BAB 4

PEMBINAAN NEGARA
DAN BANGSA
MALAYSIA
 4.1

MALAYAN UNION
Objektif Pembelajaran
Di akhir pembelajaran bagi sup topik ini pelajar
dapat:

• Menyatakan sebab-sebab Malayan Union

diperkenalkan

• Menyatakn ciri-ciri Perjanjian Malayan Union

1946

• Menjelaskan reaksi rakyat tempatan terhadap

Malayan Union
4.1.1 KRONOLOGI MALAYAN UNION
Peng
Malayan Union diperkenalkan
menghapuskan Negara dan bangsa
pada 1946
Penubuhan dirancang sejak
pendudukan Jepun oleh Pejabat
Tanah Jajahan dan Pejabat Luar
British
Januari 1946 Malayan Union
diluluskan oleh Parlimen England
Merupakan usaha British
sejak zaman Kesultanan Melayu
Melaka
Penubuhan dibentangkan di House
Of Commons London (1945)
Penubuhan dibentangkan di House
Of Commons London (1945)
Dengan penubuhan Malayan
Union, British menarik balik Dasar
Pra-1946 yang diamalkan sebelum
ini
Selepas rancangan penubuhan
diluluskan Sir Harold Mac Micheal
ditugaskan untuk mendapatkan
persetujuan Raja-Raja Melayu
Sir Edward Gent dilantik sebagai
Gabenor Pertama Malayan Unoin
dalam pentadbiran British Military
Administration selam 7 bulan
berakhir
SEBAB-SEBAB MALAYAN
UNION DIPERKENALKAN
 4.1.2 SEBAB-SEBAB MALAYAN UNION DIPERKENALKAN
• Selepas digabungkan, Tanah Melayu akan diberi
latihan berkerajaan sendiri
Persediaan membentuk kerajaan
sendiri • Sesuai dengan Piagam Atlantik 1945

• British mahu membentuk bangsa Malayan Union

dan mahu pendatang melupakan Negara asal
Sebab-Sebab
mereka
Malayan Union Membentuk Bangsa Malayan
Diperkenalkan Union
• Mahu pendatang menumpukan kesetiaan kepada
Malayan Union

• Pentadbiran berasingan melibatkan kos yang tinggi

Menjimatkan Kos Pentadbiran
mendorong British menyatukan sistem pentadbiran
sedia ada.
 4.1.2 SEBAB-SEBAB MALAYAN UNION DIPERKENALKAN
• British dapat pastikan sumber tenaga dan pelaburan
berterusan
Mengawal Kuasa Ekonomi Dan
Politik Orang Melayu
• Kepentingan ekonomi British lebih terjamin

Sebab-Sebab
Malayan Union
Diperkenalkan • Pentadbiran tidak seragan antara Negeri-Negeri
Melayu Bersekutu, Negeri-negeri Melayu Tidak
Bersekutu dan Negeri-Negeri Selat.
Melahirkan pentadbiran yang
licin
• Pembangunan yang tidak seimbang antara negeri
SYARAT UTAMA PERJANJIAN
MALAYAN UNION
 4.1.3 SYARAT UTAMA PERJANJIAN MALAYAN UNION 1946

Semua Negeri Melayu

Seorang Gabenor British
Seorang Pesuruhya Negeri Bersekutu dan Negeri
yang dilantik oleh Baginda
dilantik bagi setiap negeri Melayu tidak Bersekutu
Ratu England akan
sebagai ketua pentadbir serta dua negeri selat
mengetuai Malayan Union
disatukan

Raja-raja Melayu menjadi

Ciri-Ciri
ahli Majlis Raja-Raja
Perjanjian Majlis Eksekutif dan Majlis
Melayu yang hanya
Malayan Union Undangan Malayan Unoin
membincangkan soal-soal
1946 dibentuk
agama Islam dan adat
istiadat Melayu

Kewarganegaraan samarata Singapura diasingkan kerana

dengan prinsip Jus Soli kepentingannya sebagai
menjadi asas kerakyatan pelabuhan bebas
Malayan Union
SISTEM PENTADBIRAN
MALAYAN UNION
 4.1.4 SISTEM PENTADBIRAN MALAYAN UNION

