Ang Dulang Pilipino Sa Panahon NG Okupasyon NG Mga Hapones

ANG DULANG PILIPINO
SA PANAHON NG
OKUPASYON NG MGA
HAPON (1942-1945)
Alfelor Sr. Memorial College Inc.

I. Kaligirang

Panlipunan ng Pilipinas
sa Panahon ng
Okupasyon ng mga
Hapon
Sa pagdating ng mga Hapones sa ating
bansa, dala nila ang kanilang
propaganda na ang mga hapon ay
dumating sa Pilipinas bilang kapatid na
siyang magpapalaya sa mga Pilipino.
Ngunit taliwas ang propagandang
kanilang pinangangalandakan sapagkat
laganap noon ang pagmamaltratong
inabot ng mga Pilipino sa kamay ng mga
hapon.

Pinatunayan ito ng mga
salaysay ng mga dumanas ng
karahasan--- pagmamaltrato,
pambubugbog, pagpatay ng
mga kaanak at panggagahasa.

Mayroong pinaniniwalaang
tatlong pangunahing dahilan
para sakupin ng mga Hapones
ang Pilipinas.
Una, para maprotektahan ang
imperyo ng mga hapon mula sa mga US
military bases. Kinailangan nilang pigilin
ito sa pamamgitan ng pagsakop sa
Pilipinas na lumalabas na isang teritoryo
ng Amerika sa panahong iyon.
Ikalawa, ang Pilipinas ay nasa
tugmang posisyon sa Timog-
Silangang Asya na kinakailangan
ng mga Hapon sa kanilang pag-
abante sa katimugan.
Makakatulong din ng malaki ito
sa pagprotekta ng kanilang
mga supply lines at para palakasin
ang depensa ng hukbong hapon.
At ikatlo, sa Pilipinas
matatgpuan ang mga hilaw na
materyales na kailangan ng
bansang hapon para sa
digmaan.Ang lahat ng ito ay
para sa itatagauyod ng
depensang pangmilitar ng mga
haon at siyang kumukontrol sa
pamamahala ng Pilipinas.
Ninais din ng mga hapon na makuha
ang respeto nga Pilipino gaya ng
respetong binigay ng mga ito sa mga
Amerikano. Ngunit nahirapan silang
makuha ang simpatya ng mga
Pilipino. Sinasabing gawa ng
mahabang panahon ng pagkababad sa
kulturang kanluranin ang mga
Pilipino ay nakalimot na sa kanyang
pagiging Asyano .
Gayundin, ang pagiging highly
literate ng mga Pilipino ay nagsilbing
sagabal sa pagsakop ng hindi
lamang bansa gayundin ng
kamalayan ng mga Pilipino. Ang
problemang ito ang nagbunsod sa
pagkabuo ng isang cultural policy sa
panahon ng pananakop ng Japanese
Invasion Army.
Nakapaloob sa cultural policy na ito ang
paglalatag ng mga programa na
makakatulong sa ikabubuti ng
pagsasamahang Pilipino-Hapon. Kabilang sa
mga polisiyang ito ang pagpapatuloy ng
pamahahala ng mga Pilipino ng sariling
gobyerno ngunit kumikilala sa hapon bilang
bagong mananakop. At bilang pampalubag-
loob ay idineklara ni Prime Minister Hideki
Tojo na ibabalik ang kasarinlang hinihiling
ng mga Pilipino kung makikipagtulungan
na ng lubusan ang mga Pilipino sa mga
Hapon. Alfelor Sr. Memorial College Inc.
Kabilang din sa polisiyang ito ang
pagtatatag ng Bagong Pilipinas
o New Philippines.Ang unang
hakbang na kinakailangan ay ang
paglalatag ng mga pundasyong
ispirituwal na siyang sentro ng
kultura at siyang tanging sandigan ng
politika, ekonomiya, industriya at
edukasyon ng bansa.
Upang mapabilis ang pagpapasunod
sa mga Pilipino sa mga polisiyang ito,
ninais ng mga Hapon na makontrol ang
kaisipan ng mga Pilipino at ito’y sa
pamamagitan ng pagmanipula sa
edukasyon. Ang Ang Administrasyong
Pangmilitar ay nag-isyu ng Order No. 2
noong 1942 na naglalayong na baguhin
ang edukasyon sa Pilipinas para sa
kanilang kapakinabangan.

