრული, ანუ:
კოჰერენტული ნაკრები
ინტეგრირებული ნაკრები
ურთიერთდაკავშირებული ნაკრები
62. ეროვნულ ანგარიშთა სისტემა არის მაკროეკონომიკური ანგარიშების

ინტეგრირებული, ანუ:
კოჰერენტული ნაკრები
ურთიერთდაკავშირებული ნაკრები
თანმიმდევრული ნაკრები
63. მონიშნეთ არასწორი. ეროვნულ ანგარიშთა სისტემას საფუძვლად უდევს

საერთაშორისო დონეზე შეთანხმებული:
კონცეფციები და არა განმარტებები
განმარტებები და არა კლასიფიკაციები
კლასიფიკაციები და არა კონცეფციები
64. ეროვნულ ანგარიშთა სისტემას საფუძვლად უდევს:
საერთაშორისო დონეზე შეთანხმებული აღრიცხვის წესები
საერთაშორისო დონეზე შეთანხმებული განმარტებები
14
საერთაშორისო დონეზე შეთანხმებული კლასიფიკაციები
65. სისტემის თითოეული ანგარიში წარმოადგენს ბალანსს (ტოლობას) ამა თუ იმ

რესურსის მოცულობასა და გამოყენებას შორის, რაც მიიღწევა:
დამაბალანსებელი მუხლის მეშვეობით
საშუალოების მეთოდით
მათემატიკურ-სტატისტიკური მეთოდების სრული არსენალით
საინდექსო მეთოდით
66. ეას-ის მაჩვენებლების გაანგარიშებისთვის არ გამოიყენება:
საინდექსო მეთოდი
საბალანსო მეთოდი
საშუალოების მეთოდი
დელფის მეთოდი
67. ეას-ის მაჩვენებლების გაანგარიშებისთვის გამოიყენება:
დინამიკის მწკრივების მეთოდი
68. ეას-ის მაჩვენებლების გაანგარიშებისთვის არ გამოიყენება:
სასაქონლო ნაკადების მეთოდი
კლასიფიკაციებისა და დაჯგუფების მეთოდი
69. შესასწავლი ეკონომიკური პროცესების მრავალმხრივ დახასიათებასა და

ეკონომიკური მახასიათებლების სტრუქტურულ შესწავლას უზრუნველყოფს:
15
კლასიფიციებისა და დაჯგუფების მეთოდი
70. ინტერვალური მაჩვენებლების გასაანგარიშებლად გამოიყენება:
დაჯგუფების მეთოდი
71. ინფლაციის პირობებში მაკროეკონომიკური მაჩვენებლების შესწავლისათვის

დინამიკაში გამოიყენება:
ფიზიკური მოცულობის ინდექსი
72. შესასწავლი ეკონომიკური პროცესების მრავალმხრივ დახასიათებასა და

ეკონომიკური მაჩვენებლების სტრუქტურის შესწავლას უზრუნველყოფს:
მათემატიკურ-სტატისტიკური მეთოდები
კლასიფიკაციებისა და დაჯგუფების მეთოდები
73. ეროვნული ანგარიშების ასაგებად ამა თუ იმ მეთოდის გამოყენება:
დამოკიდებულია საერთაშორისო პრაქტიკაზე
არ არის დამოკიდებული ინფორმაციის დეფიციტზე
დამოკიდებულია ინფორმაციის არსებობაზე
დამოკიდებულია კვლავწარმოების ციკლის ეტაპებზე
74. ეას-ის აგების მეთოდებიდან ყველაზე ფართოდ გამოიყენება:
დანახარჯები-გამოშვების მეთოდი
16
თანმიმდევრული აგების მეთოდი
რესურსები-გამოყენების მეთოდი
75. თანმიმდევრული აგების მეთოდი:
გამოიყენება თანმიმდევრობით შედგენილ ანგარიშებში გამოვლენილი

მნიშვნელოვანი სხვაობის შემთხვევაში
მსოფლიოში ყველაზე გავრცელებულია
გამოიყენება ინფორმაციის დეფიციტის შემთხვევაში
არ გულისხმობს ანგარიშების აგებას კვლავწარმოების ციკლის ეტაპების მიხედვით
76. თანმიმდევრული აგების მეთოდი:
მსოფლიოში ყველაზე გავრცელებულია და გულისხმობს ანგარიშების აგებას

კვლავწარმოების ციკლის ეტაპების მიხედვით
გამოიყენება ინფორმაციის დეფიციტის შემთხვევაში
გამოიყენება ცალკეული სახეობის პროდუქტის რესურსებსა და გამოყენებას შორის

გადახრების კორექტირებისთვის
უმეტეს ქვეყნებში გამოიყენება როგორც დამხმარე, ხოლო ზოგიერთ ქვეყანაში

ძირითად მეთოდად არის მიჩნეული
77. სასაქონლო ნაკადების:
მეთოდის არსი იმაში მდგომარეობს, რომ თითოეული ანგარიშის მიხედვით

ცალკეული სახეობის პროდუქტის (ნომენკლატურის) რესურსების მაჩვენებელი უნდა
შეედაროს მისივე გამოყენების მაჩვენებელს
მეთოდით დგინდება გადახრები ცალკეული სახეობის პროდუქტის რესურსებსა და

გამოყენებას შორის
მეთოდით ხდება ცალკეული სახეობის პროდუქტის რესურსებსა და გამოყენებას

შორის გადახრების კორექტირება
78. სასაქონლო ნაკადების:
17
მეთოდის არსი იმაში მდგომარეობს, რომ თითოეული ანგარიშის მიხედვით
ცალკეული სახეობის პროდუქტის (ნომენკლატურის) რესურსების მაჩვენებელი უნდა
შეედაროს მისივე გამოყენების მაჩვენებელს
მეთოდით დგინდება გადახრები ცალკეული სახეობის პროდუქტის რესურსებსა და

გამოყენებას შორის
მეთოდს უმეტეს ქვეყნებში იყენებენ როგორც დამხმარეს, ხოლო ზოგიერთ ქვეყანაში,

(მაგ. დანიაში) ის ძირითად მეთოდად არის მიჩნეული
79. სასაქონლო ნაკადების მეთოდი:
არ გამოიყენება თანმიმდევრობით შედგენილ ანგარიშებში აღმოჩენილი სხვაობის

შემთხვევაში
გამოიყენება როგორც ძირითადი მეთოდი უმეტეს ქვეყნებში
ითვალისწინებს ცალკეული სახის პროდუქტის რესურსებისა და გამოშვების

შედარებას
არ გამოიყენება ინფორმაციის დეფიციტის შემთხვევაში
ეას-ში მიღებული მაჩვენებლების ერთმანეთთან დაკავშირება ხდება ,,საქონლისა და

მომსახურების” ანგარიშში
დამაბალანსებელი მუხლი გამოიყენება ყოველი მომდევნო ანგარიშის

დასაკავშირებლად წინა ანგარიშთან
დამაბალანსებელი მუხლით ვახასიათებთ ცალკეული ეკონომიკური პროცესის

შედეგს
ეას-ში მიღებული მაჩვენებლების ერთმანეთთან დაკავშირება ხდება „წარმოების“

ანგარიშში
81. როგორც სტატისტიკა2-იდან ცნობილია, უცვლელ ფასებში მშპ-ის გამოსახვის

მიზნით ვიყენებთ შემდეგ ფორმულას და ამ მეთოდს ეწოდება:
∑ q1 p0 =
∑ q0 p0×¿ ¿ ∑ q 0 p 0 ∑ q1 p0 ექსტრაპოლაცია
∑ q1 p1 =
∑ q1 p1 : ∑ q1 p 0 ∑ q0 p 0 პირდაპირი გადაანგარიშება
18
∑ q1 p1 =
∑ q1 p0×¿ ¿ ∑ q1 p 0 ∑ q1 p1 დეფლირება
∑ q1 p0 =
∑ q0 p0×¿ ¿ ∑ q 0 p 0 ∑ q1 p0 ორმაგი დეფლირება
82. საბაზისო წელს ტრანსპორტის გამოშვებამ ( ∑ q0 p 0 ) საბაზისო ფასებში 3 474 მლნ
∑ q 1 p 0 =1 , 1 ∑ q1 p1 =
ლარი შეადგინა. ∑ q 0 p 0 , ხოლო ∑ q1 p 0 1,5. დამატებული ღირებულების (მდღ)
წილი მთლიან გამოშვებაში 63%-ია. პირობითი გაანგარიშებების მეთოდის
გამოყენებით მდღ მიმდინარე ფასებში საანგარიშო პერიოდში ტოლია:
5 731 მლნ
3 611 მლნ ( 3474*1.1*1.5*0.63)
3 821 მლნ
83. საბაზისო წელს მრეწველობის გამოშვებამ ( ∑ q0 p 0 ) საბაზისო ფასებში 10 855 მლნ

∑ q 1 p 0 =1 , 1 ∑ q1 p1 =
ლარი შეადგინა. ∑ q 0 p 0 , ხოლო ∑ q1 p 0 1,5. დამატებული ღირებულების (მდღ)
წილი მთლიან გამოშვებაში 53%-ია. პირობითი გაანგარიშებების მეთოდის
გამოყენებით მდღ მიმდინარე ფასებში საანგარიშო პერიოდში ტოლია:
9 493 მლნ (10855*1.1*1.5*0.53)
6 328 მლნ
7 845 მლნ
84. საბაზისო წელს ვაჭრობის გამოშვებამ საბაზისო ფასებში 6 231 მლნ ლარი
შეადგინა. ფიზიკური მოცულობის ინდექსი 1,4-ია, ხოლო ფასების ინდექსი 0,98.
დამატებული ღირებულების (მდღ) წილი მთლიან გამოშვებაში 80%-ია. პირობითი
გაანგარიშებების მეთოდის გამოყენებით მდღ მიმდინარე ფასებში საანგარიშო
პერიოდში ტოლია:
4 885 მლნ
6 978 მლნ
6 839 მლნ (6231*1.4*0.98*0.8)
19
85. საბაზისო წელს კავშირგაბმულობის გამოშვებამ საბაზისო ფასებში 8 410 მლნ
ლარი შეადგინა. ფიზიკური მოცულობის ინდექსი 1,6-ია, ხოლო ფასების ინდექსი
1,02. დამატებული ღირებულების (მდღ) წილი მთლიან გამოშვებაში 73%-ია.
პირობითი გაანგარიშებების მეთოდის გამოყენებით მდღ მიმდინარე ფასებში
საანგარიშო პერიოდში ტოლია:
10 019 მლნ (8410*1.6*1.02*0.73)
6 262 მლნ
9 822 მლნ
86. ცნობილია, რომ გამოშვებამ საანგარიშო პერიოდში წინა წლის ფასებში შეადგინა
22 მლრდ. ლარი, ხოლო ფასები გაიზარდა 0,2%-ით. დარგის გამოშვების მოცულობა
საანგარიშო პერიოდში მოქმედ ფასებში იქნება:
21 956 მლნ
22 044 მლნ (22 მლრდ + (22მლრდ*0.002))
87. გვაქვს შემდეგი მონაცემები: ვაჭრობის გამოშვების მოცულობა წინა წლის III
კვარტალში 120 მლნ. ლარი; მიმდინარე წლის III კვარტალში წინა წლის III
კვარტალთან შედარებით პროდუქციის ფიზიკური მოცულობის ინდექსმა შეადგინა
130%; დარგის ფასების ინდექსმა - 105%; დამატებული ღირებულების ხვედრითმა
წილმა - 54%. დარგის მდღ საანგარიშო პერიოდში საანგარიშო პერიოდის ფასებში
იქნება:
88.452 მლნ (120*1.3*1.05*0.54)
84.2 მლნ
64.8 მლნ
88. გვაქვს შემდეგი მონაცემები: მშენებლობის გამოშვების მოცულობა წინა წლის IV

კვარტალში 120 მლნ. ლარი; მიმდინარე წლის IV კვარტალში წინა წლის IV
104%; დარგის ფასების ინდექსმა - 117%; დამატებული ღირებულების ხვედრითმა
წილმა - 56%. დარგის მდღ საანგარიშო პერიოდში საანგარიშო პერიოდის ფასებში
იქნება:
79 მლნ
82 მლნ (120*1.04*1.17*0.56)
70 მლნ
20
89. გვაქვს შემდეგი მონაცემები: ტრანსპორტის გამოშვების მოცულობა წინა წლის II
კვარტალში 120 მლნ. ლარი; მიმდინარე წლის II კვარტალში წინა წლის II
1,55; დარგის ფასების ინდექსმა - 0,98; დამატებული ღირებულების ხვედრითმა
წილმა - 51%. დარგის საანგარიშო პერიოდის მთლიანი დამატებული ღირებულება
მიმდინარე ფასებში იქნება:
39 მლნ
93 მლნ (120*1.55*0.98*0.51)
97 მლნ
90. თუ მშპ-ის პირობითი გამოთვლის დროს დარგის საბაზისო პერიოდის

გამოშვების ღირებულებას გავამრავლებთ მოცემული დარგის გამოშვების ფიზიკური
მოცულობის ინდექსზე, მივიღებთ:
საანგარიშო პერიოდში მოცემული დარგის გამოშვების ღირებულებას წინა წლის

შესაბამის ფასებში
საანგარიშო პერიოდში მოცემული დარგის გამოშვების ღირებულებას მიმდინარე

წლის შესაბამის ფასებში
მოცემული დარგის გამოშვების ფასების ინდექსს
მოცემული დარგის გამოშვების ღირებულების ინდექსს
91. თუ მშპ-ის პირობითი გამოთვლის დროს დარგის გამოშვების ღირებულებას წინა

წლის შესაბამის ფასებში გავამრავლებთ მოცემული დარგის გამოშვების ფასების
ინდექსზე, მივიღებთ:
საანგარიშო პერიოდში მოცემული დარგის გამოშვების ღირებულებას მიმდინარე

წლის შესაბამის ფასებში
საანგარიშო პერიოდში მოცემული დარგის გამოშვების ღირებულებას წინა წლის

შესაბამის ფასებში
მოცემული დარგის გამოშვების ფიზიკური მოცულობის ინდექსს
მოცემული დარგის გამოშვების ღირებულების ინდექსს
92. მონიშნეთ არასწორი. კვარტალური ან თვიური ანგარიშების შედგენისას ხშირად

აღარ რჩება დრო საწარმოებიდან გამოშვებისა და შუალედური მოხმარების შესახებ
ინფორმაციის მისაღებად, ამისთვის:
21
ითვალისწინებენ საქონელ-წარმომადგენელის ფიზიკურ მოცულობას და ფასს
იყენებენ ინდექსების ურთიერთკავშირს
პრაქტიკაში პრობლემა არ დაიყვანება ნატურალური მაჩვენებლის სწორ შერჩევამდე
ატარებენ პირობით გამოთვლებს
93. მონიშნეთ არასწორი. მშპ-ის გამოთვლის გამარტივებული ან მიახლოებითი

მეთოდის:
გამოყენება გულისხმობს მიღებული მაჩვენებლის დაზუსტებას დამატებითი

ინფორმაციის მიღების შემდეგ
გამოყენება ხდება როგორც ჩვენთან, ისე მსოფლიოს მრავალ ქვეყანაში
კვარტალური შედეგების კორექტირებისათვის გამოიყენება ფრიც ბოსის მეთოდი
გამოყენება არ ხდება საქართველოში, რადგან ეს მნიშვნელოვანწილად ფორმალური

მეთოდია
94. მშპ-ის წლიური გაანგარიშებების განხორციელების შემდეგ:
როგორც წესი, კორექტირდება კვარტალების მიხედვით მიღებული შედეგები
როგორც წესი, არ ხდება კვარტალების მიხედვით მიღებული შედეგების

კორექტირება
კორექტირებისათვის მსოფლიო პრაქტიკაში არ გამოიყენება ფრიც ბოსის მეთოდი,

რადგან ის მნიშვნელოვანწილად ფორმალური, მათემატიკური მეთოდია
95. მონიშნეთ არასწორი. მშპ-ის წლიური გაანგარიშებები:
როგორც წესი, აღარ კორექტირდება
როგორც წესი, კორექტირდება დარგთაშორისი ბალანსის აგების შემდეგ
კორექტირდება დაახლოებით 10-12-ჯერ გარკვეული უზუსტობების გამოვლენის

შემდეგ
96. ეას-ის ძირითად მომხმარებლებს არ განეკუთვნება:
ბიზნესის წარმომადგენლები
სახელმწიფო მართვის ორგანოები
შინამეურნეობები
22
მენეჯერები
97. ეას-ის მონაცემების ძირითადი მომხმარებლები არიან:
სახელმწიფო მმართველობის ორგანოები და საერთაშორისო ორგანიზაციები
ბიზნესის წარმომადგენლები
სამეცნიერო-კვლევითი ორგანიზაციები და სტუდენტები
98. ეას-ის საფუძველზე სახელმწიფო მართვის ორგანოები:
შეიმუშავებენ ეკონომიკურ პოლიტიკას და იღებენ გადაწყვეტილებებს საბაზრო

ეკონომიკის რეგულირების ღონისძიებების შესახებ
იღებენ ინფორმაციას იმის შესახებ, თუ როგორ მაკროეკონომიკურ გარემოში

ფუნქციონირებს ეს თუ ის კომპანია
შეისწავლიან კავშირებს უმნიშვნელოვანეს მაკროეკონომიკურ ცვლადებს შორის,

აგებენ ეკონომიკურ და ეკონომეტრიკულ მოდელებს ეკონომიკური პროცესების
პროგნოზირებისათვის
მონაცემების შესადარისობის უზრუნველსაყოფად შეიმუშავებენ საერთაშორისო

სტანდარტებს
99. ეას-ის საფუძველზე ბიზნესის წარმომადგენლები:
შეიმუშავებენ ეკონომიკურ პოლიტიკას და იღებენ გადაწყვეტილებებს საბაზრო
ეკონომიკის რეგულირების ღონისძიებების შესახებ
იღებენ ინფორმაციას იმის შესახებ, თუ როგორ მაკროეკონომიკურ გარემოში

ფუნქციონირებს ეს თუ ის კომპანია
შეისწავლიან კავშირებს უმნიშვნელოვანეს მაკროეკონომიკურ ცვლადებს შორის,

აგებენ ეკონომიკურ და ეკონომეტრიკულ მოდელებს ეკონომიკური პროცესების
პროგნოზირებისათვის
მონაცემების შესადარისობის უზრუნველსაყოფად შეიმუშავებენ საერთაშორისო

სტანდარტებს
100. ეას-ის საფუძველზე საერთაშორისო ორგანიზაციები:
მაკროეკონომიკური თეორიის შემუშავებით არიან დაკავებული
23
იყენებენ მაკროეკონომიკურ მაჩვენებლებს არა მხოლოდ მსოფლიო და რეგიონული
ეკონომიკის განვითარების ანალიზის, არამედ კონკრეტული ამოცანების
გადაწყვეტის მიზნითაც
იღებენ გადაწყვეტილებებს ინვესტიციების განხორციელების შესახებ
შეიმუშავებენ საშუალო და მოკლევადიან პროგნოზებს
მოსახლეობის ერთ სულზე გაანგარიშებული მშპ უჩვენებს, თუ როგორია ეკონომიკის

ცალკეული დარგების ხვედრითი წილი ეკონომიკაში
სხვადასხვა პერიოდის მუდმივ ფასებში გაანგარიშებული მშპ-ის მაჩვენებლების

შედარების გზით მიიღება ეკონომიკური ზრდის ტემპები
მშპ-ის მოცულობა ბაზრის მოცულობის მაჩვენებელია, ვინაიდან ის ახდენს მოცემულ

ქვეყანაში დროის ამა თუ იმ პერიოდში წარმოებული საბოლოო საქონლისა და
მომსახურების გაზომვას
მშპ-ის გამოყენების სტრუქტურული მაჩვენებლები მნიშვნელოვანია წარმოების

გაფართოების შესაძლებლობის შესაფასებლად და ცხოვრების დონის ანალიზისათვის
ეკონომიკური ზრდის ტემპები ეკონომიკური პოლიტიკის წარმატების,

გასატარებელი რეფორმებისა და პროგრამების ეფექტურობის ერთ-ერთი
კრიტერიუმია
მშპ-ის კვარტალური მონაცემები გამოიყენება ქვეყნის ეკონომიკურ კონიუნქტურაში

მიმდინარე ცვლილებების ანალიზისათვის
ეკონომიკური განვითარების დონის დასახასიათებლად გამოიყენება მშპ-ის

მოცულობა შესადარ ფასებში
მშპ-ის დარგობრივი სტუქტურის სხვადასხვა პერიოდის მონაცემები ასახავს

ეკონომიკის სტრუქტურულ ცვლილებებს
მშპ-ის თვიურ მონაცემებს იყენებენ მოკლევადიანი წინასწარი ოპერატიული

მონაცემების მისაღებად
მშპ-ის კვარტალური მონაცემები გამოიყენება ქვეყნის ეკონომიკურ კონიუნქტურაში

მიმდინარე ცვლილებების ანალიზისათვის
24
მშპ-ის წლიური მოცულობა შრომის მწარმოებლურობის გაანგარიშებისას
მრიცხველშია
მშპ-ის გამოყენების სტრუქტურული მაჩვენებლებია იმპორტი, დაგროვება და

მოხმარება --- უნდა ეწეროს ექსპორტი
ეას-ის მონაცემების ანალიზის პროცესში განსაკუთრებული ყურადღება უნდა

მიექცეს დამოკიდებულების გამოვლენას ეკონომიკური ზრდის ტემპებსა (მშპ-ის
ფიზიკური მოცულობის ინდექსი) და შემდეგ მაჩვენებლებს შორის: სახელმწიფო
ბიუჯეტის დეფიციტი მშპ-თან მიმართებით, მშპ-ის მთლიან მოცულობაში
სახელმწიფო აპარატის შენახვის ხარჯების წილი, შიდა და საგარეო ვალის
თანაფარდობა მშპ-თან მიმართებაში.

ეკონომიკური მონიტორინგი მნიშვნელოვნად ეფექტური იქნებოდა, შესაძლებელი

რომ იყოს ეას-ის ყველა ინდიკატორის გამოთვლა არა წლიურად, არამედ
ყოველკვარტალურადაც
მულტინაციონალური კორპორაციები თვითონ ქმნიან საკუთარ მაკროეკონომიკურ

მოდელებს, რისთვისაც ეროვნულ ანგარიშთა სისტემის მაჩვენებლებს იყენებენ
ერთ სულ მოსახლეზე მშპ-სა და მეშ-ის შეფარდებით მაჩვენებლებს ფართოდ

იყენებენ საერთაშორისო ორგანიზაციები იმის გასარკვევად, შეიძლება თუ არა სესხის
გაცემა ამა თუ იმ ქვეყნისთვის, რა დახმარება შეიძლება გაეწიოთ მათ და რა
პირობებით
ითვლება, რომ ბუღალტერია განსაზღვრავს ეას-ის საბაზისო კატეგორიებს,

როგორიცაა წარმოება, მოხმარება და კაპიტალის დაგროვება
ეას დასრულებულ სახეს აძლევს მაკროეკონომიკური სტატისტიკის მაჩვენებელთა

სისტემას
შინამეურნეობების სექტორით ეას უკავშირდება დემოგრაფიასა და სოციალურ

სტატისტიკას
25
ეას წარმოადგენს საერთაშორისო და ქვეყნების სტატისტიკური ორგანიზაციების
ფუნქციონირების თავისებურებების შესწავლის ერთიან მეთოდოლოგიურ
საფუძველს
106. ეროვნული ანგარიშიანობა დაკავშირებულია:
მხოლოდ მეცნიერებისა და პრაქტიკის ისეთ დარგებთან, როგორიცაა

მაკროეკონომიკური და დარგობრივი სტატისტიკები
მეცნიერებისა და პრაქტიკის ყველა დარგთან
მეცნიერებისა და პრაქტიკის მრავალ დარგთან
მხოლოდ მატემატიკურ სტატისტიკასა და ეკონომეტრიკასთან
ეროვნული ანგარიშიანობა დაკავშირებულია მეცნიერებისა და პრაქტიკის მრავალ

დარგთან, რადგან მათ შორის წინააღმდეგობრივი ნიუანსები არ გვხვდება
ეას-ის შინაარსი და სტრუქტურა მნიშვნელოვნად არის დამოკიდებული ეკონომიკის

თეორიასა და საბუღალტრო აღრიცხვის პრაქტიკაზე
თუ საბუღალტრო აღრიცხვის პრაქტიკა წინააღმდეგობაში მოდის ეკონომიკის

თეორიასთან, მაშინ ეას-ში პრიორიტეტი ეკონომიკის თეორიას ენიჭება
განსხვავება ეკონომიკის თეორიასა და ბუღალტერიას შორის კარგად ჩანს ეას-ში

ფართოდ გამოყენებული წარმოების დანახარჯების კონცეფციის საფუძველზე
ისტორიული ღირებულების მიხედვით აღრიცხვა გულისხმობს, რომ საქონლისა და

აქტივების აღრიცხვა უნდა მოხდეს მათი შესყიდვის დროს მოქმედი ფასებით
ეას-ში აქტივების მოხმარების შეფასება ფაქტობრივი ან მიმდინარე საბაზრო

ღირებულებიდან ხდება
ეას-ში გამოიყენება ტერმინი „ძირითადი კაპიტალის მოხმარება“, ხოლო

ბუღალტერიაში „ამორტიზაცია“
ჩვეულებრივ, ბუღალტერიაში აქტივების აღრიცხვა აღდგენითი ღირებულებით

ხდება
ბუღალტერიასა და ეას-ში „მოგება“ ერთმანეთს ემთხვევა
26
ეას-ში მუხლი „მეწარმის შემოსავალი“ უახლოვდება ბუღალტრულ „მოგებას“
გადასახადების გადახდამდე
ეას-ში მუხლი „განკარგვადი შემოსავალი“ უახლოვდება ბუღალტრულ „მოგებას“

გადასახადების გადახდის შემდეგ
110. ეას-ში შემოსავლების გაანგარიშების დროს გამოირიცხება:
აქტივების მატება ან კლება კაპიტალური ტრანსფერტების შედეგად
აქტივების ნებისმიერი შემოსვლა ან გასვლა არაეკონომიკური ხასიათის

მოვლენებთან დაკავშირებით
ჰოლდინგური მოგება ან ზარალი
ეას მნიშვნელოვან როლს თამაშობს სხვადასხვა სტატისტიკური სისტემის

ჰარმონიზაციის საქმეში
ეას-ში ჰარმონიზაციის პროცესი არ გულისხმობს საგადასახდელო ბალანსის,

ფინანსური სტატისტიკისა და შრომის სტატისტიკის საკითხების შეთანხმებას
ეას-ში ხდება სტატისტიკის სხვადასხვა სფეროში გამოყენებული განსაზღვრებებისა

და კლასიფიკაციების უნიფიცირება
ეას-ში ხდება სხვადასხვა წყაროდან მოპოვებული ციფრობრივი ინფორმაციის

არითმეტიკული შეთანხმება
112. საქართველოში ეროვნულ ანგარიშთა სისტემის ასაგებად ინფორმაციის

მოპოვების საკითხებს უზრუნველყოფს:
ეროვნული ბანკი
ფინანსთა სამინისტრო
სტატისტიკის ეროვნული სამსახური
113. ეას-ის შიდა საინფორმაციო წყარო არ არის:
საგადასახდელო ბალანსი
საწარმოთა ანგარიშგება
ბიზნეს რეგისტრი
27
აღწერები
114. ეას-ის გარე საინფორმაციო წყარო არ არის:
საბაჟო სტატისტიკა
გამოკვლევები
მონეტარული და ფინანსური სტატისტიკა
ადმინისტრაციული წყაროები
საგადამხდელო ბალანსი
115. სტატისტიკის მწარმოებელმა
სტატისტიკური წყარო უნდა შეარჩიოს:
ხარისხის მიხედვით
დროულობის მიხედვით
დანახარჯების და რესპონდენტის დატვირთვის გათვალისწინებით
116. სტატისტიკის მწარმოებელმა სტატისტიკური წყარო უნდა შეარჩიოს:
მხოლოდ ხარისხის მიხედვით
დროულობის და არა დანახარჯების მიხედვით
მხოლოდ რესპონდენტის დატვირთვის გათვალისწინებით
117. საგადასახდელო ბალანსის მიმდინარე ანგარიშში აისახება მიმდინარე

ოპერაციები რეზიდენტებსა და არარეზიდენტებს შორის:
საქონლითა და მომსახურებით ვაჭრობა
მიღებული და გაცემული ტრანსფერები
შრომითი და საინვესტიციო შემოსავლები
118. საერთაშორისო საინვესტიციო პოზიცია ასახავს:
ქვეყანასა და დანარჩენ მსოფლიოს შორის განხორციელებულ ეკონომიკურ

ოპერაციებს დროის გარკვეული პერიოდში
28
მონაცემებს ქვეყნის ფინანსური ვალდებულებების შესახებ უცხოელების მიმართ
დროის მოცემული მომენტისათვის
საგარეო ფინანსური აქტივებისა და ვალდებულებების ნაშთებს დროის გარკვეულ

მომენტში
119. ეას-ში გვხვდება მაჩვენებლები, რომლებიც მოკლევადიანი ინდიკატორების

დინამიკის შეფასებისა და ინტერპრეტაციის საშუალებას იძლევა:
სამომხმარებლო ფასების ინდექსები
მწარმოებელთა ფასების ინდექსები
სამრეწველო წარმოების თვიური ინდექსები
საქართველოში შინამეურნეობათა კვლევა სრული მოცვით ხდება
საქართველოში შინამეურნეობათა ბიუჯეტების გამოკვლევა დაფუძნებულია მათი

წევრების უშუალო გამოკითხვაზე
შინამეურნეობის გამოკვლევის პერიოდულობა კვარტალურია
შინამეურნეობების კვლევით აგროვებენ ინფორმაციას საბინაო პირობებზე,

გრძელვადიანი მოხმარების საგნების გამოყენებაზე, პირუტყვის ბრუნვაზე და სხვ.
121 ეას ეფუძნება:
მხოლოდ დებულებებს, რომლებიც განსაზღვრავენ მონაცემთა დამუშავებისა და

მოწესრიგების ხერხებს
მხოლოდ წარმოებისა და შემოსავლების კონცეფციებს
არა მხოლოდ ზოგად ეკონომიკური ხასიათის კონცეფციებს, არამედ რიგ

დებულებებსაც
მხოლოდ მეცნიერულად დასაბუთებულ ეკონომიკურ კონცეფციებს, რაც

უზრუნველყოფს ეკონომიკური პროცესების ადეკვატურ აღწერას
122 ეას ეფუძნება:
მხოლოდ მონაცემთა დამუშავებისა და მოწესრიგების დებულებებს
მხოლოდ განსხვავებას ნაკადებისა და მარაგების დებულებებს შორის
29
არა მხოლოდ ზოგად ეკონომიკური ხასიათის კონცეფციებს, არამედ რიგ
დებულებებსაც
მხოლოდ მეცნიერულად დასაბუთებულ ეკონომიკურ კონცეფციებს
123 ეკონომიკურ მეცნიერებაში წარმოების კონცეფცია:
ერთ-ერთი ცენტრალურია
განსაზღვრავს საქმიანობის სახეებს, სადაც იქმნება ღირებულება
დროთა განმავლობაში იცვლებოდა საწარმოო ძალების განვითარებასთან ერთად
124 მონიშნეთ არასწორი. ეკონომიკურ მეცნიერებაში წარმოების კონცეფცია:
ერთ-ერთი ცენტრალურია
განსაზღვრავს საქმიანობის სახეებს, სადაც იქმნება ღირებულება
იცვლებოდა საწარმოო ძალების განვითარებასთან ერთად
არ იცვლება საზოგადოების განვითარებასთან ერთად
125 მონიშნეთ არასწორი:
ფიზიოკრატები მიიჩნევდნენ, რომ წარმოება მოიცავდა მხოლოდ სოფლის

მეურნეობასა და მოპოვებით მრეწველობას
ფიზიოკრატების აზრით, ეკონომიკის წამყვანი დარგი სოფლის მეურნეობა იყო
კაპიტალიზმის განვითარების პერიოდში ადგილი ჰქონდა დამამუშავებელი

მრეწველობის დომინირებას
ეკონომიკური წარმოების თანამედროვე კონცეფციის თანახმად, წარმოება მოიცავს

მხოლოდ მრეწველობას, სოფლის მეურნეობას და მშენებლობას
126 ეკონომიკური წარმოების თანამედროვე კონცეფციის თანახმად, წარმოების

სფეროში შედის:
საქონლისა და მომსახურების წარმოებასთან დაკავშირებული საქმიანობის ყველა

სახე
საქონლისა და მომსახურების წარმოებასთან დაკავშირებული საქმიანობის

ზოგიერთი სახე
მხოლოდ საქონლის წარმოებასთან დაკავშირებული საქმიანობის ყველა სახე
30
საქონლის წარმოებასთან დაკავშირებული საქმიანობის ყველა სახე და მომსახურების
წარმოებასთან დაკავშირებული საქმიანობის ზოგიერთი სახე
კაპიტალიზმის განვითარების პერიოდში ადგილი ჰქონდა დამამუშავებელი

მრეწველობის დომინირებას
ფიზიოკრატები მიიჩნევდნენ, რომ წარმოება მოიცავდა მხოლოდ სოფლის

მეურნეობასა და მოპოვებით მრეწველობას
წარმოების კონცეფცია არ იცვლება საწარმოო ძალების განვითარებასთან ერთად
თანამედროვე ეტაპზე წარმოების სფეროში შედის საქონლისა და მომსახურების

წარმოებასთან დაკავშირებული საქმიანობის ყველა სახე
რეცხვა, საკვების მომზადება, ბავშვების მოვლა ადამიანის პირველად საქმიანობათა

რიგს განეკუთვნება და ამიტომ საწარმოო საქმიანობაა
ეკონომიკური წარმოება შეიძლება განვმარტოთ როგორც ინსტიტუციური

ერთეულების მიერ კონტროლირებადი შრომისა და კაპიტალის დანახარჯების გაწევა
საქონლისა და მომსახურების წარმოებისათვის.
საწარმოო საქმიანობა შეიძლება იყოს მხოლოდ ის, რასაც ახორციელებს ერთი

ადამიანი მეორისათვის
თევზის არარეგულირებადი მომრავლება საერთაშორისო წყლებში არ არის წარმოება
ცხენების მოშენება წარმოებაა
ფიზიკური ვარჯიში წამოებაა
ცხენების ველური მომრავლება არ არის წარმოება
თუ საქმიანობა შეიძლება სხვას გადავაბაროთ, ის წარმოებაა
130 მონიშნეთ არასწორი ვარიანტი:
წარმოების საზღვრებში ჩაირთვება შინამეურნეობის წევრების მიერ საცხოვრისის

დალაგება და ტექნიკური მომსახურება, მცირე რემონტის ჩათვლით
ეას ეფუძნება მეცნიერულად დასაბუთებულ ეკონომიკურ კონცეფციებს, რაც

უზრუნველყოფს ეკონომიკური პროცესების ადეკვატურ აღწერას
31
ეკონომიკურ მეცნიერებაში წარმოების კონცეფცია ერთ-ერთი ცენტრალურია
ეკონომიკური წარმოების თანამედროვე კონცეფციის თანახმად, წარმოების სფეროში

შედის საქონლისა და მომსახურების წარმოებასთან დაკავშირებული საქმიანობის
ყველა სახე
131 წარმოების საზღვრებში ჩაირთვება:
საქმიანობა, რომელსაც ახორციელებს ერთი ადამიანი მეორისათვის
შინამეურნეობის წევრის მიერ საცხოვრისის დალაგება
შინამეურნეობის წევრის მიერ საცხოვრისის ტექნიკური მომსახურება
შინამეურნეობის წევრის მიერ საცხოვრისის მცირე რემონტი
132 ეკონომიკური წარმოებაა:
თევზის მოშენება ხელოვნურ წყალსატევებში და ველური ტყის ზრდა
ტყის გაშენება სატყეო მეურნეობაში და თევზის ბუნებრივი გამრავლება

წყალსატევებში
თევზის მოშენება ხელოვნურ წყალსატევებში და ტყის გაშენება სატყეო მეურნეობაში
თევზის ბუნებრივი გამრავლება წყალსატევებში და ველური ტყის ზრდა
წარმოების საზღვრებში არ ჩაირთვება წარმოების პროცესის თანამდევი

პროდუქტები, რომლებსაც შეუძლიათ პროდუქტის მომხმარებლის გარდა
ზემოქმედება მოახდინონ სხვა ინსტიტუციურ ერთეულებზეც
წარმოების საზღვრებში ჩაირთვება საქმიანობა, რომლის შედეგი არ წარმოადგენს

