Unit 1_ Population

Part 1: English - Vietnamese Translation

Exercise 1
- human population: dân số thế giới
Global, world, local, national + population
working (working-age) population: dân số trong độ tuổi lao động
Ageing (elderly) population vs population ageing: dân số già vs già hóa dân số
- human species/ race/ beings: loài người/ nhân loại
Humankind/humanity/mankind
- starvation/ famine/ hunger: nạn đói
hunger for freedom: khao khát tự do
starvation wages: đồng lương chết đói
- burgeoning population: dân số tăng nhanh không ngừng (dân số bùng nổ)
- persistent/ unrelenting malnutrition and starvation: tình trạng suy dinh dưỡng
và nạn đói triền miên (dai dẳng)
- projected global population: dân số toàn cầu/ loài người ước tính
- conceptual contrast: bất đồng quan điểm
- grow/ increase exponentially: gia tăng theo cấp số nhân (số mũ)
- grow/ increase arithmetically: gia tăng theo cấp số cộng
- profligate childbearing: tình trạng sinh đẻ không có kế hoạch
- to check/control/curb/limit/resteict profligate childbearing: kiểm soát mang
thai ngoài ý muốn
- abstinence: kiêng khem, hạn chế, tiết chế (tránh thai in this context only)
Abstinence from sth: kiêng, tránh
Eg: abstinence from red meat
- inequitable (food) distribution: phân bố lương thực không đồng đều
Inequitable: liên quan đến phân phối, phân bố (lương thực)
Uneven: nói đến việc pt kte k đồng đều do đk tự nhiên/ vị trí (thủ đô/ nông
thôn)
Unfair : liên quan đến moral judgement
- per capita food production: sản lượng lương thực trên đầu người
Or food production per capita
Income per capita / per capita income
- the rank of the hungry: số người đói
- food-producing capacity: khả năng sản xuất lương thực
- sustainable balance:sự cân bằng bền vững
Balance >< imbalance (n)
Gender balance
- rapid population growth: tăng trưởng dân số nhanh chóng/ dân số tăng trưởng
nhanh chóng
- environmental degradation: tình trạng suy thoái môi trường
- growing/ increasing hunger: nạn đói gia tăng
- life-threatening cycle: vòng xoáy đe dọa đời sống và tính mạng cng
- population policy: chính sách dân số
- National Committee for Population and Family Planning: Ủy Ban Quốc gia
về Dân số và Kế hoạch hóa gia đình
- intra-iterine device (IUD): vòng tránh thai
- oral contraceptive (OC): viên uống tránh thai
- sterilisation: phương pháp triệt sản (for man only)/ thắt ống dẫn tinh
- to be fitted with an intra-uterine device: đặt vòng tránh thai
- to remove an intra-uterine device: tháo vòng tránh thai
- to avoid pregnancy: tránh thai
- exploding/ booming population: bùng nổ dân số
- to carry on family name: nối dõi tông đường, duy trì nòi giống
- the Minister in charge of population and family planning: bộ trưởng phụ trách
dân số và kế hoạch hóa gia đình
- to curb/ control/ rein/ check population boom/ explosion: kiểm soát việc bùng
nổ dân số
- to promote family planning: thúc đẩy kế hoạch hóa gia đình
- couples in child-bearing years: các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh sản
reproductive health: sức khỏe sinh sản
- modern contraceptives: các biện pháp tránh thai hiện đại
- birth control/ contraceptive pills: viên uống tránh thai
- the United Nations Population Fund (UNFPA): Quỹ dân số Liên hợp quốc
- the world’s seventh-fastest-growing nation: quốc gia đứng thứ 7 trên thế giới
về gia tăng dân số
- to make considerable progress in Family Planning: có những tiến bộ đáng kể
trong công tác kế hoạch hóa gia đình
- fertility/ birth rate: tử lệ sinh
- mortality/ death rate: tỷ lệ tử
- census: sự điều tra dân số
- annual population growth rate: tỉ lệ gia tăng dân số hằng năm
Bài dịch
Text 1: World population overview
Tổng quan về dân số thế giới
Lester R. Brown
Vào khoảng giữa 24 tháng 6 và 11 tháng 7 năm 1987, dân số Trái Đất
đạt mức 5 tỷ người. Tuy nhiên, 200 năm trước đó, khi dân số thế giới mới chỉ
khoảng hơn một tỉ, các nhà kinh tế chính trị như Malthus và David Ricardo đã
dự đoán rằng loài người sẽ sinh sôi đến mức đẩy chính mình vào nạn đói. Dẫu
vậy, bất chấp những lời tiên đoán đoán này, dân số thế giới vẫn tiếp tục gia
tăng, nhưng nguồn cung cấp lương thực cũng tăng lên. 2 quan điểm đối lập
nhau liên quan đến việc dân số tăng nhanh có mức độ ảnh hưởng như thế nào
đến nguồn cung cấp lương thực. Quan điểm thứ nhất cho rằng nếu dân số
không được kiểm soát, tình trạng suy dinh dưỡng và nạn đói triền miên sẽ trở
thành một vấn đề không thể tránh khỏi đối với phần lớn dân cư thế giới. Quan
điểm thứ hai lại cho rằng, ngay cả khi dân số thế giới được dự đoán là chạm
mốc 10 tỷ người vào năm 2070 thì vẫn sẽ có đủ lương thực cho tất cả mọi
người.
