BOLESTI TROMBOCITA

• Trombociti najvećim dijelom nastaju u

koštanoj srži, a mogu nastajati i u drugim
organima: plućima, slezeni i jetri.

• Trombocit ili krvna ploćica je najčešče

ovalnog oblika, a njegova funkcionalna
aktivnost počinje pri kontaktu sa površinom
endotela krvnog suda koja nije neutralna.

• Tada dolazi do adhezije trombocita za okolne

površine i do njihove agregacije, pri čemu
trombociti mogu poprimiti razne oblike.
• Broj trombocita u perifernoj krvi je 150-
400x109/L poznatim fiziološkim
varijacijama tokom dana, za vrijeme
menstrualnog ciklusa i pri promjeni okolne
temperature.

• Trombociti u organizmu žive 7-14 dana, a

konzervisani in vitro nestaju za 1-2 dana.

• Največim dijelom trombociti se razaraju u

slezeni.
• Bolesti trombocita dijelimo na:

• trombocitopenije,
• trombocitoze i
• trombocitostenije.
• Trombocitopenije
 
• Definicija: Kada je broj trombocita u perifernoj
krvi smanjen ispod 100x109/L govorimo o
trombocitopeniji, ako je broj trombocita u
perifernoj krvi manji od 50x109/L, a pacijent je
sklon krvarenju tada govorimo o
hemoragijskom sindromu.

• Krvarenja su obično kožnog i sluzničkog tipa,

epistaksa i obilnija menstrualna krvarenja, a
rjeđa su krvarenja iz gastrointestinalnog i
urogenitalnog trakta.
• Trombocitopenije mogu biti;

• amegakariocitne zbog
poremećaja u stvaranju
trombocita i
• megakariocitne kod kojih postoji
ubrzano raspadanje tombocita uz
njihovo uredno stvaranje.
• Amegakariocitna trombocitopenija je
stanje u kojem u koštanoj srži nema
magakariocita ili su jako reducirani.

• Ova stanja nastaju pri malignim bolestima,

naročito leukemijama kada je normalna
hematopoeza potisnuta patološkim klonom,
zatim nakon radioaktvnog zračenja, nakon
upotrebe citostatika i drugih lijekova te nakon
mnogobrojnih virusnih oboljenja.

• Aplazija može biti i nepoznate etiologije.

• Megakariocitna trombocitopenija je
stanje kada je u koštanoj srži b roj
megakariocita normalan ili povećan.

• Produkcija trombocita je uredna ili

smanjena, ili postoji defekt u sazrijevanju,
a trombocitopenija nastaje zbog
povećanog razaranja i eliminacije.

• Ovo stanje se naziva idiopatska ili

esencijalna trombocitopenija (ITP).

• ITP se javlja u dva oblika, akutni i

hronični.
• Od akutnog oblika oboljevaju djeca i mlađi ljudi
najčešče nakon preboljele infektivne bolesti ili zbog
upotrebe nekog lijeka. Krvarenja su najčeđče po
koži i sluznicama, zatim epistaksa i produžena
menstrualna krvarenja, te iz gastrointestinalnog i
urogenitalnog trakta.
• Hronični oblik ITP-a traje godinama i krvarenja su
manje obilna. Bolest traje više godina uz
naizmjenična poboljšanja i ponovljena krvarenja.
Jedan od oblika megakariocitne trombocitopenija je
Fischer-Evansov sindrom. Kod ovog sindroma je
trombocitopenijska purpura udružena sa
autoimunom hemolitičkom anemijom.
• Drugi oblik je Moschcowitzeva bolest (trombotička
trombocitopenijska purpura). Nastaje u malim
krvnim sudovima u sklopu autoagresivnog zbivanja.
• U grupu trombocitopenija koje nastaju
zbog poremećene i ubrzane razgradnje
trombocita ubraja se i hipersplenizam,
koji može biti potpun kada u perifernoj
krvnoj slici nastaje pancitopenija ili
parcijalni kada je izdvojena samo
trombocitopenija.

• Hipersplenizam se najčešče razvija pri

cirozi jetre, trombozi v. lijenalis i kod
malignog limfoma.
• Trombocitoze
 
• Primarna trombocitoza je primarna
mijeloproliferativna bolest koju karakteriše
povećan broj trombocita u perifernoj krvi.
Pojavljuje se kao samostalna bolest ili u sklopu
policitemije vere i hronične mijeloze.
Manifestuje se čestim krvarenjima,
trombozama i splenomegalijom.

• Sekundarna trombocitoza se najčešče javlja

nakon splenektomije i drugih hirurših zahvata,
nakon infektivnih bolesti i trauma. Do
normalizacije broja trombocita dolazi liječenjem
osnovne bolesti.

 
• Trombocitostenije
 
• To su stanja u kojima uz uredno nastajanje i
normalan broj trombocita u perifernoj krvi
dolazi do sklonosti krvarenjima i to zbog
nedostatka određenog trombocitnog faktora.
Tu se ubrajaju sljedeče nasljedne bolesti:

• Glanzmann- Naegelijeva trombocitostenija

• Bernard-Soulierov sindrom
• Bolest nedovoljnih rezervi trombocitnih faktora
• Trombocitostenija s primarnim poremećajem
faktora 3 trombocita
• Paraproteinemije