FAKULTETI I INXHINIERISE TEKNOLOGJISE SE

INFORMACIONIT

DEGA INXHINIERIA INFORMATIKE, ELEKTRONIKE DHE

TELEKOMUNIKACIONIT

LENDA: EKONOMI DHE MENAXHIM

TEMA: SIPERMARRESI

Lenda: EKONOMI DHE MENAXHIM - Inxhinieria Teknologjise se Informacionit - Viti i trete, Bachelor 1/22
 OBJEKTIVAT E KETIJ KAPITULLI: SIPERMARRESI

 Mendime te ndryshme mbi ate qe quajme Sipermarres

 Vendimi per tu bere sipermarres ndikohet nga nje sere faktoresh

 Avantazhet dhe disavantazhet e sipermarrjes

Lenda: EKONOMI DHE MENAXHIM - Inxhinieria Teknologjise se Informacionit - Viti i trete, Bachelor 2/22
 SIPERMARRJA - SIPERMARRES

 PROCESI I SIPERMAARJES
 FAKTORET E SIPERMARRJES
 Individi, Pasioni per biznes, kembengulja pavaresisht deshtimeve, vetebesimi,
prirja per te vendosur vete, menaxhimi i riskut, t’i shohesh ndryshimet si mundesi,
tolerance ndaj situatave te paqarta, iniciativa dhe nevoja per te arritur objektiva,
vemendja ndaj detajeve dhe prirja per te arritur persosmerine, shqetesimi se koha
kalon, kreativiteti, aftesia per te pare panoramen e pergjithshme, faktoret
motivues, sa efikas e sheh individi veten,
 Faktoret kulturore
 Rrethanat ne shoqeri
 Nderthurje e disa faktoreve

Lenda: EKONOMI DHE MENAXHIM - Inxhinieria Teknologjise se Informacionit - Viti i trete, Bachelor 3/22
 SIPERMARRJA - SIPERMARRES

 AVANTAZHET DHE DISAVANTAZHET E SIPERMARRJES

AVANTAZHET DISAVANTAZHET

AUTONOMIA SAKRIFICAT PERSONALE

SFIDA E NJE SIPERMARRJE TE RE BARRA E PERGJEGJESISE

KONTROLLI MBI PARATE TOLERANCA E ULET PER GABIME

Lenda: EKONOMI DHE MENAXHIM - Inxhinieria Teknologjise se Informacionit - Viti i trete, Bachelor 4/22
 SIPERMARRJA - SIPERMARRES

1734, Richard Cantillon: Sipermarrja eshte vetepunesim, por kur fitimi nuk ishte I
sigurt.
Fillim te shek XX, Schumpeter: Sipermarresi eshte nje njeri qe kryen kombinime te
reja te produkteve, proceseve, te tregjeve, te formave organizative dhe te ofertave.

Fundi i viteve 90, perqendrohet te tiparet e personalitetit te sipermarresve, pra jane

me tipare te ndryshme nga ata qe vendosin te punojne ne korporata.

Michael Morris:
Sipermarrja eshte nje process. Ajo zakonisht perfshin leto burime: nje mundesi, nje
ose me shume individe me shpirtin e iniciatives, nje organizate, risk ndryshim dhe
burime.
Lenda: EKONOMI DHE MENAXHIM - Inxhinieria Teknologjise se Informacionit - Viti i trete, Bachelor 5/22
 PROCESI I SIPERMARRJES

Disa prej kompanive qe sot konsiderohen te suksesshme nuk kane nisur si rezultat I
ndonje ideje te mrekullueshme biznesi per ndonje produkt apo sherbim te caktuar.

Shembull: Krijimin e “Sony Corporation” ne 1945 nga Masaru Ibuka dhe 7 punonjes qe
happen nje kompani ne nje dyqan te rrenuar nga bombardimet ne Tokio

Shembull: Bill Hewlett dhe Dave Packard nuk kishin ndonje ide te qarte se cfare rruge do
te ndiqnin per kete biznes. Thjesht qe do ishte ne inxhinieri elektronike.

Nuk eshte e nevojshme te kesh nje ide te shkelqyer, mjafton qe idene e biznesit ta
konkretizosh per mire se te tjeret. Ekzistojne shume lloj aktivitetesh sipermarrese:

Ide te reja/biznes i ri – kjo kerkon qe individi te kete nje nivel te larte kreativiteti dhe aftesine per
te pare modele perpara se ato te behen te qarta per te tjeret. Shembul: Steve Jobs “Apple
Computers” dhe Bill Gates “Microsoft”

Ide ekzistuese/biznes i ri – krijohen biznese te reja mbeshtetur ne koncepte te vjetra.

Ide ekzistuese/biznes ekzistues – nje njeri qe blen nje biznes ekzistues dhe nuk ka ndermend te
ndryshoje gje nuk quhet novator. Gjithsesi ai merr persiper risqe personale dhe financiare. Prandaj
ka shume njerez qe e konsiderojne sipermarres.
Lenda: EKONOMI DHE MENAXHIM - Inxhinieria Teknologjise se Informacionit - Viti i trete, Bachelor 6/22
 FAKTORET E SIPERMARRJES

Nje studim i koheve te fundit ka dale ne konkluzionin qe prirja per

sipermarrje percaktohet nga kater sfera ndikimi:

INDIVIDI

MJEDISI ETNOKULTUROR

RRETHANAT NE SHOQERI

NDERTHURJE E DISA FAKTOREVE

Lenda: EKONOMI DHE MENAXHIM - Inxhinieria Teknologjise se Informacionit - Viti i trete, Bachelor 7/22
 FAKTORET E SIPERMARRJES - INDIVIDI

