UNIVERSITETI I PRISHTINES

FAKULTETI I FILOLOGJISE
DEGA GJUHE DHE LETERSI FRENGE

TEMA:INDUSTRIA NE FRANCE
PROF.DR. BADE BAJRAMI
STUDENTJA VALBONA NEZIRAJ
 Permbajtja
Hyrje........................................................................1

Industria e automobilave..........................................................2
Industria e anijeve......................................................................3
Industria e avionave..................................................................4
Industria e celikut.......................................................................5
Industria e energjise...................................................................6
Industrustria e tekstilit.................................................................7
Industria luksoze.........................................................................8
Industria e shek.XVlll..................................................................9
Indushtra e shek.XlX.................................................................10
 Hyrje

FRANCA ESHTE NJE SHTETE SHUME I ZHVILLURA E CILA PER NGA EKONOMIA ESHTE E DYTA NE EVROP PAS
GJERMANIS DHE E PESTA PAS SHBA-SE,JAPONIS DHE KINES.
EKONOMIA FRANCEZE ESHTE KRYESISHT NJE EKONOMI SHERBIMESH:
SEKTORI I PARE I BUJQESI,PESHKIM PERFAQESON ME SHUME SE 4%, SEKTORI I DYTE INDUSTRI 24% DHE SEKTORI I
TRETE PERMBAN 72% NGA POPPULLATA AKTIVE.
INDUSTRITE ME TE ZHVILLUARA NE FRANCE JANE:
INDUSTRIA E AUTOMOBILAVE, INDUSTRIA E ANIJEVE,INDUSTRIA E AVIONAVE,INDUSTRIA E CELIKUT,INDUSTRIA E
ENERGJISE INDUSTRIA E TEKSTILIT,INDUSTRIA LUKSOZE.
TEGJITHA KETO INDUSTRI E BEJNE FRANCEN NJE SHTETE MJAFT TE PASUR DHE ME NJE EKONOMI MJAFTE TE
QENDRUESHME,SI NE EVROPE ASHTU EDHE NE BOTE.
Industria e
automobilave
Industria e automobilave luajti nje rol udheheqes
ne rritjen e prodhimit industrial.
Prodhuesit e tyre perqendrohen gjithenje e me
shume ne projektimin e tyre,montimin e tyre dhe
nenkontraktimin e nje pjese te madhe te
funksioneve te tjera.Ky dinamizem I industries se
automobilave perkthehet ne vendet e reja pune
ne kompani ne kete sector.Ekziston gjithashtu nje
efekt shumefishues ne industrite qe prodhojne
mallra si:Celik,plastike,qelq etj.,te cilat
perfaqesojne 30% te konsumit te ndermjetem te
tyre,si dhe prodhimin e paisjeve mekanike si:
Vegla makinerishe,por edhe industrite prodhuese
automjetet e transportit dhe pjeset e tyre.
Industria e anijeve
SEKTORI DETAR PERFAQESON NJE QARKULLIM PREJ 10.5 MILON EURO DHE
65.000 VENDE PUNE.
KY ESHTE NJE SERKTOR ME SHUME I EKSPORTIT KU ME SHUME SE 70% E
VELLIMIT TE BIZNESIT GJENEROHET NGA EKSPORTET NE FUSHEN E
TRANSPORTIT,ME SHUME SE 80% NE RASTIN E PAKETAV DHE ANIJEVE DHE
30% NE RASTIN E ANIJEVE USHTARAKE.
NE VITIN 2014 NDERTIMI I ANIJEVE CIVILE NE FRANCE SHENOI NJE RRITJE PREJ
15% NE VELLIMIN E AKTIVITETIT TE SAJ.FRANCA RENDITET E PARA NE BOTE ME
GAZIN E LENGEZUAR TE TRANSPORTIT TE GAZIT NATYRORE,E DYTA NE
SISTEMET ELEKTRONIKE DETARE DHE E TRETA NE NDERTIMIN E ANIJEVE TE
LUNDRIMIT
Industria e avionave
INDUSTRIA E AVIONAVE NE TOLUZE KA QENDREN DHE FINALIZOHET AVIONI
I KONSORCIUMIT EVROPIAN AIRBUS.
AERONAOTIKA DHE INDUSTRIA E HAPSIRES KANE KOMPANI TE
RENDESISHME MES TYRE:DESSAULT,AIRBUS,AEROSPATIALE OSE MATRA.
Industria e Celikut

