You are on page 1of 8

ლექცია I

როგორ წარმოიშვა „საჯარო მართვა“ როგორც დისციპლინა აშშ-ში?

 ვუდრო ვილსონის მიერ შექმნილი ნარკვევი

 ვუდრო ვილსონი ამტკიცებდა, რომ მკვლევარები და პრაქტიკოსები


ძირითადად მაინც პოლიტიკურ ინსტიტუტებს აქცევდნენ ყურდაღებას
(კონგრესი და პრეზიდენტის ინსტიტუტი) და ყურადღების მიღმა რჩებოდათ
ადმინისტრაციულ საკითხებს (ანუ თუ როგორ მუშაობდა მთავრობა), თუმცა
იგი მხარს უჭერდა ძალაუფლების ინტეგრირებული და ცენტრალიზებული
ადმინისტრაციული სტრუქტურის სათავეში მყოფი ერთი ავტორიტეტი
დემოკრატიული ღირებულებები საჯარო მართის განხორციელების პროცესში

თანასწორობა - პრინციპი, რომლის მიხედვითაც ყველას აქვს სიცოცხლის,


თავისუფლების და ბედნიერების ძიების თანასწორი მოთხოვნილება

თავისუფლება მოქალაქეთა მიერ არჩევანის გაკეთება ზეწოლისა და


დაშინების გარეშე და ამასთანავე რწმენა იმისა, რომ ნების გამოხატვის
თავისუფლება, მშვიდობიანი თავშეყრისა და ასოციაციის უფლება დაცულია
მთელი საარჩევნო პროცესის განმავლობაში.

იდივიდუალიზმი - ინდივიდუუმის, ცალკეული პიროვნების ინტერესების


დაყენება საზოგადოების, კოლექტივის ინტერესებზე მაღლა .
განსხვავებები ბიზნესის მართვასა და საჯარო მართვას შორის

ბიზნესი საჯარო მართვა

ორიენტირებულია მოგებაზე,  მისთვის მთავარია საზოგადოების ინტერესი


ორიენიტრებულია მოგების მიღებაზე
 აწარმოებს მომსახურებას, ან არეგულირებს
ინდივიდუალურ ან ჯგუფურ საქმიანობას
მოგება მისი წარმატების საზომია საზოგადოების საკეთილდღეოდ
გადაწყვეტილება კონკრეტული პირის ან
მცირე ჯგუფის მიერ არის მიღებული  საჯარო მართვის დროს გადაწყვეტილების მიღება
მოითხოვს მრავალი ჯგუფის და ინდივიდის
შესაძლებელია შეზღუდოს საკითხებზე ღია მონაწილეობას
მსჯელობა მათი ფორმულირების ეტაპზე,
გამორიცხულიც კი პრესის და მედიის ჩარევა  საჯარო მართვის პროცესში მენეჯერების მუშაობა
გაცილებით ხილვადია (მედია, სამოქალაქო
საზოგადოება, პრესა გარკვეულწილად აკონროლებს)
რა არის საჯარო მართვა?

თავდაპირველი მნიშნელობით „საჯარო მართვა“ (აშშ-ში) - მხოლოდ


ხელისუფლების აღმასრულებელი ორგანოების მუშაობასთან იყო
დაკავშირებული, ანუ უკავშირდებოდა აღმასრულებელი შტოს მუშაობას.
დღეს კი „საჯარო მართვა“ ეს არის საქმინობა, რომელსაც ასრულებენ
ეროვნული, შტატისა და ეროვნული ხელისუფლების აღმასრულებელი
შტოები. კონგრესისა და შტატების მიერ ჩამოყალიბებული კომიტეტები,
საბჭოები, სამთავრობო კორპორაციები და სააგენტოები
კარიერა საჯარო სამსახურში

 განასხვავებენ შემდეგი სახის მენეჯერებს:

1. პროგრამის მენეჯერები - ასრულებელ აღამასრულებელ და ზედამხედველობით


ფუნქციებს, პასუხს აგებენ სამთავრობო და არასამთავრობო პროგრამებზე, როგორიც
არის ტრანსპორტის ან გარემოს გაუმჯობესება და ა.შ

2. რიგითი მენეჯერები - ისინი ეხმარებიან პროგრამის მენეჯერებს ბიუჯეტით და


ფინანსური მენეჯმენტით, პერსონალთან შრომითი ურთიერთობების განხორციელებს
პროცესში

3. პოლიტიკის ანალიტიკოსები - იძლევიან ინფორმაციას არსებული პროგრამების


შესახებ, გვთავაზობენ საჯარო პოლიტიკის ახალ მიმართულებებს
ბიზნესის და მთავრობის ურთიერთობა

 არსებობს მთავრობასა და ბიზნეს შორის მზარდი ურთიერთობის ტენდენცია.

 მთავრობის გადაწყვეტილებები გავლენას ახდენენ ბიზნესგარემოზე, ამავდროულად


მთავრობა არეგულრებს ბიზნესს და ამავდროულად იგი ბიზნესის უდიდესი მომხარებელია.

 აშშ-ში მთავრობა გავლენას ახდენს და არეგულრებს ბიზნესს შემდეგი მარეგულრებელი


ორგანიზაცეიბით როგორიც არის: ფედერალური კომუნიკაციების კომისია, ფედერალური
სავაჭრო კომისია, და სთავაზობს სპეციალურ გზამკვლევებს, ე წ. გაიდლაინებს რომლის
მიხედვითაც უნდა იმუშაოს ბიზნესმა. შესაბამისად ბიზნესი ცდილობს აიყვანოს და
დაასაქმოს ისეთი ადმინისტრატორები, რომლებსაც კარგად ესმით, თუ როგორ
ფუნქციონირევენ სახელმწიფო ორგანიზაციები
ბიუროკრატია და დემოკრატია

 ეფუძნება ინდივიდის ძალისხმევის გაერთიანებას ისეთი მიზნების მისაღწევად ,


რომლის მიღწევა აღემატება ერთი ინდივიდის შესაძლებლობას

 ბიუროკრატიული სისტემები იერარქიულია, სათავეში მყოფს მეტი ძალაუფლება


და მოქმედების თავისუფლება ჰქონდათ

 ბიუროკრატიული ორგანიზაციის მიხედვით ძალაუფლება და ავტორიტეტი


ზევიდან ქვემოთ არის მიმართული

You might also like