İstanbul Robert Kolej Çocuk İnceleme Merkezi’ne katkıları için teşekkür ederiz...

ÇOCUK GÖZLEM FORMU

Çocuğun Adı :
Tarih :

Öğretmenin Adı-Soyadı :

A DĠL KULLANMA

1.KONUġMAYI ANLAMA

1.Dönem 2.Dönem

Çocuk kendisine seslenildiğinde genellikle karĢılık vermez/ denileni

1
yapmaz.

2 Çocuk basit yönergelere (Örneğin “Çembere gel” ) uyar.

Çocuk basit , açık , konuĢma dilinde söylenen tümcelere karĢılık

3
verir/ bunları anladığını gösterir.

4 Çocuk günlük konularda sınıfiçi konuĢmalara katılır.

Çocuk birden fazla aĢamalı veya karmaĢık yönergeleri yerine

5
getirir.

2. DĠLĠ KULLANMA

1.Dönem 2.Dönem

Çocuk iletiĢim kurmak için konuĢmaz.Yalnızca mimik ve

1
konuĢma dıĢı sesler kullanarak iletiĢime yönelir.

2 Çocuk az sayıda kelime kullanır.(Örneğin: "bak","hayır")

3 Çocuk bir veya iki kelimeli değiĢik cümlecikler kullanır.

4 Çocuk kolay cümleler kullanır.

Çocuk iki parçalı cümleler kullanır.(Örneğin: iki değiĢik fikirli

5
cümleler)

Çocuk özenle hazırlanmıĢ, ayrıntılı tanımlamalar içeren

6
karmaĢık cümleler kullanır.

Çocuk ayrıntılı ve iyi geliĢtirilmiĢ öyküler,Ģiirler ya da Ģarkılar

7
oluĢturur, anlatır ve söyler.

3.KĠTAPLARLA ĠLGĠLĠ BĠLGĠ

1.Dönem 2.Dönem

1 Çocuk okuma gereçlerine hiç ilgi göstermez.

2 Çocuk kitapları alır,doğru tutar ve sayfaları doğru yönde çevirir.

Çocuk kitabın "resimlerini okur" ( resimlerine bakar) ve onları

3
öykü ile bağdaĢtırır.

Çocuk kitapta yazılanları doğru yönde izler.(Örneğin:

4
Yukarıdan aĢağıya ve Türkçede olduğu gibi soldan sağa)

Çocuk kitabı, kelimeleri göstererek ve öyküyü anlatarak

5
okur.(Gerçek anlamda okumasa da )

4.YAZILI GEREÇLERE ĠLGĠ

1.Dönem 2.Dönem

1 Çocuk okuma etkinliklerine hiç ilgi duymaz.

2 Çocuk öykü okunduğunda ilgi gösterir.

3 Çocuk baĢkalarındam öyküleri ya da iĢaretleri okumasını ister.

 Çocuk kendisine okunan bir öykünün sorularını cevaplar yada
4
öykünün bir kısmını anlatır.

5 Çocuk kendi kendine ya da baĢkalarına kitap okur.

5.YAZILI HARFLERĠ,SAYILARI VE KELĠMELERĠ TANIMA

1.Dönem 2.Dönem

1 Çocuk hiçbir harfi, sayıyı ya da kelimeyi tanımaz.

2 Çocuk bazı sesleri, harfleri sayıları ya da kelimeleri tanır.

3 Çocuk bazı kelimeleri okur.

4 Çocuk çok kolay olan birkaç cümleyi okur.

5 Çocuk cümleleri okur.

6.YAZMA

1.Dönem 2.Dönem

1 Çocuk yazı yazmaya ilgi göstermez.

2 Çocuk karalamaları ve iĢaretleri harf gibi kullanarak yazar.

3 Çocuk harfleri yada sayıları kopya eder.

4 Çocuk ilk adını ya da tek kelimeler yazar.

5 Çocuk kısa cümlecikler ve cümleler yazar.

