You are on page 1of 4

Như hình vẽ bên dưới, cấu tạo của bộ chuyển đổi momen, ngoài hộp vỏ còn 4

phần chính như sau:


- Bơm
- Tuabin
- Stato
- Dầu hộp số

Hộp vỏ của bộ chuyển đổi momen được gắn với một bánh đà của động cơ, nó
quay theo tốc độ động cơ. Các cạnh bên cấu thành bơm của bộ chuyển đổi
momen được gắn liền với hộp vỏ, do đó, chúng cũng quay theo tốc độ quay của
động cơ. Nhìn vào mặt cắt bên dưới, ta có thể thấy các bộ phận bên trong bộ
chuyển đổi momen được nối với nhau như thế nào.

Các bộ phận của bộ chuyển đổi momen nối với hộp số và động cơ bằng cách nào?
Bơm bên trong bộ chuyển đổi momen là một loại bơm li tâm. Khi nó quay, dầu
văng ra bên ngoài, giống như vòng quay của một máy giặt làm văng nước và
quần áo hướng ra bên ngoài thành máy giặt. Khi dầu văng ra phía ngoài, chân
không được tạo ra để hút nhiều dầu vào giữa.

Phần bơm của bộ chuyển đổi momen được gắn vào hộp vỏ.
Sau đó, dầu đi vào các lá tuabin được nối với hộp số. Tuabin làm cho hộp số
quay, đây chính là yếu tố cơ bản làm cho chiếc xe của bạn chuyển động. Bạn có
thể thấy trong hình bên dưới các lá tuabin được uốn cong. Điều này có nghĩa là
dầu đi vào tuabin từ bên ngoài và nó phải thay đổi hướng trước khi đi ra khỏi tâm
tuabin. Chính sự thay đổi hướng này đã làm cho tuabin quay.

Tuabin của bộ chuyển đổi momen

Để thay đổi hướng chuyển động của một vật, bạn phải tác động một lực lên vật
đó - -Sẽ chẳng có gì khác nhau nếu vật đó là một chiếc ô tô hay một giọt dầu.
Và bất kể bạn dùng cái gì để tác động một lực làm vật đó chuyển động bạn cũng
sẽ cảm nhận được một lực nhưng theo chiều ngược lại. Do đó, khi tuabin làm cho
dầu chuyển hướng thì ngược lại, dầu làm cho tuabin quay.

Dầu ra khỏi tuabin ở chính giữa tâm tuabin, chuyển động theo một hướng khác so
với khi nó đi vào tuabin. Nếu nhìn vào mũi tên ở hình vẽ bên trên, bạn có thể
thấy rằng dầu đi ra khỏi tuabin theo hướng chuyển động ngược với hướng quay
của bơm (và động cơ). Nếu dầu đi đến bơm, nó sẽ làm cho động cơ quay chậm
lại, gây hao phí công. Điều này lý giải vì sao bộ chuyển đổi momen cần có một
stato.

Stato của bộ chuyển đổi momen

Stato nằm ở chính giữa tâm của bộ chuyển đổi momen. Nhiệm vụ của nó là dẫn
hướng cho dầu quay ngược trở lại từ tuabin trước khi nó chảy đến bơm một lần
nữa. Việc này làm tăng hiệu suất của bộ chuyển đổi momen rất nhanh.

Stato có thiết kế các lá đặc biệt gần như làm chuyển đổi hoàn toàn hướng đi của
dầu. Khớp ly hợp một chiều (bên trong stato) nối stato với một trục cố định trong
hộp số (hướng mà khớp ly hợp làm cho stato quay được chú thích trong hình vẽ
trên đây). Do bố trí như vậy, stato không thể quay khi có dầu - - nó chỉ có thể
quay theo chiều ngược lại, buộc dầu phải thay đổi hướng khi nó chạm vào các lá
stato.

Khi chiếc xe bắt đầu chuyển động, sẽ xảy ra một số vấn đề nhỏ. Tại một thời
điểm, khoảng 40 dặm/h (64 km/h), lúc này, cả bơm và tuabin đều quay với một
vận tốc gần bằng nhau (bơm luôn quay nhanh hơn một chút). Và cũng tại thời
điểm này, dầu quay trở lại từ tuabin, đi vào bơm, chuyển động cùng chiều với
bơm, do đó, không cần đến stato.
Mặc dù tuabin làm thay đổi hướng chuyển động của dầu và làm cho nó văng ra
phía sau, dầu vẫn dừng chuyển động theo hướng tuabin đang quay vì tuabin đang
quay theo một hướng nhanh hơn dầu được bơm theo một hướng khác. Nếu bạn
đang đứng sau một chiếc Pickup chuyển động với tốc độ 60 dặm/h, và bạn ném
một quả bóng về đằng sau của chiếc Pickup đó với tốc độ 40 dặm/h, quả bóng
vẫn sẽ chuyển động về phía trước với tốc độ 20 dặm/h. Điều này tương tự những
gì diễn ra trong tuabin: Dầu bị văng ra phía sau theo một hướng, nhưng không
nhanh bằng khi nó bắt đầu chuyển động theo chiều ngược lại.

Với các mức tốc độ như vậy, dầu sẽ đập vào các phần sau của các lá stato, làm
cho stato quay tự do trên khớp ly hợp một chiều của nó, do đó, nó không gây cản
trở cho dầu khi đi qua nó.

Ưu điểm và nhược điểm

Bên cạnh nhiệm vụ quan trọng là làm cho chiếc xe của bạn dừng hẳn lại mà
không chết máy, bộ chuyển đổi momen tạo ra nhiều momen xoắn hơn cho chiếc
xe trong những trường hợp cần dừng xe đột ngột (có tác dụng như phanh hãm).
Các bộ chuyển đổi momen hiện đại có khả năng tăng momen xoắn cho động cơ
gấp 2 hoặc 3 lần. Hiệu ứng này chỉ xảy ra khi động cơ quay nhanh hơn rất nhiều
so với hộp số.

Ở tốc độ cao, lúc này hộp số và động cơ chuyển động với một vận tốc gần bằng
nhau. Tuy nhiên, về mặt lý tưởng, hộp số cần chuyển động với tốc độ chính xác
bằng tốc độ của động cơ vì vận tốc khác nhau sẽ gây hao phí công. Đây là một
phần nguyên nhân vì sao những chiếc ô tô dùng hộp số tự động tiêu thụ nhiều
nhiên liệu hơn những chiếc xe sử dụng hộp số cơ.

You might also like