Professional Documents
Culture Documents
SG - FPL 11 - 12 Q2 1103 - Mga Hakbang Sa Pagsulat NG Pormal Na Liham
SG - FPL 11 - 12 Q2 1103 - Mga Hakbang Sa Pagsulat NG Pormal Na Liham
Tuklasin 2
Alamin 4
Mga Bahagi ng Pormal na Liham 4
Iba’t Ibang Anyo ng Pormal na Liham 8
Mga Hakbang sa Pagsulat ng Pormal na Liham 12
Mga Dapat Tandaan sa Pagsulat ng Pormal na Liham 14
Palawakin 18
Gawain 1 18
Gawain 2 20
Suriin 21
Paglalahat 25
Bibliograpiya 26
Yunit 11.3: Mga Hakbang sa Pagsulat ng Pormal na Liham
Pansinin
Panimula
1
Yunit 11.3: Mga Hakbang sa Pagsulat ng Pormal na Liham
talastasan. Sa ganang ito, malaki ang hamong makasulat ng mabisang liham sang-ayon sa
layuning nakaangkla sa talastasang ninanais na maisakatuparan at maganap.
Mga Layunin
Pagkatapos ng araling ito, ikaw ay inaasahang
● natutukoy ang mga bahagi ng liham at iba’t ibang anyo ng pagkakasulat nito, at
● nakasusulat ng sariling pormal na liham batay sa pangangailangan.
Tuklasin
5 minuto
Mga Kagamitan
● ¼ manila paper
● pentel pen
2
Yunit 11.3: Mga Hakbang sa Pagsulat ng Pormal na Liham
2. Paano ninyo natukoy ang gayong balangkas ng pormal na liham, gayundin ang mga
bahaging bumubuo rito?
3. Sa inyong palagay, bakit mahalagang natutukoy ang mga bahaging bumubuo sa isang
liham, sa anomang anyo ng pagkakasulat?
3
Yunit 11.3: Mga Hakbang sa Pagsulat ng Pormal na Liham
Alamin
Laging kaakibat ng katagang ‘pormal’ ang mga salitang ‘seryoso’ at ‘pamantayan,’ kaya gayon
na lamang ang katugmaan nito sa mga kahingian ng pagsulat ng isang pormal na liham.
Pinahihintulutan ng gawaing ito na magamit ang iba’t ibang kaalaman at kasanayang nauna
nang natuklasan at napagyaman sa larangan ng pagsulat at pakikipagtalastasan para sa
higit pang paglinang ng balarila, pagbabalangkas ng mga kaisipan at saloobin, sariling
pamamaraan ng paglalahad, at kumpiyansa sa sariling makalikha ng isang kasangkapang
pantalastasan.
Hindi isang simpleng gawain ang pagsulat ng pormal na liham; bagkus, isa itong tangka ng
pagbubuo ng isang opisyal na ugnayan ng lumiham na kadalasang may kinalaman ang
pakay sa gawain o intensiyong kaugnay sa propesyon, institusyon, pangangalakal, o kaya ay
pang-akademiko.
4
Yunit 11.3: Mga Hakbang sa Pagsulat ng Pormal na Liham
Petsa
Ang petsa kung kailan isinulat ang liham. Ito ay may tatlong paraan ng pagsulat:
● Mayo 10, 2020
● 10 Mayo 2020
● Ika-10 ng Mayo 2020
Tandaang hindi ginagamit sa pagsulat ng petsa ang pagsulat nang panumero. Halimbawa
nito ang 10/5/2020, sapagkat maaaring mapagpalit ang unang dalawang numerong
tumutukoy sa buwan at araw ng pagliham. Maaaring unawain ng iba na ito ay ika-10 ng
Mayo, samantalang ika-5 ng Oktubre naman sa iba.
5
Yunit 11.3: Mga Hakbang sa Pagsulat ng Pormal na Liham
Patunguhan
Binubuo ito ng pangalan, katungkulan, tanggapan, at lunan ng tanggapan ng taong
padadalhan ng liham.
Inilalagay ang buong pangalan ng taong padadalhan kasama ang iba pang mga detalye.
