PERKEMBANGA

N
TEORI
TERJEMAHAN
 Prinsip
awal

Pendekata Pendekatan
n sosiologi linguistik

Pendekata Pendekata
n budaya n fungsian

Teori Pendekata
Sistem n wacana
 Prinsip awal
1)Zaman empayar rom
2)Terjemahan Bible
3)Terjemahan Baghdad
4)Terjemahan Toledo
5)Terjemahan Renaisans
(Eropah)
 1) Zaman Empayar
Rom
 Dua tokoh utama : CICERO dan HORACE
 CICERO memberi penekanan terhadap
pemahaman pembaca sasaran.
 Melakukan terjemahan Greek kepada Latin
 HORACE menyatakan penterjemah harus
hasilkan satu karya yang kreatif
 *kedua dua tokoh ini tidak menyokong
terjemahan perkataan demi perkataan.
 2) Terjemahan Bible
 JEROME menghasilkan terjemahan kitab
Bible dalam bahasa Latin.
(dalam bahasa Latin, Bible dikenali
sebagai vulgate)

3) Terjemahan Baghdad
 Zaman kerajaan abbasiyyah
 Banyak melakukan terjemahan daripada
bahasa Parsi, Yunani dan Greek Arab
 Melibatkan karya saintifik dan falsafah
 4) Terjemahan Toledo
 Mula menggantikan Baghdad sebagai
pusat terjemahan dunia
 Pada peringkat awal, terjemahan
hanya digunakan untuk kegunaan
gereja sahaja
 Pada abad ke-13, mula libatkan bahasa
sepanyol; proses memperkembangkan
ilmu kepada masyarakat
 Tokoh : Raymond of Toledo
 5)Terjemahan Renaisans (Eropah)

a)Etienne Dolet (1540)

b)John Dryden (1680)
c)Alexander Fraser Tytler (1790)
Etienne Dolet (1540)
 Memperkenalkan lima ciri yang mesti
dimiliki oleh penterjemah:
1.Seseorang penterjemah haruslah
benar-benar memahami maksud dan
tujuan sebenar yang ingin
disampaikan oleh penulis asal.
2.Perlu kuasai bahasa sumber dan
bahasa sasaran.
3.Elakkan terjemahan satu lawan
satu/perkataan demi perkataan
4. Mengelakkan daripada guna kata
pinjaman yang terlalu dekat dengan
bahasa asal dan seharusnya
menggunakan bentuk-bentuk
bahasa yang biasa digunakan
dalam bahasa sasaran itu.
5. Penyusunan dan pemilihan
perkataan dengan cara yang paling
sesuai untuk hasilkan nada yang
betul.
 DRYDEN (1680)
10

Dryden

Metafrasa Parafrasa Tiruan

mengekalkan idea Penterjemah

memadankan dan gagasan mengambil sikap
karya pengarang penulisan asal; tidak bebas, bukan setakat
asal secara mengikut struktur mengubah perkataan
kata demi kata dalam bahasa dan ayat, tetapi
atau baris demi asalerjemahan yang kedua-duanya sekali
baris mengikuti karya asal bila dirasakan hal itu
dengan rapat, tetapi perlu demi
(terjemahan yang diikuti ialah kepentingan
literal) maknanya bukan semangat teks
perkataannya. tersebut.
 11

 Metafrasa
 I go to school

 Parafrasa h:
to
Con
 I’ve been looking for you high and low

 Tiruan
 He kissed his daughter on the mouth
Cuba terjemahkan?
 Metafrasa :
tiada lif untuk berjaya, perlu
menaiki tangga

 Parafrasa :
tiada jalan pintas untuk
berjaya, anda perlu berusaha

 Tiruan :
anda perlu berusaha untuk
capai kejayaan
usaha tangga kejayaan
 Alexander Fraser Tytler (1797)

 Tytler mengemukakan tiga prinsip terjemahan:

a)Sesuatu karya haruslah mengekalkan semua
makna yang terdapat dalam teks sumber.
b)Gaya dan cara penulisan mestilah sama
dengan stail dan gaya teks asal.
c)Teks terjemahan harus ditulis dengan lancar,
sama seperti makna teks sumber ditulis.
 Pendekatan Linguistik

Peter Newmark (1981)

Vinay dan Darbelnet
(1958)
Eugene A. Nida (1964)
 EUGENE A.NIDA (1964)
16

 Memperkenalkan konsep terjemahan dinamis

 Terjemahan dinamis:
 Penyalinan semula ke dalam bahasa penerima
maklumat daripada bahasa sumber dalam bentuk
persamaan yang terdekat dan sejadi, pertama dari
segi makna dan kedua dari segi stailnya.

Eugene
A. Nida

Penyalina Persamaan Persamaan

n Semula bukan yang
Persamaan Keutamaa Kepentingan
Maklumat keserupaan bersahaja
terdekat n makna gaya
 17

Penyalinan semula maklumat

 Nida menegaskan tugas terpenting perterjemah ialah
menyalin semula maklumat ke dalam bahasa penerima.
 Untuk memenuhi tugas penyalinan semula maklumat,
banyak penyesuaian tatabahasa dan perkataan mesti
dilakukan.
 Justeru, implikasi prinsip ini ialah mengekalkan makna
apabila terpaksa gaya penulis asalnya boleh diubah.

 Contoh :
No smoking – tiada merokok – dilarang merokok
Stone deaf – batu pekak – pekak badak
 18

Persamaan bukan keserupaan

 Semasa menterjemah, penterjemah diingatkan supaya
mencari bentuk–bentuk yang sama kerana tugas
perterjemahan ialah menyalin maklumat.
 Contohnya : ungkapan “to kill two bird with one stone”
dalam bahasa Inggeris diterjemah menjadi “sambil
menyelam, minum air”.
 Dengan itu barulah kedua-dua ungkapan itu menjadi
sama atau seerti.

 Cth : Blood is thicker than water

 19

 Persamaan yang bersahaja

 Menurut Nida, dari segi bahasa, terjemahan yang baik ialah

terjemahan yang langsung tidak berbau terjemahan. Ini bererti
penterjemahan hendaklah menggunakan cir-ciri asli yang
dimiliki oleh bahasa penerima. Persamaan formal banyak
menumpukan kepada konsep mesej sama ada dari segi bentuk
mahupun isi kandungan. Oleh itu, persamaan formal
bermaksud kualiti terjemahan yang ciri bentuk teks asal
dihasilkan semula secara teknikalnya dalam teks sasaran.

 Contoh:

Go to hell
 20

Keutamaan makna
 Terjemahan mengutamakan isi atau maklumat
yang terkandung dalam teks asal.
 Justeru perterjemah wajib membuat perubahan
yang radikal supaya maklumat asal kekal dalam
bahasa penerima.

 Contoh : “He has a new wife”

 Persamaan Terdekat

 Terjemahan dengan menggunakan persamaan

yang paling dekat maknanya.
 Memindahkan mesej teks sumber kepada teks
sasaran dengan menghasilkan reaksi atau tindak
balas yang sama seperti teks asal.

 Contoh : apple green – hijau pucuk pisang

love – cinta, sayang
 22

Kepentingan gaya
 Walaupun makna lebih utama daripada gaya
namun aspek stail yang mempunyai aspek
tersendiri
 Penterjemah perlu memastikan gaya yang diterap
dalam penterjemahnya dapat membangkitkan
reaksi yang serupa sekiranya membaca karya asal.