წარმოების მიზანს
წარმოების საზღვრებში არ ჩაირთვება შინამეურნეობის წევრის მიერ საცხოვრისის

ტექნიკური მომსახურება
წარმოების საზღვრებში ჩაირთვება საქმიანობა, რომელსაც ახორციელებს ერთი

ადამიანი მეორისათვის
წარმოების საზღვრებში ჩაირთვება ქრთამის აღება, გამოძალვა და პროდუქტის

მოპარვა
32
ეკონომიკური წარმოების თანამედროვე კონცეფციის თანახმად, წარმოების სფეროში
შედის საქონლისა და მომსახურების წარმოებასთან დაკავშირებული საქმიანობის
ყველა სახე
ეკონომიკური წარმოება შეიძლება განვმარტოთ როგორც ინსტიტუციური

ერთეულების მიერ კონტროლირებადი შრომისა და კაპიტალის დანახარჯების გაწევა
საქონლისა და მომსახურების წარმოებისათვის
თევზის არარეგულირებადი მომრავლება საერთაშორისო წყლებში არ არის წარმოება,

ხოლო თევზის მოშენება - წარმოებაა
წარმოების საზღვრებში არ ჩაირთვება საქმიანობა, რომლის შედეგი არ წარმოადგენს

წარმოების მიზანს
წარმოების სფეროში შედის საქონლისა და მომსახურების წარმოებასთან

დაკავშირებული საქმიანობის ყველა სახე
ეკონომიკური წარმოება არის ინსტიტუციური ერთეულების მიერ შრომისა და

კაპიტალის დანახარჯების გაწევა საქონლისა და მომსახურების წარმოებისათვის
ბუნებრივი პროცესები ეკონომიკურ წარმოებად ითვლება, რადგან მათ შედეგებს

შეიძლება ეკონომიკური ღირებულება ჰქონდეს
136 ეას-ში წარმოების საზღვრებში შეაქვთ:
ყველა „მონეტიზებული“ ტრანსაქცია
შინამეურნეობების მიერ საკვების მომზადება
ოჯახის წევრის მიერ ავადმყოფის მოვლა
ქრთამის აღება საჯარო დაწესებულებაში
შინამეურნეობებში საკვების მომზადება
სამთავრობო დაწესებულებების მიერ გაწეული მომსახურება
პროდუქტის მოპარვა
33
შინამეურნეობების მიერ საკვების მომზადება, დასუფთავება, ბავშვების აღზრდა და
ა.შ.
საკუთარ სახლში ცხოვრების მომსახურება
გამოძალვა
ხანგრძლივი მოხმარების საგნების მომსახურება
ყველა „მონეტიზებული“ ტრანსაქცია
ფიზიკური ვარჯიში
140 ეას-ში წარმოების საზღვრებში არ შეაქვთ:
ტექნოლოგიით გათვალისწინებული მომყოლი პროდუქცია, მაგალითად ტყავი
თევზის მოშენება
სახელმწიფო მართვის ორგანოების მიერ კოლექტიური მომსახურების გაწევა

საზოგადოებისთვის
გარემოს დაბინძურება
ტექნოლოგიით გათვალისწინებული მომყოლი (თანამდე) პროდუქცია, მაგალითად

ტყავი ან ნახერხი
შინამეურნეობებში ბავშვების მოვლა
ოჯახის ხანდაზმული წევრის მოვლა
ქრთამის აღება საჯარო დაწესებულებაში
142 ეას-ში ეკონომიკური წარმოება:
მოიცავს საქონლისა და მომსახურების წარმოებასთან დაკავშირებული საქმიანობის

პრაქტიკულად ყველა სახეს
მოიცავს შინამეურნეობების იმ საქმიანობას, რომლებიც დაკავშირებულია პირადი

მოთხოვნილებების დაკმაყოფილებასთან
143 მონიშნეთ სწორი:
34
არც ერთი არ არის სწორი
საკუთარ სახლში ცხოვრების ღირებულება ეკონომიკური წარმოების სფეროში შედის
ეას-ის მეორე ვერსიიდან დაწყებული, შენობის დალაგება და ბავშვების აღზრდა

ეკონომიკური წარმოების სფეროში შედის
ეას-ის მესამე ვერსიიდან დაწყებული, საკვების მომზადება შინამეურნეობის

წევრებისთვის ეკონომიკური წარმოების სფეროში შედის
144 წარმოების საზღვრებში შედის:
ის, რაც ქმნის საქონელსა და მომსახურებას შინამეურნეობების ყოველდღიური

მოთხოვნილებების დაკმაყოფილებისთვის
რასაც ფირმები შეისყიდიან საქონლისა და მომსახურების საწარმოებლად
საჯარო მოხელეების მიერ განხორციელებული გამოშვება
რასაც ფირმები შეისყიდიან საქონლისა და მომსახურების საწარმოებლად
შეიარაღებული ძალების მიერ განხორციელებული გამოშვება
ის, რაც ქმნის საქონელსა და მომსახურებას შინამეურნეობების ყოველდღიური

მოთხოვნილებების დაკმაყოფილებისთვის
დაბინძურება, გამონაბოლქვი
ქრთამის აღება, გამოძალვა
ძილი, კვება, ვარჯიში
სწავლა
ტელევიზორის შეკეთება საკუთარი ძალებით
35
ბინის დალაგება
ბინაში დამონტაჟებული კონდიციონერის გამოყენება
საკვების მომზადება ოჯახის წევრებისთვის
ბავშვების აღზრდა
მტვერსასრუტის გამოყენება
შინამეურნეობის წევრების მოვლა
ფერმერების ან შინამეურნეობების მიერ საკუთარი წარმოების იარაღების მოხმარება
მეზობლის კომპიუტერის შეკეთება ანაზღაურების გარეშე
ფერმერების ან შინამეურნეობების მიერ საკუთარი წარმოების იარაღების მოხმარება
152 გამოშვებაში არ შეაქვთ:
სამთავრობო დაწესებულებების არასაბაზრო მომსახურება
არასამთავრობო დაწესებულებების არასაბაზრო მომსახურება
შინამეურნეობების მიერ გაწეული არასაბაზრო მომსახურება
153 გამოშვებაში არ შეაქვთ:
დიასახლისის მიერ გაწეული მომსახურება
36
სამთავრობო დაწესებულებების მიერ გაწეული მომსახურების შეტანა მშპ-ში

ძირითადი შეთანხმების შედეგია
სამთავრობო სექტორში შექმნილი დამატებული ღირებულება ეთგო-ს ქვეყნების მშპ-

ის 15-20%-ს შეადგენს
მინისტრების ან მეომრების გამოშვებას არავინ ყიდულობს
155 საკუთარ სახლში ცხოვრების მომსახურება:
ეას-ში სახლის მესაკუთრის მიერ საკუთარი თავისთვის გაწეულ მომსახურებად

განიხილება
„იმპუტირებული“ ტრანსაქციაა, რომელიც ფასდება როგორც საცხოვრებლის

დაქირავების შემთხვევაში გადახდილი ბინის ქირა
იმპუტირებული რენტის სახით ემატება რეალურ რენტას და გამოითვლება

„საცხოვრებელზე გაწეული დანახარჯები“
ეას-ში იმპუტაციებს იყენებენ როდესაც საჭიროა მაკროეკონომიკური აგრეგატების

ცვლილებების ანალიზი დროში ან ქვეყნებს შორის
საკუთარ სახლში ცხოვრების მომსახურება იმპუტირებული რენტაა
თუ ბინათმფლობელების იმპუტირებულ რენტას არ შევიტანთ გამოშვებაში, ეს

დროთა განმავლობაში მშპ-ის სტრუქტურულ ცვლილებას არ გამოიწვევს
ეას-ში იმპუტაციების გამოყენება მხოლოდ განსაკუთრებულ შემთხვევებში ხდება
157 თუ ბინათმფლობელების იმპუტირებულ რენტას არ შევიტანთ გამოშვებაში:
ეს დროთა განმავლობაში არ გამოიწვევს მშპ-ის სტრუქტურულ ცვლილებას
გააიოლებს სხვადასხვა ქვეყნის მშპ-ების შედარებებს
ეას-ში აღარ იქნება იმპუტირებული ტრანსაქცია
ამას დროთა განმავლობაში მოყვება მშპ-ის დაღმავალი ტრენდი
158 მონიშნეთ არასწორი.თუ ბინათმფლობელების იმპუტურებულ რენტას არ

შევიტანთ გამოშვებაში:
37
ამას დროთა განმავლობაში მოყვება მშპ-ის აღმავალი ტრენდი
ეს დროთა განმავლობაში გამოიწვევს მშპ-ის სტრუქტურულ ცვლილებას
ეს გაართულებს სხვადასხვა ქვეყნის მშპ-ების შედარებებს
ეას-ში შემცირდება იმპუტირებული ტრანსაქციების რაოდენობა
159 ეას-ში იმპუტირებული ტრანსაქციაა:
შინამეურნეობების მიერ დამზადებული საქონლის მოხმარება
შინამეურნეობების მიერ სარეალიზაციოდ დამზადებული საქონელი
161 ეას-ში იმპუტირებული ტრანსაქცია არ არის:
შინამეურნეობების მიერ საკუთარი წარმოების იარაღების მოხმარება
შინამეურნეობების მიერ საკუთარი წარმოების შენობა-ნაგებობების მოხმარება
შინამეურნეობების მიერ გაწეული მომსახურება
შინამეურნეობების მიერ საკუთარი წარმოების ტანსაცმლის მოხმარება
მეზობლის გაფუჭებული წყალგაყვანილობის შეკეთება ანაზღაურების გარეშე
163 ეას-ში იმპუტირებული ტრანსაქცია არ არის:
38
კაპიტალის, შრომის ან მატერიალური რესურსების გამოყენება საქონლის

საწარმოებლად
კაპიტალის, შრომის ან მატერიალური რესურსების გამოყენება მომსახურების

საქონლისა და მომსახურების გაცვლა ფულზე ან ბარტერით
165 წარმოების საზღვრებში არ შედის:
კაპიტალის, შრომის ან მატერიალური რესურსების გამოყენება მომსახურების

საქონლისა და მომსახურების გაცვლა ბარტერით
ნავთობი მიწის წიაღში, ბუნებრივი ტყე
კაპიტალის, შრომის ან მატერიალური რესურსების გამოყენება საქონლის

საკუთარ სახლში ცხოვრების ღირებულება
ნავთობი მიწის წიაღში
თევზი ზღვებში
ბუნებრივი ტყე
შინამეურნეობაში საკვების მომზადება
მთავრობის მიერ გაწეული მომსახურება ჯანდაცვით
ბავშვების მიხედვა მშობლების მიერ
საკუთარი ავეჯის შეკეთება
168 საწარმოო საქმიანობა ეას-ის პრინციპების შესაბამისად არ მოიცავს:
წარმოებას „დანარჩენი მსოფლიოსთვის“
საბაზრო წარმოებას
არასაბაზრო წარმოებას
39
წარმოებას საკუთარი საბოლოო მოხმარებისთვის
169 მონიშნეთ არასაბაზრო წარმოება:
სავაჭრო დარიცხვა საქონლისა და მომსახურების მიწოდებაზე, სატრანსპორტო

ხარჯები, დარიცხვები ფინანსური აქტივების რეალიზაციის ოპერაციებზე
საქონელი და მომსახურება, რომელსაც საწარმოები ნატურალური ფორმით

გადასცემენ თავიანთ მუშაკებს შრომის ასანაზღაურებლად

საქონელი და მომსახურება, რომელიც გაიცვლება ბარტერის სახით
არაკომერციული ორგანიზაციების მიერ კოლექტიური მომსახურების გაწევა



პროდუქტები და მომსახურება, რომელიც გადაცემულია უფასოდ, ან მოთხოვნაზე

მნიშვნელოვანი გავლენის არმქონე ფასებით ინსტიტუციური ერთეულებისთვის ან
მთლიანად საზოგადოებისთვის



40
მზა პროდუქცია, რომელიც განკუთვნილია არასაბაზრო გამოყენებისათვის და

მწარმოებლის მატერიალური საბრუნავი საშუალებების მარაგში გადადის

დაუმთავრებელი წარმოება, რომელიც განკუთვნილია არასაბაზრო

გამოყენებისათვის და მწარმოებლის მატერიალური საბრუნავი საშუალებების
მარაგში გადადის

174 მონიშნეთ საბაზრო წარმოება:
პროდუქტები და მომსახურება, რომელიც გადაცემულია უფასოდ, ან მოთხოვნაზე

მნიშვნელოვანი გავლენის არმქონე ფასებით ინსტიტუციური ერთეულებისთვის ან
მთლიანად საზოგადოებისთვის
მზა პროდუქცია და დაუმთავრებელი წარმოება, რომელიც განკუთვნილია

არასაბაზრო გამოყენებისათვის და მწარმოებლის მატერიალური საბრუნავი
საშუალებების მარაგში გადადის




41
პროდუქტები, რომელიც გადაცემულია უფასოდ, ან მოთხოვნაზე მნიშვნელოვანი

გავლენის არმქონე ფასებით ინსტიტუციური ერთეულებისთვის ან მთლიანად


მომსახურება, რომელიც გადაცემულია უფასოდ, ან მოთხოვნაზე მნიშვნელოვანი

გავლენის არმქონე ფასებით მთლიანად საზოგადოებისთვის

მომსახურება, რომელიც უფასოდ გადაეცემა ინსტიტუციურ ერთეულებს
საქონელი და მოსახურება, რომლის გაყიდვა ხორციელდება ამ პროდუქტების

მოთხოვნაზე მნიშვნელოვანი ზეგავლენის მქონე ფასებით

სავაჭრო დარიცხვა საქონლისა და მომსახურების მიწოდებაზე
სახელმწიფო მართვის ორგანოების მიერ გაწეული მომსახურება
მომსახურება, რომელიც მოთხოვნაზე მნიშვნელოვანი გავლენის არმქონე ფასებით

გაეწევა ინსტიტუციურ ერთეულებს

42
179 მონიშნეთ მუხლი, რომელიც არ მოიცავს წარმოებას საკუთარი საბოლოო
მოხმარებისთვის:
საქონელი და მოსახურება, რომელიც ბარტერით გაიცვლება სხვა საქონელზე,

მომსახურებასა და აქტივებზე
საქონლის ღირებულება, რომელიც წარმოებულია შინამეურნეობის

არაკორპორირებული საწარმოს მიერ და მოხმარებულია იმავე შინამეურნეობის მიერ
მომსახურების ღირებულება, რომელიც ანაზღაურებადი შინამოსამსახურის მიერ

არის გაწეული
პირობითად გამოთვლილი საბინაო მომსახურების ღირებულება, რომელიც

წარმოებულია ბინათმფლობელის მიერ საკუთარი მოხმარებისთვის



საქონელი და მომსახურება, რომლის გაყიდვა ხორციელდება ეკონომიკურად

მნიშვნელოვან ფასებში
საწარმოს მიერ ძირითადი კაპიტალის წარმოება საკუთარი გამოყენებისთვის


სახელმწიფო მართვის ორგანოების საქმიანობა


182მონიშნეთ მუხლი, რომელიც არ მოიცავს წარმოებას საკუთარი საბოლოო

43
არაკომერციული ორგანიზაციების საქმიანობა







საქონელი და მომსახურება, რომელიც წარმოებულია საწარმოს ერთი

დაწესებულების მიერ და მიწოდებულია ამავე საწარმოს მეორე დაწესებულებისთვის,
ამ უკანასკნელის მიერ წარმოებაში გამოსაყენებლად
პროდუქტებისა და მომსახურების არაკანონიერი წარმოება
აღურიცხავი და საგადასახადო სამსახურებისთვის დაფარული პროდუქტებისა და

მომსახურების წარმოება
პროდუქციის მოპარვა საწარმოდან
საქონლისა და მომსახურების იატაკქვეშა წარმოება
ქრთამის აღება
44
კანონით ნებადართული და სახელმწიფო სტატისტიკის ორგანოების მიერ

აღრიცხული ოფიციალური საქმიანობა


კრიმინალური საქმიანობა
კრიმინალური საქმიანობა

საქონლისა და მომსახურების იატაკქვეშა წარმოება
ქრთამის აღება


189 მონიშნეთ არასწორი. ეას-ში წარმოების საზღვრებში ჩართული საქმიანობა

განკუთვნილია:
სხვა პროდუქტებისა და მომსახურების წარმოებისათვის
ექსპორტისთვის
იმპორტისთვის
45
სხვა ერთეულებისთვის საბოლოო მოხმარებისათვის
190 მონიშნეთ არასწორი. ეას-ში წარმოების საზღვრებში ჩართული საქმიანობა

განკუთვნილია:
სხვა ერთეულებისთვის საბოლოო მოხმარებისათვის
შუალედური მოხმარებისთვის
დაგროვებისათვის
იმპორტისთვის
191 ეას-ში წარმოების საზღვრებში ჩართულია:
ცოდნის მარაგის შემცველი პროდუქტების წარმოება
საცხოვრისების მესაკუთრეთა მიერ საბინაო მომსახურების გაწევა
საშინაო და პირადი მომსახურების გაწევა დაქირავებული ანაზღაურებადი

მოსამსახურის მიერ
192 ეას-ში წარმოების საზღვრებში ჩართულია:
ყველა საქონლის წარმოება, რომელსაც მწარმოებლები იტოვებენ საკუთარი საბოლოო

მოხმარებისთვის
ყველა საქონლის წარმოება, რომელსაც მწარმოებლები იტოვებენ მთლიანი

დაგროვებისათვის
მწარმოებელთან მარაგებში გადასული მატერიალური საბრუნავი საშუალებების

მარაგები
ბინათმფლობელის მიერ ჩატარებული კოსმეტიკური რემონტი
შინამეურნეობების მიერ ხეხილის მოვლა საკუთარი მოხმარებისათვის
ნარკოტიკების წარმოება
საწარმოების მიერ პროდუქციის წარმოება საკუთარი დაგროვების მიზნით
46
შინამეურნეობების მიერ ბინის დალაგება-დასუფთავება
ფინანსური დაწესებულებების საქმიანობა
ორგანიზებული პროსტიტუცია
შინამეურნეობის წევრთა მიერ ხანგრძლივი მოხმარების საგნების რესტავრაცია
შინამეურნეობების მიერ ხეხილის მოვლა საკუთარი მოხმარებისათვის
ნარკოტიკების წარმოება
ვაჭრობა მოპარული საქონლით
სადაზღვევო ორგანიზაციების საქმიანობა
ალკოჰოლური პროდუქციით ვაჭრობა აქციზური მარკების გარეშე
პროდუქციის მოპარვა საწარმოდან
197 მონიშნეთ საქმიანობის სახე, რომელიც ეას-ის კონცეფციით მიეკუთვნება

წარმოებას:
მენეჯერი თავისი მანქანით მიდის სამსახურში
აგარაკის მფლობელი ზაფხულში აქირავებს აგარაკს
წყალდიდობის შედეგად განადგურდა ნათესები
ბაბუა არემონტებს ანტიკვარულ ავეჯს

მეცხოველეობის ფერმის მუშაკებს რძის პროდუქტებით მისცეს ანაზღაურება
სავაჭრო ორგანიზაციას აკონტროლებენ კრიმინალები
ავტომოყვარულმა ავტოგასამართ სადგურზე გამოცვალა ზეთი
დამქირავებელმა სამზარეულოში ჩაატარა კოსმეტიკური რემონტი

47
დიასახლისი აკონსერვებს საკუთარ ბოსტანში მოყვანილ პროდუქტებს

მოსწავლეს მუსიკაში ამეცადინებს მეზობელი ანაზღაურების გარეშე
ბაბუა არემონტებს ანტიკვარულ ავეჯს
შპს არაკანონიერად აწარმოებს ალკოჰოლურ სასმელებს
დედა ბავშვს ასწავლის გაკვეთილს

სტომატოლოგი ახორციელებს ნებადართულ პრაქტიკას საკუთარ სახლში
დედა ბავშვს ასწავლის გაკვეთილს

მოსწავლეს მუსიკაში ამეცადინებს მეზობელი ანაზღაურების გარეშე
სეტყვის შედეგად განადგურდა ნათესები
სატვირთო ავტომობილის მფლობელი ლიცენზიის გარეშე ახორციელებს ტვირთების

გადატანას
203 შინამეურნეობების მიერ საკუთარი საბოლოო მოხმარებისათვის გაწეული

მომსახურებიდან ეას-ის წარმოების საზღვრებში შედის:
შინამეურნეობის წევრების მიერ გაწეული შინამომსახურება
მფლობელების მიერ სამომხმარებლო ნივთების შეკეთება
მფლობელების მიერ სამომხმარებლო ნივთების გამოყენება
48
საკუთარ სახლში ცხოვრებაზე გაწეული მომსახურება
204 წარმოებაში საკუთარი საბოლოო მოხმარებისთვის შედის:
საწარმოს მიერ ძირითადი კაპიტალის წარმოება საკუთარი გამოყენებისთვის

ანაზღაურებადი მოსამსახურის მიერ გაწეული მომსახურება
არალეგალური საქმიანობები წარმოების საზღვრებში შედის და მაშასადამე, მშპ-შიც

გაითვალისწინება
არალეგალური საქმიანობა ორი სახისაა: კანონით აკრძალული და კანონიერი, მაგრამ

კანონის დარღვევით წარმოებული
წარმოების საზღვრებში შედის მხოლოდ ჩრდილოვანი ეკონომიკის შედეგები,

არალეგალური და იატაკქვეშა საქმიანობა კი გამოირიცხება
საქართველოში არაკანონიერ საქმიანობად არის მიჩნეული პროსტიტუციისთვის

ადგილის ან საცხოვრებლის გადაცემა
208 მონიშნეთ კანონიერი, მაგრამ კანონის დარღვევით წარმოებული საქმიანობა:
შპს-ს კრიმინალური საქმიანობა
49
შპს თავს არიდებს გადასახადების გადახდას
შპს ახდენს პორნოგრაფიული ნაწარმოების რეკლამირებას
შპს ახდენს ნარკოტიკული საშუალების, მისი ანალოგის ან პრეკურსორის უკანონო

დამზადებას
209 კანონით აკრძალული საქონლისა და მომსახურების წარმოება:
ვაჭრობა მოპარული საქონლით
არალიცენზირებული ტაქსით მომსახურება
საშემოსავლო გადასახადისგან თავის არიდება
მინიმალურზე დაბალი ხელფასის გადახდა დასაქმებულებისთვის
210 მონიშნეთ სწორი ვარიანტი:
ეთგო-ს უმეტეს ქვეყნებში არალეგალური საქმიანობა უმნიშვნელოა და ის მშპ-ის

1%-ზე ნაკლებს შეადგენს
„შავი“ ან „ფარული“ ეკონომიკა ეთგო-ს ქვეყნებში მშპ-ის 2-დან 15%-მდე
თუ ჩვეულებრივი დაკვირვებებით შეუძლებელია საქმიანობაზე ინფორმაციის

მიღება, ის „დაუკვირვებად“ ეკონომიკას მიეკუთვნება
„დაუკვირვებადი“ ეკონომიკა დამატებული ღირებულების ის ნაწილია, რომლის

გაანგარიშება სპეციალური მეთოდების გამოყენებით ხერხდება
მაკროეკონომიკური თვალსაზრისით, ეთგო-ს უმეტეს ქვეყნებში არალეგალური

საქმიანობის წილი მნიშვნელოვანია
2014 წლიდან ევროკავშირში ახალი სტანდარტებით სავალდებულო გახდა

„არალეგალური“ საქმიანობების შეფასება ყოველი წლის ბოლოსათვის
212 ტერმინი „დაუკვირვებადი“ იმ საქმიანობებისთვის გამოიყენება, რომლებიც:
ამა თუ იმ მიზეზის გამო რეგულარული სტატისტიკური კვლევების მიღმა რჩება
50
არაფორმალური ხასიათისააა და რთულია მათი გათვალისწინება ფორმალური
ეკონომიკის კვლევებში
კანონიერია, მაგრამ ხდება მათი დამალვა
213 ტერმინი „დაუკვირვებადი“ იმ საქმიანობებისთვის გამოიყენება, რომლებიც:
ამა თუ იმ მიზეზის გამო რეგულარული სტატისტიკური კვლევების მიღმა რჩება
არაფორმალური ხასიათისააა და რთულია მათი გათვალისწინება ფორმალური

ეკონომიკის კვლევებში
არაკანონიერია და ამიტომ ხდება მათი დამალვა
214 ოფიციალური ეროვნული ანგარიშების შემადგენლობაში არ შეაქვთ

შინამეურნეობის წევრების მიერ გაწეული საშინაო და პერსონალური მომსახურება
საკუთარი მოხმარებისთვის, რადგან:
ეს საქმიანობები არაანაზღაურებადია
ამ საქმიანობების ღირებულების იმპუტაცია სიძნელეებთან არის დაკავშირებული
215 მონიშნეთ არასწორი. ოფიციალური ეროვნული ანგარიშების შემადგენლობაში არ

შეაქვთ შინამეურნეობის წევრების მიერ გაწეული საშინაო და პერსონალური
მომსახურება საკუთარი მოხმარებისთვის, რადგან:
სუპერმარკეტის მოლარესთან შედარებით მინისტრი დედის ფარული დანახარჯები

ბევრად მაღალი იქნება
კვლევებმა აჩვენა, რომ თუ დედის შრომას აღდგენითი ღირებულებით შევაფასებთ,

მაშინ ის ფარული დანახარჯებით შეფასებულზე მეტი აღმოჩნდება
თუ დედის მიერ სადილის მომზადებას სამვარსკვლავიანი რესტორანის შეფ-

მზარეულის მიხედვით შევაფასებთ, ეს იქნება მისი აღდგენითი (შენაცვლების)
ღირებულება
ერთდროულად სხვადასხვა საქმიანობაზე გადანაწილებული დედის შრომის

შესატანად წარმოების საზღვრებში მოგვიწევს მისი ერთობლივი (კრებსითი, ჯამური)
საქმიანობის შეფასება
51
ქალების აუნაზღაურებელი მომსახურების შეტანა წარმოების საზღვრებში სხვა
ინდიკატორებს (შინამეურნეობების განკარგვადი შემოსავალი და საბოლოო
მოხმარების დანახარჯები) არ შეცვლის
ბევრ ქვეყანაში აუნაზღაურებელი მომსახურება ძირითადად ქალების მხრებზეა
ქალების აუნაზღაურებელი მომსახურება ისევე მნიშვნელოვანია ზოგადად

კეთილდღეობისთვის, როგორც ანაზღაურებადი მომსახურება
ზოგიერთი სტატისტიკური სამსახური აქვეყნებს ე.წ. სატელიტურ ანგარიშებს,

რომლებშიც მოტანილია აუნაზღაურებელი საშინაო მომსახურების შეფასებები
აუნაზღაურებელი მომსახურების გამორიცხვა წარმოების საზღვრებიდან

პრაქტიკული მოსაზრებების გამო მოხდა, რადგან ეს სხვა ინდიკატორებზეც
იქონიებდა გავლენას
არალეგალური წარმოების ზოგიერთი სახე აშშ-ის შემოსავლისა და წარმოების

ანგარიშებიდან გამორიცხულია მონაცემთა წყაროების არარსებობის გამო
ეას დიდ ინტერესს არ იჩენს „დაუკვირვებადი“ ეკონომიკის მიმართ, რადგან ეს

ტერმინი იმ საქმიანობებისთვის გამოიყენება, რომლებიც ამა თუ იმ მიზეზის გამო
რეგულარული სტატისტიკური კვლევების მიღმა რჩება
218 შინამეურნეობების წარმოების საზღვრებში შედის:
საკუთარ საცხოვრებელში სისუფთავის დაცვა
კენკრისა და სხვა ველური მცენარეების შეგროვება
საკუთარი სატრანსპორტო საშუალებების რემონტი
შინამეურნეობის წევრების გადაყვანა
219 შინამეურნეობების წარმოების საზღვრებში არ შედის:
ქსოვილების, ტანსაცმლის, ფეხსაცმლის დამუშავება და გადამუშავება
თიხის ნაკეთობების, ჭურჭლის ან სხვა საგნების წარმოება
ბავშვების მოვლა, აღზრდა და სწავლება
ავეჯის წარმოება
სოფლის მეურნეობის პროდუქტების დამუშავება
52
მარცვლეულის დაფქვა
სისუფთავის დაცვა, საცხოვრისის გალამაზება და ტექნიკური მომსახურება

კოსმეტიკური რემონტის ჩათვლით
სოფლის მეურნეობის პროდუქტების წარმოება
ტყავის გამოყვანა და წარმოება
ხორცისა და თევზეულის წარმოება და შენახვა
ხილის დამუშავება გამოშრობისა და დაკონსერვების გზით
არსებული გრძელვადიანი მოხმარების საგნების წმენდა
რძის პროდუქტების, როგორიცაა ყველი და კარაქი, წარმოება
წყლის მიწოდება
კალათების, წნულებისა და სხვ. წარმოება
ავადმყოფების, უძლურებისა და მოხუცების მოვლა
შინამეურნეობის წევრების გადაყვანა და მათი საქონლის გადატანა
მარილის, ტორფის მოპოვება
კენკრისა და სხვა ველური მცენარეების შეგროვება
ხის ჭრა და შეშის შეგროვება
224 შემოსავლების კონცეფცია:
განსაზღვრავს ეას-ში შემოსავლების მაჩვენებლების შინაარსს
განსაზღვრავს ეას-ში წარმოების მაჩვენებლების შინაარსს
უპირატესობას ანიჭებს შემოსავლების განხორციელებულ ანუ ფაქტიურ ნაკადს
დანაზოგს აიგივებს ფულადი სახსრების, დეპოზიტებისა და სხვა ფინანსური

აქტივების (აქციები, ობლიგაციები და ა.შ.) ღირებულების ზრდასთან
შემოსავლად სცნობს აქტივების რეალიზაციიდან მიღებულ ამონაგებს
53
შემოსავლად სცნობს ინფლაციის შედეგად აქტივების ღირებულების ცვლილებას
შემუშავებულია ცნობილი ინგლისელი ეკონომისტის ჯ. ჰიქსის მიერ
შემუშავებულია ცნობილი ინგლისელი ეკონომისტის ჯ.მ. კეინზის მიერ
შემუშავებულია ცნობილი ინგლისელი ეკონომისტის ჯ.მ. კეინზის მიერ
შემოსავლად სცნობს აქტივების რეალიზაციიდან მიღებულ ამონაგებს
შემოსავალის წყაროდ მიიჩნევს მხოლოდ დამატებულ ღირებულებას
შემოსავლად არ სცნობს აქტივების რეალიზაციიდან მიღებულ ამონაგებს
განსაზღვრავს ეას-ში წარმოების მაჩვენებლების შინაარსს

წმინდა შემოსავლის მისაღებად ძირითადი კაპიტალის მოხმარებას ანგარიშობს

თავდაპირველი და არა აღდგენითი ღირებულებიდან
შემოსავლად არ სცნობს ინფლაციის შედეგად აქტივების ღირებულების ცვლილებას

229 ჯ. ჰიქსის მიერ შემოიტანილი შემოსავლების ორი კატეგორიიდან პირველია:
ex-post, მოსალოდნელი, პროგნოზირებადი შემოსულობების ნაკადი
ex-ante, მოსალოდნელი, პროგნოზირებადი შემოსულობების ნაკადი
ex-ante, განხორციელებული ანუ ფაქტიური ნაკადი
230 ჯ. ჰიქსის მიერ შემოიტანილი შემოსავლების ორი კატეგორიიდან მეორეა:
ex-post, განხორციელებული ანუ ფაქტიური ნაკადი
54
ex-post, მოსალოდნელი, პროგნოზირებადი შემოსულობების ნაკადი
ex-ante, მოსალოდნელი, პროგნოზირებადი შემოსულობების ნაკადი
231 ჰიქსი არ ფიქრობდა, რომ:
უპირატესობა უნდა მიენიჭოს შემოსავლების პირველ კატეგორიას
პირველი კატეგორიის მისაღებად მეორე კატეგორიიდან უნდა გამოვრიცხოთ

შემთხვევითი, მოულოდნელი შემოსულობები
უპირატესობა უნდა მიენიჭოს შემოსავლების მეორე კატეგორიას
232 ჰიქსი არ ფიქრობდა, რომ:
უპირატესობა უნდა მიენიჭოს შემოსავლების მეორე კატეგორიას

შემთხვევითი, მოულოდნელი შემოსულობები

აქტივების ღირებულების ზრდა ინფლაციის შედეგად
233 ჰიქსის ზოგადი კონცეფციიდან გამომდინარე:
კაპიტალის მატება, რომელიც გამოწვეულია ინფლაციით, შემოსავლად განიხილება
დანაზოგი არ შეიძლება გავაიგივოთ ფულადი სახსრების, დეპოზიტებისა და სხვა

ფინანსური აქტივების (აქციები, ობლიგაციები და ა.შ.) ღირებულების ზრდასთან
ყველა შემოსული თანხა შეიძლება ჩაითვალოს შემოსავლად
წმინდა შემოსავლის გაანგარიშება უნდა მოხდეს ძირითადი კაპიტალის მოხმარების

გამორიცხვით აღდგენითი და არა თავდაპირველი ღირებულებიდან
55
კაპიტალის მატება, რომელიც გამოწვეულია მიწის ფასის ზრდით (მის მახლობლად
სარკინიგზო ხაზის გაყვანასთან დაკავშირებით), არ განიხილება როგორც
შემოსავალი
236 ჰიქსის ზოგადი კონცეფციიდან არ გამომდინარეობს, რომ:





კაპიტალის მატება, რომელიც გამოწვეულია მიწის ფასის ზრდით (მის მახლობლად

სარკინიგზო ხაზის გაყვანასთან დაკავშირებით), არ განიხილება როგორც
შემოსავალი
239 ჰიქსის კონცეფციის თანახმად, დროის კონკრეტულ პერიოდში წარმოებული

შემოსავლის საერთო მოცულობა უნდა განისაზღვროს:
როგორც მაქსიმალური თანხა, რომელიც შეიძლება დაიხარჯოს მოხმარებაზე საწყისი

კაპიტალის მოცულობის მნიშვნელოვანი ცვლილების შედეგად
როგორც მინიმალური თანხა, რომელიც შეიძლება დაიხარჯოს მოხმარებაზე საწყისი

კაპიტალის მოცულობის შეუცვლელად
როგორც მინიმალური თანხა, რომელიც შეიძლება დაიხარჯოს მოხმარებაზე საწყისი

კაპიტალის მოცულობის მნიშვნელოვანი ცვლილების შედეგად
56
როგორც მაქსიმალური თანხა, რომელიც შეიძლება დაიხარჯოს მოხმარებაზე საწყისი
კაპიტალის მოცულობის შეუცვლელად
შემოსავლის კონცეფციის კონკრეტიზაციამ განაპირობა ეას-ის განმარტებებისა და

კლასიფიკაციების უნიფიცირებული სისტემის შექმნა
ეკონომიკურ მეცნიერებაში „შემოსავლის“ გაგება რთული არ არის
ჯ. ჰიქსმა შემოსავლის განმარტება მოგვცა თავის ნაშრომში “ღირებულება და

კაპიტალი”
ეას-ის შემოსავლების მაჩვენებლებს საფუძვლად დაედო ჰიქსის კონცეფცია
241 მონიშნეთ არასწორი. ეას გვთავაზობს პროდუქციის გამოშვების გაანგარიშებას

შემდეგი ფორმულით:
პროდუქციის რეალიზაციის ღირებულებას ემატება მარაგში გადასული პროდუქციის

ღირებულება და აკლდება მარაგიდან ამოღებული პროდუქციის ღირებულება
პროდუქციის რეალიზაციის ღირებულებას ემატება მარაგში გადასული და

მარაგიდან ამოღებული პროდუქციის ღირებულების სალდო

მარაგიდან ამოღებული პროდუქციის ღირებულების სხვაობა
პროდუქციის რეალიზაციის ღირებულებას ემატება მარაგიდან ამოღებული

პროდუქციის ღირებულება და აკლდება მარაგში გადასული პროდუქციის
242 ეას გვთავაზობს პროდუქციის გამოშვების გაანგარიშებას შემდეგი ფორმულით:



მარაგიდან ამოღებული პროდუქციის ღირებულებათა სხვაობა
57
243 მონიშნეთ არასწორი. ეას გვთავაზობს პროდუქციის გამოშვების გაანგარიშებას
შემდეგი ფორმულით:


მარაგიდან ამოღებული პროდუქციის ღირებულების სხვაობა
პროდუქციის რეალიზაციის ღირებულებას აკლდება როგორც მარაგიდან

ამოღებული პროდუქციის ღირებულება, ისე მარაგში გადასული პროდუქციის

244 თუ საწარმომ წლის დასაწყისში აწარმოა 245 ერთეული პროდუქცია

(თითოეულის ფასი 3 ლარი), ხოლო 6 თვის შემდეგ 5 ლარად გაყიდა, მაშინ ეას-ის
მიხედვით წარმოებული პროდუქციის ღირებულება იქნება:
490 ლარი
735 ლარი (245*3)
1225 ლარი

