PATHOLOGIE

HUID EN SLIJMVLIEZEN
 ACNE
• De huid bevat ca 15 talgklieren per
cm2.
• Talg is huidsmeer om huid soepel te
houden
• Talgklieren monden uit in haarzakjes
• Verstopping haarzakjes leidt tot acné
 VERVOLG ACNE
• Vaak in tienerjaren, ook op latere
leeftijd
• Te zien op gezicht, rug en borst
• Per persoon verschillend (licht of
ernstig)
• Kan psycho-sociale problemen geven
 BEHANDELING ACNE

• Regelmatig schoonmaken vd huid

• Reinigen met een lotion
• Poriën te laten ontstoppen (nakijken)
• Medicatie (Roaccutane)
ECZEEM( ONTSTEKING VAN
DE HUID)
• Kenmerken:
• Roodheid
• Kleine bultjes
• Blaasjes
• Korsten
• Verdikte plooien in de huid
• jeuk
ACCUUT ECZEEM

• Huid is vurig rood en vochtig

• Jeukt ondraaglijk
• Door krabben gaan bloeden
• Ontstaat in korte tijd
• Duurt enkele weken.
CHRONISCH ECZEEM

• Huid is minder rood

• Huid is droog
• Vertoont grijsrode plekken
• Door langdurig krabben is huid verdikt
• Kan vele jaren in rustige vorm aanwezig zijn
• Kan tijdelijk heftige verschijnselen vertonen
PRIKKELS

• Voeding
• Contact met stoffen uit de omgeving
• Stress-reacties
VORMEN VAN ECZEEM

• Constitutioneel eczeem heeft te maken met

aangeboren overgevoeligheid. Het komt vaak
voor dat dezelfde persoon ook last heeft
van allergische reacties zoals hooikoorts.
• Dauwworm is een vorm hiervan
• Contacteczeem
Contacteczeem is een vorm van eczeem die
veroorzaakt wordt wanneer je huid in
contact komt met wasmiddelen, chemische
stoffen en bepaalde soorten planten.
Contact eczeem komt dus van buitenaf.
• Felrode huiduitslag met blaasjes zwelling en
jeuk
• Dyshydrotisch eczeem
Deze eczeemsoort heeft te maken met een
verstoorde zweetvorming. De symptomen
van Dyshydrotisch eczeem zijn blaasjes en
jeuk aan de handpalmen en voetzolen.
• Seborroisch eczeem
Bij deze vorm van eczeem krijg je schilfers
op plaatsen waar de talgklieren zich
bevinden. Enkele voorbeelden hiervan zijn:
• tussen de schouderbladen
• in de plooien langs je neus
• op je hoofdhuid
BEHANDELING

• Algemeen

• Hormoon- en teerzalf

• Tabletten

• Lichttherapie
WIJNVLEK

• Een wijnvlek is een lichtrode tot paarsblauwe

verkleuring in de huid.
• Door plaatselijke verwijding van kleine bloedvaten.
• Vaak aan één zijde van het gezicht
• Soms ook op andere delen van het lichaam
• Groeit mee met de persoon
• Kan behandeld worden met laser (dichtbranden van
vaatjes)
HEMANGIOOM

• Net als een wijnvlek

• Fel paars-rode kleur
• Steekt boven huidoppervlak uit
• Sprake van zwelling
• Zwelling verdwijnt vaak geheel vanzelf
IMPETIGO (KRENTENBAARD)

