PAGSULYAP SA

KASAYSAYAN NG
ORTOGRAPIYANG
FILIPINO
Inihanda ni:
Pag-uulat sa
Defle C. Pador
Asignaturang MA-Filipino
Linggwistika DLSU-Dasmariñas
 REPERENSYA
 Almario, Virgilio. 2014. KWF Manwal sa Masinop na Pagsulat. Manila City:
Komisyon sa Wikang Filipino

 Catacataca, Pamfilo & Espiritu, Clemencia. 2005. Wikang Filipino: Kasaysayan at

Pag-unlad. Manila City: REX Book Store Inc.

 De Castro, Pedro. 2014. Baybayin: Ortograpiya at Mga Tuntunin sa Pagsulat sa

Wikang Tagalog. Manila City: Komisyon sa Wikang Filipino

 Komisyon sa Wikang Filipino. 2013. Binagong Gabay sa Ortograpiya ng Wikang

Filipino. Manila City: Komisyon sa Wikang Filipino
Pagsulyap sa Kasaysayan ng Ortograpiyang Filipino
 REPERENSYA

https://varsitarian.net/filipino20171118/luma-at-bagong-ortograpiy
ang-Filipino-kabilang-sa-filipino-spell-checker

 https://kwf-gov-phkung-bakit-may-ortograpiyang-pambansa-tayo

Pagsulyap sa Kasaysayan ng Ortograpiyang Filipino

INTRODUKSYON
Kapag inugat natin ang salitang
“Ortograpiya,” malinaw ito ay sa
Espanyol na Ortografia na mula naman
sa Latin na Orthographia na nabuo mula
sa Griyego na ORTHOS (“wasto”) +
GRAPHEIN (“magsulat”o “sumulat”).
Pagsulyap sa Kasaysayan ng Ortograpiyang Filipino
INTRODUKSYON
Ang orihinal at pangunahing trabaho ng
Ortograpiya ay ispeling o paghahanap
ng mga simbolo na itatapat sa mga tunog
na ginagamit sa isang wika at ang
pagbuo ng mga tuntunin kung paano
gagamitin ang mga ito sa pagsulat.
Pagsulyap sa Kasaysayan ng Ortograpiyang Filipino
INTRODUKSYON
Ang argumento ni P.A. De Castro ay
nakasandig sa kaniyang pananalig na
ang ortograpiya ay isang sining at
agham na kailangang matiyagang pag-
aralan upang magamit nang mahusay.
Pagsulyap sa Kasaysayan ng Ortograpiyang Filipino
 INTRODUKSYON
Ang gabay sa ortograpiya ng wikang Filipino ay
binubuo ng mga tuntunin kung paano sumulat gamit
ang wikang Filipino. Hinango ang mga tuntunin sa mga
umiiral na kalakaran sa paggamit ng Wikang
Pambansa, bukod sa mga napagkasunduang mga
tuntunin, bunga ng mga forum at konsultasyon, hinggil
sa mga kontrobersiyal na usapin sa ispeling.
- Virgilio Almario
Pagsulyap sa Kasaysayan ng Ortograpiyang Filipino
INTRODUKSYON
Ayon pa rin kay Almario, ang
kasaysayan ng ortograpiya ng wikang
Filipino ay maaaring ugatin mula sa
sinaunang panahong gumagamit ang
mga Filipino ng katutubong paraan ng
pagsulat na tinatawag na BAYBAYIN.
Pagsulyap sa Kasaysayan ng Ortograpiyang Filipino
INTRODUKSYON
Napakahalaga ng baybayin sa
etnograpiyang Filipino. Ito ang isang
natatangi (o baka pinakanatatangi) sa mga
katibayan ng naabot na antas ng
pagkahubog sa kulturang Filipino bago
dumating ang mga banyagang mananakop.
Pagsulyap sa Kasaysayan ng Ortograpiyang Filipino
 INTRODUKSYON
 Ang mga titik na itinumbas sa mga simbolo
ay naging batayan ni Lope K. Santos sa
pagbuo ng ABAKADA noong 1940.