PARLIMEN BRITISH

GABENOR MALAYAN UNION

Majlis Eksekutif MU Majlis Undangan MU Majlis Raja-Raja Melayu

• Tidak begitu penting kerana tidak

Membantu Gabenor Malayan Union mempunyai kuasa perundangan
• Hanya membincangkan hal ehwal agama
Melaksanakan undang-undang Badan perundangan yang membuat
Islam dan adat Istiadat orang Melayu
sedia ada undang-undang

PESURUHJAYA NEGERI DI SETIAP NEGERI

①PULAU PINANG ② NEGERI SEMBILAN ③TERANGGANU ④MELAKA ⑤JOHOR ⑥PERLIS
⑦SELANGOR ⑧PAHANG ⑨KELANTAN ⑩PERAK ⑪KEDAH
KBAT

Cadangkan langkah yang wajar

digunakan oleh warganegara untuk
membuat tuntutan mereka terhadap
kerajaan.
REAKSI TERHADAP
MALAYAN UNION
 4.1.4 REAKSI TERHADAP MALAYAN UNION

REAKSI TERHADAP
MALAYAN UNION

MENYOKONG MENENTANG

ORANG DAGANG RADIKAL MELAYU

FAKTOR CARA PENENTANGAN KESAN

PENENTANGAN PENENTANGAN
REAKSI TERHADAP
MALAYAN UNION

SOKONG!!!!
 4.1.4.A REAKSI PENYOKONG TERHADAP MALAYAN UNION

• Orang dagang berpendapat penyataan politik Negara di bawah satu

pentadbiran akan menjadikanya lebih ckepa dan stabil

• Mereka berpendapat pemansuhan Dasar Pra-1946 lebih adil dan menyokong

dasar sama rata sekaligus menghapuskan hak perlindungan kepada orang
ALASAN Melayu
PENYOKONG
ORANG
MALAYAN
DAGANG
UNION
• Mereka memperolehi manfaat iaitu mendapat dua kerakyatan iaitu kerakyatan
baru dan kerakyatan sebelum ini (tempat asal mereka)

• Percaya kepada Janji British untuk memberikan kemerdekaan kepada Tanah

Melayu
 4.1.4.A REAKSI PENYOKONG TERHADAP MALAYAN UNION

• Golongan Radikal Melayu iaitu Parti Kebangsaan Melayu Malaya (PKMM),

Angkatan Pemuda Insaf (API) Angkatan Wanita Sedar (AWAS) dan Barisan
Tani Malaya (BATAS) terpengaruh dengan sistem politik Barat.

• Menolak sistem politik feudal dan melihat Indonesia sebagai inspirasi

ALASAN
• Menyokong penubuhan Melayu Raya dan bergabung dengan Indonesia Raya
PENYOKONG
RADIKAL
MALAYAN
MELAYU
UNION
• Kebanyakan berasal daripada Indonesia dan berpendapat kerajaan Republik
lebih baik

• Berpendapat sistem feudal Melayu wajar dihapuskan dan menganggap British

boleh memajukan Tanah Melayu

• Pentadbiran agama Islam dalam Malayan Union juga disking kerana ia dapat
diselaraskan antara negeri-negeri Melayu
REAKSI TERHADAP
MALAYAN UNION

BANGKANG !!!!
 4.1.4.B REAKSI PENENTANGAN TERHADAP MALAYAN UNION
• Orang Melayu bimbang warisan tamadun Melayu yang dibina sejak zaman Kesultanan Melayu Melaka
turut hilang

• Pemberian kerakyatan yang longgar mengikut prinsip Jus Soli ditentang orang Melayu kerana boleh
mengancam status quo orang Melayu sebagai pribumi Tanah Melayu