• Impetigo is een besmettelijke infectie van de huid,

veroorzaakt door de bacteriën streptokokken,
stafylokokken of beide.
• Impetigo behoort tot de oppervlakkige huidinfecties
en komt met name voor op huid die reeds
beschadigd is door bijvoorbeeld eczeem of een
wondje.
• Impetigo kan in principe op elk stukje huid van het
lichaam voorkomen, maar ontstaat meestal op de
huid van het gezicht rondom de neus en de mond.
• Zeer besmettelijk
SYMPTOMEN
• rode bultjes op de huid die in groepjes gelegen zijn.
• Midden in deze bultjes ontstaan blaasjes die snel indrogen tot
honinggele korstjes.
• Plekken met blaasjes en korstjes breiden zich snel uit.
• Op de plaats van de blaasjes en korstjes is de huid pijnlijk en
kan ze erg jeuken.
• Een stafylokokkeninfectie kan een uitgebreide afwijking
veroorzaken bestaande uit grote blaren, die makkelijk
kapotgaan.
• Daardoor kan een snelle uitbreiding plaatsvinden. Bij
uitgebreide impetigo kunnen een temperatuurverhoging en
opgezette lymfeklieren in de hals voorkomen
BEHANDELING
• Impetigo wordt meestal behandeld door op de
aangedane plekken een antibioticazalf te smeren.
• Antibioticazalf moet echter met terughoudendheid
worden gebruikt en niet langer dan vijf dagen.
• Als de aandoening niet al te uitgebreid is, kan
meestal worden volstaan met een desinfecterende
zalf.
• Na een week zijn de huidafwijkingen dan genezen.
• Mensen met een erg uitgebreide infectie,
verminderde weerstand, koorts of impetigo in het
gelaat en kinderen onder de zes maanden krijgen
naast een indrogende zalf, zwavelzinkolie, ook een
antibioticakuur.
KOORTSUITSLAG

• Veroorzaakt door herpes simplex virus

• Besmetting door zoenen en
gebruiksvoorwerpen (vuile glazen)
• Door aanraking
VERSCHIJNSELEN
• De meest voorkomende vorm van
herhaaldelijk optredende (recidiverende)
HSV-infectie is herpes rond de lippen (ook
wel koortsuitslag genoemd).
• Het verloop van herpes labialis is vaak zeer
mild, maar soms zijn de aanvallen heftig en
veroorzaken ze een cosmetisch sterk
ontsierend beeld.
• Sommige patiënten hebben maandelijks
klachten, andere hebben maar enkele malen
in hun hele leven last van herpes.
( door menstruatie koorts, zonlicht )
BEHANDELING

• Bij ernstige infecties kunnen antivirale

middelen in tabletvorm worden
voorgeschreven, zoals valaciclovir (Zelitrex),
famciclovir (Famvir) of aciclovir (Zovirax).
• Dit heeft alleen zin indien de
geneesmiddelen vroegtijdig worden
toegediend, binnen 4-5 dagen na het eerste
begin van de klachten.
GORDELROOS

• Gordelroos (herpes zoster) is een

huiduitslag veroorzaakt door het
waterpokkenvirus. Het beperkt zich tot één
helft van uw lichaam. Gordelroos gaat
meestal vanzelf over.
VERSCHIJNSELEN
• Er ontstaat jeuk of pijn in een huidstrook van het gezicht,
romp of ledematen.
• Na enkele dagen ontstaan er rode vlekjes en blaasjes.
• Soms een paar, soms tientallen.
• Gedurende een week kunnen er nieuwe blaasjes bij komen.
• De blaasjes zitten bijvoorbeeld als een gordel om de linker
helft van de borstkas, vandaar de naam gordelroos.
• De pijn kan hevig zijn, zich grieperig voelen of lichte koorts
krijgen.
• Soms geeft gordelroos alleen jeuk en pijn, zonder vlekjes of
blaasjes.
• Bij gordelroos in het gezicht kan het oog ontstoken raken.
HOE ONTSTAAT HET?
• Wanneer iemand, meestal als kind, voor het
eerst in aanraking komt met het
waterpokkenvirus, krijgt hij of zij de
waterpokken.
• Na genezing blijft het virus achter in de
zenuwen van de huid. Je merkt daar niets
van.
• Soms wordt het virus na jaren weer actief
en veroorzaakt het gordelroos. Hoe dat
komt is onbekend
• De kans op gordelroos is het grootst als
men ouder is dan zestig jaar.
BEHANDELING

• In de meeste gevallen niets doen.