 Ang ABAKADA ay mayroong 20 letra (5

patinig, 15 katinig).
Pagsulyap sa Kasaysayan ng Ortograpiyang Filipino
 INTRODUKSYON
Ang mga letra para sa mga tunog na C, CH, F,
LL, Ñ, Q, RR, V, X at Z ay nanatili sa
pangngalang pantangi. Ang mga salitang
hiram sa Espanyol na nagtataglay ng mga
naturang titik ay tinapatan ng mga tunog sa
mga titik ng abakada.
Pagsulyap sa Kasaysayan ng Ortograpiyang Filipino
 INTRODUKSYON
Mga Gabay sa Pagsulat na hinango mula sa
tuntunin ng Balarila ni Lope K. Santos.
1. Paggamit ng “NG” at “NANG”
2. Kung kailan nagiging R ang D
3. Dahilan kung bakit nagiging U ang O sa
dulo ng salita kapag inulit
Pagsulyap sa Kasaysayan ng Ortograpiyang Filipino
 INTRODUKSYON
TAGALOG – PILIPINO – FILIPINO
TAGALOG
 Opisyal na wika ng rebolusyon-batay sa Saligang Batas
ng Biak na Bato.
 1935 – Tinaguriang “Gintong Panahon” ng wikang
pambansa. Sinang-ayunan ni Pangulong Quezon ang
panukala ni Lope K. Santos na ibatay ang WP sa isa sa
umiiral na wikang katutubo.
Pagsulyap sa Kasaysayan ng Ortograpiyang Filipino
INTRODUKSYON

KAUTUSANG TAGAPAGPAGANAP
BLG. 134
 Kinilala ang Tagalog bilang batayan o
saligan ng wikang pambansa.
Pagsulyap sa Kasaysayan ng Ortograpiyang Filipino
INTRODUKSYON
PILIPINO
Sa bisa ng Kautusang Pangkagawaran #7 noong
1959 ni Sec. Jose Romero, tinawag na Pilipino ang
wikang pambansa.
FILIPINO
Pinagtibay ng 1973 Konstitusyon ang bagong
katawagan sa wikang pambansa.
Pagsulyap sa Kasaysayan ng Ortograpiyang Filipino
 INTRODUKSYON
Mga Tuntunin ng Ortograpiyang Filipino
 Nailathala noong 1977. Isa sa nilalaman nito
ang pagbabago sa abakada na naging
tatlumpu’t isa (31) ang mga titik sa
pamamagitan ng dagdag na 11 titik. Tinawag
itong “PINAGYAMANG ALPABETO”.
Pagsulyap sa Kasaysayan ng Ortograpiyang Filipino
INTRODUKSYON
Alpabeto at Patnubay sa Ispeling ng Wikang
Filipino
 Naging 28 ang titik ng alpabeto sa inilathala
noong 1987. Tinanggap ang mga dagdag na
titik na F, J, Ñ, Q, X at Z. Tinawag itog
MODERNISADONG ALPABETO.
Pagsulyap sa Kasaysayan ng Ortograpiyang Filipino
INTRODUKSYON
Naitatag ang Komisyon sa Wikang
Filipino noong 1991. Ito ang bumuo ng
2001 Revisyon ng Alfabeto at Patnubay
sa Ispeling ng Wikang Filipino. Ang
hakbang na ito ay lalo lamang nagpaalab
sa mga alingasngas sa ispeling.
Pagsulyap sa Kasaysayan ng Ortograpiyang Filipino
INTRODUKSYON
Gabay sa Editing sa Wikang Filipino
 Nailathala noong 2004 at nirebisa
noong 2008. Inilabas ang bagong gabay
nitong 2009 at may ikaapat na edisyon
nitong 2012.
Pagsulyap sa Kasaysayan ng Ortograpiyang Filipino
 INTRODUKSYON
Sa pagsisikap ng KWF, nagdaos sila ng 3 araw
na pambansang forum sa ortograpiya noong
Marso 11-13, 2013. Sa pangangasiwa ni Dr. Leo
Zafra bilang convenor. Sinikap ng forum na
pagtibayin ang mga tuntuning napagkasunduan
na sa serye ng forum ng NCCA noong 2005-
2006.
Pagsulyap sa Kasaysayan ng Ortograpiyang Filipino
 INTRODUKSYON
Magagandang hakbang na natalakay sa 2013
forum:
1. Paglingon sa kasaysayan ng ortograpiyang
Filipino.
2. Problema sa panghihiram mula Ingles.
3. Pinagtibay na dagdag na tuldik na tinawag na
patuldok (schwa sound).
Pagsulyap sa Kasaysayan ng Ortograpiyang Filipino
 INTRODUKSYON
Pinasimulan ng Komisyon sa Wikang Filipino ang
pagpapasinaya sa “Filipino Spell Checker” na maisasama
na sa MS Word Processing Software.

“Marapat lamang na magkaroon din ng ibang paraan gamit

ang teknolohiya para naman sa modernong paggamit ng
Filipino.”
~ Jeslie del Ayre, mananaliksik sa wika ng KWF
Pagsulyap sa Kasaysayan ng Ortograpiyang Filipino