You are on page 1of 39

KASAYSAYAN NG

WIKANG PAMBANSA
Panahon ng mga Katutubo

 Baybayin ang tawag sa


katutubong paraan ng pagsulat.
 Binubuo ito ng labimpitong
(17) titik: tatlong (3) patinig at
labing-apat (14) na katinig.
Panahon ng Kastila
 Ipinag-utos ng hari ng Espanya na
turuan ang mga katutubo ng
wikang kastila. Ngunit hindi nila
nasunod ang utos ng hari bagkus
sila ang nag-aral sa wikang
katutubo sa tatlong dahilan:
1. Ayaw nilang mahihigitan ang
kanilang talino ng mga katutubo.
2. Natatakot sila baka maghimagsik
ang mga katutubo laban sa kanila.
3. Nangangambang baka magsumbong
sa hari ng Espanya ang mga
katutubo tungkol sa kabalbalang
ginawa ng mga Kastila sa Pilipinas.
 Ang dating baybayin ay napalitan ng
Alpabetong Romano na binubuo
naman ng 20 titik, limang (5) patinig
at labinlimang (15) katinig.
 a, e, i, o, u b, k, d, g, h, l, m, n,
ng, p, r, s, t, w, y.
Panahon ng Propaganda

• Sa panahong ito ay namulat ang


isipan at damdaming makabayan ng
mga Pilipino.
• Dito naitatag ang “Kartilya ng
Katipunan” na nakasulat sa wikang
Tagalog.
• Sa panahong ito ay maraming naisulat na
mga akdang pampanitikan na siyang
nagpapagising sa damdaming makabayan
at sumibol ang nasyonalismong Pilipino.
• Sa pamamagitan ng Biak na Bato (1897),
nakasaad na ang wikang Tagalog ang
siyang magiging wikang opisyal ng
Pilipinas.
Panahon ng Amerikano
 Pilit nilang pinakalimutan sa mga
katutubo ang wikang bernakyular at
sapilitang ipagamit ang wikang Ingles.
 Malugod naman itong tinanggap ng ating
mga ninuno sa kadahilanang : (1) uhaw
ang ating mga katutubo sa edukasyong
liberal; (2) mabuti ang pakikitungo ng
mga amerikano sa mga katutubo.
Monroe Educational Commission
(1925) – Nagsasaad na mabagal
matuto ang mga batang Pilipino
kung Ingles ang gagamiting
wikang panturo sa paaralan
batay sa ginawang sarbey.
Panukalang Batas Blg. 577
(1932) – gamitin bilang wikang
panturo sa mga paaralang
primary ang mga katutubong
wika mula taong panuruan
1932-1933.
Panahon ng Pagsasarili

 Saligang Batas ng 1935, Artikulo Blg.