• Op de blaasjes een indrogende zalf (zink-
oxide zalf of pasta) smeren.
• Zo nodig een vloeistof (schudsel) of crème
op de huid aanbrengen om de jeuk te
verzachten.
• Tegen de pijn kunt u zo nodig paracetamol
gebruiken.
STEENPUIST (FURUNKEL)

• Een steenpuist is een diepe ontsteking van

een haarzakje in de huid.
• Soms zijn er verschillende haarzakjes
tegelijk ontstoken. Dat noemen we een
negenoog.
• Steenpuisten zitten vooral in de oksel of de
lies, op de bil, in de nek of in het gezicht en
soms in de neus.
OORZAAK

• Een haarzakje verstopt raakt.

• De huid beschadigd is, bijvoorbeeld door strakke,
schurende kleding.
• Bacteriën die in het haarzakje komen, (stafylokokken) ,
soms andere bacteriën zoals streptokokken.
VERSCHIJNSELEN

• Een steenpuist begint als een rode plek op

de huid.
• De plek wordt dikker en doet pijn. Middenin
de rode zwelling ontstaat een gele puskop.
• Meestal breekt de steenpuist binnen een
week open.
• Dan komt de pus er vanzelf uit en kan de
huid genezen.
ADVIEZEN BIJ STEENPUIST

• Raak de steenpuist niet aan (dus ook niet

drukken of krabben);
• Was regelmatig uw handen met zeep;
• Knip uw nagels kort;
• Gebruik uw eigen handdoek en neem elke
dag een nieuwe handdoek;
• Was elke dag uw lichaam met zeep.
• Vaak steenpuisten? Was dan het lichaam
twee tot drie keer per week met een zeep
of shampoo met povidonjodium of
chloorhexidine.
BEHANDELING

• Medicatie zelden nodig

• Het smeren met zalf heeft bij een steenpuist
geen zin.
• Indien nodig antibiotica (bij mensen de extra
vatbaar zijn voor bacteriële infecties)
SCHIMMELINFECTIE

• Van de vele duizenden soorten schimmels die

bestaan zijn er enkele die leven in en op de
huid.
• Ook onder deze schimmels zijn er ‘specialisten’
die een voorkeur hebben voor bepaalde delen
van de huid.
• Een van de meest voorkomende
schimmelinfecties van de huid zijn
de voetschimmel en de kalknagel.
SOORTEN SCHIMMELINFECTIE
• "Gewone" schimmelinfectie van de huid
(tinea corporis)
Alle schimmelinfecties van de huid vallen in deze
groep, met uitzondering van de infecties van de
handpalmen, voetzolen, tenen en de liezen.
• In veel gevallen hebben deze infecties een
karakteristieke, schilferende ringvorm en wordt
daarom ook wel ringworm genoemd.
• De klachten bestaan vooral uit flinke jeuk. De
belangrijkste verwekker van ringworm is de
schimmel Trichophyton rubrum.
VERVOLG SOORTEN

• "Diepe" schimmelinfectie van de huid

(diepe mycose)
Soms kunnen schimmelinfecties leiden tot
rode, pijnlijke bulten en ontstekingen van de
huid.
• Deze infecties komen minder vaak voor dan
de ringworm en betreft meestal infecties
van de haarzakjes.
• De veroorzakers zijn o.a. T.
mentagrophytes, T. violaceum en M. canis.
VERVOLG SOORTEN
• Schimmelinfectie van de liezen
Schimmelinfecties in de liezen komen vrij veel voor.
• Typisch is het rode, licht schilferende, huidgebied
dat vanuit de liezen ontstaat.
• De afwijking is van de normale huid afgegrensd met
een duidelijke rand, vaak fel rood van kleur.
• De verwekkers zijn meestal E. floccosum,T.
rubrum of T. mentagrophytes. Schimmel in de liezen
komt veel meer bij mannen dan bij vrouwen voor.
OORZAAK