• Orang Melayu bimbang kedudukan agama islam akan tercabar

• Orang Melayu menentang penubuhan Malayan Union kerana kuasa-kuasa Raja-Raja Melayu terhakis
FAKTOR baik dari aspek takhta dan kredbiliti sebagai ketua orang Melayu. Raja-Raja Melayu hanya menjadi ahli
PENENTANGAN majlis Raja-Raja Melayu tanpa sebarang kuasa.
TERHADAP
MALAYAN • Orang Melayu membantah tindakan Sir Harold MacMicheal yang mengugut Raja-Raja Melayu bahawa
UNION baginda diturunkan dari takhta jika enggan menerima Malayan Union (Berlaku kepada Sultan Badlishah
Kedah)

• Ada diantara Sultan tidak diberi masa yang cukup untuk berunding dengan Majlis Mesyuarat Negeri
tentang Malayan Union seperti yang berlaku kepada Sultan Perak

• Ada diantara Sultan yang menandatangani perjanjian Malayan Union atas dasar setia kawan kepada
British sebagaimana yang dilakukan oleh Sultan Selangor dan Sultan Johor

• Orang Melayu berpendapat keadaan selepas Perang Dunia Kedua tidak sesuai untuk membuat
pembaharuan politik
 CARA PENENTANGAN
TERHADAP MALAYAN UNION
 4.1.4.B REAKSI PENENTANGAN TERHADAP MALAYAN UNION
• Berlaku di Kota Bahru Kelantan Dan Alor Star Kedah

Mengadakan • Mengadakan demonstari damai semasa Sir Harold Mac

demonstrasi Micheal mendapatkan tandatangan Raja-Raja Melayu

CARA
PENENTANGAN • Menghidupkan semula persatuan-persatuan untuk menentang
ORANG MU
Mengaktifkan
MELAYU
TERHADAP Persatuan Melayu • Mereka menghantar telegram dan surat bantahan ke Pejabat
MALAYAN Tanah Jajahan Londan
UNION

• Dato Onn Jaafar menyeru orang Melayu berkongres dan

Mengadakan menubuhkan United Malays Organization pada 23 Januari
Kongres Melayu 1946
 4.1.4.B REAKSI PENENTANGAN TERHADAP MALAYAN UNION
• Kongres Melayu telah diadakan pada 1 hingga 4 Mac 1946 di
Kelab Sultan Sulaiman Kampung Baru Kuala Lumpur.
Kongress ini dihadiri oleh 41 buah persatuan dari seluruh
Menubuhkan
Tanah Melayu. Mereka
UMNO • bersetuju menubuhkan UMNO ( United Malays National
Organization) untuk menentang Malayan Union.

CARA
PENENTANGAN
ORANG • Disetiap Bandar besar untuk menunjukkan bantahan mereka
Mengadakan Rapat
MELAYU kepada ahli-ahli parlimen British iaitu L.D. Gammans dan
TERHADAP
Umum David Reese Williams
MALAYAN
UNION

• Berkumpul di Kuala Kangsar pada 28 April 1946 untuk

Bantahan Raja-Raja
menyatakan bantahan kepada ahli-ahli Parlimen British
Melayu tersebut
 4.1.4.B REAKSI PENENTANGAN TERHADAP MALAYAN UNION

• Kongres Melayu Kedua diadakan pada 30 hingga 31 Mac

Tidak Menyokong 1946, untuk membantah pengisytiharaan Malayan Union
Malayan Union pada 1 April 1946.

CARA
PENENTANGAN
ORANG
MELAYU
TERHADAP
MALAYAN
UNION

Bantahan Melalui • Akhbar-akhbar Melayu seperti Utusan Melayu, Majlis dan

Akhbar Warta Negara secara berterusan
 KESAN PENENTAGAN
TERHADAP MALAYAN UNION
 (4.1.4.B ) REAKSI PENENTANGAN TERHADAP MALAYAN UNION

• Tindakan tegas orang Melayu telah

mendorong pihak British memulakan
rundingan dengan Raja-Raja Melayu
dan UMNO
• Pihak British bersetuju
mengadakan rundingan
• Hasil rundingan membawa
dengan raja-raja Melayu KESAN
kepada pembentukan
dan UMNO bagi PENENTANGAN
ORANG Perseketuan Tanah Melayu
membentuk sistem politik
dan pentadbiran yang lebih MELAYU
TERHADAP
baik
MALAYAN
UNION