Sự bất đồng quan điểm giữa các nhà kinh tế học và nhà sinh thái học
được thể hiện rõ ràng nhất trong cách họ nhìn nhận gia tăng dân số. Khi đánh
giá tác động của gia tăng dân số, các nhà kinh tế học thường không coi nó như
một tai họa đặc biệt nghiêm trọng. Theo quan điểm của họ, nếu nền kinh tế của
một quốc gia tăng trưởng 5% mỗi năm và dân số tăng trưởng 3% 1 năm, thì
mức sống cũng sẽ tăng trưởng ổn định/đều đặn ở mức 2%. Nếu như chỉ dựa
vào các biến số kinh tế thì có thể suy diễn rằng tình hình này vẫn sẽ được duy
trì trong tương lai.
Mối quan tâm về ảnh hưởng của dân số không hề mới. Đã gần 2 thế kỷ
trôi qua kể từ khi Malthus xuất bản luận thuyết nổi tiếng của mình, trong đó
ông đưa ra quan điểm rằng dân số thế giới có xu hướng tăng theo cấp số nhân
khi sản xuất lương thực tăng theo cấp số cộng. Ông cho rằng, nếu như không
kiểm soát việc sinh đẻ bừa bãi, hơn hết là thông qua các biện pháp tránh thai,
thì nạn đói chắc chắn sẽ xảy ra. Malthus đã sai lầm khi không dự đoán được
tiềm năng to lớn của các công nghệ tiến bộ trong việc tăng năng suất đất trồng.
Tuy nhiên, ông đã dự đoán đúng những khó khăn trong việc gia tăng sản lượng
lương thực ngang bằng với tốc độ gia tăng dân số. Ngày nay, hàng trăm triệu
người trên toàn thế giới đang đối mặt với cảnh đói, một phần là bởi vì sự phân
bố lương thực không đồng đều, nhưng phần lớn/ chủ yếu là do sự sụt giảm
trong việc sản xuất lương thực bình quân đầu người. Và từ những năm 90, số
lượng người đói đang ngày càng gia tăng.
Malthus quan tâm về mối quan hệ giữa sự gia tăng dân số và khả năng
sản xuất lương thực của thế giới. Hiện nay, chúng ta đều biết rằng gia tăng dân
số và các hoạt động kinh tế có ảnh hưởng lớn tới nhiều khả năng tự nhiên khác,
ví dụ như khả năng hấp thụ chất thải của trái đất. Xét theo mức độ ô nhiễm
bình quân theo đầu người nào, nhiều người sẽ gây ra nhiều sự ô nhiễm hơn. Do
hành động xả thải rác công-nông nghiệp vượt qua khả năng tự phân hủy chất
thải của hệ thống tự nhiên, cho nên sự tích lũy các nguyên vật liệu độc hại
ngoài môi trường bắt đầu ảnh hưởng xấu tới sức khỏe con người.
Nhìn chung, những năm 80 không phải là một thập kỷ thành công đối
với những nỗ lực nhằm đạt được sự cân bằng bền vững giữ con người vàcác
nguồn tài nguyên thiên nhiên. Sự gia tăng dân số không ngừng và sự lan rộng
của suy thoái môi trường đã kìm hãm hàng trăm triệu người trong vòng luẩn
quẩn của sự giảm thu nhập và nạn đói gia tăng. Cùng với số lượng người đang
mắc kẹt trong vòng xoáy đe dọa đời sống con người tăng lên mỗi năm, thế giới
có lẽ sẽ sớm nghiêm túc suy xét đến hậu quả của những năm mà chính sách dân
số bị xao lãng.