• Schimmels verspreiden zich door het maken van

schimmelsporen.
• De schimmelsporen die de meest voorkomende
vormen van huidschimmel kunnen veroorzaken
vinden wij vooral in sportzalen, zwembaden en
andere publieke ruimten.
• Sommige soorten, zoals de M. canis, worden vaak
overgebracht door huisdieren.
• De schimmelsporen kunnen uitgroeien tot echte
schimmels als de omstandigheden daarvoor gunstig
zijn. In veel gevallen is dat een warme, vochtige
omgeving (voeten, liezen), of een warm klimaat.
BEHANDELING
• Lokale behandeling
Bij de meeste schimmelinfecties van de huid kan volstaan
worden met het lokaal aanbrengen van een antimycoticum.
Er zijn verschillende antimycotica crèmes die kunnen worden
toegepast, zoals:
• clotrimazol
• miconazol
• terbinafine
• ciclopirox
• sulconazol

• De lokale antimycotica in crème-vorm moeten doorgaans 3-

4 weken 2 maal daags worden toegepast.
PSORIASIS (FEITEN)

• Erfelijkheid

• Bevolkingsgroepen

• LEEFTIJD
VORMEN PSORIASIS

Er zijn acht vormen van psoriasis:

• Psoriasis capitis
• Psoriasis vulgaris
• Psoriasis inversa
• Psoriasis guttata
• Psoriasis unguium
• Erythrodermische psoriasis
• Psoriasis pustulosa
• Artritis psoriatica
PSORIASIS CAPITIS
• (psoriasis op de hoofdhuid)

• Het woord ‘Capitis’ uit het Latijn, (‘van het hoofd’). Op het
hoofd kunnen gewone psoriasisplekken voorkomen, maar ook
kan het hoofd helemaal onder de schilfers zitten.
• De plekken zitten voornamelijk langs de haargrens en achter
de oren.
• De relatief grote schilfers blijven meestal vastzitten aan de
huid en haren en kunnen dikke psoriasisplekken vormen.
• Deze plekken geven vaak veel jeuk, krabben kan de psoriasis
echter verergeren.
• Psoriasis capitis is vaak goed plaatselijk te behandelen met een
lotion, shampoo of een foam.
 PSORIASIS VULGARIS

(chronische plaque psoriasis)

• Het woord vulgaris betekent ‘gewoon’ en hiermee wordt de
meest voorkomende vorm van psoriasis bedoelt.
• Ongeveer 75 tot 80 procent van de psoriasis behoort tot
deze variant.
• Psoriasis vulgaris wordt gekenmerkt door munt- tot
handpalmgrote, rode plekken met grove, witte schilfers.
• De plekken zijn verspreid over het lichaam vooral op de
strekzijden van ellebogen en knieën, de behaarde hoofdhuid
en de onderrug. Ze kunnen spontaan en zeer geleidelijk
ontstaan, of overblijven na een doorgemaakte psoriasis
guttata.
• Psoriasis vulgaris is goed te behandelen, meestal met zalf,
crème of lotion.
PSORIASIS INVERSA
(omgekeerde psoriasis of plooi psoriasis)
• Zichtbaar als zalmroze plekken - zonder witte schilfers - in
lichaamsplooien als oksels, liezen en bilnaad.
• Door het broei-effect in zo'n plooi ontstaat bij deze psoriasis
nooit de kenmerkende witte schilfering.