მიხედვით ჰოლდინგური მოგება ტოლია:
490 ლარი (245*5-245*3)
735 ლარი
1225 ლარი

მიხედვით წარმოებული პროდუქციის ღირებულება ტოლია:
5700 ლარი
1900 ლარი
3800 ლარი (950*4)
58
მიხედვით ჰოლდინგური მოგება ტოლია:
3800 ლარი
5700 ლარი
1900 ლარი (950*6-950*4)
248 მონიშნეთ არასწორი. ეას-2008:
მაკროეკონომიკური მაჩვენებლების შეფასებას ახდენს არა საბაზრო, არამედ

ფაქტორული ფასებით
ეყრდნობა წარმოების ფაქტორების თეორიას
ფაქტორული შემოსავლების ნაცვლად იყენებს ,,პირველადი შემოსავლების”

კატეგორიას
პირველადი შემოსავლის მიმღებთა შორის განიხილავს სახელმწიფო მართვის

ორგანოებს
249 მონიშნეთ არასწორი. ეას-2008:
მაკროეკონომიკური მაჩვენებლების შეფასებას ახდენს არა ფაქტორული, არამედ

საბაზრო ფასებით
,,პირველადი შემოსავლების” ნაცვლად იყენებს ფაქტორული შემოსავლების

250 ეას-2008:
მაკროეკონომიკური მაჩვენებლების შეფასებას ახდენს არა ფაქტორული, არამედ

საბაზრო ფასებით
ფაქტორული შემოსავლების ნაცვლად იყენებს ,,პირველადი შემოსავლების”

59
ნაკადი ახასიათებს ამა თუ იმ პროცესის სიდიდეს დროის პერიოდში
ნაკადი ახასიათებს რესურსების არსებობას რაიმე თარიღისათვის
მარაგი ახასიათებს ამა თუ იმ პროცესის სიდიდეს დროის პერიოდში
მარაგი ახასიათებს რესურსების არსებობას ამა თუ იმ თარიღისათვის
255 ნაკადებისა და მარაგების მაჩვენებლები ერთმანეთთან დაკავშირებულია შემდეგი

ტოლობით:
პერიოდის ბოლოსთვის მარაგის სიდიდე უდრის პერიოდის დასაწყისისთვის

მარაგის სიდიდეს პლუს ნაკადი, რომელიც ახასიათებს მოცემული რესურსის
გადასვლას მარაგში მინუს მოცემული რესურსის მარაგიდან ამოღება

მარაგის სიდიდეს მინუს ნაკადი, რომელიც ახასიათებს მოცემული რესურსის
გადასვლას მარაგში პლუს მოცემული რესურსის მარაგიდან ამოღება

მარაგის სიდიდეს მინუს ნაკადი, რომელიც ახასიათებს მოცემული რესურსის
გადასვლას მარაგში პლუს მოცემული რესურსის მარაგიდან ამოღება
60
ნაკადები შედგება ეკონომიკური ოპერაციებისა და სხვა ეკონომიკური ნაკადებისაგან
საქონლისა და მომსახურების ნაკადები არ განსხვავდება შემოსავლების ნაკადებისგან
ეკონომიკური ოპერაცია წარმოადგენს ეკონომიკურ ნაკადს, რომელიც ჩნდება ორი

ინსტიტუციური ერთეულის ერთმანეთთან ნებაყოფილობითი ურთიერთმოქმედების
შედეგად
სხვა ეკონომიკური ნაკადები - ეს არის ცვლილებები აქტივებსა და ვალდებულებში,

რომლებიც ეკონომიკური ოპერაციების შედეგს არ წარმოადგენენ

საბოლოო მოხმარების პროდუქცია გამოიყენება შემდგომი გადამუშავებისთვის

საწარმოო პროცესში
შუალედური პროდუქცია გამოიყენება საბოლოო მოხმარებისათვის, ინვესტირების

(დაგროვების) ან ექსპორტირებისთვის

261მონიშნეთ არასწორი ვარიანტი:
61
ცალკეულ შემთხვევებში ეკონომიკური ოპერაცია შეიძლება განხორციელდეს ერთი
ინსტიტუციური ერთეულის ფარგლებში, თუ ის გამოდის ორი სხვადასხვა სახით

საქონლის ყიდვა ეკონომიკური ოპერაციაა
სეტყვის შედეგად მოსავლის განადგურება ეკონომიკური ოპერაციაა
262 ეკონომიკური ოპერაციაა:
ხელფასის გაცემა
ხანძრის შედეგად ტყის განადგურება
ინფლაციის შედეგად მარაგების ღირებულების მატება
263 სხვა ეკონომიკური ნაკადია:
საქონლის ყიდვა
ინფლაციის შედეგად მარაგების ღირებულების მატება
264 სხვა ეკონომიკური ნაკადია:
საქონლის ყიდვა
ხანძრის შედეგად ტყის განადგურება
265 რეალურ აქტივებს განეკუთვნება:
მიწა
აქცია
სესხი
266 რეალურ აქტივებს განეკუთვნება:
სასარგებლო წიაღისეული
ნაღდი ფული
დეპოზიტი
62
პროდუქტის ფიზიკური მახასიათებლები ყოველთვის არ არის საკმარისი

შუალედური ან საბოლოო პროდუქციის განსაზღვრისათვის
პურის ქარხნის მიერ შეძენილი ფქვილი საბოლოო მოხმარებაა, ხოლო დიასახლისის

მიერ საკუთარი მოხმარებისათვის - შუალედური მოხმარება
მიმდინარე და კაპიტალური დანახარჯების რეგისტრაცია სხვადასხვა ცხრილსა და

ანგარიშში უნდა ხდებოდეს
ეას ერთმანეთისგან ასხვავებს საქონლისა და მომსახურების მოძრაობას

შემოსავლების მოძრაობისგან
საბოლოო მოხმარების პროდუქტის შეძენა ხდება საბოლოო მოხმარებისათვის, და

არა ინვესტირების (დაგროვების) ან ექსპორტირების მიზნით
შუალედური პროდუქცია საბოლოო მოხმარებისთვის გამოიყენება
პროდუქტის ფიზიკური მახასიათებლები საკმარისია შუალედური ან საბოლოო

პროდუქციის განსაზღვრისათვის
შუალედური და საბოლოო პროდუქტების განსხვავება მნიშვნელოვანია

ეკონომიკური საქმიანობის შედეგების ზუსტი განსაზღვრისათვის
პროდუქტის ფიზიკური მახასიათებლები ყოველთვის არ არის საკმარისი

შუალედური ან საბოლოო პროდუქციის განსაზღვრისათვის
შუალედური პროდუქცია საწარმოო მოხმარებისთვის გამოიყენება
ეას არ ასხვავებს საქონლისა და მომსახურების მოძრაობას შემოსავლების

მოძრაობისგან
შუალედური პროდუქცია საბოლოო მოხმარებისთვის გამოიყენება
63
საბოლოო მოხმარების პროდუქტის შეძენა ხდება საბოლოო მოხმარებისათვის, და
არა ინვესტირების (დაგროვების) ან ექსპორტირების მიზნით
271 შიდა ეკონომიკა ემთხვევა:
ეკონომიკას, რომელიც მოიცავს არარეზიდენტების საქმიანობას ქვეყნის

ეკონომიკურ ტერიტორიაზე
რეზიდენტებისა და არარეზიდენტების საქმიანობას ქვეყნის ეკონომიკურ

ტერიტორიაზე
ეკონომიკას, რომელიც მოიცავს რეზიდენტების საქმიანობას ქვეყნის

ოფიციალურად აღიარებულ ფარგლებში
272 შიდა ეკონომიკაში შედის:
რეზიდენტების საქმიანობა ქვეყნის ეკონომიკურ ტერიტორიაზე
არარეზიდენტების საქმიანობა ქვეყნის ეკონომიკურ ტერიტორიაზე
რეზიდენტებისა და არარეზიდენტების მიერ ქვეყნის ეკონომიკურ ტერიტორიაზე

წარმოებული საქონელი და მომსახურება
273 შიდა ეკონომიკაში არ შედის:
რეზიდენტებისა და არარეზიდენტების საქმიანობა მოცემული ქვეყნის

ეკონომიკურ ტერიტორიაზე
რეზიდენტებისა და არარეზიდენტების ეკონომიკური საქმიანობა მოცემული ქვეყნის

ადმინისტრაციულად მართვადი ტერიტორიის ფარგლებში
რეზიდენტების საქმიანობა სხვა ქვეყნის ეკონომიკურ ტერიტორიაზე
274 შიდა ეკონომიკისთვის საკვანძო კატეგორიაა:
მოცემული ქვეყნის ეკონომიკური ტერიტორია
მოცემული ქვეყნის ტერიტორია ოფიციალურად აღიარებულ საზღვრებში
მოცემული ქვეყნის რეზიდენტი
ეას-ის მესამე ვერსიის მიღებამდე საერთაშორისო პრაქტიკაში გამოიყენებოდა შიდა

და ნაციონალური (ეროვნული) ეკონომიკის ცნებები
64
ეას-ის მესამე ვერსიის მიღების შემდეგ არც ერთ ქვეყანაში აღარ ითვლიან ორ
მაჩვენებელს: მთლიანი შიდა პროდუქტი და მთლიანი ეროვნული პროდუქტი
ეას-ის მესამე ვერსიის მიღებამდე საერთაშორისო პრაქტიკაში გამოიყენებოდა ორი

მაჩვენებელი: მთლიანი შიდა პროდუქტი და მთლიანი ეროვნული პროდუქტი
ეას-ის მესამე ვერსიაში აღარ გამოიყენება ორი მაჩვენებელი: მთლიანი შიდა

პროდუქტი და მთლიანი ეროვნული პროდუქტი
ეას-ის მესამე ვერსიის მიღებამდე საერთაშორისო პრაქტიკაში გამოიყენებოდა ორი

მაჩვენებელი: მთლიანი შიდა პროდუქტი და მთლიანი ეროვნული პროდუქტი
ეას-ის 1993 წლის ვერსიის მიღებამდე ყველა ქვეყანაში ითვლიდნენ ორ მაჩვენებელს:

მთლიანი შიდა პროდუქტი და მთლიანი ეროვნული პროდუქტი
ეას-ის მესამე ვერსიის მიღების შემდეგაც ყველა ქვეყანაში ითვლიან ორ მაჩვენებელს:

ეას-ის მესამე ვერსიის მიღების შემდეგაც ყველა ქვეყანაში ითვლიან ორ მაჩვენებელს:

1993 წლის ვერსიის მიღებამდე ეკონომიკურ საქმიანობასა და საერთაშორისო

პრაქტიკაში გამოიყენებოდა შიდა და ეროვნული ეკონომიკის ცნებები
შიდა ეკონომიკა მოიცავს ქვეყნის ეკონომიკურ ტერიტორიაზე როგორც

რეზიდენტების, ისე არარეზიდენტების საქმიანობას
65
ეროვნული ეკონომიკა მოიცავს მხოლოდ რეზიდენტების საქმიანობას მათი
ადგილმდებარეობის მიუხედავად
შიდა ეკონომიკა მოიცავს მხოლოდ რეზიდენტების საქმიანობას მათი

ეროვნული ეკონომიკა მოიცავს ქვეყნის ეკონომიკურ ტერიტორიაზე როგორც

შიდა ეკონომიკა მოიცავს მხოლოდ რეზიდენტების საქმიანობას მათი





ეროვნული ეკონომიკა მოიცავს ქვეყნის ეკონომიკურ ტერიტორიაზე როგორც

283 საქართველოს „რეზიდენტობისთვის“ერთ-ერთი აუცილებელი პირობაა, რომ იყო:
საქართველოს მოქალაქე
ქართველი
საერთაშორისო ორგანიზაციის თანამშრომელი და მუშაობდე ამ ქვეყანაში ერთ

წელზე მეტი ხნის განმავლობაში
66
მუდმივად მცხოვრები საქართველოში
284 საქართველოს „რეზიდენტობისთვის“ ერთ-ერთი აუცილებელი პირობაა, რომ

იყო:
საწარმო საქმიანობით დაკავებული მოცემული ქვეყნის ტერიტორიაზე

285 საქართველოს „რეზიდენტობისთვის“ერთ-ერთი აუცილებელი პირობაა, რომ იყო:
მიწის მფლობელი მოცემული ქვეყნის ტერიტორიაზე

286 მოცემული ქვეყნის ,,არარეზიდენტია”:
საერთაშორისო ორგანიზაციების თანამშრომლები, როლებიც მუშაობენ ქვეყანაში

ერთ წელზე მეტი ხნის განმავლობაში
ორგანიზაცია, რომელიც მონაწილეობს ეკონომიკურ საქმიანობაში ქვეყნის

ეკონომიკურ ტერიტორიაზე დროის ხანგრძლივი პერიოდის მანძილზე
ქვეყნის საზღვრებს გარეთ მომუშავე ხომალდების, თვითმფრინავების ეკიპაჟები,

რომლებიც რეზიდენტი-შინამეურნეობის წევრები არიან
287 მოცემული ქვეყნის ,,არარეზიდენტია”:
უცხოელი სტუდენტები
საზღვარგარეთ მუდმივი საცხოვრებლის მქონე საქართველოს მოქალაქეები,

რომლებიც არ არიან საქართველოს მთავრობის ოფიციალური წარმომადგენლები
საქართველოში მყოფი სხვა ქვეყნის დიპლომატიური და სავაჭრო

წარმომადგენლობა
288 ეკონომიკურ ტერიტორიაზე თავისუფლად გადაადგილდება:
მხოლოდ ადამიანები
ადამიანები, საქონელი და ფული
67
მხოლოდ საქონელი
მხოლოდ ფული
ადამიანები და საქონელი
საქონელი და ფული
საქონელი და ფული
ადამიანები და ფული
291 ეკონომიკური ტერიტორია:
ქვეყნის ხელისუფლების მიერ ადმინისტრაციულად მართვადი ტერიტორიაა
ყოველთვის ქვეყნის გეოგრაფიული ტერიტორიაა
ქვეყნის ტერიტორიაა გაეროს მიერ აღიარებულ საზღვრებში
ქვეყნის გეოგრაფიული ტერიტორიაა საჰაერო სივრცის გარეშე
ქვეყნის ტერიტორიაა საერთაშორისო ორგანიზაციების მიერ აღიარებულ საზღვრებში
ქვეყნის გეოგრაფიული ტერიტორიაა ანკლავების გარეშე
ტერიტორიაა, რომლის საზღვრებში ადამიანები, საქონელი და ფული თავისუფლად

გადაადგილდება
ყოველთვის ქვეყნის გეოგრაფიული ტერიტორიაა
ყოველთვის ემთხვევა ქვეყნის გეოგრაფიულ ტერიტორიას
ქვეყნის ტერიტორიაა საერთაშორისო ორგანიზაციების მიერ აღიარებულ საზღვრებში
68
ტერიტორია, რომლის საზღვრებში ადამიანები, საქონელი და ფული თავისუფლად
გადაადგილდება
294 რეზიდენტი:
წარმოადგენს ინსტიტუციურ ერთეულს, რომლის ეკონომიკური ინტერესების

ცენტრი მოცემულ ეკონომიკურ ტერიტორიაზეა
ახორციელებს ან აპირებს მნიშვნელოვანი მასშტაბის ეკონომიკურ საქმიანობას

დროის ხანგრძლივ პერიოდში
არის საწარმო, ორგანიზაცია და შინამეურნეობა, რომელიც მონაწილეობს

ეკონომიკურ საქმიანობაში ქვეყნის ეკონომიკურ ტერიტორიაზე დროის ხანგრძლივი
პერიოდის მანძილზე (წელზე მეტი)
295 რეზიდენტი:
საწარმო, რომელიც ახორციელებს ეკონომიკურ საქმიანობას ერთ წლამდე პერიოდში
არის ორგანიზაცია, რომელიც მონაწილეობს ეკონომიკურ საქმიანობაში ქვეყნის

ეკონომიკურ ტერიტორიაზე დროის ხანგრძლივი პერიოდის მანძილზე
ინსტიტუციური ერთეულია, რომელიც ახორციელებს ან აპირებს მნიშვნელოვანი

მასშტაბის ეკონომიკურ საქმიანობას დროის განუსაზღვრელ ან ხანგრძლივ
პერიოდში სხვა ქვეყნის ეკონომიკურ ტერიტორიაზე
სხვა ქვეყნის ეკონომიკურ ტერიტორიაზე წელიწადზე მეტი ხნით მცხოვრები პირია
296 მოცემული ქვეყნის რეზიდენტები:
ეწევიან მხოლოდ წარმოებას
მხოლოდ მოიხმარენ და ახორციელებენ მოხმარებასთან დაკავშირებულ ოპერაციებს
მხოლოდ ფლობენ მიწას
თუ ინსტიტუციური ერთეული ერთი წლისა და მეტი ხნის განმავლობაში საქმიანობს

მხოლოდ მოცემული ქვეყნის ეკონომიკურ ტერიტორიაზე, ის ითვლება მოცემული
ქვეყნის რეზიდენტად
69
რამდენიმე ქვეყნის ეკონომიკურ ტერიტორიაზე, ის ითვლება მხოლოდ მოცემული
თუ ინსტიტუციური ერთეული ერთი წლისა და მეტი ხნის განმავლობაში ფლობს

ნაგებობებს სხვა ქვეყნის ეკონომიკურ ტერიტორიაზე, ის ითვლება მოცემული

მხოლოდ მოცემული ქვეყნის ეკონომიკურ ტერიტორიაზე, ის ითვლება მოცემული

რამდენიმე ქვეყნის ეკონომიკურ ტერიტორიაზე, ის ითვლება მხოლოდ მოცემული
თუ ინსტიტუციური ერთეული ფლობს მიწას ან მასზე არსებულ ნაგებობებს, ის

ითვლება იმ ქვეყნის რეზიდენტად, რომლის ტერიტორიაზეც მდებარეობს
აღნიშნული მიწა და ნაგებობები
299 მოცემული ქვეყნის არარეზიდენტები:
ერთი წლისა და მეტი ხნის განმავლობაში საქმიანობენ სხვა ქვეყნების ეკონომიკურ

მოცემულ ეკონომიკურ ტერიტორიაზე ეწევიან წარმოებას და ახორციელებენ

ფინანსურ, სადაზღვევო და განაწილებით ოპერაციებს
სეზონურად სამუშაოდ მიემგზავრებიან სხვა ქვეყანაში
ფლობენ მიწასა და მასზე არსებულ ნაგებობებს მოცემულ ეკონომიკურ

300 მოცემული ქვეყნის არარეზიდენტია:
ქართველი სტუდენტი, რომელიც მაგისტრატურაში სწავლას აგრძელებს გერმიანიაში
საბერძნეთის დროშის ქვეშ მცურავი გემის ქართველი ეკიპაჟის წევრები
ბანგლადეშელი სტუდენტი, რომელიც საქართველოში აგრძელებს სწავლას

დოქტორანტურაში
ქართველი პაციენტი, რომელიც თურქეთში მკურნალობს
70
301 მოცემული ქვეყნის რეზიდენტები არიან:
საზღვრის მუშები და სეზონური მუშები
ადგილობრივი მოსახლეობის წარმომადგენლები, რომლებიც დაქირავებული არიან

საზღვარგარეთის ქვეყნების საელჩოებში
ტერიტორიულ ანკლავებში მყოფი მოცემული ქვეყნის მთავრობების ჩინოვნიკები,

სამოქალაქო და სამხედრო წარმომადგენლები
რეზიდენტობის კონცეფცია ეკონომიკურ ტერიტორიასთან არ არის დაკავშირებული
ერთეული ითვლება მოცემული ქვეყნის რეზიდენტად, თუ მისი „ეკონომიკურ

ინტერესთა ცენტრი“ ამ ქვეყნის ეკონომიკურ ტერიტორიაზეა
„ეკონომიკურ ინტერესთა ცენტრი“ ნიშნავს, რომ ერთეული მოცემულ ეკონომიკურ

ტერიტორიაზე ერთ წელზე მეტი ხნის განმავლობაში საქმიანობს
ფირმების უმრავლესობა, არაკორპორირებული საწარმოების ჩათვლით, რომლებიც

მოცემულ ტერიტორიაზე საქმიანობენ, რეზიდენტებად განიხილება
რეზიდენტად მიიჩნევა ის შინამეურნეობა, რომელიც ერთ წელზე მეტი ხნის

განმავლობაში ცხოვრობს მოცემულ ტერიტორიაზე და სამომხმარებლო
დანახარჯების უდიდეს ნაწილს აქვე ახორციელებს
არარეზიდენტად მიიჩნევა შინამეურნეობის ის წევრები, რომლებიც მუშაობენ

ქვეყანაში, მაგრამ ცხოვრობენ და ხარჯავენ შემოსავლებს საზღვარგარეთ
არარეზიდენტად მიიჩნევა მოცემული ქვეყნის ეკონომიკურ ტერიტორიაზე

არსებული თავისუფალი ზონები
რეზიდენტად მიიჩნევა ის არაკორპორირებული საწარმო, რომელიც მოცემულ

ტერიტორიაზე საქმიანობს
საქართველოს გეოგრაფიული ტერიტორია არ ემთხვევა მის ეკონომიკურ

ტერიტორიას
71
ზოგადად, ქვეყნის გეოგრაფიული ტერიტორია ეკონომიკური ტერიტორიის
ძირითადი შემადგენელია
ეკონომიკური ტერიტორიის, რეზიდენტობისა და დანარჩენი მსოფლიოს

კონცეფციები აუცილებელია ექსპორტისა და იმპორტის ზუსტი განსაზღვრისთვის
2007 წლამდე მოქმედი ახალქალაქის რუსული სამხედრო ბაზა საქართველოს

ეკონომიურ ტერიტორიას ეკუთვნოდა
305 მონიშნეთ არასწორი. საქართველოს რეზიდენტი შინამეურნეობა იქნება:
ბრიტანელი მომუშავეები, რომლებიც ცხოვრობენ და მოიხმარენ საქართველოში,

ხოლო აზერბაიჯანში მუშაობენ
ქართველი მომუშავეები, რომლებიც ცხოვრობენ, მუშაობენ და მოიხმარენ

საქართველოში
ბრიტანელი მომუშავეები, რომლებიც ცხოვრობენ და მოიხმარენ აზერბაიჯანში,

ხოლო საქართველოში მუშაობენ
306 მონიშნეთ არასწორი. საქართველოს რეზიდენტი შინამეურნეობა იქნება:

საბერძნეთში
ბრიტანელი მომუშავეები, რომლებიც ცხოვრობენ და მოიხმარენ საქართველოში,

ხოლო აზერბაიჯანში მუშაობენ

საქართველოში
307 ეროვნული ეკონომიკა მოიცავს:
ინსტიტუციური ერთეულების საქმიანობას, რომელთა ეკონომიკური ინტერესის

ცენტრი მოცემული ქვეყნის ეკონომიკურ ტერიტორიაზე მდებარეობს
მოცემულ ქვეყანაში ერთი წლის მანძილზე და უფრო ხანგრძლივად მცხოვრებ

პირებს
საზღვრის მუშებს
308 ეროვნული ეკონომიკა არ მოიცავს:
სეზონურ მუშებს
72
უცხოელ დიპლომატებს
საზღვარგარეთ მომუშავე თვითმფრინავებისა და საზღვაო ხომალდების

ადგილობრივ ეკიპაჟებს
საზღვრის მუშებს
ეას-ის შემუშავების ისტორია განვითარებულ ქვეყნებში უკავშირდება გასული

საუკუნის 50-იანი წლების ბოლოსა და 60-იანი წლების დასაწყისს
ეას-ის ჩამოყალიბების იდეა პრაქტიკული ამოცანებიდან გამომდინარეობდა
ეას-ის თეორიულ ,,მამად” მიჩნეულია ჯონ მეინარდ კეინზი
ეას-ის წინაპირობა იყო ეროვნული შემოსავლის გაანგარიშებანი
ეას-ის ჩამოყალიბების იდეა პრაქტიკული ამოცანებიდან გამომდინარეობდა
ეას-ის შემუშავებასა და დახვეწაში დიდია საერთაშორისო ორგანიზაციების როლი
ეას-ის შემუშავების ისტორია განვითარებულ ქვეყნებში უკავშირდება მე-19

საუკუნის 30-იანი წლების ბოლოსა და 40-იანი წლების დასაწყისს
უილიამ პეტი, გრიგორი კინგი, ფრანსუა კენე და კარლ მარქსი კეინზის

წინამორბედები იყვნენ
ეროვნული ანგარიშიანობის მთავარ თეორეტიკოსად კეინზს მიიჩნევენ
თეორიულ კვლევებში XX საუკუნის პირველ ნახევარში დიდი წვლილი შეიტანეს

ალფრედ მარშალმა, ირვინგ ფრიშმა, იან ტინბერგენმა, ვასილი ლეონტიევმა, პაულ
სტუდენსკიმ
ეას-ის შემუშავების ისტორიას სათავე დაუდო დიდმა დეპრესიამ
ეას-ის შემუშავების ისტორიას სათავე დაუდო დიდმა დეპრესიამ
ეროვნული ანგარიშიანობის მთავარ თეორეტიკოსად კეინზს მიიჩნევენ
73
მეთოდოლოგიური საკითხების კვლევებში მონაწილეობდნენ: რიჩარდ სთოუნი,
ენტონი გილბერტი, ედვარდ დენისონი, დევიდ კენდრიკი, ჯონ რიჩარდ ჰიქსი
313 „სახელმწიფოს შეუძლია ცალკეულ მაჩვენებლებზე ზემოქმედებით შეცვალოს

დანარჩენი მაჩვენებლები“. ეს სიტყვები ეკუთვნის:
ჯონ მეინარდ კეინზს
კოლინ კლარკს
საიმონ კუზნეცს
ვასილი ლეონტიევს
კოლინ კლარკმა დაასაბუთა ეროვნული შემოსავლისა და ეროვნული პროდუქტის

კატეგორიების მნიშვნელობა და ინფლაციური პროცესების გათვალისწინებით
მოახდინა ამ სიდიდების შეფასება საბაზრო ფასებში
კარლ მარქსმა ჩამოაყალიბა წლიური წმინდა ეროვნული შემოსავლის განმარტება,

რომელიც დღემდე საფუძვლად უდევს ეას-ის მაჩვენებლების გაანგარიშებას
საიმონ კუზნეცმა ეროვნული პროდუქტისა და შემოსავლის თეორიის საკითხებთან

დაკავშირებით მრავალი ფუნდამენტური ნაშრომი გამოაქვეყნა
დარგთაშორისი ბალანსის ავტორია ვასილი ლეონტიევი
დარგთაშორისი ბალანსის ავტორია უილიამ პეტი
ალფრედ მარშალმა ჩამოაყალიბა წლიური წმინდა ეროვნული შემოსავლის

განმარტება, რომელიც დღემდე საფუძვლად უდევს ეას-ის მაჩვენებლების
გაანგარიშებას
კოლინ კლარკმა დაასაბუთა ეროვნული შემოსავლისა და ეროვნული პროდუქტის

კატეგორიების მნიშვნელობა და ინფლაციური პროცესების გათვალისწინებით
მოახდინა ამ სიდიდების შეფასება საბაზრო ფასებში
საიმონ კუზნეცმა ეროვნული პროდუქტისა და შემოსავლის თეორიის საკითხებთან

დაკავშირებით მრავალი ფუნდამენტური ნაშრომი გამოაქვეყნა
74
ამჟამად მოქმედებს 2008 წელს შემუშავებული ეას-ის მეოთხე ვერსია
ეას-ის ოფიციალური დაბადების წლად ითვლება 1936 წელი (სწორია 1952 წელი)
1968 წელს შეიმუშავეს ეას-ის მეორე ვერსია
ეას-ის ოფიციალური დაბადების წლად ითვლება 1936 წელი
2008 წლამდე იყენებდნენ ეას-ის მესამე ვერსიას
საქართველოში ეას-ის კრებსითი ანგარიშების შედგენის პირველი ექსპერიმენტული

სამუშაოები 1990 წლის იანვარში დაიწყო
ამჟამად მოქმედებს ეას-ის 1993 წლის ვერსია
საქართველოში ეას-ის კრებსითი ანგარიშების შედგენის პირველი ექსპერიმენტული

სამუშაოები 1992 წლის იანვარში დაიწყო
1968 წლიდან ამოქმედდა ეას-ის მეორე ვერსია
ეას-ის ახალი ვერსიების კვალდაკვალ ხდება მშპ-ის გაზომვის მოდიფიცირება

წარმოების საზღვრების რეგულარული გაფართოების ხარჯზე, რაც მშპ-ის ზრდას
იწვევს
319 ეას-ის განვითარების ისტორიაში მეორე ეტაპი დაიწყო:
1993 წლიდან
1929-1933 წლების დიდი ეკონომიკური დეპრესიის შემდეგ
მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ
პირველი მსოფლიო ომის შემდეგ
320 ეას-ის განვითარების ისტორიაში პირველი ეტაპი დაიწყო:
მეორე მსოფლიო ომამდე
პირველი მსოფლიო ომამდე
1968 წლიდან
321 ეას-ში ქვეყნის ეკონომიკის სექტორებად დაყოფა განპირობებულია:
კორპორაციების, მთავრობისა და შინამეურნეობების განსხვავებული ქცევით
კორპორაციების, მთავრობისა და შინამეურნეობების ერთნაირი ქცევით
75
მთავრობის მიერ მართებული პოლიტიკის შემუშავების მცდელობით
კორპორაციებისა და შინამეურნეობების განსავითარებლად
322 მონიშნეთ არასწორი. ეას-ში ეკონომიკის სექტორებად დაყოფის მიზანი:
სექტორების განსხვავებული ინტერაქციების მექანიზმის დანახვაში მდგომარეობს
არის მთავრობის მიერ მართებული პოლიტიკის შემუშავება კორპორაციებისა და

შინამეურნეობების განსავითარებლად
განპირობებულია კორპორაციების, მთავრობისა და შინამეურნეობების

განსხვავებული ქცევით
323 გადასახადებს იხდის:
კორპორაციები და შინამეურნეობები
კორპორაციები და მთავრობა
მთავრობა და შინამეურნეობები
324 გადასახადებს არ იხდის:
მთავრობა
კორპორაციები
შინამეურნეობები
მთავრობა გადასახადებს არ იხდის
მთავრობა გადასახადებს იყენებს საზოგადოების მომსახურების მიზნით
მთავრობა შუალედური მომხმარებელია
მთავრობა გადასახადებს იყენებს შინამეურნეობების მომსახურების მიზნით
მთავრობა საბოლოო მომხმარებელია
კორპორაცია საბოლოო მომხმარებელია
შინამეურნეობა საბოლოო მომხმარებელია
მთავრობის დანახარჯები მიმართულია ადამიანური მოთხოვნილებების

დასაკმაყოფილებლად
76
კორპორაციების დანახარჯები მიმართულია ადამიანური მოთხოვნილებების
შინამეურნეობების დანახარჯები მიმართულია ადამიანური მოთხოვნილებების

ბაზარზე საქონელსა და მომსახურებას მნიშვნელოვან ფასებში ყიდიან კორპორაციები

და მთავრობა
ყველა დასაქმებული შინამეურნეობას მიეკუთვნება
შინამეურნეობების შემოსავლის მთავარი წყაროა შრომის ანაზღაურება
ბაზარზე საქონელსა და მომსახურებას მნიშვნელოვან ფასებში ყიდიან

კორპორაციები, შინამეურნეობები და მთავრობა
ბაზარზე საქონელსა და მომსახურებას მნიშვნელოვან ფასებში ყიდიან

კორპორაციები, შინამეურნეობები და მთავრობა
მთავრობა გადასახადებს იყენებს საზოგადოების მომსახურების მიზნით
ბაზარზე საქონელსა და მომსახურებას მნიშვნელოვან ფასებში ყიდიან კორპორაციები

და შინამეურნეობები
77
შიდა ეკონომიკის ურთიერთქმედება დანარჩენ მსოფლიოსთან რეალურად ძალიან
მნიშვნელოვანია, ამის გამო ეას-ში ეკონომიკა 5 სექტორად იყოფა
შიდა ეკონომიკის ურთიერთქმედება დანარჩენ მსოფლიოსთან რეალურად ძალიან

მნიშვნელოვანია, ამის გამო ეას-ში ეკონომიკა 6 სექტორად იყოფა
შიდა ეკონომიკა 5 სექტორად იყოფა
ინსტიტუციური ერთეულები ფლობენ აქტივებს და შეუძლიათ ვალდებულებების

აღება
ბაზარზე საქონელსა და მომსახურებას სხვადასხვა სექტორი ყიდის ეკონომიკურად

მნიშვნელოვან ფასებში და ეს მათი შემოსავლის ძირითადი წყაროა
გადასახადებს იხდიან როგორც კორპორაციები, ისე შინამეურნეობები
ყველა დასაქმებული შინამეურნეობას მიეკუთვნება და მათი შრომის ანაზღაურება

შინამეურნეობების შემოსავლის მთავარი წყაროა
334 მონიშნეთ არასწორი. ეას-ში დანარჩენი მსოფლიოს სექტორი სრულიად

მართებულად განიხილება მეექვსე სექტორად, რადგან:
თანამედროვე გლობალიზაციის პირობებში შიდა ეკონომიკის ურთიერთქმედება

დანარჩენ მსოფლიოსთან რეალურად ძალიან მნიშვნელოვანია
ქვეყნის მთლიანი ეკონომიკა რეზიდენტი ინსტიტუციური ერთეულების

ერთობლიობას წარმოადგენს
განვითარებადი ქვეყნებისთვის საერთაშორისო დახმარება სასიცოცხლოდ

აუცილებელია
335 მონიშნეთ არასწორი. ინსტიტუციური ერთეული:
ახორციელებს ტრანსაქციებს სხვა ერთეულებთან და არ ფლობს ეკონომიკურ

აქტივებს
არის ეკონომიკური ერთეული და მონაწილეობს ეკონომიკურ საქმიანობაში
ფლობს ეკონომიკურ აქტივებს და საკუთარი სახელით იღებს ვალდებულებებს
336 ინსტიტუციური ერთეული:
ფლობს ეკონომიკურ აქტივებს
საკუთარი სახელით იღებს ვალდებულებებს
78
მონაწილეობს ეკონომიკურ საქმიანობაში
337 მონიშნეთ არასწორი. ინსტიტუციური ერთეული:
ფლობს ეკონომიკურ აქტივებს
მონაწილეობს ეკონომიკურ საქმიანობაში
ახორციელებს ტრანსაქციებს სხვა ერთეულებთან
საკუთარი სახელით არ იღებს ვალდებულებებს
338 ინსტიტუციურ ერთეულს შეუძლია:
გაცვალოს საქონელი ან აქტივები სხვა ერთეულებთან ტრანსაქციის შემთხვევაში
მონაწილეობა ეკონომიკურ საქმიანობაში, რაზეც პასუხისმგებელი და

ანგარიშვალდებულია კანონის წინაშე
მოთხოვნის შემთხვევაში ბალანსის წარდგენა
339 იურიდიული ინსტიტუციური ერთეული:
ფლობს აქტივებს და იღებს ვალდებულებებს
იღებს გადაწყვეტილებებს
წარადგენს საბუღალტრო ანგარიშების სრულ ნაკრებს
340 იურიდიული პირია:
შინამეურნეობა
ფინანსური კორპორაცია
შინამეურნეობის არაკორპორირებული საწარმო
341 იურიდიული პირია:
არაფინანსური კორპორაცია
342 ფიზიკური პირია:
79
შმაკო
შმაკო
სახელმწიფო მართვის ორგანო
შმაკო
ფინანსური კოპორაცია
345 შინამეურნეობებისა და შმაკო-ს სექტორი ერთმანეთისგან განსხვავდება:
მიზნებით
ფუნქციებით
ქცევით
346 შინამეურნეობებისა და კორპორაციების სექტორი ერთმანეთისგან განსხვავდება:
ქცევით
347 შმაკო-ს და სახელმწიფო მართვის ორგანოების სექტორი ერთმანეთისგან

