Dativ – Akkusativ Präpositionen–წინდებულები

in-ში

an-ზე (თუ საგანი ვერტიკალურ მდგომარეობაშია) ,თან

auf- ზე (თუ საგანი ჰორიზონტალურ მდგ-შია), დროის გაგება

Ich fahre auf 2 Wochen- 2 კვირით

neben - გვერდით

vor - წინ

hinter - უკან

unter - ქვეშ

zwischen -შორის

über -ზე, რაიმეს თავზე, შესახებ (akk-შია მხოლოდ)

ამ წინდებულების შემდეგ არსებითი ჩადგება Akk ში ,თუ ზმნა პასუხობს კითხვაზე

wohin -(საით). ეს ზმნებია:gehen, kommen, laufen, legen te ge-t დადება,stellen te ge-t-
დადგმა,setzen te ge –t დაჯენა, hängen te ge-t დაკიდება

1Ich gehe in die Schule.2 Er kommt ins Kino.3 Ich lege das Buch auf den Tisch.4 Er setzt
sich an den Tisch.

ამ წინდებულების შემდეგ არსებითი ჩადგება Dativში, თუ ზმნა პასუხობს კითხვაზე

wo(სად) ეს ზმნებია; sitzen. liegen, stehen,hängen, schreiben, arbeiten….

1 Ich sitze in dem Zimmerან im Zimmer.2 Er arbeitet in der Schule.3 Das Buch liegt auf dem
Tisch.4 Wir stehen in dem Hof.ან im Hof.

არტიკლის შერწყმა წინდებულთან

in+das=ins

an+das=ans

in+dem=im

an+das=ans

an+dem=am

auf+das=aufs
 Dativ– Präpositionen–წინდებულები

ab -დან(დროსთან) ab Montag-ორშაბათიდან

seit-დან(დროსთან) seit 1999

aus -დან (უსულო) aus dem Schrank

von-შესახებ, დან, გან, მიერ –von dem Freund, von der Arbeit

nach- შემდეგ, კენ, მიხედვით

zu- კენ-თან (თუ ზმნა პასუხობს wohin)

bei-ისას,თან (თუ ზმნა პასუხობს wo) დროს

mit - ით, ვინმესთან ერთად

ausser - გარდა

entsprechend-შესაბამისად

gegenüber - პირდაპირ ( დგას სიტყვის შემდეგ)

entgegen -პირისპირ „--------------------„

Dem Haus gegenüber steht die Schule

Der Hase läuft dem Schüler entgegen

Die Kinder kommen aus der Schule

Nach den Stunden gingen wir in den Hof

Er kommt in das Zimmer ან ins Zimmer

Er ist bei mir

Wir sprechen vom Lehrer

Seit 1976 lerne ich in der Schule.

Dem Gesetz entsprechend–კანონის შესაბამისად.

არტიკლის შერწყმა წინდებულთან

Zu+dem=zum

Zu+der=zur
Von+dem=vom

bei+dem=beim

Akkusativ– Präpositionen–წინდებულები

durch –ით, გავლით, რაიმეს მეშვეობით

für-თვის

um- ირგვლივ

gegen(wider)- წინააღმდეგ

ohne-- გარეშე

entlang- გაყოლებით, გასწვრივ

entlang der Wände

Den Fluss entlang ან am Fluss entlang

წინდებულთან მოითხოვს D.

bis – მდე. ეს წინდებული იხმარება სხვა წინდებულებთან ერთადin,an,auf,zu

Ich arbeite bis in die Nacht –ღამემდე

Ich komme bis an den Baum –ხემდე

Bis zum Bahnhof –სადგურამდე

Bis –დამოუკიდებლად იხმარება

1) გეოგრაფიულ სახელებთან von Kutaissi bis Berlin

2) დროის ზმნიზედებთან von heute bis morgen
3) რაოდენობით რიცხვით სახელებთან von-2 bis 10

Genitiv–Präpositionen–წინდებულები

während –განმავლობაში

statt- მაგივრად

anstatt- ნაცვლად, მაგიერ

wegen -გამო

dieseits-აქეთა მხარეს
 jenseits-იქითა მხარეს

trotz- მიუხედავად

zufolge-შედეგად

nachfolge- თანახმად

mittels- საშუალებით

längs- გასწვრივ

unweit- ახლოს

oberhalb-ზემოთ

unterhalb -ქვემოთ

innerhalb- შიგნით

ausserhalb-გარეთ

dank-წყალობით

ungeachtet-მიუხედავად

laut–თანახმად

Während der Ferien fuhr ich nach Batumi

Statt der Mutter fuhr mein Kind

Wegen meiner Schwester

Längs meines Hauses sind viele Blumen

Mittels der Ohren hört man

Trotz schlechten Wetters ging ich ins Dorf.