Kasama sa mga kautusang ito ang
pagtuturo ng wikang Hapon sa Pilipinas
sa pag-asang maaari pang mabura sa
isipan ng mga Pilipino ang Ingles. Nais
ng mga Hapon na madebelop sa mga
Pilipino ang ideyang ang mga Hapon
ang siyang makapangyarihang lider sa
Asya. Noong panahong iyon ay
idineklarang opisyal na wika ang
Niponggo kasama ng Tagalog at
idinagdag sa mga curriculum sa mga
paaralan. Alfelor Sr. Memorial College Inc.
Malaki ang ipinakitang suporta ng
mga Hapon sa pagdebelop ng mga
Pilipino ng kaisipang maka-Pilipino
at maka-Asyano. Nagagawa ng mga
kampanya na sumusuporta sa
paggamit ng Tagalog bilang
pamansang wika. Ang wikang Ingles
ay tinanggal bilang opisyal na wika
at ang mga aklat o anumang
nagpapakita ng suporta sa Amerika
ay sinesensor.
Napakalaki rin ng epektong idinulot ng sensurang
Hapon sa panitikan sa panahong iyon. Sa sobrang
higpit nito ay maraming mga literary periodicals ang
napahinto sa paglalathala. Dahil sa pagliit ng bilang
ng mga peryodiko ay nagkaroon ng kakulangan sa
espasyo para sa mga akdang pampanitikan sa
Ingles. Taliwas naman ito sa lubos na pagyabong ng
mga akdang pampanitikang Tagalog. Mas lamang
ang mga akdang pampanitikan sa Tagalog sapagkat
supotado ito ng mga Hapon. Walang puwang sa
paglalathala ang mga akdang pampanitikan sa Ingles
kung kaya’t maraming mga manunulat sa Ingles ang
lumipat sa pagsusulat sa Tagalog para lamang
makapagpalathala.
Ipinagbawal ng mga Hapon ang pagpasok
ng mga Hollywood movies sa Pilipinas. Tanging
mga lumang pelikulang Ingles at Tagalog
lamang ang paulit-ulit na ipinapalabas.
Nagpalabas din ng mga Pelikulang Hapon.
Samantala ang industriya ng pelikula sa
panahong iyon ay baldado mula sa paggawa
ng mga bagong pelikula. Ang kakulangang ito
ng mga pelikula ang nagbigay-daan sa
pagyabong ng Dulaang Pilipino. Ang
okupasyon ito ng mga Hapon ay nagbunsod sa
masiglang panahon ng Tanghalang Pilipino.

II. Ang
Dulaang Pilipino
sa Ilalim ng
Okupasyon ng
mga Hapon
Mayroong dalawang uri ng dula ang
nadebelop sa panahong iyon,
ang legitimate at illegitimate. Ngunit
ito ay batay sa pagtataya ng mga
tradisyunal. Ang legitimate plays ay
binubuo ng mga dulang
susmusunod sa kumbensyon ng
pagsulat at pagtatanghal nito
samantala sa illegitimate plays naman
pabilang ang mga stageshows.
Ang paggamit sa live
stageshows bilang entertainment ng Japanese
Propaganda Corps, na binubuo ng mga sibilyan
na inaatasang manipulahin ang kultura ng mga
nasasakupang bansa ng mga Hapon, ay nagging
matagumpay lalo na sa pagtagos sa kamalayan
ng mga Pilipino. Kasama sa propagandang ito
ang pagtatayo ng mga Revue Companies sa bansa
sa pangunguna ni Hidemi Kon ng Japanese
Propaganda Corps. Kinuha niya ang isang Italian
national na si Carpi upang mag-organisa ng
isang kompanya na magtatanghal sa iba’t ibang
bahagi ng bansa at pinangalanan
itong International Revue Company na binubuo ng
iba’t ibang nasyonalidad ng mga artista.
Ang mga artista sa pelikula ay nagbuo rin
ng kanilang mga sariling grupo ng revue
company at nagsimulang magpalabas sa
kalagitnaan ng taong 1942. Noong una ang
mga stageshows ay mga musical variety
shows lamang na binubuo ng mga kantahan,
sayawan at mga dula na itinatanghal sa
pagitan ng dalawang pelikulang
ipinalalabas.

Sa kadahilanang, paulit-ulit na lamang
ang mga pelikula ang tanging
inaantabayanan na lamang ng mga
manonood ay ang mga stageshows. Sa
kalaunan ay hiniwalay ang bahaging
musikal ng kanilang palabas mula sa
mga dula.

