ჭიამაიას სკოლა

ზედსართავი სახელის ბრუნება გერმანულში

ზედსართავი სახელი (Das Adjektiv), რომელიც არსებითი სახელის (das Nomen) წინ
დგას, ექვემდებარება მას თავისი დაბოლებით. დაბოლოება დამოკიდებულია
ბრუნვაზე, სქესზე (მამრობითი, მდედრობითი, საშუალო) და რიცხვზე (მხოლობითი,
მრავლობითი).

Adjektiv-Deklination mit dem bestimmten Artikel

როდესაც ზედსართავის წინ დგას განსაზღვრული არტიკლი, ის არის დიდი ბოსი,

შეფი, უფროსი, იღებს თავისთავზე მთელ შრომას: განსაზღვრავს სქესს, ბრუნვას და
რიცხვს. ამიტომ ზედსართავს შეუძლია დაისვენოს და ფაქტიურად არაფერი აკეთოს,
რადგან თითქმის ყველა დაბოლოება არის -en. მხოლოდ ხუთი ბრუნვაა, სადაც არის
დაბოლოებაა -e. ამიტომ, თუ დაიმახსოვრებ, სად არის განსაზღვრულ არტიკლთან -
e დაბოლოება, დანარჩენს შეგიძლია დაუფიქრებლად -en მიუწერო.

Nom der nette Vater die nette Mutter das nette Kind die netten Eltern

Gen des netten Vaters der netten Mutter des netten Kindes der netten Eltern

Dat dem netten Vater der netten Mutter dem netten Kind den netten Eltern

Akk den netten Vater die nette Mutter das nette Kind die netten Eltern

იგივენაირად იბრუნებიან ზედსართავები, რომლების წინ არტიკლის ნაცვლად ეს ეს

სიტყვებია : derselbe, dieser, jener, jeder, mancher, solcher, welcher, alle.

„Ich sehe den alten Mann.“

„Hast du mit dem netten Mann gesprochen?“

„Eva spielt mit dem kleinen Hund.“

„Der kleine Mann am Tisch trinkt einen Kaffee.“

„Siehst du die schönen Blumen dort?“

„Siehst du dieses große Kind?“

„Ist jedes schöne Kind blond?“

„Dieser große Mann trinkt einen Kaffee.“

ჭიამაიას სკოლა

Adjektiv-Deklination mit dem unbestimmten Artikel

ეხლა იცვლება ცოტა სიტუაცია. შეფი, უფროსი ანუ არტიკლი ხდება

განუსაზღვრელი. და არტიკლისგან „ein“ ან „eine“ ზოგჯერ ვერ გაიგებ, რომელ
ბრუნვაშია, და აი ამ დროს ზედსართავი, როგორც მისი მოადგილე, იწყებს
უფროსობას. მეც შემიძლიაო, გვანიშნებს.

იქ, სადაც ზედა ტაბულაში ხუთჯერ იყო „e“, ზედსართავი იღებს განსაზღვრული
არტიკლის დაბოლოებას. მდედრობითში ისევ ისე რჩება, რადგან ეს არის ასევე
მდედრობითი არტიკლის die დაბოლოება. ანუ გვეხმარება ზედსართავი გავიგოთ
არსებითი სახელის სქესი.

„Das ist ein schönes Kind.“

„Das ist ein schöner Hund.“

ხოლო დანარჩენ ბრუნვაში რჩება ისევ დაბოლოება „-en“. განუსაზღვრელ არტიკლს

მრავლობითი ფორმა არ აქვს და უარტიკლოდ როგორ იბრუნება, ამას მერე ვნახავთ.