• Een ander effect van de ‘plooiwerking’ is dat de huid lokaal

aangebrachte geneesmiddelen versterkt opneemt..
• Een crème heeft bij deze vorm van psoriasis dus eerder effect
dan bij psoriasis vulgaris, maar kan daarom ook eerder
bijwerkingen geven.
• Gebruik een zalf of crème die door de arts voor psoriasis
vulgaris is voorgeschreven daarom nooit zonder overleg voor
psoriasis inversa.
PSORIASIS GUTTATA
(druppelpsoriasis)
• Verspreid over het lichaam komen tientallen tot honderden
speldenkop- tot centgrote, rode vlekjes met witte schilfering voor,
vooral op armen, benen en romp.

• Deze vorm van psoriasis is voor velen de eerste kennismaking met

deze huidziekte. Psoriasis guttata komt vooral voor tussen het 15e
en 25e levensjaar na een lichamelijk of psychisch trauma

• Een bekend voorbeeld hiervan is een forse keelontsteking of het

overlijden van een dierbare naaste. De plekjes verdwijnen vrijwel
altijd spontaan, maar dit kan wel maanden duren. Ook kan psoriasis
guttata overgaan in gewone psoriasis.

• Om het herstel te bespoedigen kunnen patiënten eventueel een UV-

B-lichtkuur volgen.
PSORIASIS UNGUIUM
(nagelpsoriasis)
• Bij veel mensen met psoriasis zijn ook de nagels aangetast. Nagelpsoriasis kan
voorkomen op de handen en voeten. Vaak zitten er putjes in de nagel en zijn er
witte en/of geel-bruine verkleuringen te zien.

• Psoriasis unguium komt voor bij ongeveer 25-50% van de mensen die ook een
andere vorm van psoriasis hebben. De nagel lijkt soms op een kalknagel, het
verschil met een kalknagel is dat deze vaak een brokkelige structuur heeft. De
nagelplaat kan geheel of gedeeltelijk los laten. Het is belangrijk een nagel met
psoriasis goed schoon te houden omdat deze nagels gevoeliger zijn voor
infecties door gisten of bacteriën.

• De behandeling van nagelpsoriasis is lastig. Psoriasis van de nagel ontstaat

onder de nagel en het is heel moeilijk om daar goed bij te komen. Lokale
geneesmiddelen hebben niet altijd langdurig effect. Soms kan er worden
gewerkt met injecties met corticosteroïden in de nagel.
ERYTHRODERMISCHE
PSORIASIS
(gegeneraliseerde psoriasis)
• Uiterst zeldzame vorm van psoriasis, De huid is van top tot
teen (meer dan 70 procent) bedekt door psoriasisplekken.
Deze variant kan gevaarlijk zijn, omdat hij belangrijke
functies van het lichaam ontregelt.

• De patiënt kan de inwendige lichaamstemperatuur namelijk

niet meer op 37 graden Celsius houden. Ook verliest het
lichaam door de ‘openstaande huid’ enorme hoeveelheden
vocht en eiwit, waardoor zonder correctie hiervan zelfs de
dood kan optreden.
PSORIASIS PUSTULOSA

(pustuleuze psoriasis)
• Psoriasis waarbij pusblaasjes op de huid verschijnen. Deze
blijven meestal beperkt tot de handpalmen en voetzolen. De
meest ernstige vorm van dit type psoriasis is gegeneraliseerde
pustuleuze psoriasis. Hierbij verschijnen de pusblaasjes over
het hele lichaam en breiden zich snel in aantal uit. Deze vorm
treedt op in aanvallen én kan overgaan in gewone psoriasis, of
spontaan verdwijnen.