INDUSTRIA E CELIKUT ESHTE NJE PRODHIM PREJ 19 MILON TONE CELIK

TE PA PERPUNUAR NE 2001.
PRODHIMIESHTE ULUR ME SHUME SE 1/3 QE NGA VITI 1974 DHE KA
PUNURA ME 70% PER SHKAK TE EFEKTIT TE KOMBINUAR TE KRIZES.
PRODHIMI I KARAKTERIZUAR NGA RRITJA E CELIKUT TE
OKSIGJENCUAR,DOMINOHET NGA GRUPI ARCELOR I CILI RENDITET I
KATERTI NE MBARE BOTEN.
PECHINEY-DOMINON FUSHEN E ALOMINIT DHE ESHTE E TRETA ME E
MADHE NE INDUSTRI
 FRANCA ESHTE PJESERISHTE E PAVARUR NE
SAJE TE INDUSTRISE BERTHAMORE.
AJO PRODHON GJYSMEN E NEVOJAVE
TUAJA TE ENERGJISE.PRODHIMI I ENERGJISE
Industria e ELEKTRIKE ESHTE SHUMZUAR ME GATI 10 NE 50
VJETE.

energjise AJO MBULON ME SHUME SE 40% TE NEVOJA

TOTALE TE ENERGJISE SE VENDIT.
ELEKTRICITETEDE FRANCE (EDF), ESHTE BERE
NJE NGA KOMPANITE E PARA TE ENERGJISE
ELEKTRIKE NE BOTE DHE EKSPORTON
PRODHIMIN E SAJE NE TE GJITHE EVROPEN.
ENERGJIA BERTHAMORE PERBEN 78% TE
GJITHE PRODHIMIN E BRENDSHEM TE
ENERGJISE ELEKTRIKE ,STACIONET E ENERGJISE
KONVERCIONALE MBI 10% DHE
HIDROCENTRALE 12% (KUNDREJTE 55% NE VITIN
1966).
FRANCA KA DISA PERPARSI NE LIDHJE ME ENERGJINE E RINOVUESHME :BURIME TE
MEDHA HIDOELEKTRIKE,NJE NGA PYJET ME TE MEDHA NE EVROP,ERERAT E
FORTE,ZONA TE MEDHA ,GJITHASHTU KA DISA KOMPANI TE TILLA SI:EDF DHE SUEZ.
KANE INVESTUAR SHUME NE FOTOVOLTAIK,ENERGJI DIELLORE DHE ENERGJI
TERMIKE.FANCA ESHTE PRODHUESI KRYESOR EVROPIAN I ENERGJISE SE RINOVUSHEM
ME ME SHUME SE 20% TE PRODHIMIT TE PERGJITHSHEM TE BE-SE.
PRODHIMI I NAFTES ARRIN NE 2 MILLION TON DHE IMPORTET TEJAKALON 70 MILON
NAFTE BRUTO(25 MILLION TON TE PRODUKTEVE TE RAFINUARA).
FRANCA KA NJE RREJTE TE EFEKTSHEM RAFINIM(13 RAFINERI).
VARESIA E SAJ POTHUAJSE ESHTE E PERGJITHSHEM NE TEMA TE GAZIT NATYROR,
SHPERNDAR NGA GRUPI PUBLIC GAZ DE FANCE,NJE GRUPE QYMYR PERFAQESON
VETEM 5% TE ENERGJISE PRIMARE NE FAMILJE KUNDER 15% NE VITIN 1973.
ENERGJIA NUKLEARE :FRANCA NDODHET NE KRYE TE LISTES SE VENDEVE PRODHUESE TE
ENERGJISE NUKLEARE.
