СРЕДНИОТ ВЕК И МИСЛАТА ВО НЕГО

Изработиле:
Анастасија Петреска
Хелена Шурбаноска
Викторија Шутиноска Ментор:
Климентина Јанческа Проф. Дијана М. Чуркоска
Марина Нелоска
Анастасија Трпоска IV-3
Ноември,2022 година
 Антиката е мошне значајна епоха на духовниот развиток на човештвото. Пропашањето
на античките опшества и држави било проследено и со губење на античката филозофија
како слободна размисла за светот и за човекот. Во 2-3 век на новата ера настапила нова
епоха на човештвото која ја придржувала и нова духовност. Сега имаше духовна точка
околу која се вртеше се, па сите нешта во животот особено мислењето, требаше да бидат
одредени на неа. Тоа е религијата.

АНТИКАТА Луѓето во Антиката биле религиози. Религијата била составен дел на човечката
обстојба-како лично доживување за светот и на силите над човечкото живеење, како
објаснување на судбината како форма на организација на заедницата. Хеленските
И митови Иијада и Одисеја биле основа на културата и образованието. Во нив на
централни места се боговите, нивните својства и активност, нивното учество во
човечките настани.
РЕЛИГИЈАТА
Кон крајот на античката епоха се случило општо пронагласено свртување кон
религијата. Луѓето почанле да се однесуваат по фанатично и по мистично, особено во
однос на судбината определена од вишите сили. Започнале да се интересираат за
проблематиката на вечниот живот и на вториот свет, се ширеле и наоѓале следебеници
на разни источни религизни учења. И филозифијата станала блиска до религијата-со
новите или со возобновените особени погледи и таа придонесувала за изградба на
религиозните чувства.
ПОЛИТЕИСТИЧКИ РЕЛИГИИ
• НАЈПРВО ВО АНТИКАТА ПОСТОЕЛЕ ПОЛИТЕИСТИЧКИ ИЛИ
ПОНЕРАЗВИЕНИ РЕЛИГИЗНО ФОРМИ КАКО:

Магија- Мистерии-
Анимизам- постапки за заедници и
Политеизам-
уверување дека здобивање обреди на
вера во повеќе
сите нешта се наклонетост од особено
богови
одуховени силите и почитување на
божествата некое божество
 ПОЈАВА НА МОНОТЕИСТИЧКИ РЕЛИГИИ

• Се појавил околу 1000 години пред

ЈУДЕИЗАМ

• Прва униварзална монотеистичка • Се појавил во VII век

ИСЛАМ
ХРИСТИЈАНСТВО
н.е. во Јудеја во Источниот религија • Го засилил статусот на
Медитеран. • Ги осволаи срцата на множина моотеистичките религии
• Е вистински и дејствен монотеизам верници во Римското царство и
каде има еден Бог, апсолутен и станала официјална религија на
надреден кој го создал светиот од најголемата држава, а потоа и база
ништо со своја волја и дејство. за духовен и културен подем на
• Бог го создал човекот, како негов могуте нови народи на светската
строг господар и неприкосновен сцена
судија, го сака и се грижи за него и
од него зависела историјата
сегашноста и иднината
• Инсистира дека Бог е поврзан со
Евреите како „избран народ“ кој тој
го сака му посветува вниание, му
дава специјални задачи и разбудува
поророци кои ќе ги проучуват
луѓето
ДУХОВНА УНИВЕРЗАЛНОСТ

• ЈУДАИЗМОТ, ХРИСТИЈАНСТВОТО И ИСЛАМОТ ИМААТ ИСТА ДУХОВНА И ЕТИЧКА

ОСНОВА. ЕДИНСТЕВНИОТ БОГ Е СОЗДАЧ НА СВЕТОТ И НА ЧОВЕКОТ, Е ОПШТА ТЕМА
И РАЗМИСЛА И ТОЈ БАРА ЕДИНСТВО НА МИСЛИТЕ И ДЕЛАТА ОД СЕКОЈА ЕДИНКА И
ОД СЕКОЈА ЗАЕДНИЦА. ТОА ПРЕД СЕ, ЗНАЧИ ЕДНИСТВО НА ДУХОВНИТЕ СТРЕМЖИ.
СИГУРНО Е И ТОА ДЕКА ЧОВЕКОТ МОРА ДА БАРА СПАС, КАКО И ТОА ДЕКА БОГ ЌЕ
ГО СПАСИ АКО ПОСТАПУВА ПРАВИЛНО. ОВАА ДУХОВНА УНИВЕРЗАЛНОСТ Е
МИНЛИВА ВО СИТЕ ОБЛАСТИ НА ЧОВЕЧКОТО ТВОРЕШТО(ФИЛОЗОФИЈА, НАУКА,
СИТИ УМЕТНОСТИ И ДРУГИ ВИДОВИ КУЛТУРИ, ОБРАЗОВАНИЕ И ПОЛИТИЧКИ
МИСЛИ). ВЕРАТА ВО БОГА Е НАЈБИТНАТА КАРАКТЕРИСТИКА И ЕТИЧКИ ДОСТРЕЛ НА
ЧОВЕКОТ. ГЛАВНИ РЕЛИГИОЗНИ КНИГИ СЕ СТАРИОД ЗАВЕД, НОВИОТ ЗАВЕД И
КОРАНОТ.
ОДНОСОТ МЕЃУ РЕЛИГИЈАТА И ФИЛОЗОФИЈАТА