განსხვავდება:
ქცევით
80
348 ძირითად ეკონომიკურ საქმიანობებს შორის ეას-ში არ გამოიყოფა:
შემოსავლის მიღება
საქონლისა და მომსახურების წარმოება
საქონლისა და მომსახურების მოხმარება
კაპიტალის დაგროვება
349 ძირითად ეკონომიკურ საქმიანობებს შორის ეას-ში არ გამოიყოფა:
საქონლისა და მომსახურების წარმოება
შემოსავლის გადანაწილება
საქონლისა და მომსახურების მოხმარება
კაპიტალის დაგროვება
შინამეურნეობა აწარმოებს, აგროვებს და საბოლოო მომხმარებელია
მთავრობა აწარმოებს, აგროვებს და საბოლოო მომხმარებელია
კორპორაციები აწარმოებენ, მოიხმარენ ან აგროვებენ
კორპორაციები აწარმოებენ ან აგროვებენ
კორპორაციები აწარმოებენ ან აგროვებენ
შინამეურნეობა მხოლოდ საბოლოო მომხმარებელია
შმაკო მხოლოდ საბოლოო მომხმარებელია
თუ შმაკო თავისი ქცევით კორპორაციას გავს, ის აწარმოებს ან აგროვებს
თუ შმაკო თავისი ქცევით მთავრობის ნაწილია, ის აწარმოებს, აგროვებს და საბოლოო

მომხმარებელია
353 სამი ძირითადი ეკონომიკური საქმიანობიდან ყოველთვის ორი აქვს მხოლოდ:
მთავრობას
81
ფინანსურ კორპორაციებს
შინამეურნეობას
შმაკოს
354 სამი ძირითადი ეკონომიკური საქმიანობიდან ყოველთვის ორი აქვს მხოლოდ:
შმაკოს
არაფინანსურ კორპორაციებს
355 სამი ძირითადი ეკონომიკური საქმიანობიდან სამივე აქვს:
შმაკოს
შმაკოს
სამივე სწორია
კორპორაციები აწარმოებენ და აგროვებენ
82
თუ შმაკო თავისი ქცევით კორპორაციას გავს, ის აწარმოებს ან აგროვებს
თუ შმაკო თავისი ქცევით მთავრობას გავს, ის მხოლოდ საბოლოო მომხმარებელია
360 კორპორაციები:
აწარმოებენ ბაზრისთვის
პროდუქციას ყიდიან ეკონომიკურად მნიშვნელოვან ფასებში
შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოებებია
361 მონიშნეთ არასწორი. კორპორაციები:
პროდუქციას ყიდიან ეკონომიკურად უმნიშვნელო ფასებში
აწარმოებენ ბაზრისთვის
სააქციო საზოგადოებებია
362 ეკონომიკურად მნიშვნელოვანი ფასები ნიშნავს, რომ:
ასეთი ფასები გრძელვადიან პერიოდში უზრუნველყოფს მოგების მიღებას
ასეთი ფასები გრძელვადიან პერიოდში უზრუნველყოფს მომხმარებელთა არჩევანის

თავისუფლებას ფასების გათვალისწინებით
ისინი მნიშვნელოვან გავლენას ახდენენ მწარმოებლების მიწოდების რაოდენობებზე
363 ეკონომიკურად მნიშვნელოვანი ფასები ნიშნავს, რომ:
ასეთი ფასები გრძელვადიან პერიოდში უზრუნველყოფს მოგების მიღებას
ასეთი ფასები გრძელვადიან პერიოდში უზრუნველყოფს მომხმარებელთა არჩევანის

თავისუფლებას ფასების გათვალისწინებით
ისინი მნიშვნელოვან გავლენას ახდენენ მყიდველების შესყიდვების რაოდენობებზე
83
სააქციო საზოგადოება „კოკა-კოლა ბოთლერს ჯორჯია“ არ საქმიანობს მისი
მფლობელი სამეურნეო ერთულისგან განცალკევებით, ამიტომ ის კორპორაციაა
სააქციო საზოგადოება „კოკა-კოლა ბოთლერს ჯორჯია“ მოქმედებს მის მიმართ

შეზღუდული პასუხისმგებლობისა და ვალდებულებების მქონე მფლობელებისგან
განცალკავებულად, ამიტომ ის კორპორაციაა
სააქციო საზოგადოება „კოკა-კოლა ბოთლერს ჯორჯია“ პროდუქციას ყიდის

ეკონომიკურად მნიშვნელოვან ფასებში, ამიტომ ის კორპორაციაა
365 კვაზიკორპორაციები:
წარმოების პროცესისა და საშუალებების მართვაში იჩენენ განსაზღვრულ

დამოუკიდებლობას
აწარმოებენ დამოუკიდებელ აღრიცხვას
წარმოების პროცესისა და საშუალებების მართვაში იჩენენ განსაზღვრულ

დამოუკიდებლობას
მოქმედებენ როგორც კორპორაციები
პროდუქციის რეალიზაციას ახდენენ ეკონომიკურად მნიშვნელოვან ფასებში
მოქმედებენ როგორც კორპორაციები
სააქციო საზოგადოება კვაზიკორპორაციაა
უცხოური საწარმოს ფილიალი კვაზიკორპორაციაა
სახელმწიფო დაწესებულება კვაზიკორპორაციაა
84
უცხოური საწარმოს ფილიალი კვაზიკორპორაციაა
შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოება კვაზიკორპორაციაა
უცხოური საწარმოს ფილიალი კორპორაციაა
შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოება კორპორაციაა
სააქციო საზოგადოება კორპორაციაა
371 სექტორებში გასაერთიანებლად პირველად უნდა გავარკვიოთინსტიტუციური

ერთეული:
რეზიდენტია თუ არარეზიდენტი
შინამეურნეობაა თუ სხვა სექტორი
საბაზრო თუ არასაბაზრო მწარმოებელია
ფინანსური თუ არაფინანსური კორპორაციაა
372 სექტორებში გასაერთიანებლად არასაბაზრო ინსტიტუციურ ერთეულს

პირველად უნდა დავუსვათ კითხვა:
მთავრობის მიერ არის კონტოლირებადი თუ შმაკოს მიერ
373 სექტორებში გასაერთიანებლად საბაზრო ინსტიტუციურ ერთეულს პირველად

უნდა დავუსვათ კითხვა:
მთავრობის მიერ არის კონტოლირებადი თუ შმაკოს მიერ
85
374 სექტორების იდენტიფიკაციის ეტაპების გათვალისწინებით, რომელი მსჯელობაა

არასწორი:
თუ რეზიდენტი ერთეული არასაბაზრო მწარმოებელია, მაშინ ის შმაკოა
თუ ერთეული რეზიდენტი არ არის, მაშინ ის არარეზიდენტია და დანარჩენ

მსოფლიოს მიეკუთვნება
თუ რეზიდენტი ერთეული შინამეურნეობა არ არის, მაშინ ის ან საბაზრო

მწარმოებელია, ან არასაბაზრო მწარმოებელია
თუ რეზიდენტი ერთეული არასაბაზრო მწარმოებელია, ის ან მთავრობის მიერ არის

კონტროლირებადი ან შმაკოს მიერ

თუ რეზიდენტი ერთეული საბაზრო მწარმოებელია, ის ან ფინანსური კორპორაციაა

ან არაფინანსური კორპორაციაა
თუ რეზიდენტი ერთეული არასაბაზრო მწარმოებელია, მაშინ ის მთავრობაა
თუ ერთეული რეზიდენტი არ არის, მაშინ ის დანარჩენ მსოფლიოს მიეკუთვნება
თუ რეზიდენტი ერთეული არასაბაზრო მწარმოებელი არ არის, მაშინ ის საბაზრო

მწარმოებელია

თუ ერთეული რეზიდენტი არ არის, მაშინ ის არარეზიდენტია
თუ რეზიდენტი ერთეული საბაზრო მწარმოებელია, მაშინ ის ფინანსური

კორპორაციაა
თუ რეზიდენტი ერთეული შინამეურნეობა ან ინსტიტუციური შინამეურნეობაა,

მაშინ ის შინამეურნეობის სექტორშია
86
თუ რეზიდენტი ერთეული შინამეურნეობა ან ინსტიტუციური შინამეურნეობაა,

მაშინ ის შინამეურნეობის სექტორშია
თუ რეზიდენტი ერთეული საბაზრო მწარმოებელია, მაშინ ის არაფინანსური

კორპორაციაა
თუ ერთეული რეზიდენტი არ არის, მაშინ ის არარეზიდენტია
არაფინანსური კორპორაციების მთავარი საქმიანობაა საბაზრო საქონლისა და

ფინანსური მომსახურების წარმოება
არაფინანსური სექტორის ძირითად ნაწილს შეადგენს ყველა რეზიდენტი

არაფინანსურ სექტორში შედის აგრეთვე ის არაკომერციული ერთეულები,

რომლებიც საქონლისა და საბაზრო მომსახურების წარმოებაში არიან ჩართული
არაფინანსურ სექტორში შედის საავადმყოფო, სკოლა ან კოლეჯი, რომელთა

მომსახურება ფასიანია
არაფინანსური კორპორაციები შეიძლება იყოს მხოლოდ კერძო
არაფინანსურ სექტორში შედის სავაჭრო პალატა (ასოციაცია), რომელიც

არაფინანსური კორპორაციების მიერ ფინანსდება
არაფინანსურ სექტორში შედის არაკორპორირებული საწარმოები, რომლებიც

ახდენენ არაფინანსური კორპორაციების რეკლამირებას ან მათი ინტერესების დაცვას
არაფინანსურ სექტორში შედის კოოპერატივი, შეზღუდული პასუხისმგებლობის

მქონე საზოგადოება, სააქციო საზოგადოება, კვაზიკორპორაცია
არაფინანსური კორპორაციები შეიძლება იყოს სახელმწიფო, კერძო და უცხოური
არაფინანსურ სექტორში შედის სავაჭრო პალატა (ასოციაცია), რომელიც მთავრობის

მიერ ფინანსდება
87
არაფინანსური კორპორაციების მთავარი საქმიანობაა საბაზრო საქონლისა და
არაფინანსური მომსახურების წარმოება
არაფინანსურ სექტორში შედის ყველა რეზიდენტი არაფინანსური კორპორაცია მათი

აქციონერების რეზიდენტობისგან დამოუკიდებლად
არაფინანსურ სექტორში შედის არარეზიდენტი არაფინანსური საწარმოების

ფილიალები, რომლებიც ხანგრძლივად საქმიანობენ მოცემული ქვეყნის ეკონომიკურ
არაფინანსურ სექტორში შედის მხოლოდ რეზიდენტი საჯარო კორპორაციები
არაფინანსურ სექტორში შედის ყველა რეზიდენტი არაკომერციული ორგანიზაცია,

რომელიც აწარმოებს საბაზრო საქონელს და არაფინანსურ მომსახურებას
არაფინანსურ სექტორში შედის საჯარო, კერძო და საზღვარგარეთის მიერ

კონტროლირებადი არაფინანსური კორპორაციები
ფინანსური კორპორაციების სექტორი მოიცავს ყველა რეზიდენტ კორპორაციას,

რომელთა ძირითადი საქმიანობაა ფინანსური მომსახურება
ფინანსურ სექტორში შედის ყველა რეზიდენტი ფინანსური კორპორაცია მათი

ფინანსურ სექტორში შედის არარეზიდენტი ფინანსური საწარმოების ფილიალები,

რომლებიც ხანგრძლივად საქმიანობენ მოცემული ქვეყნის ეკონომიკურ
ფინანსური მომსახურების წარმოება არ მოიცავს ფინანსურ შუამავლობას, ფინანსური

რისკის მენეჯმენტს, ლიკვიდურობის ტრანსფორმაციას ან დამხმარე ფინანსურ
საქმიანობას
ფინანსური კორპორაციების სექტორი მოიცავს ყველა რეზიდენტ არაკომერციულ

ორგანიზაციას, რომელიც აწარმოებს საბაზრო ფინანსურ მომსახურებას

რომელთა ძირითადი საქმიანობაა დაზღვევა
88
ფინანსური საქმიანობა მკაცრად რეგულირებადია, ამიტომ ერთეულები, რომლებიც
ფინანსური მომსახურებით არიან დაკავებული, სხვა საქონელსა და მომსახურებასაც
აწარმოებენ

რომელთა ძირითადი საქმიანობაა ფინანსური შუამავლობა
თუ საცალო მოვაჭრეები თვითონ გასცემენ სამომხმარებლო კრედიტებს, ასევე

თვითონ ყიდიან ობლიგაციებს ფულისა და კაპიტალის ბაზრებზე, ისინი ფინანსურ
სექტორში კლასიფიცირდებიან

რომელთა ძირითადი საქმიანობაა დაზღვევა

რომელთა ძირითადი საქმიანობაა საპენსიო ფონდები
ფინანსურ სექტორში შედის ყველა რეზიდენტი ფინანსური კორპორაცია მათი

თუ ცენტრალური ბანკი ითავსებს კომერციულ საქმიანობასაც, ის ფინანსური

კორპორაციების სექტორში არ კლასიფიცირდება

რომელთა ძირითადი საქმიანობაა საპენსიო ფონდები

რომელთა ძირითადი საქმიანობაა ფინანსური შუამავლობისთვის ხელის შეწყობა
ფინანსური კორპორაციების სექტორში შედის ის არაკომერციული ორგანიზაციები,

რომლებიც ფინანსდება ფინანსური ბუნების მქონე კორპორაციების მიერ და
რომელთა ფუნქციაა ასეთი საწარმოების ხელშეწყობა და მათი ინტერესების დაცვა
ფინანსური კორპორაციების სექტორში შედის ის არაკომერციული ორგანიზაციები,

რომლებიც ფინანსდება ფინანსური ბუნების მქონე კორპორაციების მიერ და
რომელთა ფუნქციაა ასეთი საწარმოების ხელშეწყობა და მათი ინტერესების დაცვა
89
ფინანსურ სექტორში შედის არარეზიდენტი ფინანსური საწარმოების ფილიალები,
რომლებიც ხანგრძლივად საქმიანობენ მოცემული ქვეყნის ეკონომიკურ
ერთეულები, რომლებიც ფინანსური მომსახურებით არიან დაკავებული, სხვა

საქონელსა და მომსახურებასაც აწარმოებენ

რომელთა ძირითადი საქმიანობაა ფინანსური შუამავლობისთვის ხელის შეწყობა
სამთავრობო ან სახელმწიფო მართვის ორგანოების სექტორი მოიცავს ცენტრალურ

სახელმწიფო მართვის ორგანოების სექტორში ინსტიტუციები ახორციელებენ

საკანონმდებლო საქმიანობას
სახელმწიფო მართვის ინსტიტუციები აწვდიან საქონელს ან მომსახურებას

ინდივიდუალურ შინამეურნეობებს
არაკომერციული ერთეულები ეას-ში მხოლოდ სამთავრობო სექტორში ერთიანდება
სამთავრობო ან სახელმწიფო მართვის ორგანოების სექტორი მოიცავს რეგიონულ


იურიდიულ საქმიანობას
სახელმწიფო მართვის ინსტიტუციები აწვდიან საქონელს ან მომსახურებას მთელ

საზოგადოებას
ყველა რეზიდენტი არაკომერციული არასაბაზრო ორგანიზაცია, რომელიც

უსასყიდლოდ ან ეკონომიკურად უმნიშვნელო ფასებში აწვდის საქონელსა და
მომსახურებას საზოგადოებას, სამთავრობო სექტორში ერთიანდება
სამთავრობო ან სახელმწიფო მართვის ორგანოების სექტორი მოიცავს ადგილობრივ

90
სამთავრობო ან სახელმწიფო მართვის ორგანოების სექტორი მოიცავს სოცდაზღვევის
ფონდებს
სამთავრობო ან სახელმწიფო მართვის ორგანოების სექტორში შედის აგრეთვე

არაკომერციული ერთეულები, რომლებიც მთავრობის ან სოცდაზღვევის ფონდების
მიერ კონტროლირებადი არასაბაზრო მწარმოებლები არიან

აღმასრულებელ საქმიანობას
ყველა რეზიდენტი არაკომერციული არასაბაზრო ორგანიზაცია, რომელიც

უსასყიდლოდ ან ეკონომიკურად უმნიშვნელო ფასებში აწვდის საქონელსა და
მომსახურებას საზოგადოებას, შმაკო-ს სექტორში შედის (უნდა ეწეროს ყველა
დანარჩენი)
სახელმწიფო მართვის ინსტიტუციები ახდენენ შემოსავლისა და სიმდიდრის

გადანაწილებას ტრანსფერების საშუალებით
თუ არაკომერციული ინსტიტუციები მთავრობის მიერ კონტროლირებად

არასაბაზრო საქმიანობას ეწევიან, მაშინ ისინი სამთავრობო სექტორში ერთიანდებიან
შმაკო-ებს მიეკუთვნება პროფესიული და სამეცნიერო საზოგადოებები
შმაკო-ებს მიეკუთვნება შინამეურნეობების ჯგუფები, რომლებიც თანამშრომლობენ

საზოგადოებრივი პროექტების, მაგ. გზების მშენებლობისთვის
საქველმოქმედო ან დახმარების მიზნით შექმნილი შმაკო-ები საქველმოქმედო

ორგანიზაციის წევრების ინტერესებს ემსახურებიან
შმაკო-ების ერთი ნაწილი ასოციაციების მიერ არის შექმნილი იმ მიზნით, რომ მის
წევრებს მოუტანოს სარგებელი
შმაკო-ების ერთი ნაწილის მომსახურებები ძირითადად საწევრო გადასახადის ან

შენატანების საფუძველზე გაიწევა

საზოგადოებრივი პროექტების, მაგ. ხიდების მშენებლობისთვის
91
ორგანიზაციის წევრების ინტერესებს კი არ ემსახურებიან, არამედ
შინამეურნეობებისას, რომლებიც დაზარალდნენ სტიქიური უბედურების შედეგად
შმაკო-ების კოლექტიურ მომსახურება არ ითვალისწინებს გარემოსდაცვით

საქმიანობას
შმაკო-ების ერთი ნაწილი ასოციაციების მიერ არის შექმნილი იმ მიზნით, რომ მის
წევრებს მოუტანოს სარგებელი

საზოგადოებრივი პროექტების, მაგ. წყალსადენების მშენებლობისთვის

ორგანიზაციის წევრების ინტერესებს კი არ ემსახურებიან, არამედ
შინამეურნეობებისას, რომლებიც გაჭირვებას განიცდიან
შმაკო-ებს არ მიეკუთვნება მომხმარებელთა ასოციაციები და ეკლესიები
შმაკო-ებს მიეკუთვნება რელიგიური საზოგადოებები და ასევე სოციალური,

კულტურული, რეკრეაციული და სპორტული კლუბები
საქველმოქმედო შმაკო-ები ფუნქციონირებენ შემოწირულობების საფუძველზე
შმაკო-ები კოლექტიურ მომსახურებას ახორციელებენ საზოგადოებისთვის

კვლევების შედეგების მიწოდებით
შინამეურნეობები აერთიანებს საპატიმროებს
მრავალი ადამიანისგან შემდგარი შინამეურნეობის ცალკეული წევრი

დამოუკიდებელ შინამეურნეობად არ განიხილება
შინამეურნეობაში გადაწყვეტილებები ისეთ დანახარჯებთან დაკავშირებით,

როგორიცაა საკვები და ბინა, კოლექტიურად მიიღება
შინამეურნეობაში დასაქმებული პირები, რომლებიც დამსაქმებლის საცხოვრისში

ცხოვრობენ, მიეკუთვნებიან დამსაქმებლის შინამეურნეობას
92
შინამეურნეობები აერთიანებს მოხუცებულთა სახლებს
ბევრი აქტივი ან ვალდებულება შინამეურნეობაში შეიძლება ერთობლივად

ეკუთვნოდეს ორ ან მეტ წევრს
შეუძლებელია შინამეურნეობის თითოეული წევრისთვის ბალანსის ან სხვა

რომელიმე ანგარიშის შედგენა ინდივიდუალურად
შინამეურნეობის წევრები ერთი ოჯახის წევრები უნდა იყვნენ
შინამეურნეობები აერთიანებს მონასტრებს
შინამეურნეობის თითოეული წევრის მიერ მიღებული შემოსავალი ყველა წევრზე

ნაწილდება
შინამეურნეობა ხშირად ემთხვევა ოჯახს
შინამეურნეობის წევრები შეიძლება არ იყვნენ ერთი ოჯახის წევრები
შინამეურნეობა შეიძლება ნებისმიერი ზომის იყოს
შინამეურნეობების მფლობელობაში არსებული არაკორპორირებული საწარმოები

ასევე განიხილება როგორც შინამეურნეობა
399 შმაკო არ არის:
საპატრიარქოს სკოლა
მეღვინეთა ასოციაცია
მაღაროელთა პროფკავშირი
ორგანიზაცია „ექიმები საზღვრებს გარეშე“
საპატრიარქოს სამშობიარო - შმაკო
მასწავლებელთა პროფკავშირი - შმაკო
ფერმა - შმაკო
ორგანიზაცია „წითელი ჯვარი“ - შმაკო
93
ლიმონათის ქარხანა - არაფინანსური კორპორაცია
ადგილობრივი ბაზრის მოვაჭრე - შინამეურნეობა
საქველმოქმედო ფონდი - შმაკო
ეროვნული ბანკი - მთავრობა
402მონიშნეთ არასწორი:
ფერმა - შინამეურნეობა
კომერციული ბანკი - ფინანსური კორპორაცია
სუპერმარკეტი - არაფინანსური კორპორაცია
სადაზღვევო კომპანია „ალდაგი“ - არაფინანსური კორპორაცია
თვითდასაქმებული ელექტრიკოსი - შინამეურნეობა
თბილისის მერია - შმაკო
არაკომერციული სახელმწიფო საავადმყოფო - არაფინანსური კორპორაცია
მეტალურგიული ქარხანა - ფინანსური კორპორაცია
404მონიშნეთ სწორი:
საკრებულოს თავმჯდომარე - მთავრობა
სამშობიარო „ჰერა“ - არაფინანსური კორპორაცია
სახელმწიფო სკოლა - სამთავრობო
კერძო სკოლა - არაფინასური კორპორაცია
ძიუდოს კლუბი - შინამეურნეობა
ძალადობის მსხვერპლთა თავშესაფარი - შმაკო
კერძო საპენსიო ფონდი - ფინანსური კორპორაცია
ეკლესია - შმაკო
94
მონასტერი - შმაკო
საქველმოქმედო ორგანიზაცია - შმაკო
ლეიბორისტული პარტია - შმაკო
407 ფინანსურ სექტორს მიეკუთვნება:
სახელმწიფო ხაზინა
ფინანსთა სამინისტრო
პარლამენტის საბიუჯეტო ოფისი
სადაზღვევო ორგანიზაცია
408 შმაკო-ების სექტორს მიეკუთვნება:
სახელმწიფო დაზღვევის ფონდი
საინვესტიციო ფონდი
საქველმოქმედო ფონდი
საპენსიო ფონდი
409 პოლიტიკური პარტიები, რელიგიური ორგანიზაციები და პროფკავშირები

შედის:
შინამეურნეობების მომსახურე არაკომერციული ორგანიზაციების (შმაკო) სექტორში
შინამეურნეობების სექტორში
დანარჩენი მსოფლიოს სექტორში
არაფინანსური დაწესებულებების სექტორში
410 არაფინანსურ სექტორს მიეკუთვნება:
კერძო უმაღლესი სასწავლებელი
კომერციული ბანკი
განათლებისა და მეცნიერების სამინისტრო
411 შინამეურნეობების სექტორი არ მოიცავს:
იურიდიული სტატუსის არმქონე რეზიდენტ შინამეურნეობებს
იურიდიული სტატუსის არმქონე არარეზიდენტ შინამეურნეობებს
95
ცალკეულ ინდივიდებს, რომელთა სამეწარმეო საქმიანობის გამოცალკევება
შეუძლებელია მათი საოჯახო მეურნეობისგან
ინდივიდთა ჯგუფებს, რომელთა სამეწარმეო საქმიანობის გამოცალკევება

შეუძლებელია მათი საოჯახო მეურნეობისგან
სექტორი იქმნება ინსტიტუციური ერთეულების დაჯგუფებით
სექტორში ერთეულების გაერთიანება ეკონომიკური საქმიანობის ბუნებიდან

გამომდინარე ხდება
სექტორები ერთმანეთისგან განსხვავდება ეკონომიკური მიზნებით, ფუნქციებით და

ქცევით
ფაქტობრივად, სექტორები ერთმანეთისგან არ განსხვავდება
კორპორაციები აწარმოებენ ან/და აგროვებენ, მაგრამ არ არიან საბოლოო

მომხმარებლები
მთავრობა, შინამეურნეობები და შმაკოები საბოლოო მომხმარებლები არიან
ყველა შინამეურნეობა საბოლოო მომხმარებელია, ის არ შეიძლება ჩართული იყოს

წარმოებისა და დაგროვების პროცესებში
414 მონიშნეთ არასწორი. სახელმწიფო მართვის ორგანოების:
მიერ არ ხდება შემოსავლებისა და სიმდიდრის განაწილება-გადანაწილება
მიზანია საქონლისა და მომსახურების მიწოდება შინამეურნეობებისა და მთლიანად

მოსახლეობისთვის
ხარჯები საბოლოო მოხმარებაზე გაიწევა
მიერ მიწოდება უფასოდ, ან არასაბაზრო ფასებში ხდება
415 მონიშნეთ არასწორი. შინამეურნეობები:
მოიცავს ასევე სოცდაზღვევის ფონდებს
უპირველესად მომხმარებლები არიან, თუმცა წარმოებაც შეუძლიათ
96
მოიცავს არაფორმალურ და არსებობისთვის აუცილებელ აქტივობებს
მოიცავს შინამეურნეობებთან არსებულ არაკორპორირებულ საწარმოებს
თუ იე არასაბაზრო მწარმოებელია ის ან ფინანსური ან არაფინანსური კორპორაციაა
იმისათვის, რომ ინსტიტიუციური ერთეულები სექტორებში გავაერთიანოთ,

უპირველეს ყოვლისა უნდა გავარკვიოთ მოცემული იე რეზიდენტია თუ
არარეზიდენტი
სტომატოლოგთა ასოციაცია შმაკოა
საპატრიარქოს საავადმყოფო არაფინანსურ სექტორშია
ფინანსური კორპორაცია შეიძლება იყოს მხოლოდ კერძო
თუ იე არარეზიდენტია, ის აუცილებლად დანარჩენი მსოფლიოს სექტორში იქნება
თუ რეზიდენტი იე შინამეურნეობა არ არის, მაშინ ის შეიძლება იყოს, კორპორაცია,

მთავრობა ან შმაკო
თუ არასაბაზრო მწარმოებელი იე მთავრობის მიერ არ არის კონტროლირებადი, მაშინ

ის შმაკოა
418 არაფინანსური კორპორაციების სექტორში არ შედის:
კერძო არაფინანსური კორპორაციები
საზღვარგარეთის მიერ კონტროლირებადი არაფინანსური კორპორაციები
არარეზიდენტი არაფინანსური კორპორაციები
საჯარო არაფინანსური კორპორაციები
419ფინანსური კორპორაციების სექტორის ძირითადი საქმიანობა არ არის:
ფინანსური შუამავლობა
დაზღვევა
საპენსიო ფონდები
შემოსავლების განაწილება და გადანაწილება
420 ფინანსური მომსახურების წარმოება არ მოიცავს:
სხვა საქონლისა და მომსახურების წარმოებას
97
ფინანსური რისკის მენეჯმენტს
ლიკვიდურობის ტრანსფორმაციას
დამხმარე ფინანსურ საქმიანობას
421 ავეჯის მწარმოებელი ფირმა თვითონ გასცემს სამომხმარებლო კრედიტს

საკუთარი პროდუქციის გაყიდვის დროს. ეს ფირმა:
არაფინანსურ სექტორში შედის
ფინანსურ სექტორში შედის
422 ეას-ის მიხედვით, ცენტრალური ბანკი, რომელიც მთავრობისგან

დამოუკიდებლად ფუნქციონირებს:
სახელმწიფო მართვის ორგანოების სექტორში შედის
ფინანსურ სექტორში შედის
423სამთავრობო ან სახელმწიფო მართვის ორგანოების სექტორში არ შედის:
საფონდო ბირჟა
ქალაქის საკრებულო
პარლამენტი
განათლების სამინისტრო
424 შინამეურნეობას არ მიეკუთვნება:
ახალგაზრდა, რომელიც ოჯახისგან დამოუკიდებლად ცხოვრობს მარტო
შინამეურნეობაში დასაქმებული პირები, რომლებიც დამსაქმებლის საცხოვრისში

ცხოვრობენ
ოჯახის წევრები და არაწევრები, რომლებიც ერთ ჭერქვეშ ცხოვრობენ
მოხუცებულთა სახლებში მცხოვრებნი
425 შმაკოს არ მიეკუთვნება:
პოლიტიკური პარტია
შინამეურნეობის ფერმა
მწვანეთა კავშირი
წითელი ჯვარი
98
426 შმაკოს არ მიეკუთვნება:
მძღოლების პროფკავშირი
ტურისტული კლუბი
გლდანის საპატიმრო
427 ეას-ში ოპერაცია არ შეიძლება იყოს:
ერთმხრივი და ორმხრივი
განაწილებითი და გადანაწილებითი
ფაქტობრივი და გაანგარიშებითი
პირდაპირი და ირიბი
428 ეას-ში ოპერაცია არ შეიძლება იყოს:
ნებაყოფილობითი და სავალდებულო
საკომპენსაციო საფუძველზე და ტრანსფერტი
მიმდინარე და კაპიტალური
სახელშეკრულებო და არასახელშეკრულებო
429 ოპერაცია არის ნებაყოფილობითი ურთიერთქმედება ორ სამეურნეო სუბიექტს

შორის, რაც დაკავშირებულია:
პროდუქციის წარმოებასა და გამოყენებასთან
შემოსავლების განაწილებასა და გადანაწილებასთან
ფინანსური აქტივების შეძენასა და ვალდებულებების აღებასთან
ოპერაცია არის ნებაყოფილობითი ურთიერთქმედება ორ სამეურნეო სუბიექტს

შორის
ეკონომიკური ოპერაციების შედეგად ერთი ინსტიტუციური ერთეული მეორეს

გაცვლის გზით ან უფასოდ გადასცემს საქონელსა და მომსახურებას
ოპერაციების უმეტესობა აღირიცხება ფაქტობრივად გადახდილი და არა

დარიცხული თანხის მიხედვით
99
ოპერაცია არის ეკონომიკური საქმიანობისა და ეროვნული ანგარიშების სააღრიცხვო
ერთეული
ოპერაცია შეიძლება განხორციელდეს მხოლოდ ფულადი ფორმით
ეკონომიკური ოპერაციების შედეგად ერთი ინსტიტუციური ერთეული მეორეს

გაცვლის გზით ან უფასოდ გადასცემს აქტივებსა და საკუთრების უფლებებს
ოპერაცია, როგორც წესი, რეგისტრირდება საკუთრების უფლების გადაცემის

ოპერაციების უმეტესობა აღირიცხება არა ფაქტობრივად გადახდილი, არამედ

დარიცხული თანხის მიხედვით
საომარი მოქმედებების შედეგად მიყენებული ზარალის ანაზღაურება ტრანსფერტია
პროცენტი სახელშეკრულებო ტრანსფერტია
განკარგვითი ოპერაციებით ხდება შემოსავლების ან აქტივების განაწილება
სხვადასხვა მოსაკრებელი კაპიტალური ტრანსფერტია
საჩუქარი კაპიტალური ტრანსფერტია
სტიქიური უბედურების შედეგად დამდგარი ზარალის ანაზღაურება ტრანსფერტია
დივიდენდი სახელშეკრულებო ტრანსფერტია
განკარგვითი ოპერაციებით ხდება შემოსავლების ან აქტივების განაწილება
ჯარიმები კაპიტალური ტრანსფერტია
სხვა ქვეყნებში კაპიტალურ მშენებლობაზე გაღებული უსასყიდლო ასიგნებები

ეკონომიკური დახმარების სახით კაპიტალური ტრანსფერტია
სხვადასხვა მოსაკრებელი კაპიტალური ტრანსფერტია
საჩუქარი კაპიტალური ტრანსფერტია
პირობითი საცხოვრებელი რენტა ფაქტობრივი ოპერაციაა
100
ფინანსურ ოპერაციებს მიეკუთვნება პროდუქტებისა და მომსახურების წარმოება,
გაცვლა და გამოყენება
„სხვა ნაკადები“ აქტივების სხვა ცვლილებებში აისახება
მომუშავეებისთვის ნატურალური გადახდები ფაქტობრივი ოპერაციებია
436მონიშნეთ სწორი. ეკონომიკური ოპერაციები ეას-ში შეიძლება იყოს:
საქონლისა და მომსახურების ოპერაციები
განკარგვითი (ანუ შემოსავლების) ოპერაციები
ფინანსური ოპერაციები
437ფაქტობრივ ოპერაციებს არ მიეკუთვნება:
ნატურალური გადახდები მომუშავეებისათვის
საქონლისა და მომსახურების რეალიზაციასთან დაკავშირებული ოპერაციები
განკარგვითი ოპერაციები
საკუთარი წარმოების პროდუქციის მოხმარება
საკუთარი სახლში ცხოვრების რენტა
440 გაანგარიშებით ოპერაციებს მიეკუთვნება:
101
არც ერთი
441გაანგარიშებით ოპერაციებს მიეკუთვნება:
საკუთარი წარმოების პროდუქციის მოხმარება
ეას-ში „სხვა ნაკადების“ კატეგორია ეკონომიკურ ოპერაციას მიეკუთვნება
„სხვა ნაკადების“ კატეგორია ახასიათებს აქტივების ცვლილებას არაორდინალური

მოვლენების შედეგად
„სხვა ნაკადების“ კატეგორიას არა აქვს შეხება ოპერაციებთან, რომლებიც

გულისხმობენ ნებაყოფილობით ურთიერქმედებას ორ და მეტ პარტნიორს შორის
„სხვა ნაკადებთან“ მიმართებით ჩანაწერები კეთდება აქტივების სხვა ცვლილებების

ანგარიშებში
„სხვა ნაკადების“ კატეგორია ახასიათებს აქტივების ცვლილებას არაორდინალური

მოვლენების შედეგად
„სხვა ნაკადების“ კატეგორიას არა აქვს შეხება ოპერაციებთან, რომლებიც

გულისხმობენ ნებაყოფილობით ურთიერქმედებას ორ და მეტ პარტნიორს შორის
„სხვა ნაკადებთან“ მიმართებით ჩანაწერები კეთდება აქტივების სხვა ცვლილებების

ანგარიშებში
სტატისტიკაში კლასიფიკაციები გამოიყენება ინდივიდების, საწარმოების,

საქმიანობების და ა.შ. ჯგუფებში თავმოყრის მიზნით განსაზღვრული პრინციპებისა
და კრიტერიუმების მიხედვით
საერთაშორისო სტანდარტული კლასიფიკაციები შემუშავებულია საქსტატის მიერ
102
ეას-ში ეკონომიკური საქმიანობის სახეების კლასიფიკაცის გამოყენების ძირითადი
მიმართულებებია დაგროვების ანგარიში და ფინანსური ანგარიში
სტატისტიკაში კლასიფიკაციები გამოიყენება ინდივიდების, საწარმოების,

საქმიანობების და ა.შ. ჯგუფებში თავმოყრის მიზნით განსაზღვრული პრინციპებისა
და კრიტერიუმების მიხედვით

მიმართულებებია დაგროვების ანგარიში და ფინანსური ანგარიში
საერთაშორისო სტანდარტული კლასიფიკაციები შემუშავებულია საერთაშორისო

ორგანიზაციების მიერ
ეას-ში გამოიყენება უშუალოდ ეას-ისთვის შექმნილი კლასიფიკაციები ეროვნული

სტატისტიკური სამსახურები პასუხისმგებელნი არიან ეროვნული სტანდარტული
სტატისტიკური კლასიფიკაციების დანერგვაზე (+განვითარებაზე, გამოყენებასა და
განახლებაზე)
მშპ-ის დარგობრივი სტრუქტურის წარდგენა ეკონომიკური საქმიანობის სახეების

კლასიფიკაციის ბაზაზე ხდება
საერთაშორისო სტანდარტული კლასიფიკაციები შემუშავებული და მიღებულია

საერთაშორისო ორგანიზაციების მიერ
NACE-ში საკლასიფიკაციო ერთეულია დაწესებულება
ეროვნული სტატისტიკური სამსახურები პასუხისმგებელნი არ არიან ეროვნული

სტანდარტული სტატისტიკური კლასიფიკაციების განვითარებაზე
ეას-ში ფართოდ გამოიყენება ზოგორც ზოგადი, ისე უშუალოდ ეას-ისთვის შექმნილი

კლასიფიკაციები
ძირითადი საქმიანობის სახეს შეაქვს უმეტესი წვლილი სტატისტიკური

ერთეულების დამატებულ ღირებულებაში
NACE-ში ეროვნული ეკონომიკის დარგების გამოსაყოფად შემოღებულია ,,სექცია”

და ”ქვესექცია”, რომლებიც აღინიშნება ლათინური ალფაბეტის მთავრული ასოებით
103
NACE-ში საკლასიფიკაციო ერთეულია ძირითადი საქმიანობის სახე
(სწორია:დაწესებულება)
NACE-ში დაჯგუფებების უფრო ღრმა დეტალიზაცია (განყოფილება, ჯგუფი, კლასი,