Ang mga sumusunod ay ang mga pangalan ng mga revue companies na
naitatag sa panahong iyon:

Grupo Tagapagtatag/Tagapangulo Tanghalan
Filipinas Revue Joe Climaco Life
Sampaguita Revue Lou Salvador Dalisay
Silos Follies Manuel Silos Avenue
Philippine Artists League Lamberto Avellana Avenue
Thelma’s Stageshow Lyric
United Artists Ramon Estrella Lyric
Roque Stage Revue Roque Family Lyric, Capitol
Artists’ Guild Show Company Palace
Palace Variety Revue Palace
Radio Variety Revue Company Palace
Filipino Players’ Show Fernando Poe, Sr. State
Associated Artists Fernando Poe, Sr. Capitol
Star Revue Company Jose Dayrit Line Star

Namayagpag ng husto ang mga stageshows,una
sapagkat walang ibang kahati ito sa
pagbibigayng aliw sa mga manonood sa
panahong iyon. Ikalawa, naghahanap ng paraan
para makapaglibang at makapagsaya ng kahit
papaano ang mga tao sa kabila ng digamaan at
pananakop ng mga Hapon sa bansa. Ikatlo,
maaaring ipagpalagay na ang mga Pilipibno
noon ay binalingan ang stageshow bilang paraan
ng pagtakas sa realidad ng buhay--- ang kawalan
ng trabaho at pagdarahop sa buhay. Ikaapat,
nakahatak din ng husto ng mga manonood ang
stageshow sapagkat ang mga nagsisiganap ay
ang mga kilalang artista rin sa pelikula.
Ang stageshow ay kombinasyon ng
mga pagpapatawa, musika, mga
sayaw at dula. Ang mga palabas na
ito ay itinanghal sa mga sinehan sa
kalakhang Maynila. Isang
halimbawa nito ay ang regular na
pagpapalabas araw-araw ng mga
stageshows sa Metropolitan
Theater na tinawag na Straight
Vaudville Fantasy
Ang mga stage shows sa panahong ito ay
nagsilbing hanapbuhay para sa mga artista ng
tanghalan na nawalan ng hanapbuhay nang
lumaganap ang pelikulang Amerikano. Gayundin
nagsilbi rin itong pang-aliw sa publiko upang
maibsan ang tensyon na kanilang nararamdaman.
Dinudumog ang mga stageshow sa panahong ito
sapagkat inaaliw nito ang mga taong ligalig sa
digmaan. Naging lunsaran din ito ng mga
adhikaing pangmakabayan. Sinasabing naglalaman
diumano ito ng mga nakatagong mensahe ng
panghihikayat sa mga Pilipino upang makiisa sa
pinaglalaban ng mga kapwa Pilipinong ayaw sa
mga Hapon (HUKBALAHAP) noong panahong
iyon. Alfelor Sr. Memorial College Inc.
Noong 1942 hindi lamang mga
vaudeville fantasies ang ipinalalabas,
isang halimbawa na rito ang programa
ng Metropolitan Theater. Nagkaroon
ng ekspirementasyon sa programa na
naglalaro sa dalawang uri ng palabas ---
isang oras ng stageshow na
hinahalinhinan ng programa ng
kundiman at dinagdaga ng muling
pagpapalabas ng mga magagandang
pelikula tulad ng Ang Maestro o Prinsesa
Uduja. Alfelor Sr. Memorial College Inc.
Pagdating sa kasuotan sa mga pagtitipon at iba
pang mga okasyon ang kadalasang isinusuot ng
mga manonood ay barong tagalog para sa mga
lalaki at balintawak (isa itong impormal na
katutubong kasuotan para sa mga babae na
kadalasang isinusuot kapag may okasyon) naman
para sa mga babae. At ang Kimigayo ang
pambansang awit ng Hapon ay itinutugtog bago
umpisahan ang mga palabas sa tanghalan
panahong iyon. Ito’y bilang pagpapaalala sa mga
Pilipino sa presensya ng isang bagong mananakop.
Kadalasan itong unang piyesang tinutugtog
pagkatapos ng opening number at ang standard
opening piece sa mga konsyerto, asembleya at iba
pang mga pagdiriwang
Alfelor Sr. .Memorial College Inc.
Ayon kay Julian C.
Balmaseda sa kanyang
talumpati noong Setyembre 8,
1943 sa Institute of National
Language, napansin ng publiko
ang kanilang mga napapanood
ng panahong iyon ay hindi
dulang matatawag o
illegitimate.
“ The public presently noticed that what they saw
in these showhouses were not real dramas, but their
mixedup dialogues taken at random here and there
and which were staged withsong hits from old
songs of musical films, and also with comical talks
that sprang from the imaginatin of Tuging and
Puging, Lopito and Lopita and other theatrical
clowns. It was also the public who then looked for
legitimate stage shows and in order to respond to
this demand the Dramatic Philippines was
organized at Metropolitan Theater”.

