AMONYAK ÜRETIMI

AMONYAK NEDİR ?

• Formulü NH3’tür,
• Azot atomu ve hidrojen atomundan oluşan,
• Renksiz ve keskin ve hoş olmayan kokuya sahip,
• OH- iyonu içermediği halde zayıf bir baz,
• Gazlaşma gizli ısısı çok yüksek olduğundan sanayi tesislerinde soğutucu madde olarak da kullanılır.
• -78 derecede donduğundan oda koşullarında gaz halindedir.
• Görünüş ve Koku : Berrak, renksiz, keskin ve boğucu kokulu.
Amonyak kovalent bağlı bileşiktir.
Ametal+Ametal bağıdır. Molekülleri
polar olduğundan su içinde yüksek
oranda çözünür. Amonyak molekülleri
kendi aralarında olduğu gibi su
molekülleri ile de zayıf hidrojen bağları
oluşturur. Bu sebepten suda çok
çözünür.
 AMONYAĞIN TARIHI

• İsmin kökeni eski mısıra dayanır.

Amon tapınağını ısıtmada kullanılan
deve tezeklerinden çıkan gazlardan,
tapınağın duvarlarında, tavanında
sofra tuzu gibi beyaz kristaller
halindeki amonyum klorür yani
nişadır birikmiştir. Buna da o
dönemde "Amonun Tuzu" denilmiş.
AMONYAK KULLANIM ALANLARI
KULLANIM ALANLARI

• Amonyak, en fazla gübre üretiminde ve gübre olarak kullanılır.

Azotlu gübre ve nitrik asit üretiminde başlangıç maddesidir.

• Sıvı amonyak, toprağa doğrudan dökülebilir. Amonyum nitrat ve

amonyum fosfat gibi tuzları da gübre olarak kullanılabilir.

• Rafine petrolün asit içeren yan ürünlerinin nötrleştirilmesinde, lastik

üretiminde pıhtılaşmayı önlemek için amonyak kullanılır.

• Başlıca kullanıldığı ürünler şunlardır; boyalar, plastikler, naylon,

temizlik ürünleri, patlayıcılar, soğutucular (klima gibi), sentetik
elyaflar, pamuk ve ipek temizliği, bakalit ve sentetik reçine üretimi,
soda, patlayıcı maddeler, sentetik fiber, ilaç sentezleri.
Sanayide amonyak elde etmek için uygulanan başlıca yöntem
• Haber-BOSCH yöntemi
Ayrıca kok fabrikalarında da yan ürün olarak amonyak elde edilir, en çok gübre
sanayiinde; amonyağın amonyum nitrat, amonyum fosfat vb. tuzlarının (sun’i gübre)
üretiminde kullanılır.
Soda üretiminde yaygın olarak uygulanan amonyak-soda (ya da Solvay), yönteminde
amonyağı nitrik asite dönüştüren Ostwald işleminde ve alaşım levhalarının yüzeylerini
sertleştirmek için uygulanan nitrürleme gibi çeşitli metalurji işlemlerinde de
amonyaktan yararlanılır.
ÜRETIM PROSESI
1)Amonyak sentez gazı birincil reformerde, aşırı ısıtılmış su buharı ile
hidrokarbon besleme gazının (örn. Doğal gaz), yüksek basınçta katalitik
reforming prosesi ile hazırlanır. Bu işlem ikincil reformerde, azot sağlamak
amacıyla, hava kullanılarak yapılır. Son olarak da H2/N2 nin 3:1 mol oranını
sağlamak için hava miktarında düzenleme yapılır

2)H2O kullanılarak (reformerden gelen+su buharı) demir oksit katalizörü

üzerinde CO, CO2 ye dönüştürülür

3)CO2, potasyum karbonat çözeltisi ile absorplanarak uzaklaştırılır

4)CO ve CO2 nin metanasyonu

5)3:1 oranında H2:N2 karışımı 150-200 atm basınca sıkıştırılır

6)Amonyak konventöründe demir katalizörlüğünde reaksiyona sokulur

7)Oluşan amonyak gazı soğutulur ve yoğunlaştırılır.

PAZAR RAPORU
GELECEK YAKITI:AMONYAK
AVANTAJ VE DEZAVANTAJLARI

•  Amonyak, canlılar için oldukça zehirli bir kimyasal bileşiktir. Bu nedenle

kullanılırken dikkat edilmesi gerekmektedir.
• Amonyak çok yanıcı değildir, ancak yüksek ısıya maruz kaldığında
patlama riski vardır.
• Susuz amonyak gazı havadan daha hafiftir, böylece yükselerek alanda
dağılır ve alçakta kalan bölgelere yerleşmez.