Part 2: Vietnamese - English Translation
- dân số tăng nhanh: burgeoning/ booming/ exploding population, rapid
population growth, booming population, rapid increase in population,
- vấn đề nan giải:dilemmas (2 options chọn 1)/ unresolved issues/ challenging
problems/ knotty/thorny problems/ hard-solving/ hard-to-solve problem
Không dùng các từ như insoluble, insuperable, insurmountable
- làm trầm trọng thêm: deteriorate/ exacerbate/ aggravate/ worsen

- sự hủy hoại môi trường và sinh thái: environmental and ecological

destruction/ deterioration/ damage
- khai thác cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên: natural resource depletion/ to
exhaust/ use up/ drain/ deplete natural resources
- nạn khan hiếm lương thực: food scarcity
An ninh lương thực: food security
An toàn vệ sinh thực phẩm: food safety and hygience
Ngộ độc thực phẩm: food poisoning
- sự nghèo đói: (hunger and) poverty
Xóa đói giảm nghèo: hunger eradication and poverty reduction (HEPR)
People living in extreme poverty
- mù chữ: illiteracy
Even if you are a computer illiterate you should be able to follow these
simple instructions.
Nếu bạn không biết sử dụng máy tính, bạn nên làm theo các chỉ dẫn sau.
- thất nghiệp: unemployment
Trợ cấp thất nghiệp: unemployment benefit(s)
Double-digit unemployment: thất nghiệp ở mức hai con số
- những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm đang lan tràn: Dangerous infectious
diseases are spreading / the spread of dangerous infectious diseases/ Spreading/
rampant dangerous contagious/ infectious disease
Contagious smile: nụ cười có sức lan tỏa
- quá trình phát triển kinh tế-xã hội: socio-economic development
- phát triển bền vững: sustainable development
Sustainable development goals (SDGs)
- việc đào tạo và phát triển nhân lực: human resources training and
development
- tổng thu nhập quốc dân: Gross National Product(GNP)
GDP:tổng thu nhập quốc nội (trong lãnh thổ): measure the value of
goods and services produced within a country’s borders, by citizens and non-
citizens alike
GNP:giá trị mà tất cả giá trị mà người dân quốc gia đó mang lại:
measure the value of goods and services produced by a country’s citizens, both
domestically and abroad
GDP is the most commonly used by global economies.
- sống dưới mức nghèo khó: live below/under the poverty line/ poverty
threshold/ poverty limit/ breadline
Sống ở mức cận nghèo: live near the poverty line
Live/ to be + on/ close to/ below the poverty line
- làn sóng di dân từ nông thôn ra thành thị: rural-to-urban migration
wave/flow/stream
The wave of migration from rural to urban areas
Migrate: talking about the actual process of moving
Immigrate:point of arrival
Emigrate:looking at the point of departure
Phân biệt dựa vào point of view
Eg: People migrate for better education, security, job opportunities.
