BÀI 2 ĐO ĐỘ ĐẢO HƯỚNG TÂM VÀ ĐỘ ĐẢO MẶT ĐẦU HÌNH TRỤ TRƠN

I. MỤC ĐÍCH THÍ NGHIỆM

- Biết sử dụng đồng hồ và đồ gá đo

- Biết kiểm tra sai số vị trí hình trụ trơn

II. DỤNG CỤ

- Đồng hồ so 0,01mm
- Đồ gá chống tâm và bàn máp

III. QUÁ TRÌNH THÍ NGHIỆM

1. Các bước tiến hành

- Gá chi tiết lên hai mũi tâm

- Đặt đồ gá đồng hồ so lên bàn máp
- Xoay mũi đồng hồ tiếp xúc với bề mặt trục hoặc bề mặt đầu cần kiểm tra
- Xoay chi tiết đi một góc 360 °
- Đọc giá trị chỉ thị Max và Min trên đồng hồ so khi quay một góc 360 °

2. Hình ảnh quá trình thí nghiệm

Hình 2.1 quá trình đo độ đảo hướng tâm hình trụ trơn

Hình 2.2 quá trình đo độ đảo mặt đầu hình trụ trơn
 3. Bảng số liệu (đơn vị mm)

Chi tiết Độ đảo mặt đầu Độ đảo hướng tâm

số
max min Mặt cắt 1 Mặt cắt 2 Mặt cắt 3

max min max min max min

Lần 1 0,085 -0,33 0,055 -0,01 0,11 0,01 0,04 -0,1

Lần 2 0,08 -0,33 0,005 -0,055 0,1 -0,03 0,15 -0,02

Lần 3 0,09 -0,35 0,05 -0,02 0,07 -0,04 0 -0,14

IV. ĐÁNH GIÁ VÀ NHẬN XÉT KẾT QUẢ ĐO

- Độ đảo hướng tâm của hình trụ trơn

Đối với mặt cắt 1: Δ 1=

[ 0,055−(−0 ,01 ) ]+ [ 0,005−(−0,055 ) ]+[0 , 05−(−0 , 02)] =0,063(mm)
3

Đối với mặt cắt 2: Δ 2=

[ 0 ,11−( 0 , 01 ) ] + [ 0 , 1−(−0 ,0 3 ) ]+[0 , 07−(−0 , 0 4)] =0 , 113 (mm)
3

Đối với mặt cắt 3: Δ 3=

[ 0 , 0 4−(−0 , 1 ) ] + [ 0 , 15−(−0 , 0 2 ) ] +[0−(−0 ,14 )] =0 , 15(mm)
3

⟹ Dung sai độ đảo hướng tâm (độ đảo hướng kính) của bề mặt chi tiết so với đường tâm
B theo đề bài là 0,01 mm. mà giá trị dung sai Δ i của các mặt cắt thì lớn hơn so với 0,01
mm nên suy ra chi tiết không đạt yêu cầu về độ đảo hướng tâm.

- Độ đảo mặt đầu của hình trụ trơn

Lần 1: Δ ❑1=max−min=0,085−(−0 ,33 ) =0,415(mm)

Lần 2: Δ ❑2=max−min=0 ,08−(−0 , 33 ) =0 , 41(mm)

Lần 3: Δ ❑1=max−min=0 ,09−(−0 , 35 )=0 , 44( mm)

⟹ Theo đề bài dung sai độ đảo mặt đầu (độ đảo mặt mút) của chi tiết so với đường tâm
B là 0,01 mm. mà giá trị dung sai Δ i các lần đo thì lớn hơn 0,01 mm nên suy ra chi tiết
không đạt yêu cầu về độ đảo mặt đầu.

⟹ Kết luận chi tiết thí nghiệm này không đạt yêu cầu cả về độ đảo hướng tâm và độ đảo
mặt đầu.