B.BENZETME (BĠRġEYĠ BAġKA BĠR ġEYĠN YERĠNE KULLANMA)

1.SINIFTAKĠ ARAÇ VE GEREÇLERĠ KULLANMA

1.Dönem 2.Dönem

Çocuk çok az sayıda araç ve gereci sınırlı biçimlerde

1
kullanır.(Örneğin: Hergün 7 blokla aynı arabayı yapar.)

Çocuk çok az sayıda araç ve gereci değiĢik biçimlerde

2 kullanır.(Örneğin: 7 blokla bir gün araba bir gün uçak vs.
yapar.)

Çocuk çeĢitli araç ve gereçleri,değiĢik biçimlerde kullanır.(Soyut

3
kullanma)

Çocuk çeĢitli araç ve gereçleri, karmaĢık ve yaratıcı biçimde

4
kullanır.

2.ÇĠZME VE BOYAMA

1.Dönem 2.Dönem

1 Çocuk çizmez ve boyamaz.

2 Çocuk çizme ve boyama araçlarını inceler.

3 Çocuk basit simgeler (Örneğin:Bir top, bir ev) çizer veya boyar.

4 Çocuk sembolleri birkaç ayrıntı ile çizer ya da boyar. (2 veya 3)

Çocuk sembolleri birkaç ayrıntı ile çizer ya da boyar.(3'den

5
fazla)

3. YAPMA VE ĠNġA ETME

1.Dönem 2.Dönem
 Çocuk kil ya da blok gibi yapma ve inĢa araç ve gereçleri
1
kullanmaz.

2 Çocuk yapma ve inĢa araç gereçlerini inceler.

Çocuk araç ve gereçleri basit Ģekiller yapmak için

3
kullanır.(Örneğin: Blok yığını kilden bir top)

Çocuk araç ve gereçleri basit Ģeyler yapmak için kullanır. Ve ne

4 yaptığını söyler.(Örneğin: Blok yığını bir kuledir.3 kil toptan
oluĢan bir yığın kardan adamdır.)

Çocuk en az üç ayrıntıyı benzeterek, araç be gereçleri karmaĢık

5 Ģeyler inĢa etmek ve yapmak için
kullanır.(Örneğin:Binaları,yolları ve arabaları olan bir Ģehir.)

4.TAKLĠT ETME VE ROL YAPMA

1.Dönem 2.Dönem

1 Çocuk taklit yapmaz.

Çocuk bir cismi bir baĢka cismin yerine kullanır, yada taklt için
2
sesler hareketler kullanır.

Çocuk birisinin ya da baĢka bir Ģeyin rolünü üstlenir.(Örneğin:

3
anne ya da tavĢan)

4 Çocuk üstlendiği rolün uygun diliyle konuĢur.

C.SINIFLANDIRMA

1.AYIRMA VE EġLEġTĠRME
 1.Dönem 2.Dönem

1 Çocuk cisimleri ayırmaz ve eĢleĢtirmez.

Çocuk Ģekli, dokusu, rengi ve boyutu tümüyle aynı olan cisimleri

2
ayırır ve eĢleĢtirir.

Çocuk Ģekli bazı yönlerden aynı olan fakat diğer yönlerden farklı
3 olan cisimleri ayırır ve gruplandırır.(Örneğin:Kırmızı yıldızlar
ve kırmızı daireler)

Çocuk cisimleri iki özelliğine göre ayırır ve

4 gruplar.(Örneğin:Kırmızı yıldızlar ya da mavi daireler ya da
mavi yıldızlar ya da mavi daireler)

Çocuk bazı yönlerden aynı olan cisimleri ayırır, gruplandırır ve

5
ne yaptığını anlatır.

2.OLUMSUZ ĠFADELERĠ KULLANMA

1.Dönem 2.Dönem

Çocuk olumsuzluk ekini ya da "değil" kelimesini kullanmaz ya

1
da hatalı kullanır.

Çocuk olumsuzluk ekini yada "değil" kelimesini konuĢmada

2
kullanır.Ama bazen kullanım hatası yapar.

Çocuk olumsuzluk ekini ya da "değil" kelimesini konuĢmada

3
doğru kullanır.

Çocuk cisimlerin hangi özellik ve niteliklere sahip olmadığını ya

4
da hangi cisim gruba ait olmadığını anlatır.