• Kongres Melayu 1946 telah • Malayan Union telah

melahirkan UMNO yang menyatukan orang Melayu
menjadi banteng untuk untuk mempertahankan
menentang Malayan Union. satus qua mereka
KBAT

Sekiranya anda sebagai pemimpin

pada waktu itu, bagaimanakah anda
menentang pelaksanaan Malayan
Union?
 4.2

PERSEKUTUAN TANAH
MELAYU
Objektif Pembelajaran
Di akhir pembelajaran bagi sup topik ini pelajar dapat:

• Menghuraikan faktor-faktor pembentukan

Persekutuan Tanah Melayu

• Menjelaskan ciri-ciri Perjanjian Persekutuan Tanah

Melayu 1948
FAKTOR PEMBENTUKAN
PERSEKUTUAN TANAH
MELAYU
 4.2.1 FAKTOR PEMBENTUKAN PERSEKUTUAN TANAH MELAYU
• Tidak menggalakan penjajahan malah berharap Negara
colonial memberi latihan kerajaan sendiri kepada
Gesaan Piagam Atlantik 1945 penduduk asal
• Dikeluarkan oleh pertubuhan Bangsa-bangsa Bersatu

• Mendorong British menerima kehendak mereka

Faktor
Pembentukan Sikap Politik Melayu Yang • Tidak menggunakan kekerasan
Persekutuan Sederhana
Tanah Melayu • Bantahan secara terbuka seperti di akhbar, demosntrasi,
mengadakan kongres dan memujuk Raja-Raja Melayu
menyokong penentangan Malayan Union.

• Pemimpin Dato’ Onn Jaafar menentang Malayan Union

Ketegasan Orang Melayu
dan Berjaya mengalahkan penyokong Malayan Union
Membantah Malayan Union
 4.2.2 FAKTOR PEMBENTUKAN PERSEKUTUAN TANAH MELAYU

• Perpaduan dan keupayaan orang-orang Melayu dan Raja-

Perpaduan Orang Melayu raja Melayu dalam memujuk dan mendesak British
Daripada Semua Golongan mewujudkan semua dasar perlindungan orang Melayu

Sokongan Pegawai Tinggi Sir Malcom Mc Donald, Sir Edward Gent dan ramai lagi
British menyokong Malayan Union digantikan dengan Persekutuan
Faktor Tanah Melayu
Pembentukan
Persekutuan • Sir Frank Swettenham, Sir George Maxwell, Sir R.O
Sokongan Bekas Pegawai
Tanah Melayu Winstedt dan ramai lagi menyokong penubuhan
British Persekutuan Tanah Melayu

• Faktor yang mendorong British menerima pembentukan

UMNO tidak menuntut
Persekutuan Tanah Melayu apabila UMNO tidak untuk
kemerdekaan menuntut kemerdekaan

• Pengaruh daripada Parti Melayu Malaya (PKMM),

Bimbingan pengaruh golongan
Angkatan Pemuda Insaf (API) Angkatan Wanita Sedar
radikal Melayu (AWAS dan seangkatannya yang pada asalnya menyokong
Malayan Union
KRONOLOGI PEMBENTUKAN
PERSEKUTUAN TANAH
MELAYU
 4.2.2 KRONOLOGI PEMBENTUKAN PERSEKUTUAN TANAH MELAYU

Peng
Majlis Tindakan Bersama Seluruh
Orang dagang dan golongan radikal
Malaya (AMCJA) dan Pusat Tenaga
Melayu menentang kerana mereka
Pemimpin UMNO dan wakil Raja-raja Rakyat ( PUTERA) ditubuhkan untuk
berpendapat Jawatankuasa Eksekutif
Melayu mengadakan mesyuarat di menentang British dan UMNO. Mereka
tidak mewakili semua pihak dan
King’s House Kuala Lumpur mengadakan ceramah politik,
menuntut sebuah republic dan
demonstrasi dan mogok. Mereka turut
kemerdekaan penuh
mencadangkan perlembagaan rakyat