ქვეკლასი) აღინიშნება ციფრული კოდებით
NACE-ში C და D სექციები მომსახურებას მიეკუთვნება
NACE-ში დაწესებულება არის ერთეული, რომლის მიერ წარმოებული პროდუქცია,

გამოყენებული ტექნოლოგია, დანახარჯების სტრუქტურა და გამოშვების
გამოყენების გზები შედარებით ერთგვაროვანია
ეროვნული სტატისტიკური სამსახურები პასუხისმგებელნი არიან სტანდარტული

სტატისტიკური კლასიფიკაციების გამოყენებასა და განახლებაზე
საერთაშორისო სტანდარტული კლასიფიკაციები შემუშავებული და მიღებულია

საერთაშორისო ორგანიზაციების მიერ
ეას-ში ფართოდ გამოიყენება უშუალოდ ეას-ისთვის შექმნილი კლასიფიკაციები

მიმართულებებია წარმოების ანგარიში და შემოსავლების ფორმირების ანგარიში
ძირითადი პროდუქტების კლასიფიკაცია ემყარება საქონლისა და მომსახურების

ფიზიკურ მახასიათებლებს
საქმიანობის სახეების კლასიფიკაცია საქონლისა და მომსახურების ფიზიკურ

მახასიათებლებთან ერთად ითვალისწინებს დანახარჯებს და ტექნოლოგიას
ძირითადი პროდუქტების კლასიფიკაცია გულისხმობს, რომ საქონლისა და

მომსახურების თითოეული სახე საქმიანობის ერთი რომელიმე სახის შედეგია, თუმცა
ეს ყოველთვის არ ხერხდება
თუ სოკო ადამიანის მიერ არის მოშენებული, მაშინ ის წარმოადგენს „მეტყევეობის“

პროდუქციას
104
ძირითადი პროდუქტების კლასიფიკაცია მხოლოდ საქონლისა და მომსახურების
ფიზიკურ მახასიათებლებს არ ემყარება
თუ სოკო ადამიანის მიერ არის მოშენებული, მაშინ ის წარმოადგენს „სოფლის

მეურნეობის“ პროდუქციას
საქმიანობის სახეების კლასიფიკაცია მხოლოდ საქონლისა და მომსახურების

ფიზიკურ მახასიათებლებს ემყარება
ძირითადი პროდუქტების კლასიფიკაცია გულისხმობს, რომ საქონლისა და

მომსახურების თითოეული სახე საქმიანობის რამდენიმე სახის შედეგია
453 მთლიანი შიდა პროდუქტის სტრუქტურას საქსტატი აქვეყნებს:
„სიპიაის“ მიხედვით
„ნეისის“ მიხედვით
„კოიკოპის“ მიხედვით
„კოფოგის“ მიხედვით
454 ეას-ში არ გამოიყენება:
CEPA
NACE
SITC
CPA
455ეას-ში არ გამოიყენება:
COICOP
COPP
ISCO
COPNI
456 ეას-ში არ გამოიყენება:
COFOG
ISCED
COPP
COPNI
105
საკუთრების ნაჩუქრობის გადასახადი მიმდინარე გადასახადია
ყველა სუბსიდია ჩაირთვება ე.წ. ფაქტორულ ღირებულებაში, რომელიც გამორიცხავს

ყველა გადასახადს წარმოებასა და იმპორტზე
გადასახადები პროდუქტებზე არის დღგ, აქციზი და გადასახადები გაყიდვებზე
სხვა გადასახადები წარმოებაზე არის მიწის, შენობის, შრომის ანაზღაურების ფონდის

და სატრანსპორტო საშუალებების გადასახადები
458 ეას იყენებს სპეციალურ კლასიფიკაციებს:
ინდივიდუალური მოხმარების კლასიფიკაცია დანიშნულების მიხედვით COICOP
შინამეურნეობების მომსახურე არაკომერციული ორგანიზაციების მიზნობრივი

ხარჯების კლასიფიკაცია COPNI
სახელმწიფო მართვის ორგანოების ფუნქციების კლასიფიკაცია COFOG
459 მონიშნეთ არასწორი.ეას იყენებს სპეციალურ კლასიფიკაციებს:
ინდივიდუალური მოხმარების კლასიფიკაცია დანიშნულების მიხედვით COFOG
მწარმოებელთა ხარჯების კლასიფიკაცია COPP
შინამეურნეობების მომსახურე არაკომერციული ორგანიზაციების მიზნობრივი

ხარჯების კლასიფიკაცია COPNI
COFOG არ იძლევა სახელმწიფო მართვის ორგანოების კოლექტიური და

ინდივიდუალური მოხმარების განცალკევების საშუალებას
დანიშნულების მიხედვით ინდივიდუალური მოხმარების კლასიფიკაციის ბაზაზე

მიიღება შინამეურნეობების მოხმარების მონაცემები, რაც ასახავს დანახარჯების
უახლეს სტრუქტურას
სამომხმარებლო კალათის ფორმირების პროცესში ეას იყენებს COICOP-ის წონებს
სახელმწიფო მართვის ორგანოების ფუნქციების კლასიფიკაციაში დაჯგუფებულია

არა საქმიანობის სახეები, არამედ სახელმწიფო მართვის ორგანოების ფუნქციები
106
სახელმწიფო მართვის ორგანოების ფუნქციების კლასიფიკაცია გამოიყენება
სახელმწიფო მართვის ორგანოების საბოლოო მოხმარების ხარჯების
კლასიფიცირებისათვის
სახელმწიფო მართვის ორგანოების ფუნქციების კლასიფიკაცია არ იძლევა

სახელმწიფო მართვის ორგანოების კოლექტიური და ინდივიდუალური მოხმარების
განცალკევების საშუალებას
თემა 4
1. ანგარიშები გამოიყენება:
მხოლოდ რეზიდენტ ინსტიტუციურ ერთეულებს შორის განხორციელებული
ეკონომიკური ოპერაციების რეგისტრირებისათვის
როგორც რეზიდენტ ინსტიტუციურ ერთეულებს შორის, ისე მოცემული ქვეყნის
რეზიდენტებსა და დანარჩენი მსოფლიოს რეზიდენტებს შორის განხორციელებული
ეკონომიკური ოპერაციების რეგისტრირებისათვის
მხოლოდ მოცემული ქვეყნის რეზიდენტებსა და დანარჩენი მსოფლიოს
რეზიდენტებს შორის განხორციელებული ეკონომიკური ოპერაციების
რეგისტრირებისათვის
2. ანგარიშებში რეგისტრირდება:
ეკონომიკური ოპერაციების ჯგუფების შესაბამისი კრებსითი რაოდენობრივი
მახასიათებლები
ცალკეული ეკონომიკური ოპერაცია
როგორც ცალკეული ეკონომიკური ოპერაცია, ისე ეკონომიკური ოპერაციების
ჯგუფების შესაბამისი კრებსითი რაოდენობრივი მახასიათებლები
კონკრეტული საქონლის ყიდვა ან გაყიდვა
ქვეყნის მოხმარება ან დაგროვება
კონკრეტული საქონლის წარმოება ან რეალიზაცია
კონკრეტული მომსახურების ყიდვა ან გაყიდვა
ქვეყნის ექსპორტი ან იმპორტი
107
ქვეყნის მოხმარება ან იმპორტი
როგორც ქვეყნის მოხმარება ან იმპორტი, ისე კონკრეტული მომსახურების ყიდვა ან
გაყიდვა
აქტივების ცვლილება არაორდინალური მოვლენების გამო
როგორც ქვეყნის მოხმარება ან იმპორტი, ისე კონკრეტული მომსახურების ყიდვა ან
გაყიდვა
კონკრეტული საქონლის წარმოება
აქტივების ცვლილება ინფლაციის გამო
როგორც ქვეყნის ექსპორტი, ისე კონკრეტული მომსახურების გაყიდვა
კონკრეტული საქონლის რეალიზაცია
აქტივების ცვლილება ხანძრის გამო
როგორც ქვეყნის იმპორტი, ისე კონკრეტული მომსახურების ყიდვა
კონკრეტული მომსახურების ყიდვა
როგორც ქვეყნის იმპორტი, ისე კონკრეტული საქონლის რეალიზაცია
აქტივების ცვლილება ომების გამო
კონკრეტული მომსახურების გაყიდვა
როგორც ქვეყნის იმპორტი, ისე კონკრეტული საქონლის რეალიზაცია
აქტივების ცვლილება სტიქიური უბედურების გამო
ზოგიერთი ჩანაწერი ანგარიშში წარმოადგენს ეკონომიკური პროცესის სხვადასხვა
ასპექტის ანალიტიკურ კრებსით მაჩვენებელს
ანგარიშებში რეგისტრირდება ეკონომიკური ოპერაციების ჯგუფების შესაბამისი
კრებსითი რაოდენობრივი მახასიათებლები
108
ანგარიშებში ყოველი ცალკეული ეკონომიკური ოპერაცია რეგისტრირდება
ანგარიშები ეას-ის მნიშვნელოვანი ელემენტია
ეას-ში ყველა ჩანაწერი წარმოადგენს ნებაყოფილობით ურთიერთქმედებას ორ და
მეტ ინსტიტუციურ ერთეულს შორის
ანგარიშები ეას-ის მნიშვნელოვანი ელემენტია
ანგარიშებში ყოველი ცალკეული ეკონომიკური ოპერაცია რეგისტრირდება
ეას-ის ანგარიშებში ზოგიერთი ჩანაწერი წარმოადგენს არა ეკონომიკურ ოპერაციას
არამედ აქტივების ცვლილებას არაორდინალური მოვლენების გამო
აქტივების ცვლილება ხდება არაორდინალური მოვლენების ან ინფლაციის შედეგად
დამატებული ღირებულება არ გაიანგარიშება საბალანსო მეთოდით
ანალიტიკური კრებსითი მაჩვენებლების დიდი ნაწილი საბალანსო მეთოდით
გაიანგარიშება
დანაზოგი და პირველადი შემოსავლების სალდო ანალიტიკური კრებსითი
მაჩვენებლებია
დამატებული ღირებულება, დანაზოგი და პირველადი შემოსავლების სალდო არ
გაიანგარიშება საბალანსო მეთოდით
ეკონომიკური ოპერაცია წარმოადგენს ნებაყოფილობით ურთიერთქმედებას ორ და
მეტ ინსტიტუციურ ერთეულს შორის
დამატებული ღირებულება, დანაზოგი და პირველადი შემოსავლების სალდო
გაიანგარიშება როგორც სხვაობა ჩანაწერების ჯამებს შორის რესურსებსა და
გამოყენებაში
109
დამატებული ღირებულება, დანაზოგი და პირველადი შემოსავლების სალდო
ეკონომიკური პროცესის სხვადასხვა ასპექტის ანალიტიკური კრებსითი
მაჩვენებლებია
16. ეროვნული ანგარიშების შედგენის ძირითადი პრინციპი არ არის:
თანმიმდევრობის
სასაქონლო ნაკადების
,,T” ფორმის
ორმაგი ჩაწერისა და ანგარიშების შეკავშირების
საბალანსო
გაანგარიშებითი კატეგორიების
გაკორექტირების
კრებსითი მაჩვენებლების
რეზიდენტობის
პირობითი მაჩვენებლების
110
21. მონიშნეთ არასწორი. ანგარიში:
ასახავს ოპერაციებს
ასახავს აქტივებს
არ ასახავს ვალდებულებებს
ეას-ის მნიშვნელოვანი ელემენტია
22. მონიშნეთ არასწორი: ანგარიში
არ ასახავს სამეურნეო ერთეულების ვალდებულებებს
საბალანსო ცხრილებთან ერთად ეას-ის მნიშვნელოვანი ელემენტია
ასახავს ოპერაციებს და აქტივებს
ანგარიში არ ასახავს სამეურნეო ერთეულების ვალდებულებებს
რეზიდენტობა ეას-ის ანგარიშების აგების ძირითადი პრინციპია
დამაბალანსებელი მუხლის დანიშნულებაა მხოლოდ რესურსებსა და გამოყენებას
შორის ბალანსის უზრუნველყოფა
ეას-ის სტრუქტურის საფუძველს წარმოადგენს ანგარიშები და საბალანსო ცხრილები
ეას-ის სტრუქტურის საფუძველს წარმოადგენს მხოლოდ ანგარიშები
ანგარიში არ ასახავს სამეურნეო ერთეულების აქტივებს
ეას-ში ყოველი ოპერაცია ორჯერ აისახება
დამაბალანსებელი მუხლის დანიშნულებაა მხოლოდ რესურსებსა და გამოყენებას
შორის ბალანსის უზრუნველყოფა
ეას-ში ანგარიშები აიგება კვლავწარმოების ციკლის თანმიმდევრობის მიხედვით
ეას-ის სტრუქტურის საფუძველს წარმოადგენს მხოლოდ საბალანსო ცხრილები
ყველა ეკონომიკური ნაკადი არ რეგისტრირდება ბალანსის ფორმით
ყველა ანგარიში შედგება ორი განყოფილებისაგან
111
ეას-ში ყოველი ოპერაცია ორჯერ აისახება
ამა თუ იმ ანგარიშის ყოველ მუხლს საკორესპონდენტო მუხლი გააჩნია სხვა
თანმიმდევრობის პრინციპი არ უზრუნველყოფს ანგარიშების აგებას
კვლავწარმოების ციკლის თანმიმდევრობის მიხედვით
ყველა ეკონომიკური ნაკადი რეგისტრირდება ბალანსის ფორმით
დამაბალანსებელი მუხლი უწინარესად არის გაანგარიშებითი კატეგორია
ყველა ანგარიში შედგება ორი განყოფილებისაგან, მარჯვენა მოიცავს ,,გამოყენებას”
მარცხენა - ,,რესურსებს”
ყველა ანგარიში შედგება ორი განყოფილებისაგან
დამაბალანსებელი მუხლი უწინარესად არის გაანგარიშებითი კატეგორია
საკორესპონდენტო მუხლი საიმედობის დამატებით კონტროლს უზრუნველყოფს და
აკავშირებს ანგარიშებს
ეას-ში ყოველი ოპერაცია მხოლოდ ერთხელ აისახება
ამა თუ იმ ანგარიშის ყოველ მუხლს საკორესპონდენტო მუხლი გააჩნია სხვა
ყველა ეკონომიკური ნაკადი რეგისტრირდება ბალანსის ფორმით
დამაბალანსებელი მუხლი მნიშვნელოვანი მაკროეკონომიკური მაჩვენებელია
დამაბალანსებელი მუხლის ერთ-ერთი დანიშნულებაა რესურსებისა და მათი
გამოყენების მოცულობებს შორის ბალანსის უზრუნველყოფა
დამაბალანსებელი მუხლი იძლევა ერთი ანგარიშიდან მეორეზე გადასვლისა და
ანგარიშების ერთ სისტემაში შეკავშირების საშუალებას
დამაბალანსებელი მუხლი არ არის გაანგარიშებითი კატეგორია
31. მიმდინარე ანგარიშები უკავშირდება:
წარმოებას
112
შემოსავლების წარმოქმნას
შემოსავლების განაწილებას და გამოყენებას
მიმდინარე ანგარიშებში აისახება ცვლილებები აქტივებსა და ვალდებულებებში
მიმდინარე ანგარიშები უკავშირდება წარმოებას, შემოსავლების წარმოქმნას,
განაწილებას და გამოყენებას
მიმდინარე ანგარიშების რესურსები იწყება წინა ანგარიშის გამოყენების ნაწილში
ასახული დამაბალანსებელი მუხლით
მიმდინარე ანგარიშების ბოლო დამაბალანსებელი მუხლია დანაზოგი
მიმდინარე ანგარიშების რესურსები იწყება წინა ანგარიშის დამაბალანსებელი
მუხლით
მიმდინარე ანგარიშებში აისახება კაპიტალის წმინდა ღირებულების ცვლილება
მიმდინარე ანგარიშების ბოლო დამაბალანსებელი მუხლია დანაზოგი, რომელიც არ
გამოიყენება საბოლოო მოხმარებისთვის
34. მიმდინარე ოპერაციების ანგარიშებია:
წარმოების
შემოსავლების ფორმირების
შემოსავლების გამოყენების
35. მიმდინარე ოპერაციების ანგარიშია:
ფინანსური ანგარიში
გადაფასების ანგარიში
აქტივებში სხვა ცვლილებების ანგარიში
კორექტირებული განკარგვადი შემოსავლების გამოყენების ანგარიში
36. მიმდინარე ოპერაციების ანგარიშია:
შემოსავლების გამოყენების ანგარიში (ნატურალურ ფორმაში)
კაპიტალის ანგარიში
113
40. მიმდინარე ოპერაციების ანგარიშებია:
შემოსავლების განაწილების
41. დაგროვების ანგარიშებში აისახება:
ცვლილებები აქტივებში
ცვლილებები ვალდებულებებში
კაპიტალის წმინდა ღირებულების ცვლილება
ცვლილებები აქტივებში
სხვაობა აქტივებსა და ვალდებულებებს შორის
43. დაგროვების ანგარიშ(ებ)ია:
კაპიტალის ანგარიში
44. დაგროვების ანგარიშ(ებ)ია:
შემოსავლების ფორმირების
ყველა ცვლილება, რასაც ადგილი ჰქონდა ორ ბალანსს შორის რაიმე პერიოდის
განმავლობაში
114
აქტივებისა და ვალდებულებების ბალანსები მოიცავს აქტივების მოცულობაში სხვა
ცვლილებების ანგარიშს
აქტივებისა და ვალდებულებების საწყისი და საბოლოო ბალანსები ანგარიშების
თანმიმდევრობის ნაწილს წარმოადგენს
აქტივებისა და ვალდებულებების ბალანსები შეიცავს მონაცემებს აქტივებისა და
ვალდებულებების მარაგების შესახებ
აქტივებისა და ვალდებულებების ბალანსები შეიცავს მონაცემებს კაპიტალის წმინდა
ღირებულების შესახებ
აქტივებისა და ვალდებულებების საწყისი და საბოლოო ბალანსები ანგარიშების
თანმიმდევრობის ნაწილს წარმოადგენს
აქტივებისა და ვალდებულებების ბალანსები მოიცავს გადაფასების ანგარიშს
აქტივებისა და ვალდებულებების ბალანსები შეიცავს მონაცემებს აქტივებისა და
ვალდებულებების მარაგების შესახებ
აქტივებისა და ვალდებულებების ბალანსები აუცილებელია დაგროვების
ანგარიშების სწორად შესადგენად
წარმოების პროცესის შედეგი აისახება წარმოების ანგარიშის გამოყენებაში
წარმოების პროცესის შედეგი აისახება წარმოების ანგარიშის რესურსებში
წარმოების ანგარიში ეას-ის პირველი ანგარიშია
წარმოების პროცესის შედეგს წარმოადგენს საქონლისა და მომსახურების გამოშვება
წარმოების პროცესის განხორციელებისათვის არ არის აუცილებელი სხვადასხვა
საქონლისა და მომსახურების გამოყენება
წარმოების პროცესის განხორციელებისათვის აუცილებელია სხვადასხვა საქონლისა
და მომსახურების გამოყენება
თუ მთლიან გამოშვებას გამოვაკლებთ შუალედურ მოხმარებას, მივიღებთ წმინდა
გამოშვებას
115
წარმოების პროცესში გამოყენებულ საქონელსა და მომსახურებას შუალედური
მოხმარება ეწოდება
დამატებული ღირებულება მხოლოდ წმინდა საფუძველზე გაიანგარიშება
წარმოების ანგარიშის დამაბალანსებელი მუხლია დამატებული ღირებულება
დამატებული ღირებულება არის მუხლი და არა ოპერაცია, რომელსაც შეიძლება
დავაკვირდეთ
52. წარმოების ანგარიში შეიძლება შევადგინოთ:
ცალკეული ინსტიტუციური ერთეულებისთვის
ინსტიტუციური სექტორებისთვის
საქმიანობის სახეებისთვის
დამატებული ღირებულება მხოლოდ მთლიან საფუძველზე გაიანგარიშება
დამატებული ღირებულება არის მუხლი და არა ოპერაცია, რომელსაც შეიძლება
დავაკვირდეთ
დამატებული ღირებულება წარმოების ანგარიშის გამოყენების მუხლია
წმინდა დამატებული ღირებულება მიიღება მთლიანი დამატებული
ღირებულებიდან შუალედური მოხმარების გამორიცხვის შედეგად
ღირებულებიდან შუალედური მოხმარების გამორიცხვის შედეგად, ძირითადი
კაპიტალის მოხმარების გარეშე
ღირებულებიდან ძირითადი კაპიტალის მოხმარების გამორიცხვის შედეგად,
რომელიც შუალედურ მოხმარებაში შედის
ღირებულებიდან ძირითადი კაპიტალის მოხმარების გამორიცხვის შედეგად,
რომელიც შუალედურ მოხმარებაში არ შედის
116
წარმოების ანგარიშის დამაბალანსებელი მუხლია მთლიანი გამოშვება
წარმოების ანგარიშის დამაბალანსებელი მუხლია შუალედური მოხმარება
წარმოების ანგარიშის დამაბალანსებელი მუხლია ძირითადი კაპიტალის მოხმარება
მთლიანი გამოშვება წარმოების ანგარიშის რესურსების მუხლია
შუალედური მოხმარება წარმოების ანგარიშის რესურსების მუხლია
დამატებული ღირებულება წარმოების ანგარიშის რესურსების მუხლია
შუალედური მოხმარებისა და დამატებული ღირებულების ჯამი წარმოების
ანგარიშის გამოყენების ჯამის ტოლია
თუ გამოშვებას დავუმატებთ შუალედურ მოხმარებას, წარმოების ანგარიშის
რესურსების ჯამს მივიღებთ
თუ გამოშვებას გამოვაკლებთ შუალედურ მოხმარებას, მივიღებთ წარმოების
ანგარიშის დამაბალანსებელ მუხლს
თუ გამოშვებას გამოვაკლებთ მთლიან დამატებულ ღირებულებას, წარმოების
ანგარიშის გამოყენების მუხლს მივიღებთ
შუალედური მოხმარებისა და დამატებული ღირებულების ჯამი წარმოების
ანგარიშის გამოყენების ჯამის ტოლია
თუ გამოშვებას დავუმატებთ შუალედურ მოხმარებას და დამატებულ ღირებულებას,
წარმოების ანგარიშის რესურსების ჯამს მივიღებთ
თუ გამოშვებას გამოვაკლებთ შუალედურ მოხმარებას, მივიღებთ წარმოების
ანგარიშის დამაბალანსებელ მუხლს
თუ გამოშვებას გამოვაკლებთ მთლიან დამატებულ ღირებულებას, წარმოების
ანგარიშის გამოყენების მუხლს მივიღებთ
წარმოების ანგარიშის რესურსებისა და გამოყენების დაბალანსება დამატებული
ღირებულებით ხდება
წარმოების ანგარიშის რესურსები მიიღება გამოყენების მუხლების შეჯამებით
თუ წარმოების ანგარიშის რესურსებს გამოვაკლებთ მთლიან დამატებულ
ღირებულებას, მივიღებთ წმინდა დამატებულ ღირებულებას
117
გამოშვების მოცულობაზე გავლენას არ ახდენს შუალედური მოხმარება, რომელშიც
აისახება წარსული შრომის დანახარჯების ღირებულება
წარმოების სტადიაზე მშპ-ის გაანგარიშების ამოსავალი მაჩვენებელია მთლიანი
გამოშვება
მთლიანი გამოშვება საანგარიშო პერიოდში გამოშვებული (წარმოებული) საქონლისა
და მომსახურების ჯამური ღირებულებაა
მთლიანი გამოშვება საანგარიშო პერიოდში გამოშვებული (წარმოებული) საქონლისა
და მომსახურების ჯამური ღირებულებაა
საერთაშორისო პრაქტიკაში მთლიანი გამოშვება ეკონომიკური საქმიანობის
შედეგების შეფასების საშუალებას წარმოადგენს
გამოშვების მოცულობაზე გავლენას ახდენს შუალედური მოხმარება, რომელშიც
აისახება წარსული შრომის დანახარჯების ღირებულება
მთლიანი გამოშვება საანგარიშო პერიოდში გამოშვებული საქონლისა და
მომსახურების ჯამური ღირებულებაა და არ მოიცავს არასაბაზრო მიზნით
წარმოებულ საქონელსა და მომსახურებას
მთლიანი გამოშვება საანგარიშო პერიოდში გამოშვებული საქონლისა და
მომსახურების ჯამური ღირებულებაა და არ მოიცავს საბაზრო მიზნით წარმოებულ
საქონელსა და მომსახურებას
საერთაშორისო პრაქტიკაში მგ არ წარმოადგენს ეკონომიკური საქმიანობის
შედეგების შეფასების საშუალებას, მას იყენებენ შუალედური მოხმარების
გასაანგარიშებელ ბაზად
მგ-ს ზუსტი გაანგარიშება მთლიანი დამატებული ღირებულებისა და სხვა
შედეგობრივი მაჩვენებლების სწორი გაანგარიშების წინაპირობაა
გამოშვება მოიცავს როგორც საბაზრო, ისე არასაბაზრო გამოშვებას და ასევე
გამოშვებას საკუთარი საბოლოო გამოყენებისთვის
გამოშვება მოიცავს საბაზრო და არასაბაზრო გამოშვებას საკუთარი საბოლოო
გამოყენებისთვის გამოშვების გარდა
გამოშვება მოიცავს მხოლოდ საბაზრო გამოშვებას და გამოშვებას საკუთარი
საბოლოო გამოყენებისთვის
118
საერთაშორისო პრაქტიკაში მგ არ წარმოადგენს ეკონომიკური საქმიანობის
შედეგების შეფასების საშუალებას
გამოშვება მოიცავს მხოლოდ საბაზრო გამოშვებას და გამოშვებას საკუთარი
გამოშვების მოცულობაზე გავლენას ახდენს შუალედური მოხმარება
მგ-ს ზუსტი გაანგარიშება მთლიანი დამატებული ღირებულებისა და სხვა
შედეგობრივი მაჩვენებლების სწორი გაანგარიშების წინაპირობაა
გამოშვება მოიცავს საბაზრო, არასაბაზრო გამოშვებას და გამოშვებას საკუთარი
არჩევენ გამოშვების ორ ძირითად სახეობას: საქონელი და მომსახურება
მომსახურება შეიძლება იყოს საბაზრო და არასაბაზრო
მომსახურებაზე შეიძლება საკუთრების უფლების გავრცელება
ეკონომიკური თვალსაზრისით, წარმოებისა და გაცვლის მომენტების დაცილება
მომსახურების დამახასიათებელი თვისებურებაა
საქონელი შეიძლება მრავალჯერ გაიცვალოს
თავდაპირველად წარმოებული საქონელი მწარმოებლის ფასს სცილდება შემდგომი
გაყიდვისა და გადაყიდვის ფასებით
საქონელი არის ფიზიკური ნივთი, რომელზეც შეიძლება საკუთრების უფლების
გავრცელება
გაყიდვისა და გადაყიდვის ფასებით, რასაც მყიდველის ფასი ეწოდება
სინამდვილეში, წინასწარ შესაძლებელია იმის ცოდნა, გაიყიდება თუ არა საერთოდ
საქონელი
საქონელი არის ფიზიკური ნივთი, რომელზეც შეიძლება საკუთრების უფლების
გავრცელება
საქონლისგან განსხვავებით, მომსახურება არ არსებობს როგორც ცალკეული
ეკონომიკური ობიექტი
საქონლისგან განსხვავებით, მომსახურების გაყიდვა წარმოებისაგან განცალკევებით
შეუძლებელია
119
საქონლის მსგავსად, მომსახურება არ არსებობს როგორც ცალკეული ეკონომიკური
ობიექტი
საქონლის მსგავსად, მომსახურება არ არსებობს როგორც ცალკეული ეკონომიკური
ობიექტი
მომსახურებაზე შეუძლებელია საკუთრების უფლების გავრცელება
სინამდვილეში, წინასწარ შესაძლებელია იმის ცოდნა, გაიყიდება თუ არა საერთოდ
საქონელი
მომსახურება შეიძლება გაეწიოს მხოლოდ მომხმარებელთა ჯგუფებს
საქონლის გადატანა ცვლის მოხმარების საგნების მდგომარეობას
ინფორმაცია ცვლის მომხმარებლის გონებრივ მდგომარეობას
სამედიცინო დახმარება ცვლის მომხმარებლის ფიზიკურ მდგომარეობას
მომსახურება შეიძლება გაეწიოს მხოლოდ ცალკეულ ინდივიდებს
საქონლის წმენდა ცვლის მოხმარების საგნების მდგომარეობას
განათლება ცვლის მომხმარებლის გონებრივ მდგომარეობას
გარეგნობის გაუმჯობესება ცვლის მომხმარებლის ფიზიკურ მდგომარეობას
საქონლის გადატანა ცვლის მოხმარების საგნების მდგომარეობას
გართობა ცვლის მომხმარებლის გონებრივ მდგომარეობას
დაზღვევა ცვლის მომხმარებლის ეკონომიკურ მდგომარეობას
მომსახურება ყოველთვის საბაზრო გამოშვებაა
74. მონიშნეთ არასწორი. მომსახურება:
შეიძლება გაეწიოს როგორც ცალკეულ ინდივიდებს, ისე მომხმარებელთა ჯგუფებს
არ არსებობს როგორც ცალკეული ეკონომიკური ობიექტი, რომელზეც შესაძლებელია
საკუთრების უფლების გავრცელება
არ იყიდება წარმოებისაგან განცალკევებით
შეიძლება მრავალჯერ გაიცვალოს და შესაბამისად მან შეიძლება მრავალჯერ
შეიცვალოს მფლობელი
75. მონიშნეთ არასწორი.
120
ეას-ში ყველა საქონელი პირობითად განიხილება როგორც საქონელი, რომლის
რეალიზაციაც ბაზარზე ხდება
წინასწარ შეუძლებელია იმის ცოდნა, თუ ვინ იქნება საქონლის საბოლოო
მომხმარებელი (მფლობელი)
წინასწარ შეუძლებელია იმის ცოდნა, გაიყიდება თუ არა საერთოდ საქონელი
წინასწარ შეუძლებელია იმის ცოდნა, რომ თუ გაიყიდება საქონელი, რამდენჯერ
გადაიყიდება
ერთადერთი პირობა, რომ ფიზიკური ნივთი საქონელი გახდეს, მასზე საკუთრების
უფლების გავრცელებაა
მხოლოდ ერთადერთი პირობა საკმარისი არ არის იმისთვის, რომ ფიზიკური ნივთი
საქონელი გახდეს
ერთადერთი პირობა, რომ ფიზიკური ნივთი საქონელი გახდეს, მასზე მოთხოვნის
არსებობაა
ერთ-ერთი პირობა, რომ ფიზიკური ნივთი საქონელი გახდეს, მასზე საკუთრების
უფლების გავრცელებაა
ერთადერთი პირობა საკმარისია იმისთვის, რომ ფიზიკური ნივთი საქონელი გახდეს
ერთ-ერთი პირობა, რომ ფიზიკური ნივთი საქონელი გახდეს, მასზე მოთხოვნის
არსებობაა
საქონელზე საკუთრების უფლების გადაცემა შესაძლებელია საბაზრო გარიგებაში
სხვადასხვა ინსტიტუციური ერთეულების მონაწილეობით
საქონელი შეიძლება მრავალჯერ გაიცვალოს
საქონელმა შეიძლება მრავალჯერ შეიცვალოს მფლობელი
გაყიდვისა და გადაყიდვის ფასებით, რომელსაც საბაზისო ფასი ეწოდება
წარმოებისა და გაცვლის მომენტების დაცილება არ ახასიათებს მომსახურებათა
უმეტესობას
წარმოებისა და გაცვლის მომენტების დაცილება საქონლის დამახასიათებელი
თავისებურებაა
121
საბაზრო მომსახურებათა გამოშვების აღრიცხვა ხდება მომსახურების გაწევის
გამოშვების შეფასებისთვის უმჯობესია საბაზრო ფასების გამოყენება
გამოშვების შეფასება ხდება მიმდინარე (საბაზისო) ფასებში
პროდუქტების საბაზრო გამოშვების შეფასების ძირითადი პრინციპია იმ საბაზრო
ფასების გამოყენება, რომელიც მოქმედებდა აღნიშნული პროდუქტის წარმოების
პერიოდში
საბაზრო მომსახურებათა გამოშვების აღრიცხვა ხდება მომსახურების გაწევის
თუ გამოშვების შეფასება შეუძლებელია საბაზისო ფასებში, იყენებენ მწარმოებლის
ფასებსაც
საბაზისო ფასში არ შედის გადასახადები პროდუქტებზე
წარმოებისა და გაცვლის მომენტების დაცილება (განცალკევება) მომსახურების
დამახასიათებელი თავისებურებაა
საბაზისო ფასში შედის სუბსიდიები პროდუქტებზე
გამოშვება მოიცავს როგორც საბაზრო, ისე არასაბაზრო გამოშვებას და ასევე
გამოშვებას საკუთარი გამოყენებისთვის
წარმოებისა და გაცვლის მომენტების განცალკევება ახასიათებს მომსახურებათა
უმეტესობას
გამოშვებაში არჩევენ საქონლის გამოშვებას და მოსახურების გამოშვებას
საქონელზე ვრცელდება საკუთრების უფლება
მომსახურება შეიძლება გაეწიოს როგორც მომხმარებელთა ჯგუფებს, ისე ცალკეულ
ინდივიდებს
არასაბაზრო მომსახურებას ეწევიან სახელმწიფო მართვის ორგანოები და შმაკოები
მომსახურებით გამოწვეული ცვლილებები ყოველთვის დროებითია
ცოდნის მარაგის შემცველ პროდუქტებს საქონლის ფორმა აქვთ, თუმცა
მომსახურებას მიეკუთვნებიან
122
მომსახურება შეიძლება გაეწიოს როგორც მომხმარებელთა ჯგუფებს, ისე ცალკეულ
ინდივიდებს
არასაბაზრო მომსახურებას ეწევიან სახელმწიფო მართვის ორგანოები და შმაკოები
ცოდნის მარაგის შემცველ პროდუქტებს საქონლის ფორმა აქვთ, თუმცა
მომსახურებას მიეკუთვნებიან
მომხმარებლის ფიზიკური მდგომარეობის შეცვლა ხდება შემდეგი მომსახურებით:
წმენდა, ინფორმაციის მიღება, გართობა, დაზღვევა, სამედიცინო დახმარება
85 გამოშვების შეფასება ხდება მიმდინარე ფასებში, ამისთვის უმჯობესია:
საბაზისო ფასები
ფაქტორული ფასები
საბოლოო მომხმარებლის ფასები
მწარმოებლის ფასები
86 საბაზისო ფასში:
არ შედის გადასახადები პროდუქტებზე
შედის გადასახადები პროდუქტებზე
არ შედის სუბსიდიები პროდუქტებზე
87 საბაზისო ფასში:
შედის გადასახადები პროდუქტებზე
არ შედის სუბსიდიები პროდუქტებზე
შედის სუბსიდიები პროდუქტებზე
88 ცოდნის მარაგის შემცველ პროდუქტებს აქვს:
მომსახურების თვისებები და ამიტომ მომსახურებას მიეკუთვნება
საქონლის თვისებები და ამიტომ საქონელს მიეკუთვნება
საქონლის თვისებები, მაგრამ მომსახურებას მიეკუთვნება
89 ქაღალდი, დისკი, ფირი, დისკეტა:
იყიდება როგორც ჩვეულებრივი საქონელი
პროდუქციის ფიზიკური მატარებლებია
მათზე ვრცელდება საკუთრების უფლება
123
90 ცოდნის მარაგის შემცველი პროდუქტებია:
კინოფილმი
ფირზე გადატანილი ინფორმაცია
კომპიუტერული პროგრამები
ცოდნის მარაგის შემცველი პროდუქტების გამოშვება საქონელს მიეკუთვნება
ცოდნის მარაგის შემცველ პროდუქტებზე ვრცელდება საკუთრების უფლება
ცოდნის მარაგის შემცველი პროდუქტები იყიდება როგორც ჩვეულებრივი საქონელი
ცოდნის მარაგის შემცველი პროდუქტების პროდუქცია ინახება ფიზიკურ
მატარებლებზე
92 ცოდნის მარაგის შემცველ პროდუქტებს მიეკუთვნება დარგები, სადაც
ხორციელდება:
ინფორმაციის მიწოდება
ინფორმაციის შენახვა
ინფორმაციის გავრცელება
93 გამოშვების შეფასება არ ხდება შემდეგი მონაცემების ბაზაზე:
სასაქონლო პროდუქცია
რეალიზებული პროდუქცია
დაუმთავრებელი წარმოება
მზა პროდუქციის მარაგების ცვლილება
დაუმთავრებელი წარმოება ყველა დარგში არ გვხვდება
დაუმთავრებელი წარმოების გაანგარიშება ხდება მარაგებში ჩადებულ და ამოღებულ
მოცულობებს შორის სხვაობით
მზა პროდუქციის მარაგების ცვლილების გაანგარიშება ხდება მარაგებში ჩადებულ
და ამოღებულ მოცულობებს შორის სხვაობით
გამოშვების აღრიცხვის მომენტში პროდუქტები მზადყოფნის სხვადასხვა ეტაპზე
იმყოფება
124
მზა პროდუქციის წარმოება საბოლოოდ დასრულებულია მოცემული რეზიდენტი
სამეურნეო ერთეულის ფარგლებში
ინდივიდუალური მშენებლობის შემთხვევაში მზადყოფნის მომენტად არ ითვლება
ტექნოლოგიური პროცესის დასრულება
პროდუქციის მზადყოფნის მომენტი შეიძლება დაემთხვეს რეალიზაციის მომენტს
უმრავლეს შემთხვევაში პროდუქციის მზადყოფნის მომენტი ფორმდება
დოკუმენტურად
დაუმთავრებელი წარმოების პროდუქტებს არ ითვალისწინებენ გამოშვების
შეფასების დროს
დაუმთავრებელი წარმოების პროდუქტებს არ გაუვლიათ დამუშავების სრული
ციკლი
სოფლის მეურნეობაში დაუმთავრებელი წარმოება იზომება იმ დანახარჯებით,
რომელიც გაწეულია მომავალი წლის მოსავლის მისაღებად
დაუმთავრებელი მშენებლობა განისაზღვრება როგორც მშენებლობის მიერ
დამთავრებული და დამკვეთის მიერ ანაზღაურებული ცალკეული კონსტრუქციული
ელემენტებისა და სამშენებლო სამუშაოთა ღირებულება
თუ ნავთობგადამამუშავებელი საწარმო ახორციელებს მის საკუთრებაში არსებული
ნედლი ნავთობის გადამუშავებას, მაშინ ის საქონელს აწარმოებს
თუ ნავთობგადამამუშავებელი საწარმო ახორციელებს სხვა ერთეულის საკუთრებაში
არსებული ნედლი ნავთობის გადამუშავებას, მაშინ ის ამ ერთეულისთვის
გადამუშავების მომსახურებას აწარმოებს
საქონლისა და მომსახურების საბაზრო გამოშვებაზე დაკვირვება შესაძლებელია, რაც
ადმინისტრაციული წყაროების, ეკონომიკური დაკვირვებების ან აღწერების
საფუძველზე მიიღწევა
საქონლისა და მომსახურების საბაზრო გამოშვების გაანგარიშებისთვის ეროვნული
მოანგარიშეები იმპუტაციას მიმართავენ
თუ ნავთობგადამამუშავებელი საწარმო ახორციელებს სხვა ერთეულის საკუთრებაში
არსებული ნედლი ნავთობის გადამუშავებას, მაშინ ის ამ ერთეულისთვის
გადამუშავების მომსახურებას აწარმოებს
125
საქონლისა და მომსახურების არასაბაზრო გამოშვების გაანგარიშებისთვის
ეროვნული მოანგარიშეები იმპუტაციას მიმართავენ
თუ საწარმოები სხვადასხვა ინსტიტუციურ ერთეულებს ეკუთვნის, მაშინ გამოშვების
გაანგარიშების ამოსავალი პრინციპია ეკონომიკური საკუთრების ცნება
თუ საწარმო ვერ იღებს გადაწყვეტილებას წარმოების მოცულობაზე, საქონლის
სარეალიზაციო ფასსა და იმაზე, თუ ვისთვის ხდება საქონლის წარმოება, მაშასადამე
მას საქონელზე არ გააჩნია ეკონომიკური საკუთრება
ეას-2008-ის მიხედვით, ის სცნობს მხოლოდ საკუთრების იურიდიულ ცვლილებას
სარეალიზაციო ფასსა და იმაზე, თუ ვისთვის ხდება საქონლის წარმოება, ამიტომ მის
გამოშვებაში მხოლოდ გადამუშავების მომსახურების ღირებულება უნდა შევიტანოთ
იურიდიული მესაკუთრისგან განსხვავებით, მაკროეკონომიკურ ანგარიშებში
მფლობელი ყოველთვის ეკონომიკური მესაკუთრეა
სარეალიზაციო ფასსა და იმაზე, თუ ვისთვის ხდება საქონლის წარმოება, მაშასადამე
მას საქონელზე არ გააჩნია ეკონომიკური საკუთრება
ეას-2008-ის მიხედვით, ის სცნობს მხოლოდ ეკონომიკური საკუთრების ცვლილებას
სარეალიზაციო ფასსა და იმაზე, თუ ვისთვის ხდება საქონლის წარმოება, ამიტომ მის
გამოშვებაში მხოლოდ გადამუშავების მომსახურების ღირებულება უნდა შევიტანოთ
იურიდიული მესაკუთრე შეიძლება განსხვავდებოდეს ეკონომიკური მესაკუთრისგან,
თუმცა უმეტეს შემთხვევაში ეს ერთი და იგივე პირია
101 მონიშნეთ არასწორი. თუ შინამეურნეობის არაკორპორირებული საწარმო
აწარმოებს სიმინდს, რომლის ღირებულება 200-ია და აქედან 50-ს თვითონ მოიხმარს,
მაშინ:
50 შუალედური მოხმარებაა და შედის შინამეურნეობის გამოშვებაში
200 შინამეურნეობის გამოშვებაა
50 შინამეურნეობის საბოლოო მოხმარებაა
50 საბოლოო მოხმარებაა და შედის შინამეურნეობის გამოშვებაში
102 მონიშნეთ არასწორი. შუალედური მოხმარება:
მთლიანი გამოშვების მსგავსად საბაზისო ფასებში გამოისახება
126
მოცემულ პერიოდში წარმოების პროცესში მოხმარებული პროდუქტებისა და
მომსახურების ღირებულებაა მყიდველის ფასებში
გამოისახება იმ ფასში, რომელშიც არ შედის სუბსიდიები, მაგრამ შედის
მწარმოებლის მიერ გაწეული ტრანსპორტირების ან სხვა სახის მომსახურების
ხარჯები
მთლიანი გამოშვებისგან განსხვავებით მყიდველის ფასებში გამოისახება
103 შუალედური მოხმარების კომპონენტი არ არის:
გაწული მომსახურების ღირებულება
დაქირავებულთა შრომის ანაზღაურება
მატერიალური დანახარჯების ღირებულება
სამივლინებო დანახარჯები
104 შუალედური მოხმარების კომპონენტი არ არის:
გაწული მომსახურების ღირებულება
მატერიალური დანახარჯების ღირებულება
ძირითადი კაპიტალის მოხმარება
სამივლინებო დანახარჯები
105 შუალედური მოხმარების მატერიალური მუხლი არ არის:
ნახევარფაბრიკატები და დეტალები
სამუშაო ტანსაცმელი
საქონლის ხარისხის კონტროლი
ყველა სახის საწვავი
106 შუალედური მოხმარების მატერიალური მუხლია:
რეკლამის ხარჯი
სახანძრო დაცვის ხარჯები
სასტუმროსთან დაკავშირებული სამივლინებო ხარჯები
შუალედური მოხმარების ან გამოშვების დანაკარგების ანაზღაურება
107 შუალედური მოხმარება არ არის:
კომუნალური მომსახურების ხარჯები
იურიდიული მომსახურება
ჯარისთვის საკვების შეძენა
127
კაპიტალური სახის ხარჯები
108 შუალედური მოხმარებაა:
სოციალური დახმარება ნატურით
საქონლის სერტიფიკაციისა და ლიცენზირების ანაზღაურება
შენობების კაპიტალური რემონტი
109 შუალედური მოხმარებაა:
დაზღვევის ხარჯები
სოციალური დახმარება ნატურით
შენობების კაპიტალური რემონტი
110 არამატერიალურ დანახარჯებში შედის:
შენობების, ნაგებობების, მანქანა-მოწყობილობების საარენდო გადასახადების
გადახდა
საკვების შეძენა ჯარისთვის
საწვავი ტრანსპორტისთვის
საავადმყოფოების მიერ მედიკამენტების შესყიდვები
111 შუალედური მოხმარება არ მოიცავს:
შენობების, ნაგებობების, მანქანა-მოწყობილობების საარენდო გადასახადებს
დაქირავებული ტრანსპორტით გაწეულ სატრანსპორტო მომსახურებას
საარენდო გადასახადს მიწით სარგებლობისათვის
სამივლინებო ხარჯებს სასტუმროზე
112 მთლიანი შიდა პროდუქტი:
წლის მანძილზე მოცემული ქვეყნის ეკონომიკურ ტერიტორიაზე წარმოებული ყველა
საქონლის ღირებულებაა მომსახურების გამოკლებით
ეკონომიკის ფუნქციონირების მთავარი საშედეგო მაკროეკონომიკური მაჩვენებელია
გამოიყენება საზოგადოებრივი შრომის მწარმოებლურობის გაანგარიშებისთვის
გამოიყენება ეკონომიკური ეფექტიანობის მაჩვენებლების დახასიათებისთვის
საწარმოს დონეზე მშპ-ს შეესაბამება მაჩვენებელი მთლიანი დამატებული
დარგის დონეზე მშპ-ს შეესაბამება მაჩვენებელი მთლიანი დამატებული ღირებულება
128
სექტორის დონეზე მშპ-ს შეესაბამება მაჩვენებელი მთლიანი დამატებული
საწარმოს, დარგის, სექტორის დონეზე მშპ-ს შეესაბამება მაჩვენებელი წშპ
114 წარმოების მეთოდით მშპ-ის გაანგარიშება ხდება წარმოების ანგარიშის ბაზაზე
და მისი მიღება შესაძლებელია სხვადასხვა ხერხით:
მშპ საბაზრო ფასებში = შიდა ეკონომიკაში წარმოებული საქონლისა და
მომსახურების მთლიანი გამოშვება საბაზისო ფასებში - შუალედური მოხმარება +
გადასახადები პროდუქციაზე - სუბსიდიები პროდუქტებზე
მშპ საბაზრო ფასებში = დამატებული ღირებულების ჯამი საქმიანობის სახეების
მიხედვით (საბაზრო ფასებში)
მშპ საბაზრო ფასებში = ეკონომიკის სექტორებში მდღ-ს ჯამი (საბაზრო ფასებში)
115 მონიშნეთ არასწორი. ფერმის წარმოების ანგარიშში:
გამოშვება საკუთარი მოხმარებისთვის წარმოების ანგარიშის გამოყენების მუხლია
საბაზრო გამოშვება წარმოების ანგარიშის რესურსების მუხლია
არასაბაზრო გამოშვება წარმოების ანგარიშის რესურსების მუხლია
მთლიანი გამოშვება წარმოების ანგარიშის რესურსების მუხლია
116 მონიშნეთ არასწორი. ფერმის წარმოების ანგარიშში მთლიანი დამატებული
ღირებულება:
რესურსებისა და შუალედური მოხმარების სხვაობის ტოლია
გამოყენების მუხლების ჯამის ტოლია
საბაზრო, არასაბაზრო და საკუთარი მოხმარებისთვის გამოშვებისა და შუალედური
მოხმარების ბაზაზე გამოითვლება
წმინდა დამატებულ ღირებულებაზე მეტია ძირითადი კაპიტალის მოხმარებით
117 მონიშნეთ არასწორი. საცხობის წარმოების ანგარიშში მთლიანი დამატებული
ღირებულება:
რესურსებისა და შუალედური მოხმარების სხვაობის ტოლია
საბაზრო, არასაბაზრო და საკუთარი მოხმარებისთვის გამოშვებისა და შუალედური
მოხმარების ბაზაზე გამოითვლება
რესურსების მუხლია
წმინდა დამატებულ ღირებულებაზე მეტია ძირითადი კაპიტალის მოხმარებით
118 მონიშნეთ არასწორი. ფერმისა და საცხობის წარმოების ანგარიშებში:
129
მდღ და წდღ საბაზისო ფასებშია გამოსახული
შუალედური მოხმარების დეტალები ჩაშლილი სახით არის ნაჩვენები
შუალედური მოხმარების დეტალები ჩაშლილი სახით არ არის ნაჩვენები
მდღ და წდღ გამოყენების მუხლებია
119 ფერმისა და საცხობის წარმოების ანგარიშებში:
შუალედური მოხმარების დეტალები ჩაშლილი სახით არ არის ნაჩვენები
მდღ და წდღ საბაზრო ფასებშია გამოსახული
მდღ და წდღ რესურსების მუხლებია
შუალედური მოხმარების დეტალები ჩაშლილი სახით არის ნაჩვენები
მიმდინარე ანგარიშები უკავშირდება მხოლოდ წარმოებას და შემოსავლების
წარმოქმნას
ანგარიში ასახავს ოპერაციებს, აქტივებს ან სამეურნეო ერთეულების
ვალდებულებებს
ანგარიში წარმოადგენს ორმხრივ ცხრილს, სადაც რესურსებისა და გამოყენების
ჯამებს შორის ტოლობა მიიღწევა დამაბალანსებელი მუხლის მეშვეობით
გამოშვების შეფასებისთვის უმჯობესია საბაზისო ფასების გამოყენება
ძირითადი კაპიტალის მოხმარება შუალედური მოხმარების მუხლია
საბაზისო ფასში არ შედის გადასახადები პროდუქტებზე, მაგრამ შედის სუბსიდიები
პროდუქტებზე
შუალედური მოხმარება განივთებული შრომის დანახარჯების მაჩვენებელია
122 განსაზღვრეთ შუალედური მოხმარება, თუ წმინდა შიდა პროდუქტი 26 800;
ძირითადი კაპიტალის მოხმარება 2 800; მთლიანი გამოშვება საბაზრო ფასებში 40 500.
40500-(26800+2800)=10900
10900
16500
130
123 განსაზღვრეთ მთლიანი შიდა პროდუქტი, თუ შუალედური მოხმარება 1800;
საბაზრო გამოშვება 3000, გამოშვება საკუთარი გამოყენებისთვის 140 და არასაბაზრო
გამოშვება 350 (საბაზრო ფასებში).
3000+140+350-1800=1690
2040
1830
1690
124 განსაზღვრეთ მთლიანი გამოშვება, თუ წმინდა შიდა პროდუქტი 900; ძირითადი
კაპიტალის მოხმარება 210; შუალედური მოხმარება 2290.
900+210+2290=3400
3190
3400
2500
125 განსაზღვრეთ წმინდა გადასახადები წარმოებასა და იმპორტზე, თუ მშპ საბაზრო
ფასებში 44 755; მთლიანი გამოშვება საბაზისო ფასებში 68 250, ხოლო შუალედური
მოხმარება 30 700.
68250-44755-30700= -7205
7205
37550
14055
126 გაიანგარიშეთ არამატერიალური დანახარჯების წილი შუალედურ მოხმარებაში
თუ მოცემულია: ნედლეული და მასალები 400, საწვავი 35, საქონლის ხარისხის
კონტროლის ანაზღაურება 168, სახანძრო დაცვის ხარჯი 40, საკვებისა და
ნაკეთობების შესყიდვები 120, ინსტრუმენტები და სამუშაო ტანსაცმელი 56,
რეკლამის ხარჯი 1200, სოციალური დახმარება ნატურალური ფორმით 200, შენობის
მშენებლობის ხარჯები 4500.
არამატერიალური: 168+40+1200=1408
სულ: 400+35+168+40+120+56+1200=2019
1408/2019x100=69.7%
54,3%
74,3%
84,3%
131
69,7%
127 გაიანგარიშეთ მატერიალური დანახარჯების წილი შუალედურ მოხმარებაში თუ
მოცემულია: ნედლეული და მასალები 400, საწვავი 35, საქონლის ხარისხის
კონტროლის ანაზღაურება 168, საკვებისა და ნაკეთობების შესყიდვები 120,
ინსტრუმენტები და სამუშაო ტანსაცმელი 56, რეკლამის ხარჯი 1200, სოციალური
დახმარება ნატურალური ფორმით 200, შენობის მშენებლობის ხარჯები 4500.
მატერიალური: 400+35+120+56=611
სულ: 400+35+168+40+120+56+1200=2019
611/2019x100=30.3%
20,9%
40,9%
30,9%
45,9%
128 გვაქვს შემდეგი მონაცემები რეგიონის ეკონომიკური საქმიანობის შესახებ (მლნ.
ლარი): ანაზღაურებადი საშინაო მომსახურება - 50; სამომხმარებლო საქონლის
რემონტი საყოფაცხოვრებო მომსახურების ობიექტებში - 95; საქონლის წარმოება
შინამეურნეობების მიერ ბაზარზე გასატანად - 216; მფლობელების მიერ
სამომხმარებლო ნივთების შეკეთება - 24; ფარული წარმოება - 30; არაკანონიერი
წარმოება - 22; საკუთარ სახლში ცხოვრების პირობითი რენტა - 53; შრომის
ანაზღაურება ნატურალური ფორმით -21; ბარტერული წესით გაცვლილი
პროდუქტები და მომსახურება - 15. წარმოების მოცულობა ტოლია:
50+95+216+30+22+53+21+15=502
474 მლნ. ლარი
თემა 5
1. შემოსავლების ფორმირების ანგარიში:
ეას-ის მიმდინარე ანგარიშებს შორის პირველი ანგარიშია
შემოსავლების ანგარიშების საწყისი ანგარიშია
132
დგება მხოლოდ სექტორებისთვის
დგება მხოლოდ საქმიანობის სახეებისთვის
ეას-ის დაგროვების ანგარიშებს შორის პირველი ანგარიშია
დგება მხოლოდ მთელი ეკონომიკისთვის
წარმოების ანგარიშის შემდგომი ანგარიშია
3. მონიშნეთ არასწორი. შემოსავლების ფორმირების ანგარიში:
წარმოებისა და შემოსავლების განაწილების ანგარიშებს შორისაა
შემოსავლების ანგარიშების საწყისი ანგარიშია
წარმოების ანგარიშის შემდგომი ანგარიშია
პირველადი შემოსავლების განაწილებასა და მეორადი განაწილების ანგარიშებს