3."BAZI","HEPSĠ"VE "BÜTÜN"Ü DOĞRU KULLANMA

1.Dönem 2.Dönem
1 Çocuk "bazı","hepsi" ve "bütün" kelimelerini kullanmaz.

2 Çocuk "hepsi" ve "bütün" kelimelerini konuĢmada kullanır.

3 Çocuk "bazı" kelimesini konuĢmada kullanır.

4 Çocuk "bazı","hepsi" ve"bütün" arasında ayrım

yapabilir.(Örneğin:Bütün çocuklar insandır.Bazı çocuklar
kızdır.)

D.KARġILAġTIRMA VE SAYMA

1.GEREÇLERĠ DERECELERĠNE GÖRE DÜZENLEME

1.Dönem 2.Dönem

1 Çocuk henüz derecelerine göre nesneleri sınıflandıramaz.

Çocuk araç ve gereçleri boyutuna,tonuna ya da dokusuna göre

2
derecelendirerek düzenler.

Çocuk dört yada daha fazla nesneyi bir özelliğine göre sıraya
3
dizer.

Çocuk yeni cisim(ya da cisimleri) sıraya konulmuĢ bir cisim

4 topluluğunun içinde doğru yerine yerleĢtirir.(Örneğin: BaĢına ya
da sonuna değil de doğru yerlerine)

Çocuk sıralanmıĢ bir dizi cismi, diğer bir sıralanmıĢ dizi ile
5
eĢleĢtirir.

2.KARġILAġTIRMALI KELĠMELER KULLANMA

1.Dönem 2.Dönem

Çocuk henüz duyduğu daha büyük, en büyük gibi karĢılaĢtırma

1
ifadelerini anlamaz ve kendisi kullanmaz.
 Çocuk “ En büyük kurabiyeyi al,” gibi karĢılaĢtırma ifadelerinin
2
kullanıldığı yönergelere uyar.

3 Çocuk karĢılaĢtırma ifadeleri kullanır, ama bazen hata yapar.

Çocuk “Bu bundan daha büyük” gibi karĢılaĢtırma ifadeleri

4
kullanır.

Çocuk üç veya daha fazla sayıda Ģeyi daha küçük, en küçük gibi
5
doğru ifadeler kullanarak karĢılaĢtırırır.

3.SAYMA

1.Dönem 2.Dönem

1 Çocuk saymak için sayıları kullanmaz.

2 Çocuk 3'e kadar sayar.

3 Çocuk 10'a kadar sayar.

4 Çocuk 20'ye kadar sayar.

5 Çocuk 20'nin üzerine sayar.

4.CĠSĠMLERĠ SAYMA

1.Dönem 2.Dönem

1 Çocuk sayı kelimelerini cisimlerle bağdaĢtırmaz.

2 Çocuk "1" sayısını doğru kullanır.

3 Çocuk cisimlere dokunur ve doğru olmasa da bir sayı söyler.

Çocuk nesnelere dokunarak sayar.Ama bazen rakamların

4
sırasını ĢaĢırır.
5 Çocuk 2 yada 3 cismi doğru olarak sayar.

6 Çocuk 10 cismi doğru olarak sayar.

7 Çocuk 20 cismi doğru olarak sayar.

5.CĠSĠMLERĠN SAYILARINI KARġILAġTIRMA

1.Dönem 2.Dönem

1 Çocuk cisimlerin sayılarını karĢılaĢtırmaz.

Çocuk küçük grupların ( 5 askı, 5 blok,5 arabaya kadar) aynı

2
sayıda cisme sahip olup almadığına karar verir.

Çocuk küçük cisim gruplarına "daha fazla" ve "daha az" gibi

3
kelimeler kullanarak karĢılaĢtırır.

Çocuk iki ayrı serideki cisimlerin sayısını bire bir eĢleĢtirerek

4
karĢılaĢtırır.

Çocuk yukarıdaki becelerileri daha geniĢ cisim gruplarında

5
kullanır.

