TOÁN THCS VIỆT NAM Đề KT HK2 – Toán .... Trường .... 20..-20..

Bài 154. Cho phương trình ; Với là tham số thực

1. Giải phương trình với

2. Xác định để có một nghiệm bằng 2, tính nghiệm còn lại.

3.Giải và biện luận phương trình theo tham số .

4. Tìm giá trị của để phương trình có hai nghiệm trái dấu.

5. xác định giá trị của để phương trình có hai nghiệm thỏa mãn :

a)

b)

c)

d)

e)
Giải
1. Giải phương trình với

Với , thay vào ta được:

Nên pt vô nghiệm.

2. Xác định để có một nghiệm bằng 2, tính nghiệm còn lại.

pt có một nghiệm bằng 2, thay vào pt ta được :

Với :

Vậy nghiệm còn lại là

Trang 1
 TOÁN THCS VIỆT NAM Đề KT HK2 – Toán .... Trường .... 20..-20..

3.Giải và biện luận phương trình theo tham số .

Nếu : ( vô lí ). phương trình vô nghiệm.

Nếu : phương trình là pt bậc hai:

Nếu phương trình vô nghiệm.

Nếu ( vì : ) phương trình có nghiệm kép:

Nếu . phương trình có 2 nghiệm phân biệt .

;
4. Tìm giá trị của để phương trình có hai nghiệm trái dấu.

Điều kiệnđể phương trình có hai nghiệm trái dấu:

Vậy với thì phương trình có hai nghiệm trái dấu.

5. Xác định giá trị của để phương trình có hai nghiệm thỏa mãn :

Với : phương trình có 2 nghiệm .

Theo hệ thức vi-et có:

a)

( TM )
Trang 2
 TOÁN THCS VIỆT NAM Đề KT HK2 – Toán .... Trường .... 20..-20..

b)

( TM )

c)

(2)

Đặt :

( vì )

(Thỏa mãn điều kiện có nghiệm )

d)

( Vô lí )
Không tìm được giá trị nào thỏa mãn bài toán.

e)

Vì là một nghiệm của phương trình nên ta có :

Trang 3
 TOÁN THCS VIỆT NAM Đề KT HK2 – Toán .... Trường .... 20..-20..

Ta có :

( TM ).

Bài 155.

Cho phươngtrình: với m là tham số thực.

1. Giải phương trình (1) khi m = 3.
2. Tìm m để phương trình đã cho có một nghiệm bằng 2.
3. Với giá trị nào của m thì phương trình đã cho có nghiệm duy nhất?

4. Khi phương trình (1) có 2 nghiệm phân biệt hãy tìm m để:

a)

b)

c)

d)

e)
5. Xác định m để phương trình (1) có ít nhất một nghiệm nhỏ hơn 1.
6. Xác định m để phương trình (1) có các nghiệm đều nguyên.
Giải

1. Với m = 3 thay vào phương trình ta được

Ta có:

Vậy phương trình (1) có 2 nghiệm phân biệt:

Trang 4
TOÁN THCS VIỆT NAM Đề KT HK2 – Toán .... Trường .... 20..-20..

2. TH1: Nếu

TH2: Nếu để phương trình có một nghiệm bằng 2 thì:

(vôlý)
Vậy không tồn tại giá trị của m để phương trình (1) có một nghiệm bằng 2.

3. Để phương trình (1) cónghiệm duy nhất thì:

Vậy thì phương trình (1) có nghiệm duy nhất.

4. Để phương trình (1) có 2 nghiệm phân biệt thì: và

(luôn đúng). Vậy phương trình (1) có 2 nghiệm phân biệt với
.

a) ĐK:

Theo Vi-et ta có:

Vậy thỏa mãn yêu cầu đề bài.

b) ĐK:

Ta có:

Theo Vi-et ta có:

Trang 5
TOÁN THCS VIỆT NAM Đề KT HK2 – Toán .... Trường .... 20..-20..

Vậy thỏa mãn điều kiện có 2 nghiệm phân biệt.

c) ĐK:

Ta có:

Theo Vi-et ta có:

Vậym = 0 thỏa mãn yêu cầu đề bài.

d) ĐK:

Vì: là nghiệm của phương trình (1) nên:

Thay vào biểu thức ta được:

Vậy thỏa mãn yêu cầu có nghiệm.

e) ĐK:

Ta có: Vậy phương trình(1) luôn có 2 nghiệm phân biệt.

Đặt: phương trình (1) trở thành:

Trang 6
 TOÁN THCS VIỆT NAM Đề KT HK2 – Toán .... Trường .... 20..-20..

Mà:
Suy ra phương trình (***) có 2 nghiệm trái dấu.

Hay:

Vậy thỏa mãn yêu cầu đề bài.

5. TH1: Nếu
TH2: Nếu

Đặt: phương trình (1) trở thành:

Để phương trình có ít nhất một nghiệm< 1 thì:

Hay phương trình (****) có một nghiệm âm

Vậy thì phương trình (1) có ít nhất một nghiệm< 1.