შორისააა
დგება მხოლოდ მთელი ეკონომიკისთვის
დგება მხოლოდ სექტორებისთვის
დგება როგორც სექტორების, ისე საქმიანობის სახეებისთვის
წარმოების ანგარიშის მსგავსად ნაკადების ანგარიშია
წარმოების ანგარიშისგან განსხვავებით ნაკადების ანგარიშია
წარმოების ანგარიშის მსგავსად მარაგების ანგარიშია
წარმოების ანგარიშისგან განსხვავებით მარაგების ანგარიშია
შემოსავლების პირველადი განაწილების ანგარიშებს მიეკუთვნება
პირველადი შემოსავლების განაწილებასა და მეორადი განაწილების ანგარიშებს

შორისააა
133
შემოსავლების მეორადი განაწილების ანგარიშსა და გამოყენების ანგარიშებს შორისაა
არ აგრძელებს წარმოებასთან დაკავშირებულ ტრანსაქციებს
7. მონიშნეთ არასწორი. შემოსავლების ფორმირების:
ანგარიშში გრძელდება წარმოებასთან დაკავშირებული ტრანსაქციები
ანგარიში მოიცავს შემოსავლებს საწარმოო საქმიანობიდან და საკუთრებიდან
ანგარიში ასახავს მშპ-ის გამოყენებას ინსტიტუციური ერთეულებისა და

შინამეურნეობების პირველადი შემოსავლების წარმოქმნის მიზნით
წარმოების ანგარიშის მსგავსად, ნაკადების ანგარიშია
8. შემოსავლების ფორმირების ანგარიშში აისახება:
გადასახადები წარმოებასა და იმპორტზე
დივიდენდები
პირდაპირი უცხოური ინვესტიციების რეინვესტირებული შემოსულობები
პროცენტები
9. შემოსავლების ფორმირების ანგარიშში აისახება:
პროცენტები
სადაზღვევო პოლისების პრემიები
რენტა
მოგება და შერეული შემოსავლები
10. შემოსავლების ფორმირების ანგარიშში არ აისახება:

საწარმოთა (კორპორაციების) განაწილებული მოგება
11. შემოსავლების ფორმირების ანგარიშში არ აისახება:

სადაზღვევო პოლისების პრემიები
134
ანგარიშის მაჩვენებელთა სისტემაში შედის კორპორაციების განაწილებული მოგება
ანგარიშში შემოსავლები საკუთრებიდან არ აისახება
ანგარიშში რეგისტრირდება მხოლოდ გამანაწილებელი ოპერაციები, რომლებიც

უშუალოდ უკავშირდება საწარმოო პროცესებს
ანგარიშის მაჩვენებელთა სისტემაში შედის მოსახლეობის შერეული შემოსავლები
13. შემოსავლების ფორმირების ანგარიშის დამაკავშირებელი მუხლი წარმოების

ანგარიშთან არის:
ეკონომიკის მთლიანი მოგება
შუალედური მოხმარება
შერეული შემოსავალი
მშპ
14. შემოსავლების ფორმირების ანგარიშის დამაკავშირებელი მუხლი წარმოების

ანგარიშთან არის:
მთლიანი გამოშვება
მშპ
15. შემოსავლების ფორმირების ანგარიშის რესურსების მუხლია:
მშპ
მთლიანი მოგება
მთლიანი შერეული შემოსავლები
16. შემოსავლების ფორმირების ანგარიშის რესურსების მუხლია:
მთლიანი შერეული შემოსავლები
სუბსიდიები წარმოებასა და იმპორტზე
135
17. შემოსავლების ფორმირების ანგარიშის გამოყენების მუხლია:
მშპ
მშპ
ანგარიშის მაჩვენებელთა სისტემაში შედის შემოსავლები საკუთრებიდან
ანგარიშის მონაცემები საშუალებას იძლევა შევადაროთ შრომის ანაზღაურების

დონეები ცალკეული სექტორებისა და დარგების მიხედვით და დავაკავშიროთ ისინი
წარმოებულ მშპ-თან
136
ანგარიშის ბაზაზე, თუ გამოვიყენებთ მომუშავეთა რიცხოვნობის მაჩვენებლებს
დარგებსა და სექტორებში, შესაძლებელია შრომის მწარმოებლურობის გამოთვლა
ანგარიშში რეგისტრირდება მხოლოდ გამანაწილებელი ოპერაციები, რომლებიც

უშუალოდ უკავშირდება საწარმოო პროცესებს
22. მონიშნეთ ეკონომიკის მთლიანი მოგების გაანგარიშების სწორი მეთოდიკა:
მდღ - შრომის ანაზღაურება
მთლიანი პირველადი შემოსავლები + მიმდინარე ტრანსფერტების სალდო
მთლიანი პირველადი შემოსავლები + შემოსავლების სალდო საკუთრებიდან

(დანარჩენი მსოფლიოდან მიღებული/დანარჩენი მსოფლიოსათვის გადაცემული)
მდღ - შრომის ანაზღაურება - წმინდა გადასახადები წარმოებაზე
წმინდა გადასახადები იმპორტზე = გადასახადები იმპორტზე - სუბსიდიები

იმპორტზე
ეკონომიკის მთლიანი მოგება მეტია წმინდა მოგებაზე ძირითადი კაპიტალის

მოხმარების თანხით
მთლიანი გადასახადები წარმოებაზე = გადასახადები წარმოებაზე - სუბსიდიები

წარმოებაზე
ეკონომიკის მთლიანი მოგება ნაკლებია მშპ-ზე საბაზრო ფასებში მომუშავეთა

ხელფასისა და წარმოებაზე წმინდა გადასახადების ჯამით
ანგარიშის რესურსების მთავარი მაჩვენებელი გადმოდის წარმოების ანგარიშის

რესურსების ნაწილიდან
ანგარიშის რესურსების მთავარი მაჩვენებელია მშპ
ანგარიშის რესურსების მთავარი მაჩვენებელია მთლიანი დამატებული ღირებულება

ცალკეული სექტორებისა და დარგებისათვის

გამოყენების ნაწილიდან
137
ანგარიშის რესურსების მთავარი მაჩვენებელია მთლიანი დამატებული ღირებულება
ცალკეული სექტორებისა და დარგებისათვის

გამოყენების ნაწილიდან
ანგარიშში შემოსავლების ფორმირების წყაროს წარმოადგენს მშპ წარმოებასა და

იმპორტზე გაწეული სუბსიდიების გამოკლებით
ანგარიშის რესურსების მთავარი მაჩვენებელია მშპ
26. მონიშნეთ არასწორი. სუბსიდიები:
ნიადაგს ქმნის გარკვეული ეკონომიკური თუ სოციალური პოლიტიკის

გასატარებლად
გაეწევა სამეურნეო რეზიდენტ-ერთეულებს მათ მიერ წარმოებული საქონლისა და

მომსახურების ფასებსა და შემოსავლებზე ზემოქმედების მიზნით
ხშირად გამოიყენება ეკოლოგიურად სუფთა პროდუქტებისა და ექსპორტის

(იმპორტის) სტიმულირებისათვის
ოთხ ნაწილად იყოფა
27. მონიშნეთ არასწორი. სუბსიდიები:
მიმდინარე ტრანსფერტებია
გაეწევა სამეურნეო რეზიდენტ-ერთეულებს მათ მიერ წარმოებული საქონლისა და

მომსახურების ფასებსა და შემოსავლებზე ზემოქმედების მიზნით
ხშირად გამოიყენება ეკოლოგიურად სუფთა პროდუქტებისა და ექსპორტის

(იმპორტის) სტიმულირებისათვის
არ განსხვავდება კაპიტალური ტრანსფერტებისაგან, რადგან ორივე გამოიყენება

მწარმოებელთა დაგროვების დაფინანსებისათვის
28. სუბსიდიები:
არ განსხვავდება კაპიტალური ტრანსფერტებისაგან, რადგან ორივე გამოიყენება

მწარმოებელთა დაგროვების დაფინანსებისათვის
წარმოებაზე იყოფა: სუბსიდიები პროდუქტებზე და სხვა სუბსიდიები წარმოებაზე
ოთხ ნაწილად იყოფა
იმპორტზე ორად იყოფა
138
29. მონიშნეთ არასწორი. სუბსიდიები პროდუქტებზე:
დაირიცხება წარმოებული პროდუქტისა და მომსახურების ერთეულზე
გამოიყოფა საწარმოებისთვის გარემოს დაბინძურების შემცირების სტიმულირების

მიზნით
შეიძლება წარმოვიდგინოთ როგორც გარკვეული ფულადი თანხა პროდუქტისა და

მომსახურების ღირებულების ან რაოდენობის ერთეულზე
შეიძლება განისაზღვროს პროცენტებში ერთეულის ღირებულებასთან
30. მონიშნეთ არასწორი. სუბსიდიები პროდუქტებზე:

გამოიყოფა საწარმოებისთვის წარმოების ფაქტორთა გამოყენებისთვის
გაიწევა წარმოებული, გაყიდული ან საექსპორტოდ წარმოებული პროდუქტებისა და

მომსახურებათა ღირებულების ან რაოდენობის პროპორციულად
31. სუბსიდიები პროდუქტებზე:
არის სუბსიდიები, რომელიც დაირიცხება წარმოებული პროდუქტისა და

მომსახურების ერთეულზე

32. სუბსიდიები პროდუქტებზე:
არის სუბსიდიები, რომელიც დაირიცხება წარმოებული პროდუქტისა და

მომსახურების ერთეულზე

სუბსიდიები პროდუქტებზე გაიწევა წარმოებული, გაყიდული ან საექსპორტოდ

წარმოებული პროდუქტებისა და მომსახურებათა ღირებულების ან რაოდენობის
პროპორციულად
139
33. მონიშნეთ არასწორი. სუბსიდიები პროდუქტებზე გაიწევა:
წარმოებული, გაყიდული ან საექსპორტოდ წარმოებული პროდუქტებისა და

მომსახურებათა ღირებულების პროპორციულად

მომსახურებათა რაოდენობის პროპორციულად
როდესაც რაიმე პროდუქციის რეალიზაცია ხდება სახელმწიფოს მიერ

არარეგულირებადი ფასებით
როდესაც გასაყიდი ფასი დაიყვანება წარმოების საშუალო დანახარჯების ზღვარს

ქვემოთ
34. სუბსიდიები პროდუქტებზე გაიწევა:

მომსახურებათა ღირებულების პროპორციულად

მომსახურებათა რაოდენობის პროპორციულად
როდესაც გასაყიდი ფასი დაიყვანება წარმოების საშუალო დანახარჯების ზღვარს

ქვემოთ
35. სხვა სუბსიდიები წარმოებაზე არის სუბსიდიები, რომელსაც:
საწარმოები იღებენ სახელმწიფო მმართველობის ორგანოებიდან წარმოების

ფაქტორთა გამოყენებისათვის
იღებენ სავაჭრო ორგანიზაციები იმპორტული საქონლის გასაყიდად რეზიდენტებზე

უფრო დაბალ ფასებში
რომელსაც იღებენ სავაჭრო ორგანიზაციები არარეზიდენტებისთვის უფრო დაბალ

ფასებში მისაყიდად
36. სხვა სუბსიდიები წარმოებაზე არის სუბსიდიები, რომელსაც:
რომელსაც საწარმოები იღებენ გარემოს დაბინძურების შემცირების სტიმულირების

მიზნით
140
რომელსაც იღებენ სავაჭრო ორგანიზაციები იმპორტული საქონლის გასაყიდად
რეზიდენტებზე უფრო დაბალ ფასებში
რომელსაც იღებენ სავაჭრო ორგანიზაციები არარეზიდენტებისთვის უფრო დაბალ

ფასებში მისაყიდად
37. სხვა სუბსიდიები წარმოებაზე მოიცავს:
რაიმე სახეობის ნედლეულისა და ენერგიის გამოყენების სტიმულირებას
განსაკუთრებული კონტინგენტის მომუშავეთა გამოყენებას: ინვალიდების,

უმუშევრების დასაქმებას
38. შრომის ანაზღაურება მოიცავს:
მოცემულ პერიოდში ყველა ფულად ანაზღაურებას დაქირავებულის მიერ

შესრულებული სამუშაოსთვის
მოცემულ პერიოდში ყველა ნატურალურ ანაზღაურებას დაქირავებულის მიერ

ხელფასს
39. შრომის ანაზღაურება მოიცავს:
მოცემულ პერიოდში ყველა ფულად ანაზღაურებას დაქირავებულის მიერ

მოცემულ პერიოდში ყველა ნატურალურ ანაზღაურებას დაქირავებულის მიერ

სოციალური დაზღვევის ფაქტობრივ და პირობით ანარიცხებს
40. მონიშნეთ არასწორი. შრომის ანაზღაურებაში აისახება:
გადახდილი ხელფასი
დარიცხული ხელფასი
მოცემულ პერიოდში ყველა ფულადი ანაზღაურება
141
მოცემულ პერიოდში ყველა ნატურალური ანაზღაურება
სოციალური დაზღვევის ანარიცხები შეიძლება იყოს როგორც ფაქტობრივი, ისე

პირობითად დარიცხული
სოციალური დაზღვევის ანარიცხები არ აისახება შრომის ანაზღაურებაში
ფაქტობრივი ანარიცხები მოიცავს მეწარმეთა მიერ დასაქმებულთა სასარგებლოდ

წარმოებულ გადარიცხვებს სხვადასხვა სოციალური დაზღვევის ფონდებსა და
საპენსიო ფონდებში
პირობითად დარიცხულ დახმარებებს საწარმოები და დაწესებულებები უშუალოდ

უწევენ თავის მომუშავეებს
თუ მეწარმე დასაქმებულის სასარგებლოდ გადარიცხავს თანხას კერძო საპენსიო

ფონდში, ეს იქნება სოციალური დაზღვევის ფაქტობრივი გადარიცხვები
თუ მეწარმე დასაქმებულს დაეხმარება პროფესიული ტრამვის მიღების გამო, ეს

იქნება სოციალური დაზღვევის პირობითი გადარიცხვები

ფონდში, ეს იქნება სოციალური დაზღვევის პირობითი გადარიცხვები

იქნება სოციალური დაზღვევის ფაქტობრივი გადარიცხვები

ფონდში, ეს იქნება სოციალური დაზღვევის ფაქტობრივი გადარიცხვები

იქნება სოციალური დაზღვევის პირობითი გადარიცხვები
44. გადასახადები პროდუქტებზე არ არის:
დამატებული ღირებულების გადასახადი, გადასახადი რეკლამაზე
გადასახადი ვაჭრობის უფლებაზე, ბირჟების ლიცენზირებაზე
გადასახადი საავტომობილო გზებით სარგებლობაზე, აქციზი
45. სხვა გადასახადები წარმოებაზე არის:
142
გადასახადი ვაჭრობის უფლებაზე, ბირჟების ლიცენზირებაზე
46. გადასახადები პროდუქტებზე არ არის:
მიწის გადასახადი, ქონებრივი გადასახადი
47. სხვა გადასახადები წარმოებაზე არის:
მიწის გადასახადი, ქონებრივი გადასახადი
48. გადასახადი პროდუქტებზე არის:
გადასახადი წიაღისეულით სარგებლობაზე
ლიცენზირებაზე
დამატებული ღირებულების გადასახადი
აქციზი
მიწისა და ქონების გადასახადი
აქციზი
დამატებული ღირებულების გადასახადი
გადასახადი რეკლამაზე
51. სხვა გადასახადი წარმოებაზე არის:
მიწის გადასახადი
ქონებრივი გადასახადი
143
52. მონიშნეთ არასწორი. შემოსავლების ფორმირების ანგარიშის დამაბალანსებელი:
მუხლის საშუალებით იზომება წარმოებისაგან მიღებული მოგება ან ზარალი

საკუთრებიდან მიღებული შემოსავლების ჩათვლით
მუხლია ეკონომიკის მთლიანი მოგება, ანუ შერეული შემოსავალი
მუხლის გამოთვლისათვის მშპ-ს უნდა დავაკლოთ მომუშავეთა შრომის ანაზღაურება

და წმინდა გადასახადები წარმოებასა და იმპორტზე
მუხლიდან ძირითადი კაპიტალის მოხმარების გამორიცხით მივიღებთ წმინდა

მოგებას
53. შემოსავლების ფორმირების ანგარიშის დამაბალანსებელი მუხლია:
დასაქმებულთა შრომის ანაზღაურება
კორპორაციების საოპერაციო მოგება
მშპ
54. შემოსავლების ფორმირების ანგარიშის დამაბალანსებელი მუხლია:
მეშ
მშპ
დასაქმებულთა შრომის ანაზღაურება
55. თუ მთლიან მოგებას დავაკლებთ ძირითადი კაპიტალის მოხმარებას, მივიღებთ:
წმინდა მოგებას
წმინდა შემოსავალს
შერეულ შემოსავალს
56. მთლიანი მოგება:
დამატებული ღირებულების ის ნაწილია, რომელიც რჩება მწარმოებელთან შრომის

ანაზღაურების ან წმინდა გადასახადების გადახდის შემდეგ
144
არის მუხლი, რომლის საშუალებით იზომება წარმოებისაგან მიღებული მოგება ან
ზარალი საკუთრებიდან მიღებული შემოსავლების გათვალისწინების შემდეგ

ანაზღაურებისა და წმინდა გადასახადების გადახდის შემდეგ
57. მთლიანი მოგება:

ზარალი საკუთრებიდან მიღებული შემოსავლების გათვალისწინებამდე

ანაზღაურების ან წმინდა გადასახადების გადახდის შემდეგ

ზარალი საკუთრებიდან მიღებული შემოსავლების გათვალისწინების შემდეგ
58. რომელი მუხლია ,,შერეული შემოსავალი”:
შემოსავლების ჯამი სხვადასხვა საქმიანობიდან
ფიზიკური პირის შემოსავალი სამეწარმეო საქმიანობიდან
სხვადასხვა ინსტიტუციური ერთეულების ერთობლივი შემოსავალი
59. რომელი მუხლია ,,შერეული შემოსავალი”:
სხვადასხვა ინსტიტუციური ერთეულების ერთობლივი შემოსავალი
შინამეურნეობების შემოსავლები, რომელთა დაყოფა შრომის ანაზღაურებად და

მოგებად შეუძლებელია
შემოსავლების ჯამი სხვადასხვა საქმიანობიდან
60. შერეული შემოსავალია:
საავტორო ჰონორარი
თავისუფალი პროფესიების პირთა შემოსავლები
დაქირავებული შრომის გარეშე კერძო მეწარმის შემოსავალი
61. ეას-ში:
მოგების სტატისტიკური განსაზღვრა განსხვავდება მოგების ბუღალტრული