6.SIVI,KUM YADA KĠL MĠKTARLARINI KARġILAġTIRMA

1.Dönem 2.Dönem

Çocuk malzemenin ya da malzemenin bulunduğu kabın Ģekli

1
değiĢtiği zaman, malzemenin miktarının da değiĢtiğini söyler.

Çocuk malzemenin Ģekli değiĢtiği zaman miktarının aynı

2
kaldığını söyler.

Çocuk iki değiĢik miktardaki sıvı,kum ya da kili karĢılaĢtırırken

3
"fazla" ve "az" kelimelerini kullanır.

E.ALANI (ÇEVREYĠ) VE ZAMANI ANLAMA

 1.Dönem 2.Dönem

1 Çocuk cisimleri iĢleyerek kullanmaz.

2 Çocuk küçük cisimleri toplamakta ustadır.

Çocuk küçük cisimleri dar ağızlı bir kaba (Örneğin: Süt ĢiĢesi)
3
düzgün olarak atar.

Çocuk cisimleri biribirine uydurur ve onları birbirinden

4 ayırır.(Örneğin: kavanozlar ve kapakları, bebekler ve giysileri,
legolar ya da düğmeler ve ilikler)

Çocuk amaçlı olarak bir cismin parçalarını tekrar düzenleyerek

5 baĢka bir cismi yapar.(Örneğin: Legodan bir araba yapıp onu
bozmak be parçalardan bir yel değirmeni yapmak)

2.ALANSAL ĠLĠġKĠLERĠ TANIMLAMA

1.Dönem 2.Dönem

Çocuk henüz üstünde, altında, arkasında gibi insan ve nesnelerin

göreceli konumlarını ve yukarı, aĢağı, öne, arkaya, içine, dıĢına
1
gibi nesneleri hareket yönlerini tanımlamayan yönergelere
uyamaz.

Çocuk bu tip yönergelere uyar ama bunları konuĢmada

2
kullanmaz.

Çocuk üstünde, altında, arkasında, önünde gibi nesnelerin

3
göreceli konumlarını tanımlayan sözcükler kullanır.

Çocuk yukarı, aĢağıya, öne, arkaya, içine, dıĢına gibi nesnelerin

4
hareket yönlerini tanımlayan ifadeler kullanır.

Çocuk daha yukarı yakın, daha uzak gibi nesnelerin arasındaki

5
göreceli uzaklıkları tanımlayan sözcükler kullanır.
3.TEMEL ZAMAN KAVRAMLARI

1.Dönem 2.Dönem

1 Çocuk zaman kavramını bilmez.

Çocuk komutla bir harekete baĢlar ya da bitirir.(Örneğin:Zil

2
çaldığında yada ıĢıklar yandığında)

3 Çocuk "hızlı" ve "yavaĢ" kelimelerini anlar.

Çocuk zaman dilimlerini doğru olarak karĢılaĢtırır.(Örneğin:

4
Kısa bir süreye karĢın uzun bir süre)

Çocuk konuĢma esnasında geleneksel zaman birimlerini

5
(Örneğin: Dün,bugün) olayları anlatırken doğru kullanır.

4.OLAYLARIN SIRASINI ANLAMA

1.Dönem 2.Dönem

1 Çocuk olayların sırasını anlamaz.

Çocuk sıradaki bir sonraki olayın ne olacağını tahmin eder veya

2 onun için hazırlanır.(Örneğin: Günlük programda bir sonraki
etkinliği)

Çocuk geçmiĢ olayları sırasına dikkat etmeden anlatır ve temsil

3
eder.

Çocuk kendi yaptığı etkinliklerde olayların sırasını ifade

4
eder.(Örneğin: Önce bu, sonra bu)

Çocuk saat ve takvimlerin zamanın geçiĢini nasıl belirlediğini

5
kavrar ve anlatır.

F.UYUM (KOORDĠNASYON)

1.BEDENSEL HAREKETLERĠN UYUMU

 1.Dönem 2.Dönem

1 Çocuğun hareketleri henüz uyumsuzdur.

Çocuk basamak çıkarken ve yürürken bedensel uyum sorunu

2
yaĢamaz ve pek sık baĢka çocuklara veya nesnelere çarpmaz.

