ST.

PETERS COLLEGE OF ORMOC

COLLEGE UNIT
6541 ORMOC CITY, LEYTE, PHILIPPINES

________________________________________________________
Filipino 17:
Dula at Nobelang Filipino
Dula sa Panahon ng Pagkamulat at Himagsikan
__________________________________________________________

IPINASA NI:

FRANCA R. AZORES BSED 4

IPINASA KAY: GNG. MYRIAM DIO

ANG DULA SA PANAHON NG PAGKAMULAT

Kaligirang Pangkasaysayan:
Nagising pagkatapos nang higit sa tatlong daang taong pagkakahimlay ang mga
natutulog na damdamin ng mga Pilipino nang isangkot sa digmaan sa Cavite ang tatlong

paring sina Gomez, Burgos at Zamora at patayin sa pamamagitan ng garote nang walang
matibay na katibayan ng pagkakasala. Itoy naganap noong ika-17 ng Pebrero, 1872.
Naragdagan pa ito nang makapasok dito ang diwang liberalismo sa pamamagitan ng
pagkakabukas ng Pilipinas sa pandaigdig na kalakalan, at ang pagkakapadala sa kapuluan ng
liberal na lider na tulad ni Gob. Carlos Maria dela Torre.

Paksa ng Dula:
1. Humihingi ng pagbabago o reporma sa pamamalakad ng simbahan at pamahalaan.
2. Diwang makabayan.
3. Pag-asam o pagnanais ng kalayaan

Mga Dulang Namayagpag:

1.) PAGPUGOT KAY LONGINO

=Isang dulang Tagalog na itinanghal sa liwasan ng Malolos, Bulakan.
=Isinulat ito ni Mariano Ponce.
2.) LA CASA DE HUESPEDES
(Ang Pangaserahan)
= Naglalarawan ng isang pangaserahan na ang kaseray naghahanap ng mangangasera
hindi upang kumita kundi upang maihanap ng mapapangasawa ang kanyang anak;
=Akda ni Atonio Luna.
3.) EL CONSEJO DE LOS DIOSES- ( Ang Kapulungan ng mga Bathala)
=Isinulat ito ni Jose Rizal.
=Ang El Consejo de los Dioses (Ingles: The Council of the Gods, Tagalog) : Ang Konseho ng
mga Diyos) ay isang dula na isinulat sa wikang Espanyol ng isang Filipinong manunulat na
si Jose Rizal, unang nilimbag noong 1880 sa Maynila ng Liceo Artistico Literario de Manila, at
sumunod naman ang La Solidaridad noong 1883.
=Ang El Consejo de los Dioses ay sinulat ni Rizal noong labinsiyam na tang gulang pa
lmang siya, at pinakikilala nit ang edukasyong humanistiko ng Pilipinas noong mga
panahong iyon at ang tugon ni Rizal sa skolastisismo.
=BUOD:
Si Jupiter, na pinn ng mga Diyos na Romano, ay nagpaplanong mamahagi ng tatlong
engrandeng regalo (isang ginintuang lira, isang trumpeta, at isang gintong korona na gawa

sa laurel) na nilikha ni Vulcan sa isang mortal na naging pinakamahusay sa larangan ng

panitikan.
Minungkahi ng asawa ni Jupiter, na si Juno, si Homer na may-akda ng Illiad.
Samatalang minungkahi naman ni Venus, ang diyosa ng kagandahan, si Virgil na may-akda
ng Aeneis. Gayundun, minungkahi ni Minerva, na diyosa ng karunungan, si Cervantes na
may-akda ng Don Quixote.
Dahil sa hindi pagkakasundo, ginusto pa ng mga ibang diyos na lumaban ngunit
pinigilan sila ni Jupiter sa pagtawag nit kay Justice (isang diyosa na wala sa orihinal na
mitolohiyang Romano at nilikha lmang ni Rizal para sa alegoryang ito) para timbangin ang
mga sirkunstansiya nang walang pagkiling gmit ang kaniyang timbangan.
Tinimbang niya ang Illiad at Aeneis at nakitang pantay lmang ang mga ito. Gayundin
ang Don Quixote. Dahil dito, nagpasya si Jupiter na ibigay na lmang ang mga regalo sa
tatlo. Ang lira kay Virgil, ang trumpeta kay Homer, at ang korona kay Cervantes.

ANG DULA SA PANAHON NG HIMAGSIKAN

Kaligirang Pangkasaysayan:
Hindi naipagkaloob sa mga Pilipino ang mga hinihinging pagbabago ng mga
Propagandista. Naging bingi ang pamahalaan, nagpatuloy ang pang-aapi at pagsasamantala,
at naging mahigpit pa sa mga Pilipino ang pamahalaan at simbahan. Ang mga mabuting
balakin sana ng Inang Espanya sa Pilipinas ay nasasalungat pa rin ng mga prayleng
naghahari rito.

Paksa ng Dula:
== pawang pagtuligsa sa pamahalaan at simbahan ;
== pagbibigay-payo sa mga Pilipino upang magkaisa at maghanda nang matamo ang
inaasam na kalayaan .

Mga Dulang Namayagpag:

1.) IMPRESIONES- itoy isang paglalarawan sa ibayong kahirapang dinaranas ng isang

mag-aaral na naulila sa amang kawal; akda ni Atonio Luna
2.)FRAY BOTOD (1876)- tinutuligsa ang mga prayle na masisiba, ambisyoso at imoral ang
pagkatao;akda ni Graciano Lopez Jaena.
=Buod:
May dalawang taong nag uusap at ang kanilang pinag-uusapan ay tungkol kay Pari
Botod. Nasa plaza sila at nakita nila ito na may kasamang babae. Sinasampal ang babae at
napaluhod ito at nagmamakaawa na wari humihingi ng kapatawaran. Siya ang kura paroko
sa bayan. Talagang naririto sila at nagmamalabis hindi lamang sa ispiritwal na bagay kundi
sa (politico) pamahalaan at sa kalaswaan.
Ang kahulugan ng Botod ay malaking tyan at ito ang itinatagurisa kanya ng mga tao.
Ang ngalang binyagan nya ay Ana dahil sa ipinanganak sya sa kapistahan ng Santa Ana- ina
ng Mahal na Birhen. Siya ay taga- Aragon at ang mga magulang niya ay di nya nakilala. Siya
ay natagpuan ng isang mangingisda sa ilog ng ebro malapit sa simbahan ng "Our lady of
Pillar"- nang sumapit sa 14 na taon ay tumakas at nagpunta sa villadolid sa kumbento ng
mga Agustino. Siya ay 21 ng maatasang pumunta sa pilipinas.
Siya ay nag anyong mahiyain ngunit pagkatapos na maging kura paroko, nagging
mapagmalaki at napakayaman.pandak siya , may bilugang mukha na parang buwan,
bilugang pisngi. Makapal ang labi, maliliit ang mga mata, mapulang ilong na malaki ang
butas kya medaling makaamoy. Mamula-mulang buhok, bilugan ang ulo na tulad ng bao ng
niyog. Kunot ang noo at matalas tumingin. Napakalaking tiyang nakausli at maikli ang leegiyan si Padre Botod.