განსაზღვრისგან
145
საწარმოთა მოგების გარდა, მოგება მოიცავს აგრეთვე არაკორპორირებული
საწარმოების შერეულ შემოსავლებს
მოგება, ანუ შერეული შემოსავალი წარმოადგენს შემოსავლების გადამეტების

მაჩვენებელს ხარჯებზე (საარენდო და საკუთრებიდან მიღებულ შემოსავლებზე
გადასახადების გადახდამდე)
62. მონიშნეთ არასწორი. ეას-ში:
მოგების სტატისტიკური განსაზღვრა სრულიად ემთხვევა მოგების ბუღალტრულ

განსაზღვრას
მოგების სტატისტიკური განსაზღვრა განსხვავდება მოგების ბუღალტრული

განსაზღვრისგან
საწარმოთა მოგების გარდა, მოგება მოიცავს აგრეთვე არაკორპორირებული

საწარმოების შერეულ შემოსავლებს
მოგება, ანუ შერეული შემოსავალი წარმოადგენს შემოსავლების გადამეტების

მაჩვენებელს ხარჯებზე (საარენდო და საკუთრებიდან მიღებულ შემოსავლებზე
გადასახადების გადახდამდე)
ძირითადი კაპიტალის მოხმარებაში არ ჩაირთვება მოსალოდნელი დანაკლისი და

დანაკარგები (ხანძარი, უბედური შემთხვევა)
მსოფლიოს უმრავლეს ქვეყნებში გამოიყენება ძირითადი კაპიტალის უწყვეტი

გადაფასების მეთოდი
უწყვეტი გადაფასების არსი იმაში მდგომარეობს, რომ ძირითადი კაპიტალის

საბაზრო (აღდგენითი) ღირებულების დადგენა ხდება სპეციალური მათემატიკური
მოდელის გამოყენებით
ძირითადი კაპიტალის მოხმარებაში ჩაირთვება აგრეთვე მოსალოდნელი დანაკლისი

და დანაკარგები (ხანძარი, უბედური შემთხვევა)
უწყვეტი გადაფასების მოდელი ითვალისწინებს ხანგრძლივი პერიოდის მანძილზე

(რამდენიმე ათეული წელი) კაპიტალური დაბანდებების მოცულობას და ძირითადი
კაპიტალის გასვლის ნორმებს
146
ძირითადი კაპიტალის მოხმარებას ანგარიშობენ ცვეთისა (ამორტიზაციისა) და
სალიკვიდაციო ღირებულების (ჯართის) სხვაობით
თუ ძირითადი კაპიტალი დაზღვეულია, მაშინ მოსალოდნელი დანაკარგის თანხა

სადაზღვევო გადასახადების ჯამის ტოლია
თუ ძირითადი კაპიტალი დაზღვეული არ არის, გამოდიან იმ თანხიდან, რაც საჭირო

იქნებოდა აღნიშნული დანაკარგების დაზღვევისათვის
65. წმინდა გადასახადები წარმოებასა და იმპორტზე:
გვხვდება მთელი ეკონომიკისთვის შედგენილი წარმოების ანგარიშის რესურსების

ნაწილში მშპ-ის ასახვისთვის საბაზრო ფასებში
გვხვდება შემოსავლების ფორმირების ანგარიშის გამოყენებაში
წარმოებასა და იმპორტზე გადასახადებისა და სუბსიდიების სხვაობაა
წარმოების ანგარიშში ეკონომიკის სეგმენტებისთვის გვაქვს მდღ საბაზრო ფასებში,

ხოლო მთლიანად ეკონომიკისთვის - მშპ საბაზისო ფასებში
წარმოების მეთოდით მშპ-ის გაანგარიშება ხდება წარმოების ანგარიშის ბაზაზე,
განაწილების მეთოდით მშპ-ის გაანგარიშება ხდება შემოსავლების ფორმირების

ანგარიშის ბაზაზე
მშპ განაწილების სტადიაზე არის პირველადი შემოსავლების ჯამი, რომელიც

რეზიდენტი ეკონომიკური ერთეულების მიერ ნაწილდება საქონლისა და
მომსახურების მწარმოებელთა შორის
ინსტიტუციური ერთეულების, საქმიანობის სახეებისა და სექტორების შემოსავლების

საოპერაციო მოგებისა და შერეული შემოსავლების ჯამი ეკონომიკის მასშტაბით
საოპერაციო მოგებისა და შერეული შემოსავლების ტოლი არ არის
კორპორაციების სექტორში შემოსავლების ფორმირების ანგარიშის დამაბალანსებელი

მუხლია საოპერაციო მოგება
შემოსავლების ფორმირების ანგარიში ასახავს რესურსებიდან შემოსავლების

ნაკადების წარმოქმნას
147
წარმოებისა და შემოსავლების ფორმირების ანგარიშები შეიძლება ავაგოთ
საქმიანობის სახეების (NACE) მიხედვითაც, რაც მნიშვნელოვანია ეკონომიკური
ანალიზისა და პოლიტიკის შემუშავების მიზნით
სახელმწიფო მართვის ორგანოებისა და შმაკოების საოპერაციო მოგება ნულის

ტოლია
საკუთარ სახლში ცხოვრების მომსახურების შედეგად წარმოებული მდღ ეას-ში

განიხილება როგორც საოპერაციო მოგება
კორპორაციების სექტორში შემოსავლების ფორმირების ანგარიშის დამაბალანსებელი

მუხლია შერეული შემოსავალი
წარმოებისა და შემოსავლების ფორმირების ანგარიშები აიგება ინსტიტუციური

სექტორებისა და მთლიანად ეკონომიკისთვის
69. განსაზღვრეთ შემოსავლების ფორმირების ანგარიშში შრომის ანაზღაურება, თუ

მთლიანი შიდა პროდუქტი 8782; გადასახადები წარმოებასა და იმპორტზე 1301;
სუბსიდიები 40; მთლიანი საოპერაციო მოგება 3130; მთლიანი შერეული შემოსავალი
1700.
8782-1301+40-3130-1700=2691
70. განსაზღვრეთ შემოსავლების ფორმირების ანგარიშში გადასახადები წარმოებასა

და იმპორტზე, თუ შრომის ანაზღაურება 2855; მთლიანი შიდა პროდუქტი 9075;
სუბსიდიები 46; მთლიანი საოპერაციო მოგება 3390; მთლიანი შერეული შემოსავალი
1409.
9075-2855+46-3390-1409=1467
71. განსაზღვრეთ შემოსავლების ფორმირების ანგარიშში მთლიანი შერეული

შემოსავალი, თუ შრომის ანაზღაურება 1880; მთლიანი შიდა პროდუქტი 6835;
გადასახადები წარმოებასა და იმპორტზე 1072; სუბსიდიები 36; მთლიანი საოპერაციო
მოგება 2550.
6835-1880-1072+36-2550=1369
72. განსაზღვრეთ შემოსავლების ფორმირების ანგარიშში მთლიანი საოპერაციო

მოგება, თუ მთლიანი შიდა პროდუქტი 4590; გადასახადები წარმოებასა და
იმპორტზე 670; სუბსიდიები 18; მთლიანი შერეული შემოსავალი 941; შრომის
ანაზღაურება 1208.
148
4590-670+18-941-1208=1789
73. მონიშნეთ არასწორი.პირველადი შემოსავლების განაწილების ანგარიში:
წარმოების ანგარიშის მომდევნო ანგარიშია
გვიჩვენებს, თუ როგორ გადადის დამატებული ღირებულების მწარმოებელ

სექტორებში შექმნილი შემოსავალი სხვა მიმღებ სექტორებში
შემოსავლების ფორმირების ანგარიშის მომდევნო ანგარიშია
აიგება მთელი ეკონომიკის, ინსტიტუციური ერთეულების და სექტორების დონეზე
74. პირველადი შემოსავლების განაწილების ანგარიში:
გვიჩვენებს, თუ როგორ გადადის დამატებული ღირებულების მწარმოებელ

სექტორებში შექმნილი შემოსავალი სხვა მიმღებ სექტორებში
შემოსავლების ფორმირების ანგარიშის მომდევნო ანგარიშია
აიგება მთელი ეკონომიკის, ინსტიტუციური ერთეულების და სექტორების დონეზე
75. მონიშნეთ არასწორი. პირველადი შემოსავლების განაწილების ანგარიშის

რესურსები:
პირველადი შემოსავლებიდან მიიღება წარმოებიდან მიღებული შემოსავლების

გამოქვითვით
ორი ძირითადი სახის შემოსავლებისგან შედგება
პირველადი შემოსავლების ჯამის ტოლია
საწარმოო საქმიანობიდან და საკუთრებიდან მიღებული შემოსავლების ჯამის ტოლია
წარმოებიდან მიღებული შემოსავლები არის პირველადი შემოსავლები, რომელსაც

იღებენ რეზიდენტი ინსტიტუციური ერთეულები წარმოების პროცესში
მონაწილეობის ან გადასახადების გადახდის გზით
ფინანსური და არაწარმოებული აქტივების ფლობის შედეგად მიიღება შემოსავლები

საკუთრებიდან
შემოსავლების ფორმირების ანგარიშში აისახება შემოსავლები საკუთრებიდან
პირველადი შემოსავლების განაწილების ანგარიშში აისახება შემოსავლები

149
პირველადი შემოსავლების განაწილების ანგარიშში აისახება შემოსავლები

პირველადი შემოსავლების განაწილების ანგარიშში აისახება შემოსავლები როგორც

საწარმოო საქმიანობიდან, ისე საკუთრებიდან
შემოსავლების ფორმირების ანგარიშში აისახება შემოსავლები საწარმოო

საქმიანობიდან
შემოსავლების ფორმირების ანგარიშში აისახება მხოლოდ შემოსავლები

78. საწარმოო საქმიანობიდან მიღებული შემოსავალია:
საწარმოთა მოგება ან შერეული შემოსავლები
მიწის საკუთრებიდან მიღებული შემოსავლები
ბუნებრივი რესურსების საკუთრებიდან მიღებული შემოსავლები
ფინანსური აქტივების ფლობიდან მიღებული შემოსავლები
79. საკუთრებიდან მიღებული შემოსავალია:
წმინდა გადასახადები
სადაზღვევო პრემია
კორპორაციების საოპერაციო მოგება
არაკორპორირებული საწარმოების შერეული შემოსავლები
შემოსავლების ფორმირების ანგარიშის დამაბალანსებელი მუხლია მოგება და

პირველადი შემოსავლების განაწილების ანგარიშის დამაბალანსებელი მუხლია

პირველადი შემოსავლების სალდო
შემოსავლების ფორმირების ანგარიშის დამაბალანსებელ მუხლს შეესაბამება

აგრეგატი
პირველადი შემოსავლების განაწილების ანგარიშის დამაბალანსებელ მუხლს

შეესაბამება აგრეგატი ეროვნული შემოსავალი
150
შემოსავლების ფორმირების ანგარიშის დამაბალანსებელი მუხლია მოგება და

შემოსავლების ფორმირების ანგარიშის დამაბალანსებელ მუხლს, სხვა ანგარიშების

მსგავსად, შეესაბამება აგრეგატი
82. მონიშნეთ არასწორი. საწარმოო საქმიანობიდან შემოსავლებს იღებენ რეზიდენტი

ინსტიტუციური ერთეულები, რომლებიც:
იღებენ დივიდენდებს წარმოებაში ინვესტირებული სახსრების შესაბამისად
უშუალოდ მონაწილეობენ წარმოების პროცესში
წარმოების პროცესში მონაწილეობენ გადასახადების გადახდის გზით
83. პირველადი შემოსავლების განაწილების ანგარიშის დამაბალანსებელი მუხლი

გაიანგარიშება როგორც:
ეკონომიკის მთლიანი მოგება + შრომის ანაზღაურება + საკუთრებიდან მიღებული

შემოსავლების სალდო (მიღებული-გაცემული საზღვარგარეთ) + წმინდა
ეკონომიკის მთლიანი მოგება + შრომის ანაზღაურება + საკუთრებიდან მიღებული

შემოსავლების სალდო და მიმდინარე ტრანსფერტების სალდო (მიღებული/
გაცემული საზღვარგარეთ) + წმინდა გადასახადები წარმოებასა და იმპორტზე
საბოლოო მოხმარება + მთლიანი დაგროვება + ექსპორტ-იმპორტის სალდო საბოლოო

მოხმარება + მთლიანი დაზოგვა
84. მონიშნეთ პირველადი შემოსავლების განაწილების ანგარიშის დამაბალანსებელი

მუხლი მთელი ეკონომიკისთვის:
ეროვნული განკარგვადი შემოსავალი
ეროვნული შემოსავალი
85. რენტას იღებენ:
151
არაწარმოებული აქტივების მფლობელები
სადაზღვევო პოლისების მფლობელები
აქციონერები
86. პროცენტს იღებენ:
სადაზღვევო პოლისების მფლობელები
ფინანსური აქტივების მფლობლები
აქციონერები
87. ფაქტორული შემოსავლების მიღება (ან გადაცემა) საზღვარგარეთი(სთვის)დან

აისახება:
წარმოების ანგარიშში
შემოსავლების ფორმირების ანგარიშში
პირველადი შემოსავლების გამოყენების ანგარიშში
პირველადი შემოსავლების განაწილების ანგარიშში
88. ფაქტორულ შემოსავლებს არ მიეკუთვნება:
საქართველოს არარეზიდენტი მოქალაქის მიერ საზღვარგარეთ მიღებული ხელფასი
საქართველოს რეზიდენტი მოქალაქის მიერ საზღვარგარეთ მიღებული ხელფასი
საქართველოს რეზიდენტი საწარმოს მიერ საზღვარგარეთ განხორციელებული

საქმიანობიდან მიღებული მოგება, რომელიც შემდგომ გადმოირიცხება
საქართველოში საბოლოო მოხმარების მიზნით
საქართველოს რეზიდენტი საწარმოების მიერ საზღვარგარეთ განხორციელებული

საქმიანობიდან მიღებული მოგება, რომელიც შემდგომ გადმოირიცხება
საქართველოში დაგროვების მიზნით
89. როდესაც წარმოების ანგარიშიდან პირველადი შემოსავლების ფორმირების

ანგარიშზე გადავდივართ, ერთმანეთისაგან უნდა გავმიჯნოთ ცნებები:
პროდუქტი და შემოსავალი
საქონელი და მომსახურება
152
მიმდინარე და კაპიტალური ტრანსფერტები
90. როდესაც წარმოების ანგარიშიდან პირველადი შემოსავლების განაწილების

ანგარიშზე გადავდივართ, ერთმანეთისაგან უნდა გავმიჯნოთ ცნებები:
საქონელი და მომსახურება
მოგება და შერეული შემოსავალი
მიმდინარე და კაპიტალური ტრანსფერტები
პროდუქტი და შემოსავალი
მეშ წარმოებისთვის დამახასიათებელი მაჩვენებელია
მშპ ახასიათებს რეზიდენტი ერთეულების შემოსავლებს
თუ განსხვავება მშპ-სა და მეშ-ს შორის დიდი არ არის, მაშინ მეშ-ის ეკონომიკური

შინაარსი მშპ-ს ემთხვევა
თუ განსხვავება მშპ-სა და მეშ-ს შორის დიდი არ არის, მაშინ მეშ-ის ეკონომიკური

შინაარსი მშპ-ს ემთხვევა
მეშ ახასიათებს შემოსავლების მოცულობას
მშპ ახასიათებს წარმოების მოცულობას
რაც არ უნდა მცირე იყოს განსხვავება მშპ-სა და მეშ-ს შორის, ყოველთვის ხდება
გადასვლა წარმოებიდან შემოსავლების კატეგორიებზე
თუ საზღვარგარეთიდან მიღებული და საზღვარგარეთისთვის გადარიცხული

შემოსავლების სალდო დადებითია, მაშინ მშპ მეშ-ზე ნაკლებია
თუ მეშ-ს გამოვაკლებთ საზღვარგარეთიდან მიღებული და საზღვარგარეთისთვის

გადარიცხული შემოსავლების სალდოს სიდიდეს, მივიღებთ წეშ-ს
საქართველოს მშპ მეშ-ზე მეტია, რადგან საზღვარგარეთიდან მიღებული და

საზღვარგარეთისთვის გადარიცხული შემოსავლების სალდო უარყოფითია
153
მეშ-ის განსაზღვრის დროს მნიშვნელობა არ აქვს რომელი ეკონომიკური
ტერიტორიიდან იღებენ მოცემული ქვეყნის რეზიდენტები შემოსავლებს
94. პირველადი შემოსავლების სალდოა:
ყველა მიღებული და გადახდილი შემოსავლების სხვაობა საკუთრებიდან მიღებული

შემოსავლების გარდა
ყველა მიღებული და გადახდილი შემოსავლების სხვაობა საზღვარგარეთიდან

მიღებული შემოსავლების გარდა
ყველა მიღებული და გადახდილი შემოსავლების სხვაობა
ყველა მიღებული და გადახდილი შემოსავლების სხვაობა ფაქტორული

შემოსავლების გარდა
მშპ + საზღვარგარეთ გადაცემული შემოსავლები = მეშ + საზღვარგარეთიდან

მიღებული შემოსავლები
მთელი ეკონომიკის მასშტაბით პირველადი შემოსავლების სალდო ძირითადი

კაპიტალის მოხმარების გამორიცხვამდე შეადგენს მთლიან ეროვნულ შემოსავალს
მეშ = მშპ + შემოსავლების სალდო საზღვარგარეთიდან
წეშ = მეშ - ძირითადი კაპიტალის მოხმარება
წარმოების ანგარიშის მსგავსად, პირველადი შემოსავლების განაწილების ანგარიში

დგება როგორც ინსტიტუციური ერთეულებისა და სექტორებისათვის, ისე
ცალკეული დარგისათვის
შემოსავლების ფორმირების ანგარიშის მსგავსად, პირველადი შემოსავლების

განაწილების ანგარიში დგება ცალკეული დარგისათვის
პირველადი შემოსავლების განაწილების ანგარიში ასახავს რეზიდენტი

ინსტიტუციური ერთეულების ან სექტორების საქმიანობას არა მწარმოებლების,
არამედ პირველადი შემოსავლების მიმღებთა როლში
წარმოების ანგარიში დგება როგორც ინსტიტუციური ერთეულებისა და

სექტორებისათვის, ისე ცალკეული დარგისათვის
154
მიმდინარე ანგარიშები დგება ინსტიტუციური ერთეულების, სექტორებისა და
ცალკეული დარგისათვის
წარმოებისა და შემოსავლების ფორმირების ანგარიშისგან განსხვავებით, პირველადი

შემოსავლების განაწილების ანგარიში დგება მხოლოდ ინსტიტუციური
ერთეულებისა და სექტორებისათვის
98. შემოსავლების მეორადი განაწილების ანგარიში:
გვიჩვენებს, თუ როგორ ხდება მიღებული შემოსავლების ტრანსფორმაცია

განკარგვად შემოსავლებად
დგება ეკონომიკის, ინსტიტუციური ერთეულებისა და სექტორების მიხედვით
მიიღება პირველადი შემოსავლების სალდოზე მიმდინარე ტრანსფერტების სალდოს

დამატებით ნატურალური სოციალური ტრანსფერტების გარეშე
99. მონიშნეთ არასწორი. შემოსავლების მეორადი განაწილების ანგარიში:
შემოსავლების ფორმირების შემდგომი ანგარიშია
დგება ეკონომიკის, ინსტიტუციური ერთეულებისა და სექტორების მიხედვით
გვიჩვენებს, თუ როგორ ხდება მიღებული შემოსავლების ტრანსფორმაცია

განკარგვად შემოსავლებად
მნიშვნელოვანია ცალკეული სექტორებისათვის და ნაკლებად მნიშვნელოვანია

ეკონომიკისათვის მთლიანობაში
100. მთლიანი განკარგვადი შემოსავალი:
შემოსავლების ფორმირების ანგარიშის დამაბალანსებელი მუხლია
შემოსავლების მეორადი განაწილების დამაბალანსებელი მუხლია
101. მთლიანი განკარგვადი შემოსავალი:
გატარდება შემოსავლების მეორადი განაწილების გამოყენებაში
ეკონომიკის მასშტაბით ეროვნული განკარგვადი შემოსავალია
მიიღება ეროვნულ შემოსავალზე მიღებული ტრანსფერტების დამატებისა და

გადახდილი ტრანსფერტების გამოკლების შედეგად
155
102. შემოსავლების მეორადი განაწილების ანგარიშის მუხლებია:
მეშ, მიმდინარე ტრანსფერტები მიღებული „დანარჩენი მსოფლიოსაგან“
მეშ, „დანარჩენი მსოფლიოდან“ მიღებული შემოსავლები საკუთრებიდან
მშპ, „დანარჩენი მსოფლიოსთვის“ გადაცემული შემოსავლები საკუთრებიდან
მშპ, „დანარჩენი მსოფლიოდან“ მიღებული ტრანსფერტები
103. შემოსავლების მეორადი განაწილების ანგარიშის მუხლებია:
მეშ, „დანარჩენი მსოფლიოდან“ მიღებული შემოსავლები საკუთრებიდან
მეშ, მიმდინარე ტრანსფერტები გადაცემული „დანარჩენი მსოფლიოსთვის“
მშპ, „დანარჩენი მსოფლიოსთვის“ გადაცემული შემოსავლები საკუთრებიდან
მშპ, „დანარჩენი მსოფლიოსთვის“ გადაცემული ტრანსფერტები
ტრანსფერტები გვხვდება პირველადი შემოსავლების განაწილების ანგარიშში
თუ საქონელი, მომსახურება ან აქტივი იცვლება ეკვივალენტურ საქონელზე,

მომსახურებასა ან აქტივზე, მაშინ ეს ოპერაცია არ არის ტრანსფერტი
ტრანსფერტი ფულადი ფორმით არის ნაღდი ფულის ან ანაბრის გადარიცხვა მეორე

ერთეულისათვის რაიმე ეკვივალენტის მიღების გარეშე
ტრანსფერტი ნატურალური ფორმით არის საკუთრების უფლების გადაცემა რაიმე

საქონელსა ან აქტივზე
მთლიანი ეროვნული შემოსავლისა და დანარჩენი მსოფლიოსგან მიღებული

მიმდინარე ტრანსფერტების ჯამი მთლიანი განკარგვადი შემოსავლისა და დანარჩენი
მსოფლიოსთვის გადაცემული მიმდინარე ტრანსფერტების ჯამის ტოლია
თუ დანარჩენი მსოფლიოსგან მიღებული მიმდინარე ტრანსფერტები აჭარბებს

გაცემულს, მაშინ განკარგვადი შემოსავალი მეტი აღმოჩნდება ეროვნულ
შემოსავალზე
თუ დანარჩენი მსოფლიოსგან მიღებულ ტრანსფერტებს გამოვაკლებთ გაცემულს,

მივიღებთ ტრასფერტების სალდოს
156
დანარჩენი მსოფლიოსთვის გადაცემული ტრანსფერტები მიიღება განკარგვადი
შემოსავლისა და მეშ-ის სხვაობის ბაზაზე
მთლიანი ეროვნული შემოსავლისა და დანარჩენი მსოფლიოსგან მიღებული

მიმდინარე ტრანსფერტების ჯამი მთლიანი განკარგვადი შემოსავლისა და დანარჩენი
მსოფლიოსთვის გადაცემული მიმდინარე ტრანსფერტების ჯამის ტოლია
დანარჩენი მსოფლიოდან მიღებული ტრანსფერტები = განკარგვადი შემოსავალი -

დანარჩენი მსოფლიოსთვის გადაცემული მიმდინარე ტრანსფერტები + მეშ
თუ დანარჩენი მსოფლიოსთვის გადაცემული ტრანსფერტები აჭარბებს მიღებულს,

მაშინ განკარგვადი შემოსავალი ნაკლები აღმოჩნდება ეროვნულ შემოსავალზე
თუ დანარჩენი მსოფლიოსგან მიღებულ ტრანსფერტებს გამოვაკლებთ გაცემულს,

მივიღებთ ტრასფერტების სალდოს
107. ტრანსფერტებს არ მიეკუთვნება:
შრომის ანაზღაურება ნატურით
სოციალური დაზღვევის ანარიცხები
პენსია
სოციალური დახმარება
108. ტრანსფერტებს არ მიეკუთვნება:
გადასახადები შემოსავლებზე
გადასახადები სიმდიდრეზე
სოციალური დახმარება
109. ნატურალური სოციალური ტრანსფერტია:
პენსია
სტიპენდია
ჰუმანიტარული დახმარება
სოციალურად დაუცველთა შემწეობა
110. ნატურალური სოციალური ტრანსფერტი არ არის:
157
პენსია
შმაკოების მიერ ორგანიზებული უფასო დასვენება
უფასო საბავშვო ბაღი
უფასო საშობაო დღესასწაულების გამართვა
111. მონიშნეთ არასწორი. შემოსავლების გადანაწილების ანგარიში ნატურალური

ფორმით:
წარმოადგენს ეკონომიკის ყველა სექტორის ინტერესის სფეროს
წარმოადგენს შინამეურნეობების ინტერესის სფეროს
შმაკო-ების ინტერესის სფეროს
სახელმწიფო მართვის ორგანოების ინტერესის სფეროს
112. შემოსავლების გადანაწილების ანგარიში ნატურალური ფორმით:
ასახავს შმაკოებისა და მართვის ორგანოების მიერ შინამეურნეობებისათვის

ორგანიზებული უფასო დასვენების, ჰუმანიტარული დახმარებისა და სხვ. ხარჯებს
შინამეურნეობების კორექტირებული განკარგვადი შემოსავალი ყოველთვის მეტია

შმაკო-ებისა და სახელმწიფო მართვის ორგანოების კორექტირებულ განკარგვად
შემოსავალზე
განკარგვადი შემოსავლისაგან განსხვავდება ნატურალური სოციალური

ტრანსფერტების მოცულობით
113. შემოსავლების მეორადი განაწილების ანგარიშის დამაბალანსებელი მუხლია:

განკარგვადი შემოსავალი
დანაზოგი
მოგება
114. მონიშნეთ არასწორი. ეროვნული განკარგვადი შემოსავალი:
შემოსავლების გამოყენების ანგარიშის რესურსების მუხლია
გამოიყენება ეროვნულ საბოლოო მოხმარებად და ეროვნულ დანაზოგად
158
აბალანსებს შემოსავლების მეორადი გამოყენების ანგარიშს და არ წარმოადგენს
აგრეგატს
აბალანსებს შემოსავლების მეორადი გამოყენების ანგარიშს
115. ეროვნულ საბოლოო მოხმარებაში არ შედის:
შინამეურნეობების საბოლოო მოხმარება
სახელმწიფო მართვის ორგანოების მოხმარება
შმაკოების მოხმარება
ეროვნული მოხმარების უდიდესი ნაწილი შინამეურნეობების საბოლოო

მოხმარებაზე მოდის
ეროვნული მოხმარების უდიდესი ნაწილი სახელმწიფო მართვის ორგანოებისა და

შმაკო-ების საბოლოო მოხმარებაზე მოდის
ეროვნული მოხმარება მოიცავს რეზიდენტი შინამეურნეობების მოხმარებას

მოცემული ქვეყნის ტერიტორიაზე
ეროვნული მოხმარება მოიცავს რეზიდენტი შინამეურნეობების მოხმარებას სხვა

ქვეყნების ეკონომიკურ ტერიტორიაზე
117. შინამეურნეობების დანახარჯები საბოლოო მოხმარებაზე არ მოიცავს:
სახლების, ბინების შეძენას
პირობით რენტას საკუთარ ბინაში ცხოვრებისათვის
ახალი მოკლევადიანი და გრძელვადიანი მოხმარების საგნების შეძენას
ბინისა და კომუნალური გადასახადების გადახდას
118. შინამეურნეობების ფაქტობრივი საბოლოო მოხმარება მოიცავს:
შინამეურნეობების მიერ საბოლოო მოხმარებაზე გაწული ხარჯების ჯამს
სახელმწიფო მართვის ორგანოების მიერ გაწეულ ინდივიდუალურ ხარჯებს

საბოლოო მოხმარებაზე
შინამეურნეობების მომსახურე არაკომერციული ორგანიზაციების საბოლოო

მოხმარების ხარჯებს
159
ეას-ში არ ხდება ხარჯებისა და ფაქტობრივი საბოლოო მოხმარების კონცეფციების

განსხვავება
სახელმწიფო მართვის ორგანოების ფაქტობრივი საბოლოო მოხმარება მათი

კოლექტიური მოხმარების ხარჯების ტოლია
მთლიანად ეკონომიკისათვის საბოლოო მოხმარების ხარჯების საერთო ჯამი

ფაქტობრივი მოხმარების მთლიანი ჯამის ტოლია
სახელმწიფო მართვის ორგანოები ეწევიან ხარჯებს განათლებაზე, ხოლო სარგებელს

ამისგან შინამეურნეობები ღებულობენ
120. შინამეურნეობების საბოლოო მოხმარებაში არ შედის:
შინამოსამსახურის მომსახურება
შინამეურნეობების მიერ საკუთარი მოხმარებისათვის პროდუქტების დამზადება
შინამეურნეობის წევრების მიერ ერთმანეთისათვის გაწეული მომსახურება
შინამეურნეობებზე ნატურალური ფორმით გადაცემული სამომხმარებლო საქონლის

მთლიანად ეკონომიკისათვის საბოლოო მოხმარების ხარჯების საერთო ჯამი

ფაქტობრივი მოხმარების მთლიანი ჯამის ტოლი არ არის
ხარჯების კონცეფცია უკავშირდება ინსტიტუციურ ერთეულებს, რომლებიც ეწევიან

დანახარჯებს საბოლოო მოხმარებაზე
ფაქტობრივი მოხმარების კონცეფცია უკავშირდება ინსტიტუციურ ერთეულებს,

რომლებიც სარგებელს იღებენ საბოლოო მოხმარების დანახარჯებიდან
ფაქტობრივი მოხმარების კონცეფციის თანახმად, შინამეურნეობების საბოლოო

მოხმარება საკუთართან ერთად, სახელმწიფო მართვის ორგანოებისა და შმაკოების
საბოლოო მოხმარების ხარჯებსაც მოიცავს
122. შინამეურნეობების საბოლოო მოხმარებაში შედის:
სამეურნეო შენობების, მანქანების, ინვენტარის არენდა
ჯოგის დაზღვევა
160
სახლის შეძენა
პირობითი რენტა საკუთარ ბინაში ცხოვრებისათვის
საბოლოო გამოყენების მეთოდით მშპ-ის გაანგარიშებისას ითვალისწინებენ მხოლოდ

საქონლის წმინდა ექსპორტს
შემოსავლების გამოყენების ანგარიში საშუალებას გვაძლევს გავიანგარიშოთ მშპ

საბოლოო გამოყენების (დანახარჯების) მეთოდით
საბოლოო გამოყენების მეთოდით მშპ გაიანგარიშება როგორც საბოლოო მოხმარებისა

და მთლიანი დაზოგვის ჯამი ექსპორტ-იმპორტის სალდოს გათვალისწინებით
დაზოგვა გამოიყენება ძირითადი კაპიტალის მთლიანი ფორმირების, მარაგების

ცვლილებისა და ფასეულობა წმინდა შეძენისთვის
125. განსაზღვრეთ პირველადი შემოსავლების განაწილების ანგარიშში პირველადი

შემოსავლების სალდო, თუ დაქირავებულთა შრომის ანაზღაურება 2000; წმინდა
არაპირდაპირი გადასახადები 600; მთლიანი მოგება და შერეული შემოსავლები 1900;
"დანარჩენი მსოფლიოდან" მიღებული შემოსავლები საკუთრებიდან 80; "დანარჩენი
მსოფლიოსათვის" გადაცემული შემოსავლები საკუთრებიდან 150.
2000+600+1900+80-150=4430
126. განსაზღვრეთ შემოსავლების მეორადი განაწილების ანგარიშში „დანარჩენი

მსოფლიოსთვის“ გადაცემული მიმდინარე ტრანსფერტები, თუ მთლიანი ეროვნული
განკარგვადი შემოსავალი 21500; პირველადი შემოსავლების სალდო 19800;
„დანარჩენი მსოფლიოდან“ მიღებული მიმდინარე ტრანსფერტები 2108.
19800+2108-21500=408
127. განსაზღვრეთ შემოსავლების გამოყენების ანგარიშში მთლიანი დაზოგვა, თუ

მთლიანი განკარგვადი შემოსავალი 7000; შინამეურნეობების საბოლოო მოხმარება
5000; სახელმწიფო მართვის ორგანოების საბოლოო მოხმარება 990; შმაკოების
საბოლოო მოხმარება 170.
7000-5000-990-170=840
128. განსაზღვრეთ პირველადი შემოსავლების განაწილების ანგარიშში წმინდა

არაპირდაპირი გადასახადები, თუ პირველადი შემოსავლების სალდო 9580;
დაქირავებულთა შრომის ანაზღაურება 3423, მთლიანი მოგება და შერეული
შემოსავლები 4000; "დანარჩენი მსოფლიოდან" მიღებული შემოსავლები
161
საკუთრებიდან 200; "დანარჩენი მსოფლიოსათვის" გადაცემული შემოსავლები
საკუთრებიდან 180.
9580+180-200-4000-3423=2137
129. განსაზღვრეთ შემოსავლების მეორადი განაწილების ანგარიშში „დანარჩენი

მსოფლიოდან“ მიღებული მიმდინარე ტრანსფერტები, თუ „დანარჩენი
მსოფლიოსთვის“ გადაცემული მიმდინარე ტრანსფერტები 60; მთლიანი ეროვნული
განკარგვადი შემოსავალი 8600; პირველადი შემოსავლების სალდო 6300.
8600-6300+60=2360
130. განსაზღვრეთ შემოსავლების გამოყენების ანგარიშში სახელმწიფო მართვის

ორგანოების საბოლოო მოხმარება, თუ მთლიანი დაზოგვა -3100; მთლიანი
განკარგვადი შემოსავალი 20000; შინამეურნეობების საბოლოო მოხმარება 14500;
შმაკოების საბოლოო მოხმარება 355.
20000-(-3100)-14500-355=8245
თემა 6
აქტივების ცვლილებას
წარმოებას
კაპიტალური ტრანსფერტების შემოდინებას
შემოსავლების ფორმირებას
ვალდებულებების ცვლილებას
კაპიტალური ტრანსფერტების გადინებას
3. მიმდინარე ანგარიშები არ უკავშირდება:
მთლიან გამოშვებას
ეროვნულ შემოსავალს
162
აქტივებისა და ვალდებულებების ცვლილებას
4. მიმდინარე ანგარიშები არ უკავშირდება:
კაპიტალურ ტრანსფერტებს
შუალედურ მოხმარებას
შერეულ შემოსავლებს
5. მიმდინარე ანგარიშებში აისახება:
კაპიტალის მარაგები
საქონლის ნაკადები
აქტივების მარაგები
მომსახურების ნაკადები
საკუთრების ცვლილება როგორც ფინანსურ, ისე არაფინანსურ აქტივებზე
ოპერაციები, რომლებიც მიმდინარე პერიოდში არ მთავრდება
შემოსავლების გამოყენების მიმართულებები
ოპერაციები, რომლებიც მიმდინარე პერიოდში მთავრდება
საქონლის ნაკადები
მომსახურების ნაკადები
მიმდინარე ანგარიშების ოპერაციები მიმდინარე პერიოდში მთავრდება
მიმდინარე ანგარიშებში არ აისახება ნაკადები
163
მიმდინარე ანგარიშებში ოპერაციები მიმდინარე პერიოდში არ მთავრდება
ბალანსში აქტივებისა და ვალდებულებების ფლობა დროის მომენტისთვის არის

მოცემული
დაგროვების ანგარიშები დგება ინსტიტუციური ერთეულების, სექტორებისა და

მთლიანად ეკონომიკისთვის
დაგროვების ანგარიშები დგება ინსტიტუციური ერთეულების, სექტორების,

საქმიანობის სახეებისა და მთლიანად ეკონომიკისთვის
დაგროვების ანგარიშებში აისახება საკუთრების ცვლილება მხოლოდ არაფინანსურ

აქტივებზე
დაგროვების ანგარიშებში აისახება საკუთრების ცვლილება როგორც ფინანსურ, ისე

არაფინანსურ აქტივებზე
12. ეას-ის დაგროვების ანგარიშები არ მოიცავს:
შემოსავლების მოხმარების ანგარიშს
კაპიტალის ანგარიშს
ფინანსურ ანგარიშს
აქტივების ცვლილებებისა და გადაფასების ანგარიშებს
დაგროვების ანგარიშები და საბალანსო ცხრილები მჭიდროდ უკავშირდება

საკუთრებას
კაპიტალისა და ფინანსურ ანგარიშებში „გამოყენების“ ნაცვლად გვაქვს „ცვლილებები