Çocuk merdivenleri tutunmadan ve adımını değiĢtirerek

3 çıkabilir; bir topu veya fasulye torbasını atabilir ve atılanı
tutabilir.

4 Çocuk aynı anda bir nesne kullanarak hareket eder.

Çocuk karmaĢık hareketler yapar (Örneğin sekerek yürür veya

5
top sektirir.)

2.EL HAREKETLERĠNĠ UYUMU

1.Dönem 2.Dönem

Çocuk küçük nesneleri tutarken ve kaldırırken elinin tümünü

1
kullanır.

Çocuk küçük nesneleri toplamak ve tutmak için uygun parmak

2
ve ele hareketleri kullanır.

Çocuk cisimleri birbirine (Örneğin plastik raptiyeleri delikli

3
kutuya somunu civataya) takar ve söker.

Çocuk küçük nesneleri hatasız kullanır.(Örneğin kalın bir iğneye

4 iplik geçirir, küçük boncukları ipe dizer, çok küçük plastik
raptiyeleri deliklere yerleĢtirir.)

Çocuk iki elin farklı iĢlevler gördüğü hareketleri hatasız

5 yapar.(Örneğin bir giysinin düğmeleri ilikler, bir fermuar baĢını
yuvasına yerleĢtirir ve fermuarı kapatır.)

3.DÜZENLĠ TEMPOYA GÖRE HAREKET ETME

 1.Dönem 2.Dönem

Çocuk henüz düzenli bir tempoya uyularak yapılan hareketleri

1
tekrarlamaz.

Çocuk bir kerede yalnız bir hareketi tekrarlar (Örneğin ellerini

2
dizlerine koyar.)

Çocuk bir Ģarkının veya sözsüz müziğin temposuna basit

3 hareketler yaparak uyar (Örneğin düzenli bir tempoya uyarak
hafifçe dizlerine vurur.)

Çocuk bir Ģarkının veya sözsüz bir müziğin temposuna daha

4 karmaĢık hareketler yaparak uyar ( Örneğin tempoya uyarak
yürür veya zıplar.)

Çocuk müziğe uyarak bir dizi hareket yaparken aynı zamanda

5
bir sözcüğü veya tümceyi yineler veya Ģarkı söyler.

4.HAREKETĠ DĠLE BAĞLAMA

1.Dönem 2.Dönem

1 Çocuk verilen müzik ve hareket komutlarına uymaz.

Çocuk basit bir hareket komutuna (Örneğin “Ellerinizi

2
kaldırın”) uyar.

Çocuk bölümlü veya iki aĢamalı bir hareket komutuna (Örneğin

3 “Ellerinizi baĢınızın üzerine koyun; Ģimdi de ellerinizi
omuzlarınıza koyun “) uyar.

Çocuk verilen komutlara uyarak daha karıĢık hareket dizileri

4 (Örneğin “Ellerinizi baĢınızın üzerine koyun; Ģimdide bir elinizi
kulağınıza, birini de burnunuza dokundurun” )yapar.

Çocuk hareket dizilerini ( Örneğin vücudunun değiĢik yerlerini

ikiĢer kez dokunarak ne olduğunu söyleme:”BaĢ,
5
baĢ,omuzlar,omuzlar,dizler,dizler,ayak parmakları, ayak
parmakları”) uygular ve tanımlar.
G.SORUMLULUK ALMA

1.Dönem 2.Dönem

1 Çocuk henüz yaptığı seçimleri baĢkalarına belirtmez.

Çocuk yapmak istediği Ģeyi veya gitmek istediği yeri bir söz
2
söyleyerek, parmağıyla göstererek veya baĢka bir Ģekilde belirtir.

Çocuk yapmak istediği Ģeyi veya gitmek istediği yeri, kullanmak

3 istediği malzemeyi veya birlikte oynamak istediği kiĢileri bir
tümceyle belirtir.

Çocuk bir planın nasıl uygulanacağını kısa bir tümceyle

4
anlatır.(Örneğin “Kamyonu yolun üzerinde süreceğim.”)