XIV, Seksyon 3 –ay nagsasabing ang
kongreso ay gagawa ng hakbang tungo
sa pagpapatibay at pagpapaunlad ng
isang wikang pambansa na ibabatay
sa isa sa mga umiiral na katutubong
wika sa kapuluan.
Pagtibayin ang Batas Komonwelt
Blg. 184 (1936). Itinatag ng
katanggapan ng Surian ng Wikang
Pambansa na binigyan ng
kapangyarihang gumawa ng mga pag-
aaral sa lahat ng mga sinasalitang
wika sa kapuluan.
Nobyembre 9, 1937 – Isinumite ng
mga miyembro ng SWP kay
Pangulong Quezon ang kanilang
rekomendasyong tagalog ang
gagamiting batayan sa pagpili ng
wikang pambansa.
Hunyo 19, 1940 – dito sinimulang
ituro ang pambansang wikang
nakabatay sa Tagalog sa mga
paaralang pribado at pampubliko.
Panahon ng Hapon
 Sumiklab ang ikalawang digmaang
pandaigdig at nasarado ang mga
paaralan.
 Pagkatapos ng digmaan ay binuksan
muli ang mga paaralan at ipinagamit ang
wikang katutubo bilang wikang panturo
at pinakalimutan ang wikang Ingles.
 Naging maunlad sa panitikan ang
Pilipinas.
 Inalis ang kurikulum ang wikang
Ingles at sapilitang ipinaturo ang
wikang pambansa at wikang
Niponggo.
Nobyembre 30,1943 – Nilagdaan ni
Pangulong Jose P. Laurel ang Kautusang
Tagapagpaganap Blg. 10 na nagtakda ng
ilang repormang pang-edukasyon, isa sa
mga iyon ay ang pagtuturo ng wikang
pambansa sa lahat ng publiko at
pribadong paaralan ng hayskul,
kolehiyo at unibersidad.
Enero 3, 1944 – Binuksan ang
isang Surian ng Tagalog na tulad
ng Surian ng Niponggo upang
ituro ang mga tagalog sa mga
gurong di-tagalog.
Panahon ng Republika
 Hulyo 4, 1946- Ipinanlaban sa Batas
Komonwelt Blg. 570 na ang wikang
pambansa ay isa ng wikang opisyal sa
Pilipinas.
 1946 – Ang wikang pambansa ay
tatawaging “ Wikang Pambansang
Pilipino.”
Proklamasyon Blg. 13 noong
Marso 26, 1954 – ay nilagdaan ni
Pangulong Ramon Magsaysay
ang tungkol sa pagdiriwang ng
Linggo ng Wika tuwing Marso
29- Abril 4.
Proklamasyon Blg. 186 noong
Setyembre 23,1955 na nagsasabing
inilipat ang petsa ng pagdiriwang ng
Linggo ng Wika sa Agosto 13-19 na
kung saan itinapat ang huling araw ng
pagdiriwang sa kaarawan ni Pangulong
Manuel L. Quezon na binigyang
karangalan “ Ama ng Wikang
Pambansa .”
 Kautusang Tagapagpaganap Blg. 7
noong Agosto 13 ,1959 na nagsasabing
na ang wikang pambansa ay Pilipino.
 Kautusang Pangkagawaran Blg. 96
(1967) – na pangalanan sa Pilipino ang
mga gusali at tanggapan ng ating
pamahalaan.
 Resolusyon Blg. 70 (1970) – ay
nagsasabing ang wikang pambansa ay
naging wikang panturo sa antas
elementarya.
 Memorandum Sirkular 488, Hulyo 29,
1971. Humiling sa lahat ng tanggapan ng
pamahalaan na magdaos ng palatuntunan
sa pagdiriwang ng lingo ng Wikang
pambansa tuwing Agosto 13-19.
Panahon ng Bagong Lipunan
 Resolusyon Blg. 73 (1973) – iniluwal ang
patakarang bilingguwal. Ito ay ang
paggamit ng wikang Ingles at Pilipino
bilang midyum ng pagtuturo sa mga tiyak
na aralin at bilang hiwalay na asignatura
sa kurikulum mula unang baitang ng
mababang paaralan hanggang Kolehiyo sa
lahat ng paaralan.
 Noong 1974-1975 – ay sinimulang
ipatupad ang patakarang Edukasyong
Bilingguwal.
 Memorandum Serkular 77 (1977) –
pagsasanay ng mga pinuno at kawani ng
mga pamahalaang local sa paggamit ng
wikang Pilipino sa mga
transaksyon,komunikasyon at
korespondensya.
 Lumabas ang kautusang Pangministri Blg.
22 (1978) na nag uutos ng pagkakaroon ng 6
na yunit na Pilipino sa lahat ng kurso sa
tersyarya at 12 yunit sa mga kursong pang-
edukasyon.
 Kautusang pangministri Blg. 40 (1979) –
ang mga estudyante sa medisina, dentisa ,
abogasya at paaralang gradwado ay
magkaroon na rin ng asignaturang Pilipino
pati na rin ang mga estudyanteng dayuhan.
 Memorandum Sirkular Blg. 80-86 (
Nobyembre 1980 ) – nag-aatas sa lahat ng
mga gobernador at mayor ng Pilipinas na
isa-Pilipino ang mga Sagisag-opisyal.
 Kautusang Pangministri Blg. 102 –
nagtatakda ng mga Sentro sa Pagsasanay
ng mga guro sa Pilipino bilang midyum ng
pagtuturo sa antas tersyarya.
 Constitutional Commission
( Setyembre 10, 1983 ) – nagpatibay
na ang Pilipino ay gagawin bilang
Wikang Pambansa.
Panahon ng Kasalukuyan
 Oktubre 12,1986- pinagtibay ang
implementasyon ng paggamit ng Filipino
bilang pambansang wika, gaya ng isinasaad sa
1987 konstitusyon ng Pilipinas ( artikulo 4
seksyon 6 ). “Ang wikang pambansa ng
Pilipinas ay Filipino. Samantalang nililinang
ito ay dapat payabungin at pagyamanin pa
salig sa umiiral na wika sa Pilipinas at iba
pang wika.”
 Kautusang Tagapagpaganap Blg. 117 ( Enero
1987 ) – ang dating Surian ng Wikang Pambansa
ng (SWP) ay pinalitan ng Linangan ng mga Wika
sa Pilipinas (LWP).
 Kautusang Pangkagawaran Blg.84 (1988) –
nag-aatas sa lahat ng opisyal sa DECS na
isakatuparan ang kautusang tagapagpaganap
Blg. 335 na nag-uutos na gamitin ang Filipino sa
lahat ng komunikasyon at transakyon ng
pamahalaan.
 Marso 19, 1989 – ipinalabas ng kalihim Isidro
Carino ng Edukasyon , kultura at Palakasan ang
kautusang pangkagawaran Blg. 21 na
nagtagubilin na gamitin ang Filipino sa
pagbigkas ng panunumpa ng katapatan sa
Saligang Batas at sa bayan natin.
 Batas Republika Blg. 7104 (Agosto 14,1991) –
nilikha ang komisyon Sa Wikang Filipino (KWF)
bilang alinsunod sa Artikulo XIV, Seksyon 9 ng
1987 konstitusyon.
Hulyo 15, 1997 – nilagdaan at
ipinalabas ni Pangulong Fidel V.
Ramos ang Proklamasyon Blg. 1041 na
nagpapahayag ng taunang
pagdiriwang ng Buwan ng Wikang
Pambansa mula Agosto 1-31 na dating
Linggo ng Wika.
Mga Sanggunian:
 https://www.academia.edu/35048638
/KASAYSAYAN_NG_WIKANG_PAMBANSA_
G11
 https://www.academia.edu/7593747/
Kasaysayan_ng_wikang_filipino

You might also like