Peter Drucker mendon se tiparet e personalitetit nuk jane vendimtare

dhe se cdokush mund te behet sipermarres me trajnimin e duhur.
Megjithate ka shume studiues qe besojne se sipermarresit kane nje
personalitet te vecante dhe keto tipare nuk mund te mesohen.
Nje sipermarres mund te behet menaxher por jo cdo menaxher
mund te behet sipermarres.
Idete e mira mund te jene te shumta, por njerezit qe mund ti vene ne
jete ato jane te rralle.
Pese tiparet kryesore qe ndikojne mbi sipermarrjen jane:
1.prirja per te treguar interes ndaj te tjereve,
2.aftesia per te qene i organizuar dhe i disiplinuar,
3.prirja per te qene i afrueshem dhe i dashamires,
4.prirja per tu treguar i hapur ndaj pervojave te reja si dhe
5.shkalla e ndjeshmerise.

Lenda: EKONOMI DHE MENAXHIM - Inxhinieria Teknologjise se Informacionit - Viti i trete, Bachelor 8/22
 FAKTORET E SIPERMARRJES - INDIVIDI

Disa tipare percaktuese qe paraqesin njerezit e suksesshem si menaxheret

ashtu dhe tek sipermarresit:

pasioni per biznes,

kembengulja pavaresisht deshtimeve,
vetebesimi,
prirja per te vendosur vete,
menaxhimi i riskut,
t’i shohesh ndryshimet si mundesi,
tolerance ndaj situatave te paqarta,

Lenda: EKONOMI DHE MENAXHIM - Inxhinieria Teknologjise se Informacionit - Viti i trete, Bachelor 9/22
 FAKTORET E SIPERMARRJES - INDIVIDI

 iniciativa dhe nevoja per te arritur objektiva,

 vemendja ndaj detajeve dhe prirja per te arritur
persosmerine, shqetesimi se koha kalon,
 kreativiteti,
 aftesia per te pare panoramen e pergjithshme,
 faktoret motivues,
 sa efikas e sheh individi veten,

Lenda: EKONOMI DHE MENAXHIM - Inxhinieria Teknologjise se Informacionit - Viti i trete, Bachelor 10/22
10
 FAKTORET E SIPERMARRJES – FAKTORET KULTURORE

Disa njerez qe kane origjine nga nje vend i caktuar priren qe te

perfshihen me teper ne sipermarrje sesa disa te tjere nga grupe te
tjera etnike.

Kulturat e ndryshme kane vlera dhe besime te ndryshme. psh,.

Japonezet

Nje tjeter faktor me rendesi eshte nqs nje culture e caktuar

promovon idene se njerezit qe kane nje shkalle te larte kontrolli mbi
jeten dhe situate ne te cilen ndodhen. Psh kultura amerikane
ndryshe nga kultura ruse.

Kultura ka ndikim dhe te imazhi ose statusi i sipermarresve.

Lenda: EKONOMI DHE MENAXHIM - Inxhinieria Teknologjise se Informacionit - Viti i trete, Bachelor 11/22
11
 FAKTORET E SIPERMARRJES

 RRETHANAT NE SHOQERI
Ka njerez qe nuk e kane patur nder mend per t’u bere sipermarres, por e
kane gjetur veten te shtyre nga rrethanat per t’ju drejtuar vetpunesimit.
Ne shume vende, emigrantet ndjekin pikerisht kete rruge. Ky qendrim quhet
reagim pershtates ndaj situatave si mjet per t’u integruar ne shoqeri.

 NDERTHURJE E DISA FAKTOREVE

Sic pame deri tani zgjedhja per t’u marre me sipermarrje ose per te punuar
per dike tjeter varet nga nje sere faktoresh.
Gjithsesi shpirti i sipermarrjes duhet ushqyer qe te femijet ne moshe te
vogel.
Lenda: EKONOMI DHE MENAXHIM - Inxhinieria Teknologjise se Informacionit - Viti i trete, Bachelor 12/22
12
 AVANTAZHET DHE DISAVANTAZHET E SIPERMARRJES
AVANTAZHET
AUTONOMIA
I pavarur dhe i lire per te marre
vendime
SFIDA E NJE SIPERMARRJE TE RE
Shume prej sipermarresve iu duket
emocionuese sfida e krijimit te nje
sipermarrjeje te re.
KONTROLLI MBI PARATE
Sipermarresve iu pelqen pavaresia
financiare.
Lenda: EKONOMI DHE MENAXHIM - Inxhinieria Teknologjise se Informacionit - Viti i trete, Bachelor
DISAVANTAZHET
SAKRIFICAT PERSONALE
Sipermarresit punojne me orare te zgjatura dhe shume
dite ne jave. Dhe kjo i kushton shume ne termat e
kohes se lire, familjes, apo te merren me veten e tyre.
BARRA E PERGJEGJESISE\specialist ne shume
funksione
Pesha e pergjegjesive te sipermarresve eshte shume
ndryshe nga ajo e te punesuarve.
Sipermarresit jane shume te vetmuar.
Sipermarresit i duhet te behet specialist ne shume
funksione
TOLERANCA E ULET PER GABIME
Korporatat e medha mund te marrin vendime qe
rezultojne shpesh jofitimprurese, zakonisht i
mbijetojne ketyre situatave pasi kane burimet e
nevojshme financiare qe t’i mbulojne keto humbje. Por
bizneset e vogla dhe mjafton nje gabim i vogel dhe
13/22
13
 Faleminderit!

14
Lenda: EKONOMI DHE MENAXHIM - Inxhinieria Teknologjise se Informacionit - Viti i trete, Bachelor 14/22
14