at Katangian Katuturan O Ang sanaysay ang isang anyo ng panitikan na ipinahahayag sa isang paraang tahas ngunit masining.
O Tahas- sapagkat ang inilalahad dito ng manunulat ay
ang kanyang kaisipan, pala-palagay, at damdamin hango sa personal niyang karanasan kundi man ayon sa iniisip niyang katotohanan.
O Ang sanaysay ay “essay” sa Ingles, na hango sa Latin ay
nangangahulugan ng “to try out” o subuk-subuking ihayag ang mga ideya sa isang masining na paraan. O Nagmula ito sa mga pariralang pagsasalaysay ng isang sanay sa pagsasalaysay o paglalahad g mga pangyayari o karanasang may kaugnayan sa kronolohikal na paraan.
O Laging sangkap nito ang mga impormasyon at
detalyeng sasagot sa mga katanungang sino, saan, kailan, at ano.
O Ang sanaysay ay itinuturing na isang makabagong
anyo.
O Nasa pagtingin, pag-unawa, at pagdama ng manunulat
sa kanyang mundo ang kahalagahan at kabuluhan ng anyong sanaysay. Uri ng Sanaysay O Pormal- tinatawag ding impersonal,ang sanaysay kung ito ay maimpormasyon-naghahatid o nagbibigay ng mahahalagang kaisipan o kaalaman sa pamamagitan ng makaagham at lohikal na pagsasaayos ng mga materyales tungo sa ikalilinaw ng pinakapiling paksang tinatalakay.
O Maanyo rin ito kung turingan sapagkat mahigpit
itong pinag-aaralan.
O Maingat na pinipili ang pananalita kaya mabigat
basahin. O Ito din ay pampanitikan kasi makahulugan, matalinghaga, at matayutay.
O Mapitagan ang tono dahil bukod sa
ikatlong panauhan ang pananaw ay obhektibo o di-kumikiling sa damdamin ng may-akda.
O Ang modo nito ay seryoso, paintelektuwal,
walang halong pagbibiro. O Pamilyar- o palagayan naman kung ito ay mapang-aliw– nagbibigay-lugod sa pamamagitan ng pagtatalakay sa mga paksaing karaniwan, pang-araw-araw at personal.
O Ang pananalita ay parang kombersasyunal
lamang, parang nagkukwentuhan lamang ang magkaibigan– ang may-akda ang tagapagsalita at ang mambabasa ang tagapakinig. Layunin ng Sanaysay O Ang dalawang uri ng sanaysay ay panlahat na pahayag ay parehong naglalayong magbigay-kaalaman at magdulot ng aliw.
O Ang tanging pagkakaiba ay nasa prayoridad
din ng bawat uri. O Pormal na sanaysay ay nagnanasang magpaliwanag, maghikayat, at magturo tungo sa pangkaunlarang-isip, moral at hilagyo ng mga mambabasa.
O Ang pamilyar na sanaysay ay nagmimithi
ng ganyak, magpatawa, o kaya ay manudyo o magsilbing salamin sa lahat ng mga saloobin at kondisyong pansikolohikal ng mga mambabasa. Mga Katangiang Dapat Taglayin ng isang Mananaysay 1. Mabilis mag-isip 2. Sensitibo sa kapaligiran 3. May laging tugon at hinuha sa interes ng buhay, ng tao, at mga bagay-bagay 4. May kakayahang manuklas ng mga bagay- bagay na hindi nakikita ang panlabas lamang. 5. Malikhain at orihinal sa isip at damdamin 6. May mapiling panlasa