Bating Pambungad
Ito ang paunang pagbating ipinaaabot ng lumiham sa sinusulatan. Mayroon itong iba’t ibang
anyo kung paano maaaring isaad.
Mahal na Ginoo,
Mahal na Ginang,
Mahal na Tagapangulong Sinas,
Katawan ng Liham
Ito ang tampok na bahagi ng liham na nagsasaad ng mga detalyadong impormasyon at
kaisipang nais ipabatid ng lumiham sa sinusulatan. Mayroon itong panimula, katawan, at
huling talata para sa masinsing pagpapangkat ng impormasyong ipinahahayag ng sumulat.
● Panimula - naglalaman ito ng maikling pahayag.
● Katawan - naglalaman ito ng mga detalyeng paliwanag hinggil sa pakay ng liham.
● Huling talata - nagsasaad ito ng inaasahang tugon mula sa pinadalhan ng liham.
6
Yunit 11.3: Mga Hakbang sa Pagsulat ng Pormal na Liham
Pamitagang Pangwakas
Kung may pagbati sa panimulang bahagi ng liham, ito naman ang nagsasaad ng pormal na
pagpapaalam o bating pangwakas sa pinadadalhan ng liham.
Magalang na sumasainyo,
Lubos na gumagalang,
Matapat na sumasainyo,
Lagda
Inilalagay rito ang buong pangalan ng lumiham, kasama ang opisyal na lagda at posisyon
nito.
Alalahanin
Bukod sa mga tinukoy na bahagi ng liham, may ilan pang bahaging
ginagamit; tulad ng inisyal, paglalakip, tawag-pansin, paksa, at notasyon ng
binigyang-sipi.
● Inisyal ng pagkakakilanlan – inilalagay ito sa mga liham
pampamahalaan. Inilalaan ang dalawang espasyo mula sa huling linya
ng lagda, sa gawing kaliwa ng papel, para sa magkasamang inisyal ng
nakapangalan ng lumiham at ang kawaning naghanda ng liham. Nasa
malaking titik ang inisyal ng sumulat at nasa maliit na titik ang
nagmakinilya.
● Paglalakip – talaan ito ng dokumento o mga dokumentong nabanggit
sa liham na matatagpuan sa ibaba ng kaliwang bahagi ng liham.
Maaaring isulat nang buo ang salitang “Kalakip” at isulat ang pangalan
ng mga dokumento. Dalawang espasyo ang inilalaan dito pagkatapos
ng inisyal.
● Tawag-pansin – inilalagay ito upang panawag-pansin sa taong
magiging tagapamagitan ng liham upang maipaabot ito sa
nakatataas.
7
Yunit 11.3: Mga Hakbang sa Pagsulat ng Pormal na Liham
8
Yunit 11.3: Mga Hakbang sa Pagsulat ng Pormal na Liham
Estilong Semi-Block
Kumpara sa estilong full block, nasa kanang palugit ng liham ang mga bahaging petsa,
pamitagang pangwakas, pangalan ng lumiham, at lagda, habang nananatili sa gawing kaliwa
ang mga bahaging patunguhan at bating panimula. Samantala, nakapasok nang lima
hanggang pitong espasyo mula sa kaliwang palugit ang simula ng bawat talata ng katawan
ng liham.
9
Yunit 11.3: Mga Hakbang sa Pagsulat ng Pormal na Liham
Espesyal na Pagtatalata
Tinatawag din itong estilong modified full block dahil halos katulad ito ng estilong full block.
Ang pagkakaiba, nasa kanang palugit ng liham ang petsa, pamitagang pangwakas, ngalan ng
lumiham, at ang lagda. May pagkakataon ding maaaring magtampok ng espesyal na
paglulugit mula sa gawing kaliwa sa loob ng katawan ng liham.
10
Yunit 11.3: Mga Hakbang sa Pagsulat ng Pormal na Liham
11
Yunit 11.3: Mga Hakbang sa Pagsulat ng Pormal na Liham
Lar. 6. May pamantayang bilang ng espasyong sinusunod sa bawat pagitan ng mga bahagi
ng liham.