• Over het algemeen kan alleen een dermatoloog deze vorm

van psoriasis behandelen. Als het niet lukt om de pusblaasjes
met zalven of crèmes weg te krijgen, zijn
(bad-)PUVA behandelingen en/of Neotigason bij deze vorm
van psoriasis zeer effectief.
ARTRITIS PSORIATICA
(gewrichtspsoriasis)
• Naast huidafwijkingen heeft een aantal van de
psoriaispatiënten gewrichtsklachten. Deze verschijnselen doen
denken aan reumatische gewrichtsaandoeningen. Als er
pijnlijke ontstekingsverschijnselen zichtbaar zijn aan vooral één
of meerdere vingers en/of tenen, dan kan er sprake zijnvan
arthritis psoriatica. Deze vorm van gewrichtspsoriasis komt bij
vijf tot tien procent van de psoriasispatiënten voor. Soms zelfs
voordat er ooit afwijkingen aan de huid zichtbaar zijn geweest.

• De diagnose is over het algemeen moeilijk te stellen en mag

alleen een reumatoloog, al dan niet in samenwerking met een
dermatoloog, mag deze afgeven.
FOTO’S
BEHANDELMETHODEN

• Overzicht behandelmethoden:
• Behandeling met zalf, crème en lotion

• Lichttherapie

• Behandeling met orale medicijnen

• Behandeling met biologische stoffen

• Dagbehandelingscentra
WRATTEN

• Gewone wratten zijn harde, eeltige plekken en tumortjes

veroorzaakt door een virus uit de familie van de humane
papilloma virussen (HPV’s).
Ze komen zeer algemeen voor en zijn volledig goedaardig.
BEHANDELING

• Geen behandeling
• Lokaal aanbrengen van druppels of zalf
• Vloeibare stikstof
• Electrocoagulatie
• Laser
• Chirurgie
• Duct tape
BASAALCELCARCINOOM

• In de onderste laag cellen van de opperhuid

• Kwaadaardige tumor
• Vaak bij oudere mensen
• Vooral in gezicht en op handrug
• Door intensief contact met zonlicht
• Bleke glazige zwelling met daarin uitgezette
haarvaatjes
BEHANDELING

• Chirurgisch verwijderd
• Radiotherapie
PLAVEISELCELCARCINOOM

• Oorzaak: chronische irritatie van de

slijmvliezen door ontstekingen en
plaatselijke prikkeling door vreemde stoffen
• Bij pijprokers vaak op lip of tong te vinden.
• Begint als een oppervlakkige zweer met een
korstje erop.
• Zweer is pijnlijk, bloedt bij aanraking
BEHANDELING

• Chirurgie
• Radiotherapie
• Chemotherapie
MELANOOM

• Zeer kwaadaardig gezwel

• Bij volwassenen en ouderen
• Ontstaat in de pigmentcellen van de huid,
groeit snel de diepte in.
• Uitzaaiingen in de lymfevaten of via bloed
KENMERKEN MELANOOM

• Donkere pigmentvlek in de huid met

plotselinge groei
• Onregelmatige pigmentatie in de huid
• Pigmentvlek die gaat bloeden of pijnlijk
wordt
• Rondom pigmentvlek een roodheid als
teken van activiteit.
BEHANDELING MELANOOM

• Chirurgie
• Radiotherapie
• chemotherapie
FOTO’S
PATHOLOGIE
SLIJMVLIEZEN
ENDOMETRITIS

• Ontsteking van het slijmvlies (endometrium)

van de baarmoeder. Het is in het algemeen
geen op zichzelf staande aandoening, maar
bijna steeds onderdeel van een infectie van
de baarmoederhals, die zich uitbreidt naar
andere weefsels van de inwendige
vrouwelijke geslachtsorganen.
ENDOMETRITIS POST PARTUM

• De symptomen van deze aandoening

worden gezien na een miskraam of een
abortus provocatus.
De belangrijkste symptomen zijn:
- vage buikpijn;
- langer durend vaginaal bloedverlies.
ENDOMETRITIS PUERPERALIS

• De symptomen worden gezien in het

kraambed.
De belangrijkste symptomen worden
waargenomen van de derde tot de vijfde dag
na de bevalling:
- koorts;
- hoofdpijn;
- riekende lochia (vloed).
BEHANDELING

• Antibiotica (breed spectrum)

VRAGEN?