Религијата станува надредена над филозофијата зашто се мисли дека верата е поважна и
посилна од разумот, и со неа во животот на луѓето ќе се загубат слободните мисловни
истражувања. Главно е спасувањето. Тогашната вера не ги сака филозфијата и науката, не ги
дозволува и забранува. Истовремено се развива миситката-приклонување кон бога со внатрешна
посветеност.

Има една вистина нека бог ја искажал преку откровението јавувајќи им се на пророците и
претставувајќи преку разни дела. Заедно во таа епоха главна дејност е теологијата- наука за
бога, филозофија за божјите нешта, пораки и намери. Филозофијата или била запоставувана,
критикувана и отфрлана или се претворила во слугинка на теологијата.

Се понагласено се равила идејата за два света-божјиот и мениот, овој и оној, идејалниот и

ограничениот, духовниот и световниот. Тоа че води кон истакнување на две вистини-онаа на
небото и онаа на човечкиот свет, на теологијат и на филозофијата
ТЕОКРАТСКИ ОПШТЕСТВА

• ОВАА ЕПОХА НА ДУХОВНА ДОМИНАЦИЈА НА РЕЛИГИЈАТАЕ НАРЕЧЕНА СРЕДЕН ВЕК-ВРЕМЕ И КРСТОПАТ МЃУ
СТАРИОТ ВЕК И НОВИОТ ВЕК. СРЕДНИОТ ВЕК Е ПОСЕБНА И ОСОБЕНО ЦИВИЛИЗАЦИСКА ЕПОХА, ЧИЈА
ОСНОВНА КАРАКТЕРИСТИКА Е ДОМИНАНТНАТА УЛОГА НА РЕЛИГИЈАТА ВО ЧОВЕЧКОТО ДОЖИВУВАЊЕ НА
СВЕТОТ, ВО НЕГОВОТО ЖИВЕЕЊЕ И ВО ЧОВЕЧКАТА КУЛТУРА И МИСЛА. ОВОЈ ВЕК СЕПАК, НЕ Е ВРЕМЕ НА
ТЕМНИНА И НА ДУХОВНА ЗАНДАНА, ТУКУ ВО НЕА НА ОСОБЕН НАЧИН Е РАЗВИЕНА ФИЛОЗОФИЈАТА И
ДРУГИТЕ НАУКИ И ВЕШТИНИ. ТОГАШНИТЕ ОПШТЕСТАВА ИМАЛЕ РАЗНИ УНИВЕРЗАЛНИ ТЕНДЕНЦИИ. ВО
СРЕДНИОТ ВЕК УШТЕ ИМАЛО РОБСТВО, НО ОВАА НАЈЈГРДА ПОЈАВА НА ЧОВЕЧКА ДОМИНАЦИЈА НА ДРУГ
ЧОВЕК СЕ НАДМИНУВАЛА КОН КРЕПОСНИШТВО. КОН КРАЈОТ НА СРЕДНИОТ ВЕК ОПШТЕСТВАТА БИЛЕ
ТЕОКРАТСКИ(ТЕОС-БОГ, КРАТЕИН-ВЛАДЕЕЊЕ). НЕ САМО ШТО ЛУЃЕТО ВО НИВ ИМАЛЕ СИЛНО РЕЛИГИОЗНИ,
ТУКУ СОЦИЈАЛНАТА ОСНОВА УРЕДУВАЊЕТО И ВЛАСТА БИЛЕ ИНСПИРИРАНИ ОД РЕЛИГИСКИТЕ
ЗАДАЧИ(ОПШТЕСТВАТА БИЕ ВОДЕНИ СО ЦЕЛ ДА ЈА РЕАЛИЗИРААТ БОЖЈАТА ПОМИСЛА).
• ЦРКВАТА ЈА ГАРАНТИРАЛА ЛЕГИТИМНОСТА НА ВЛАСТА, УЧЕСТУВАЛА ВО ОДРЕДУВАЊЕ НА СОЦИЈАЛНИТЕ
НАСОКИ И ЕТИЧКИТЕ НОРМИ, ОБЕЗБЕДУВАЛА ПРАВНА СЛУЖБА И ГИ ЗДОВОЛУВАЛА КУЛТУРИТЕ ПОТРЕБИ
ИТН.
ВИ БЛАГОДАРИМЕ НА ВНИМАНИЕТО!