Dahil isang kasanayang dapat taglayin sa loob ng akademya at sa labas ng may iba’t ibang
larangan ang pagsulat ng pormal na liham, mahalagang nagagawa at nasusunod ang mga
hakbang upang makasulat ng mabisang pormal na liham anuman ang pakay.
12
Yunit 11.3: Mga Hakbang sa Pagsulat ng Pormal na Liham
Petsa
Hindi ginagamit sa pagsulat ng petsa ang pagsulat nang panumero, tulad ng 10/5/2020;
sapagkat depende sa lokasyong padadalhan ng liham, maaaring mapagpalit ang unang
dalawang numerong tumutukoy sa detalye ng buwan at araw ng pagliham.
13
Yunit 11.3: Mga Hakbang sa Pagsulat ng Pormal na Liham
Patunguhan
May mga tagubilin sa paggamit ng mga titulong sinusunod sa pagsulat ng patunguhan, lalo
pa ang pagbigay-galang sa pinag-uukulan ng liham.
● Bb. (Binibini) o Miss – Ginagamit ito sa pag-uukol ng babaeng dalaga o walang asawa.
Ginagamit din ito sa babaeng maaaring may titulo ngunit hindi alam ng sumusulat o
maaari rin sa babaeng hindi tiyak ng nagpapadala ng liham kung may-asawa o
dalaga.
● Gng. (Ginang) o Mrs. – Ito naman ang ginagamit sa pag-uukol sa babaeng may
asawa, sa biyudang gumagamit pa rin ng apelyido ng asawa, o sa may titulo ngunit
hindi naman alam ng sumusulat.
● G. (Ginoo) o Mr. – Ginagamit ito para sa mga lalaking pinag-uukulan ng liham may
asawa man o binata, gayundin sa mga may titulo ngunit hindi tiyak ng lumiliham.
● Sa pag-uukol ng liham na para sa mag-asawa, hindi na ipinakikita ang titulo ng babae
at isusunod na lamang ito sa titulo ng lalaki.
● May mga piling-piling pagkakataong ipinahihintulot ang paggamit ng titulo ng babae
kahit na kasama ang pangalan ng asawang walang titulo, maliban sa Ginoo. Inuuna
ang pangalan ng babae kasama ang titulo nito.
● Kaugnay pa rin, kung may titulo ang lalaki ngunit nasa babae ang higit na pag-uukol
sa liham, maaari pa ring ilagay ang titulo ng lalaki ngunit mauuna pa rin ang babae sa
pag-uukol.
14
Yunit 11.3: Mga Hakbang sa Pagsulat ng Pormal na Liham
Halimbawa ng tama:
Atty. Genesis Abot
Halimbawa ng mali:
Atty. Genesis Abot, LL.B.
Bating Pambungad
Ginagamitan ng Kagalang-galang/Kgg. ang pagtukoy sa mga taong matataas ang
katungkulan lalo na sa mga nasa posisyon sa pamahalaan. Kabilang dito ang Pangulo ng
bansa, mga Senador at Kinatawan, mga Gobernador, mga Kalihim ng Gabinete, Sugo ng
Pilipinas, mga Kalihim at Pangalawang Kalihim ng mga kagawaran, mga hukom, komisyoner,
at mga alkalde.
Hindi dinadaglat ang mga titulong nasusundan ng apelyido ng binabati, maliban na lamang
sa mga titulong may pinaikli nang anyo tulad ng “Dr.,” “Mr.,” “Mrs.,” at iba pang katulad.
● Mahal na Dr. Santos:
● Mahal na Komisyoner Agustin:
● Mahal na Direktor Matti:
Katawan ng Liham
15
Yunit 11.3: Mga Hakbang sa Pagsulat ng Pormal na Liham
Kung mahaba ang nilalaman ng katawan at hindi sasapat sa isang pahina ang kabuoan ng
pabatid, idugtong ito sa malinis na papel na gayon din ang uri ng papel at sukat. Ilagay sa
kaliwa ang pangalan ng sinusulatan, ang pahina sa gitna, at petsa naman sa kanan.