6. Xác định m để phương trình (1) có các nghiệm đều nguyên.

6. TH1: Nếu

TH2: Nếu để phương trình (1) có các nghiệm đều nguyên thì:

Thử lại Vậy không tồn tại giá trị của m để thỏa mãn yêu cầu.

Bài 156. Cho phương trình: (1) mlà tham số thực.

1. Giải phương trình (1) với m = 4.
Trang 7
 TOÁN THCS VIỆT NAM Đề KT HK2 – Toán .... Trường .... 20..-20..

2. Tìm m để phương trình có một nghiệm bằng 3. Tính nghiệm còn lại.
3. Tìm m để phương trình có hai ngiệm phân biệt trái dấu.
4. Xác định m để phương trình có ít nhất một nghiệm không dương.

5. Tìm giá trị của m để phương trình (1) có hai nghiệm phân biệt thỏa mãn:

a)

b) ; .

c)

d)
6. Khi (1) có hai nghiệm phân biệt, hãy thiết lập hệ thức liên hệ giữa hai nghiệm độc lập với m.
Giải
1. Thay m = 4 vào phương trình (1) ta có:

Vậy phương trình (1) có các nghiệm

2. TH1: phương trình (1) trở thành:

TH2: phương trình (1) có nghiệm bằng 3 khi:

Gọi 2 nghiệm của phương trình (1)là trong đó theo Viet ta có:

Thay ; vào (**) ta có:

Trang 8
 TOÁN THCS VIỆT NAM Đề KT HK2 – Toán .... Trường .... 20..-20..

Vậy giá trị cần tìm của m là . Nghiệm còn lại là

3. Phương tình (1) có hai nghiệm trái dấu

4. Xác định m để phương trình có ít nhất một nghiệm không dương.

TH1: phương trình (1) có nghiệm

TH2:
. Phương trình (1) có nghiệm bằng 0 khi:

Phương trình (1) có ít nhất một nghiệm âm Phương trình có 1 nghiệm âm (hai nghiệm trái dấu) hoặc
phương trình có hai nghiệm đều âm.
. Phương tình (1) có hai nghiệm trái dấu

.Phương trình (1) có hai nghiệm đều âm

(2)

(3)

(4)
Kết hợp các điều kiện ; (2); (3) và (4) Không tồn tại giá trị của m.
Vậy điều kiện để phương trình (1) có ít nhất một nghiệm không dương là

Trang 9
TOÁN THCS VIỆT NAM Đề KT HK2 – Toán .... Trường .... 20..-20..

5. Phương trình (1) có hai nghiệm phân biệt

a.

Vậy không tồn tại giá trị của m để

b. ; Đặt . Thay vào phương trình (1) ta có:

(5)

Ta đi tìm điều kiện của m để phương trình (5) có hai nghiệm phân biệt đều dương:

(6)

(7)

(8)

Trang 10
 TOÁN THCS VIỆT NAM Đề KT HK2 – Toán .... Trường .... 20..-20..

Kết hợp ; (6); (7) và (8) Không tồn tại giá trị của m để phương trình (5) có hai nghiệm đều dương.

Vậy không tồn tại giá trị của m để phương trình (1) có nghiệm ;

c.
Vì là nghiệm của phương trình (1) nên

Thay vào ta có +

Kết hợp với điều kiện Không tồn tại giá trị của m

d.

Kết hợp với điều kiện

Trang 11
 TOÁN THCS VIỆT NAM Đề KT HK2 – Toán .... Trường .... 20..-20..

6. Khi (1) có hai nghiệm phân biệt, hãy thiết lập hệ thức liên hệ giữa hai nghiệm độc lập với m.

Phương trình (1) có hai nghiệm phân biệt

Khi đó theo Viet:

Ta có: - =1

Vậy hệ thức cần tìm là: - =1

MỘT SÔ VẤN ĐỀ KHI PHẢN BIỆN CÁC BÀI 154, 155, 156
1. Đã chỉnh sửa các chỗ sai thành đúng.
2. Các dạng lỗi sai cơ bản:
- Dạng sai sót thứ nhất: Khi giải bài toán dạng ‘’Giải phương trình khi m =…’
Phải ghi đúng là: Khi m =…, thay vào phương trình (1) ta được: (phương trình
mới).
(Trong bài giải ghi tương đương là sai)
- Dạng sai sót thứ hai: Viết công thức tính delta sai (VD: Bài 154 ý 2, ý 3)
- Dạng sai sót thức ba: Nhẩm nghiệm sai dạng a + b + c = 0 với a – b + c = 0
- Dạng sai sót thứ tư: suy luận sai
VD như Bài 155 ý 6, suy luận là
Chú ý: là SAI

- Để khẳng định phương trình có hai nghiệm phân biệt, nên dùng suy luận luôn

Trang 12
TOÁN THCS VIỆT NAM Đề KT HK2 – Toán .... Trường .... 20..-20..

Trang 13