აქტივებში“
კაპიტალის ანგარიშში „რესურსების“ ნაცვლად გვაქვს „ცვლილებები

ვალდებულებებსა და კაპიტალის წმინდა ღირებულებაში“
ეას-ში ტერმინი ,,მიმდინარე” ასახავს რეგულარულად განმეორებით პროცესს,

რომელიც უშუალოდ კაპიტალს ეხება
164
დაგროვების ანგარიშებში აქტივებისა და ვალდებულებების ცვლილების ასახვა
საანგარიშო პერიოდის განმავლობაში ხდება
დაგროვების ანგარიშებით სრულდება სისტემაში მონაწილეთა ტრანსაქცების აღწერა
დაგროვების ანგარიშებით უზრუნველყოფილია შესაბამისობა „რეალურ“ და

„ფინანსურ“ ეკონომიკებს შორის
დაგროვების ანგარიშებში აქტივებისა და ვალდებულებების ცვლილების ასახვა

საანგარიშო პერიოდის განმავლობაში ხდება
დაგროვების ანგარიშებით სრულდება სისტემაში მონაწილეთა ტრანსაქცების აღწერა
დაგროვების ანგარიშებში აისახება საკუთრების ცვლილება როგორც ფინანსურ, ისე

არაფინანსურ აქტივებზე
არაფინანსური აქტივების ყველა ცვლილება ჩაიწერება კაპიტალის ანგარიშში
არაფინანსური აქტივების ზოგიერთი ცვლილება ჩაიწერება კაპიტალის ანგარიშში
ფინანსური აქტივების ყველა ცვლილება ფინანსურ ანგარიშში აისახება
ფინანსური აქტივების ტრანსაქციების ბალანსი კაპიტალის ანგარიშის

დამაბალანსებელი მუხლის („წმინდა დაკრედიტება/სესხება“) ტოლია
17. აქტივისგან ეკონომიკური სარგებლის მიღება შესაძლებელია:
საწარმოო პროცესში გამოყენებიდან
სხვებისთვის მისი გამოყენების უფლების გადაცემიდან
გაყიდვიდან
18. აქტივისგან ეკონომიკური სარგებლის მიღება შესაძლებელია:
საწარმოო პროცესში გამოყენებიდან
სხვებისთვის მისი გამოყენების უფლების გადაცემიდან
სამსახურის ვადის გასვლის შედეგად ჩამოწერიდან
165
19. ეას-ში მეცნიერული კვლევები:
ინტელექტუალური საკუთრების პროდუქტებს მიეკუთვნება, თუ ამ საქმიანობას

სარგებელი მოაქვს
ინტელექტუალური საკუთრების პროდუქტებს მიეკუთვნება მაშინაც კი, თუ ამ

საქმიანობას სარგებელი მოაქვს
შუალედურ მოხმარებას მიეკუთვნება, თუ ამ საქმიანობას სარგებელი მოაქვს
20. ეას-ში მეცნიერული კვლევები:
ინტელექტუალური საკუთრების პროდუქტებს მიეკუთვნება მაშინაც კი, თუ ამ

საქმიანობას სარგებელი მოაქვს
შუალედურ მოხმარებას მიეკუთვნება, თუ ამ საქმიანობას სარგებელი მოაქვს
შუალედურ მოხმარებას მიეკუთვნება, თუ ამ საქმიანობას სარგებელი არ მოაქვს
21. ეას-2008-ის კონცეფციით:
დანახარჯები შეიარაღების სისტემებზე ძირითადი კაპიტალის მთლიანი

ფორმირების ნაწილია
დანახარჯები შეიარაღების სისტემებზე შუალედური მოხმარებაა
ტყვიები, ბობები, სასროლი მასალა ძირითადი კაპიტალის მთლიანი ფორმირების

შემადგენელია
22. ეას-2008-ის კონცეფციით:
ტყვიები, ბობები, სასროლი მასალა შუალედური მოხმარებაა
დანახარჯები შეიარაღების სისტემებზე შუალედური მოხმარებაა
ტყვიები, ბობები, სასროლი მასალა ძირითადი კაპიტალის მთლიანი ფორმირების

შემადგენელია
ეას-2008-ში არამატერიალურ აქტივებს ინტელექტუალური საკუთრების

პროდუქტები ეწოდა
შუალედური მოხმარება ზომავს ძირითადი კაპიტალის შესყიდვებს წარმოების

პროცესში არაერთჯერადი გამოყენებისთვის
166
ინტელექტუალური საკუთრების მფლობელს უფლება აქვს შეინარჩუნოს ის, გაყიდოს
ან გარკვეული დროით გაასხვისოს
ბალისტიკური რაკეტები ძირითად კაპიტალს განეკუთვნება
ინტელექტუალური საკუთრების პროდუქტების გაერთიანება ძირითადი კაპიტალის

დაგროვებაში განაპირობა მათზე გაწეული ხარჯების მნიშვნელოვანმა მოცულობამ
თუ მცირე იარაღებზე გაწეული ხარჯები აჭარბებს მანქანებსა და მოაწყობილობებზე

გაწეულ ხარჯებს, ისინი შუალედურ მოხმარებაში უნდა გავაერთიანოთ
მიწის გაუმჯობესება ინტელექტუალური საკუთრების პროდუქტია
არამატერიალური აქტივების ერთ-ერთი სახეობა, როგორიცაა ლიტერატურის,

ხელოვნებისა და გასართობი ჟანრის ნაწარმოებების ორიგინალები, შეიძლება
არსებობდეს ფიზიკური ან ჩანაწერის სახით
შუალედურ მოხმარებასა და ძირითადი კაპიტალის მთლიან ფორმირებას შორის

ზღვის გასავლებად უნდა ვიხელმძღვანელოთ პრაქტიკული მოსაზრებებით
ანტიკვარიატი და ხელოვნების სხვა ნიმუშები ინტელექტუალური საკუთრების

პროდუქტებია
ეას-ში ყველა აქტივი ორ ძირითად ჯგუფად იყოფა
არაწარმოებული არაფინანსური აქტივები სამ ჯგუფად იყოფა
სხვა ნაგებობები არაფინანსური წარმოებული აქტივია
ეას-ის ანგარიშები მიმდინარე და დაგროვების ანგარიშებად იყოფა
მიწის გაუმჯობესება ინტელექტუალური საკუთრების პროდუქტია
28. კაპიტალის ანგარიშის:
რესურსების საწყისი მუხლია დანაზოგი, რომელიც შემოსავლების ფორმირების

ანგარიშის გამოყენებიდან გადმოდის
რესურსების საწყისი მუხლია დანაზოგი, რომელიც შემოსავლების პირველადი

განაწილების ანგარიშიდან გადმოდის
167
რესურსების საწყისი მუხლია დანაზოგი, რომელიც შემოსავლების გამოყენების
ანგარიშიდან გადმოდის
რესურსების საწყისი მუხლია დანაზოგი, რომელიც შემოსავლების მეორადი

განაწილების ანგარიშიდან გადმოდის
29. კაპიტალის ანგარიშში არ გატარდება:
ბანკიდან სესხის აღება
მანქანა-დანადგარების შესყიდვა საწარმოს მიერ
მიწის შესყიდვა
30. კაპიტალის ანგარიშში გატარდება:
აქციების შესყიდვა
შინამეურნეობის მიერ ავტომობილის შეძენა
დანახარჯები მცირე შეკეთებასა და რემონტზე
არცერთი
31. კაპიტალის ანგარიშში გატარდება:
აქციების შესყიდვა
შინამეურნეობის მიერ ავტომობილის შეძენა
სამთავრობო გრანტი შენობის მშენებლობაზე
32. ძირითად კაპიტალს არ მიეკუთვნება:
დანახარჯები მიწის გაუმჯობესებაზე
დანახარჯები კვლევებზე
ბუნებრივი რესურსებით სარგებლობის ლიცენზიის ხარჯები
მთავრობის მიერ შეიარაღების სისტემების შესყიდვა
33. ძირითადი კაპიტალის მთლიან ფორმირებაში შედის:
მცირე ინსტრუმენტები ერთ წელზე მეტი გამძლეობით
მიწის შესყიდვის მიზნით აგენტისთვის გადახდილი საკომისიო
მნიშვნელოვანი შეკეთება და ტექნიკური მომსახურება
მიწის შესყიდვა
168
34. კაპიტალის ანგარიშის დამაბალანსებელი მუხლია:
დანაზოგი
ცვლილებები კაპიტალის წმინდა ღირებულებაში
ძირითადი კაპიტალის მოხმარება
წმინდა დაკრედიტება/სესხება
35. მონიშნეთ არასწორი. ცვლილებები კაპიტალის წმინდა ღირებულებაში

დანაზოგისა და კაპიტალური ტრანსფერტების ხარჯზე:
კაპიტალის ანგარიშის რესურსების ჯამია
დამაბალანსებელი მუხლია
დადებითი ან უარყოფითია
ერთეულის ან სექტორის მიერ გამოიყენება არაფინანსური და ფინანსური აქტივების

შესაძენად
36. კაპიტალის ანგარიშის გამოყენების მუხლი არ არის:
მარაგების ცვლილება
ძირითადი კაპიტალის მთლიანი ფორმირება
დაზოგვა
არაწარმოებული არაფინანსური აქტივების შესყიდვებს მინუს გაყიდვები
37. ძირითადი კაპიტალის მთლიან ფორმირებაში არ შედის:
გეოლოგიურ-საძიებო სამუშაოებისათვის გაწეული ხარჯები
შინამეურნეობების მიერ შეძენილი გრძელვადიანი მოხმარების საგნები
მიწის გასაუმჯობესებლად გაწეული კაპიტალური ხასიათის დანახარჯები
38. ძირითადი კაპიტალის მთლიან ფორმირებაში არ შედის:
გეოლოგიურ-საძიებო სამუშაოებისათვის გაწეული ხარჯები
მიწის გასაუმჯობესებლად გაწეული კაპიტალური ხასიათის დანახარჯები
მიწის შესყიდვები
39. მარაგებს მიეკუთვნება:
169
მზა პროდუქცია
საქონელი ხელახალი გადაყიდვისთვის
40. მარაგებს არ მიეკუთვნება:
ძვირფასი ლითონები
მზა პროდუქცია
საქონელი ხელახალი გადაყიდვისთვის
41. არაწარმოებული არაფინანსური აქტივია:
მიწა
სუქებაზე დაყენებული პირუტყვი
ფრინველი და ფუტკარი
42. არაწარმოებული არაფინანსური აქტივი არ არის:
მიწა
გუდვილი
რადიოსიხშირული სპექტრით სარგებლობის უფლება
მუშა პირუტყვი
პირუტყვის საჯიშე, მუშა, მეხორცული, პროდუქტიული ჯიშები ძირითადი

კაპიტალის მთლიან ფორმირებაში გაითვალისწინება
მიწის, სასარგებლო წიაღისეულის, ტყის მასივებისა და აგრეთვე არაწარმოებული

აქტივების შესყიდვები ძირითადი კაპიტალის მთლიან ფორმირებაში არ
სუქებაზე დაყენებული პირუტყვი, მოზარდეული, ბოცვერი, ფრინველი და ფუტკარი

მარაგების ცვლილებაში აისახება
170
არაწარმოებული აქტივების შესყიდვები ძირითადი კაპიტალის მთლიან
ფორმირებაში გაითვალისწინება
პირუტყვის მეხორცული ჯიშები ძირითადი კაპიტალის მთლიან ფორმირებაში

მიწის შესყიდვები ძირითადი კაპიტალის მთლიან ფორმირებაში არ

45. ფინანსური ანგარიში არ გვიჩვენებს:
თუ ვინ ვის აფინანსებს
თუ როგორ ხდება ფინანსური აქტივების შევსება შექმნილი დეფიციტის პირობებში
თუ როგორ ხდება ფინანსური აქტივების ხარჯვა შექმნილი სიჭარბის პირობებში
ფინანსური რესურსების განაწილების მექანიზმს კრედიტორ-სექტორებსა და

მოვალე-სექტორებს შორის
46. ფინანსური ანგარიში გვიჩვენებს:
თუ როგორ ხდება ფინანსური აქტივების შევსება შექმნილი დეფიციტის პირობებში
თუ როგორ ხდება შემოსავლების ფორმირება
თუ როგორ ხდება მთლიანი კაპიტალის ფორმირება
თუ როგორ ხდება ფინანსური აქტივების ხარჯვა შექმნილი სიჭარბის პირობებში
თუ როგორ ხდება შემოსავლების გადანაწილება
თუ როგორ ხდება ძირითადი კაპიტალის ფორმირება
თუ როგორ ხდება შემოსავლების გამოყენება
ფინანსური რესურსების განაწილების მექანიზმს კრედიტორ-სექტორებსა და

მოვალე-სექტორებს შორის
თუ როგორ ხდება ფასეულობის წმინდა შესყიდვა
171
49. მონიშნეთ არასწორი. ფინანსურ ანგარიშში:
აქტივებისა და ვალდებულებების იგივე კლასიფიკაცია გამოიყენება, რაც ბალანსებში
აქტივებისა და ვალდებულებების იგივე კლასიფიკაცია გამოიყენება, რაც კაპიტალის

მარცხენა მხარეს ჩაიწერება ფინანსური აქტივების შეძენას მინუს გაყიდვები
მარჯვენა მხარეს ჩაიწერება ვალდებულებების წარმოშობას მინუს გადახდები
50. ფინანსური ანგარიშის თავისებურება იმაში მდგომარეობს, რომ:
ანგარიშის მარცხენა მხარეს ჩაიწერება ფინანსური აქტივების შეძენას მინუს

გაყიდვები
ანგარიშის მარჯვენა მხარეს ჩაიწერება ვალდებულებების წარმოშობას მინუს

გადახდები
როგორც აქტივების, ისე პასივებისათვის გამოიყენება ფინანსური ინსტრუმენტების

ერთი და იგივე კლასიფიკაცია
51. ფინანსური ანგარიშის თავისებურება იმაში მდგომარეობს, რომ:
როგორც აქტივების, ისე პასივებისათვის გამოიყენება ფინანსური ინსტრუმენტების

ერთი და იგივე კლასიფიკაცია

დეპოზიტები უფრო ლიკვიდური აქტივებია, ვიდრე დაზღვევის, საპენსიო

უზრუნველყოფისა და სტანდარტიზებული გარანტიების პროგრამები
52. ფინანსურ ანგარიშში:
ანგარიშის მარჯვენა მხარეს ჩაიწერება ვალდებულებების წარმოშობას მინუს

გადახდები
დამაბალანსებელი მუხლია “წმინდა დაკრედიტება (+) ან ვალის წმინდა აღება(-)”,

რომელიც გადმოდის კაპიტალის ანგარიშიდან
172
საბალანსო მაჩვენებლებია “აქტივების ან პასივების წმინდა შეძენა“

დამაბალანსებელი მუხლია “წმინდა დაკრედიტება (+) ან ვალის წმინდა აღება(-)”
54. მონიშნეთ არასწორი. ფინანსურ ანგარიშში:
დამაბალანსებელი მუხლია “აქტივების ან პასივების წმინდა შეძენა“

დამაბალანსებელი მუხლია “აქტივების ან პასივების წმინდა შეძენა“
დამაბალანსებელი მუხლი გადმოდის შემოსავლების გამოყენების ანგარიშიდან
56. “აქტივების ან პასივების წმინდა შეძენა“:
ფინანსური ანგარიშის საბალანსო მაჩვენებლებია
“აქტივების ან პასივების წმინდა შეძენა“ მიიღება მის შემდგომ განლაგებული

მაჩვენებლების შეჯამების გზით
დადებითია, თუ ხდება აქტივების შეძენა
57. “აქტივების ან პასივების წმინდა შეძენა“:
უარყოფითია, თუ ხდება ვალდებულებების შეძენა
ფინანსური ანგარიშის დამაბალანსებელი მუხლია
173
უარყოფითია, თუ ხდება აქტივების შეძენა
58. ჩამოთვლილთაგან ყველაზე ლიკვიდური აქტივია:
მონეტარული ოქრო
დებიტორებისა და კრედიტორების სხვა ანგარიშები
სესხები
ფასიანი ქაღალდები
სააქციო კაპიტალი
სესხების სპეციალური უფლებები
საინვესტიციო ფონდების საპაიო შენატანები
დაზღვევის, საპენსიო უზრუნველყოფისა და სტანდარტიზებული გარანტიების

პროგრამები
მონეტარული ოქრო
ფინანსური ანგარიშის თავისებურება იმაში მდგომარეობს, რომ როგორც აქტივების,

ისე პასივებისათვის გამოიყენება ფინანსური ინსტრუმენტების ერთი და იგივე
კლასიფიკაცია
აქტივის სამართლებრივი მახასიათებლები იგივეა, რაც აქტივის ლიკვიდურობა
დეპოზიტები უფრო ნაკლებადლიკვიდურია, ვიდრე ვექსილი და ობლიგაცია

სასესხო ფასიანი ქაღალდები მოიცავს აქციებს
174
გადახდის ვადის ხანგრძლივობის გამო ყველაზე ნაკლებადლიკვიდურია დაზღვევის,
საპენსიო უზრუნველყოფისა და სტანდარტიზებული გარანტიების პროგრამები
სამახსოვრო მონეტები ნაღდი ფულის კატეგორიაშია, თუმცა ის ფაქტობრივად

მიმოქცევაში არ ხვდება
მონეტარული ოქრო მის სამრეწველო გადამუშავებასაც მოიცავს

გადახდის ვადის ხანგრძლივობის გამო ყველაზე ნაკლებადლიკვიდურია დაზღვევის,

საპენსიო უზრუნველყოფისა და სტანდარტიზებული გარანტიების პროგრამები
სამახსოვრო მონეტები ნაღდი ფულის კატეგორიაშია, თუმცა ის ფაქტობრივად

მიმოქცევაში არ ხვდება
64. კრედიტორი არ იძენს განუხრელ უფლებას ვალის დაბრუნებაზე:
აქციების შემთხვევაში
დეპოზიტის შემთხვევაში
სესხის შემთხვევაში
სასესხო ფასიანი ქაღალდების შემთხვევაში
65. ფინანსური პასუხისმგებლობის საკითხი არ დგება:
წარმოებული ფინანსური ინსტრუმენტებისა და თანამშრომლების საფონდო

ოფციების შემთხვევაში
მონეტარული ოქროს შემთხვევაში
სააქციო კაპიტალის და აქციების შემთხვევაში
66. ფინანსური პასუხისმგებლობის საკითხი არ დგება:
სესხების სპეციალური უფლებების შემთხვევაში
სააქციო კაპიტალის და აქციების შემთხვევაში
წარმოებული ფინანსური ინსტრუმენტებისა და თანამშრომლების საფონდო

ოფციების შემთხვევაში
175
ფინანსურ აქტივებთან დაკავშირებული ტრანსაქციები ჩაიწერება მათი შესყიდვის ან

გაყიდვის ფასებით
ფინანსური აქტივების შესყიდვისა და გაყიდვის ფასებში არ შედის საკომისიოები და

გასამრჯელო
ფინანსური ტრანსაქციის ორივე მონაწილისთვის ოპერაციის გატარება ერთი და

იმავე დროს უნდა მოხდეს
თუ ტრანსაქციის მეორე მონაწილე არაფინანსურია, მაშინ ჩანაწერი კეთდება

შესაბამის არაფინანსურ ანგარიშშიც
ფინანსური აქტივების შესყიდვისა და გაყიდვის ფასებში არ შედის საკომისიოები და

გასამრჯელო
ფინანსური ტრანსაქციის ორივე მონაწილისთვის ოპერაციის გატარება ერთი და

იმავე დროს უნდა მოხდეს
69. ფინანსური ანგარიშის აქტივია:
წარმოებული აქტივები
პროგრამული უზრუნველყოფის საშუალებები
70. საქონლისა და მომსახურების:
ანგარიში ახასიათებს პროდუქტებისა და მომსახურების რესურსებს და მათი

გამოყენების მიმართულებას მთელი ეკონომიკის მასშტაბით
ანგარიში წარმოადგენს ეას-ის თავისებურ კრებსით ცხრილს
ანგარიშის დამაბალანსებელი მუხლი ფორმდება მაჩვენებელში ,,სტატისტიკური

განსხვავება”
176
71. საქონლისა და მომსახურების:
ანგარიში დაკავშირებულია წარმოების, შემოსავლების გამოყენების, დანარჩენი

მსოფლიოსა და კაპიტალის ანგარიშებთან
ანგარიში დაკავშირებულია წარმოების, შემოსავლების ფორმირების, დანარჩენი

მსოფლიოსა და კაპიტალის ანგარიშებთან
ანგარიში დაკავშირებულია წარმოების, შემოსავლების გამოყენების, დანარჩენი

მსოფლიოსა და ფინანსურ ანგარიშებთან
72. მონიშნეთ არასწორი. ,,დანარჩენი მსოფლიოს” სექტორი:
არ განიხილება მსოფლიოს დანარჩენი ქვეყნების თვალთახედვით
გვევლინება შემოსავლებისა და გასავლების ჩამკეტ რგოლად
გვიჩვენებს საგარეო კავშირების რომელი სტრუქტურის ბაზაზე ხდება ქვეყნის

შიგნით შემოსავლებისა და გასავლების დაბალანსება
73. ,,დანარჩენი მსოფლიოს” სექტორი:
მოიცავს საზღვარგარეთის ინსტიტუციურ ერთეულებს - არარეზიდენტებს,

რომლებიც აწარმოებენ გარიგებებს და ეკონომიკურ ოპერაციებს მოცემული ქვეყნის
რეზიდენტ ინსტიტუციურ ერთეულებთან
მოიცავს მოცემული ქვეყნის გეოგრაფიულ ტერიტორიაზე განლაგებული უცხო

ქვეყნის საელჩოებს
არ არის დაკავშირებული ეკონომიკური საქმიანობის არც ერთ კონკრეტულ

სახეობასთან
74. მონიშნეთ არასწორი. ,,დანარჩენი მსოფლიოს” სექტორი:
არ განიხილება მსოფლიოს დანარჩენი ქვეყნების თვალთახედვით
გვევლინება შემოსავლებისა და გასავლების ჩამკეტ რგოლად
გვიჩვენებს საგარეო კავშირების რომელი სტრუქტურის ბაზაზე ხდება ქვეყნის

არ არის დაკავშირებული ეკონომიკური საქმიანობის არც ერთ კონკრეტულ

სახეობასთან
177
75. ,,დანარჩენი მსოფლიოს” სექტორი:
არ გვევლინება შემოსავლებისა და გასავლების ჩამკეტ რგოლად
არ გვიჩვენებს საგარეო კავშირების რომელი სტრუქტურის ბაზაზე ხდება ქვეყნის

განიხილება მსოფლიოს დანარჩენი ქვეყნების თვალთახედვით
დაკავშირებულია ეკონომიკური საქმიანობის ყველა სახეობასთან
76. ეას-ში ასახული საგარეო-ეკონომიკური საქმიანობა არ მოიცავს:
შრომითი რესურსების მოძრაობას ქვეყნის შიგნით
საქონლისა და მომსახურების ექსპორტსა და იმპორტს
ინტელექტუალური საკუთრების უფლებათა ექსპორტსა და იმპორტს
ერთობლივი საწარმოების საქმიანობას უცხოური კაპიტალის მონაწილეობით
77. ეას-ში ასახული საგარეო-ეკონომიკური საქმიანობა მოიცავს:
საქონლისა და მომსახურების ექსპორტსა და იმპორტს
ინტელექტუალური საკუთრების უფლებათა ექსპორტსა და იმპორტს
ერთობლივი საწარმოების საქმიანობას უცხოური კაპიტალის მონაწილეობით
78. ,,დანარჩენი მსოფლიოს”:
სექტორი არ საჭიროებს ანგარიშთა სრულ ნაკრებს
სექტორი მოიცავს დანარჩენი მსოფლიოს ოპერაციათა ელემენტებს,

ამიტომ ,,დანარჩენი მსოფლიოს” ანგარიშები დამატებითია შიდა ეკონომიკის
ანგარიშებისათვის
ანგარიშებში განიხილება მიმდინარე და კაპიტალური ოპერაციების ქვეანგარიშები
79. მონიშნეთ არასწორი. ,,დანარჩენი მსოფლიოს”:
ანგარიში სამი ნაწილისაგან შედგება
სექტორი არ საჭიროებს ანგარიშთა სრულ ნაკრებს
178
სექტორი მოიცავს დანარჩენი მსოფლიოს ოპერაციათა ელემენტებს,
ამიტომ ,,დანარჩენი მსოფლიოს” ანგარიშები დამატებითია შიდა ეკონომიკის
ანგარიშებისათვის
ანგარიშებში განიხილება მიმდინარე და კაპიტალური ოპერაციების ქვეანგარიშები
80. ,,დანარჩენი მსოფლიოს” მიმდინარე ოპერაციების:
ქვეანგარიშის დამაბალანსებელი მუხლია მიმდინარე ოპერაციების

სალდო ,,დანარჩენ მსოფლიოსთან”
ქვეანგარიში ასახავს საგარეო-ეკონომიკურ ოპერაციებს ძირითადი და საბრუნავი

კაპიტალითა და არაწარმოებული აქტივებით
ქვეანგარიშის დამაბალანსებელი მუხლია წმინდა დაკრედიტება (+) ან წმინდა

სესხება(-)
81. ,,დანარჩენი მსოფლიოს” მიმდინარე ოპერაციების:
ქვეანგარიში ასახავს საგარეო-ეკონომიკურ ოპერაციებს ძირითადი და საბრუნავი

კაპიტალითა და არაწარმოებული აქტივებით
ქვეანგარიში ასახავს შემოსავლების მოძრაობას საქართველოსა და სხვა ქვეყნებს

შორის საქონლისა და მომსახურების შეძენის მიზნით
ქვეანგარიშის დამაბალანსებელი მუხლია წმინდა დაკრედიტება (+) ან წმინდა

სესხება(-)
82. მთლიანად ეკონომიკისათვის ეროვნული სიმდიდრე არ უდრის:
ეროვნული ეკონომიკის სექტორებს შორის წარმოქმნილი ფინანსური აქტივებისა და

ვალდებულებების სალდოს
საზღვარგარეთთან ფინანსური აქტივებისა და ვალდებულებების სალდოს
არაფინანსური აქტივების ღირებულებას დამატებული წმინდა ფინანსური

მოთხოვნები დანარჩენ მსოფლიოსთან
83. მთლიანად ეკონომიკისათვის ეროვნული სიმდიდრე არ უდრის:
ეკონომიკის სექტორების კაპიტალის წმინდა ღირებულებათა ჯამს
საზღვარგარეთთან ფინანსური აქტივებისა და ვალდებულებების სალდოს
არაფინანსური აქტივების ღირებულებას დამატებული წმინდა ფინანსური

მოთხოვნები დანარჩენ მსოფლიოსთან
179
ეროვნული ეკონომიკის სექტორებს შორის წარმოქმნილი ფინანსური აქტივებისა და
ვალდებულებების სალდოს
84. ეროვნული სიმდიდრე არის:
მოცემული ქვეყნის რეზიდენტი ინსტიტუციური ერთეულების კაპიტალის წმინდა

ღირებულებათა ჯამი რაიმე თარიღისათვის

ღირებულებათა ჯამი რაიმე პერიოდისათვის

ღირებულებათა ჯამი მომავალი პერიოდისათვის
85. ეროვნული სიმდიდრე არის:

ღირებულებათა ჯამი რაიმე პერიოდისათვის

ღირებულებათა ჯამი მომავალი პერიოდისათვის

ღირებულებათა ჯამი წლის დასაწყისში ან ბოლოსათვის
86. საქართველოს ეროვნული სიმდიდრის შემადგენლობაში შედის:
საქართველოს საელჩოს შენობა გერმანიაში
აშშ-ს საელჩოს შენობა საქართველოში
საქართველოში მოძიებული ბუნებრივი რესურსები
87. საქართველოს ეროვნული სიმდიდრის შემადგენლობაში შედის:
აშშ-ს საელჩოს შენობა საქართველოში
საქართველოს რეზიდენტის მიერ რუსეთში ნაწილობრივ შეძენილი აქტივები
საქართველოში მოძიებული ბუნებრივი რესურსები
88. მთლიანად ეკონომიკისათვის ეროვნული სიმდიდრის გაანგარიშება აისახება:
აქტივებისა და პასივების ბალანსში
საგადასახდელო ბალანსში
კაპიტალის ანგარიშში
180
რესურსები-გამოყენების ცხრილებში
89. ქვეყნის აქტივების ღირებულების ნომინალური გადიდება ან შემცირება აისახება:
ეას-ის გადაფასების ანგარიშში
აქტივებისა და პასივების ბალანსში
ეას-ის სხვა ანგარიშებში
ბუღალტრულ ბალანსში
90. განსაზღვრეთ საქონლისა და მომსახურების ანგარიშში საბოლოო მოხმარება

ეკონომიკურ ტერიტორიაზე, თუ: საქონლისა და მომსახურების გამოშვება საბაზრო
ფასებში 4015; საქონლისა და მომსახურების იმპორტი 1020; შუალედური მოხმარება
2010; ძირითადი და საბრუნავი კაპიტალის დაგროვება 270; საქონლისა და
მომსახურების ექსპორტი 870.
4015+1020-2010-270-870=1885
91. განსაზღვრეთ კაპიტალის ანგარიშში წმინდა დაკრედიტება ან წმინდა სესხება, თუ

მოცემულია: მთლიანი დანაზოგი 3300; მატერიალური საბრუნავი საშუალებების
მარაგების ცვლილება 890; ძირითადი კაპიტალის დაგროვება 5400;
საზღვარგარეთიდან მიღებული კაპიტალური ტრანსფერტები 260; საზღვარგარეთ
გაცემული კაპიტალური ტრანსფერტები 40.
3300-890-5400+260-40= -2770
ანუ წმინდა სესხება 2770
92. განსაზღვრეთ კაპიტალის ანგარიშში ძირითადი კაპიტალის მთლიანი ფორმირება,

თუ მოცემულია: წმინდა სესხება -2700; მთლიანი დანაზოგი 3300; მატერიალური
საბრუნავი საშუალებების მარაგების ცვლილება 900; საზღვარგარეთიდან მიღებული
კაპიტალური ტრანსფერტები 260; საზღვარგარეთ გაცემული კაპიტალური
ტრანსფერტები 40.
3300+260-40+2700-900=5320
93. განსაზღვრეთ საქონლისა და მომსახურების ანგარიშში საქონლისა და

მომსახურების იმპორტი, თუ საქონლისა და მომსახურების გამოშვება საბაზრო
ფასებში 40000; საბოლოო მოხმარება ეკონომიკურ ტერიტორიაზე 22000, შუალედური
მოხმარება 15400; მთლიანი კაპიტალის ფორმირება 6500; საქონლისა და
მომსახურების ექსპორტი 8800.
22000+15400+6500+8800-40000=12700
181
94. განსაზღვრეთ კაპიტალის ანგარიშში მატერიალური საბრუნავი საშუალებების
მარაგების ცვლილება, თუ მოცემულია: ძირითადი კაპიტალის მთლიანი ფორმირება
6450, წმინდა სესხება -2800; მთლიანი დანაზოგი 4500; საზღვარგარეთიდან
მიღებული კაპიტალური ტრანსფერტები 220; საზღვარგარეთ გაცემული კაპიტალური
ტრანსფერტები 70.
4500+220-70-6450+2800=1000
182

ეასის ფინალურის ტესტები

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

ეასის ფინალურის ტესტები

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

თემები 1-3

1. ვან კლიფის აზრით, რადგან:

ეას ეკონომიკის მიმართულების ბაკალავრების კურიკულუმშია, მას გარკვეული

ეას ეროვნული მეურნეობის მდგომარეობის ამსახველი ანგარიშია, ის მთლიანად

ეას-ში ანგარიშები გამოიყენება, ის აუცილებლად საბუღალტრო აღრიცხვასთან

2. ვან კლიფის აზრით, ეას:

ეკონომიკურ მაჩვენებელთა სისტემაა

საბუღალტრო აღრიცხვას უკავშირდება

ეროვნული მეურნეობის მდგომარეობის ამსახველი ანგარიშია

დაკავშირებულია საბუღალტრო აღრიცხვასთან

დაკავშირებულია ქვეყნის ეკონომიკასთან

4.„ეროვნული ანგარიშიანობის“ ტერმინის ავტორია ჰოლანდიელი ეკონომისტი:

იაკობ ვან გოლდენენი

ერნსტ ვან დერ ბიგელი

იან ვან დენ ბრინკი

5.თუ ეას-ის ტერმინის ავტორს დავესეხებით, ეას არის:

ქვეყნის მდგომარეობის ამსახველი ანგარიში მთლიანობაში

ეროვნული მეურნეობის მდგომარეობის ამსახველი ანგარიში მთლიანად ქვეყნის

სოფლის მეურნეობის მდგომარეობის ამსახველი ანგარიში მთლიანად ქვეყნის

6. ვან კლიფის მიხედვით, ეროვნულ ანგარიშთა სისტემა არის:

ეროვნული მეურნეობის მდგომარეობის ამსახველი ანგარიში მთლიანად ქვეყნის

ეროვნული მეურნეობის მდგომარეობის ამსახველი ანგარიში „დანარჩენი

ეროვნული მეურნეობის მდგომარეობის ამსახველი ანგარიში რეგიონულ ჭრილში

7. ეკონომისტ-თეორეტიკოსები ფიქრობენ, რომ ეას:

არამეცნიერულ მეთოდებს იყენებს

მხოლოდ პრაქტიკული საქმიანობისთვის გამოიყენება

უტვინო და მოსაწყენი ბუღალტერიაა

8. პრაქტიკოს-ეკონომისტები ფიქრობენ, რომ:

ეას-ისთვის არ არის საჭირო ფუძემდებლური კონცეფციებისა და გაზომვის

ეას რეალური პოლიტიკისთვის გამოუსადეგარია

ეას-ში მხოლოდ შერჩევის მეთოდები უნდა გამოიყენებოდეს

9. სტატისტიკოსებს მიაჩნიათ, რომ:

ეას არის მხოლოდ მოვლენების აღწერა, მაგრამ არა ანალიზი

ეას-ს მხოლოდ პრაქტიკული გამოყენება აქვს და თეორიულ კონცეფციები სრულიად

ეას არ უნდა იყენებდეს არამეცნიერულ მეთოდებს

10. ფრიც ბოსის აზრით, ეას არის ეკონომიკური ჰამბურგერი, რომელსაც:

მხოლოდ რამდენიმე ქვეყანაში აწარმოებენ და მთელი მსოფლიოს მასშტაბით

მთელი მსოფლიოს მასშტაბით აწარმოებენ და მოიხმარენ

მომავალში მთელი მსოფლიოს მასშტაბით აწარმოებენ და მოიხმარენ

12. ეროვნულ ანგარიშებს:

გრძელი ისტორია აქვს

მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ იყენებენ უნივერსალურ სტატისტიკურ

მთელი მსოფლიოს მასშტაბით ფართოდ იყენებენ

13.ეროვნული ეკონომიკების მართვისა და ანალიზის საკვანძო ინდიკატორად არ

ეროვნული შემოსავალი ერთ სულ მოსახლეზე

ბიუჯეტის დეფიციტის წილი მშპ-ში

მშპ-ის ზრდის ტემპი

14. ბევრი მნიშვნელოვანი გადაწყვეტილება უშუალოდ ეროვნული ანგარიშების

საგადასახადო შემოსავლების ინდექსში საპროცენტო განაკვეთების დასადგენად

როგორც კერძო, ისე სახელმწიფო დონის ხელშეკრულებებში

ცალკეული სახელმწიფოს საწევრო შენატანის განსაზღვრისთვის საერთაშორისო

15. მონიშნეთ არასწორი:

ბევრი მნიშვნელოვანი სახელმწიფო გადაწყვეტილება უშუალოდ ეროვნული

ეკონომიკური ანალიზის მრავალი მიმართულებისთვის ეას საყოველთაოდ

ეროვნული შემოსავალი ერთ სულ მოსახლეზე მთელი მსოფლიოს მასშტაბით

16.ეას-ის თეორიისა და მეთოდოლოგიის განვითარებაში დიდი წვლილი შეიტანეს

17. ეას-ის მაჩვენებლების საერთაშორისო შესადარისობის, სისტემატიზაციისა და

მსოფლიო ბანკი, ვაჭრობის მსოფლიო ორგანიზაცია

საერთაშორისო სავალუტო ფონდი, შრომის საერთაშორისო ორგანიზაცია

გაერთიანებული ერების ორგანიზაცია, ევროკავშირის სტატისტიკის ბიურო

18. ეას-ის შედგენაში მონაწილებდნენ საერთაშორისო ორგანიზაციები:

საერთაშორისო სავალუტო ფონდი, ეკონომიკური თანამშრომლობისა და

მსოფლიო ბანკი, საერთაშორისო სავალუტო ფონდი, ეკონომიკური