Amil, Norjaina

Awitan, Jeassa
Sinaunang Panitikang Pilipino
 Bago pa dumating ang mga kastila mayroon ng panitikang Pilipino.
 Nagbuhat ang panitikan ng Pilipinas mula sa sari-saring mga lipon at
pangkat ng mga taong dumating sa mga kapuluan nito.
 Ang panitikang Pilipino ay ginamit ng mga kastila para ipalaganap ang
kristiyanismo.
 Ang baybayin, ang isa sa mga pagpapatibay na mayroon nang sistema
ng pagsulat at pasalita sa sinauanang Pilipinas bago pa man dumating
ang mga pangkat ng mga dayuhan na nagmula sa Kanlurang bahagi ng
mundo.
 Alibata ang kadalasang ginagamit, bukod dito ay gumagamit din sila ng
mga biyas ng kawayan, talukap ng bunga o niyog at dahon, at balat ng
punongkahoy bilang sulatan at matulis na bagay naman bilang
panulat.
 Alamat, kuwentong bayan, epiko, mga awiting bayan, salawikain,
karunungang bayan, salawikain, at bugtong ang mga uri ng panitikan
na sumibol sa Pilipinas noong sinaunang panahon.
Kuwentong Bayan
 Ito ay mga salaysay hinggil sa mga likhang-isip na mga tauhan na
kumakatawan sa uri ng mamayan, katulad ng matandang hari, isang
marunong na lalaki, o kaya sa isang hangal na babae.
 Karaniwang kaugnay ang kuwentong-bayan ng isang tiyak na pook o
rehiyon ng isang bansa o lupain.

 Halimbawa:
Si Mariang Mapangarapin
Ang Punong Kawayan
Kung Bakit Umuulan
Karunungang Bayan
 Ito ay isang sangay ng panitikan na naipapahayag ang mga kaisipang
tinataglay ng bawat kultura at tribo.
 Ang mga kaisipang ito ay nagpapatalas ng isipan upang mag-isip at
bigyang kahulugan ang mahalagang kaisipan na nakapaloob rito o
mga salitang inilalarawan nito.

 Halimbawa:
Bugtong
Palaisipan
Kasabihan
Kantahing Bayan/Awiting Bayan

 Ito ay ang mga awit ng mga Pilipinong ninuno at hanggang ngayon ay

kinakanta o inaawit pa rin.
 Iba’t-ibang uri nito ay:
1. Kundiman (awit ng pag-ibig)

2. Tagumpay (awit ng pandigma)

3. Imno (awit sa diyos-diyosan ng ma Bisaya)

4. Oyayi (awit ng pagpapatulog ng bata)

Tulang Pasalaysay
 Ito ay uri ng tula na nagsasaad ng kuwento.
 Kadalasang ginagamitan ng boses ng tagapagsalaysay.

Epiko
 Ito ay tulang pasalaysay na nagsasaad ng kabayanihan ng
pangunahing tauhan na nagtataglay n katangiang nakhihigit sa
karaniwang tao na kadalasan siya’y buhat sa lipi ng mga diyos o
diyosa.
 Mula sa salitang griyego na epos na ang ibig sabihin ay “awit”.

 Halimbawa:
Biag ni Lam-ang
Maragtas
 URI NG EPIKO
1. Epikong Sinauna 2. Epikong Pakutya

 Kilala bilang epikong  Kabalangkas ng epikong

pambayani. pambayani ngunit ang paksa ay
 Naglalahad ng isang naglalahad at naglalayong
sambayanan o bansa sa kutyain ang gawing walang
pagtataguyod ng isang kabuluhan at pag-aaksaya
pambansang layunin o mithiin. lamang ng panahon.
 Karaniwan na ang pangunahing
tauhan ay nag-aangkin ng mga
katangiang kahima-himala at
kumakatawan sa adhikain ng
isang lahi o isang bansa.
3. Epikong Masining

 Tinatawag din itong epikong pambayani o epikong makabago.

 Nakahawig sa epikong pambayani, nasusulat ng isang marangal na
kabuuan at nahihinggil sa lunggati at tahakin ng isang lipi, lahi o bansa.
Ngunit naiiba sa pangyayaring ang makata sa isang pampanitikang
panahon ay sumusulat n tulang may pagkakahawig sa epikong
pambayani.
 EPIKO SA IBA’T-IBANG PULO NG PILIPINAS
 Biag ni Lam-ang
- Nagmula sa rehiyon ng Ilokos.
- Isinulat ni Pedro Bucaneg noong 1640.
- May 1000 na taludtod.
 Maragtas
- Epikong nagmula sa Panay.
- Isinulat sa wikang Hiligaynon-Iraya.
- May ibig sabihin na kasaysayan ang wikang maragtas.
 Darangan
- Ito ay nagmula sa Mindanao.
- May 25 na kabanata at natititik ito sa wikang Meranaw.
- Pinakamahabang epiko sa Pilipinas.
- Epikong bayani na hinggil sa pakikipagsapalaran ng mga bayani
ng Bumbaran.
- Kinilala ng UNESCO bilang Masterpiece of the Oral Intangeble
Heritage of Humanity.