Çocuk yapmak istediklerini ayrıntıyla anlatır. ( Örneğin

5 “Sara’yla bloklardan bir yol yapıp kamyonu o yolun üzerine
süreceğim.”)

2.SORUNLARI ÇÖZME

1.Dönem 2.Dönem

1 Çocuk henüz sorunları belirleyemez.

Çocuk sorunları belirler ama çözümlemeye çalıĢmadan baĢka bir

2
etkinliğe geçer.

Çocuk sorunları yalnızca bir yol kullanarak çözmeyi dener,

3
baĢaramazsa bir-iki denemeden sonra bırakır.

Çocuk sorunları çözmek için biraz kararlılık göstererek birkaç

4
farklı yöntem dener.

Çocuk sorunların çözümünde değiĢik yöntemler kullanır ve

5
büyük bir ilgi ve kararlılık gösterir.

H.BAġKALARIYLA ĠLĠġKĠ KURMA

4. KarmaĢık oyunlara katılma

1.Dönem 2.Dönem

Çocuk henüz malzeme ve yapılacak etkinlik seçiminde insiyatifini

1
kullanmaz (ilk hareket ondan gelmez).

Çocuk malzemelerin basit bir Ģekilde kullanılmasına veya

2
etkinliklere basit düzeyde katılmaya isteklidir.

Çocuk kendi baĢına malzeme kullanır veya iki daha fazla aĢamalı
3
oyunlar düzenler.

4 Çocuk kendi baĢına karmaĢık ve değiĢik sıralı etkinlikler yapar.

Çocuk diğerleriyle birlikte karmaĢık ve değiĢik sıralı etkinlikler

5
yapar.

1.YETĠġKĠNLERLE ĠLĠġKĠ KURMA

1.Dönem 2.Dönem

1 Çocuk yetiĢikinlerle etkileĢime girmez.

Çocuk tanıdığı yetiĢkinler etkileĢime baĢlattıdığında karĢılık

2
verir.

3 Çocuk yetiĢkinlerle etkileĢimi baĢlatır.

4 Çocuk yetiĢkinlerle etkileĢimi sürdürür.

Çocuk ortak amaçlar için yetiĢkinlerle beraber çalıĢır.(Örneğin:

5
iĢi paylaĢır,kurallara uyar.)

2. Diğer çocuklarla iliĢki kurma

1.Dönem 2.Dönem
1 Çocuk henüz diğer çocuklarla oyun oynamaz.

2 Çocuk diğer çocukların yanında oynar ama beraber oynamaz.

Çocuk diğer çocuklar etkileĢimi baĢlattıkları zaman karĢılık

3
verir.

4 Çocuk diğer çocuklarla etkileĢim baĢlatır.

5 Çocuk diğer çocuklarla etkileĢimi sürdürür.

Çocuk ortak amaçlar için diğer çocuklarla birlikte

6
çalıĢır.(Örneğin iĢi paylaĢır, kurallara uyar.)

3.SOSYAL SORUNLARI ÇÖZME

1.Dönem 2.Dönem

1 Çocuk sorunları çözmek için baĢkalarıyla çalıĢmaz.

Çocuk baĢkalarının dikkatini sosyal açıdan uygun Ģekilde

2 çeker.(Örneğin:Yardım ister,dikkati çekmek için vurup
tekmelemez.)

Çocuk baĢka çocuklarla olan sorunlarını çözmek için

3
yetiĢkinlerin yardımı ister.

Çocuk baĢka çocuklarla olan sorunlarını kendi kendine çözmeye

4
çalıĢır.

Çocuk baĢka çocuklarla olan sorunlarını kendi kendine

5
çözer.(Örneğin: Araç ve gereçleri paylaĢır,sırasını bekler.)

4.DUYGULARI ANLAMA VE ĠFADE ETME

1.Dönem 2.Dönem

1 Çocuk duygularını belirtmez ve söylemez.

2 Çocuk duygularını belirtir ya da söyler.

3 Çocuk duygularını belirtir ya da söyler.

4 Çocuk duygularını kabul edebilir bir biçimde ifade eder.

Çocuk baĢkalarının duygularını fark eder ve onlara uygun

5
olarak karĢılık verir.