Ungeachtet der Probleme-პრობლემების მიუხედავად.

Wohin_საით–საით?

Auf den Markt, auf den Platz, auf den Bahnhof, auf die Strasse, auf die Post, in die
Disko, ins Theater, ins Kino, ins Cafe, in dn Laden, ins Geschäft, zum Freund, zum Arzt, zum
Bahnhof, zum Platz, ins Stadion,ins Zentrum, ins Museum, in die Schule, in die Klasse, ins
Zimmer, zur Party, auf den Flughafen, aufs Land, im Dorf.

Wo–სად ?
 Auf dem Markt, auf dem Platz, auf dem Bahnhof, auf der Strasse, auf der Post, in der
Disko, im Theater, im Kino, im Cafe, im Laden, im Geschäft,, beim Freund, beim Arzt, am
Bahnhof, im Stadion, im Zimmer, im Museum, in der Schule, in der Klasse. Auf der Party.am
Fluss, auf dem Flughafen, auf dem Lande, im Dorf-

Die Steigerungsstufen der Adjektive

ზედსართავ სახელთა ხარისხები:

გერმანულ ენაში გვაქვს 3 ხარისხი:

1) Positiv-დადებითი
2) Komparativ - შედარებითი
3) Superlativ -აღმატებითი
I Positiv-ში ყველა ზედს.სახელ.საწყისი ფორმითაა მოცემული: Klein,Schön,
alt
II Komparativ-ი იწარმოება Positiv -ზე“er” სუფიქსის დართვით.
ფუძისეული ხმოვნები a,o,u - მიიღებენ უმლაუტს
Kleiner –უფრო პატარა
Schöner –უფრო ლამაზი
III Superlativ-ი იწარმოება Positiv -ზე“am” ნაწილაკისა და „sten“ სუფიქსის
დართვით. ფუძისეული ხმოვნები a,o,u მიიღებენ უმლაუტს
Klein-Kleiner-am kleinsten
Posit Komp Super
Klug – Klüger – am Klügsten
თუ ზედსართავის Positiv-ი ბოლოვდება თანხმოვნებზე d,t,z, მაშინ ისინი
Superlativ-ში„am“ ნაწილაკთან ერთად დაირთავენ „esten” სუფიქს.
alt – äiter – am ältesten –ყველაზე უფროსი
Kurz – kürzer – am kürzesten – უმოკლესი
süss – süsser – am süssesten –უტკბილესი
ზედსართ.სახელთა ერთი ჯგუფი არაწესიერად აწარმოებს ხარისხებს.
gut –besser – am bessten
gross – grösser – am grössten
hoch –höher – am höchsten
gern- lieber – am liebsten
viel- mehr – am meisten
bald – eher – am ehesten(მალე)
wenig – minder – am mindesten ან
 weniger – am wenigsten(ცოტა)
nah – näher – am nächsten(ახლოს)