Jawatankuasa Rundingan ditubuhkan Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu

bagi mendapatkan pandangan orang
dagang dan golongan radikal Melayu
dalam penyediaan Perjanjian
Persekutuan Tanah Melayu 1948.
1948 telah ditandatangani pada 21
Pada 1Febuari 1948 Persekutuan
Januari 1948 antara Raja-Raja Melayu
Tanah Melayu ditubuhkan secara rasmi
dengan British di King’s House Kuala
Lumpur.
 ISI PERJANJIAN
PERSEKUTUAN TANAH
MELAYU 1948
 4.2.3 CIRI-CIRI UTAMA PERJANJIAN PERSEKUTUAN TANAH MELAYU 1948

Pembahagian kerakyatan
Sebuah persekutuan
Tanah Melayu kepada
dibentuk dengan gabungan
Rakyat Raja dan Rakyat
sebelas buah negeri
British

ISI PERJANJIAN
Pesuruhanjaya Tinggi PERSEKUTUAN Persekutuan Tanah Melayu
British menjaga kedudukan TANAH diketuai oleh Pesuruhanjaya
Istimewa orang Melayu MELAYU Tinggi British

Konsep Raja
Senarai Persekutuan dan Berpelembagaan
Senarai Negeri dibentuk diwujudkan
KBAT
Cadangkan langkah-langkah untuk
memantapkan sistem pentadbiran dan
pemerintahan Malaysia?
 4.3

PERGERAKAN POLITIK
DI SARAWAK DAN SABAH
Objektif Pembelajaran
Di akhir pembelajaran bagi sup topik ini pelajar dapat:

• Menjelaskan Pergerakan Politik Di Sarawak dan

Sabah
 GERAKAN
ANTIPENYERAHAN
DI SARAWAK
4.3.1 SEBAB-SEBAB KEBANGKITAN GERAKAN ANTIPENYERAHAN DI SARAWAK DAN KESANNYA
SEBAB KESAN

Kerajaan British mengeluarkan surat

Pekeliling Bil 9 yang meberi amaran
Bertentangan dengan Perlembagaan
bahawa tindakan akan diambil
1941 yang menjanjikan berkerajaan
terhadap kakitangan kerajaan yang
sendiri
terlibat dengan demonstrasi
penentangan

Charles Vyner Brooke membuat

keputusan menyerahkan Sarawak GERAKAN Seramai 338 orang kakitangan awam
kepada British tanpa berunding dengan ANTIPENYERAHAN DI meletakkan jawatan sebagai tanda
orang tempatan atau ketua-ketua SARAWAK bantahan terhadap tindakan British
mereka

Sokongan anggota bukan bumiputera

Sir Duncan Stewert iaitu Gabenor
dan pegawai-pegawai British dalam
Sarwak ditikam oleh Rosli Dhobi iaitu
mesyuarat Majlis Negeri menyebabkan
anggota Rukun Tiga Belas di Sibu.
Sarawak diserahkan kepada British
 GERAKAN
ANTIPENYERAHAN
DI SABAH
 4.3.1 PERGERAKAN POLITIK DI SABAH
SEBAB KESAN

Pergerakan Politik di Sabah

perlahan, tidak berkesan dan
berpecah belah

1946 British dapat menakluk

Persatuan berbentuk sosiekonomi Sabah dengan mudah kerana tiada
PENAKLUKAN BRITISH
dan bersifat sederhana dan tiada
DI SABAH
tentangan terbuka dan pada 1951
pengaruh Persatuan yang wujud terkubur
begitu sahaja

Contoh persatuan yang wujud

seperti Persatuan Kebangsaan
Melayu Labuan, Persatuan Melayu
Jesselton dan Barisan Pemuda
KBAT
Pada pendapat anda, adakah wajar Rosli
Dhobi menikam gabenor Sarawak?
Berikan hujah untuk menyokong
pendapat anda.
KBAT

Pada pendapat anda, apakah cara untuk

melahirkan semangatperpaduan dan
semangat kekitaan demi menjayakan
sesuatu misi?