Sản phẩm của nhóm: TOÁN THCS VIỆT NAM Đề cương ôn tập HK II- Toán 9

Bài 145. Cho phương trình: ; với là tham số thực.

1. Giải phương trình khi .

2. Tìm để phương trình trên không nhận nghiệm bằng .

3. Tìm để có hai nghiệm phân biệt cùng dương.

4. Khi phương trình có hai nghiệm phân biệt , , tìm sao cho

a) .

b) .

c) .

d) .

5. Khi phương trình có hai nghiệm phân biệt , , tìm hệ thức liên hệ giữa hai nghiệm
không phụ thuộc vào tham số .

6. Xác định để phương trình có ít nhất một nghiệm dương.

7. Xác định để phương trình có hai nghiệm phân biệt cùng lớn hơn .
Lời giải

Bài 145. Xét phương trình: ; với là tham số thực.

1. Giải phương trình khi .

Với ta có

phương trình có hai nghiệm phân biệt: ; .

Vậy thì có tập nghiệm là .

( theo mình thì thầy(cô) lên viết tách nghiệm ra .

2. Tìm để phương trình trên không nhận nghiệm bằng .

Để phương trình không nhận nghiệm bằng thì:

Sản phẩm của nhóm: TOÁN THCS VIỆT NAM Trang 1

Sản phẩm của nhóm: TOÁN THCS VIỆT NAM Đề cương ôn tập HK II- Toán 9

Vậy thì phương trình không nhận nghiệm bằng .

3. Tìm để có hai nghiệm phân biệt cùng dương.

Với thì phương trình có:

Để có hai nghiệm phân biệt , thì .

( theo mình lên làm phần trên như sau : để có hai nghiệm phân biệt , thì

Khi đó để hai nghiệm phân biệt , của cùng dương thì:

Kết hợp với điều kiện và ta có có hai nghiệm phân biệt cùng dương khi

Vậy kết hợp với điều kiện (*) để phương trình có hai nghiệm phân biệt cùng dương thì:

4. Khi phương trình có hai nghiệm phân biệt , , tìm sao cho:

Với thì phương trình có:

Để có hai nghiệm phân biệt , thì .

Sản phẩm của nhóm: TOÁN THCS VIỆT NAM Trang 2

Sản phẩm của nhóm: TOÁN THCS VIỆT NAM Đề cương ôn tập HK II- Toán 9

( theo mình lên làm phần trên như sau : để có hai nghiệm phân biệt , thì

Khi đó theo hệ thức Vi-et, ta có:

a) .

Với thay vào ta có

thay vào ta có

Phương trình có hai nghiệm phân biệt:

; (thỏa mãn)

Vậy thì có hai nghiệm phân biệt , , sao cho .

b) .

Với

(thỏa mãn)
Vậy là giá trị cần tìm.

( vậy thì có hai nghiệm phân biệt , , sao cho )

c)

Với

Sản phẩm của nhóm: TOÁN THCS VIỆT NAM Trang 3

Sản phẩm của nhóm: TOÁN THCS VIỆT NAM Đề cương ôn tập HK II- Toán 9

Thay hệ thức Vi-et vào ta có:

Phương trình có hai nghiệm phân biệt:

(loại vì );

(thỏa mãn)

Vậy là giá trị cần tìm.

(Vậy thì có hai nghiệm phân biệt , , sao cho

.

d)

Với

Nếu chi cả hai vế của cho ta được:

thay hệ thức Vi-et vào ta có

luôn đúng.

Nếu chi cả hai vế của cho ta được:

thay hệ thức Vi-et vào ta có

(loại).

Vậy là các giá trị cần tìm.

Sản phẩm của nhóm: TOÁN THCS VIỆT NAM Trang 4

Sản phẩm của nhóm: TOÁN THCS VIỆT NAM Đề cương ôn tập HK II- Toán 9

(Vậy thì có hai nghiệm phân biệt , , sao cho

.)

5. Khi phương trình có hai nghiệm phân biệt , , tìm hệ thức liên hệ giữa hai
nghiệm không phụ thuộc vào tham số .

Với thì phương trình có:

Để có hai nghiệm phân biệt , thì .

(Theo mình thay 3 dòng trên như sau: phương trình có hai nghiệm phân biệt , ,)

Khi đó theo hệ thức Vi-et, ta có:

Vì
Trừ vế với vế hai phương trình của hệ ta được:

là hệ thức liên hệ giữa hai nghiệm không phụ thuộc vào tham số .

6. Xác định để phương trình có ít nhất một nghiệm dương.

Theo ý 3 pt có hai nghiệm phân biệt cùng dương khi

Để có hai nghiệm trái dấu, khi đó sẽ có một nghiệm dương thì:

Với khi đó

Sản phẩm của nhóm: TOÁN THCS VIỆT NAM Trang 5

Sản phẩm của nhóm: TOÁN THCS VIỆT NAM Đề cương ôn tập HK II- Toán 9

Với khi đó (TH phương trình có nghiệm bằng 0 và 1 nghiệm dương)

Với khi đó ( TH phương trình có nghiệm kép dương)

Kết hợp các trường hợp ta có có ít nhất một nghiệm dương khi .
Cách 2:
Với khi đó

Với thì phương trình có:

Để có hai nghiệm , thì .

Để hai nghiệm , cùng âm thì:

Vậy không có thỏa mãn.

Để có một nghiệm bằng thì khi đó

Sản phẩm của nhóm: TOÁN THCS VIỆT NAM Trang 6

Sản phẩm của nhóm: TOÁN THCS VIỆT NAM Đề cương ôn tập HK II- Toán 9

Vậy khi thì có ít nhất một nghiệm dương.

7. Xác định để phương trình có hai nghiệm phân biệt cùng lớn hơn .

Với thì phương trình có:

Để có hai nghiệm phân biệt , thì .

Khi đó theo hệ thức Vi-et, ta có:

Để phương trình có hai nghiệm phân biệt cùng lớn hơn thì:

Thay hệ thức Vi-et vào ta có:

Vậy không có thỏa mãn để phương trình có hai nghiệm phân biệt cùng lớn hơn .

Sản phẩm của nhóm: TOÁN THCS VIỆT NAM Trang 7

Sản phẩm của nhóm: TOÁN THCS VIỆT NAM Đề cương ôn tập HK II- Toán 9

Sản phẩm của nhóm: TOÁN THCS VIỆT NAM Trang 8