Superlativ- ი შეიძლება წინადადებაში იყოს შედგენილი შემასმენლის სახელით

ნაწილი , ვით გარემოება და განსაზღვრება.
Der Bleistift ist am kürzesten(შედგ შემას)
Der kürzeste Bleistift liegt auf dem Tisch( განსაზ)
Wir laufen am schnellsten(ვით გარემ)
უმლაუტს არ ღებულობენ ზედსართავები, რომელთაც აქვთ დიფთონგი–(au) faul,
laut. ზედსართავები blond, falsch, rot, klar, maximal არ აწარმოებენ ხარისხებს.
dunkel-dunkler am dunkelsten.ბნელი
bescheiden-bescheidner-am bescheidensten(თავმდაბალი)
teuer-teurer-am teuersten(ძვირი)
შედარება
1-თუ Positiv-ში ვადარებთ ორ საგანს–კავშირი wie და დამხმარე სიტყვა so(ისე)
Ich lerne so gut wie du (მე შენსავით კარგად ვსწავლობ)
2–თუ Komparativ–ში ვადარებთ საგანს ,ზედსართავი ჩადგება Komp-ში და
გამოვიყენებთ კავშირს als
Ich lerne besser als du (მე შენზე უფრო ბეჯითად ვსწავლობ)
Die schwache Deklination
der Adjektive
ზედსართ.სახელთა სუსტი ბრუნება
ზედს.სახელები სუსტად იბრუნვიან, თუ მათ წინ დგას განსაზღვრული
არტიკლები (der,die,das)ჩვენებითი ნაცვალსახელები (dieser,diese, dieses),
განუსაზღვრელი ნაცვალსახელი (jeder-jede-jedes-ყოველი).
სუსტი ბრუნების დროს ძედს.სახელები მამრ.სქესის არს.სახელებთან Nom-ში
ღებულობენ „e“ დაბოლოებას, ხოლო დანარჩენ ბრუნვებში „en” დაბოლოებას.
საშუალო და მდედრობითი სქესის არსებით სახელებთან Nom-Akk-ში - „e”
დაბოლოება, Gen-Dat “en” დაბოლოება. მრავლობითში ყველგან მიიღებს „en”
მამრ. მდ.
N - der faule Schüler N – diese neue Schule
Akk - den faulen Schüler Akk – diese neue Schule
D -dem faulen Schüler D – dieser neuen Schule
G - des faulen Schülers G -dieser neuen Schule
მრავლობითი საშ.
N – die fleissigen Schüler jenes kleine Zimmer
Akk- die fleissigen Schüler jenes kleine Zimmer
D – den fleissigen Schülern jenem kleinen Zimmer
G – der fleissigen Schüler jenes kleinenZimmers
 Die starke Deklination
der Adjektive
ზედსართ.ძლიერი ბრუნება
ძლიერია ზედსარ.სახელთა ბრუნება, თუ მათ წინ არ დგას არც სქესის
განმსაზღვრელი რაიმე სიტყვა, არც განუსაზღვრელი და განსაზღვრული არტიკლი,
არც ჩვენებითი და არც კუთვნილებითი ნაცვალსახელი, არც უარყოფა “kein”.
ზედსართ.სახელები ღებულობენ არტიკლის დაბოლოებას მხოლოდ მამრ.და
საშ.სქესის არსებით სახელებთან ისინი Genitiv-ში მიიღებენ „en” დაბოლოებას,
რადგან თვით არსებითი Genit-ში ღებულობენ „s” ან „es” დაბოლოებას. მრავლობითში
ღებულობენ არტიკლის დაბოლოებას.
მამრ. საშ.
N –fleissiger Schüler N – kleines kind
Akk –fleissigen Schüler Akk –kleines kind
D – fleissigem Schüler D – kleinem kind
G – fleissigen Schülers G – kleinen kindes

მდედრ. მრავლობითი
N –neue Schule N –kleine kinder
Akk–neue Schule Akk – kleine kinder
D – neuer Schule D- kleinen Kindern
G – neuer Schule G – kleiner kinder

Gemischte Deklination der Adjektive

ზედსართ.სახელთა შერეული ბრუნება
ზედსართავ სახელთა შერეული ბრუნება გვაქვს, როცა მათ წინ დგას
განუსაზღვრელი არტიკლი (ein, eine, ein) კუთვნელებითი ნაცვალსახელი (mein, dein,
sein, ihr, unser, ihr,Ihr), უარყოფა kein.
მამრ.სქესის არსებით სახელებთან ბრუნებისას Nom-ში ღებულობს „er“
(არტიკლის დაბოლოებას), დანარჩენ ბრუნვებში „en”
N – ein grosser Tisch
Akk einen grossen Tisch
D – einem grossenTisch
G – eines grossenTisches
 საშუალო სქესის სახელებთან ბრუნვის დროს ზედს სახელები Nom-Akk-ში
ღებულობს “es” დაბოლოებას, დანარჩენ ბრუნვებში “en”

N –mein kleines kind

Akk- mein kleines kind
D – meinem kleinen kind
G – meines kleinen kindes
მდედრ.სქესის არსებით სახელებთან ზედსარ. Akk ღებულობს “e”, Gen-Dat “-
en” დაბოლოებას.
N – eine neue Schule
Akk – eine neue Schule
D – einer neuen Sschule
G – einer neuen Sschule
მრავლობითში ზედს.ყველა ბრუნვაში მიიღებს “en”დაბოლოებას, თუ მის წინ
დგას მხ.რიცხვში კუთვნილებითი ნაცვალსახელები (mein, dein,sein) და
უარყოფა”kein”
N – meine grossenTische
Akk –meine grossen Tische
D – meinen grossen Tischen
G –meiner grossen Tische
N – keine kleinen kinder
Akk- keine kleinen kinder
D – keinen kleinen kindern
G – keiner kleinen kinder

თუ მხ.რიცხვში ზედს.სახელის წინ დგას განუსაზღვრელი არტიკლი, მაშინ

ზედს.სახელი მრავლობითში ძლიერად იბრუნვის. ე.ი.ზედსართ.სახელი მიიღებს
არტიკლის დაბოლოებას.
N –grosse Tische
Akk grosse Tische
D - grossen Tischen
G – grosserTische

შენიშვნა:1) თუ არსებითი სახელის წინ დგას ერთზე მეტი ზედს.სახელი, ისინი

ღებულობენ ერთნაირ დაბოლოებას

Ein neuer, grosser Tisch

2) სიტყვისviele=mehrere=einige (რამოდ.) ზედს.დგას მრავლობითში და
მიიღებს არტიკლის დაბოლოებას
N – viele neue Bücher
Akk – viele neue Bücher
 D – vielen neuenBüchern
G – vieler neuer Bücher
4) Alle, Beide (ორთავე) შემდეგ ზედს.დგას მრ-ში და ღებულობს „en“

დაბოლოებას:

N –alle fleissigen Schüler

Akk – alle fleissigen Schüler
D –allen fleissigen Schülern
G – aller fleissigen Schüler

ზედს.სახელთა ბრუნების ცხრილი

სუსტი ბრუნება
თუ მის წინ დგას განსაზღ.არც.der,die,das,ჩვენ ნაცვ.(dieser,jener,solcher)
განუს.ნაცვ.jeder.