Tandaang hindi kinakailangang magdagdag ng pahina kung ang bahagi ng liham ay kulang
sa tatlo o apat na linya bago ang pamitagang pangwakas.
Pamitagang Pangwakas
Gaya ng bating pambungad, dapat na iniaangkop ito sa katungkulan o kalagayang
panlipunan ng taong sinusulatan. Nakabatay sa antas ng pamitagang ipinahihiwatig sa
bating pambungad ang isinasaad sa bahaging ito.
● “Magalang na sumasainyo,” at “Lubos na gumagalang,” para sa mga “Ginoo:” o
“Kagalang-galang:”.
● “Matapat na sumasainyo,” naman kung para sa halimbawang “Mahal na Bb. Suarez:”
at “Mahal na G. Buan:”.
Lagda
Para sa mga pormal na liham sa pagitan ng mga may malugod na posisyon, inilalagay sa
ilalim ng pangalan ng lumiham ang kaniyang posisyon at ng tanggapan.
Maaaring gumamit ng mga titulong “Bb.,” “Gng.,” at “Ms.” sa unahan ng kanilang pangalan
ang mga babae. Samantalang hindi naman pinahihintulutan sa mga lalaki ang maglagay ng
“G.” (Mr.) sa unahan ng kanilang pangalan.
Mga Tip
● Ituon ang iyong pag-iisip.
● Organisahin ang mga pahayag na nasasaloob ng isip.
● Tiyakin ang mga ideya at impormasyong nakaugnay sa mga
16
Yunit 11.3: Mga Hakbang sa Pagsulat ng Pormal na Liham
pahayag na nasasaisip.
● Ilahad ang mga ideya, impormasyon, o kaisipan sa malinaw na
paraan ng paglalahad.
17
Yunit 11.3: Mga Hakbang sa Pagsulat ng Pormal na Liham
Palawakin
Gawain 1
Tukuyin ang mga bahagi ng liham na tinutukoy sa blangkong borador, at magbigay ng kaunti
ngunit mayamang paglalarawan sa bawat bahagi ng liham.
18
Yunit 11.3: Mga Hakbang sa Pagsulat ng Pormal na Liham
Gabay sa Pagsagot
Sundin lamang ang balangkas ng liham. Madaling alalahanin ang kailangang
tukuying mga bahagi kung nauunawaan ang lohika ng mga impormasyong
nasusulat sa mga ito, at ugnayan ng mga ito para mailahad nang maayos ang
liham.
19
Yunit 11.3: Mga Hakbang sa Pagsulat ng Pormal na Liham
Gawain 2
Kung sa mga sandaling ito ay bibigyan ng pagkakataon na sumulat ng isang pormal na
liham, anong liham ito at ano-anong impormasyon ang nais mong maipabatid sa lilihaman?
Magbigay rin ng maikling paliwanag sa praktikal na kahalagahang magawa mo ang liham na
ito.
20
Yunit 11.3: Mga Hakbang sa Pagsulat ng Pormal na Liham
Gabay sa Pagsagot
Tukuyin sa sarili ang mga kailangang maisakatuparan sa larangan ng
pakikipagtalastasan at pakikipag-ugnayan. Pumili ng sa tingin mong
pinakamahalagang maipabatid na sa kinauukulan. Tiyaking may buo at malinaw na
layunin sa pagliham. Ito ang magbibigay-direksiyon ng mga impormasyong nais
ipagbigay-alam at maipaabot sa pag-uukulan.
Suriin
21
Yunit 11.3: Mga Hakbang sa Pagsulat ng Pormal na Liham
4. Ano ang ipinagkaiba ng estilong full block at semi-block sa isa’t isa bilang anyo ng
pormal na liham?
22
Yunit 11.3: Mga Hakbang sa Pagsulat ng Pormal na Liham
23
Yunit 11.3: Mga Hakbang sa Pagsulat ng Pormal na Liham
24
Yunit 11.3: Mga Hakbang sa Pagsulat ng Pormal na Liham
Paglalahat
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
25
Yunit 11.3: Mga Hakbang sa Pagsulat ng Pormal na Liham
Bibliograpiya
26