76% E NEVOJAVE TE VENDIT PER ENERGJI ELEKTRIKE PLOTESON ME CENTARLE NUKLEARE,16% E
KETYRE NEVOJAVE PLOTESOHEN NGA BURIMET E ENERGJISE SE RIPERTRITSHEM DHE 6% NGA
CENTRALET TERMIKE.
NUMRI I PUNONJESEVE NE CENTRALET BERTHAMORE NE FRANCE ARRINE 220 MIJE
PUNTOR,NDERKAQ GJIROJA VJETORE E KETYRE CENTRALEVE ESHTE RRETH 46 MILLION EURO.
 Industria e tekstilit
NDER INDUSTRITE E PRODHIMIT TE PARE,TEKSTILET DHE VESHJET ENDE PUNSOJNE 254 MIJE NJEREZ DHE
GJITHESEJ ME SHUME SE 26 MILION EURO QARKULLIM EDHE PSE EKSPORTON 1/3 TE PRODHIMIT TE SAJ.
KETO INDUSTRI KANE NJE DEFICIT TE BILANCIT TREGTAR PREJ 6.9 MILLION EURO NE VITIN 2002.NE KRYE VETE
INDUSTRIA TEKSTILE POSAQERISHTE E DEDIKUAR PER TJERRJEN,THURRJEN,SHTYPJEN DHE PRODHIMIN E
QILIMAVE,MBIZOTROJNE KOMPANIT MEDHA.GRUPI I PARE GLOBAL I LESHIT
ESHTE SPECIALIZUAR NE PAMBUK,VESHJE,ME GJITHE ATE MBETET NJE INDUSTRI E BAZUAR NE PUNE.
Industria luksoze
Aftesia e industrive luksoze ne France per tu
pershtatur me tregjet nderkombetare jane
gjithashtu nje nga qelsat e suksesit te saj.
Tradicionalishte klientet kryesore te njohurive
franceze kan qene shtetet e bashkuara te
Amerikes,Japonia dhe Evropa.Shtepite luksoze
francize kane shfaqur nje strategji vizionare qe i
ka lejuar ata te kapin sektor te rinje te tregut ne
te gjithe boten.Qelsat e suksesit ekonomik
nderkombetar te industrive luksoze francize
munde te permblidhen kompanite francize si:
LVMH,PPR,Hermes ose Chanel,te cilat kane
qene ne gjendje te perfitojne nga perparsite e
tyre krahasuese me tema te prestigjit,njohurive
dhe cilesise.
Artikujt luksoze
jane:Parfumet,stolite,goblenet,dentelat,kinkaleri
a e lekurave etj.
 INDUSTRIALIZIMI FRANCEZ ISHTE NJE INDUSTRIALIZIM PA REVOLUCIO
INDUSTRIAL.
MODERNIZIMI I INDUSTRISE FRANCEZE FILLOI NE SHEK.XVIII,POR
U NDERPRE PAS VITIT 1789 NGA SHPERTHIMI I REVOLUCIONIT
FRANCEZ.
MEPERFUNDIMIN E LUFTRAVE NE NAPOLEON NE VITIN 1815
PROCESI U RIFILLUA.
MIDISVITEVE 1860/1885 NORMA E RRITJES SE EKONOMISE ISHTE