M მამრ. F მდ. N საშ. მრავლ.

N e e e en
Akk en e e en
D en en en en
G en en en en

ძლიერი ბრუნება

თუ მის წინ არ დგას არტიკლი, არც ნაცვალ.

M მამრ F მდედრ N საშუალო მრავლ.

N er e es e
Akk en e es e
D em er em en
G en er en er
შერეული ბრუნება

თუ ზედსარ.წინ.დგას კუთვნილებითი ნაცვ.განუსაზღ.არტიკლი kein

M მამრ. F მდედრ. N საშუალო მრავლ.

N er e es en
Akk en e es en
D en en en en
G en en en en

Die starke Deklination

der Substantive

არსებით სახელთა ძლიერი ბრუნება

ძლიერ ბრუნებას მიეკუთვნება საშუალო სქესის ყველა არსებითი სახელი, გარდა das Hetz
(გული) და მამრ.სქესის არს.სახელთა უმრავლესობა.

ძლიერი ბრუნებისათვის დამახასიათებელია ის, რომ მხ.რიცსვის Genit-ში არს.სახელი

მიიღებს ბრუნვის ნიშანს „S” ან „es”

N – der Baum das Zimmer

Akk – den Baum das Zimmer
D – dem Baum dem Zimmer
G – des Baumes des Zimmers

Die weibliche Deklination der Substantive

არსებით სახელთა მდედრობითი ბრუნება

არსებით სახელთა მდედრობით ბრუნებას მიეკუთვნება მდედრობითი სქესის არსებითი

სახელები. ისინი ბრუნების დროს არ ღებულობენ რაიმე ნიშანს, იცვლება მხოლოდ არტიკლი.

Nom-die Frau

Akk- die Frau

Dat-der Frau

Gen- der Frau

Die schwache Deklination der Substantive

არსებითი სახელთა სუსტი ბრუნება

სუსტ ბრუნებას მიეკუთვნება მხოლოდ მამრ. სქესის ის არსებითი სახელები,

რომლებიც აღნიშნავენ სულიერ საგანს და

1) ბოლოვდებიან „e” -ზე

Der Junge, der Hase, der Affe, der Knabe, der Genosse, der Russe, der Kunde, der Chinese,
der Franzose
2) რომელთაც ქონდათ წინათ „e“ დაბოლოება და დაკარგეს
derHirt(მწყემსი), der Held(გმირი) der Bär(დათვი)der Mensch(ადამიანი) der Prinz, der
Spatz(ბეღურა) der Ochs(ხარი),der Herr(ბატონი), der Christ
3) რომლებიც ბოლოვდებიან უცსოური წარმოების წარმოშობის სუფიქსებით:
ist,ent,ant,at,nom,or,log, soph,graph; der Student, der Agronom,der Aspirant
სუსტი ბრუნებისათვის დამახასიათებელია ის, რომ მხ.რიცხვის Nom-ისგარდა
არსებითი ყველა ბრუნვაში მიიღებს „n’“ ან „en’“ დაბოლოებას
N- der Junge der Mensch
Akk – den Jungen den Menschen
D – dem Jungen dem Menschen
G- des Jungen des Menschen
 გამონაკლისია or -ზე დაბოლოებულები:
N – der Professor
Akk – den Professor
D - dem Professor
G – des Professors

Besondere Fälle der Substantive

არსებითის ბრუნების განსაკ.ჯგუფი
Der Buchstabe (ასო), der Friede (მშვიდობა), der Name (სახელი), der Felsen
(კლდე), der Glaube, der Funke (ნაპერწკალი), der Gedanke, der Haufe (გროვა),der
Wille(ნებისყოფა)
N – der Gedanke N – der Buchstabe
Akk – den Gedanken Akk – den Buchstaben
D – dem Gedanken D – dem Buchstaben
G – des Gedankens G – des Buchstabens
ზოგი არსებითი იბრუნვის როგორც ძლიერი, ისე სუსტი ბრუნებით
Der Bauer – des Bauers ან desBauern
Der Nachbar – des Nachbars, des Nachbarn