Nguyên lý phương pháp

chụp ảnh phóng xạ RT

• Sử dụng tia bức xạ điện từ
(tia X – tia gama) chiếu
xuyên qua thép+mối hàn,
-> tạo ra 1 ảnh ẩn và được
ghi nhận lại trên phim RT.

• Sau quá trình rửa phim,

ảnh của mối hàn+ thép sẽ
xuất hiện trên phim RT.
 Đặc tính vật lý tia phóng xạ
• Tia X là bức xạ điện từ giống như ánh sáng,
nhưng bước sóng của nó nhỏ hơn bước sóng ánh
sáng hàng nghìn lần.
• Tia gamma là bước xạ điện từ như tia X nhưng có
bước sóng ngắn hơn bước sóng của tia X.
• Tia X được phát ra từ lớp vỏ nguyên tử còn Tia
gamma thì được phát từ hạt nhân nguyên tử. Đây
cũng là nguyên nhân tia gamma có bước sóng
nhỏ hơn và khả năng đâm xuyên tốt hơn.
 Đặc tính vật lý tia phóng xạ
• Khả năng đâm xuyên của một số tia bức xạ
 Thiết bị và vật tư
• Hình ảnh máy chụp tia X

High Electrical Potential

• Bên trong ống phát

tia X
 Thiết bị và vật tư
• Nguồn đồng vị phóng xạ Ir-192
- Nguồn Ir-192 có khả
năng chụp tương đương
với các thiết bị tia X làm
việc ở 500kV.
- Áp dụng rộng rãi trong
kiểm tra chụp ảnh
phóng xạ công nghiệp.
• Sử dụng linh hoạt
cho các vị trí khó
thao tác chụp RT.
• Chu kỳ bán rã 75
ngày.
 Thiết bị và vật tư
• Nguồn đồng vị phóng xạ Co-60 và Cs-137

- Nguồn Co-60 phát ra tia

gamma năng lượng là:
1.17MeV và 1.33M với
chu kỳ bán rã là 5.3
năm

- Nguồn Cs-137 phát ra tia

gamma năng lượng là
0.661MeV, chu kỳ bán
rã là 30 năm
 Thiết bị và vật tư
• Phim chụp ảnh phóng xạ công nghiệp: Fuji,
Kodak, Agfa…
Phim được tạo bởi một chất nền
trong suốt, mềm, dễ uốn. Bề mặt
của tấm nền này được phủ lớp nhũ
tương bạc. Các tinh thể bạc cực
nhỏ được phân bố đều trong lớp
nhũ tương, và bên ngoài cùng là lớp
bảo vệ
Khi được chiếu xạ bằng tia X
hoặc tia gamma sẽ làm thay đổi
cấu trúc vật lý, ta gọi là ảnh tiềm
ẩn. Ảnh tiềm ẩn chỉ được nhìn
thấy sau khi đã qua xử lý bằng
hoá chất.
 Thiết bị và vật tư
• Mẫu chỉ thị chất lượng ảnh: IQI.
• Mẫu chỉ thị chất lượng ảnh: Penetrameter (Image Quality
Indicator - IQI)
• Theo tiêu chuẩn Mỹ yêu cầu sử dụng IQI dây loại ASTM
• Theo tiêu chuẩn Châu Âu yêu cầu sử dụng IQI dây loại DIN
 Phạm vi áp dụng
1>Ứng dụng trong y tế.
2> Ứng dụng trong công nghiệp: kiểm tra
các mối hàn, vật đúc, đo mực chất lỏng
trong sản xuất công nghiệp …
 Phạm vi áp dụng
RT kiểm tra các mối hàn: áp dụng cho cả
Carbon steel và stainless steel; chiều dày
đáp ứng t.max<= 50mm (đảm bảo độ nhạy
và độ tương phản phim)
Kỹ thuật chụp ảnh phóng xạ
• 1: Kỹ thuật môt thành một ảnh (SWSI)
Tia bức xạ truyền từ nguồn qua 1 thành mối
hàn và ghi nhận trên phim.
Dùng cho mối hàn nối tấm và cho các mối
nối ống hoặc bồn lớn.
Điều kiện: cho phép tiếp xúc cả mặt trong
lẫn mặt ngoài.
Kỹ thuật chụp ảnh phóng xạ
• 2: Kỹ thuật toàn cảnh (Panoramic)
- Nguồn đặt tại trung tâm của vật chụp
hình trụ như ống, bồn và phim được đặt
bao quanh bề ngoài của mối hàn.
- Chụp một lần để thu được hình ảnh ẩn
của tất cả mối hàn.
 Kỹ thuật chụp ảnh phóng xạ
• 3: Kỹ thuật hai thành hai ảnh
(DWDI)
- Tia bức xạ truyền qua 2 thành của vật,
tạo ra 2 ảnh ẩn trên phim.
- Dùng cho ống đường kính ngoài <90mm.
- Chụp 2 lần (ảnh elip) hoặc 3 lần (ảnh
chồng) tại các vị trí nguồn khác nhau.
 Kỹ thuật chụp ảnh phóng xạ
• 4: Kỹ thuật hai thành một ảnh (DWSI)
- Tia bức xạ truyền qua 2 thành của vật, tạo ra
1 ảnh ẩn trên phim.
- Dùng cho ống đường kính ngoài >=90mm.
- Chụp nhiều lần tại các vị trí nguồn khác nhau.
 RI: Giải đoán phim RT
• Nứt chân

• Nứt ngang
• Nứt hình sao

• Nứt root
• Nứt giữa mối hàn
– bề mặt

• Nứt giữa mối hàn-

thân
• Nứt vách

• Rỗ - thân
• Rỗ – bề mặt

• Lỗ khí
• Ngậm sỉ

• Không ngấu - vách

• Không ngấu - Root

• Không thấu
• Lõm đáy

• Lồi đáy
• Không thấu đáy

• Lồi đáy-không đều

• Bắn tóe

• Cháy cạnh
• Quá lồi

• Khác chiều dày

• Lệch mép

• Nứt dưới bề mặt

• Lõm mũ

• Không điền đầy

• Ngậm tungsten

• Ngậm sỉ đồng
• Vết mài, vết gọt, vết búa
CẢM ƠN SỰ QUAN TÂM THEO DÕI CỦA MỌI
NGƯỜI!