Nom ein netter Vater eine nette Mutter ein nettes Kind meine netten Eltern

Gen eines netten Vaters einer netten Mutter eines netten Kindes meiner netten Eltern

Dat einem netten Vater einer netten Mutter einem netten Kind meinen netten Eltern

Akk einen netten Vater eine nette Mutter ein nettes Kind meine netten Eltern

მაგალითად:

„Ein kleiner Hund spielt in dem Park.“ (ეს არის der Hund, უბრალოდ „ein“ სქესს
ზუსტად ვერ გვაჩვენებს, ამიტომ შეავსო ზე4დსართავმა ეს ინფორმაცია)

„Hast du letztens ein interessantes Buch gelesen?“ (ეს არის das Buch, აქაც
ზედსართავმა აიღო თავის თავზე ფუნქცია, გვაქჩვენოს სქესი, რადგან
განუსაზღვრელი „ein“ შეიძლება მამრობითიც იყოს და საშუალოც).

იგივენაირად იბრუნებიან ზედსართავები, რომლების წინ განუსაზღვრელი

არტიკლის ნაცვლას არის კუთვნილებითი ნაცვალსახელი (Possessivartikel, mein,
dein, unser და ასე შემდეგ) და ასევე უარყოფა kein-ით. როგორ დაიმახსოვრებთ
ამას? ნახე რითმი: Ein, kein, mein...! ამათთან კიდევ საჭიროა მრავლობითი ფორმის
დაბოლოების ცოდნა. ზედსართავი ხდება ისევ ძალიან პასიური, როგორც
განსაზღვრულ არტიკლთან.

„Mein kleines Kind ist in der Kita.“ (ზედსართავი მაჩვენებს სქესს, რადგან წინ აქვს
განუსაზღვრელი „ein“, ბავშვი არის მხოლობით რიცხვში)

„Meine kleinen Kinder sind in der Kita.“ (ზედსართავს იგივე დაბოლოება აქვს,
როგორც განსაზღვრული არტიკლის „die“ შემდეგ)
ჭიამაიას სკოლა

Adjektiv-Deklination ohne Artikel

ზედსართავი სახელის ბრუნება არტიკლის გარეშე: ხდება ხანდახან, უფროსი არ

არის სამსახურში და ყველა მისი მოვალეობა უნდა შეასრულოს მისმა მოადგილემ.
თუ სახელის წინ არ დგას არტიკლი, მაშინ ზედსართავი უჩვენებს სქესსაც, რიცხვსაც
და ბრუნვასაც. ერთადერთი გამონაკლისია der Genitiv, მამრობითი და საშუალო
სქესისთვის. აქ ცოტა ურევს მოადგილე, რატომღაც უნდა დაბოლოება „en“. მაგრამ
ის ფაქტი, რომ შეფი არ არის ადგილზე, საკმაოდ იშვიათად არის გერმანულ ენაში.

Nominativ netter Vater nette Mutter nettes Kind nette Eltern

Genitiv netten Vaters netter Mutter netten Kindes netter Eltern
Dativ nettem Vater netter Mutter nettem Kind netten Eltern
Akkusativ netten Vater nette Mutter nettes Kind nette Eltern

თუ ზედსართავების წინ დგას რიცხვი (ორი და მეტი: zwei,drei…), ასევე viele,

einige, wenige, andere …) შემდეგ.

„Ich habe zwei kurze Fragen.“

„Kennst du einige coole Kinder?“

დაიმახსოვრე!

თუ ზედსართავი მთავრდება -e-ზე, არ ემატება კიდევ ერთი e.

მაგალითად:
nett – netter, leise – leiser და არა leiseer, ein leiser Junge

მთავრდება ზედსართავი სახელი -el-ზე, ეს e იკარგება.

მაგალითად:
dunkel – ein dunkler Wald და არა dunkeler

მთავრდება ზედსართავი სახელი ხმოვანს + -er, აქაც იკარგება e.

მაგალითად:
teuer - ein teures Hotel და არა teueres

და არის ერთი ზედსართავი, რომელიც იცვლის ფორმას, დაბოლოება თუ დაემატა:

hoch. ამ დროს იკარგება c.

მაგალითად:
hoch – ein hohes Haus და არა hoches (nicht: )