Kung kaya’t bilang tugon sa mga manonood
na naghahanap ng mga lehitimong dula
nagsimulang magpalabas ang Dramatic
Philippines sa pamumuno ni Narciso Pimentel Jr.
noong Pebrero 2, 1943 (staging area ng grupo ang
Metropolitan Theater). Naipalabas ng grupo ang
kauna-unahang mga lehitimong dula ng
panahong iyon. Ang dalawang isang yugtong
dula ang Sino ba Kayo? na mula sa iskrip ni Julian
C. Balmaseda at isinalin sa tagalog ni Fransico
Soc Rodrigo at ang Help Wanted ni Domingo
Nolasco. Napakainit ng pagtanggap ng mga
manonood sa dulang Sino ba Kayo? Kung kaya’t
naipalabas ito ng dalawangpu’t walong (28) beses
Mula 1943 hanggang Enero 1944
ay dalawangpung dula ang
naipalabas ng Dranmatic
Philippines sa Metropolitan
Theater bilang stage area.
Kabilang sa mga dulang ito ay ang
mga nasa sumusunod na slides:

Mga dulang nasa wikang Pilipino ( karamihan ay
mula
sa orihinal sa ingles at isinalin sa Pilipino at iba
naman ay orihinal na akda)
• · Paa ng Kuwago – adaptasyon ni
Francisco Soc Rodrigo mula sa The Monkey’s
Paw ni W.W. Jacobs
• · Sino ba kayo? – isang yugtong dula sa
panulat ni Julian Balmaseda sa Ingles at
isinalin sa Tagalog ni Francisco Soc Rodrigo
sa direksyon ni Narciso Pimentel Jr.
• · Ang Asawa ng Abogado – isang
adaptasyon ng orihinal na dula ni F.
Liongson sa Espanyol at isinalin sa Tagalog
Sa Pula, Sa Puti – isang yugtong dula sa
• ·
panulat ni Francisco Soc Rodrigo sa Tagalog

na orihinal sa Ingles. Sa panahon ng Hapon
ito ay itinanghal sa direksyon ni Narciso
Pimentel Jr. ng Dramatic Philippines
• · Martir sa Golgota – isinalin at inadapt
ni Francisco Soc Rodrigo sa Tagalog mula sa
Pasyon sa Ingles ng Ateneo sa panulat ni
Rev. Hunter Guthrie at Rev. Joseph A.
Mulrey sa Ingles.
• · Ang Kahapong Nagbalik- isinalin at
inadapt ni Francisco Soc Rodrigo mula sa
orihinal nito sa Espanyol ang El Pasada Que
• Tia Upeng – salin mula sa Ingles
ang Charley’s Aunt
• Ulilang Tahanan –orihinal sa Ingles
ni Wilfrido Ma. Guerrero noong 1940 at
isinalin sa Pilipino ni Juan C. Laya.
Isinapelikula ng Premiere Productions sa
direksyon ni Gerardo de Leon at
ipinalabas noong Hunyo 1994 sa Capitol
Theater sa pamagat na House For Sale, The
Foresaken House. Itinanghal sa
Metropolitan Theater noong Enero 1944
sa Tagalog
Taong 1943 katapusan ng
Marso, nag-anunsyo ang
management ng Metropolitan
Theater na hindi na
magpapalabas ng mga pelikula
sapagkat simula sa araw na iyon
ay mga dulang tagalog at
Philharmonic Prominade na
lamang ang magpupuno ng
kanilang mga programa.

Ang Dulang Pilipino Sa Panahon NG Okupasyon NG Mga Hapones

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Ang Dulang Pilipino Sa Panahon NG Okupasyon NG Mga Hapones

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ANG DULANG PILIPINO

Alfelor Sr. Memorial College Inc.

Alfelor Sr. Memorial College Inc.

Alfelor Sr. Memorial College Inc.

Alfelor Sr. Memorial College Inc.

Alfelor Sr. Memorial College Inc.

Alfelor Sr. Memorial College Inc.

Alfelor Sr. Memorial College Inc.

Alfelor Sr. Memorial College Inc.

Alfelor Sr. Memorial College Inc.

Alfelor Sr. Memorial College Inc.

panulat ni Francisco Soc Rodrigo sa Tagalog

You might also like