DME1343 SISTEM ENJIN TRAKTOR

SISTEM ELEKTRIK ENJIN DIESEL

Disediakan Oleh:
Mohd. Shahrul Azwan Bin Jumadi
Kolej Vokasional Lahad Datu
Pengenalan
• Enjin diesel merupakan enjin yang tahan lama dan sistem
penjimatan bahan api.

• Enjin ini menggunakan sistem elektrik untuk

memanaskan enjin dan memulakan penyalaan bahan api.

• Disebabkan enjin ini menggunakan diesel sebagai bahan

api utama untuk menghasilkan daya mekanikal, maka ia
perlu sistem elektrik untuk dihidupkan.
Sistem Penghidup
• Enijn pembakaran dalam perlu dipusingkan dahulu
sebelum beroperasi dengan kuasanya sendiri.

• Sistem penghidup merupakan gabungan bahagian

mekanikal dan elektrikal di mana bekerja bersama untuk
menghidupkan enjin.

• Sistem penghidup direka untuk mengubah tenaga elekrik

• yang disimpan di dalam bateri kepada mekanikal.
Sistem Penghidup
Komponen Sistem Penghidup

1. Bateri
– Satu komponen yang menghasilkan tenaga elektrik yang
tinggi hasil daripada tindakbalas kimia motor penghidup dan
komponen elektrik yang lain.

Bateri Sel Basah Bateri Sel Kering

 Komponen Sistem Penghidup

2. Suis Penyalaan (Ignition Switch)

– Suis yang digunakan menyambung litar di
antara bateri dengan litar penghidup
supaya menjadi lengkap.
– Ia akan mengagihkan arus elektrik kepada
komponen elektrik yang memerlukan.
– Mempunyai lima posisi iaitu ‘lock’, ‘off’,
‘run’, ‘start’ dan ‘accessory’. Dalam sistem
penghidup, suis penyalaan mestilah pada
kedudukan ‘start’.
– Ini membolehkan arus elektrik disalurkan
terus ke litar penghidup dan motor
penghidup.
Komponen Sistem Penghidup
3. Solenoid/Relay
• Sebuah komponen elektromagnet
yang mempunyai dua kegunaan
yang utama:
– komponen yang melengkapkan litar
dan menyambungkan arus yang tinggi
antara bateri dengan motor
penghidup;
– menggerakkan dan menyambungkan
gigi gear motor penghidup supaya
bercantum dengan roda tenaga
supaya enjin boleh berpusing
Komponen Sistem Penghidup

4. Motor Penghidup (Starter Motor)

– motor yang ditempatkan disebelah enjin untuk memusingkan
roda tenaga dan aci engkol untuk menghidupkan enjin.
Komponen Sistem Penghidup
Motor Penghidup (Starter Motor)
• Motor penghidup biasanya menghasilkan 0.5 hingga 2.6
hp (0.4 - 2.0 kw) dan boleh menghasilkan hampir 8 hp
(6kw) pada jangkamasa yang pendek dipermulaan
mengengkol.

• Bateri mestilah mempunyai kapasiti tenaga yang

mencukupi sekurang-kurangnya 75 % cas untuk
membolehkan arus dibekalkan kepada motor penghidup.
Motor Penghidup (Starter Motor)
• Litar penghidup mestilah mampu mengengkol enjin
(sehingga 250 p.s.m) dalam semua keadaan cuaca.
Ianya tidakdireka mengikut keadaan satu cuaca untuk
satu negara sahaja.