- sự quá tải về dân số: overpopulation
- các bệnh về đường hô hấp: respiratory diseases
Bệnh mãn tính vs bệnh cấp tính: Chronic diseases vs acute diseases
 Bệnh di truyền: Genetic/ hereditary/ inherited diseases
Bệnh bẩm sinh: congenital disease
Bệnh nghề nghiệp: occupational disease
Nhiễm bệnh: catch/ contract/ get + disease
- diện tích rừng: forest area
- suy thoái tầng ozone: ozone layer degradation/ depletion
- đe dọa sự tồn tại của nhiều loài động vật: threaten the existence of many
animal species
- tỷ lệ người mù chữ: illiteracy rate
- các dịch vụ y tế: medical/ health(care) services
- tỷ lệ mù chữ trong nữ giới: female illiteracy rate
- cái vòng luẩn quẩn: a vicious circle
- một địa vị xã hội thấp kém: an inferior/low social status
- chương trình hành động: Program of Action
- Hội nghị Quốc tế về Dân số và Phát triển (ICPD): International Conference
on Population and Development
- các hoạt động tuyên truyền vận động về dân số: population
advocacy/population awareness campaign
- huy động các nguồn lực và sự hỗ trợ cần thiết: mobilize necessary resources
and assistance
- ổn định mức tăng trưởng dân số: stabilize population growth rate
- một loạt các sáng kiến về dân số và phát triển: a series/ wide range of
population and development initiatives
- lồng ghép: intergrate sth into/with sth
- sức khỏe sinh sản: reproductive health
Nhân viên y tế: health worker
- Học việc Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh: Ho Chi Minh National Academy
of Politics
- Ủy ban Các vấn đề Xã hội của Quốc hội: National Assembly’s Committee for
Social Affairs
- Ủy ban Dân số và Kế hoạch hóa Gia đình: National Assembly’s Committee
for Population and Family Planning
- Các Tổ chức Đoàn thể: mass organizations
- Các cơ quan truyền thông đại chúng: mass media agencies
- Nâng cao hơn nữa ý thức và sự hiểu biết về: further /improve/raise/enhance
awareness and understanding of/ about sth
- mối quan hệ qua lại giữa dân số và phát triển: the
interrelationship/interrelation/mutual relationship between population and
development
Bài dịch
Text 3
Burgeoning population growth is posing quite a few hard-solving issues
Rapid population growth is exacerbating hard-solving problems for
human being, including the environmental and ecological destruction, natural
resource depletion, food scarcity, poverty and hunger, illiteracy,
unemployment, along with spreading dangerous infectious diseases.
 Population is currently a concern for many countries because it directly
impacts on the socioeconomic development of each nation. In the current
situation/ present context, for sustainable economic development/ to sustain
economic development, it is important for countries to (attach better/greater
importance on)/ (focus more on) population issues/ countries should focus
more on population issues, especially in terms of human resources training and
development.
According to the World Bank (WB), although the Asia-Pacific’s
population currently accounts for over half of the world population, its GNP
only represents 1/4 of the global Gross National Product (GNP). According to
the Asian Development Bank (ADB), the number of people living below the
poverty line currently constitutes 49% of the South Asia’s population and 30%
of the global ones.
In recent years, the urbanization in Asia has been occurring/taking place
at a much faster rate at 2 to 5 times faster than the case of that in Europe. This
has resulted in a wave of rural-to-urban migration. This has led to a substantial
increase in the population of many Asian metropolises/big cities/ major/large
cities/ mega cities. Currently, the population has reached 13 million in Calcutta
(India), 12 million in Seoul (South Korea), 12 million in Jakarta (Indonesia),
and so on.
Overpopulation in many Asian cities has made environmental issues
more pressing and urgent than ever before. In Bangkok (Thailand), air
pollution has resulted in a sharp rise/ significant increase respiratory diseases
among population.
Meteoric growth of population has also caused a noticeable depletion/
reduction in natural resources, particularly in forest area. Recently, the areas of
damaged and burnt forest in Thailand, Indonesia, the Philippines and Myanmar
have exceeded 3.000 square kilometers, directly influencing/ exert on the
national population’s health. Additionally, this has contributed to ozone layer
depletion, and caused numerous spells of droughts, floods, hail, storms
(cyclone is ok) and threatened/ posed a threat to the existence of many animal
species.
Besides, rapid population growth has led to an increase in the illiteracy
rate, and inadequate access to health services. Currently, there are
approximately up to 600 million illiterate women worldwide. The female
illiteracy rate in Asia is also relatively high, ranging from 50 to 75%.
The most crucial tool for women to break free from the vicious circle of
low social status, poverty and large families is education, which the United
Nations considers paramount in implementing family planning.
After the International Conference on Population and Development’s
Program of Action was approved/passed/ adopted, people paid serious
attention/ had properly concerned about the population advocacy. These
activities aimed to mobilize necessary resources and support for stabilizing
population growth rate through a series of initiatives of population and
development .
 Therefore/ Thus/ Hence/ As a result/ Consequently/ Accordingly, the
Vietnamese Government is trying to integrate population issues, sustainable
development and reproductive health into these activities of various
organizations such as Ho Chi Minh National Academy of Politics, National
Assembly’s Committee for Social Affairs, National Assembly’s Committee for
Population and Family Planning , and mass media agencies.
Population advocacy efforts will further enhance awareness and
understanding of the interrelationship between population and development. It
will bring forth support and leadership commitment for essential initiatives
targeted at achieving sustainable quality of life for all.
The fate of this planet is presenting a resolute choice each nation and the
global community.