Industria e
E NGADALSHME,SI DHE E INDUSTRISE PJESERISHTE SI REZULTAT I
LODHJES SE BURIMEVE TE INDUSTRIALIZIMIT TE PARE.
NE SHEK.XVIII FRANCA ISHTE NJE NGA VENDET ME TE PASURA
shekullit XVIII NE TE GJITHE EVROPEN.
SEKTORIME I RENDESISHEM ISHTE AI I INDUSTRISE TEKSTILE,NE
VEQANTI AJO E LESHIT.
NEDEKADAT E FUNDIT FILLOI TE ZGJHEROHET EDHE INDUSTRIA E
PAMBUKUT.
SEKTOR TE TJERE TE RENDESISHEM INDUSTRIAL ISHIN: MINIERAT E QYMYRIT
DHE METALURGJIA NE TE CILAT MBIZOTRONIN TEKNIKAT E VJETRA EDHE
PSE NE SHEK.XVIII FILLUAN TE PERDOREN METODA TE REJA TE PRODHIMIT
TE HEKURIT.
 Industria e shekullit XIX
INDUSTRIA E SHEK.XIX ISHTE PUNE INTENSIVE,AJO U KARAKTERIZUA ME SHUME NGA
MOBILIZMI DHE ORGANIZIMI SISTEMATIK I FUQISE PUNTORE SE SA NGA FUTJA MASSIVE E
TEKNIKAVE TE REJA.
INDUSTRIA U MODERNIZUA DHE QE NGA VITET 1880 INVESTIMET NE PAISJE U PERSHPEJTUAN.
PERDORIMI I MOTORRIT ME AVULL U SHPERNADA GJERESISHTE DHE NE PERGJITHESI
INDUSTRITE TRADITCIONALE U MEKANNIZUAN.
NE TE NJEJTEN KOHE INDUSTRIA METALURGJIKE DHE KIMIKE U ZHVILLUA DHE U SHFAQEN
INDUSTRY TE REJA,TE TILLA SI PRODHIMI I HIDROELEKTRIKE,NDERTIMI I AUTOMOBILAVE DHE
INDUSTRIA E MATERIALEVE FOTOGRAFIKE.
ZHVILIMI INDUSTRIAL I DEKADAVE TE SHEK.XIX PO KRIJONTE TRANSFORMIMIN STRUKTUROR TE
EKONOMISE FRANCEZE, DUKE REDUKUTUAR MBIZOTRIMIN E VJETER TE BUJQESISE.
SEKTORET E AKTIVITETIT INDUSTRIAL:DY FUSHAT KRYESORE TE PRODHIMIT TE QYMYRIT NE TE U
ZHVILLUA INDUSTRIA E QELIKUT ISHTE NE VERIPERENDIM NE KUFIRIN ME BELGJIKEN DHE
LUGINEN E SIPERME LIORE.ZONA E LUGINES LIORE ISHTE NJE ZONE E PRODHIMIT TE
KUALITETIT TE LARTE TE QYMYRIT I CILI FAVORIZOI MODERNIZMIN E HERSHEM TE INDUSTRISE TE
CELIKUT DHE ATE MEKANIKE.
SEKTORI ME I MODERNIZUAR ISHTE PAMBUKU,QENDRAT KRYESORE TE PRODHIMIT TE TE
CILIT ISHIN NE VERIPERENDIM DHE ALSAS.
NE MES TE SHEK.XIX KOMPLEKSI INDUSTRIAL I ALSAS PERFSHINTE PRODHIMIN E
CELIKUT,TEKSTILEVE,SHEQERIT DHE TE ARTIKUJVE TE TJERE PER EKSPORT.
SEKTORI TJETER I SHQUAR NE INDUSTRIN E TEKSTILIT ISHTE AI I MENDAFSHIT,QENDRAT
KRYESORE TE PRODHIMMIT TE TE CILIT ISHTE ZONA E QYTETIT TE LYONIT.INDUSTRIA E
QYTETIT TE LYONNIT DOMINONTE TREGUN MENDAFSHI BOTRORE.
INDUSTRIA FRANCIZE ESHTE E DYTA NE EVROP DHE E KATERTA NE BOTE.S EKTORI
SEKONDAR PERFAQESON 22% TE VENDEVE TE PUNES,40% TE INVESTIMEVE DHE PO
THUAJSE 80% TE EKSPORTEVE FRANCIZE.MEGJITHE ATE INDUSTRIA KA PARE RRITJEN E SAJ
TE PRODHIMIT ,AJO KA HUMBUR RRETH 1.5 MILLION VENDE PUNE RRETH 25 VITEVE TE
FUNDIT.
INDUSTRIA FRANCIZE KA PERJETUAR NJE SHKRIRJE TE SHPEJTE TE BIZNESEVE TE SAJ DHE
NJE ZGJERIM TE SHPEJT TE INVESTIMEVE DIREKTE JASHTE VENDIT.NE VITIN2000 KOMPANIT
FRANCIZE DHE 19 MIJE E 200 FILIALET E TYRE JASHTE HEKURUDHES PUNSUAN 3.5 MILLION
NJEREZ.
ESHTE NJE INDUSTI KONKURUESE DHE E LARMISHME QE KA NJE FAME DHE PRESTIGJ
SHUME TE RENDESISHEM.PRODHIMI I PERGJITHSHEM KA NJE SUFICIT TREGTAR TE
REHATSHEM NE VITET E FUNDIT.
FALEMINDERIT PER VEMENDJE