• Arus tinggi yang diperlukan oleh motor penghidup

mestilah boleh disambungkan dan diputuskan. Suis yang
besar diperlukan jika arus dikawal terus oleh pemandu.
Dengan ini suis penyalaan digunakan untuk
menggerakkan solenoid yang memindahkan arus tinggi.
Binaan Motor Penghidup
Binaan Motor Penghidup

1. Magnetic Switch / Solenoid

– Mengandungi ‘hold-in coil’, ‘pull in coil’, return spring, plunger
dan komponen-komponen lain.
– Berfungsi daripada penghasilan kuasa magnetik yang terhasil
dalam lilitan coil dan menghasilkan dua fungsi tersebut :
• menggerakkan pinion gear supaya selari dan bersambung dengan
roda tenaga;
• sebagai suis atau relay yang membenarkan arus daripada bateri
mengalir ke motor penghidup.
– Merupakan alat elektromagnetik yang menggunakan
pergerakkan plunger untuk menghasilkan gerakan menolak
dan menahan.
Binaan Motor Penghidup

1. Magnetic Switch /Solenoid

Return Spring
Binaan Motor Penghidup
2. Field Coils
– Diperbuat daripada ‘cooper strip’
yang tebal dan rata bagi
mengalirkan arus elektrik yang
banyak yang diperlukan oleh motor
penghidup.
– ‘Field coil’ disambungkan secara siri
dengan ‘armature winding’ (angker)
dan ini membenarkan aliran arus
elektrik melalui kedua-duanya.
– Kebanyakkan motor penghidup
menggunakan empat field coils.
Binaan Motor Penghidup
2. Field Coils
– Arus mengalir melalui field windings
akan menghasilkan satu medan
magnet yang kuat.
– ‘Pole shoe’ dan perumah motor
penghidup yang diperbuat daripada
besi akan menguatkan dan
mengukuhkan lagi medan magnet
yang terhasil ini.
– Magnet ini akan melintasi dari satu
‘pole shoe’ kepada satu ‘pole shoe’
yang lain.
Binaan Motor Penghidup
3. Brush
– Merupakan pengalir arus elektrik
daripada bateri ke commutator.
– Diperbuat dari campuran serbuk
karbon dan ‘cooper’ tekanan tinggi.
– Biasanya terdapat empat atau dua
‘brush’ ditempatkan pada motor
penghidup.
– Pada ‘brush’ dipasang ‘wire cooper’
dan pemegang di dudukan pada
commutator.
 Binaan Motor Penghidup
4. Armature
– Ia terdiri daripada ‘laminated iron
core’, ‘shaft’, ‘commutator’ dan
‘armature winding’.
– Armature berpusing di antara ‘pole
shoes’ dengan bantuan ‘bearing’
dipasang pada tiap-tiap penghujung
motor penghidup.
– ‘Iron core’ di armature melengkapkan
penyambungan magnet antara ‘pole
shoe’ yang mana arus akan mengalir
daripada ‘pole shoe’ ke ‘iron core’
(besi teras).
Binaan Motor Penghidup
5. Yoke (Starter Housing)
– Terdapat tiga bahagian utama
perumah motor penghidup:
• Drive-end frame
• Centre frame
• Brush-end frame

– Centre frame (field frame) terdapat

‘pole shoe’ dipasang dengan skru
pada bahagian dalamnya.
– ‘Pole shoes’ ini memegang ‘field
coil’ (field winding) di sambungkan
kepada terminal housing.
Binaan Motor Penghidup
5. Yoke (Starter Housing)
– Drive-end frame merupakan bahagian
yang menempatkan pinion gear motor
penghidup. Terdapat bush atau sesendal
untuk shaft armature.

– Shaft ini akan berpusing di dalam bush.

Bush ini akan membantu dan memastikan
pinion gear bercantum dengan gigi roda
tenaga dengan sempurna.

– Bush-end frame berfungsi untuk

memegang carbon brush dan spring
disekeliling commutator.
Operasi Sistem Penghidup
1. Apabila suis penyalaan dipusingkan pada kedudukan 'Start', arus
elektrik bateri akan disalurkan pada solenoid.
2. Solenoid memberi kuasa pada motor penghidup dan
menyebabkan pinion gear tertolak ke hadapan.
3. Pinion gear berada selari dengan roda tenaga (flywheel) dan
bercantum pada gigi roda tenaga sepenuhnya yang bersambung
dengan aci engkol (crank shaft).
4. Putaran pinion gear kemudian memusingkan roda tenaga
seterusnya menggerakkan aci engkol untuk menghidupkan enjin.
Operasi Motor Penghidup

1. Nota\Starter Motor 1.mp4