You are on page 1of 8

Систем на каста

(Caste)
Што значи КАСТА
• def: Каста е форма на 
социјална стратификација која се карактеризира
со ендогамија , наследно пренесување на стил
на живот, кое често вклучува занимање,
ритуален статус во хиерархијата и вообичаена
социјална интеракција и исклученост заснована
на културни поими за чистота и загадување
• Англискиот збор „каста“ потекнува од шпанската
и португалската каста  значи „раса, лоза, племе
или раса“
Каде го има каста системот
• Азија:
Индија (најпозната и со најмногу последици за што понатаму
ќе пишувам),
Непал,Пакистан,Шри
Ланка,Тибет,Индонезија,Филипини,Кина,Монгол-
Ија,Кореа,Јапонија,Иран,Јемен,
• Африка:
-Западна Африка,Централна Африка,Рогот на Африка
• Европа:
- Шпанија,Франција и Велика Британија
• Америка:САД
Потекло
• Системот за каста во Индија може да има повеќе потекла,едно од
можните започнува со добро дефинирани социјални нарачки на индо-
аријците во Ведскиот период, в. 1750-500 пр.н.е. 
• Ведите биле антички скрипти, напишани на санскритскиот јазик, во кои
имало химни, филозофии и ритуали кои се предавале помеѓу
свештениците од ведската религија. Еден од овие четири свети канонски
текстови, Риг Веда, го опишува потеклото на светот и укажува на боговите
за потеклото на системот за каста.
• Кастата беше форма на социјално раслојување во Аријска Индија, што се
карактеризира со наследно пренесување на животниот стил, занимањето,
ритуалниот статус и социјалниот статус. 
• Овие социјални разлики можеби биле повеќе истакнати во античките
аријски цивилизации отколку во модерната Индија, каде касти сè уште
постојат, но социолозите ги набљудуваат браковите меѓу-каста и доаѓаат
до заклучоци дека интеракциите стануваат се послободни, за разлика од
минатото.

Риг-Веда. Страна на Риг-Веда, еден од четирите


свети текстови на Веда, во кои се опишани
потеклото на светот и приказните на боговите. Риг-
Веда влијаеше врз развојот на патријархалното
општество и системите на каста во Ариска Индија.
Каста системот
• Каста е форма на социјална стратификација која се карактеризира
со ендогамија, наследно пренесување на стил на живот, кое често
вклучува занимање, ритуален статус во хиерархијата и вообичаена
социјална интеракција и исклученост заснована на културни поими
за чистота и загадување. Нејзиниот парадигматски етнографски
пример е поделбата на индиското општество во крути социјални
групи, со корени во историјата на Индија и опстојува до денес.
Сепак, економското значење на системот за каста во Индија опаѓа
како резултат на урбанизацијата и програмите за афирмативно
дејствување. Предмет на многу истражувања од социолози и
антрополози, индискиот систем на каста понекогаш се користи како
аналогна основа за проучување на социјални поделби слични на
каста, кои постојат надвор од хиндуизмот и Индија.
Структурата на каста системот
• Часовите, познати како варни, ги спроведоа поделбите во популациите
кои сè уште влијаат на оваа област на светот денес. До околу 1000
пр.н.е., Индо-Ариевците развиле четири главни разлики на каста:
Брахамин, составен од свештеници, научници и учители; Кшатриј,
кралевите, гувернерите и воините; Ваишјас, составен од земјоделци,
занаетчии и трговци; и Судрас, даватели на услуги и занаетчии кои
биле први не-Ариевци, но биле примени во ведичкото општество.
• Секоја варна беше поделена на jatis, или под-касти, кои го
идентификуваа занимањето на поединецот и воведоа ограничувања за
брак. Бракот беше можен само помеѓу членовите на истиот или двајца
кои беа многу блиски. И варните и јатите го определија нивото на
чистота на една личност. Членовите на повисоките варни или jatis
имале повисоко ниво на чистота, и доколку бидат загадени од
членовите на пониските социјални групи, дури и со допир, ќе мора да
поминат низ широки обреди за чистење.
Слоевите на каста системот
• Braham(Брахам)-единствена духовна моќ за која
Хиндусите веруваат дека живее во сè.
• Kshatriya(Ксхатрииа)-второ ниво на варните во системот
на каста на хинду,војниците.
• Vaishyas(Ваисхиас)-3-та класа на системот за каста
(работничка класа, нозете на purusha-sakta.)
• Shudra(Схудра)-најниската од четирите класи на системот
за каста, традиционално составена од слуги и работници.
• Недодирљиви/Харијан/Далит-најниски од ниските, ги
правеше сите валкани работи, сè уште многу од нив
денес кои се во ужасни услови за живот
Влијанието на касте во Индија Махатма Ганди го посетува
Мадрас, сега Ченаи, за време
на турнејата низ Индија во 1933
година. Како водач на
• Системот за каста што влијаеше врз социјалната структура на Ариевска индиското движење за
Индија се одржува до одреден степен во денешна Индија. независност, Ганди честопати
зборуваше против
• Системот за каста преживеал повеќе од два милениуми, станувајќи една дискриминацијата создадена
од основните одлики на традиционалното хинду општество. од системот на каста.
• Иако Уставот на Индија, врховниот правен документ на Република
Индија, официјално го укина системот за каста во 1950 година, некои
луѓе одржуваат предрасуди кон членовите на пониските социјални
класи.
• Ганди ги преименувал недопирливите Харијанци , што значи „народот
Божји“. Усвоен во 1949 година, Индискиот устав обезбеди правна рамка
за еманципација на недопирливи средства и за еднаквост на сите
граѓани.
• Во последниве години, недопирливите станаа политички активна група
и го усвоија за себе името Далитс, што значи „оние што се скршени“.

Ганди во Мадрас, 1933 година.

You might also like